Μαιζώνος 108, Πάτρα Τηλ: ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μαιζώνος 108, Πάτρα Τηλ: 2610-966200 ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ"

Transcript

1 Μαιζώνος 108, Πάτρα Τηλ: ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012

2

3 Δ ήμο ς Πατρ έων ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΣΥΝΟΨΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...10 ΜΕΡΟΣ Α : ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ Ο ΔΗΜΟΣ ΠΑΤΡΕΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ...17 ΜΕΡΟΣ Β : ΒΑΣΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΦΩΤΙΣΜΟΣ, ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Παραγωγή Η/Ε Κατανάλωση Η/Ε: Δημοτικά κτίρια Κατανάλωση Η/Ε: Δημοτικός φωτισμός Κατανάλωση Η/Ε: Οικιακός τομέας Κατανάλωση Η/Ε: Τριτογενής τομέας ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΥΓΡΑΕΡΙΟ Οικιακός και τριτογενής τομέας ΞΥΛΟ Οικιακός τομέας ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO ΜΕΡΟΣ Γ : ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΕΩΣ ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΟΧΗΜΑΤΑ & ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ...44

4 Δ ήμο ς Πατρ έων ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΜΦΩΝΟ ΤΩΝ ΔΗΜΑΡΧΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ...68

5 Δ ήμο ς Πατρ έων ΕΙΚΟΝΕΣ Εικόνα 1: Δομή Συμφώνου των Δημάρχων... 7 Εικόνα 2: Συμμετοχή κάθε τομέα δραστηριότητας στις εκπομπές του Δήμου Πατρέων (2009)... 8 Εικόνα 3: Θέση Δήμου Πατρέων Εικόνα 4: Διοικητικά όρια Δήμου Πατρέων Εικόνα 5: Άποψη της πόλης Εικόνα 6: Ποσοστό συνεισφοράς κάθε τομέα στην συνολική αναμενόμενη μείωση εκπομπών... 63

6 Δ ήμο ς Πατρ έων ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας 1: Τυπικοί συντελεστές εκπομπών Πίνακας 2: Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ Πίνακας 3: Συντελεστής μετατροπής όγκου καυσίμων σε ενέργεια Πίνακας 4: Κατανάλωση καυσίμου από δημοτικά οχήματα (2009) Πίνακας 5: Τυπικοί συντελεστές εκπομπών CO Πίνακας 6: Συνολική παραγωγή και κατανάλωση τελικής ενέργειας και εκπομπές CO Πίνακας 7: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικά κτίρια / εγκαταστάσεις Πίνακας 8: Προγραμματισμός δράσεων για οικιακό / τριτογενή τομέα Πίνακας 9: Υφιστάμενη κατάσταση δημοτικού φωτισμού Πίνακας 10: Αντιστοίχιση λαμπτήρων δημοτικού φωτισμού Πίνακας 11: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικό φωτισμό Πίνακας 12: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικά οχήματα Πίνακας 13: Προγραμματισμός δράσεων για τις μεταφορές Πίνακας 14: Εκτίμηση παρούσας παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ Πίνακας 15: Πρόβλεψη παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ το Πίνακας 16: Προγραμματισμός δράσεων για ΑΠΕ Πίνακας 17: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικές προμήθειες Πίνακας 18: Συνολική μείωση εκπομπών CO Πίνακας 19: Δείκτες παρακολούθησης Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια... 66

7 1. ΣΥΝΟΨΗ Δ ήμο ς Πατρ έων Ο Δήμος Πατρέων υπέγραψε την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων στις 6 Νοεμβρίου Η συμμετοχή του Δήμου στο Σύμφωνο αποτελεί τμήμα μία ευρύτερης πολιτικής που έχει ως στόχο την προώθηση των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος καθώς μάλιστα ο Δήμος Πατρέων αναγνωρίζει ότι στην περιοχή δικαιοδοσίας του περιλαμβάνονται σχεδόν όλα τα είδη «τοπίου» που συναντώνται στην ελληνική επικράτεια: αστικές περιοχές, εκτάσεις αγροτικής παραγωγής, προστατευόμενοι ορεινοί όγκοι, πεδινές και ημιπεδινές εκτάσεις και παραθαλάσσιες περιοχές. Για την υλοποίηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από το Σύμφωνο των Δημάρχων και προκειμένου να διευκολυνθούν όλες οι σχετικές διαδικασίες, διαμορφώθηκε μία άτυπη οργανωτική δομή για την κατάστρωση και υλοποίηση της αειφόρου ενεργειακής πολιτικής του Δήμου, καθώς και την παρακολούθηση επίτευξης των στόχων που έχουν τεθεί υπό το όνομα «Ομάδα Διαχείρισης Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής»: Εικόνα 1: Δομή Συμφώνου των Δημάρχων Από τις υπηρεσίες του Δήμου συλλέχθηκαν στοιχεία για την κατανάλωση ενέργειας στο Δήμου και συντάχθηκε η Βασική Απογραφή Εκπομπών και το Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια του Δήμου Πατρέων. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα υπολογίζονται σε τόνους CO 2 ετησίως (έτος αναφοράς: 2009). Ο στόχος που θέτει ο Δήμος είναι η μείωση αυτών των εκπομπών κατά τόνους μέχρι το έτος 2020.

8 Δ ήμο ς Πατρ έων Ιδιωτικά οχήματα (βενζίνη) 15% Δημοτικά οχήματα (βενζίνη) 0% Ιδιωτικά οχήματα (πετρέλαιο) 2% Δημοτικά οχήματα (πετρέλαιο) 0% Τριτογενής τομέας (LPG) 0% Οικιακός τομέας (LPG) 0% Οικιακός τομέας (ξύλο) 3% Δημοτικά κτίρια (η/ε) 0% Δημοτικός φωτισμός (η/ε) 2% Οικιακός τομέας (η/ε) 36% Τριτογενής τομέας (πετρέλαιο) 1% Οικιακός τομέας (πετρέλαιο) 11% Δημοτικά κτίρια (πετρέλαιο) 0% Τριτογενής τομέας (η/ε) 30% Εικόνα 2: Συμμετοχή κάθε τομέα δραστηριότητας στις εκπομπές του Δήμου Πατρέων (2009) Ο στόχος μείωσης των εκπομπών CO 2 αναμένεται να επιτευχθεί από τον συνδυασμό εξοικονόμησης ενέργειας και εγκατάστασης συστημάτων ΑΠΕ εντός των ορίων του Δήμου. Το Σχέδιο Δράσης προβλέπει ενδεικτικά μέτρα μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας από τους παρακάτω τομείς: Δημόσια κτίρια: Εκτέλεση έργων ενεργειακής αναβάθμισης συγκεκριμένων δημοτικών κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση και πιστοποίηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Δήμου, προώθηση βιοκλιματικού σχεδιασμού νέων κτιρίων, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των χρηστών των δημοσίων κτιρίων Δημοτικός φωτισμός: Χρήση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης για κάλυψη των αναγκών σε δημοτικό φωτισμό Οικιακός & τριτογενής τομέας: Ενημέρωση / ευαισθητοποίηση των πολιτών και των επαγγελματιών της πόλης, ενημέρωση για τα προγράμματα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ» και «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» Οχήματα & μεταφορές: Μελέτη για την μείωση των μετακινήσεων με ιδιωτικά μέσα στην Πάτρα, προώθηση Eco-driving, βελτίωση απόδοσης δημοτικού στόλου οχημάτων Άλλα μέτρα: Προώθηση των ΑΠΕ, εφαρμογή ενεργειακών κριτηρίων στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων

9 Δ ήμο ς Πατρ έων Αναγνωρίζοντας ότι η επίτευξη του στόχου του Σχεδίου Δράσης απαιτεί την ενεργό συμμετοχή των πολιτών αλλά και ιδιωτών επενδυτών ο Δήμος θα εφαρμόσει ένα πλάνο στενής παρακολούθησης ώστε εφόσον κριθεί αναγκαίο να προταθούν νέα ή διορθωμένα μέτρα και δράσεις. Σε κάθε περίπτωση, ο Δήμος σε συνδυασμό με τους εμπλεκόμενους φορείς της πόλης θα εξετάζει διαρκώς την εφαρμογή και νέων μέτρων στους διάφορους τομείς και θα εντατικοποιήσει την προσπάθεια του για μείωση των καταναλώσεων στον οικιακό και τριτογενή τομέα. Παράλληλα, θα εφαρμόζει σταδιακά τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στους τομείς άμεσης αρμοδιότητας του ώστε να αποτελέσει πρότυπο τόσο για τους δημότες του όσο και για τον τριτογενή τομέα. Συνοψίζοντας, ο Δήμος υιοθετεί πλήρως το παρόν Σχέδιο Δράσης και δεσμεύεται για την υλοποίηση του με στόχο να φτάσει το στόχο μείωσης των εκπομπών CO 2.

10 2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Δ ήμο ς Πατρ έων Η Ε.Ε. το 2008 ενέκρινε τη δέσμη μέτρων για την ενέργεια και το κλίμα 1, θέτοντας ως βασικό στόχο τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 20% έως το 2020 και την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο 20% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης της ΕΕ έως το Στο ευρύτερο αυτό πλαίσιο, η ΕΕ ανέπτυξε την πρωτοβουλία του «Συμφώνου των Δημάρχων» 2 προκειμένου να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει τις προσπάθειες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην υλοποίηση αειφόρων ενεργειακών πολιτικών. Οι Τοπικές Αρχές θεωρείται ότι μπορούν να διαδραματίσουν έναν κρίσιμο ρόλο στην μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής δεδομένου ότι το 80% της ενεργειακής κατανάλωσης και εκπομπών CO 2 στην Ευρώπη σχετίζονται με αστικές δραστηριότητες. Επιπλέον, τον Μάρτιο του 2011, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ένα Νέο Σχέδιο για την Ενεργειακή Απόδοση 3 καθώς εκτιμάται ότι ο στόχος της Ε.Ε. για εξοικονόμηση ενέργειας κατά 20% έως το 2020 δεν θα επιτευχθεί. Έτσι, εκφράζεται η ανάγκη να γίνουν εντατικότερες οι προσπάθειες για εξοικονόμηση, ενώ επιβεβαιώνεται ο σημαντικός ρόλος του δημόσιου τομέα ως «παράδειγμα εξοικονόμησης» για τους πολίτες και τους επαγγελματίες. Σε αυτό το Σχέδιο αναφέρεται ρητά η σημασία που έχει αποκτήσει για την εφαρμογή των πολιτικών εξοικονόμησης ενέργειας το Σύμφωνο των Δημάρχων και προαναγγέλλεται η επέκταση των πρωτοβουλιών της Ε.Ε., σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να επιτευχθούν πρακτικά αποτελέσματα στην εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και πέρα από αυτήν (ειδικά στην δημιουργία τοπικών και εξειδικευμένων θέσεων απασχόλησης). Στο πλαίσιο αυτό, οι Δήμαρχοι της Ευρώπης, κατά την υπογραφή του Συμφώνου εκτιμούν ότι: οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μοιράζονται την ευθύνη για την καταπολέμηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη με τις εθνικές κυβερνήσεις και ότι οφείλουν να αναλάβουν τη δέσμευση αυτή ανεξαρτήτως των δεσμεύσεων άλλων ενδιαφερομένων φορέων 1 Βλ. σχετικά COM(2008) 30 τελικό, Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, «Δύο φορές το 20 έως το 2020: Η κλιματική αλλαγή και η ευκαιρία της Ευρώπης» COM(2011) 109 τελικό, Σχέδιο για την ενεργειακή απόδοση, 2011, 08/03/2011

11 Δ ήμο ς Πατρ έων τα αστικά κέντρα και οι πόλεις ευθύνονται άμεσα και έμμεσα (μέσω των προϊόντων και των υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται από τους πολίτες) για περισσότερο από το ήμισυ των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που προκύπτουν από τη χρήση ενέργειας σχετιζόμενης με την ανθρώπινη δραστηριότητα η δέσμευση της Ε.Ε. για τη μείωση των εκπομπών θα μπορέσει να υλοποιηθεί μόνον με τη συνδρομή των τοπικών φορέων, των πολιτών και των ενώσεών τους ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές οφείλουν να πρωτοστατήσουν στην ανάληψη δράσης και να δώσουν το καλό παράδειγμα, δεδομένου ότι αποτελούν το επίπεδο διακυβέρνησης που βρίσκεται πλησιέστερα στους πολίτες Έτσι, οι Δήμαρχοι της Ευρώπης συμφώνησαν να υπερβούν τους στόχους που έθεσε η Ε.Ε. για το 2020, μειώνοντας τις εκπομπές CO 2 στις επικράτειες τους κατά τουλάχιστον 20%, μέσω της εφαρμογής ενός «Σχεδίου Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια» στους τομείς δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την εντολή τους. Ο Δήμος Πατρέων, σε συνέχεια των αποφάσεων και δράσεων που έχει υιοθετήσει για την εξοικονόμηση ενέργειας και αειφόρο ανάπτυξη υπέγραψε το Σύμφωνο των Δημάρχων στις 6 Νοεμβρίου 2008 και ξεκίνησε να υλοποιεί τις δεσμεύσεις που απορρέουν από αυτό. Στο Σύμφωνο, μέχρι στιγμής (Νοέμβριος 2012) συμμετέχουν πάνω από 4400 Δήμοι από την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων 98 Δήμοι από όλη την Ελλάδα. Οι ουσιαστικές δεσμεύσεις ενός Δήμου που συμμετέχει στο Σύμφωνο είναι η: Προετοιμασία μιας Βασικής Απογραφής Εκπομπών CO 2 με καταγραφή των ενεργειακών καταναλώσεων τόσο των δημοτικών όσο και των ιδιωτικών κτιρίων Προετοιμασία του Σχεδίου Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια, το οποίο πρέπει να υποβληθεί εντός ενός έτους από την επίσημη υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων Υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων για την μείωση των εκπομπών CO 2, ειδικά στους τομείς ευθύνης του Δήμου (δημοτικά κτίρια, φωτισμός, οχήματα, δημοτικές προμήθειες, κτλ)

12 Ανάληψη των απαραίτητων δράσεων για την κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών στο Δήμο Δ ήμο ς Πατρ έων Υποβολή έκθεσης αξιολόγησης τουλάχιστον ανά διετία μετά την υποβολή του Σχεδίου Δράσης για τη Αειφόρο Ενέργεια για αξιολόγηση, παρακολούθηση και εξακρίβωση των αποτελεσμάτων Η πρωτοβουλία του Συμφώνου των Δημάρχων αποτελεί την ευκαιρία να συνδυαστούν όλες οι προσπάθειες και επιδιώξεις του Δήμου Πατρέων κάτω από ένα κοινό πρόγραμμα δράσης, και μάλιστα σε συνεργασία με αντίστοιχους Οργανισμούς από όλη την Ευρώπη, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο στόχος που θέτει το παρόν Σχέδιο Δράσης είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) από τις δραστηριότητες εντός των ορίων του Δήμου κατά 20% από τα επίπεδα του 2009 έως το Η μείωση των εκπομπών θα επιτευχθεί με δράσεις σε δύο άξονες: Εξοικονόμηση ενέργειας σε όλες τις δημοτικές δραστηριότητες, κτίρια και οχήματα, οικιακό και τριτογενή τομέα, δημόσιες και ιδιωτικές μεταφορές Παραγωγή ποσοστού της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται εντός του Δήμου από ΑΠΕ Στο πρώτο μέρος του παρόντος Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια περιγράφεται η υφιστάμενη κατάσταση στον Δήμο Πατρέων και στο δεύτερο τα μέτρα και πρωτοβουλίες που θα υλοποιηθούν μέχρι το 2020 ώστε ο Δήμος να επιτύχει τον στόχο μείωσης των εκπομπών CO 2 που έθεσε.

13 Δ ήμο ς Πατρ έων ΜΕΡΟΣ Α : ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ

14 3. Ο ΔΗΜΟΣ ΠΑΤΡΕΩΝ Δ ήμο ς Πατρ έων Ο Δήμος Πατρέων υπάγεται στον Νομό Αχαΐας. Μετά το 2011 (Πρόγραμμα Καλλικράτης) εκτός της Πάτρας, περιλαμβάνει και τους πρώην Δήμους Ρίου, Παραλίας, Βραχνέικων και Μεσσάτιδος. Έδρα του Δήμου είναι η πόλη της Πάτρας. Εικόνα 3: Θέση Δήμου Πατρέων Ο Δήμος έχει έκταση 333 τ.χλμ. και πληθυσμό κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του Εικόνα 4: Διοικητικά όρια Δήμου Πατρέων

15 Δ ήμο ς Πατρ έων Η Πάτρα είναι το μεγαλύτερο οικονομικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας. Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων χιλιετιών της ιστορίας της και ειδικότερα στη Ρωμαϊκή περίοδο, η Πάτρα αποτέλεσε κοσμοπολίτικο κέντρο της Μεσογείου, ενώ σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση είναι ο τόπος του μαρτυρίου του Αγίου Ανδρέα. Στις 21 Μαρτίου 1821 η Πάτρα έγινε η πρώτη πόλη όπου κηρύχθηκε η Ελληνική επανάσταση από τον Δεσπότη Παλαιών Πατρών Γερμανό και τους προκρίτους της Αχαΐας οι οποίοι ξεκίνησαν να πολιορκούν το κάστρο της πόλης. Αποκαλείται Πύλη της Ελλάδας προς τη Δύση, καθώς είναι διεθνές εμπορικό κέντρο, μεγάλο λιμάνι και κομβικό σημείο για το εμπόριο και την επικοινωνία με την Ιταλία και την Ευρωπαϊκή Δύση. Η πόλη διαθέτει δύο πανεπιστήμια (Το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Ανοιχτό Πανεπιστήμιο) και ένα Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα και συνδεδεμένα με αυτά ερευνητικά ινστιτούτα, που την καθιστούν επιστημονικό κέντρο με σημαντικές επιδόσεις στην τεχνική εκπαίδευση. Η υπερσύγχρονη γέφυρα Ρίου- Αντιρρίου συνδέει το προάστιο της Πάτρας Ρίο με το Αντίρριο, ενώνοντας την Πελοπόννησο με τη Στερεά Ελλάδα. Επιπλέον, η πόλη καυχιέται για το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό, μεσογειακού τύπου καρναβάλι της, το περίφημο Πατρινό καρναβάλι, τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα του οποίου είναι τα σατιρικά άρματα και οι θεαματικοί χοροί και παρελάσεις. Η τοπική πολιτιστική σκηνή ξεχωρίζει στις θεατρικές και τις πλαστικές τέχνες και τη σύγχρονη αστική λογοτεχνία. Η πόλη της Πάτρας ήταν η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης του 2006.

16 Δ ήμο ς Πατρ έων Εικόνα 5: Άποψη της πόλης

17 4. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Δ ήμο ς Πατρ έων Ο Δήμος Πατρέων έχει θέσει ως όραμα της πολιτικής του για την μείωση της κλιματικής αλλαγής «την μείωση των εκπομπών CO 2 εντός των ορίων του Δήμου κατά 20% από τα επίπεδα του 2009 έως το 2020». Από την διατύπωση αυτού του οράματος, ο Δήμος κινήθηκε σε πολλά επίπεδα για την επίτευξή του. Μερικές από τις άμεσες δράσεις περιλαμβάνουν: Υπέγραψε το Σύμφωνο των Δημάρχων Συμμετέχει σε έργα σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας, την εξοικονόμηση ενέργειας και την μείωση των εκπομπών CO 2 στους μηχανισμούς χρηματοδότησης της Ε.Ε. INTERREG, Intelligent Energy Europe και LIFE+ Συμμετέχει σε εθνικά χρηματοδοτικά εργαλεία εξοικονόμησης ενέργειας που απευθύνονται σε Δήμους Ανέλαβε ενεργό ρόλο στην προσπάθεια να οργανωθεί ένα Ελληνικό Δίκτυο Πόλεων Συμφώνου των Δημάρχων Ξεκίνησε διαδικασίες μετατροπής των προμηθειών του σε «πράσινες» Η Δημοτική Αρχή του Πατρέων με την υπογραφή του Συμφώνου των Δημάρχων και την εκπόνηση και υλοποίηση του παρόντος Σχεδίου Δράσης για την Βιώσιμη Ενέργεια επιδιώκει να: Συνεισφέρει στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μέσω της μείωσης των εκπομπών CO 2 Επιδείξει την προσήλωσή της στην προστασία του περιβάλλοντος και την ορθολογική χρήση των πόρων Ενθαρρύνει την συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών Βελτιώσει την εικόνα της πόλης Δημιουργήσει συνθήκες πολιτικής συμμετοχής και συσπείρωσης γύρω από ένα κοινό σκοπό στους πολίτες και τους επαγγελματίες της πόλης Αποκομίσει οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη από την Εξοικονόμηση Ενέργειας και την χρήση ΑΠΕ

18 Αποκτήσει πρόσβαση σε εθνικές και ευρωπαϊκές πηγές χρηματοδότησης Δ ήμο ς Πατρ έων Βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης, μετακίνησης και εργασίας εντός του Δήμου Βελτιώσει την ποιότητα ζωής για τους επισκέπτες / τουρίστες του Δήμου Προσαρμοστεί πιο εύκολα και αποτελεσματικά με το νέο εθνικό και ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο που δίνει αυξημένη βαρύτητα σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος Αποκομίσει οφέλη από την συνεργασία με άλλους Δήμους που συμμετέχουν στο Σύμφωνο των Δημάρχων ή τους φορείς που το στηρίζουν Ο στόχος που θέτει το παρόν Σχέδιο Δράσης ακολουθεί το όραμα του Δήμου και είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO 2 ) από τις δραστηριότητες εντός των ορίων του Δήμου κατά 20% από τα επίπεδα του 2009 έως το Αυτό θα επιτευχθεί μέσω δράσεων ανά τους διάφορους τομείς δραστηριότητας της πόλης, οι οποίες αποτελούν και τους αντικειμενικούς σκοπούς του Σχεδίου Δράσης: 1. Μείωση των εκπομπών CO 2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας σε όλες τις δημοτικές δραστηριότητες, κτίρια και οχήματα έως το Μείωση των εκπομπών CO 2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό και τριτογενή τομέα έως το Μείωση των εκπομπών CO 2 από μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στις μεταφορές έως το Παραγωγή ποσοστού της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται εντός του Δήμου από ΑΠΕ έως το 2020

19 Δ ήμο ς Πατρ έων ΜΕΡΟΣ Β : ΒΑΣΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ

20 5. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ Δ ήμο ς Πατρ έων Στην εκπόνηση του παρόντος Σχεδίου Δράσης, χρησιμοποιήθηκαν οι τυπικοί συντελεστές εκπομπών (IPCC) που αφορούν εκπομπές λόγω της κατανάλωσης ενέργειας εντός των ορίων του Δήμου, είτε άμεσης, με την καύση εντός του Δήμου, ή έμμεσης, με την κατανάλωση ηλεκτρισμού που παράγεται εκτός του Δήμου. Οι τυπικοί συντελεστές ακολουθούν την μεθοδολογία για τον υπολογισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα πλαίσια της UNFCCC και του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Σημειώνεται ότι στο παρόν Σχέδιο Δράσης έχουν υπολογιστεί μόνο οι εκπομπές CO 2 εντός των ορίων του Δήμου. Οι τυπικοί συντελεστές εκπομπών του παρόντος Σχεδίου Δράσης έχουν βασιστεί στις Οδηγίες IPCC 2006 ενώ για τον υπολογισμό των εκπομπών από την κατανάλωση πετρελαίου κίνησης θα χρησιμοποιηθεί ο διορθωμένος συντελεστής στον οποίο θα συνυπολογιστεί το ποσοστό βιοντίζελ κατά το έτος αναφοράς: F diesel-new = PCD * F diesel + PBD * 0 όπου: F diesel-new : διορθωμένος συντελεστής, PCD: ποσοστό συμβατικού πετρελαίου κίνησης, F diesel : τυπικός συντελεστής εκπομπών πετρελαίου κίνησης και PBD: ποσοστό βιοντίζελ. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα εθνικά στοιχεία, οι μεταβλητές παίρνουν τις τιμές: PCD = 97,04%, F diesel = 0,267, PBD = 2,96%. Τελικά, για τον υπολογισμό των εκπομπών CO 2 του Δήμου Πατρέων θα χρησιμοποιηθούν οι συντελεστές: Καύσιμη ύλη Τυπικός συντελεστής εκπομπών (t CO2 /MWh) Ηλεκτρισμός 1,149 Βενζίνη 0,249 Πετρέλαιο 0,259 Ξύλο 0,302 Υγραέριο 0,227 Πίνακας 1: Τυπικοί συντελεστές εκπομπών Ως έτος αναφοράς για τον υπολογισμό των εκπομπών και την σύνταξη του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια του Δήμου Πατρέων, ελλείψει πληρότητας στοιχείων για προηγούμενα έτη, επιλέχθηκε το 2009.

21 Δ ήμο ς Πατρ έων 6. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΦΩΤΙΣΜΟΣ, ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Στο παρόν κεφάλαιο εξετάζεται η παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας από κτίρια και εγκαταστάσεις του Δήμου Πατρέων. Η παραγωγή ενέργειας περιλαμβάνει τις πιθανές πηγές ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας εντός του Δήμου. Η κατανάλωση ενέργειας περιλαμβάνει την ηλεκτρική ενέργεια, το πετρέλαιο, το υγραέριο και το ξύλο που χρησιμοποιείται στους εξής τομείς: Δημοτικά κτίρια Κτίρια οικιακού και τριτογενή τομέα Δημοτικός φωτισμός 6.1. ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Η/Ε Στην περιοχή του Δήμου Πατρέων λειτουργούν μονάδες ΑΠΕ τριών κατηγοριών (αιολικά, μικρά υδροηλεκτρικά και φωτοβολταϊκά), με ονομαστική ισχύ μικρότερη των 20 MW (προκειμένου να μπορούν να συμπεριληφθούν στην Βασική Απογραφή Εκπομπών σύμφωνα με τις οδηγίες του Συμφώνου των Δημάρχων): Κατηγορία ΑΠΕ Συνολική εγκατεστημένη ισχύς (MW) Παραγωγή ενέργειας (kwh) Αιολικά 13, Μικρά Η/Υ 9, Φωτοβολταϊκά 7, Φωτοβολταϊκά στις στέγες 4, Σύνολο , Πίνακας 2: Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από μονάδες ΑΠΕ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ Σύμφωνα με τα στοιχεία της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου Πατρέων, το έτος αναφοράς 2009, καταναλώθηκαν σε δημοτικά κτίρια και εγκαταστάσεις

22 kwh. Τα στοιχεία που προκύπτουν θα συμπληρωθούν στα αντίστοιχα κελιά του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια. Δ ήμο ς Πατρ έων ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ Ο Δήμος Πατρέων καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια για τον φωτισμό των οδών και των κοινόχρηστων χώρων του Δήμου. Σύμφωνα με τα τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας, το 2009 μετρήθηκαν και χρεώθηκαν kwh ηλεκτρικής ενέργειας για δημοτικό φωτισμό: Τα στοιχεία που προκύπτουν θα συμπληρωθούν στα αντίστοιχα κελιά του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του οικιακού τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το Εθνικό Ενεργειακό Ισοζύγιο του Από τα στοιχεία του εθνικού ισοζυγίου προκύπτουν οι καταναλώσεις ανά τομέα ενέργειας και χρήσης, ενώ χρησιμοποιώντας σχετικά στοιχεία από το ΚΑΠΕ (2001) γίνεται σχετική διόρθωση για τον (πρώην) Νομό Αχαΐας. Η κατανάλωση για τον Δήμο Πατρέων υπολογίζεται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αχαΐας, για τους τομείς που περιλαμβάνονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι, αναλογικά, για την Πάτρα, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον οικιακό τομέα είναι kwh. Τα στοιχεία που προκύπτουν θα συμπληρωθούν στα αντίστοιχα κελιά του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ Η/Ε: ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του οικιακού τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το Εθνικό Ενεργειακό Ισοζύγιο του Από τα στοιχεία του εθνικού ισοζυγίου προκύπτουν οι καταναλώσεις ανά τομέα ενέργειας και χρήσης, ενώ χρησιμοποιώντας σχετικά στοιχεία από το ΚΑΠΕ (2001) γίνεται σχετική διόρθωση για τον (πρώην) Νομό Αχαΐας. Η κατανάλωση για τον Δήμο Πατρέων υπολογίζεται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αχαΐας, για τους τομείς που περιλαμβάνονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι, αναλογικά, για την Πάτρα, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στον οικιακό τομέα είναι kwh. Τα στοιχεία που προκύπτουν θα συμπληρωθούν στα αντίστοιχα κελιά του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια.

23 6.2. ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΑΙ ΥΓΡΑΕΡΙΟ Δ ήμο ς Πατρ έων ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης πετρελαίου του οικιακού και τριτογενή (πλην βιομηχανίας) τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το Εθνικό Ενεργειακό Ισοζύγιο του Από τα στοιχεία του εθνικού ισοζυγίου προκύπτουν οι καταναλώσεις ανά τομέα ενέργειας και χρήσης, ενώ χρησιμοποιώντας σχετικά στοιχεία από το ΚΑΠΕ (2001) γίνεται σχετική διόρθωση για τον (πρώην) Νομό Αχαΐας. Η κατανάλωση για τον Δήμο Πατρέων υπολογίζεται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αχαΐας, για τους τομείς που περιλαμβάνονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι, αναλογικά, για την Πάτρα, η κατανάλωση πετρελαίου στον οικιακό τομέα είναι kwh και για τον τριτογενή kwh. Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης υγραερίου (LPG) του οικιακού και τριτογενή (πλην βιομηχανίας) τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το Εθνικό Ενεργειακό Ισοζύγιο του Από τα στοιχεία του εθνικού ισοζυγίου προκύπτουν οι καταναλώσεις ανά τομέα ενέργειας και χρήσης, ενώ χρησιμοποιώντας σχετικά στοιχεία από το ΚΑΠΕ (2001) γίνεται σχετική διόρθωση για τον (πρώην) Νομό Αχαΐας. Η κατανάλωση για τον Δήμο Πατρέων υπολογίζεται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αχαΐας, Από τα παραπάνω προκύπτει ότι για την Πάτρα η κατανάλωση υγραερίου στον οικιακό τομέα το έτος 2009 ήταν kwh και για τον τριτογενή kwh ΞΥΛΟ ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Για τον υπολογισμό της κατανάλωσης ξύλου για θέρμανση στον οικιακό τομέα χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από την ΔΕΗ και το Εθνικό Ενεργειακό Ισοζύγιο του έτους Από τα στοιχεία του εθνικού ισοζυγίου προκύπτουν οι καταναλώσεις ανά τομέα ενέργειας και χρήσης, ενώ χρησιμοποιώντας σχετικά στοιχεία από το ΚΑΠΕ (2001) γίνεται σχετική διόρθωση για τον (πρώην) Νομό Αχαΐας. Η κατανάλωση για τον Δήμο Πατρέων υπολογίζεται αναλογικά σε σχέση με το σύνολο της Αχαΐας, Έτσι, προκύπτει ότι η ισοδύναμη κατανάλωση ξύλου στον οικιακό τομέα το έτος 2009 ήταν kwh.

24 7. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Δ ήμο ς Πατρ έων Οι μεταφορές εντός του Δήμου Πατρέων μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: τα δημοτικά οχήματα και τα δημόσια και ιδιωτικά οχήματα κατοίκων και επισκεπτών του Δήμου. Για την εκτίμηση των εκπομπών από τις μεταφορές εντός του Δήμου θα χρησιμοποιηθούν, κατά περίπτωση, στοιχεία του Δήμου και στοιχεία ή στατιστικά από άλλες πηγές (Νομαρχία, ελληνική κυβέρνηση, Ε.Ε.). Στα στοιχεία για τις μεταφορές δεν θα συμπεριληφθούν στοιχεία που αφορούν το εθνικό οδικό δίκτυο που διασχίζει τον Δήμο Πατρέων και εξαιρείται του Σχεδίου Δράσης, σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ Ο Δήμος Πατρέων, διατηρεί στόλο δημοτικών οχημάτων για τις υπηρεσίες του και για τον οποίο γίνεται η παραδοχή (όπως προκύπτει και από το είδος και προφίλ χρήσης των οχημάτων) ότι διανύουν εντός των ορίων του Δήμου το σύνολο των χιλιομέτρων τους. Στον ακόλουθο πίνακα καταγράφονται οι κατηγορίες οχημάτων του Δήμου και οι καταναλώσεις καυσίμου για το έτος αναφοράς. Για την μετατροπή του όγκου καυσίμου σε ενέργεια θα χρησιμοποιηθούν οι συντελεστές μετατροπής των Οδηγιών του Συμφώνου των Δημάρχων (EMEP/EEA 2009, IPCC 2006): Καύσιμο Συντελεστής μετατροπής (kwh/lt) Βενζίνη 9,2 Πετρέλαιο 10,0 Πίνακας 3: Συντελεστής μετατροπής όγκου καυσίμων σε ενέργεια Αριθμός οχημάτων Τύπος Καύσιμο Συνολική κατανάλωση (lt) Συνολική κατανάλωση (kwh) 26 Δίκυκλο 30 Αυτοκίνητο Βενζίνη Φορτηγάκια 49 Απορριμματοφόρα Πετρέλαιο Σκούπες 35 Φορτηγά 5 Λεωφορεία

25 Αριθμός οχημάτων Τύπος Καύσιμο Συνολική κατανάλωση (lt) Συνολική κατανάλωση (kwh) Δ ήμο ς Πατρ έων 8 Πλυντήρια 8 Υδροφόρες 24 Λοιπά οχήματα Πίνακας 4: Κατανάλωση καυσίμου από δημοτικά οχήματα (2009) Τα στοιχεία που προκύπτουν θα συμπληρωθούν στα αντίστοιχα κελιά του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Για τον υπολογισμό των εκπομπών CO 2 από τις μεταφορές (πλην δημοτικών οχημάτων) χρησιμοποιήθηκε η μεθοδολογία που προκύπτει από τις οδηγίες του EMEP/EEA με εθνικά και περιφερειακά στοιχεία για τον τύπο και τον αριθμό των οχημάτων, το καύσιμο που χρησιμοποιούν, την μέση απόσταση που διανύουν ετησίως καθώς και το ποσοστό μέσης απόστασης ανά τύπο οδικού δικτύου και τύπο οχήματος. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι, κατά το έτος αναφοράς, στον Δήμο Πατρέων εκτιμάται ότι καταναλώθηκαν kwh βενζίνης και kwh πετρελαίου. Τα στοιχεία που προκύπτουν θα συμπληρωθούν στα αντίστοιχα κελιά του Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια.

26 8. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 Δ ήμο ς Πατρ έων Μετά τον υπολογισμό των ενεργειακών καταναλώσεων ανά τομέα που θα συμπεριληφθεί στο, πρέπει να υπολογιστούν οι συνολικές εκπομπές CO 2 από αυτούς τους τομείς. Για τον υπολογισμό θα χρησιμοποιηθούν οι τυπικοί μέσοι εθνικοί συντελεστές εκπομπών CO 2 όπως αυτοί υπολογίζονται από το IPCC (2006) και την Eurelectric (2005) και περιέχονται στις οδηγίες του Συμφώνου των Δημάρχων. Για τις πηγές τελικής κατανάλωσης ενέργειας που αναγνωρίστηκαν παραπάνω, οι συντελεστές είναι: Μορφή ενέργειας Συντελεστής εκπομπών (tco 2 /MWh) Ηλεκτρική ενέργεια 1,149 Βενζίνη 0,249 Πετρέλαιο 0,267 Ξύλο 0,302 Υγραέριο 0,227 Πίνακας 5: Τυπικοί συντελεστές εκπομπών CO2 Η συνολική παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας ανά τύπο τελικής ενέργειας, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους είναι: Κατανάλωση ενέργειας Ποσότητα ενέργειας (kwh) Εκπομπές CO 2 (tco 2 ) Δημοτικά κτίρια (η/ε) Δημοτικός φωτισμός (η/ε) Οικιακός τομέας (η/ε) Τριτογενής τομέας (η/ε) Δημοτικά κτίρια (πετρέλαιο) Οικιακός τομέας (πετρέλαιο) Τριτογενής τομέας (πετρέλαιο) Δημοτικά οχήματα (πετρέλαιο) Δημοτικά οχήματα (βενζίνη) Ιδιωτικά οχήματα (πετρέλαιο) Ιδιωτικά οχήματα (βενζίνη)

27 Κατανάλωση ενέργειας Ποσότητα ενέργειας (kwh) Εκπομπές CO 2 (tco 2 ) Οικιακός τομέας (LPG) Δ ήμο ς Πατρ έων Τριτογενής τομέας (LPG) Οικιακός τομέας (ξύλο) Παραγωγή ενέργειας Ποσότητα ενέργειας (kwh) Εκπομπές CO 2 (tco 2 ) ΑΠΕ (η/ε) Σύνολο Πίνακας 6: Συνολική παραγωγή και κατανάλωση τελικής ενέργειας και εκπομπές CO2

28 Δ ήμο ς Πατρ έων ΜΕΡΟΣ Γ : ΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΕΩΣ ΤΟ 2020

29 9. ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ Δ ήμο ς Πατρ έων Ο τομέας των δημοτικών κτιρίων είναι από αυτούς στους οποίους ο Δήμος έχει πλήρη ευελιξία να εφαρμόσει προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας και ανάπτυξης συστημάτων ΑΠΕ ώστε να επιτύχει σημαντική αναλογικά μείωση των εκπομπών CO 2. Ο Δήμος Πατρέων παρακολουθεί τις τάσεις της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η οποία θα απαιτήσει, σταδιακά, από το 2018 την ανέγερση ή μετατροπή των δημόσιων κτιρίων σε κτίρια σχεδόν μηδενικής ενέργειας και εκπομπών CO 2. Επιπλέον, αναγνωρίζει την μεγάλη σημασία των δημόσιων κτιρίων ως παράδειγμα προς τους πολίτες για την υιοθέτηση των πολιτικών και πρακτικών της αειφόρου ανάπτυξης. Το πρώτο βήμα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του Δήμου αποτελεί η επιθεώρησή τους, βάσει του θεσμικού πλαισίου του ΚΕΝΑΚ, ώστε τα κτίρια να πιστοποιηθούν και να πραγματοποιηθεί προμελέτη των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας σε αυτά. Σε αυτό το στάδιο θα υπολογιστεί και το ακριβές κόστος για τις παρεμβάσεις κάθε κτιρίου. Ο Δήμος Πατρέων είναι υπεύθυνος για την λειτουργία και συντήρηση ενός μεγάλου αριθμού κτιρίων με ποικίλες χρήσεις, αριθμό εργαζομένων και χρηστών, ενεργειακών αναγκών, κτλ. Επιπλέον, τα κτίρια αυτά είναι κατασκευασμένα σε ένα μεγάλο χρονικό εύρος, με διαφορετικές τεχνικές και υλικά και έχουν διαφορετικά ιστορικά συντήρησης. Σε κάθε περίπτωση, μετά τον έλεγχο και πιστοποίηση όλων των κτιρίων θα εκτιμηθούν και τεκμηριωθούν οι ακριβείς παρεμβάσεις, κόστος και όφελος που χρειάζονται/ αποδίδουν για κάθε κτίριο. Οι παρεμβάσεις που θεωρείται ότι θα οδηγήσουν σε σημαντικές εξοικονομήσεις είναι: Αντικαταστάσεις και παρεμβάσεις στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης προκειμένου να αυξηθεί η απόδοσή τους και να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας (εξοικονόμηση 15% σε θερμική/ ηλεκτρική ενέργεια) Τοποθέτηση θερμοστατικών βαλβίδων στα θερμαντικά σώματα (εξοικονόμηση 10% σε θερμική ενέργεια)

30 Αντικατάσταση κουφωμάτων (με νέα, διπλού υαλοπίνακα) σε όσα κτίρια έχουν κουφώματα μονού υαλοπίνακα (εξοικονόμηση 25% σε θερμική ενέργεια) Δ ήμο ς Πατρ έων Ενεργειακή αναβάθμιση κελύφους κτιρίων (προσθήκη μόνωσης), ειδικά όσων έχουν ανεγερθεί πριν το 1980 και εγκατάσταση παθητικών στοιχείων αερισμού και σκίασης στο κέλυφος (εξοικονόμηση 30% σε θερμική ενέργεια) Ολοκλήρωση αντικατάστασης λαμπτήρων του λειτουργικού φωτισμού όλων των κτιρίων με νέους, εξοικονόμησης ενέργειας και εγκατάσταση αυτοματισμών φωτισμού (π.χ. αισθητήρες κίνησης, χρονοδιακόπτες, αξιοποίηση φυσικού φωτισμού, κτλ εξοικονόμηση 10% σε ηλεκτρική ενέργεια) Αντικατάστασης λαμπτήρων του ειδικού φωτισμού όλων των κτιρίων/ εγκαταστάσεων του Δήμου με νέους, μεγαλύτερης απόδοσης (π.χ. σε ανοιχτά γήπεδα εξοικονόμηση 15% σε ηλεκτρική ενέργεια) Εγκατάσταση ηλιακών συστημάτων για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (εξοικονόμηση 10% σε θερμική/ ηλεκτρική ενέργεια) Κατά μέσο όρο, υπολογίζεται ότι περίπου 200 κτίρια θα χρειαστούν παρεμβάσεις με κόστος προκειμένου να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 25% στην κατανάλωση ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας των δημοτικών κτιρίων. Ειδικότερα, τον Ιούλιο του 2009, ο Δήμος Πατρέων έθεσε σε προτεραιότητα για ενεργειακή αναβάθμιση και μελέτησε (σε επίπεδο προμελέτης) μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας για επτά (7) κτίριά του: Κτίριο ΑΔΕΠ Κτίριο ΔΕΥΑΠ ΚΑΠΗ Κτίριο Παντανάσσης Στρούμπειο Νηπιαγωγείο & Δημοτικό Τεχνικό Λύκειο Κουκουλίου Κτίριο Βότση

31 Από τις σχετικές τεχνικές προμελέτες, υπολογίστηκε ότι για αυτά τα κτίρια αναμένεται εξοικονόμηση ενέργειας kwh ετησίως και αντίστοιχη μείωση εκπομπών 185 Δ ήμο ς Πατρ έων tco 2 /έτος. Τέλος, σε συνέχεια των δράσεων για τα δημοτικά κτίρια και προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα αποτελέσματα από αυτές, ο Δήμος θα αναλάβει εκστρατεία ενημέρωσης/ ευαισθητοποίησης για τους πολίτες προκειμένου να επιδείξει τις παρεμβάσεις και να αποδείξει την ωφελιμότητά τους. Αναμένεται ότι, με αυτόν τον τρόπο, οι πολίτες θα : εμπεδώσουν την ενεργειακή/ κλιματική πολιτική του Δήμου οικειοποιηθούν τις τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας και ΑΠΕ ειδικά όταν αυτές ενσωματωθούν σε δημόσια κτίρια εκπαίδευσης, αθλητισμού και κοινωνικής πρόνοιας βεβαιωθούν για την αξία των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας επιβεβαιώσουν την απόσβεση που μπορεί να επιτευχθεί στην αρχική επένδυσή μίας παρέμβασης εξοικονόμησης ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνονται οι συνθήκες διαβίωσης Για αυτήν την δράση εκτιμάται ότι ο Δήμος θα δαπανήσει για κάθε έτος έως το 2020 με αναμενόμενο αποτέλεσμα την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας της τάξης των kwh/έτος και εξοικονόμηση θερμικής ενέργειας, επίσης, της τάξης των kwh/έτος, άρα συνολικά μετά από 8 έτη εφαρμογής την μείωση των εκπομπών κατά 1.802,2 tco 2 /έτος. Προς αυτήν την κατεύθυνση αναφέρονται συγκεκριμένες δράσεις για τα δημοτικά κτίρια και εγκαταστάσεις που ο Δήμος Πατρέων σχεδιάζει να αναλάβει στα πλαίσια του Συμφώνου των Δημάρχων:

32 Δ ήμο ς Πατρ έων Αριθμός δράσης Δημοτικά κτίρια 1 Δημοτικά κτίρια 2 Περιγραφή δράσης Επιθεώρηση κτιρίων του Δήμου, ενεργειακή πιστοποίησή τους και προμελέτη εξοικονόμησης ενέργειας Υλοποίηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στα δημοτικά κτίρια του Δήμου Αναμενόμενα οφέλη Εκτίμηση του οφέλους από δράσεις σε δημοτικά κτίρια Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO 2 Εκτιμώμενο κόστος Χρηματοδότηση Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης Εκτιμώμενη μείωση εκπομπών CO 2 (tn/yr) ,2 Δημοτικά κτίρια 3 Μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας σε επτά (7) κτίρια του Δήμου Πατρέων Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες ,0 Δημοτικά κτίρια 4 Εκστρατεία ενημέρωσης για την εξοικονόμηση ενέργειας στα δημοτικά κτίρια και εγκαταστάσεις Μείωση εκπομπών CO Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων Πίνακας 7: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικά κτίρια / εγκαταστάσεις ,2

33 10. ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Δ ήμο ς Πατρ έων Τα κτίρια ευθύνονται για το 40% της κατανάλωσης ενέργειας της Ε.Ε. και αποτελούν τον μεγαλύτερο καταναλωτή ενέργειας στις αστικές περιοχές. Το περιθώριο παρέμβασης μιας δημόσιας αρχής για τα ιδιωτικά κτίρια είναι πολύ μικρό αλλά ένας Δήμος μπορεί να επιδιώξει την: Προβολή των προσπαθειών στα δικά του κτίρια, ως δράση ευαισθητοποίησης Κινητοποίηση και συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων του οικιακού και τριτογενή τομέα για την υλοποίηση μέτρων σε τομείς όπως ο τουρισμός και το εμπόριο Ενεργή προώθηση των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών και στόχων εντός των ορίων του Συνεργασία με φορείς και οργανισμούς για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και της αειφόρου ανάπτυξης Μελέτη και αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων που δίνονται στον Δήμο στα πλαίσια του παρόντος εθνικού θεσμικού πλαισίου Η προβολή των μέτρων και δράσεων που ο Δήμος θα υλοποιήσει στα κτίριά του έχει ήδη περιγραφεί στην σχετική παράγραφο. Ένα σημαντικό βήμα για την ανάδειξη του Δήμου σε πόλο συντονισμού και διάχυσης πληροφορίας για θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος είναι η κινητοποίηση και συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων του οικιακού και τριτογενή τομέα σε μία άτυπη δομή (φόρουμ) προκειμένου να συζητούνται προτάσεις και κοινές δράσεις με απώτερο σκοπό την αειφόρο ανάπτυξη της πόλης. Λεπτομέρειες για αυτήν την δομή και τους συμμετέχοντες σε αυτήν αναφέρονται επίσης στο κεφάλαιο για την «Οργανωτική δομή και την στήριξη από τους εμπλεκόμενους φορείς» του παρόντος Σχεδίου Δράσης. Μέσω της ανωτέρω δομής και των δράσεων ενημέρωσης/ εκπαίδευσης ο Δήμος θα επιδιώξει και την προώθηση των εθνικών/ ευρωπαϊκών πολιτικών που σχετίζονται με την ενέργεια και το περιβάλλον και οδηγούν σε μείωση των εκπομπών CO 2. Ενδεικτικά αναφέρονται η προώθηση: Των ευρωπαϊκών οδηγιών 2002/91 και 2010/31 και του αντίστοιχου ελληνικού θεσμικού πλαισίου (Ν. 3661/2008) Του θεσμού της ενεργειακής επιθεώρησης και των κερδών από την ενεργειακή πιστοποίηση και αναβάθμιση των κτιρίων του οικιακού και τριτογενή τομέα

34 Δ ήμο ς Πατρ έων Της Οδηγίας 2006/32 και του αντίστοιχου ελληνικού θεσμικού πλαισίου (Ν. 3885/2010) για τις δυνατότητες από την σύναψη Συμβάσεων Ενεργειακής Αποδοτικότητας με Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών Χρηματοδοτικών ευκαιριών σαν το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ» και «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για τα κτίρια του οικιακού τομέα Η προβολή των μέτρων και δράσεων που ο Δήμος θα υλοποιήσει στα κτίριά του έχει ήδη περιγραφεί στην σχετική παράγραφο. Ο Δήμος θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί το μεγάλο περιθώριο εξοικονόμησης ενέργειας που υπάρχει στα κτίρια του οικιακού και τριτογενή τομέα στην Ελλάδα ώστε με απλές παρεμβάσεις μηδενικού και μικρού κόστους να επιτύχει ένα σημαντικό αποτέλεσμα προς την κατεύθυνση υλοποίησης του παρόντος Σχεδίου Δράσης. Έτσι, προγραμματίζεται η πραγματοποίηση σχετικών δράσεων ευαισθητοποίησης/ ενημέρωσης και εκπαίδευσης με εκδηλώσεις και ενημερωτικές δράσεις, ειδικά σε χώρους και φορείς ιδιαίτερης κοινωνικής σημασίας όπως σχολεία, σύλλογοι, κτλ. Ο Δήμος θα εκδώσει οδηγούς, φυλλάδια ή όποια έντυπα κριθούν απαραίτητα προκειμένου να ενημερωθούν/ εκπαιδευτούν οι πολίτες σε λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας αλλά κυρίως στα οφέλη (οικονομικά και περιβαλλοντικά) που έχει η αλλαγή ενεργειακής συμπεριφοράς και η υλοποίηση μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας μηδενικού/ χαμηλού αλλά και μέσου κόστους. Στον οικιακό τομέα, ο Δήμος θα επιδιώξει και την συνεργασία των σχετικών εμπλεκόμενων φορέων του Δήμου όπως: Μηχανικών και ενεργειακών επιθεωρητών Τεχνικών και οικοδομικών εταιρειών Καταστημάτων και επαγγελματιών ειδών θέρμανσης/ ψύξης/ ηλεκτρικών συσκευών, κτλ Με τις συνεργασίες αυτές ο Δήμος θα επιδιώξει ταυτόχρονα: Την ενημέρωση/ ευαισθητοποίηση των πολιτών Την δημιουργία συνεργασιών των πολιτών και των επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στο Δήμο

35 Την ενίσχυση και τόνωση των επαγγελματιών και καταστημάτων του Δήμου Δ ήμο ς Πατρ έων Για τον υπολογισμό της εξοικονόμηση ενέργειας (σε kwh) θα χρησιμοποιηθεί ο τύπος 4 ES = y*n*ar *in*espp όπου y: έτη εφαρμογής της δράσης, n: αριθμός άμεσα συμμετεχόντων στην δράση, AR: ποσοστό ευαισθητοποίησης άμεσα συμμετεχόντων, in: συντελεστής έμμεσα συμμετεχόντων στην δράση (που επηρεάστηκαν μετά την δράση), ESPP: εξοικονόμηση ενέργειας ανά συμμετέχοντα (kwh) με y=8, n=20000, AR=0,3, in=3 και ESPP=800 kwh/yr. Έτσι υπολογίζεται ότι θα επιτευχθεί μείωση εκπομπών CO ,8 tn CO2 /yr. Στον τριτογενή τομέα, ο Δήμος θα επιδιώξει την ενημέρωση/ ευαισθητοποίηση των εταιριών/ επιχειρηματιών της περιοχής για τα άμεσα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη από: Τις δράσεις και παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στους τομείς της αλλαγής ενεργειακής συμπεριφοράς των ιδιοκτητών/ εργαζομένων των επιχειρήσεων Της υλοποίησης μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας μηδενικού και χαμηλού κόστους καθώς Την υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων και ΑΠΕ για θέρμανση/ ψύξη/ παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις/ κτίρια. Αντίστοιχα με την δράση για τον οικιακό τομέα, ο Δήμος θα επιδιώξει την συνεργασία και προβολή του επαγγελματικού κόσμου της πόλης ώστε να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα εξοικονόμησης ενέργειας και ταυτόχρονα η ενίσχυση των επαγγελματιών του Δήμου. Για τον υπολογισμό της εξοικονόμηση ενέργειας (σε kwh) θα χρησιμοποιηθεί ο τύπος ES = y*n*ar *in*espp όπου y: έτη εφαρμογής της δράσης, n: αριθμός άμεσα συμμετεχόντων στην δράση, AR: ποσοστό ευαισθητοποίησης άμεσα συμμετεχόντων, in: συντελεστής έμμεσα συμμετεχόντων στην δράση (που επηρεάστηκαν μετά την δράση), ESPP: εξοικονόμηση ενέργειας ανά συμμετέχοντα (kwh) με y=8, n=5000, AR=0,3, in=2 και ESPP=1000 kwh/yr. Έτσι υπολογίζεται ότι θα επιτευχθεί μείωση εκπομπών CO ,7 tn CO2 /yr. Το πρόγραμμα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ» στοχεύει στην ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών, ειδικά σε κτίρια που βρίσκονται σε περιοχές χαμηλών και 4 Σύμφωνα με την μεθοδολογία του Cyprus Energy Agency

36 Δ ήμο ς Πατρ έων μέσων εισοδημάτων (κοινωνικό κριτήριο) και έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980 (μεγάλο περιθώριο ενεργειακής αναβάθμισης Λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και μέσο εμβαδόν των κατοικιών προ του 1980 (εθνικά και τοπικά στατιστικά στοιχεία), το ποσοστό των κατοικιών του Δήμου Πατρέων που είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα με βάση τα κοινωνικά κριτήρια επιλεξιμότητας, και τον στόχο του προγράμματος που θέτει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για εξοικονόμηση ενέργειας έως 60% σε κατοικίες σε εθνικό επίπεδο, ο Δήμος Πατρέων, θα επιδιώξει, μέσω δράσεων ενημέρωσης / ευαισθητοποίησης να ενταχθούν στο πρόγραμμα κατοικίες με στόχο εξοικονόμησης 60% επί της τελικής ενέργειας που καταναλώνουν (εκτιμώμενη μείωση εκπομπών tco 2 με εκτιμώμενη εξοικονόμηση ενέργειας ανά κτίριο 70 kwh/m 2 /έτος). Το «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» είναι ένα πρόγραμμα μαζικής επέμβασης στο σύνολο του κτιριακού αποθέματος με την χρήση ώριμων ενεργειακών τεχνολογιών και στόχο την πραγματοποίηση παρεμβάσεων σε κτίρια του οικιακού και τριτογενή τομέα (κατά μέσο όρο 0,78 παρεμβάσεις / κτίριο σε εθνικό επίπεδο). Ο Δήμος Πατρέων θα επιδιώξει μέσω δράσεων ενημέρωσης / ευαισθητοποίησης να υλοποιηθούν εντός του Δήμου παρεμβάσεις σε αντίστοιχα κτίρια του οικιακού και τριτογενή με στόχο μείωσης εκπομπών τους tco 2 (εκτιμώμενη εξοικονόμηση ενέργειας ανά παρέμβαση 20 kwh/m 2 /έτος). Τέλος, ο Δήμος θα μελετήσει τις δυνατότητες που του δίνονται στα πλαίσια του παρόντος θεσμικού πλαισίου ώστε να παρέμβει θετικά στις προσπάθειες εξοικονόμησης ενέργειας, ανάπτυξης συστημάτων ΑΠΕ και μείωσης των εκπομπών CO 2 από τον οικιακό και τον τριτογενή τομέα. Αυτές περιλαμβάνουν κυρίως μη τεχνικά εμπόδια όπως: πολεοδομικές διατάξεις, δυνατότητες χρηματοδότησης «πράσινων» έργων, δυνατότητες οικονομικής επιβράβευσης από τον Δήμο (π.χ. μέσω των δημοτικών τελών), προβολή επιχειρήσεων που συμμετέχουν σε ανάλογες πρωτοβουλίες, κτλ.

37 Δ ήμο ς Πατρ έων Προς αυτήν την κατεύθυνση αναφέρονται συγκεκριμένες δράσεις για τα κτίρια του οικιακού και τριτογενή τομέα που ο Δήμος Πατρέων σχεδιάζει να αναλάβει στα πλαίσια του Συμφώνου των Δημάρχων:

38 Δ ήμο ς Πατρ έων Αριθμός δράσης Ιδιωτικά κτίρια 1 Ιδιωτικά κτίρια 2 Περιγραφή δράσης Δημιουργία φόρουμ με εμπλεκόμενους φορείς του Δήμου Εκστρατεία ενημέρωσης για τα οφέλη από την εξοικονόμηση ενέργειας μηδενικού και χαμηλού κόστους στον οικιακό τομέα Αναμενόμενα οφέλη Προώθηση πολιτικών και δράσεων ΕΞΕ / ΑΠΕ Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO 2 Εκτιμώμενο κόστος Χρηματοδότηση Ίδιοι πόροι / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης Εκτιμώμενη μείωση εκπομπών CO 2 (tn/yr) ,8 Ιδιωτικά κτίρια 3 Εκστρατεία ενημέρωσης για τα οφέλη από την εξοικονόμηση ενέργειας μηδενικού και χαμηλού κόστους στον τριτογενή τομέα Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων ,7 Ιδιωτικά κτίρια 4 Εκστρατεία ενημέρωσης για τα προγράμματα «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ» και «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ» Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO Ίδιοι πόροι / εθνικές πρωτοβουλίες / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων ,0 Ιδιωτικά κτίρια 5 Μελέτη των δυνατοτήτων στα πλαίσια του παρόντος εθνικού θεσμικού πλαισίου Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO Ίδιοι πόροι / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων Πίνακας 8: Προγραμματισμός δράσεων για οικιακό / τριτογενή τομέα 2013

39 11. ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ Δ ήμο ς Πατρ έων Ο δημοτικός φωτισμός αποτελεί έναν τομέα όπου μπορεί να επιτευχθεί σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας χωρίς ιδιαίτερα μεγάλο κόστος ή εργασία, με την αντικατάσταση των υφιστάμενων λαμπτήρων / φωτιστικών σωμάτων με νέους εξοικονόμησης ενέργειας. Η αντικατάσταση αυτή μπορεί, για λόγους οικονομίας να γίνει και κατά περίπτωση, δηλαδή κάθε φορά ανά μικρά τμήματα δρόμων ή σε περιπτώσεις που χρειάζεται (εκτός από αντικατάσταση λαμπτήρων) και η αντικατάσταση στύλων / φωτιστικών / ηλεκτρονικών διατάξεων ανά δρόμο της πόλης και πάντα αναλόγως της διαθεσιμότητας κονδυλίων. Στον Δήμο Πατρέων εκτιμάται ότι χρησιμοποιούνται για δημόσιο φωτισμό οι τύποι λαμπτήρα του ακόλουθου πίνακα: Τύπος Αριθμός Ατμών νατρίου 150W Ατμών νατρίου 250W CFL 24W Πίνακας 9: Υφιστάμενη κατάσταση δημοτικού φωτισμού Έως το 2020 και με βάση τις τεχνολογικές εξελίξεις, οι ανωτέρω τύποι αναμένεται να αντικατασταθούν σταδιακά βάσει του ακόλουθου πίνακα ισοδυναμίας με βάση την φωτεινότητα των λαμπτήρων: Λαμπτήρας Αντιστοιχία με LED Ενδεικτικό κόστος νέου λαμπτήρα/ φωτιστικού ( ) CFL 24W 15W 35 Νατρίου 150 W Νατρίου 250 W 80W W 500 Πίνακας 10: Αντιστοίχιση λαμπτήρων δημοτικού φωτισμού

40 Δ ήμο ς Πατρ έων Με την παραδοχή ότι ο δημοτικός φωτισμός λειτουργεί, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΕΗ, κατά μέσο όρο επί 11 ώρες καθημερινά, ήτοι 4015 ώρες / έτος, με βάση τα τεχνικά χαρακτηριστικά των παραπάνω πινάκων και την παραδοχή ότι ο κάθε τύπος λαμπτήρα θα αντικατασταθεί σταδιακά έως το 2020, αναλόγως και των εξοικονομήσεων που επιτυγχάνονται αναμένεται από την δράση αυτή εξοικονόμηση της τάξης του 40%, ήτοι kwh ετησίως. Η υλοποίηση της δράσης θα γίνει με την προμήθεια των αντίστοιχων νέων λαμπτήρων ή φωτιστικών, μέσω του τακτικού προϋπολογισμού του Δήμου, κάθε φορά που χρειάζεται αντικατάσταση από τις τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου. Επίσης θα μελετηθεί η δυνατότητα ένταξης προγραμμάτων αντικατάστασης λαμπτήρων και φωτιστικών σε εθνικά προγράμματα χρηματοδότησης ή σε έργα ΣΔΙΤ και ΧΑΤ. Σημειώνεται ότι, ειδικά στην περίπτωση των λαμπτήρων νατρίου, η αντικατάσταση πρέπει να γίνει, το λιγότερο, σε επίπεδο φωτιστικού σώματος (και όχι μόνο λαμπτήρα) προκειμένου να ικανοποιούνται όλοι οι κανονισμοί ασφαλείας και λειτουργίας του εξοπλισμού δημοτικού φωτισμού. Εκτός της αντικατάστασης λαμπτήρων με υφιστάμενες λύσεις οι τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου παρακολουθούν τις τεχνικές εξελίξεις για λύσεις και εφαρμογές που μπορεί να σχετίζονται με: Νέους τύπους λαμπτήρων με μικρότερη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για ίδια φωτεινότητα Νέους ανακλαστήρες ή καλύμματα, ειδικά για τον μεγάλο αριθμό λαμπτήρων που καλύπτουν το επαρχιακό και αγροτικό δίκτυο δρόμων του Δήμου Τεχνολογίες δημοτικού φωτισμού με χρήση ΑΠΕ, ειδικά για απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές του Δήμου Τεχνολογίες ρύθμισης της έντασης του δημοτικού φωτισμού

41 Δ ήμο ς Πατρ έων Παράλληλα, για λύσεις αντικατάστασης των λαμπτήρων που χρησιμοποιούνται σε ειδικές εφαρμογές ή για τη διερεύνηση της αλλαγής λαμπτήρων λόγω υπερβολικής ή ελλιπούς φωτεινότητας θα επιδιωχθεί η εκπόνηση μελέτης φωτισμού για το σύνολο των αναγκών φωτισμού των οικισμών του Δήμου. Με αυτόν τον τρόπο, επιπλέον, εκτιμάται ότι θα εξασφαλιστούν οι συνθήκες ασφάλειας και οπτικής άνεσης που επιβάλλουν οι σχετικοί Κανονισμοί. Από την δράση αυτή προβλέπεται μία επιπλέον εξοικονόμηση 15% επί της τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ( kwh) για τον οδοφωτισμό στον Δήμο Πατρέων. Εκτός των τεχνικών μέτρων, ο Δήμος Πατρέων προωθεί και την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας στον οδοφωτισμό και, έτσι, συμμετείχε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα INTERREG IVC-PLUS προκειμένου, με την βοήθεια ειδικών από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, να κάνει μία εκτίμηση της παρούσας κατάστασης και των αναγκαίων βημάτων προς μία ολοκληρωμένη πολιτική φωτισμού στο Δήμο. Στο πλαίσιο του έργου, ειδικοί από 7 ευρωπαϊκές πόλεις επισκέφθηκαν την Πάτρα τον Σεπτέμβριο του 2011 και έκαναν προτάσεις για το πως ο Δήμος μπορεί να ξεκινήσει την υλοποίηση της Χάρτας της LUCI (Lighting Urban Community International) για τον δημοτικό φωτισμό. Ο Δήμος Πάτρας, χρησιμοποιώντας το υλικό και τις γνώσεις το έργου, ξεκίνησε την εκπόνηση της Στρατηγικής Δημοτικού Φωτισμού για την Πάτρα η οποία αναμένεται να οριστικοποιηθεί και συνοδευτεί από ένα Σχέδιο Δράσης Δημοτικού Φωτισμού το αμέσως επόμενο διάστημα.

42 Δ ήμο ς Πατρ έων Τα δύο αυτά κείμενα αναμένεται να συμπεριλάβουν με συστηματικό τρόπο όλες τις παρεμβάσεις και τα μέτρα που αναφέρθηκαν προηγουμένως (αντικατάσταση φωτιστικών, μελέτη φωτισμού, κτλ) και να βελτιώσουν τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά του δημοτικού φωτισμού στην πόλη, οδηγώντας τελικά, και μεταξύ άλλων, σε εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση των εκπομπών CO 2. Προς αυτήν την κατεύθυνση αναφέρονται συγκεκριμένες δράσεις για τον δημοτικό φωτισμό που ο Δήμος Πατρέων σχεδιάζει να αναλάβει στα πλαίσια του Συμφώνου των Δημάρχων:

43 Δ ήμο ς Πατρ έων Αριθμός δράσης Δημοτικός φωτισμός 1 Δημοτικός φωτισμός 2 Δημοτικός φωτισμός 3 Περιγραφή δράσης Σταδιακή αντικατάσταση λαμπτήρων ή/και φωτιστικών με αντίστοιχα εξοικονόμησης ενέργειας Εκπόνηση μελέτης φωτισμού για το σύνολο του Δήμου Εκπόνηση Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης Δημοτικού Φωτισμού Αναμενόμενα οφέλη Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO 2 Εξοικονόμηση ενέργειας / Μείωση εκπομπών CO 2 Βελτίωση δημοτικού φωτισμού Εκτιμώμενο κόστος Χρηματοδότηση Ίδιοι πόροι / Εθνικά προγράμματα / ΣΔΙΤ Ίδιοι πόροι / στα πλαίσια ευρωπαϊκών προγραμμάτων Πίνακας 11: Προγραμματισμός δράσεων για δημοτικό φωτισμό Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης Εκτιμώμενη μείωση εκπομπών CO 2 (tn/yr)

Το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (Σ.Δ.Α.Ε.) του Δήμου Αιγιαλείας

Το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (Σ.Δ.Α.Ε.) του Δήμου Αιγιαλείας ΠΕΡΙΛΗΨΗ Το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (Σ.Δ.Α.Ε.) του Δήμου Αιγιαλείας Ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα των Δημάρχων της Ευρώπης να υπερβούν τον στόχο μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO

Διαβάστε περισσότερα

Δήμος Πεντέλης Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας. Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής

Δήμος Πεντέλης Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας. Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής ΔΗΜΟΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ Μάρτιος 2014 Ο, σε συνέχεια των αποφάσεων και δράσεων που έχει υιοθετήσει για την εξοικονόμηση ενέργειας και αειφόρο ανάπτυξη υπέγραψε

Διαβάστε περισσότερα

Δήμος Πεντέλης Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας. Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής

Δήμος Πεντέλης Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας. Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Χαμηλή Κατανάλωση Ενέργειας Αναβάθμιση ποιότητας ζωής ΔΗΜΟΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ Μάρτιος 2014 O δήμος της Πεντέλης είναι σήμερα μια αλσούπολη 17 km Β.Α της Αθήνας Πληθυσμός: Εκταση:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΒΕ) Δήμος Ηγουμενίτσας

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΒΕ) Δήμος Ηγουμενίτσας ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΒΕ) Δήμος Ηγουμενίτσας Το Σύμφωνο των Δημάρχων Οι τοπικές αρχές παίζουν καθοριστικό ρόλο στο μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής: 80% της

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) Δήμου Κηφισιάς. Γιώργος Μαρκογιαννάκης Σύμβουλος Μηχανολόγος - Ενεργειακός Μηχανικός, MSc

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) Δήμου Κηφισιάς. Γιώργος Μαρκογιαννάκης Σύμβουλος Μηχανολόγος - Ενεργειακός Μηχανικός, MSc Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) Δήμου Κηφισιάς Γιώργος Μαρκογιαννάκης Σύμβουλος Μηχανολόγος - Ενεργειακός Μηχανικός, MSc Κηφισιά 08/09/2017 Τι είναι το ΣΔΑΕ; Ένα Σχέδιο Δράσης το οποίο παρουσιάζει

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο. Ενέργεια ΔΗΜΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ. 25ης Μαρτίου 1 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: +30 2892 340200 ΦΑΞ: +30 28920 24105

Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο. Ενέργεια ΔΗΜΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ. 25ης Μαρτίου 1 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: +30 2892 340200 ΦΑΞ: +30 28920 24105 Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ενέργεια ΔΗΜΟΣ ΦΑΙΣΤΟΥ 2012 25ης Μαρτίου 1 ΤΗΛΕΦΩΝΟ: +30 2892 340200 ΦΑΞ: +30 28920 24105 Περιεχόμενα 1. Σύνοψη... 4 2. Εισαγωγή... 6 ΜΕΡΟΣ Α : ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ... 10 3.

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ι Σ Η Γ Η Τ Ι ΚΟ Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α

Ε Ι Σ Η Γ Η Τ Ι ΚΟ Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ Αλίαρτος, 09 Σεπτεμβρίου 2015 ΔΗΜΟΣ ΑΛΙΑΡΤΟΥ ΘΕΣΠΙΕΩΝ Αρ. Πρωτ.: 8.444 Γραφείο Δημάρχου Προς Δημοτικό Συμβούλιο Δήμου Αλιάρτου Θεσπιέων Ε Ι Σ Η Γ Η Τ Ι ΚΟ Σ Η Μ Ε Ι Ω

Διαβάστε περισσότερα

Ευάγγελος Λαμπάκης Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης

Ευάγγελος Λαμπάκης Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Σχεδίο Δράσης Αειφορικής Ενέργειας (ΣΔΑΕ) Η εμπειρία του Δήμου Αλεξανδρούπολης Ευάγγελος Λαμπάκης Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Ημερίδα «Η ενεργειακή αποδοτικότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: Μια ευκαιρία για

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμου Ανωγείων. Σχέδιο Δράσης Αειφόρου

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμου Ανωγείων. Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμου Ανωγείων O Δήμος Ανωγείων Περιγραφή Ο Δήμος Ανωγείων συστάθηκε το 1947. Η Κοινότητα Ανωγείων με Β.Δ. το 1946 ανακηρύσσεται σε Δήμο, τιμής ένεκεν. Αποτελείται από δύο οικισμούς με συνολικό

Διαβάστε περισσότερα

Λάρισα - Αίτηση για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας 2016

Λάρισα - Αίτηση για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας 2016 11. Ενεργειακή απόδοση 11Α. Παρουσίαση κατάστασης Ο Δήμος Λαρισαίων έχει θέσει ως στόχο της πολιτικής του με το παρόν Σχέδιο Δράσης την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τις δραστηριότητες

Διαβάστε περισσότερα

Πρότυπες Περιφέρειες για μια Βιώσιμη Ευρώπη. Άργος, 10 Μαρτίου 2012. Δρ Γ. Γιαννακίδης Εργ. Ανάλυσης Ενεργειακών Συστημάτων.

Πρότυπες Περιφέρειες για μια Βιώσιμη Ευρώπη. Άργος, 10 Μαρτίου 2012. Δρ Γ. Γιαννακίδης Εργ. Ανάλυσης Ενεργειακών Συστημάτων. Πρότυπες Περιφέρειες για μια Βιώσιμη Ευρώπη Άργος, 10 Μαρτίου 2012 Δρ Γ. Γιαννακίδης Εργ. Ανάλυσης Ενεργειακών Συστημάτων. Τι είναι το ΣΔΑΕ; Ένα Σχέδιο Δράσης μέχρι το2020 με συγκεκριμένους στόχους μείωσης

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμος Φαρσάλων

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμος Φαρσάλων Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμος Φαρσάλων Αθήνα, 12 / 06 / 2014 ΘΕΛΟΥΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑ & ΤΑΣΟΣ ΛΙΑΠΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, M.sc. & ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Δήμος Φαρσάλων Χαρακτηριστικά του Δήμου : Βρίσκεται στο κέντρο

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Ι Δ Ι Ω Τ Ι Κ Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Δ ιαχείριση αστικών

Διαβάστε περισσότερα

2/12/2015 ΑΘΗΝΑ, 27/11/2015

2/12/2015 ΑΘΗΝΑ, 27/11/2015 ΑΘΗΝΑ, 27/11/2015 1 Συμμετοχή του Δήμου στο Σύμφωνο των Δημάρχων Δήμος Κεντρικού Τομέα Περιφέρειας Αττικής 13.000 στρ. Έκταση Δήμου (6.000 στρ. εντός σχεδίου ) Υπόλοιπη έκταση είναι χαρακτηρισμένη περιοχή

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΑΛΕΩ. Ιερά Οδός Αιγάλεω ΤΗΛ: ΦΑΞ: ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΑΛΕΩ. Ιερά Οδός Αιγάλεω ΤΗΛ: ΦΑΞ: ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ιερά Οδός 364 12243 Αιγάλεω ΤΗΛ: 210 5314771 ΦΑΞ: 210 5315669 ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΑΛΕΩ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΣΥΝΟΨΗ... 3 2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 ΜΕΡΟΣ Α : ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ...7

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΔΒΕ

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΔΒΕ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΡΑΣΗΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΔΒΕ Δήμος Ηγουμενίτσας Το Σύμφωνο των Δημάρχων Οι τοπικές αρχές παίζουν καθοριστικό ρόλο στο μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής: 80% της κατανάλωσης

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια της Κοινότητας Κυπερούντας

Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια της Κοινότητας Κυπερούντας Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια της Κοινότητας Κυπερούντας Ανθή Χαραλάμπους Σάββας Βλάχος Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών 7 Νοεμβρίου 2014 Δομή υποστήριξης του «Συμφώνου των Δημάρχων»

Διαβάστε περισσότερα

Από τη δέσμευση στην υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας 2020 Σ.Δ.Α.Ε. του Δήμου Φαρσάλων

Από τη δέσμευση στην υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας 2020 Σ.Δ.Α.Ε. του Δήμου Φαρσάλων Από τη δέσμευση στην υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας 2020 Σ.Δ.Α.Ε. του Δήμου Φαρσάλων Καρδίτσα, 10-06-2017 ΆΡΗΣ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ, Δήμαρχος Φαρσάλων ΘΕΛΟΥΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑ, Ειδική Συνεργάτις - Πολιτικός

Διαβάστε περισσότερα

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων Το «Σύµφωνο των ηµάρχων» αποτελεί µία φιλόδοξη πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δίνοντας το προβάδισµα σε πρωτοπόρους δήµους της Ευρώπης να αµβλύνουν

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Ν Ο Ι Κ Ο Κ Υ Ρ Ι Α Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Δ ιαχείριση αστικών στερεών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΗΜΟΣ ΛΕΡΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012 Τα στοιχεία αυτού του παραδοτέου ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στο Δήμο Λέρου με την υποχρέωση βάσει του Ν.2121/93 να διαφυλάσσει τα

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα «Η ενεργειακή αποδοτικότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: Μια ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη»

Ημερίδα «Η ενεργειακή αποδοτικότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: Μια ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη» Ημερίδα «Η ενεργειακή αποδοτικότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση: Μια ευκαιρία για οικονομική ανάπτυξη» Δημαρχείο Θεσσαλονίκης 13 Μαρτίου 2014 Θέμα: «Η ανάγκη για οριζόντια τεχνική υποστήριξη των Ελληνικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Ιερά Οδός 364 12243 Αιγάλεω ΤΗΛ: 210 5314771 ΦΑΞ: 210 5315669 ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΑΛΕΩ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΠΤΑ ΕΠΕ Ηνιόχου 16 15238 ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΗΛ: 210 6086300 FAX: 210 6086302 ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ)

ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ) ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ) Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου & Βαγγέλης Μαρινάκης Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης, ΕΜΠ Παρασκευή, 27/11/2015

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ. Κάλχου 48 50 13122 Ίλιον ΤΗΛ: 213 2030000 ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ. Κάλχου 48 50 13122 Ίλιον ΤΗΛ: 213 2030000 ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ Κάλχου 48 50 13122 Ίλιον ΤΗΛ: 213 2030000 ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Δεκέμβριος 2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΣΥΝΟΨΗ...8 2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...10 ΜΕΡΟΣ Α : ΤΟ ΙΛΙΟΝ ΘΕΤΕΙ ΣΤΟΧΟΥΣ ΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ημερίδα Greenbuilding, 2 Ιουλίου 2009 - Αθήνα

Ημερίδα Greenbuilding, 2 Ιουλίου 2009 - Αθήνα Εναρμόνιση της Οδηγία 2006/32/ΕΚ για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες 1 ο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενεργειακή Απόδοση ΙΑΤΡΙΔΗΣ ΜΗΝΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Χρήστος Πάλλας, Ηλ. Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος Msc. Μαρία Τερμεντζίδου, Περιβαλλοντολόγος

Χρήστος Πάλλας, Ηλ. Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος Msc. Μαρία Τερμεντζίδου, Περιβαλλοντολόγος Εφαρμογές Καλών Πρακτικών σε ΟΤΑ: Η περίπτωση του Ενεργειακού Σχεδιασμού του Δήμου Σερρών Χρήστος Πάλλας, Ηλ. Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος Msc Προϊστ. Τμήματος Η/Μ έργων & Ενεργειακών Εφαρμογών Δήμου Σερρών

Διαβάστε περισσότερα

Πρωτοβουλία Συμφώνου των Δημάρχων. Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμου Έδεσσας

Πρωτοβουλία Συμφώνου των Δημάρχων. Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμου Έδεσσας Πρωτοβουλία Συμφώνου των Δημάρχων Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμου Έδεσσας Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Πολιτική Οι στόχοι της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής: Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής Ασφάλεια

Διαβάστε περισσότερα

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία;

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία; Διεπιστημονική προσέγγιση στα ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ :Τεχνολογία, Περιβάλλον, Πολιτισμός Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία; Κλειώ Αξαρλή,

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων

Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Πρακτικός Οδηγός Εφαρμογής Μέτρων Φ ο ρ έ α ς υ λ ο π ο ί η σ η ς Δ Η Μ Ο Σ Ι Ο Σ Τ Ο Μ Ε Α Σ Άξονες παρέμβασης Α. Κτιριακές υποδομές Β. Μεταφορές Γ. Ύ δρευση και διαχείριση λυμάτων Δ. Διαχείριση αστικών

Διαβάστε περισσότερα

1 ΜΕΤΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ

1 ΜΕΤΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ 1 ΜΕΤΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ Σύμφωνα με την Απογραφή Εκπομπών Αναφοράς, ο δημοτικός τομέας ευθύνεται για το 3% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας του Δήμου Πεντέλης. Ο Δήμος αναγνωρίζει ότι οι δράσεις για

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΡΕΩΝ. Χρ. Μωραΐτου & Γ. Μαυρουκάκη Μέγαρα ΤΗΛ: ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΡΕΩΝ. Χρ. Μωραΐτου & Γ. Μαυρουκάκη Μέγαρα ΤΗΛ: ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΡΕΩΝ Χρ. Μωραΐτου & Γ. Μαυρουκάκη 19100 Μέγαρα ΤΗΛ: 22963 20100 ΔΗΜΟΣ ΜΕΓΑΡΕΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Σεπτέμβριος 2012 Τα στοιχεία αυτού του παραδοτέου ανήκουν αποκλειστικά και

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ»

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ» ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΙΣ ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ» ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΣΠΑΤΩΝ ΑΡΤΕΜΙΔΑΣ 27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 Θέμα: «Η ανάγκη για έναν ολοκληρωμένο Ενεργειακό Σχεδιασμό στο

Διαβάστε περισσότερα

ράσειςτου ΥΠΕΚΑ: το Πρόγραµµα «Χτίζοντας το Μέλλον»

ράσειςτου ΥΠΕΚΑ: το Πρόγραµµα «Χτίζοντας το Μέλλον» ράσειςτου ΥΠΕΚΑ: το Πρόγραµµα «Χτίζοντας το Μέλλον» ρ Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός ιευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιµων Πηγών και Εξοικονόµησης Ενέργειας - Κ.Α.Π.Ε. e-mail:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2014 2020 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2014 2020 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2014 2020 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΟΥ ΣΤΟΧΟΥ 4 «Υποστήριξη της μετάβασης προς μία οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα

Διαβάστε περισσότερα

ενεργειακό περιβάλλον

ενεργειακό περιβάλλον Προστατεύει το ενεργειακό περιβάλλον Αλλάζει τη ζωή μας www.epperaa.gr www.ypeka.gr Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» 2007-2013 Το ΕΠΠΕΡΑΑ δημιουργεί ένα βιώσιμο Ενεργειακό Περιβάλλον βελτιώνει την

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ)

ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ) ΔΕΙΚΤΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ (ΣΔΑΕ) Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου & Βαγγέλης Μαρινάκης Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης, ΕΜΠ Παρασκευή, 27/11/2015

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ. Κάλχου 48 50 13122 Ίλιον ΤΗΛ: 213 2030000 ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ. Κάλχου 48 50 13122 Ίλιον ΤΗΛ: 213 2030000 ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ Κάλχου 48 50 13122 Ίλιον ΤΗΛ: 213 2030000 ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Δεκέμβριος 2011 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΣΥΝΟΨΗ...8 2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ...10 ΜΕΡΟΣ Α : ΤΟ ΙΛΙΟΝ ΘΕΤΕΙ ΣΤΟΧΟΥΣ ΓΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Χτίζοντας Το Μέλλον. Ένα Πρόγραμμα για τα Βιώσιμα κτίρια και την Πράσινη Ανάπτυξη. Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

Χτίζοντας Το Μέλλον. Ένα Πρόγραμμα για τα Βιώσιμα κτίρια και την Πράσινη Ανάπτυξη. Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Χτίζοντας Το Μέλλον Ένα Πρόγραμμα για τα Βιώσιμα κτίρια και την Πράσινη Ανάπτυξη Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας ΚΑΠΕ ΥΠΕΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εκπονήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Πολιτικής σε σχέση με την

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος Μπούρκας Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος

Κωνσταντίνος Μπούρκας Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος Ολοκληρωμένος Ενεργειακός Σχεδιασμός ΟΤΑ και δυνατότητες χρηματοδότησης σχετικών δράσεων Κωνσταντίνος Μπούρκας Ηλεκτρολόγος Μηχανολόγος Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος ΜέλοςΜΕΤΑΠΑ ΜΕΤΑΠΑ τουτεε Γενικός Διευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια της Κοινότητας Επισκοπής Λεμεσού

Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια της Κοινότητας Επισκοπής Λεμεσού Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια της Κοινότητας Επισκοπής Λεμεσού Ανθή Χαραλάμπους Ορέστης Κυριάκου Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών 15 Σεπτεμβρίου 2014, Κοινοτικό Συμβούλιο Επισκοπής

Διαβάστε περισσότερα

Το Σύμφωνο των Δημάρχων Δήμος Λευκωσίας. Σάββας Βλάχος Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών 07/03/2014 Κοινότητα Λυθροδόντα

Το Σύμφωνο των Δημάρχων Δήμος Λευκωσίας. Σάββας Βλάχος Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών 07/03/2014 Κοινότητα Λυθροδόντα Το Σύμφωνο των Δημάρχων Δήμος Λευκωσίας Σάββας Βλάχος Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών 07/03/2014 Κοινότητα Λυθροδόντα Πρόοδος Εργασιών ΣΔΒΕ Λευκωσίας 1. Υπογραφή του Συμφώνου 8/10/2013 2. Συντονιστής

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και περιβαλλοντικοί στόχοι αύξηση συμμετοχής ΑΠΕ στην κατανάλωση ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

«Επιστημονικός Σύμβουλος Παρακολούθησης και Υποστήριξης του ΣΧΥ Ηρακλείου» υποέργο 8 της πράξης με τίτλο «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ»

«Επιστημονικός Σύμβουλος Παρακολούθησης και Υποστήριξης του ΣΧΥ Ηρακλείου» υποέργο 8 της πράξης με τίτλο «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ» ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ταχ. Διεύθυνση : Ανδρόγεω 1 & Πλ.Καλλεργών Πληροφορίες : Κ.Μπαριτάκης Τηλ.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΑΝΑΣΑΚΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Νησί που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης. Μόνιμος πληθυσμός (απογρ. 2011) 680.000 κάτοικοι. Ελκυστικός τουριστικός προορισμός

Διαβάστε περισσότερα

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών [ 1 ] [ 1 ] Υδροηλεκτρικός Σταθμός Κρεμαστών - Ποταμός Αχελώος - Ταμιευτήρας >> H Περιβαλλοντική Στρατηγική της ΔΕΗ είναι ευθυγραμμισμένη με τους στόχους της ενεργειακής πολιτικής της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής

Διαβάστε περισσότερα

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) για το. Δήμο Τανάγρας

Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) για το. Δήμο Τανάγρας Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) για το Δήμο Τανάγρας Project Manager ΣΔΑΕ ΣΔΑΕ Λέτη Μαρίνα Ειδική Συνεργάτης Δημάρχου Πτυχιούχος : 1) Τμήματος Τοπικής Αυτοδιοίκησης 2) Τμήματος Οικονομικής Περιφερειακής

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη Διαδικασία Ενεργειακής Ανακαίνισης της Κοινωνικής Κατοικίας

Ολοκληρωμένη Διαδικασία Ενεργειακής Ανακαίνισης της Κοινωνικής Κατοικίας Εύη Τζανακάκη Τμήμα Κτιρίων Διεύθυνση Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας Ολοκληρωμένη Διαδικασία Ενεργειακής Ανακαίνισης της Κοινωνικής Κατοικίας New Integrated Renovation Strategy

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ, ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ, ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ, ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Η περίπτωση του Leicester Το 1990, το δημοτικό συμβούλιο του Leicester

Διαβάστε περισσότερα

Εξοικονόμησης Ενέργειας

Εξοικονόμησης Ενέργειας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας Πράσινη Επιχειρηματικότητα στον τομέα της Ενέργειας Γ. Βουγιουκλάκης Υπ. Τμήματος Ανάπτυξης Αγοράς ΚΑΠΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝ.

Διαβάστε περισσότερα

Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης ρύπων του Δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Αικ. Φωτέα Μηχανολόγος Μηχανικός Dr Διεύθυνση Τεχνικής Υπηρεσίας

Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης ρύπων του Δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Αικ. Φωτέα Μηχανολόγος Μηχανικός Dr Διεύθυνση Τεχνικής Υπηρεσίας Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης ρύπων του Δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Αικ. Φωτέα Μηχανολόγος Μηχανικός Dr Διεύθυνση Τεχνικής Υπηρεσίας Ο ρόλος της τοπικής Αυτοδιοίκησης απέναντι στις προκλήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια του Δήμου Δερύνειας

Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια του Δήμου Δερύνειας Παρουσίαση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια του Δήμου Δερύνειας Σάββας Βλάχος Ορέστης Κυριάκου Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών 15 Οκτωβρίου 2014, Δερύνεια Δομή υποστήριξης του «Συμφώνου των Δημάρχων»

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. ΕΠΑΕ Έργα για ΑΠΕ, ΣΗΘ και ΕΞΕ

Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα. ΕΠΑΕ Έργα για ΑΠΕ, ΣΗΘ και ΕΞΕ Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα ΕΣΠΑ 2007 2013 ΕΠΑΕ Έργα για ΑΠΕ, ΣΗΘ και ΕΞΕ H νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ:

ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΝΕΑΣ ΠΕΝΤΕΛΗΣ Αλέξης Χατζημπίρος, Φυσικός MSc Κων/νος Ψωμόπουλος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ph.D Ειρήνη Σκουλά, Φυσικός MSc Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

3) Δημιουργεί εξειδικευμένες και σταθερές θέσεις εργασίας που δεν υπόκεινται σε μετεγκατάσταση

3) Δημιουργεί εξειδικευμένες και σταθερές θέσεις εργασίας που δεν υπόκεινται σε μετεγκατάσταση Όπως είπε, ο κ. Σμυρνιώτης με την ένταξη του Δήμου Τρίπολη στο Σύμφωνο των Δημάρχων που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τόσο μέσω των ευρωπαϊκών ανταγωνιστικών προγραμμάτων όσο και μέσω χρηματοδοτικών

Διαβάστε περισσότερα

Επιλέξιμες κατηγορίες προϊόντων & κριτήρια επιλογής για Δημόσιες Προμήθειες Ενεργειακά Αποδοτικών Προϊόντων

Επιλέξιμες κατηγορίες προϊόντων & κριτήρια επιλογής για Δημόσιες Προμήθειες Ενεργειακά Αποδοτικών Προϊόντων Επιλέξιμες κατηγορίες προϊόντων & κριτήρια επιλογής για Δημόσιες Προμήθειες Ενεργειακά Αποδοτικών Προϊόντων Προϊόντα & εξοπλισμός παράμετροι για εξοικονόμηση ενέργειας Συνεχή χρήση Βαθμός Ενεργειακής αποδοτικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣ ΔΙΣΤΟΜΟΥ ΑΡΑΧΩΒΑΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2011-2020

ΔΗΜΟΣ ΔΙΣΤΟΜΟΥ ΑΡΑΧΩΒΑΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2011-2020 ΔΗΜΟΣ ΔΙΣΤΟΜΟΥ ΑΡΑΧΩΒΑΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2011-2020 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3 2. Ο ΔΗΜΟΣ..3 3. ΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ..4 4. ΣΚΟΠΟΣ..4 ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΕΩΝ 5. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ..5

Διαβάστε περισσότερα

Αθήνα, 27 / 02 / ΘΕΛΟΥΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑ & ΤΑΣΟΣ ΛΙΑΠΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, M.sc. & ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τ.Υ..Φ.

Αθήνα, 27 / 02 / ΘΕΛΟΥΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑ & ΤΑΣΟΣ ΛΙΑΠΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, M.sc. & ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τ.Υ..Φ. Σχέδιο ράσης Αειφόρου Ενέργειας ήµος Φαρσάλων Αθήνα, 27 / 02 / 2015 ΘΕΛΟΥΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑ & ΤΑΣΟΣ ΛΙΑΠΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, M.sc. & ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τ.Υ..Φ. Δήμος Φαρσάλων Χαρακτηριστικά του Δήμου : Βρίσκεται στο

Διαβάστε περισσότερα

Δυνατότητες χρηματοδότησης των ΣΔΑΕ σε Περιφερειακό Επίπεδο: Παραδείγματα

Δυνατότητες χρηματοδότησης των ΣΔΑΕ σε Περιφερειακό Επίπεδο: Παραδείγματα Δυνατότητες χρηματοδότησης των ΣΔΑΕ σε Περιφερειακό Επίπεδο: Παραδείγματα Ειρήνη Σκουλά ΕΠΤΑ Σύμβουλοι - Μελετητές Περιβαλλοντικών Έργων SEAP-PLUS: Adding to SEAP more participants, more content across

Διαβάστε περισσότερα

Προώθηση Πράσινης Επιχειρηματικότητας σε Τοπικό Επίπεδο

Προώθηση Πράσινης Επιχειρηματικότητας σε Τοπικό Επίπεδο ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Προώθηση Πράσινης Επιχειρηματικότητας σε Τοπικό Επίπεδο Βαγγέλης Μαρινάκης Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης

Διαβάστε περισσότερα

n0e-sport Project number: IEE/12/017/S

n0e-sport Project number: IEE/12/017/S n0e-sport Project number: IEE/12/017/S12.666718 ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ για Αθλητικές Εγκαταστάσεις Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Ενέργειας για Αθλητικές Εγκαταστάσεις Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΛΟΥΜΠΛΙΑΝΑΣ

ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΛΟΥΜΠΛΙΑΝΑΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΛΟΥΜΠΛΙΑΝΑΣ Δήλωση συνέχισης με σκοπό τη στήριξη και την ενίσχυση πρωτοβουλιών για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων «Πολιτικές στήριξης και τεχνολογικές λύσεις για την ενεργειακή αναβάθμισης

Διαβάστε περισσότερα

Οδικός φωτισμός στην Κύπρο Πιλοτικό έργο αύξησης ενεργειακής αποδοτικότητας

Οδικός φωτισμός στην Κύπρο Πιλοτικό έργο αύξησης ενεργειακής αποδοτικότητας Οδικός φωτισμός στην Κύπρο Πιλοτικό έργο αύξησης ενεργειακής αποδοτικότητας Δρ. Βενιζέλος Ευθυμίου Εκτελεστικός Διευθυντής Δικτύων Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου Σάββας Βλάχος Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ

ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Συνέδριο ΟΠΕ - ΣΒΒΕ Ποιότητα, Προδιαγραφές, Πιστοποίηση, Έλεγχος Αγοράς στον κλάδο των οµικών Υλικών Ξεν. Hyatt Regency, Θεσσαλονίκη, 2 εκεµβρίου 2008 ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ενεργειακή βιωσιμότητα των ΟΤΑ

Ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ενεργειακή βιωσιμότητα των ΟΤΑ Ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ενεργειακή βιωσιμότητα των ΟΤΑ Εύη Τζανακάκη Ελευθερία Αλεξανδρή Τμήμα Κτιρίων Διεύθυνση Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

«Συµβολή της Εξοικονόµησης Ενέργειας στους διάφορους τοµείς της Οικονοµίας. Εµπειρίες του ΚΑΠΕ»

«Συµβολή της Εξοικονόµησης Ενέργειας στους διάφορους τοµείς της Οικονοµίας. Εµπειρίες του ΚΑΠΕ» «Συµβολή της Εξοικονόµησης Ενέργειας στους διάφορους τοµείς της Οικονοµίας. Εµπειρίες του ΚΑΠΕ» ρ Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός ιευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιµων Πηγών και

Διαβάστε περισσότερα

CARBONTOUR. Στρατηγικός σχεδιασμός προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στον τομέα των τουριστικών καταλυμάτων

CARBONTOUR. Στρατηγικός σχεδιασμός προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στον τομέα των τουριστικών καταλυμάτων LIFE09 ENV/GR/000297 Στρατηγικός σχεδιασμός προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στον τομέα CARBONTOUR ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ 2.1: Προσδιορισμός και αξιολόγηση των πηγών εκπομπών ισοδύναμου CO 2 των τουριστικών καταλυμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος Πράξης: Εφαρμογή τεχνολογιών ΑΠΕ σε δημοτικά κτίρια

Τίτλος Πράξης: Εφαρμογή τεχνολογιών ΑΠΕ σε δημοτικά κτίρια ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ 1 ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙΟΥ Είναι Δήμος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας με έδρα του το Καρπενήσι. Η έκταση είναι 948,57 τ.χλμ. και ο πληθυσμός του είναι 13.105 δημότες (απογραφή 2011). Αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Carbon footprint ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ TERRA NOVA

Carbon footprint ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ TERRA NOVA Carbon footprint ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟΥ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ TERRA NOVA Ανδρέας Σωτηρόπουλος, Περιβαλλοντολόγος, MSc. Ωκεανογραφίας Ρούλα Χανδρινού, Περιβαλλοντολόγος, MSc.

Διαβάστε περισσότερα

Χτίζοντας Το Μέλλον. Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Εξοικονόμησης Ενέργειας ΚΑΠΕ

Χτίζοντας Το Μέλλον. Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Εξοικονόμησης Ενέργειας ΚΑΠΕ Χτίζοντας Το Μέλλον Ένα Πρόγραμμα για τα Βιώσιμα κτίρια και την Πράσινη Ανάπτυξη Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας ΚΑΠΕ ΥΠΕΚΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΔΒΕ. Δήμος Αρταίων

ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΔΒΕ. Δήμος Αρταίων ΣΧΕΔΙΟ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΔΒΕ Δήμος Αρταίων Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια ΣΔΒΕ Ο Δήμος Αρταίων υ έγραψε το έντυ ο Δημάρχων στις Μαρτίου ροσχώρησης στο Νέο Σύμφωνο των Με την συμμετοχή

Διαβάστε περισσότερα

Ακολουθεί το πρότυπό µας, το οποίο ελπίζουµε να βρείτε χρήσιµο. ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

Ακολουθεί το πρότυπό µας, το οποίο ελπίζουµε να βρείτε χρήσιµο. ΟΙΚΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Προτάσεις του WWF Ελλάς για το περιεχόµενο του Εθνικού Σχεδίου ράσης Ενεργειακής Απόδοσης σύµφωνα µε την Οδηγία 2006/32/ΕΚ για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες

Διαβάστε περισσότερα

υναµικό Εξοικονόµησης Ενέργειας στα ηµόσια Κτίρια Έργο ΥΠΑΝ-ΚΑΠΕ: 25 Ενεργειακές Επιθεωρήσεις σε ηµόσια Κτίρια

υναµικό Εξοικονόµησης Ενέργειας στα ηµόσια Κτίρια Έργο ΥΠΑΝ-ΚΑΠΕ: 25 Ενεργειακές Επιθεωρήσεις σε ηµόσια Κτίρια υναµικό Εξοικονόµησης Ενέργειας στα ηµόσια Κτίρια Έργο ΥΠΑΝ-ΚΑΠΕ: 25 Ενεργειακές Επιθεωρήσεις σε ηµόσια Κτίρια Γιώργος Μαρκογιαννάκης ιπλ. Μηχανολόγος - Ενεργειακός Μηχανικός, Μ.Sc. ΚΑΠΕ ιεύθυνση Ενεργειακής

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Γ. ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗΣ, PhD, Διπλ. Μηχ. Μηχ Υπεύθυνος Τμήματος Ανάπτυξης Αγοράς ΚΑΠΕ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΕΝΑ ΝΕΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ενότητες παρουσίασης

Διαβάστε περισσότερα

Θεσμικό πλαίσιο και χρηματοδοτικά εργαλεία για Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες. Εκπαιδευτικό Σεμινάριο έργου ProEE 10 Μαρτίου 2010, Αθήνα

Θεσμικό πλαίσιο και χρηματοδοτικά εργαλεία για Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες. Εκπαιδευτικό Σεμινάριο έργου ProEE 10 Μαρτίου 2010, Αθήνα Θεσμικό πλαίσιο και χρηματοδοτικά εργαλεία για Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες Εκπαιδευτικό Σεμινάριο έργου ProEE 10 Μαρτίου 2010, Αθήνα ΕΕ & ΠΔΠ Κατευθυντήριες γραμμές και θεσμικό πλαίσιο Οδηγίες για Δημόσιες

Διαβάστε περισσότερα

σχεδιασµό στην υλοποίηση: Απότο Δήμος Φαρσάλων Χαρακτηριστικά του Αθήνα, 30/05/2014

σχεδιασµό στην υλοποίηση: Απότο Δήμος Φαρσάλων Χαρακτηριστικά του Αθήνα, 30/05/2014 Απότο σχεδιασµό στην υλοποίηση: Σχέδιο ράσης και έργα του ήµου Φαρσάλων Αθήνα, 30/05/2014 ΘΕΛΟΥΡΑ ΗΛΕΚΤΡΑ & ΤΑΣΟΣ ΛΙΑΠΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, M.sc. & ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Τ.Υ..Φ. Χαρακτηριστικά του ήµου: Βρίσκεται

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΘΑΝΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΦΘ ΣΤΟ ΒΟΛΟ

ΑΡΧΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΘΑΝΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΦΘ ΣΤΟ ΒΟΛΟ ΑΡΧΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΙΘΑΝΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΜΕΙΩΣΗΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΦΘ ΣΤΟ ΒΟΛΟ Α. ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.1. Μόνωση οροφής Α.2. Μόνωση εξωτερικών τοίχων Α.3. Ταρατσόκηποι Α.4. Αντικατάσταση παλαιών κουφωμάτων & μονών

Διαβάστε περισσότερα

Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες Green Public Procurement. Διαμαντοπούλου Μαρία, Προϊσταμένη Τμήματος Προμηθειών της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας

Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες Green Public Procurement. Διαμαντοπούλου Μαρία, Προϊσταμένη Τμήματος Προμηθειών της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας Πράσινες Δημόσιες Προμήθειες Green Public Procurement Διαμαντοπούλου Μαρία, Προϊσταμένη Τμήματος Προμηθειών της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας Ορισμός Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις είναι οι διαδικασίες με τις

Διαβάστε περισσότερα

Καλές πρακτικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μυρτώ Θεοφιλίδη

Καλές πρακτικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μυρτώ Θεοφιλίδη Καλές πρακτικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο Μυρτώ Θεοφιλίδη ΚΑΠΕ, Τμήμα Ανάπτυξης Αγοράς 10 Μαρτίου 2010 Χώρα των Βάσκων, Ισπανία Μέσω της Δημόσιας Υπηρεσίας της για την Προστασία του Περιβάλλοντος (IHOBE), η

Διαβάστε περισσότερα

Δήμος Φαρσάλων «Εξοικονόμηση ενέργειας και χρηματοδότηση έργων»

Δήμος Φαρσάλων «Εξοικονόμηση ενέργειας και χρηματοδότηση έργων» Άρης Καραχάλιος : Δήμαρχος Φαρσάλων Θελούρα Ηλέκτρα : Ειδική Συνεργάτιδα Πολιτικός Μηχανικός Δήμος Φαρσάλων «Εξοικονόμηση ενέργειας και χρηματοδότηση έργων» Αθήνα, 21 / 04 / 2015 Δήμος Φαρσάλων Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Εξοικονόμηση ενέργειας και κτίρια: Επισκόπηση εξελίξεων για τον τεχνικό κόσμο

Εξοικονόμηση ενέργειας και κτίρια: Επισκόπηση εξελίξεων για τον τεχνικό κόσμο ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Εξοικονόμηση ενέργειας και κτίρια: Επισκόπηση εξελίξεων για τον τεχνικό κόσμο Εισηγητής: Αμανατίδης Άνθιμος Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός Α.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Ευάγγελος Στουγιάννης Λειτουργός Ενέργειας esp.cie@cytanet.com.cy. Υπηρεσία Ενέργειας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Ευάγγελος Στουγιάννης Λειτουργός Ενέργειας esp.cie@cytanet.com.cy. Υπηρεσία Ενέργειας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Ευάγγελος Στουγιάννης Λειτουργός Ενέργειας esp.cie@cytanet.com.cy Υπηρεσία Ενέργειας ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΑ Ενεργειακή ένταση της οικονομίας Τελική Κατανάλωση Ενέργειας

Διαβάστε περισσότερα

1 ο Λύκειο Ναυπάκτου Έτος: Τμήμα: Α 5 Ομάδα 3 : Σίνης Γιάννης, Τσιλιγιάννη Δήμητρα, Τύπα Ιωάννα, Χριστοφορίδη Αλεξάνδρα, Φράγκος Γιώργος

1 ο Λύκειο Ναυπάκτου Έτος: Τμήμα: Α 5 Ομάδα 3 : Σίνης Γιάννης, Τσιλιγιάννη Δήμητρα, Τύπα Ιωάννα, Χριστοφορίδη Αλεξάνδρα, Φράγκος Γιώργος 1 ο Λύκειο Ναυπάκτου Έτος: 2017-2018 Τμήμα: Α 5 Ομάδα 3 : Σίνης Γιάννης, Τσιλιγιάννη Δήμητρα, Τύπα Ιωάννα, Χριστοφορίδη Αλεξάνδρα, Φράγκος Γιώργος Θέμα : Εξοικονόμηση ενέργειας σε διάφορους τομείς της

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργειακοί Υπεύθυνοι Δημοσίων Σχολικών Κτιρίων Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ

Ενεργειακοί Υπεύθυνοι Δημοσίων Σχολικών Κτιρίων Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ Ενεργειακοί Υπεύθυνοι Δημοσίων Σχολικών Κτιρίων Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ Ταχ.Δ/νση: Μπότσαρη 2 Τ.Κ. 42100 Τρίκαλα Τηλέφωνο: 24310-46427 Fax: 24310-35950 ΖΥΓΟΛΑΝΗ ΟΛΓΑ ΠΑΠΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Κινητό: 6972990707 Κινητό:

Διαβάστε περισσότερα

Συμμετοχή των ΟΤΑ σε ενεργειακές επενδύσεις κοινωνικού χαρακτήρα

Συμμετοχή των ΟΤΑ σε ενεργειακές επενδύσεις κοινωνικού χαρακτήρα Συμμετοχή των ΟΤΑ σε ενεργειακές επενδύσεις κοινωνικού χαρακτήρα Γρηγόριος Θ. Τσιούμαρης Δήμαρχος Πτολεμαΐδας Κοζάνη, 04/09/2009 Το Γενικό Όραμα του Δήμου Πτολεμαΐδας Ο Δήμος Πτολεμαΐδας, δυναμικό ενεργειακό

Διαβάστε περισσότερα

Χρηματοδότηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας μέσω του Χρηματοδοτικού Εργαλείου JESSICA

Χρηματοδότηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας μέσω του Χρηματοδοτικού Εργαλείου JESSICA Υπεργολάβοι Ταμείο Αστικής Ανάπτυξης Αττικής Χρηματοδότηση δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας μέσω του Χρηματοδοτικού Εργαλείου JESSICA Αθήνα, 21 Απριλίου 2015 Περιεχόμενα 1. Χρηματοδοτικό εργαλείο JESSICA

Διαβάστε περισσότερα

Ένα Σχέδιο Δράσης μέχρι το 2020 με συγκεκριμένους στόχους μείωσης εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.

Ένα Σχέδιο Δράσης μέχρι το 2020 με συγκεκριμένους στόχους μείωσης εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Συνάντηση Εργασίας - M2RES Αθήνα, 16 Νοεµβρίου 2012 ρ Γ. Γιαννακίδης Εργ. Ανάλυσης Ενεργειακών Συστηµάτων. Τι είναι το Σ ΑΕ; Ένα Σχέδιο Δράσης μέχρι το 2020 με συγκεκριμένους στόχους μείωσης εκπομπών αερίων

Διαβάστε περισσότερα

Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων σχολικών κτιρίων και ένταξη στο πρόγραμμα «Περιβάλλον και

Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων σχολικών κτιρίων και ένταξη στο πρόγραμμα «Περιβάλλον και Κοινή σύσκεψη μεταξύ εκπροσώπων Υπουργείου Παιδείας, ΥΠΕΚΑ & ΟΣΚ ΑΕ Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων σχολικών κτιρίων και ένταξη στο πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» Παναγιώτης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΕΝΩΝΟΥΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΓΙΑ YΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ HYBUILD

ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΕΝΩΝΟΥΝ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΓΙΑ YΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ HYBUILD Γραφείο Επικοινωνίας Τομέας Προώθησης και Προβολής 14 Νοεμβρίου 2017 Τηλέφωνο: 22894304 Ηλ. Διεύθυνση: prinfo@ucy.ac.cy Ιστοσελίδα: www.ucy.ac.cy/pr ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΟΣ ΑΓΛΑΝΤΖΙΑΣ ΕΝΩΝΟΥΝ

Διαβάστε περισσότερα

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας Προγραμματικής Περιόδου για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια και το Κλίμα

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας Προγραμματικής Περιόδου για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια και το Κλίμα Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2014 2020 για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια και το Κλίμα Αθήνα, 15 Νοεμβρίου 2018 ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΔΟΜΗ ΕΣΠΑ ΥΠΕΝ TOMEA EΝΕΡΓΕΙΑΣ Προγραμματική

Διαβάστε περισσότερα

Δήμος Σχέδιο. Δράσης Αειφόρου Ενέργειας

Δήμος Σχέδιο. Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δήμος Αγιάς Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας Δεκέμβριος 20122 Τα στοιχεία αυτού του παραδοτέου ανήκουν αποκλειστικά και μόνο στον Δήμο Αγιάς με την υποχρέωση, βάσει του Ν.2121/93, να διαφυλάσσει τα ηθικά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Μ. ΕΥΥΔΡΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΦΑΡΣΑΛΩΝ

ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Μ. ΕΥΥΔΡΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΦΑΡΣΑΛΩΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ Μ. ΕΥΥΔΡΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΦΑΡΣΑΛΩΝ ΝΕΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Φάρσαλα, 25/09/2012 Παναγιώτης Ι. Κ. Λιακόπουλος, Διδάκτωρ Μηχ. Μηχανικός ΕΜΠ Στάδια Μελέτης [1/2] Δράση 1 - Συλλογή Απαραίτητων

Διαβάστε περισσότερα

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.»

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» «Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.» Δρ. Γιώργος Αγερίδης Μηχανολόγος Μηχανικός Διευθυντής Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας Κ.Α.Π.Ε. Πρόεδρος Ελληνικού Ινστιτούτου

Διαβάστε περισσότερα

Δημοτικά κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης

Δημοτικά κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης Δημοτικά κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης Εύη Τζανακάκη Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc Τμήμα Κτιρίων, Διεύθυνση Ενεργειακής Αποδοτικότητας Ενεργειακή Αποδοτικότητα και κόστος κατά την αναβάθμιση

Διαβάστε περισσότερα

Εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια Δήμου Ηγουμενίτσας. Προσχέδιο Δράσης Βιώσιμης Ενέργειας

Εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια Δήμου Ηγουμενίτσας. Προσχέδιο Δράσης Βιώσιμης Ενέργειας Εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια Δήμου Ηγουμενίτσας Προσχέδιο Δράσης Βιώσιμης Ενέργειας 2 Περιεχόμενα 1 Εισαγωγή...6 2 Σύνοψη...8 3 Συνολική Στρατηγική... 11 3.1 Το όραμα και οι άξονες προτεραιότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΟΙΚΤΗ ΗΜΕΡΙΔΑ "Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Δημόσιων Χώρων: Καινοτόμες Μέθοδοι και Προοπτικές

ΑΝΟΙΚΤΗ ΗΜΕΡΙΔΑ Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Δημόσιων Χώρων: Καινοτόμες Μέθοδοι και Προοπτικές ΑΝΟΙΚΤΗ ΗΜΕΡΙΔΑ "Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Δημόσιων Χώρων: Καινοτόμες Μέθοδοι και Προοπτικές Στυλιανός Διαμαντίδης, Γενικός Γραμματέας του Δήμου Πειραιά Δήμος Πειραιά Πειραιάς, 20 Μαρτίου

Διαβάστε περισσότερα

1 ο Βραβείο για ολοκληρωμένη πολιτική Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων

1 ο Βραβείο για ολοκληρωμένη πολιτική Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων 1 ο Βραβείο για ολοκληρωμένη πολιτική Απονέμεται στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου 1 ο Βραβείο για ολοκληρωμένη πολιτική Από την αρχή λειτουργίας του, το ΤΕΠΑΚ περιλάμβανε κριτήρια Πράσινων Δημόσιων

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Βασίλης Γκαβαλιάς, διπλ. μηχανολόγος μηχανικός Α.Π.Θ. Ενεργειακός επιθεωρητής`

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Βασίλης Γκαβαλιάς, διπλ. μηχανολόγος μηχανικός Α.Π.Θ. Ενεργειακός επιθεωρητής` ΕΝΩΣΗ ΠΡΟΣΚΕΚ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ Εισηγητής: Γκαβαλιάς Βασίλειος,διπλ μηχανολόγος μηχανικός ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Βασίλης Γκαβαλιάς, διπλ. μηχανολόγος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 2013 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Β ΠΕΡΙΟΔΟΥ Διδάσκων: Σταύρος Γανωτής

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 2013 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Β ΠΕΡΙΟΔΟΥ Διδάσκων: Σταύρος Γανωτής ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 2013 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Β ΠΕΡΙΟΔΟΥ Διδάσκων: Σταύρος Γανωτής 1. Ερώτηση ανάπτυξης: θεωρείτε ότι η συγκυρία της οικονομικής κρίσης καθιστά τη συζήτηση για

Διαβάστε περισσότερα