ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΩΝ. Δρ Θάλεια Λαζαρίδου

Transcript

1 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΩΝ Δρ Θάλεια Λαζαρίδου Δ/νση Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ The Bioolea project is co-funded by the ERDF and by national funds of Greece and Italy

2 Παγκόσμια & Μεσογειακή παραγωγή ελαιολάδου Παγκοσμίως καλλιεργούνται περισσότερα από 750 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, το 95% αυτών στις Μεσογειακές χώρες. Η μεγαλύτερη παραγωγή ελαιολάδου προέρχεται από τη νότια Ευρώπη, τη βόρειο Αφρική και την Εγγύς Ανατολή. Από την Ευρωπαϊκή παραγωγή, το 93% προέρχεται από την Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Η Ισπανία κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή και την εξαγωγή ελιών και ελαιολάδου, ενώ στο έδαφός της καλλιεργούνται περισσότερα από 300 εκ. ελαιόδεντρα. Από τα 2,1 εκ. εκτάρια ελαιώνων το 92% προορίζεται για παραγωγή ελαιολάδου. Η Ιταλία είναι η δεύτερη ελαιοπαραγωγική χώρα της Ευρώπης, με τα 2/3 της παραγωγής της να ανήκει στην κατηγορία εξαιρετικά παρθένο, με 37 είδη με Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης. Η παραγωγή ελαιολάδου ανέρχεται περίπου σε τόνους.

3 Παγκόσμια & Μεσογειακή παραγωγή ελαιολάδου Στην Ελλάδα σχεδόν το 60% του καλλιεργούμενου εδάφους της είναι ελαιώνες έχει τις περισσότερες ποικιλίες ελιάς. Παγκοσμίως είναι πρώτη στην παραγωγή μαύρων ελιών και τρίτη στην παραγωγή ελαιολάδου. Καλλιεργούνται περισσότερα από 132 εκ. ελαιόδεντρα, από τα οποία παράγονται περίπου τόνοι ελαιολάδου ετησίως, εκ των οποίων το 82% ανήκει στην κατηγορία εξαιρετικά-παρθένο. Περίπου η μισή από την ετήσια παραγωγή εξάγεται προς τις χώρες της Ε.Ε, κυρίως στην Ιταλία, η οποία απορροφά περίπου τα ¾ του συνόλου της εξαγωγής. Αρ. ελαιοτριβείων στις 3 χώρες (πηγή: Πρόγραμμα PROSODOL) Ισπανία: Ιταλία: Ελλάδα: Η παραγωγή ελαιολάδου γίνεται ως επι το πλείστον με φυγοκέντριση και εκεί διακρίνεται η φυγοκέντριση δύο φάσεων και τριών. Τα περισσότερα ελαιοτριβεία που λειτουργούν στην χώρα μας κοντά στο 90 % βασίζεται στο σύστημα 3 φάσεων, αντίθετα στην Ισπανία όλη σχεδόν η παραγωγή γίνεται σε ελαιοτριβεία δύο φάσεων.

4 Απόβλητα ελαιουργείων Τα απόβλητα των ελαιοτριβείων αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα ρύπανσης καθώς ανήκουν στην κατηγορία των επικίνδυνων αποβλήτων και για το λόγο αυτό η διαχείρισή τους έχει βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των επιστημόνων, των τοπικών και κρατικών αρχών αλλά και των τοπικών κοινωνιών. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά των αποβλήτων των ελαιοτριβείων είναι το ιδαίτερα υψηλό οργανικό φορτίο τους το οποίο δεν βιοαποδομείται εύκολα και η υψηλή περιεκτικότητά τους σε πολυφαινολικές ενώσεις οι οποίες προκαλούν την εμφάνιση βιοτοξικών και φυτοτοξικών φαινομένων. Η ανεξέλεγκτη διάθεσή τους σε φυσικούς αποδέκτες προκαλεί υποβάθμιση των φυσικών συστημάτων και επιβάρυνσή τους με μεγάλες συγκεντρώσεις οργανικών και ανόργανων ενώσεων.

5 Απόβλητα ελαιουργείων Μεγάλος αριθμός ερευνητικών έργων έχουν χρηματοδοτηθεί αλλά και χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από εθνικούς φορείς χρηματοδότησης προκειμένου να εξευρεθούν λύσεις για τη διαχείρισή τους. Η πλειονότητα των έργων αυτών έχουν σαν κύριο στόχο την ανάπτυξη τεχνολογιών ανάκτησης συστατικών των αποβλήτων (π.χ. πολυφαινολικών ενώσεων) και επαναχρησιμοποίησής τους ως πρώτες ύλες για την παρασκευή διαφόρων προϊόντων αλλά και επεξεργασίας των αποβλήτων προς ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη διάθεσή τους. Τα αποτελέσματα των έργων αυτών, αν και ιδιαίτερα επιτυχή, βρίσκουν μέχρι σήμερα περιορισμένη εφαρμογή κυρίως λόγω του υψηλού κόστους τους, στο οποίο είναι δύσκολο να ανταπεξέλθει μία μεμονωμένη παραγωγική μονάδα.

6 ΥΓΡA ΑΠΟΒΛΗΤA ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΩΝ

7 ΥΓΡA ΑΠΟΒΛΗΤA ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΩΝ

8 Υγρά Απόβλητα Ελαιουργείων (ΥΑΕ) Τα απόβλητα χαρακτηρίζονται από: Έντονα ιώδες-σκούρο καφέ έως μαύρο χρώμα Πολύ έντονη μυρωδιά ελαιολάδου Πολύ μεγάλο οργανικό φορτίο (τιμές COD μέχρι και 220g/l) Τιμές ph μεταξύ 3 και 6 Υψηλή ηλεκτρική αγωγιμότητα Μεγάλη συγκέντρωση πολυφαινολικών ενώσεων (από 0,5 έως 24g/l) Μεγάλη περιεκτικότητα σε στερεή ουσία

9

10 ΥΓΡA ΑΠΟΒΛΗΤA ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΩΝ

11 Ιδιαιτερότητες του Προβλήματος της Διαχείρισης των YAE στην Ελλάδα Οι σημερινές πρακτικές διαχείρισης των ΥΑΕ περιλαμβάνουν ανεξέλεγκτη διάθεση στο έδαφος, σε κοντινούς ποταμούς, λίμνες ή θάλασσες και αποθήκευση/εξάτμιση σε εξατμισοδεξαμενές χωρίς την τήρηση των απαιτούμενων προδιαγραφών. Τα ελαιοτριβεία στην Ελλάδα είναι ως επί το πλείστον μικρές οικογενειακές ή συνεταιριστικές επιχειρήσεις και ως εκ τούτου δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να εγκαταστήσουν και να λειτουργούν πολύπλοκα συστήματα επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων. Τα περισσότερα ελαιοτριβεία είναι φυγοκεντρικά με τριφασικά decanters παλαιού τύπου τα οποία απαιτούν σημαντικές ποσότητες νερού για αραίωση της ελαιοζύμης με αποτέλεσμα την δημιουργία μεγάλου όγκου αποβλήτων.

12 Ιδιαιτερότητες του Προβλήματος της Διαχείρισης των YAE στην Ελλάδα Τα ελαιοτριβεία με διφασικά decanters δεν παράγουν ξεχωριστή φάση με υγρά απόβλητα. Τα υγρά απόβλητα βρίσκονται στον πυρήνα υψηλής υγρασίας, τον οποίο τα πολλά πυρηνελαιουργεία αρνούνται να παραλάβουν (διότι δεν έχουν εγκαταστήσει τα ειδικά συστήματα προεπεξεργασίας που απαιτούνται). Σε αυτή την περίπτωση έχουμε μεταφορά του προβλήματος από τα ελαιοτριβεία στα πυρηνελαιουργεία! Αντίθετα, τα κλασικά ελαιοτριβεία ψυχρής συμπίεσης ή τα φυγοκεντρικά εξοπλισμένα με τριφασικά decanters νέας γενιάς, δημιουργούν απόβλητα με υψηλότερο οργανικό φορτίο αλλά σημαντικότερα μικρότερο όγκο. Απουσιάζει εξειδικευμένο νομοθετικό πλαίσιο διαχείρισης ΥΑΕ Η παροχή κατευθύνσεων από τις αρμόδιες Υπηρεσίες είναι συνήθως ανεπαρκής.

13 Ιδιαιτερότητες του Προβλήματος της Διαχείρισης των YAE στην Ελλάδα Εάν γινόταν τεχνολογική αναβάθμιση των πυρηνελαιουργείων ώστε να ήταν σε θέση να διαχειρίζονται πυρήνα υψηλής υγρασίας και «όλα» τα ελαιοτριβεία χρησιμοποιούσαν διφασικά decanters (που παράγουν και το καλύτερο ποιοτικά ελαιόλαδο), το πρόβλημα των κατσιγάρων στην Ελλάδα θα είχε ουσιαστικά λυθεί. Προφανώς μία τέτοια λύση θα απαιτούσε την σημαντική μείωση της τιμής αγοράς του πυρήνα από τα ελαιοτριβεία για να καλυφθούν τα μεταφορικά και το επιπλέον κόστος επεξεργασίας που απαιτείται.

14 Διαχείριση ΥΑΕ Για την επεξεργασία, αξιοποίηση και επαναχρησιμοποίηση των ΥΑΕ έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορες μέθοδοι. Φυσικές μέθοδοι Λιμνοδεξαμενές εξάτμισης (lagooning) Βιολογικές μέθοδοι Αναερόβια επεξεργασία Άρδευση σε ελαιώνες ή άλλες καλλιέργειες- φυτοεξυγίανση Συγκομποστοποίηση με πυρηνόξυλα Αερόβια επεξεργασία (Bio-wheel method) Φυσικοχημικές μέθοδοι Τεχνολογία διαχωρισμού με μεβράνες σε συνδυασμό με εξάτμιση και υγρή οξείδωση (Μέθοδος EHO) Απομάκρυνση φαινολικών συστατικών με τη χρήση μεμβρανών και τεχνολογίας Ιοντοεναλλακτών Συνδυασμός χημικών & βιολογικών μεθόδων Οξείδωση Fenton και στη συνέχεια συγκομποστοποίηση με τον ελαιοπυρήνα

15 Συστήματα επεξεργασίας ΥΑΕ στην Ελλάδα

16

17

18

19 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 1 Εξατμισοδεξαμενές Είναι η κλασική μέθοδος χαμηλού κόστους και χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλά μέρη της Ελλάδας και κυρίως στην Κρήτη. Ο σχεδιασμός της δεξαμενής γίνεται με βάση την παραγωγή λαδιού (τα ΥΑ είναι περίπου 3 φορές περισσότερα από το παραγόμενο ελαιόλαδο για τριφασικά ελαιοτριβεία παλαιού τύπου), τον ρυθμό της εξάτμισης και την ετήσια βροχόπτωση. Είναι σημαντικό να κατακρατείται η ποσότητα του ελαιολάδου που ευρίσκεται στα απόβλητα αλλιώς δημιουργείται μια «κρούστα» στην επιφάνεια της δεξαμενής που δυσκολεύει την εξάτμιση και την μεταφορά οξυγόνου στο υγρό, που βοηθά στη βιοδιάσπαση των φαινολών. Η δεξαμενή κατά την κατασκευή της πρέπει να έχει μεμβράνη η οποία θα συντηρείται για να προστατευτεί ο υπόγειος υδροφορέας από τη ρύπανση.

20 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 1 Εξατμισοδεξαμενές (συν.) Τα στερεά που εναπομένουν στο τέλος της περιόδου εξάτμισης απομακρύνονται, αναμειγνύονται με χώμα και χρησιμοποιούνται ως λίπασμα για τα ελαιόδεντρα. Συνήθη προβλήματα: (1) οχλήσεις από οσμές (2) δεν λειτουργεί ικανοποιητικά σε περιοχές με υψηλές βροχοπτώσεις ή βροχοπτώσεις κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (3) Δεν τηρούνται οι προδιαγραφές Ενδείκνυται για περιοχές που βρίσκονται μακριά από οικισμούς ή τουριστικές περιοχές

21 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 2 Αποθήκευση & άρδευση καλλιεργειών το καλοκαίρι Το σύστημα απαιτεί την χρήση Ca(OH)2 για κροκίδωση και απομάκρυνση στερεών από τον κατσίγαρο, μεταφορά και «αποθήκευση» του υπερκείμενου υγρού σε εξατμισοδεξαμενές και χρήση των μη εξατμισμένων υπολειμμάτων για άρδευση κατά την καλοκαιρινή περίοδο σε καλλιέργεια καλαμποκιών. Ο κατσίγαρος αναμειγνύεται με νερό (1:4). Η χρήση για άρδευση έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της απόδοσης ανά στρέμμα καλλιέργειας. Τα στερεά που έχουν καθιζάνει με την προσθήκη ασβέστη, μπορούν να αναμειχθούν με φύλλα ελιάς και να κομποστοποιηθούν για την παραγωγή εγγειοβελτιωτικού υλικού κατάλληλου και για βιολογικές καλλιέργειες. Ενδείκνυται για περιοχές που βρίσκονται μακριά από οικισμούς ή τουριστικές περιοχές

22 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 3 Επιφανειακή διάθεση σε ελαιώνες και φυσική αποκατάσταση Περιλαμβάνει την επιφανειακή διάθεση σε ελαιώνες ανάμεσα στις σειρές των δέντρων. Η διάθεση ανά μ 2 πρέπει να είναι τέτοια ώστε ο κατσίγαρος να παραμείνει στα πρώτα 30 cm του εδάφους. Το τμήμα αυτό του εδάφους έχει σημαντική συγκέντρωση O 2 για αερόβια αποδόμηση των συστατικών του κατσίγαρου από τους μικροοργανισμούς του εδάφους. Σε μέρες οι φυτοτοξικές φαινόλες θα έχουν αποδομηθεί σημαντικά και η οργανική ουσία θα έχει εξασθενίσει στους επόμενους μήνες. Η Ιταλική Οδηγία προτείνει την επιφανειακή διάθεση 8-10 m3 ανά στρέμμα ανά έτος. Με βάση μελέτες που έχει κάνει το ΕΘΙΑΓΕ προτείνεται η επιφανειακή διάθεση 1,5 m 3 κατσίγαρου ανά δέντρο και ανά έτος. Η διάθεση γίνεται σε 5 δόσεις. Για όγκο κατσίγαρου 1000 m 3 απαιτείται έκταση γης με 670 ελαιόδεντρα που αντιστοιχεί σε περίπου 56 στρέμματα.

23 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 3 Επιφανειακή διάθεση σε ελαιώνες και φυσική αποκατάσταση (συν.) Οι παραπάνω υπολογισμοί έχουν γίνει για τριφασικά decanters παλαιού τύπου. Δεν απαιτούνται μεγάλες δεξαμενές αποθήκευσης Η διάθεση μπορεί να γίνει με μικρά βυτία που διαθέτουν τον κατσίγαρο ανάμεσα στις σειρές των δέντρων σε γειτονικούς ελαιώνες ή με την μόνιμη εγκατάσταση σωλήνων στον ενδιάμεσο χώρο και όχι στις ρίζες των δέντρων. Το κόστος της εγκατάστασης είναι χαμηλό: απαιτούνται μόνο πλαστικές σωλήνες διάθεσης (χαμηλής πίεσης) & βάνες, αντλία και μία μικρή δεξαμενή για την εξισορρόπηση της ροής.

24 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 4 Υπεδάφια διάθεση και φυτοεξυγίανση (χωρίς προστασία υδροφορέα) Στο πλαίσιο του προγράμματος, πραγματοποιήθηκε η διάθεση των ΥΑΕ μεταξύ πυκνών δενδροστοιχιών από λεύκες λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιότητες του εδάφους έτσι ώστε να αποφευχθεί η ρύπανση του υπογείου νερού, στο Ελαιοτριβείο ΚΟΚΟΛΗΣ στα Χάνια Λακωνίας. Το σύστημα υπεδάφιας διάθεσης του υγρού αποβλήτου περιλαμβάνει αντλίες και σωλήνες από PVC για την μεταφορά του αποβλήτου από το ελαιοτριβείο στο χωράφι με τις λεύκες. Η υπεδάφια διάθεση πραγματοποιείται με υπεδάφιους διάτρητους σωλήνες διανομής μεταξύ των σειρών των λευκών.

25 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 5 Υπεδάφια διάθεση και φυτοεξυγίανση (με προστασία υδροφορέα) Στο σύστημα μετά την εκσκαφή, τοποθετείται HDPE μεμβράνη για έλεγχο διαρροών στον υδροφορέα, σύστημα συνεχούς επανακυκλοφορίας κατά τους θερινούς μήνες που οι λεύκες έχουν πλήρως αναπτύξει το φύλλωμα τους, και προσθήκη μικροοργανισμών για ενισχυμένη βιοαποδόμηση στην ριζόσφαιρα. Για την πιο αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος απαιτείται η απομάκρυνση των στερεών από τον κατσίγαρο πριν την υπεδάφια διάθεση του. Σύστημα OLEICO (Ιταλική ευρεσιτεχνία, LIFE 04 ENV/IT/000409)

26 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 6 Κεντρική Μονάδα (1) Φυτοεξυγίανση Στο βαθμό που 3 με 6 ελαιοτριβεία βρίσκονται το ένα πλησίον του άλλου, μπορεί να δημιουργηθεί κεντρική μονάδα επεξεργασίας. Λειτουργία συστήματος: Αποθήκευση κατσίγαρου σε δεξαμενή/ελαιοτριβείο Μεταφορά στην ΚΜ Σύστημα ανάκτησης ελαιολάδου (1% του όγκου) Αποθήκευση σε δεξαμενές εξουδετέρωσης Προσθήκη ασβέστη (24 ώρες) διοχέτευση του υπερκείμενου υγρού σε εκτάσεις για φυτοεξυγίανση με λεύκες. Ο σχεδιασμός της υπόγειας διάθεσης & επεξεργασίας περιλαμβάνει χρήση μεμβρανών για την προστασία του υδροφορέα & σύστημα ανακυκλοφορίας του κατσίγαρου κατά τους θερινούς μήνες. Σημαντικό στοιχείο για την επιτυχή εφαρμογή της μεθόδου είναι η ανεύρεση κατάλληλου χώρου σε έκταση (περίπου 1 στρ./1000 m3 κατσίγαρου) και «σωστά επιλεγμένη» τοποθεσία για την μείωση των εξόδων μεταφοράς

27 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 7 Κεντρική Μονάδα (2) - Εξατμισοδεξαμενή με απόσμιση Η ΚΜ (2) είναι παρόμοια με την ΚΜ(1) ως προς τον τρόπο συλλογής και εξουδετέρωσης του κατσίγαρου και ανάκτησης του ελαιολάδου, ενώ διαφέρει στον τρόπο διάθεσής του και συμπεριλαμβάνει μονάδα απόσμισης. Δηλ., το υπερκείμενο υγρό διοχετεύεται σε δεξαμενές ηλεκτρολυτικής επεξεργασίας με την προσθήκη άλατος. Αποτέλεσμα της ηλεκτρολυτικής επεξεργασίας είναι η πλήρης εξουδετέρωση των οσμών και ο αποχρωματισμός του κατσίγαρου. Το ηλεκτρολυτικά επεξεργασμένο απόβλητο οδηγείται σε εξατμισοδεξαμενές επιταχυνόμενης εξάτμισης με την βοήθεια επανακυκλοφορίας των αποβλήτων Σημαντικό στοιχείο για την επιτυχή εφαρμογή της μεθόδου είναι η ανεύρεση κατάλληλου χώρου σε έκταση (περίπου 0,5 στρ./1000 m3 κατσίγαρου) και «σωστά επιλεγμένη» τοποθεσία για την μείωση των εξόδων μεταφοράς

28 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 8 Κεντρική Μονάδα (3) -Φίλτρανση με πριονίδια και ρητίνες Η μέθοδος, βασίζεται στην εν σειρά διήθηση του κατσίγαρου από ένα σύστημα φίλτρων από φυσικές (τύρφη, πριονίδι, άμμο) και χημικές ουσίες (ιοντοανταλλακτικές ρητίνες) σε συνδυασμό με κροκίδωση και ταυτόχρονη ρύθμιση του ph, η οποία αποφορτίζει τον κατσίγαρο σε ποσοστό άνω του 95%. Το προβιομηχανικό πρότυπο της μεθόδου έχει ήδη ελεγχθεί για περιορισμένη χρονική περίοδο σε ελαιουργείο της Μεσσαράς (Ελαιουργείο Αδελφών Τζωρτζακάκη, Φανερωμένη Ηρακλείου, Κρήτη), με θετικά αποτελέσματα. Η μέθοδος έχει κατοχυρωθεί με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (WO , GR ).

29 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 9 Κεντρική Μονάδα (4) -Αναερόβια Χώνευση Είναι ο καλύτερος τρόπος επεξεργασίας αλλά έχει να αντιμετωπίσει δύο σημαντικά προβλήματα. 1) Οι φαινόλες που έχει ο κατσίγαρος είναι τοξικές στα αναερόβια βακτήρια και πρέπει να γίνει πρώτα έστω και μερική εξουδετέρωσή τους (π.χ., αερόβια επεξεργασία με ειδικούς μύκητες ή χρήση οξειδωτικών) ή να γίνει κατάλληλη αραίωση του κατσίγαρου με νερό ώστε να μειωθεί η συγκέντρωση των φαινολών κάτω του 1 g/l. 2) Απαιτείται πολύπλοκος εξοπλισμός και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό Παρόλα αυτά εάν δημιουργηθεί μια αρκετά μεγάλη Κεντρική Μονάδα επεξεργασίας η οποία να δέχεται τα απόβλητα από πολλά ελαιουργεία, μπορεί να γίνει οικονομικά βιώσιμη εάν οι ελαιοτριβείς αναλάβουν την μεταφορά του κατσίγαρου

30 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 9 Κεντρική Μονάδα (4) -Αναερόβια Χώνευση (συν.) Η αναερόβια χώνευση δεν είναι αρκετή για την απευθείας διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων σε επιφανειακούς αποδέκτες. Η περαιτέρω επεξεργασία των αποβλήτων μπορεί να γίνει με αερόβια επεξεργασία ή χρήση των επεξεργασμένων λυμάτων σε άρδευση. Πιλοτική μονάδα αναερόβιας επεξεργασίας κατσίγαρου (Βαμβακόπουλο Χανιών, Κρήτη)

31 Πρόγραμμα LIFE ENVI friendly: Μέτρα Φιλικά Προς το Περιβάλλον: 10 Εναλλακτικές Προτάσεις Επεξεργασίας ΥΑΕ Εναλλακτική Πρόταση 10 Απόσμηση με Ηλεκτρολυτική Επεξεργασία Σε περιπτώσεις που απαιτείται έλεγχος των οσμών, το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με την προσθήκη οξειδωτικών στον κατσίγαρο. Ένας από τους καλύτερους τρόπους παραγωγής ισχυρών οξειδωτικών επί τόπου είναι η ηλεκτρόλυση. Σχηματική διάταξη μονάδας ηλεκτρόλυσης του κατσίγαρου Η τεχνολογία αυτή επιδεικνύεται εν μέρει στο Ελαιοτριβείο των Ν & Α ΤΟΥΤΟΥΛΗΣ (ΠΛΑΤΑΝΑ, ΛΑΚΩΝΙΑΣ). Στις εγκαταστάσεις έχει στηθεί σύστημα ηλεκτρολυτικής κροκίδωσης κολλοειδών αποχρωματισμός μείωση COD και έλεγχος οσμών

32 Πρόγραμμα BIOOLEA: Δράσεις για τα ΥΑΕ Προσδιορισμός των φαινολικών συστατικών των ΥΑΕ Απόκτηση βιοενεργών συστατικών εμπλουτισμένων σε φαινολικές ενώσεις από τα ΥΑΕ με τη μέθοδο πολλαπλής διήθησης Ξήρανση των υγρών κλασμάτων για την παραγωγή σκευάσματος σκόνης Δοκιμή των προϊόντων με τη χρήση μίας σειράς δοκιμασιών in vitro για πιθανές εφαρμογές στην κοσμετολογία Τα αποτελέσματα σε εργαστηριακό επίπεδο μείωσης του COD και των φαινολικών συστατικών των ΥΑΕ με τη χρήση νανοϋλικών με βάση τον C και Fe μηδενικού φορτίου ήταν θεαματικά (Μείωση του COD κατά 55-65% και των ολικών φαινολικών κατά 60-70%)

33 Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας