ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ"

Transcript

1

2 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ «ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΟ AUDIO MASTERING. ΧΡΗΣΗ DAWs ΣΤΗΝ MASTERING ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΊΑ» ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΦΟΥΣΕΚΗΣ Επιβλέπων : Δρ. Γ. Π. Ηλιάδης Επίκουρος Καθηγητής Επιτροπή Αξιολόγησης : Ημερομηνία παρουσίασης Αύξων Αριθμός Πτυχιακής Εργασίας : 1

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΕΙΣΑΓΩΓΗ..σελ. 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : ΤΟ AUDIO MASTERING ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ 2.1 : H αναλογική περίοδος σελ : Τα προβλήματα με το βινύλιο σελ : Ψηφιακή εποχή......σελ : Η σημασία του audio pre-mastering σήμερα...σελ. 8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 : ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΣΤΟ AUDIO MASTERING 3.1 : Η ακουστική ενός mastering studio. σελ : Ηχεία..... σελ : Μηχανήματα επεξεργασίας και βελτίωσης του ήχου 3.3.1: Αναλογικοί επεξεργαστές σελ : Ψηφιακοί επεξεργαστές σελ : Κονσόλες. σελ : Μετατροπείς σήματος και λάθη χρονισμού (jitter)..... σελ. 18 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 : ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ 4.1 : Συσκευές μεταφοράς των mater tapes... σελ : Συσκευές δημιουργίας και μεταφοράς του τελικού μέσου. σελ : Συσκευές αποθήκευσης του τελικού μέσου σελ 23 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 : ΜΟΡΦΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ MASTERING 5.1 : Ψηφιακό mastering σελ : Υβριδικό mastering σελ : Αναλογικό mastering.. σελ : Remastering σελ 28 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 : ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΡΟΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑUDIO MASTERING 6.1 : Φιλοσοφία και πηγές στο σύγχρονο mastering..... σελ : Σειρά εργασιών... σελ : Editing, αποθορυβοποίηση και ρύθμιση των fades...σελ : Ισοστάθμιση (equalization). σελ : Συχνοτικές περιοχές του ακουστικού φάσματος..... σελ : Τύποι φίλτρων σελ : Τεχνικές ισοστάθμισης στο mastering σελ : Τεχνικές εμπλουτισμού σελ : Δυναμική επεξεργασία στο mastering σελ : Μέτρηση... σελ : Συμπίεση (Compression). σελ : Multi-band συμπίεση σελ : Ο «πόλεμος» των εντάσεων....σελ : Τεχνικές μεγιστοποίησης της έντασης... σελ : Δυναμική επεξεργασία στο ραδιόφωνο.....σελ 52 2

4 6.7 : Μείωση της ανάλυσης dithering σελ : Συναρμολόγηση του album...σελ 57 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 : ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ MASTERING ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ DAWs 7.1: Εισαγωγή...σελ : Διαδικασία ακρόασης και ανάλυσης του υλικού. σελ : Αλυσίδα εργασιών 7.2.1: Είσοδος του ηχητικού υλικού στο DAW, αφαίρεση ανεπιθύμητων σημείων....σελ : Έλεγχος των ακραίων συχνοτήτων του ακουστικού φάσματος..σελ : Ισοστάθμιση... σελ : Έλεγχος του δυναμικού εύρους των κορυφών.... σελ : Εμπλουτισμός του συνόλου.....σελ : Αποθορυβοποίηση...σελ : Μεγιστοποίηση της έντασης Dithering.σελ 73 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ σελ 75 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ.σελ 85 3

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το θέμα αυτής της πτυχιακής εργασίας εστιάζει το ενδιαφέρον της στο pre-mastering που αποτελεί το τελευταίο δημιουργικό στάδιο επεξεργασίας σε μία σύγχρονη μουσική παραγωγή. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας, με κύριο χαρακτηριστικό τη σταδιακή της μετάβαση από την ηλεκρο-μηχανική στην ψηφιακή, δεν μπορεί να αφήσει ανεπηρέαστο και τον τομέα της τεχνολογίας του ήχου. Τα μέσα καταγραφής, επεξεργασίας και αναπαραγωγής του ήχου, διαδέχονται το ένα το άλλο, από την εποχή των αναλογικών μέσων μέχρι και σήμερα. Λογικό επόμενο είναι και τα στάδια παραγωγής ενός σύγχρονου ηχητικού υλικού να προσαρμόζονται σύμφωνα με τις ανάγκες της μουσικής βιομηχανίας, πράγμα που οδηγεί και στην εμφάνιση νέων εξειδικευμένων μορφών επεξεργασίας του ήχου. Από τα πρώτα χρόνια της βιομηχανικής ηχογράφησης μέχρι και σήμερα, η διαδικασία του mastering αφορούσε και αφορά την κοπή του τελικού μέσου. Οι απαιτήσεις όμως της σύγχρονης βιομηχανίας οδήγησαν στην ανάγκη μίας επιπλέον επεξεργασίας του ηχητικού υλικού πριν οδηγηθεί στο mastering. O όρος pre-mastering δηλώνει ακριβώς μία ξεχωριστή επεξεργασία που προηγείται του mastering. Παρόλα αυτά, συνηθίζεται να χρησιμοποιείται λανθασμένα ο όρος mastering για την pre-mastering επεξεργασία, με αποτέλεσμα ο ειδικευμένος pre-mastering μηχανικός πλέον να έχει καθιερωθεί ως μηχανικός mastering. Λόγω του μικρού αριθμού των εξειδικευμένων μηχανικών mastering που υπάρχουν στην Ελλάδα, αλλά και του επίσης πολύ μικρού αριθμού studios που είναι διαμορφωμένα αποκλειστικά για αυτήν χρήση, δεν υπάρχει σαφής και εμπεριστατωμένη εικόνα όσον αφορά την pre-mastering επεξεργασία. Αυτό ενισχύεται και από το γεγονός ότι κατά την έρευνα βιβλιογραφικών πηγών, διαπιστώθηκε πως υπάρχουν μόλις δύο βιβλία το οποία ασχολούνται αποκλειστικά με το pre-mastering. Το ένα είναι το Mastering Audio: The art and the science, του Bob Katz, (Orlando: focal press, 2002), και το δεύτερο είναι το Audio Mastering Tutorial VOL-I, VOL-II, και VOL-III της Steinberg που κυκλοφορεί σε ψηφιακή μορφή (DVDBook), και εστιάζει κυρίως στην pre-mastering επεξεργασία με την χρήση DAW σε PC. Τα περισσότερα από τα άλλα βιβλία έχουν ως κύριο θέμα τους την ηχογράφηση και την μίξη και σε μερικά γίνεται μία γενική αναφορά στις βασικές λειτουργίες του audio pre-mastering. Για την πιο σφαιρική έρευνα αλλά και για την διασταύρωση του ήδη υπάρχοντος υλικού, χρησιμοποιήθηκαν πολλές πηγές από το διαδίκτυο, τόσο άρθρα που έχουν δημοσιευθεί μέσω ιστοσελίδων που ανήκουν σε mastering studios όσο και άρθρα που ανήκουν σε διαδικτυακά περιοδικά. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι και σε αυτήν την περίπτωση τα περισσότερα άρθρα βασίζονται στο βιβλίο του Bob Katz, αλλά και πολλά από αυτά έχουν γραφτεί από τον ίδιο. Όσον αφορά την ελληνική βιβλιογραφία δεν υπάρχει ούτε ένα βιβλίο που να αναφέρεται έστω στα βασικά χαρακτηριστικά της pre-mastering επεξεργασίας. Ο βασικός σκοπός, μέσω αυτής της έρευνας, είναι να διασαφηνιστεί ο ρόλος του premastering στην σύγχρονη μουσική βιομηχανία, να εξηγηθούν οι λόγοι που δημιουργείται η ανάγκη για αυτού του είδους την επεξεργασία, καθώς επίσης να αναλυθούν οι τεχνικές και η επιρροή που προκαλούν στο τελικό αποτέλεσμα. Στο επόμενο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή από την αρχή της αναλογικής ηχογράφησης, ώστε να εντοπισθεί ο ρόλος της pre-mastering επεξεργασίας από τα πρώτα χρόνια της μουσικής βιομηχανίας μέχρι και σήμερα. 4

6 Στην συνέχεια, στο τρίτο κεφάλαιο αναφέρεται και εξηγείται ο λόγος για τον οποίο ο κατάλληλος επαγγελματικός εξοπλισμός οδηγεί την pre-mastering επεξεργασία πιο κοντά στο επιθυμητό αποτέλεσμα και στο τέταρτο κεφάλαιο περιγράφονται οι λειτουργίες από τα μέσα μεταφοράς και αποθήκευσης που χρησιμοποιούνται, τόσο στο επαγγελματικό όσο και στο χαμηλότερου προϋπολογισμού audio pre-mastering. Στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται μία προσπάθεια διαχωρισμού των μορφών που μπορεί να πάρει η pre-mastering διεργασία, σύμφωνα με τον διαθέσιμο εξοπλισμό και την σειρά εργασιών που μπορεί να ακολουθηθούν. Ο κύριος όγκος της εργασίας βρίσκεται στο έκτο κεφάλαιο, όπου και αναλύονται οι βασικότερες εργασίες που πραγματοποιούνται συνήθως σε μία pre-mastering επεξεργασία, περιλαμβάνοντας προτεινόμενες τεχνικές αλλά και βασικές θεωρητικές γνώσεις που θα πρέπει να κατέχει ένας μηχανικός mastering. Στην συνέχεια ακολουθεί ένα παράδειγμα pre-mastering επεξεργασίας, που αποτελεί και το έβδομο κεφάλαιο, παρουσιάζοντας βήμα προς βήμα την κάθε διεργασία που ακολουθήθηκε και στην συνέχεια στο κεφάλαιο οχτώ γίνεται μία ανάλυση και σύγκριση του υλικού πριν και μετά την επεξεργασία. Το σημαντικό πρόβλημα που παρουσιάστηκε σε αυτήν την περίπτωση, ήταν η έλλειψη επαγγελματικού εξοπλισμού, οπότε και όλη η επεξεργασία και ανάλυση διεκπερεώθηκε αποκλειστικά με την χρήση DAWs. Τέλος στο ένατο και τελευταίο κεφάλαιο, αναφέρονται τα συμπεράσματα που προέκυψαν κατά την έρευνα αυτής της εργασίας. 5

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΤΟ AUDIO MASTERING ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ 2.1 : Η ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Τις παλαιότερες μέρες της βιομηχανικής ηχογράφησης όλα τα στάδια ηχογράφησης και τελικής επεξεργασίας επιτυγχάνονταν εξ ολοκλήρου μηχανικά. Οι μουσικοί τραγουδούσαν ή έπαιζαν μπροστά σε μια μεγάλη ακουστική χοάνη του γραμμοφώνου και η πρώτη ηχογράφηση δημιουργείτο με άμεση μεταφορά της ακουστικής ενέργειας από το διάγραμμα της χοάνης ηχογράφησης στον τελικό μηχανισμό χάραξης.(lathe). 1 Σχήμα 2.1. Ηχογράφηση του μουσικοσυνθέτη Edward Elgar το 1914 Στα μέσα της δεκαετίας των 1920 η εμφάνιση του μικροφώνου και της ηλεκτρικής ενίσχυσης έκανε τη διαδικασία τελικής καταγραφής ηλεκτρομηχανική, με το μηχάνημα χάραξης να οδηγείται ηλεκτρικά. Παρ όλα αυτά μέχρι την έλευση της ηχογράφησης σε ταινία οι εκτελεστές έπαιζαν ζωντανά σε ένα δωμάτιο και το σήμα από τα μικρόφωνα μέσω μίας κονσόλας κατέληγε απευθείας στο μηχάνημα χάραξης, όπου και κοβόταν ο δίσκος σε πραγματικό χρόνο. Το mastering, μια δραστηριότητα διαφορετική από την ηχογράφηση, πρωτοεμφανίστηκε το 1948, με την εμφάνιση του πρώτου εμπορικού μαγνητοφώνου, το οποίο υιοθετήθηκε αμέσως σαν εναλλακτική της προηγούμενης διαδικασίας. Η καταγραφή του ήχου σε ταινία έδινε τη δυνατότητα της κοπής των τελικών δίσκων ξεχωριστά, όσον αφορά το χρόνο και το χώρο της ηχογράφησης. Από τα 1950 μέχρι την έλευση της ψηφιακής ηχογράφησης, στα τέλη του 1970, η διαδικασία mastering πέρασε από πολλά στάδια. Σημειώθηκε εξέλιξη όσον αφορά την δημιουργικότητα και την πιστότητα της ηχογράφησης, ιδιαίτερα με την εμφάνιση της πολυκάναλης καταγραφής το 1955, που έδινε την δυνατότητα στον τεχνικό ήχου να εξειδικευτεί και στην μίξη. Μόλις ολοκληρωνόταν μια πολυκάναλη ηχογράφηση σε ταινία, ετοιμαζόταν μια τελική μίξη που μεταφερόταν είτε σε μια μονοφωνική ενός καναλιού ταινία είτε σε μία στερεοφωνική δυο καναλιών. Τα δυο αυτά τελευταία τα ονόμαζαν master tapes. Έτσι δινόταν η δυνατότητα επεξεργασίας του master tape πριν την κοπή του βινυλλίου ή και αργότερα του compact disc (cd) με απλές τεχνικές και συνήθως μόνο ισοστάθμιση. Αυτή η διεργασία αποτελούσε και την πρώτη μορφή του pre-mastering, διαφοροποιώντας έτσι αυτό το στάδιο από την καθαυτή διαδικασία της κοπής. Παρόλο που η ταινία και οι άλλες τεχνικές εξελίξεις βελτίωσαν κατά πολύ την ποιότητα του ήχου των εμπορικών ηχογραφήσεων των μεταπολεμικών χρόνων, οι βασικοί περιορισμοί της 1 Roger Beardsley and Daniel Leech-Wilkinson, A Brief History of Recording to ca. 1950, 10/11/2009 6

8 ηλεκρο-μηχανικής διαδικασίας mastering παρέμειναν. Οι εγγενείς φυσικοί περιορισμοί των κυρίως εμπορικών μέσων ηχογράφησης - ο δίσκος 78 rpm και αργότερα 7-inch 45 rpm single και το 33-1/3 rpm "LP" (Long Playing record) - η ποιότητα του ήχου, το δυναμικό εύρος και η διάρκεια τους ήταν ακόμα σχετικά περιορισμένα σε σχέση με τα επερχόμενα μέσα όπως το cd. 2 Όλα τα πρώτα mastering στούντιο ανήκαν στις πρώτες δισκογραφικές εταιρίες, στα τέλη όμως της δεκ. του 60, εμφανίστηκαν ανεξάρτητα στούντιο που στην προσπάθειά τους για διεύρυνση του πελατολογίου, άρχισαν να προτείνουν βελτιώσεις στον ήχο των master tapes. Δεν ήταν πια ένα ζήτημα που είχε να κάνει με τους περιορισμούς της αναλογικής κοπής, αλλά επίσης επενέβαινε σε συγκεκριμένες περιοχές συχνοτήτων και δυναμικού εύρους, με σκοπό να αποκτήσει το προϊόν ένα καθαρότερο ήχο, ευκρίνεια μεταξύ των οργάνων, ποιό ανοιχτή αίσθηση της στερεοφωνίας, περισσότερη ατάκα και ζωντάνια στα κρουστά κλπ Αυτή η τεχνική, που εκείνη την εποχή ονομαζόταν custom mastering και στη συνέχεια ονομάστηκε pre-mastering, έγινε σταδιακά μια έγκυρη ειδίκευση, πράγμα το οποίο έτεινε να ενισχύεται και από τον πολύ μικρό αριθμό των τότε διαθέσιμων μηχανικών. ( μόλις 150 στις Η.Π.Α. στα 1978). 2.2: ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟ ΒΙΝΥΛΙΟ Το κύριο μέλημα ήταν, και τότε και σήμερα, ο σκοπός να διασωθεί το μεγαλύτερο δυνατό μέρος της ποιότητας του ήχου της ηχογράφησης, με την αποφυγή πολυάριθμων κρυφών κινδύνων που δημιουργούνται από τη φύση του ίδιου του μέσου. Η χάραξη για παράδειγμα, έχοντας περίπου τη διατομή μιας τρίχας, φέρει πλευρικά πληροφορίες τονικότητας και κάθετα πληροφορίες έντασης. Γι αυτό οι μπάσες συχνότητες, επηρεάζουν το συνολικό πλάτος της χάραξης, μέχρι ακόμα και το σημείο φθοράς του συνολικού αποτελέσματος, ενώ η παχύτητα του βινυλίου επηρεάζει το διαθέσιμο δυναμικό εύρος. Όταν εμφανίστηκε η κοπή βινυλίου με στερεοφωνική δυνατότητα αναπαραγωγής, το 1957, το πρόβλημα έγινε πιο περίπλοκο. Αν οι πληροφορίες των δύο καναλιών ήταν εκτός φάσης, ειδικά στις μπάσες συχνότητες, η βελόνα ταλαντεύονταν από μια χάραξη που δεν μπορούσε να διαβαστεί.. Το άλλο μεγάλο πρόβλημα, αφορούσε τις πολύ υψηλές συχνότητες, που αναπόφευκτα περιορίζονταν από την μέγιστη ταχύτητα της κοπής, καθιστώντας την κοπή αδύνατη σε περίπτωση ξαφνικού πηδήματος μεταξύ δύο υψηλών συχνοτήτων. Το σύνολο αυτών των φυσικών περιορισμών οδήγησαν στην ανάγκη για την pre-mastering επεξεργασία πριν το υλικό περάσει στο στάδιο της κοπής του τελικού μέσου. Τα παραπάνω προβλήματα είχαν και έχουν αναπόφευκτες επιπτώσεις στην ποιότητα της αναπαραγωγής του ήχου όπως: 1. Το βινύλιο δεν έχει την δυνατότητα να αναπαράγει πέρα από ένα συγκεκριμένο όριο τις πολύ χαμηλές συχνότητες. 2. Κατά την διαδικασία του pre-mastering για βινύλιο, είναι σχεδόν πάντα απαραίτητο το φιλτράρισμα στην περιοχή των υψηλών συχνοτήτων, ιδιαίτερα όταν εμφανίζονται κρουστά που περιέχουν ισχυρό περιεχόμενο αυτής της περιοχής (κύμβαλα, μαράκες κτλ). 3. Για τους ίδιους λόγους είναι σχεδόν πάντα απαραίτητος και ο έλεγχος στα συριστικά σύμφωνα με de-esser 2 Dominique Bassal, The Practice of Mastering - 1 : History The analog period 12/11/2009 7

9 4. Οι μηχανικοί περιορισμοί αναπαραγωγής του βινυλίου, επηρεάζουν την ταχύτητα των παραμορφώσεων στις υψηλές συχνότητες. 5. Υπάρχει ένας συμβιβασμός μεταξύ του μέγιστου δυναμικού εύρους συχνοτήτων και της διάρκειας, όπως και ένας συμβιβασμός μεταξύ της αντοχής του τελικού LP και του κόστους που σχετίζεται με την ποιότητα του βινυλίου. Θα πρέπει να προστεθούν στη λίστα και τα προβλήματα που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια ανάγνωσης της μικροχάραξης όπως : Wow, ταχεία αυξομείωση ήχου, αδυναμία στο στερεοφωνικό διαχωρισμό, μηχανικοί θόρυβοι που μεταδίδονται απευθείας στη βελόνα, ή επιφέρονται λόγω ανεπάρκειας ηλεκτρικής μόνωσης, θόρυβος από την επιφάνεια του βινυλίου, κτλ : ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ Η σημασία της τεχνικής του pre-mastering επιβεβαιώνεται εν μέρει από το γεγονός ότι παρόλο που η εμφάνιση του CD το 1982, θα έπρεπε να προκαλέσει την παρακμή των στούντιο mastering, απ τη στιγμή που δεν χρειαζόταν κοπή και όλες οι διεργασίες μπορούσαν να γίνουν ψηφιακά, αντιθέτως οδήγησε στην ανάπτυξή της. Για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, τα εργαστήρια κοπής δέχονταν μόνο ειδικευμένα ψηφιακά μέσα αντιγραφής. Αυτά τα μέσα, όπως η κασέτα U-Matic ¾ από τη Sony 1630 system, ή η κασέτα 8mm Exabyte από το DDP system, απαιτούσαν την αγορά και συντήρηση μηχανημάτων που ήταν όχι μόνο ακριβά αλλά και εύθραυστα. Στις αρχές της δεκαετίας του 90 εμφανίστηκαν και τα ψηφιακά μέσα αντιγραφής CD-R. Αυτό οδήγησε ένα μεγάλο αριθμό καλλιτεχνών να παρακάμπτουν το mastering στούντιο, θεωρώντας ότι ο επιπλέον προϋπολογισμός που απαιτούνταν για το pre-mastering αποτελούσε πολύ ακριβό τίμημα. Ωστόσο αυτή η διαδικασία αποθήκευσης του τελικού μέσου, ακόμα και σήμερα χρησιμοποιείται σε παραγωγές εξαιρετικά χαμηλού προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα την πολύ χαμηλού επιπέδου ποιότητα. Σήμερα έχοντας την δυνατότητα πολύ υψηλού επιπέδου ηχογραφήσεων, πολύ μεγάλο αριθμό αναλογικών και ψηφιακών επεξεργαστών, χρήση Digital Audio Workstations (DAW), ηχεία υψηλής πιστότητας, δυνατότητα επιλογής διαφορετικών μέσων αποθήκευσης, το pre-mastering παύει να είναι μόνο μια διαδικασία βελτιστοποίησης του ήχου αλλά και μία τελευταία πινελιά προσωπικής αισθητικής του εκάστοτε τεχνικού, πριν το υλικό εκτεθεί στην αγορά. 2.4 : Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ AUDIO PRE-MASTERING ΣΗΜΕΡΑ Το audio pre-mastering απαιτεί μια εντελώς διαφορετική διαδικασία από τη μίξη. Η βασική διαφορά είναι ότι η επεξεργασία του ήχου γίνεται μετά την ολοκλήρωση της τελικής μίξης, καταγεγραμμένη σε δύο κανάλια (master tape), χωρίς την δυνατότητα επεξεργασίας κάθε οργάνου ξεχωριστά. Η βασική αρχή του pre-mastering είναι ότι η οποιαδήποτε ενέργεια επηρεάζει το σύνολο 4. Το audio pre-mastering είναι η τελική ηχητική επεξεργασία, η βελτιστοποίηση ενός master tape πριν αυτό οδηγηθεί στην διαδικασία κοπής για την κυκλοφορία του σε CD. Για την πιο ακριβή θέση του pre-mastering στην μουσική βιομηχανία, παρουσιάζονται στο σχήμα 2.2 τα βασικότερα στάδια παραγωγής ενός μουσικού υλικού, από την αρχική του καταγραφή μέχρι και την τελική του μορφή σε CD. 3 Dominique Bassal, The Practice of Mastering - 1 : History, The problems with vinyl 4 Bob Katz,The secret of mastering engineer, booklet t.c electronic 8

10 1 ο στάδιο Πολυκάναλη Ηχογράφηση (καλλιτέχνες, ηχολήπτης, παραγωγός) 2 ο στάδιο Μίξη (καλλιτέχνες, μηχανικός μίξης, παραγωγός) 3 ο στάδιο Pre-Μastering επεξεργασία (καλλιτέχνες, μηχανικός mastering, παραγωγός) 4 ο στάδιο Ποιοτικός έλεγχος (τεχνικός ελέγχου με ή χωρίς τον παραγωγό) 5 ο στάδιο Mastering διαδικασία Δημιουργία glass master και βιομηχανική τύπωση σε CD (εργοστάσιο κοπής). Σήμα 2.2 Τα βασικότερα στάδια για την παραγωγή ενός μουσικού υλικού. 5 Στο πρώτο στάδιο γίνεται η καταγραφή του ηχητικού υλικού. Στις σύγχρονες παραγωγές συνηθίζεται η καταγραφή σε πολυκάναλα συστήματα, ώστε να υπάρχει καλύτερος έλεγχος του κάθε οργάνου ξεχωριστά. Σε αυτήν την διαδικασία εμπλέκονται οι καλλιτέχνες ο ηχολήπτης και ο παραγωγός. Στο δεύτερο στάδιο ακολουθεί η μίξη αυτών των καναλιών, η οποία καταλήγει συνήθως σε ένα στερεοφωνικό κανάλι. Σε περίπτωση που η καταγραφή του υλικού πραγματοποιείται απευθείας σε δύο κανάλια, η μίξη προηγείται της ηχογράφησης. Στο τρίτο στάδιο που είναι το pre-mastering, το μιξαρισμένο υλικό δέχεται και την τελευταία δημιουργική επεξεργασία πριν οδηγηθεί στο εργοστάσιο κοπής. Είναι φανερό πως στην σύγχρονη μουσική βιομηχανία το pre-mastering αποτελεί μία εντελώς διαφορετική διαδικασία από το mastering. Παρόλα αυτά όμως, όπως προαναφέρθηκε, έχει επικρατήσει λανθασμένα ο όρος mastering για την pre-mastering επεξεργασία. Ακόμα και ο premastering μηχανικός Bob Κatz - στου οποίου το βιβλίο για πρώτη φορά διαχωρίζονται οι δύο αυτοί όροι- αυτοαποκαλείται ως μηχανικός mastering. Ομοίως, η επεξεργασία που ακολουθεί και αναλύει, αναφέρεται ως mastering επεξεργασία. Εξαιτίας όλων αυτών, ο χώρος που πραγματοποιείται η pre-mastering επεξεργασία έχει καθιερωθεί πλέον ως mastering studio και αντίστοιχα ο ειδικευμένος μηχανικός ως μηχανικός mastering. Για την αποφυγή περαιτέρω συγχύσεων, στο εξής θα αναφέρεται η διαδικασία mastering ως διαδικασία κοπής και όπου χρησιμοποιείται ο όρος mastering θα εννοείται η pre-mastering επεξεργασία. Γιατί όμως ένα master tape από το στούντιο της μίξης χρειάζεται κάποια επεξεργασία; Ένας βασικός στόχος είναι η ομοιογένεια μεταξύ των μουσικών κομματιών του άλμπουμ. Η διαδικασία της μίξης μπορεί να διαρκέσει ή και περισσότερες εβδομάδες. Λογικό επόμενο είναι να υπάρχουν διαφορές από κομμάτι σε κομμάτι 5 Bob Katz, Mastering Audio: The art and the science, (Orlando: focal press, 2002), the record album,σελ17 9

11 που μπορεί να είναι διαφορές στο συχνοτικό φάσμα, τη δυναμική περιοχή, το εύρος της στερεοφωνικής εικόνας κ.λ.π. Επιπλέον απαραίτητη είναι η δυναμική επεξεργασία του μουσικού υλικού. Με αυτήν επιτυγχάνεται η σωστή αναπαραγωγή των κομματιών σε όλα τα στερεοφωνικά και μονοφωνικά συστήματα ήχου (σπιτιού αυτοκινήτου, τηλεόραση, ραδιόφωνο κτλ). Παράλληλα απαιτείται και η ισοστάθμιση του συχνοτικού περιεχομένου του υλικού. Αυτό συμβαίνει γιατί συγκρίνοντας τις μίξεις με κάποιες ηχογραφήσεις αναφοράς παρατηρείται ότι μπορεί να υστερούν σε διαφάνεια, ζωντάνια, αίσθηση χωρικής κατανομής. Επίσης πολλές φορές επιβάλλεται η τεχνική επεξεργασία (editing). Σε κάποια σημεία μπορεί να υπάρχουν ανεπιθύμητοι θόρυβοι, φυσήματα παραμορφώσεις που χρειάζεται να αφαιρεθούν. Πολύ σημαντική είναι και η αίσθηση της αλληλουχίας των κομματιών. Αυτό επιτυγχάνεται με γενικότερες και επιμέρους διορθώσεις, που αποσκοπούν στην πιο ομαλή ακρόαση ολόκληρου του album σαν σύνολο. Ακόμη μπορεί να χρειαστεί η αλλαγή της συνολικής διάρκειας ενός κομματιού ή και να προστεθούν ήχοι που πιθανό να έχουν παραληφθεί στην μίξη. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ένας ηχολήπτης με εμπειρία ακούγοντας το υλικό με καθαρό αυτί, μακριά από την πίεση του στούντιο και σε ελεγχόμενες συνθήκες, θα δώσει τις τελικές πινελιές που θα το οδηγήσουν στην αισθητική του ολοκλήρωση Copyright@2006 Athens Mastering/High end Mastering and Restoration, 20/11/

12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΓΙΑ MASTERING 3.1 : Η ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΕΝΟΣ MASTERING STUDIO Για καταλληλότερο mastering χρησιμοποιούνται διαφορετικά δωμάτια από τα στούντιο ηχογράφησης. Το τυπικό control room (κεντρικό δωμάτιο χειρισμού του εξοπλισμού ηχογράφησης και μίξης) έχει θορυβώδεις ανεμιστήρες, μια μεγάλη κονσόλα και ακουστικά εμπόδια που παρεμβαίνουν στην εκτίμηση του ήχου. Σε πολλά control rooms, με μεγάλες κονσόλες και περιμετρικά μηχανήματα, ο ήχος από τα ηχεία ανακλάται από τις επιφάνειες αλλοιώνοντας την ακουστική πιστότητα. Ανακλάσεις δημιουργούνται και από το πίσω μέρος της κονσόλας. Ακόμα και με κατασκευές ηχοαπορρόφησης δεν μπορούν να κατανικηθούν όλοι οι φυσικοί νόμοι. Κάποια ηχητικά κύματα πρόκειται να ανακληθούν. Αυτό το ανακλώμενο σήμα είναι τόσο προβληματικό που είναι σχεδόν ακατόρθωτο να παραβιαστεί ένας βασικός ακουστικός νόμος: Το μήκος της διαδρομής του ανακλώμενου σήματος είναι τουλάχιστον 2 με 3 φορές μεγαλύτερο από εκείνο που έρχεται άμεσα από το ηχείο στα αυτιά μας. 7 Σχήμα 3.1. Γραφική απεικόνιση της διαδρομής του απευθείας (direct) ήχου και του ανακλώμενου (reflected) ήχου σε ένα δωμάτιο. Από την καμπίνα του ηχείου (speaker cabinet) διαχέεται το ανακλώμενο σήμα, μέσω των παράπλευρων τοίχων, προς τον ακροατή (listener). 8 Γενικά οι λείες επιφάνειες «υγραίνουν» τις υψηλές συχνότητες ενώ οι χαμηλομεσαίες (κάτω περίπου από τα 300Hz), που είναι και οι πιο επικίνδυνες για το σύνολο, πρέπει να παγιδευτούν ή να διαχυθούν. Η αλληλεπίδραση της ακουστικής των ηχείων και του δωματίου πρέπει να φιλτράρεται εξαιρετικά και o μηχανικός mastering να έχει εξοικιωθεί με αυτό το σύστημα, έτσι ώστε να γνωρίζει πως θα μεταφράζεται ο ήχος πάνω από μια μεγάλη ποικιλία συστημάτων. Για παράδειγμα εάν παρουσιάζεται ανεπάρκεια του χώρου στα 150 Hz και στα 600 Hz, αυτές οι δύο συχνότητες το πιο πιθανό είναι σε οποιαδήποτε επεξεργασία να προστεθούν ή να μειωθούν ιδιαίτερα. Γι αυτό το λόγο το υλικό θα ακουστεί διαφορετικό και συνήθως χειρότερα, όταν θα αναπαραχθεί σε άλλα συστήματα, εκτός studio, όπως ηχεία αυτοκινήτου, ή σε ένα ηχοσύστημα καθιστικού κ.τ.λ. 9 Ο χώρος θα πρέπει να έχει μηδενικές δονήσεις και συντονισμούς. Δεν θα πρέπει να υπάρχουν εμπόδια μεταξύ των ηχείων και του ακροατή, ώστε να αποφευχθούν οι 7 Bob Katz,The secret of mastering engineer, booklet t.c electronic 8 Τζουμάκου Ελένη, Ακουστική μελέτη μικρών δωματίων ακρόασης, πτυχιακή εργασία (Τ.Ε.Ι. Κρητης, Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής). 9 Bill Gibson, Mixing and Mastering : Audio recordings(boston:thomson Course Technology PTR,2006),σελ

13 πρωτεύουσες ανακλάσεις, από την στιγμή που οι δευτερεύουσες μπορούν να προβλεφθούν πιο εύκολα με τις κατάλληλες διαστάσεις και την σωστή ηχο-απορρόφηση. Συγκεκριμένα οι πρωτεύουσες ανακλάσεις θα πρέπει να φτάνουν στο αυτί του ακροατή το αργότερο σε 30 ms μετά τον direct ήχο καθώς και 30dB χαμηλότερα. 10 Οι ιδανικές διαστάσεις για stereo audio mastering είναι το λιγότερο 6 μέτρα σε μήκος, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται αξιόλογη απόκριση στις χαμηλές συχνότητες. Είναι πολύ χρήσιμο στον χώρο να μπορεί να αναπτυχθεί τουλάχιστον το ένα τέταρτο του ανάλογου μήκους κύματος των 20HZ, που είναι και η πιο χαμηλή συχνότητα του ακουστικού φάσματος. Αυτό υπολογίζεται σύμφωνα με την παρακάτω σχέση: Μήκος Κύματος = Ταχύτητα Ηχου / Συχνότητα = 344m/s / 20Hz = 17,2 m Επομένως το ¼ το μήκους κύματος των 20HZ αντιστοιχεί στα 4,3 μέτρα. Το υπόλοιπο περιθώριο χώρου βοηθάει στο να τοποθετηθούν τα ηχεία μακριά από τους τοίχους και τις γωνίες για την αποφυγή των πρωτογενών ανακλάσεων. Όσον αφορά το ύψος είναι καλό να είναι επαρκές, γύρω στα 5 μέτρα. Πολύ σημαντικό είναι να βρίσκονται εκτός του χώρου τα μηχανήματα που παράγουν θόρυβο, όπως επεξεργαστές, ενισχυτές κ.α. Το σήμα θορύβου μέσα στον χώρο θα πρέπει να 11 κυμαίνεται σύμφωνα με την καμπύλη εκτίμησης θορύβου (Noise Rating Curve (ΝRC))-20. Για να γίνει καλύτερα αντιληπτό το επίπεδου θορύβου της ΝRC-20, παρουσιάζονται στον πίνακα τα συνιστώμενα επίπεδα θορύβου, ανάλογα με την χρήση που προορίζεται για τον κάθε χώρο και στον πίνακα 3.2 τα ανώτερα επίπεδα έντασης κάποιων συχνοτήτων για κάθε NRC. Πίνακας 3.1 : Συνιστώμενα Επίπεδα Θορύβου Καμπύλες NR Συνιστώμενοι χώροι NR 25 mastering και broadcasting studios,αίθουσες συμφωνικής ορχήστρας και όπερας, εκκλησίες NR 30 Ιδιωτική κατοικία, νοσοκομεία, θέατρα, κινηματογράφοι, συνεδριακοί χώροι NR 35 βιβλιοθήκες, μουσεία, δικαστήρια, σχολεία, διαμερίσματα, ξενοδοχεία NR 40 εστιατόρια, νυχτερινά μαγαζιά, ιδιωτικά γραφεία. καταστήματα NR 45 Αποθήκες καταστημάτων, supermarkets, κυλικεία NR 50 Χώροι δακτυλογράφησης, γραφεία με μηχανήματα εργασίας 10 Bob Katz, Mastering Audio: The art and the science, (Orlando: focal press, 2002), monitoring,σελ76 11 Bob Katz, Mastering Audio: The art and the science, (Orlando: focal press, 2002), monitoring,σελ76 12 The Engineering ToolBox, noise-rating, 12

14 Πίνακας 3.2 Τα ανώτερα επίπεδα έντασης (σε dbspl) Ομάδα συχνοτήτων με απόσταση οκτάβας (Hz) Καμπύλες NR NR NR NR NR NR NR NR NR NR NR NR NR NR NR

15 Σχήμα 3.2 Οι καμπύλες NR. Η κλίση της κάθε καμπύλης σχηματίζεται σύμφωνα με τα ανώτερα επιτρεπόμενα επίπεδα έντασης (σε db),για κάθε συχνότητα του φάσματος από 31.5 Ηz έως και 8000 Ηz : ΗΧΕΙΑ Σε ένα επαγγελματικό δωμάτιο mastering, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν χρησιμοποιούνται near field monitors (ηχεία κοντινού πεδίου). Αντίθετα υπάρχει ένα μοναδικό σετ υψηλής ποιότητας ηχείων (loudspeakers). Τα near field monitors εφευρέθηκαν προκειμένου να αποφευχθούν τα παράσιτα στην ακουστική ενός control room. Ο μηχανικός μίξης προσπαθώντας να διορθώσει τα προβλήματα που δημιουργούνται από την ακουστική των ηχείων, συνήθως καταλήγει σε ηχογραφήσεις με πολύ δυνατό ή πολύ αδύναμο μπάσο, κορυφώσεις και βυθίσματα στις μεσαίες συχνότητες. Τα περισσότερα near field monitors δεν καλύπτουν ολόκληρο το ακουστικό φάσμα με αποτέλεσμα να μην γίνονται αντιληπτά τα προβλήματα που δημιουργούνται στις πολύ χαμηλές συχνότητες. Αντιληπτές δεν γίνονται και οι στιγμιαίες αυξομειώσεις της έντασης λόγω του συμπιεστή των ηχείων. Επίσης τα near field monitors υπερβάλλουν στην αίσθηση του βάθους και στην στερεοφωνική εικόνα μιας ηχογράφησης. Χωρίς καλή αναπαραγωγή του ηχητικού υλικού δεν μπορεί να γίνει η σωστή κρίση και οι σωστές επιλογές κατά την επεξεργασία του. Για αυτό το λόγο χρειάζονται ηχεία πολύ υψηλής πιστότητας με επίπεδη και σταθερή συμπεριφορά όσον αφορά την απόκριση συχνοτήτων (flat frequency response). Δυνατότητα αναπαραγωγής σε όσο το δυνατόν ευρύτερο συχνοτικό φάσμα (20Hz 20000Hz), καθώς και δυνατότητα αναπαραγωγής σε δυνατές εντάσεις ώστε να ελέγχεται η τυχόν παραμόρφωση από υψηλές κορυφές (peaks). Προτείνονται τα ενεργά (αυτό-ενισχυόμενα) ηχεία για το λόγω ότι είναι πιο σταθερά μετά και από αρκετές ώρες χρήσης. Αυτό συμβαίνει διότι τα παθητικά (μη αυτό-ενισχυόμενα) The Engineering ToolBox, NR - Noise Rating Diagram, 14 Bob Katz,The secret of mastering engineer, booklet t.c electronic 14

16 ηχεία δέχονται ένα σήμα που ξεκινάει από την έξοδο της κονσόλας, περνάει στην είσοδο του ενισχυτή και μετά το ενισχυμένο σήμα οδηγείται στα crossovers (διαχωριστές συχνοτικού φάσματος των ηχείων). Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να υπερθερμαίνονται τα crossovers και με την πάροδο του χρόνου να αλλάζει η συμπεριφορά των ηχείων. Σε αντίθεση με τα παθητικά ηχεία, στα ενεργά το σήμα που δέχονται από την κονσόλα πηγαίνει πρώτα στα crossovers και μετά το διαχωρισμένο σήμα περνάει στον αντίστοιχο ενισχυτή των ηχείων (υψηλών, μεσαίων ή χαμηλών περιοχών) και τέλος καταλήγει στα ηχεία. Κατά αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η υπερθέρμανση των crossovers και επιτυγχάνεται πιο ομαλή ενίσχυση του σήματος κατά μήκος όλου του ακουστικού φάσματος. 15 Τέλος απαραίτητα είναι και τα ηχεία υποηχητικής απόκρισης (subwoofers) για ένα επαγγελματικό mastering στούντιο. Τα έντονα «Π» στη φωνή, οι υπόγειοι θόρυβοι, οι δονήσεις του μικροφώνου και άλλες παραμορφώσεις, δεν θα γίνονταν αντιληπτές χωρίς τα subwoofers και όχι μόνο οι χαμηλές νότες του μπάσου. Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για το κατά πόσο ένα ή δυο (σε στέρεο) subwoofers απαιτούνται για το σκοπό αυτό. 16 Πολύ σημαντικό για την σωστή και αντικειμενική ακρόαση του υλικού είναι το επίπεδο έντασης που θα χρησιμοποιούνται τα ηχεία κατά την διάρκεια της επεξεργασίας. Οι καμπύλες Fletcher- Munson (καμπύλες ίσης ακουστικότητας), που απεικονίζονται στο σχήμα 3.3, αποκαλύπτουν πως το ανθρώπινο αυτί δεν έχει γραμμική απόκριση σε συνάρτηση με τη δυναμική των ηχείων, ειδικά στην περιοχή των χαμηλών και υψηλών συχνοτήτων. Σχήμα : Καμπύλες Fletcher- Munson 15 Bill Gibson, Mixing and Mastering : Audio recordings(boston:thomson Course Technology PTR,2006) σελ Bob Katz, Mastering Audio: The art and the science, (Orlando: focal press, 2002), monitoring,σελ76 17 Fletcher-Munson Curves, 15

17 Στο σχήμα 3.3 παρουσιάζονται οι καμπύλες ίσης ακουστικότητας σε μία γραφική παράσταση που αποκαλύπτει την αναλογία κάθε συχνότητας του ακουστικού φάσματος σε Hz ανάλογα με την ένταση που φτάνει στα αυτιά μας σε dbspl. Η περιοχή του ενδιαφέροντος βρίσκεται κυρίως στις καμπύλες μεταξύ των 80 και 110 db που είναι οι συνήθεις εντάσεις ακρόασης της μουσικής. Παρατηρείται πως το ανθρώπινο αυτί είναι ποιο ευαίσθητο στην ένταση που δέχεται από τις χαμηλές και τις υψηλές συχνότητες από ότι τις μεσαίες του ηχητικού φάσματος. Επομένως όσο ποιο χαμηλά σε ένταση ακούμε τόσο μας λείπουν οι χαμηλές και υψηλές συχνότητες. Γι αυτό το λόγο είναι συχνό το φαινόμενο αύξησης της έντασης των ακραίων συχνοτήτων (smile curve) σε ένα γραφικό ισοσταθμιστή, με σκοπό να δίνεται η αίσθηση ότι η μουσική ακούγεται δυνατά και στις χαμηλές εντάσεις. Όσον αφορά την αποτελεσματικότερη ακρόαση κατά την διάρκεια επεξεργασίας mastering, το συμπέρασμα είναι πως η όλη επεξεργασία θα πρέπει να γίνεται σε ρεαλιστικές εντάσεις 80-85dB. Σε αυτές τις εντάσεις (όπως παρατηρείται και στο σχήμα 3,3) παρουσιάζεται η πιο ισορροπημένη απόκριση συχνοτήτων στο ανθρώπινο αυτί. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η μεγάλη διαφοροποίηση του αποτελέσματος όταν το υλικό αναπαράγεται σε πολύ χαμηλές ή και πολύ υψηλές εντάσεις αντίστοιχα. 3.3 : ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΗΧΟΥ : Αναλογικοί επεξεργαστές: Στο mastering μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλοι οι αναλογικοί δυναμικοί επεξεργαστές (equalizers, compressors, limiters, preamplifiers, κα) και τα αναλογικά εφφέ (reverb, delay κλπ) που χρησιμοποιούνται και στα άλλα στάδια της παραγωγής, όπως στην ηχογράφηση και την μίξη. Οι ειδικευμένοι αναλογικοί επεξεργαστές για mastering (όπως το equalizer Avalon AD2077 ή ο Granesong STC-8 stereo compressor κ.α) είναι πολύ λιγότεροι σε αριθμό και, λόγω του ότι προσφέρουν επιπρόσθετες λειτουργίες, το κόστος τους είναι ιδιαίτερα υψηλό. Βασικός λόγος επιβίωσης των αναλογικών επεξεργαστών, παρά το κόστος τους και την μηδυνατότητα πολυεπεξεργασίας εν αντιθέσει με τους ψηφιακούς, είναι για πολλούς ότι ο αναλογικός ήχος ακούγεται πιο ζεστός και πιο ζωντανός σε σχέση με τον ψηφιακό. Σχήμα 3.4 Avalon AD2077:Dual Mono, Pure Class A Mastering Equalizer 3.3.2: Ψηφιακοί επεξεργαστές: Οι ψηφιακοί επεξεργαστές από την μεριά τους θα μπορούσαν να χωριστούν σε δύο σημαντικές κατηγορίες : Στην μορφή hardware (κατασκευές ψηφιακών πηγών ) και στην μορφή software (προγράμματα υπολογιστή). Οι ψηφιακοί σε μορφή hardware επεξεργαστές μπορούν να λειτουργήσουν ως ξεχωριστές αυτόνομες μονάδες. Υπάρχουν ειδικευμένες κατασκευές αποκλειστικά για ένα είδος μόνο επεξεργασίας όπως equalisation, compression, κ.λ.π, με την λογική και την αισθητική των αναλογικών επεξεργαστών συν τις διευκολύνσεις που παρέχει η ψηφιακή τεχνολογία, όπως την δυνατότητα αποθήκευσης πληροφοριών στην μνήμη, έλεγχο άλλων συσκευών μέσω MIDI κα. Επίσης σε μορφή hardware έχουν κατασκευασθεί πολύ-επεξεργαστές αποκλειστικά για το mastering, όπου προσφέρουν multiband compression, expansion, limiting, de-esser, παραμετρικό equalization, αλλά και άλλες λειτουργίες όπως ambience και stereo width control. 16

18 Σχήμα 3.5 Το System 6000 της TC Electronic είναι ένας από τους κορυφαίους ψηφιακούς πολύ-επεξεργαστές προσφέροντας εκτός των άλλων και πολυκάναλη επεξεργασία με ανάλυση 96kHz στα 48bit. Ένα άλλο μεγάλο κομμάτι του digital mastering είναι τα DAWs τα οποία είναι ψηφιακοί επεξεργαστές ήχου με την μορφή software. Για αυτό τον λόγο είναι απαραίτητη και η συνεργασία τους με ηλεκτρονικό υπολογιστή. Το βασικότερο πλεονέκτημα των DAWs, το οποίο και τα καθιστά ως απαραίτητο εργαλείο στην αλυσίδα επεξεργασίας του mastering, είναι η δυνατότητα editing και άλλων διορθώσεων (όπως fade in, fade out κ.α) με εξαιρετική λεπτομέρεια και ακρίβεια. 18 Τα συστήματα αυτά μπορούν και συνεργάζονται και με τα plug-ins. Τα plug-ins είναι και αυτά ψηφιακά προγράμματα μικρότερα σε όγκο από τα DAWs και εξειδικεύονται σε συγκεκριμένες εφαρμογές στον ήχο. Στην πραγματικότητα είναι ένα εικονικό περιβάλλον επεξεργασίας, που τις περισσότερες φορές έχει ακριβώς την ίδια μορφή και τις λειτουργίες με αυτή των αντίστοιχων hardware επεξεργαστών. 19 Η ποιότητα των hardware για πολλούς θεωρείται υψηλότερη σε σχέση με των software επεξεργαστών, παρότι που τα τελευταία χρόνια τείνουν στο να πλησιάσουν σχεδόν στα ίδια επίπεδα, ιδιαίτερα όταν τα plug-ins συνεργάζονται με ένα δυνατό υπολογιστικό σύστημα. Τα DAWs - με την συνεργασία μόνο των plug-ins και ενός υπολογιστικού σύστηματος - μπορούν να καλύψουν όλες τις διαδικασίες που είναι απαραίτητες για το mastering, μέχρι και την δημιουργία του τελικού μέσου (CD) στις προδιαγραφές που απαιτεί η βιομηχανία της μουσικής. Έπειτα από όλα αυτά έγκειται καθαρά στην κρίση, την εμπειρία και την αισθητική του εκάστοτε τεχνικού η επιλογή των επεξεργαστών που θα χρησιμοποιηθεί. 3.4: Κονσόλες: Οι κονσόλες στο mastering χρησιμοποιούνται μόνο για να συνδέονται οι διάφορες συσκευές και να ελέγχονται τα monitors. Όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο κεφάλαιο, το μέγεθος τους θα πρέπει να είναι πολύ πιο μικρό από τις κονσόλες που χρησιμοποιούνται στην μίξη, ώστε να αποφεύγονται οι πρωτογενείς ανακλάσεις, ιδιαίτερα των υψηλών συχνοτήτων. Για stereo mastering χρειάζονται τουλάχιστον δύο κανάλια εισόδων (inputs). Περισσότερα κανάλια, συνήθως τέσσερα, χρειάζονται για προχωρημένες τεχνικές mastering καθώς και στην περίπτωση χειροκίνητης αυξομείωσης της έντασης (crossfade) μεταξύ των μουσικών κομματιών. 20 Είναι πολύ χρήσιμο να δίνεται η δυνατότητα πλήρους ελέγχου των monitors από την κονσόλα, όπως ο έλεγχος της έντασης ξεχωριστά σε κάθε ηχείο, η ακρόαση του μονοφωνικού αθροίσματος των ηχείων, ο έλεγχος όλων αυτών με και χωρίς αναστροφή φάσης, ή ακόμα και η αντιστροφή της στερεοφωνίας. Μία άλλη πολύ σημαντική και χρήσιμη λειτουργία που προσφέρουν οι κονσόλες mastering είναι η δυνατότητα ακρόασης του υλικού όπως ήταν στην αρχική του μορφή ( μορφή A) 18 DAW Defined, 19 Rich the Tweak, All About Plugins, l,25/01/ Rich the Tweak, 25/01/

19 αλλά και μετά την επεξεργασία του (μορφή B). Αυτό είναι εφικτό σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή και με την ίδια ακριβώς ένταση, επιλέγοντας τον διακόπτη A ή B αντίστοιχα. Έτσι επιτυγχάνεται αντικειμενική σύγκριση του επεξεργασμένου με του αρχικού σήματος, χωρίς να επηρεάζεται από την μη γραμμική απόκριση που παρουσιάζει το ανθρώπινο αυτί σε σχέση με την ένταση. Επίσης σε πολλές κονσόλες δίνεται και η δυνατότητα ελέγχου on/off για κάθε επεξεργαστή ξεχωριστά, ανάλογα με τον αριθμό εισόδων δυναμικής επεξεργασίας (inserts) της κάθε κονσόλας. 21 Σχήμα Η μπροστινή όψη χειρισμού της stereo mastering κονσόλας M1-11AI της εταιρίας Crookwood. Στον πρώτο τομέα της κονσόλας από αριστερά εμφανίζονται τα όργανα ελέγχου των αναλογικών και ψηφιακών inserts, στο μεσαίο των αναλογικών και ψηφιακών πηγών και στον τελευταίο τα όργανα ελέγχου των monitors. 3.5 : Μετατροπείς σήματος και λάθη χρονισμού (jitter) Με τις αναλογικές και ψηφιακές συσκευές που χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό συχνά στην αλυσίδα του mastering, η χρήση των μετατροπέων αναλογικού σήματος σε ψηφιακό (A/ D converters) και ψηφιακού σήματος σε αναλογικό (D/A converters) είναι απαραίτητη. Ο A/ D μετατροπέας δέχεται το σήμα στην αναλογική του μορφή, που είναι συνεχές στο χρόνο, και το μετατρέπει σε ψηφιακό επιλέγοντας ένα συγκεκριμένο αριθμό δειγμάτων από το αναλογικό σήμα ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Η σταθερή διαδοχή των δειγμάτων τους στο χρόνο καθορίζεται από την συνέπεια του μετρητή (clock) του μετατροπέα. Ο D/A με την σειρά του αναδημιουργεί την εικόνα του αναλογικού σήματος, επανατοποθετώντας αυτά τα δείγματα με την ίδια συγκεκριμένη διαδοχή στο χρόνο /10/

20 Πολλές φορές όμως παρατηρείται ότι κατά την μεταφορά δεδομένων ή και κατά την σύνδεση δύο η περισσότερων ψηφιακών συσκευών, ο ήχος γίνεται πιο στεγνός, φτηνός έχει χάσει την έκταση στα άκρα του συχνοτικού φάσματος αλλά και έχουν χαθεί τα επίπεδα, η κίνηση και το τριδιάστατο της ηχογράφησης. Αυτό συμβαίνει γιατί, λόγω κακής λειτουργίας του clock των ψηφιακών μηχανημάτων, τα χρονικά διαστήματα δεν μένουν σταθερά και έτσι όταν αναπαράγεται ο ψηφιακός ήχος, η κυματομορφή βρίσκεται στην λάθος αξία και στο λάθος σημείο, με αποτέλεσμα την αλλοίωση του κύματος. Αυτό το φαινόμενο του λάθους χρονισμού στις ψηφιακές μηχανές αποκαλείται jitter. (σχήμα 3.7 ) 23 Σχήμα 3.7 Κυματομορφή με jitter Το φαινόμενο jitter διαχωρίζεται σε δύο κατηγορίες : Στο interface jitter και το sampling jitter. Το interface jitter εμφανίζεται κατά την διάρκεια μίας ψηφιακής μεταφοράς ήχου από το ένα μηχάνημα στο άλλο και έχει την βάση του στον κακό συγχρονισμό των δύο μηχανημάτων. Το sampling jitter εμφανίζεται κατά την διάρκεια μίας ψηφιακής μετατροπής που αναλαμβάνει ένας ADC ή ένας DAC και οφείλει την ύπαρξή του στον κακό σχεδιασμό του κυκλώματος ή στην χαμηλή ποιότητα του σήματος χρονισμού (clock signal) που μπορεί να δέχεται ο μετατροπέας.(σχήμα 3.8) 24 Σήμα 3.8 Η εμφάνιση του interface jitter και sampling jitter 23 Copyright@2006 Athens Mastering/High end Mastering and Restoration, 20/11/ Bob Katz, Mastering Audio: The art and the science, (Orlando: focal press, 2002),what is jitter,σελ

21 Στην πραγματικότητα όλες οι ψηφιακές συσκευές με μια είσοδο και μια έξοδο εισάγουν ένα μικρό η μεγαλύτερο ποσό jitter σε μία αλυσίδα. Η διάγνωση και οι λύσεις σε αυτό το πρόβλημα δεν είναι πλήρως κατανοητές, ακόμα και από γνωστούς κατασκευαστές ψηφιακών συστημάτων, καθώς μόλις τα τελευταία χρόνια έγινε δυνατή η μέτρηση του φαινομένου του jitter. Τα δεδομένα (data) ενός ήχου είναι πάντα τα ίδια (ένας συγκεκριμένος αριθμός 0-1 bytes δεδομένων σε μια συγκεκριμένη σειρά). Όμως το πως θα ακουστεί αυτός ο ήχος εξαρτάται κάθε φορά από την ποιότητα του τελικού ρολογιού (master clock), που οδηγεί τον τελικό μετατροπέα του ψηφιακού ήχου σε αναλογικό (D/A μετατροπή). 25 Γίνεται έτσι κατανοητή η μεγάλη σημασία που έχει: α) η ποιότητα του A/D μετατροπέα σε οποιαδήποτε ψηφιοποίηση ήχου, ιδιαίτερα εκεί που ο ήχος "συλλαμβάνεται" για πρώτη φορά. Ένας A/D μετατροπέας θα πρέπει να έχει ένα εξαιρετικά σταθερό ρολόι (master clock) που να μην εισάγει jitter, παραμορφώσεις και θορύβους, οι οποίοι από την στιγμή που θα ηχογραφηθούν δεν είναι πλέον δυνατόν να αφαιρεθούν σε μετέπειτα στάδιο. β) η ικανότητα του τελικού D/A μετατροπέα να μειώνει αν όχι και να εξαφανίζει οποιοδήποτε λάθος χρονισμού εμφανίζεται στο σήμα. Μία από τις πρώτες μεθόδους που προτάθηκαν για την λύση του προβλήματος ήταν η αναδημιουργία (reganeration) και (recklocking) του σήματος. Σήμερα υπάρχουν τρόποι και μηχανήματα βασιζόμενα σε αυτήν την λογική που καταπολεμούν το jitter, όπως τα Audio Master Quality Recording της Yamaha, VariRec της Plextor για CD-R και το K2 lazer Beam Recording για mastering σε CD-ROM. Βέβαια τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, καθώς τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι το jitter εξαρτάται και από το συχνοτικό περιεχόμενο της μουσικής - δηλαδή αλλάζει αναλόγως με την συχνοτική ενέργεια - γεγονός που κάνει πιο σύνθετη την προσπάθεια για τον περιορισμό του. Παρόλα αυτά ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αποφυγή του jitter παραμένει η χρήση πολύ υψηλής ποιότητας A/D και D/A μετατροπέων όπως και υψηλής ποιότητας καλωδίων. Σχημα 3.9 Δύο κυματομορφές με λάθος χρονισμού και θόρυβο που προέρχεται από το τροφοδοτικό. Σχήμα 3.10 Οι δύο κυματομορφές του σχήματος 3.9 αφού οδηγήθηκαν σε έναν PLL (PhaseLockLoop) ο οποίος αναδημιούργησε (reganeration) το σήμα Bob Katz, Mastering Audio: The art and the science, (Orlando: focal press, 2002),what is jitter,σελ Copyright@2006 Athens Mastering/High end Mastering and Restoration, 20/11/

22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ 4.1 : ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΩΝ MASTER TAPES Ένα επαγγελματικό studio mastering δέχεται τα πιο διαδεδομένα μέσα καταγραφής (format) των τελικών μίξεων που στέλνονται από τα studios ηχογραφήσεων για την μετέπειτα mastering επεξεργασία (master tape), ή και δουλείες που έχουν κυκλοφορήσει με παλαιότερα formats (Lp, ταινία 4track κ.α) για re-mastering. Τα παρακάτω είναι μερικά από τα πιο δημοφιλή formats που στέλνονται για mastering: Tαινία 1/2" και 1/4" Σχήμα.4.1 Μαγνητόφωνο ταινίας Studer Θεωρείται το καλύτερο ποιοτικά μέσο καταγραφής της τελικής μίξης και αυτό που κυρίως προτιμούν τα μεγαλύτερα στούντιο ηχογράφησης και mastering. Eιδικά η ταινία 1/2" σε ταχύτητα 30 ips (inches per second) θεωρείται καλύτερο μέσο ακόμα και από ψηφιακές μίξεις σε ανάλυση 96kHz/24bit. Συγκριτικά τεστ έχουν δείξει ότι χρειάζεται το λιγότερο ένας πολύ καλός 24-μπιτος A/D μετατροπέας στα 96 khz, για να έχουμε ψηφιακά την πληροφορία μιας ταινίας 1/ 2" 30 ips. 27 H ταινία 1/ 2" 30 ips έχει μεγάλο εύρος συχνοτήτων και πλούσιες αρμονικές. Aυτό μεταφράζεται σε έναν πιο ανοικτό, διαφανή και με πολλά επίπεδα ήχο. Παρόλα αυτά δεν χρησιμοποιείται ευρέως, λόγω της δυσχρηστίας του στο editing και του ακριβού κόστους της ταινίας. Digital Audio tape (DAT) Η κασέτα DAT, που δημιουργήθηκε από την Sony το 1987, ήταν ένα από τα πιο διαδεδομένα μέσα καταγραφής της μίξης στην Eλλάδα τα τελευταία χρόνια. Δεν θεωρείται πλέον η ιδανικότερη λύση ποιοτικά, εφόσον η υψηλότερη επιτρεπόμενη ανάλυση καταγραφής της είναι στα 48 khz/16bit. Είναι όμως αρκετά πρακτική λόγω και του πολύ μικρού μεγέθους της (73 mm 54 mm 10.5 mm),ενώ μπορεί να καταγράψει μέχρι και 120 λεπτά 28 ηχητικού υλικού. Audio CD-R, DVD-R ή σκληρός δίσκος Σχήμα 4.2 Το μέγεθος της κασέτας DAT σε σύγκριση με μία μπαταρία Mε την διάδοση των ηλεκτρονικών υπολογιστών το audio CD-R (44.1 khz/16bit) επικράτησε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα σαν τελικό μέσο καταγραφής των τελικών μίξεων. Σήμερα αποτελεί τη χειρότερη επιλογή, αφού συγκριτικά τέστ έδειξαν ότι σε παράλληλη εγγραφή το DAT ακούγεται σχεδόν πάντα καλύτερα. Πλέον σε όλα σχεδόν τα στούντιο ηχογραφήσεων και μίξης πολλές δουλειές μιξάρονται από συστήματα σε σκληρό 27 Copyright@2006 Athens Mastering/High end Mastering and Restoration, 20/11/ G. Mancini, The Decca Digital Audio Recording System, 21

23 δίσκο, όπου γίνεται και μια πρώτη επεξεργασία. 29 Έτσι καλύτερη ποιοτικά μέθοδος είναι η αποθήκευση των master tracks σε ένα DVD-R ή σκληρό δίσκο με την μορφή ψηφιακών δεδομένων ήχου. Η αποθήκευση αυτή μπορεί να γίνει σε Audio Interchange File Format (aiff) για περιβάλλον Macintosh, ή σε Waveform Audio File Format (wav) για περιβάλλον Windows, με τη δυνατότητα αποθήκευσης σε πολύ μεγαλύτερη ανάλυση, έως και 96 khz στα 24bit. 4.2 : ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΟΥ ΤΕΛΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ Από την στιγμή που το υλικό έχει μετατραπεί στην στάνταρτ ανάλυση των 44.1 KHz/16 bit του CD, είναι έτοιμο για την αποθήκευση του στο τελικό μέσο, προκειμένου να σταλεί στο εργαστήριο της βιομηχανικής τύπωσης. Το μέσο μεταφοράς σ αυτό το στάδιο θα πρέπει να διασφαλίσει την ποιότητα του υλικού και να περιέχει τις απαραίτητες πληροφορίες της λίστας PQ για την δημιουργία πλέον του glass master και την τύπωση του σε CD. Τα πιο δημοφιλή μέσα από αυτά παρουσιάζονται παρακάτω: DDP (Disc Description Protocol) To DDP είναι ένα πρωτόκολλο το οποίο βασίζεται στο 8mm Exabyte format και τα τελευταία χρόνια έχει γίνει το στάνταρ για την δημιουργία του GlassMaster. Το μέσο αυτό έχει επικρατήσει για τους εξής λόγους: Το DDP Exabyte έχει τα λιγότερα ψηφιακά λάθη από κάθε άλλο μέσο για mastering. Mε το DDP είναι πιο εύκολο και πιο ασφαλές να ξεπεραστεί το όριο των 74 ων λεπτών του CD. Τα περισσότερα εργαστήρια τύπωσης CD μεταφέρουν τα άλλα format που δέχονται σε DDP γιατί τους δίνεται η δυνατότητα να κόψουν το GlassMaster σε μεγαλύτερη ταχύτητα (2x ή 4 x), πράγμα που βοηθάει στην εξοικονόμηση χρόνου της παραγωγής αλλά μειώνει την ποιότητα της. 30 Sony PCM-1630 Είναι το παλαιότερο ψηφιακό σύστημα αντιγραφής, καθώς κατασκευάστηκε από την Sony το 1969, πολύ πριν την εμφάνιση του CD-R. Παρότι έχει σταματήσει να παράγεται, χρησιμοποιείται ακόμα για την παραγωγή CD. Είναι ένας ψηφιακός επεξεργαστής, ο οποίος συνεργάζεται με μία συσκευή (την Sony DMR 4000 ή την BVU-800), που δέχεται την κασέτα U-matic video των ¾ της ίντσας. Για αρκετά χρόνια ήταν το μόνο που μπορούσε να μεταφέρει με ψηφιακό πρόγραμμα την λίστα PQ. 31 Σχήμα 4.3 Sony PCM1630 Σχήμα 4.4 U-matic tape Σχήμα 4.5 Sony U-matic VTR BVU Copyright@2006 Athens Mastering/High end Mastering and Restoration, 20/11/ Frequently Asked Questions, 21/01/ Sony PCM-1630, 21/01/

24 CD-R Πολύ πιο σπάνια και σε πιο ερασιτεχνικές δουλείες χρησιμοποιείται ως μέσο για να σταλεί στο εργαστήριο δημιουργίας του glass master. Δεν είναι το πιο αξιόπιστο όσον αφορά την ποιότητα της εγγραφής και την ανθεκτικότητα του. Γενικά τα CD-RΟΜ του Yellow Book Standard - που χρησιμοποιείται για ψηφιακά δεδομένα τα οποία υφίστανται επαλήθευση ανά bit- επιτρέπουν το κάψιμο οποιουδήποτε CD-RΟΜ στη μέγιστη ταχύτητα που προσφέρεται από τη μηχανή αντιγραφής, κερδίζοντας μεν χρόνο, άλλα έχοντας ένα ακαθόριστο αποτέλεσμα. Το παλαιότερο audio standard Cd-R, με τις προδιαγραφές ψηφιακού ήχου ανάλυσης που ορίζονται από το Red Book στα 16bit και με συχνότητα δειγματοληψίας στα 44.1 khz, είναι ακόμα περισσότερο επιρρεπές σε λάθη. Ο αριθμός των λαθών και των jitter αυξάνεται ανάλογα με την ταχύτητα της αντιγραφής. Ακόμα και στην ταχύτητα 1x (αντιγραφή σε πραγματικό χρόνο) ο αριθμός λαθών είναι πολύ υψηλός. Το πρωτόκολλο καψίματος ενός audio Cd-R επιτρέπει ένα ποσοστό λαθών έως 3%, το οποίο αντιπροσωπεύει έναν εντυπωσιακό αριθμό 220 λαθών σε κάθε δευτερόλεπτο. 32 Πολύ σημαντικό είναι ότι, όταν κάποιο υλικό προορίζεται για βιομηχανική παραγωγή και σταλεί στο εργαστήριο σε μορφή CD-R, θα πρέπει πάντα να καίγεται με την τεχνική Disk at Once και όχι Track at once και με τερματισμό της εγγραφής (close session) : ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΤΕΛΙΚΟΥ ΜΕΣΟΥ Μετά την δημιουργία και αποστολή του τελικού μέσου στο εργαστήριο τύπωσης, το μουσικό προϊόν πρέπει να αποθηκευθεί, είτε για το αρχείο του στούντιο, είτε για μελλοντική χρήση. Το μέσο αποθήκευσης σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να διασφαλίσει την ποιότητα του υλικού κατά το πέρας του χρόνου. Πέρα από τους σκληρούς δίσκους που χρησιμοποιούνται συχνά και για αυτόν τον σκοπό - ιδιαίτερα μετά την εμφάνιση των DAWs - η αποθήκευση του τελικού μέσου πραγματοποιείται για μεγαλύτερη ασφάλεια και μέσω ψηφιακών κασετών που έχουν την δυνατότητα μεγάλου χώρου αποθήκευσης και γρήγορης μεταφοράς δεδομένων. Οι πιο δημοφιλείς από αυτές παρουσιάζονται παρακάτω: DDS (Digital Data Storage) Σχήμα 4.6 DDS 4 mm tape Για την αποθήκευση αρχείων (back up) είναι πιο διαδεδομένη η ψηφιακή κασέτα DDS (Digital Data Storage) γνωστή και ως 4mm tape. Η πέμπτη γενιά της, η DAT72, έχει χωρητικότητα 36GB με ταχύτητα μεταφοράς μέχρι και 3.5 MB/s, ενώ δίνεται εγγύηση τουλάχιστον για 100 χρήσεις Dominique Bassal, CD-R, master for pressing 12/11/ Audio Mastering In Your Computer, & Bob Katz, Mastering Audio: The art and the science, (Orlando: focal press, 2002), Disk at Once & Track at once,σελ About DDS, 20/01/

25 AIT (Advanced intelligent tape) Η αποθήκευση γίνεται σε Exabyte format. Η χωρητικότητα της τελευταίας της γενιάς, της SDX4-200W tape, φτάνει μέχρι και τα 200GB με ταχύτητα μεταφοράς 180MB το λεπτό. Η ιδιαιτερότητα της AIT είναι το memory-in-cassette (MIC), ένα microchip που είναι τοποθετημένο στην κασέτα και αναγνωρίζει που βρίσκονται σε συγκεκριμένα σημεία της ταινίας αποθηκευμένα κομμάτια πληροφοριών. 35 Σχήμα 4.7 AIT tapes. DLT (Digital Linear Tape) 36 Σχήμα. 4.8 Quantum DLT Drive Η κασέτα DLT της ½ ίντσας είναι ένα μέσο αποθήκευσης που έχει χωρητικότητα μέχρι και 40GB. Η τελευταία εξελιγμένη μορφή της είναι η SuperDLT II tape με χωρητικότητα μέχρι και 300 GB και ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων μέχρι και 36MB/s. Λόγω της μεγάλης χωρητικότητας το TLD έχει γίνει το βασικό format για DVD mastering 35 What is AIT, 20/01/ DLT, 22/01/

Audio Mastering.... και η αισθητική του ήχου 9-1-2012

Audio Mastering.... και η αισθητική του ήχου 9-1-2012 Audio Mastering... και η αισθητική του ήχου 9-1-2012 1 γιατί κάνουμε mastering? Να είναι ο ήχος καθαρός? Να είναι ο ήχος δυνατός? Να είναι ο ήχος εμπορικός? να έχει μπάσα? να έχει πρίμα? να είναι ανταγωνιστικός?

Διαβάστε περισσότερα

Ήχος. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 04-1

Ήχος. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 04-1 Ήχος Χαρακτηριστικά του ήχου Ψηφιοποίηση με μετασχηματισμό Ψηφιοποίηση με δειγματοληψία Κβαντοποίηση δειγμάτων Παλμοκωδική διαμόρφωση Συμβολική αναπαράσταση μουσικής Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές

Διαβάστε περισσότερα

Αφήγηση Μαρτυρία. Μουσική. Ενίσχυση μηνύματος Μουσική επένδυση Ηχητικά εφέ

Αφήγηση Μαρτυρία. Μουσική. Ενίσχυση μηνύματος Μουσική επένδυση Ηχητικά εφέ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ Ο ΗΧΟΣ ΗΧΗΤΙΚΗ ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΗΧΟΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Αφήγηση Μαρτυρία Εκφώνηση Μουσική ΗΧΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΗΧΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Ενίσχυση μηνύματος Μουσική επένδυση Ηχητικά εφέ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΧΟΥ Αναλογικό και Ψηφιακό σήμα Τα αναλογικά μεγέθη μπορούμε να τα μετατρέψουμε σε ηλεκτρικά ή ψηφιακά σήματα. Μετατροπή Αναλογικού

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 4: Ήχος Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 4: Ήχος Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 4: Ήχος Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το

Διαβάστε περισσότερα

Ο τομέας μουσικής τεχνολογίας, παραγωγής και ηχοληψίας της Μουσικής Σχολής του Δήμου Καλαμπάκας, διαθέτει:

Ο τομέας μουσικής τεχνολογίας, παραγωγής και ηχοληψίας της Μουσικής Σχολής του Δήμου Καλαμπάκας, διαθέτει: Μουσική σχολή Δήμου Καλαμπάκας Πλατεία Δημουλά Πρώην κτήριο ΔΟΥ (2ος όροφος), Καλαμπάκα T.K.: 422 00, Ελλάδα Τηλ: (+30) 2432024594 e- mail: musxolidkalkas@gmail.com Πληροφορίες Εγγραφές: Καθημερινά 18:00-21:00

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στα χαρακτηριστικά των μικροφώνων

Εισαγωγή στα χαρακτηριστικά των μικροφώνων ΕΙΔΗ ΜΙΚΡΟΦΩΝΩΝ Επιμέλεια: Νίκος Σκιαδάς ΠΕ 17.13 Μουσικής Τεχνολογίας Το μικρόφωνο πήρε την ονομασία του από τον Ντέιβιντ Χιουζ, ο οποίος επινόησε μια διάταξη μεταφοράς ήχου που ήταν τόσο ευαίσθητη, που

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο Equalizing

Εισαγωγή στο Equalizing Επιμέλεια: Νίκος Σκιαδάς ΠΕ 17.13 Μουσικής Τεχνολογίας Με τον όρο equalizing εννοούμε την εξισορρόπηση των συχνοτήτων που ενυπάρχουν σε ένα σήμα. Πρακτικά, το equalizing λαμβάνει χώρα για να «χρωματίσουμε»

Διαβάστε περισσότερα

Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013

Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013 Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΗΧΟΛΗΨΙΑ Ι ΞΕΝΙΚΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013 1 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 ΗΧΟΛΗΨΙΑ 1.1.1 ΓΕΝΙΚΑ 1. Προϋπόθεση πραγματοποίησης

Διαβάστε περισσότερα

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω:

Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Σημειώσεις Δικτύων Αναλογικά και ψηφιακά σήματα Ένα αναλογικό σήμα περιέχει άπειρες πιθανές τιμές. Για παράδειγμα ένας απλός ήχος αν τον βλέπαμε σε ένα παλμογράφο θα έμοιαζε με το παρακάτω: Χαρακτηριστικά

Διαβάστε περισσότερα

Τα ηλεκτρονικά σήματα πληροφορίας διακρίνονται ανάλογα με τη μορφή τους σε δύο κατηγορίες : Αναλογικά σήματα Ψηφιακά σήματα

Τα ηλεκτρονικά σήματα πληροφορίας διακρίνονται ανάλογα με τη μορφή τους σε δύο κατηγορίες : Αναλογικά σήματα Ψηφιακά σήματα ΕΝΟΤΗΤΑ 2 2.0 ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΡΧΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ηλεκτρικό σήμα ονομάζεται η τάση ή το ρεύμα που μεταβάλλεται ως συνάρτηση του χρόνου. Στα ηλεκτρονικά συστήματα επικοινωνίας, οι πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Μαθήματα ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Μαθήματα ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Μαθήματα ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ μια προσέγγιση στον ήχο μέσω της διαδραστικής μάθησης των εννοιών και των τεχνικών για τη μουσική δημιουργία Η πρωτοβουλία γύρω απο τη δημιουργία μιας ομάδας μαθημάτων Μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 01-1

Εισαγωγή. Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 01-1 Εισαγωγή Τι είναι τα πολυμέσα; Χαρακτηριστικά των μέσων Ιδιότητες συστημάτων πολυμέσων Δομή συστημάτων πολυμέσων Δικτυακά συστήματα πολυμέσων Μετάδοση πολυμέσων Απαιτήσεις πολυμέσων Ποιοι εμπλέκονται στα

Διαβάστε περισσότερα

1. Τι είναι το Mastering

1. Τι είναι το Mastering 1. Τι είναι το Mastering 1.1 Η έννοια του mastering στην τεχνολογία µουσικής και βίντεο Η λέξη master σαν ουσιαστικό στην αγγλική γλώσσα είναι αυτός που έχει υποδειγµατική ικανότητα και γνώση σε κάποιο

Διαβάστε περισσότερα

25 ευρώ συνολικά και για τα τέσσερα διαφορετικά εργαστήρια µουσικής τεχνολογίας

25 ευρώ συνολικά και για τα τέσσερα διαφορετικά εργαστήρια µουσικής τεχνολογίας Το Δηµοτικό Ωδείο Θέρµης σε συνεργασία µε τo σύνολο Idée Fixe και την Dr. Elainie Lillios του Κρατικού Πανεπιστηµίου Bowling Green ( Οhio) της Αµερικής διοργανώνουν σειρά εργαστηρίων µε άξονα τη µουσική

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 1: Εισαγωγή Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.

Διαβάστε περισσότερα

Super Audio CD. 5. Διάρκεια Ζωής Το νέο μέσο θα έπρεπε να είναι πιο ανθεκτικό από ότι το CD, σε γρατζουνιές και κακή χρήση.

Super Audio CD. 5. Διάρκεια Ζωής Το νέο μέσο θα έπρεπε να είναι πιο ανθεκτικό από ότι το CD, σε γρατζουνιές και κακή χρήση. Super Audio CD Παρά την επανάσταση που έφερε το πρώτο ψηφιακό μέσο, το αγαπημένο μας σιντάκι, οι audiophiles όλου του πλανήτη εξακολούθησαν να ψάχνουν για καλύτερο ήχο, αναγνωρίζοντας εξ αρχής τις αδυναμίες

Διαβάστε περισσότερα

15/3/2009. Ένα ψηφιακό σήμα είναι η κβαντισμένη εκδοχή ενός σήματος διάκριτου. χρόνου. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής

15/3/2009. Ένα ψηφιακό σήμα είναι η κβαντισμένη εκδοχή ενός σήματος διάκριτου. χρόνου. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής 15/3/9 Από το προηγούμενο μάθημα... Ένα ψηφιακό σήμα είναι η κβαντισμένη εκδοχή ενός σήματος διάκριτου Μάθημα: «Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου» Δάλ Διάλεξη 3 η : «Επεξεργαστές Ε ξ έ Δυναμικής Περιοχής» Φλώρος

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Τεχνολογία Ήχου

Μάθημα: Τεχνολογία Ήχου Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Μάθημα: Τεχνολογία Ήχου Εργαστηριακή Άσκηση 2 «Αποτύπωση παραμορφώσεων της αλυσίδας ηχητικής αναπαραγωγής» Διδάσκων: Φλώρος Ανδρέας Δρ. Ηλ/γος Μηχ/κός &

Διαβάστε περισσότερα

Ακουστική Κλειστών Χώρων

Ακουστική Κλειστών Χώρων Ακουστική Κλειστών Χώρων Παναγιώτης Χατζηαντωνίου Καθηγητής Δ.Ε. Πληροφορικός PhD Ψηφιακής Τεχνολογίας Ήχου Τοπικό Θεµατικό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ν. Αχαΐας «Ακουστική και Ιστορική Ξενάγηση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ D/A & A/D

ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ D/A & A/D ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ D/A & A/D Μετατροπή αναλογικών σημάτων σε ψηφιακά & αντιστρόφως ADC (Analog to Digital Converter) Μετατρέπει τα αναλογικά σήματα σε ψηφιακά για να μπορούμε να

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΜΙΚΤΕΣ ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΟ ΕΝΙΣΧΥΤΗ SMX 10P SMX 12P SMX 14P ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΜΙΚΤΕΣ ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΟ ΕΝΙΣΧΥΤΗ SMX 10P SMX 12P SMX 14P ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΜΙΚΤΕΣ ΜΕ ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΟ ΕΝΙΣΧΥΤΗ SMX 10P SMX 12P SMX 14P ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2 ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ... 2 B. ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ....3 C. ΣΤΕΡΕΟΦΩΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ. 5 D.

Διαβάστε περισσότερα

Audacity Σύντομος οδηγός χρήσης

Audacity Σύντομος οδηγός χρήσης Audacity 2.2.2 Σύντομος οδηγός χρήσης Περιεχόμενα Contents 1. Εισαγωγή... 1 2. Περιγραφή του βασικού παραθύρου του Audacity.... 2... 2 3. Προετοιμασία και εκτέλεση ηχογράφησης... 2 4. Επεξεργασία κύματος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (1-8)

ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (1-8) ΕΓΧΕΙΡΙ ΙΟ ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ (1-8) ΕΙΣΑΓΩΓΗ Καλώς ήρθατε στο U Record το γρηγορότερο και ευκολότερο τρόπο να µεταφέρετε τους δίσκους βινυλίου σας στον υπολογιστή σας. Αφού ηχογραφήσετε τα βινύλιά

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Τεχνολογία Ήχου

Μάθημα: Τεχνολογία Ήχου Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Μάθημα: Τεχνολογία Ήχου Εργαστηριακή Άσκηση 2 «Αποτύπωση παραμορφώσεων της αλυσίδας ηχητικής αναπαραγωγής» Διδάσκων: Φλώρος Ανδρέας Δρ. Ηλ/γος Μηχ/κός &

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4.10: Οπτικά Αποθηκευτικά Μέσα

Μάθημα 4.10: Οπτικά Αποθηκευτικά Μέσα Κεφάλαιο 4 ο Ο Προσωπικός Υπολογιστής Μάθημα 4.10: Οπτικά Αποθηκευτικά Μέσα Όταν ολοκληρώσεις το κεφάλαιο θα μπορείς: Να εξηγείς τις αρχές λειτουργίας των οπτικών αποθηκευτικών μέσων. Να περιγράφεις τον

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρικά Ηλεκτρονικά. Δρ. Π. Ασβεστάς Εργαστήριο Επεξεργασίας Ιατρικού Σήματος & Εικόνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων

Ιατρικά Ηλεκτρονικά. Δρ. Π. Ασβεστάς Εργαστήριο Επεξεργασίας Ιατρικού Σήματος & Εικόνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων Ιατρικά Ηλεκτρονικά Δρ. Π. Ασβεστάς Εργαστήριο Επεξεργασίας Ιατρικού Σήματος & Εικόνας Τμήμα Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων Χρήσιμοι Σύνδεσμοι Σημειώσεις μαθήματος: http://medisp.bme.teiath.gr/eclass/courses/tio127/

Διαβάστε περισσότερα

Παρεμβολή Ενισχυτών μεταξύ γεωφώνων και καταγραφικού

Παρεμβολή Ενισχυτών μεταξύ γεωφώνων και καταγραφικού Ενισχυτές σήματος στη σεισμική διασκόπηση Καλώδιο μεταφοράς των σημάτων απο τα γεώφωνα Σεισμικό σήμα πολύ ασθενές για να καταγραφεί Παρεμβολή Ενισχυτών μεταξύ γεωφώνων και καταγραφικού Ενισχυτής Καταγραφικό

Διαβάστε περισσότερα

Ήχος και φωνή. Τεχνολογία Πολυµέσων 04-1

Ήχος και φωνή. Τεχνολογία Πολυµέσων 04-1 Ήχος και φωνή Φύση του ήχου Ψηφιοποίηση µε µετασχηµατισµό Ψηφιοποίηση µε δειγµατοληψία Παλµοκωδική διαµόρφωση Αναπαράσταση µουσικής Ανάλυση και σύνθεση φωνής Μετάδοση φωνής Τεχνολογία Πολυµέσων 4-1 Φύση

Διαβάστε περισσότερα

ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΥΠΙΚΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΟΜΑΔΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΧΟΥ & ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΣΥΡΜΑΤΗΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακός ήχος και κινούμενα γραφικά

Ψηφιακός ήχος και κινούμενα γραφικά ΕΣΔ200 Δημιουργία Περιεχομένου ΙI Ψηφιακός ήχος και κινούμενα γραφικά Εισαγωγή Το παρακάτω σχήμα περιγράφει τους δυνατούς τρόπους δημιουργίας αποθήκευσης και. αναπαραγωγής ψηφιακού ήχου Ο Ήχος από φυσική

Διαβάστε περισσότερα

Ηχογραφώντας με το CUBASE

Ηχογραφώντας με το CUBASE Επιμέλεια: Νίκος Σκιαδάς Εισαγωγικό σημείωμα: ΠΕ 17.13 Μουσικής Τεχνολογίας Το Cubase έχει τόσες πολλές δυνατότητες που δεν είναι δυνατόν να αναλυθούν σε αυτό το μικρό βοήθημα. Οι σημειώσεις αυτές προορίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Σύστημα ενίσχυσης ήχου εξωτερικού χώρου (Outdoor Sound Reinforcement System)

Σύστημα ενίσχυσης ήχου εξωτερικού χώρου (Outdoor Sound Reinforcement System) Σύστημα ενίσχυσης ήχου εξωτερικού χώρου (Outdoor Sound Reinforcement System) Εισαγωγή Η μελέτη των συστημάτων ενίσχυσης ήχου αρχίζει με μια ανάλυση ενός απλού συστήματος εξωτερικού χώρου (outdoor system).

Διαβάστε περισσότερα

Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013

Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013 Τ Ε Ι Κ Ρ Η Τ Η Σ Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Ρ Ε Θ Υ Μ Ν Ο Υ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΗΧΟΛΗΨΙΑ ΙΙ ΞΕΝΙΚΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΙΟΥΛΙΟΣ 2013 79 5 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ I 5.1 EQUALIZATION (ΙΣΟΣΤΑΘΜΙΣΗ) 5.1.1

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ 1. ΕΙΔΟΣ Φορητή Μικροφωνική Εγκατάσταση για τις ανάγκες κάλυψης τελετών Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου/ΑΛΣ ΕΛ-ΑΚΤ. 2. ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Ο υπό προμήθεια μικροφωνικός εξοπλισμός συνίσταται

Διαβάστε περισσότερα

sur so ro un un d d 5.1

sur so ro un un d d 5.1 ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΒΙΚΥ Γ ΤΠ 61 2012 ? ?surround ?Ο πολυκάναλος (surround) ήχος και πίσω από τη θέση ακρόασης. κάνοντας χρήση διάφορων τεχνικών, εμπλουτίζει την ηχητική εμπειρία του ακροατή, χρησιμοποιώντας

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ : ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ DIGITAL ELECTRONICS

ΘΕΜΑ : ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ DIGITAL ELECTRONICS ΘΕΜΑ : ΨΗΦΙΑΚΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ DIGITAL ELECTRONICS ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 1 περιόδους 16/11/2011 10:31 (31) καθ. Τεχνολογίας ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΕΓΕΘΩΝ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟ (ANALOGUE) ΨΗΦΙΑΚΟ (DIGITAL) 16/11/2011 10:38 (38) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα: Ασκήσεις Audio Editing

Ενότητα: Ασκήσεις Audio Editing Ενότητα: Ασκήσεις Audio Editing Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης,

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Ακουστική και Ψυχοακουστική

Μάθημα: Ακουστική και Ψυχοακουστική Μάθημα: Ακουστική και Ψυχοακουστική Εργαστηριακή Άσκηση 5 «Ροή Σήματος Κονσόλας Μίξης Ήχου» Διδάσκων: Φλώρος Ανδρέας Δρ. Ηλ/γος Μηχ/κός & Τεχνολογίας Υπολογιστών Κέρκυρα, 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Παλμοκωδική Διαμόρφωση. Pulse Code Modulation (PCM)

Παλμοκωδική Διαμόρφωση. Pulse Code Modulation (PCM) Παλμοκωδική Διαμόρφωση Pulse Code Modulation (PCM) Pulse-code modulation (PCM) Η PCM είναι ένας στοιχειώδης τρόπος διαμόρφωσης που δεν χρησιμοποιεί φέρον! Το μεταδιδόμενο (διαμορφωμένο) σήμα PCM είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία

ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία ΗΜΥ 100 Εισαγωγή στην Τεχνολογία Δρ. Στέλιος Τιμοθέου ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΣ ΣΗΜΕΡΑ Αναλογικά και ψηφιακά συστήματα Μετατροπή

Διαβάστε περισσότερα

Analog vs Digital. Δούρβας Ιωάννης ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΥΡΒΑΣ

Analog vs Digital. Δούρβας Ιωάννης ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΟΥΡΒΑΣ Analog vs Digital Δούρβας Ιωάννης Ηλεκτρονικός Υπολογιστής ψηφιακή μηχανή Ο υπολογιστής αποτελείται από ένα σύνολο (εκατομμύρια) ηλεκτρικά κυκλώματα. Για τα ηλεκτρικά κυκλώματα υπάρχουν μόνο 2 καταστάσεις.

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2013 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ (Ι) ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Μάθημα : Τεχνολογία Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

25/3/2009. Η επεξεργασία του ψηφιακού σήματος υλοποιείται μέσω κατάλληλου αλγορίθμου. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής Παράμετροι ελέγχου

25/3/2009. Η επεξεργασία του ψηφιακού σήματος υλοποιείται μέσω κατάλληλου αλγορίθμου. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής Παράμετροι ελέγχου Από το προηγούμενο μάθημα... Μάθημα: «Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου» Δάλ Διάλεξη 4 η : «Επεξεργαστές Ε ξ έ Δυναμικής Περιοχής (Mέρος έ ΙΙ)» Η επεξεργασία του ψηφιακού σήματος υλοποιείται μέσω κατάλληλου αλγορίθμου

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο πραγματικός κόσμος είναι ένας αναλογικός κόσμος. Όλα τα μεγέθη παίρνουν τιμές με άπειρη ακρίβεια. Π.χ. το ηλεκτρικό σήμα τάσης όπου κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης

Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης Κεφάλαιο 1.6: Συσκευές αποθήκευσης 1.6.1 Συσκευές αποθήκευσης Μνήμη τυχαίας προσπέλασης - RAM Η μνήμη RAM (Random Access Memory Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης), κρατεί όλη την πληροφορία (δεδομένα και εντολές)

Διαβάστε περισσότερα

PRAAT -- ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Ανθή Χαϊδά

PRAAT -- ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Ανθή Χαϊδά PRAAT -- ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Ανθή Χαϊδά Το λογισμικό Praat ένα εργαλείο για φωνητική ανάλυση και επεξεργασία ηχητικών αρχείων, το οποίο διατίθεται δωρεάν στο διαδίκτυο. Το Praat δημιουργήθηκε από

Διαβάστε περισσότερα

Αναλογικά & Ψηφιακά Κυκλώματα ιαφάνειες Μαθήματος ρ. Μηχ. Μαραβελάκης Εμ.

Αναλογικά & Ψηφιακά Κυκλώματα ιαφάνειες Μαθήματος ρ. Μηχ. Μαραβελάκης Εμ. Αναλογικά & Ψηφιακά Κυκλώματα ιαφάνειες Μαθήματος ρ. Μηχ. Μαραβελάκης Εμ. 1 Εισαγωγή Αναλογικό σήμα (analog signal): συνεχής συνάρτηση στην οποία η ανεξάρτητη μεταβλητή και η εξαρτημένη μεταβλητή (π.χ.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Audacity

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5. Audacity ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Audacity Στόχοι: Με τη βοήθεια του οδηγού αυτού ο εκπαιδευόμενος θα μπορεί να: εργαστεί με το λογισμικό Audacity και να επεξεργαστεί αρχεία ήχου αυξομειώσει την ένταση του ήχου σε ένα αρχείο

Διαβάστε περισσότερα

Public Address (PA) Ενίσχυση Συναυλιών. Κύκλος Διαλέξεων Ηλεκτρακουστικής 20/2/2012. Δευτέρα, 20 Φεβρουαρίου 12

Public Address (PA) Ενίσχυση Συναυλιών. Κύκλος Διαλέξεων Ηλεκτρακουστικής 20/2/2012. Δευτέρα, 20 Φεβρουαρίου 12 Public Address (PA) Ενίσχυση Συναυλιών Κύκλος Διαλέξεων Ηλεκτρακουστικής Ι.Ε.Μ.Α. 20/2/2012 Public Address = Απευθύνω δημόσια λόγο Εφόσον προσδιορίσουμε τους στόχους και τις ανάγκες μας......σχεδιάζουμε

Διαβάστε περισσότερα

«Επικοινωνίες δεδομένων»

«Επικοινωνίες δεδομένων» Εργασία στο μάθημα «Διδακτική της Πληροφορικής» με θέμα «Επικοινωνίες δεδομένων» Αθήνα, Φεβρουάριος 2011 Χρονολογική απεικόνιση της εξέλιξης των Τηλεπικοινωνιών Χρονολογική απεικόνιση της εξέλιξης των

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου

Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου Εργαστηριακή Άσκηση 3 «Ψηφιακή επεξεργασία δυναμικής περιοχής ηχητικού σήματος» Διδάσκων: Φλώρος Ανδρέας Δρ. Ηλ/γος Μηχ/κός

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ. Μονάδες μέτρησης χωρητικότητας μνήμης - Η περιφερειακή μνήμη

ΦΥΛΛΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ. Μονάδες μέτρησης χωρητικότητας μνήμης - Η περιφερειακή μνήμη Τ.Π.Ε. - Φ.ΠΛΗΡ.Ε-001 ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΝΗΜΗΣ 1 Όνομα Σχολείου 5ο Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Μεταμόρφωσης Τάξη Ε Τίτλος μαθήματος Τ.Π.Ε. Τίτλος ενότητας Μονάδες μέτρησης χωρητικότητας μνήμης

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ 9. ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ 9. ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ 9. ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΟΜΑΔΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΧΟΥ & ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΣΥΡΜΑΤΗΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 3: Θεωρία Ψηφιοποίησης

Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 3: Θεωρία Ψηφιοποίησης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 3: Θεωρία Ψηφιοποίησης Δρ. Νικόλαος- Αλέξανδρος Τάτλας Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών Τ.Ε Κάντε

Διαβάστε περισσότερα

Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα Ι

Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα Ι Τηλεπικοινωνιακά Συστήματα Ι Διάλεξη 10: Παλμοκωδική Διαμόρφωση, Διαμόρφωση Δέλτα και Πολύπλεξη Διαίρεσης Χρόνου Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς Επίκουρος Καθηγητής 1 Παλμοκωδική Διαμόρφωση (PCM) Παλμοκωδική Διαμόρφωση

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου

Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου Τμήμα Τεχνών Ήχου και Εικόνας Ιόνιο Πανεπιστήμιο Μάθημα: Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου Εργαστηριακή Άσκηση 4 «Ψηφιακή μίξη σήματος ήχου» Διδάσκων: Φλώρος Ανδρέας Δρ. Ηλ/γος Μηχ/κός & Τεχνολογίας Υπολογιστών

Διαβάστε περισσότερα

Βασικός Εξοπλισμός Studio

Βασικός Εξοπλισμός Studio Μουσική Βιομηχανία Βασικός Εξοπλισμός Studio Ο εξοπλισμός και ο χώρος που χρησιμοποιείται στη μουσική ηχογράφηση Τα βασικά μέρη του είναι: α) Το control room β) Το drum booth γ) Το live room δ) Το isolation

Διαβάστε περισσότερα

Παλμοκωδική Διαμόρφωση. Pulse Code Modulation (PCM)

Παλμοκωδική Διαμόρφωση. Pulse Code Modulation (PCM) Παλμοκωδική Διαμόρφωση Pulse Code Modulation (PCM) Pulse-code modulation (PCM) Η PCM είναι ένας στοιχειώδης τρόπος διαμόρφωσης που δεν χρησιμοποιεί φέρον! Το μεταδιδόμενο (διαμορφωμένο) σήμα PCM είναι

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογικό Eκπαιδευτικό Ίδρυμα Kρήτης TMHMA MHXANOΛOΓIAΣ. Δρ. Φασουλάς Γιάννης

Τεχνολογικό Eκπαιδευτικό Ίδρυμα Kρήτης TMHMA MHXANOΛOΓIAΣ. Δρ. Φασουλάς Γιάννης Τεχνολογικό Eκπαιδευτικό Ίδρυμα Kρήτης TMHMA MHXANOΛOΓIAΣ Δρ. Φασουλάς Γιάννης jfasoulas@staff.teicrete.gr Θα μάθετε: Έννοιες που σχετίζονται με την μετατροπή μεταξύ αναλογικών και ψηφιακών σημάτων Πώς

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 3: Συστήματα πολυμέσων Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 3: Συστήματα πολυμέσων Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 3: Συστήματα πολυμέσων Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4 4.0 ΤΗΛΕΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η τηλεφωνία είναι ένα βασικό και πολύ διαδεδομένο ηλεκτρολογικό επικοινωνιακό σύστημα. Η τηλεφωνία είναι από τα παλαιότερα ηλεκτρολογικά επικοινωνιακά συστήματα. Το τηλέφωνο

Διαβάστε περισσότερα

Περιληπτικό Εγχειρίδιο SINGLE DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE. Gold-Sputtered Large-Diaphragm Studio Condenser Microphone

Περιληπτικό Εγχειρίδιο SINGLE DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE. Gold-Sputtered Large-Diaphragm Studio Condenser Microphone Περιληπτικό Εγχειρίδιο SINGLE DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE Gold-Sputtered Large-Diaphragm Studio Condenser Microphone 2 SINGLE DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE B-1 Περιληπτικό Εγχειρίδιο Σημαντικ οδηγ

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΗΧΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΡΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΟΜΑΔΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΗΧΟΥ & ΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΝΣΥΡΜΑΤΗΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες / Εργαστήριο Εργαστηριακή Άσκηση 6: Δειγματοληψία - Πειραματική Μελέτη Δρ. Ηρακλής Σίμος Τμήμα:

Διαβάστε περισσότερα

Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 5: Ψηφιοποίηση και συμπίεση σημάτων ήχου

Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 5: Ψηφιοποίηση και συμπίεση σημάτων ήχου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Ραδιοτηλεοπτικά Συστήματα Ενότητα 5: Ψηφιοποίηση και συμπίεση σημάτων ήχου Δρ. Νικόλαος- Αλέξανδρος Τάτλας Τμήμα Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ. Εργαστήριο 8 ο. Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ. Εργαστήριο 8 ο. Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΚΩΝ & ΨΗΦΙΑΚΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Εργαστήριο 8 ο Αποδιαμόρφωση PAM-PPM με προσαρμοσμένα φίλτρα Βασική Θεωρία Σε ένα σύστημα μετάδοσης

Διαβάστε περισσότερα

Περιληπτικό Εγχειρίδιο DUAL DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE B-2 PRO. Gold-Sputtered Large Dual-Diaphragm Studio Condenser Microphone

Περιληπτικό Εγχειρίδιο DUAL DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE B-2 PRO. Gold-Sputtered Large Dual-Diaphragm Studio Condenser Microphone Περιληπτικό Εγχειρίδιο DUAL DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE B-2 PRO Gold-Sputtered Large Dual-Diaphragm Studio Condenser Microphone 2 DUAL DIAPHRAGM CONDENSER MICROPHONE B-2 PRO Περιληπτικό Εγχειρίδιο Σημαντικ

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ηλεκτρoακουστικής Άσκηση 2 - Σελίδα 1 ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2

Εργαστήριο Ηλεκτρoακουστικής Άσκηση 2 - Σελίδα 1 ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2 Εργαστήριο Ηλεκτρoακουστικής Άσκηση 2 - Σελίδα 1 ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 2 MEΤΡΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΘΟΡΥΒΟΥ ΚΑΙ ΗΧΟΜΟΝΩΣΗΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σαν θόρυβος ορίζεται συνήθως η κατηγορία των ανεπιθύμητων ήχων, που

Διαβάστε περισσότερα

Από τις τριγωνομετρικές συναρτήσεις στο Mp3

Από τις τριγωνομετρικές συναρτήσεις στο Mp3 Από τις τριγωνομετρικές συναρτήσεις στο Mp3 Εισαγωγή Οι περισσότεροι μαθητές δεν γνωρίζουν πως μία από τις περισσότερο αγαπημένες τους συνήθειες που είναι η ανταλλαγή τραγουδιών στο διαδίκτυο (ή και στο

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα πολυμέσων. Εισαγωγή Υλικό συστημάτων πολυμέσων Λογισμικό συστημάτων πολυμέσων Συστήματα πραγματικού χρόνου Χρονοπρογραμματισμός

Συστήματα πολυμέσων. Εισαγωγή Υλικό συστημάτων πολυμέσων Λογισμικό συστημάτων πολυμέσων Συστήματα πραγματικού χρόνου Χρονοπρογραμματισμός Συστήματα πολυμέσων Εισαγωγή Υλικό συστημάτων πολυμέσων Λογισμικό συστημάτων πολυμέσων Συστήματα πραγματικού χρόνου Χρονοπρογραμματισμός Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες 03-1 Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Επεξεργασία Σηµμάτων

Ψηφιακή Επεξεργασία Σηµμάτων Ψηφιακή Επεξεργασία Σηµμάτων Διάλεξη 3: DSP for Audio Δρ. Θωµμάς Ζαρούχας Επιστηµμονικός Συνεργάτης Μεταπτυχιακό Πρόγραµμµμα: Τεχνολογίες και Συστήµματα Ευρυζωνικών Εφαρµμογών και Υπηρεσιών 1 Προεπισκόπηση

Διαβάστε περισσότερα

Προμήθεια ψηφιακής κονσόλας μίξης ήχου

Προμήθεια ψηφιακής κονσόλας μίξης ήχου Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΚΤΥΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΦΩΝΗΣ Προμήθεια ψηφιακής κονσόλας μίξης

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 10: Κωδικοποίηση ήχου Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής

Τεχνολογία Πολυμέσων. Ενότητα # 10: Κωδικοποίηση ήχου Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Τεχνολογία Πολυμέσων Ενότητα # 10: Κωδικοποίηση ήχου Διδάσκων: Γεώργιος Ξυλωμένος Τμήμα: Πληροφορικής Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΑΣ (2Ε) Γ τάξη Ημερήσιου ΕΠΑ.Λ. και Γ τάξη Εσπερινού ΕΠΑ.Λ.

ΜΑΘΗΜΑ: ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ ΗΧΟΥ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΑΣ (2Ε) Γ τάξη Ημερήσιου ΕΠΑ.Λ. και Γ τάξη Εσπερινού ΕΠΑ.Λ. ΑΣΚΗΣΗ 25 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ SubVIs ΣΤΟ LabVIEW - Δημιουργία SubVI και ιεραρχημένων Vis. - Εξάσκηση στον icon editor. ΑΣΚΗΣΗ 26 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΟΜΩΝ ΣΤΟ LabVIEW - Παρουσίαση της έννοιας structure (δομή) - Μελέτη

Διαβάστε περισσότερα

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΜΕ ARDUINO - ARDUINO ΚΑΙ ΗΧΟΣ I. Δημιουργός: Δρ.Αθανάσιος Μπαλαφούτης Επιβλέπων: Πετεινάτος Ηλίας Υποψήφιος Διδάκτωρ

ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΜΕ ARDUINO - ARDUINO ΚΑΙ ΗΧΟΣ I. Δημιουργός: Δρ.Αθανάσιος Μπαλαφούτης Επιβλέπων: Πετεινάτος Ηλίας Υποψήφιος Διδάκτωρ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΜΕ ARDUINO - ARDUINO ΚΑΙ ΗΧΟΣ I Δημιουργός: Δρ.Αθανάσιος Μπαλαφούτης Επιβλέπων: Πετεινάτος Ηλίας Υποψήφιος Διδάκτωρ 1 ARDUINO ΚΑΙ ΗΧΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή, μηχανές παραγωγής ήχου Χρήση του πιεζοηλεκτρικού

Διαβάστε περισσότερα

1/3/2009. Τα ψηφιακά ηχητικά συστήματα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον «αναλογικό» ανθρώπινο κόσμο. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής.

1/3/2009. Τα ψηφιακά ηχητικά συστήματα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον «αναλογικό» ανθρώπινο κόσμο. Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής. Από το προηγούμενο μάθημα... Μάθημα: «Ψηφιακή Επεξεργασία Ήχου» Δάλ Διάλεξη 2 η : «Βασικές Β έ αρχές ψηφιακού ήχου» Φλώρος Ανδρέας Επίκ. Καθηγητής Τα ψηφιακά ηχητικά συστήματα πρέπει να επικοινωνήσουν

Διαβάστε περισσότερα

ULTRA-DI DI20. Περιληπτικό Εγχειρίδιο ΕΛΛΗΝΙΚΑ. Έκδοση 1.0 Νοέμβριος 2002. www.behringer.com

ULTRA-DI DI20. Περιληπτικό Εγχειρίδιο ΕΛΛΗΝΙΚΑ. Έκδοση 1.0 Νοέμβριος 2002. www.behringer.com Περιληπτικό Εγχειρίδιο Έκδοση 1.0 Νοέμβριος 2002 www.behringer.com ΕΛΛΗΝΙΚΑ 2 ULTRA-DI DI20 Καλώς ήρθατε στην BEHRINGER! Σας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη σας στα προϊόντα της BEHRINGER, την οποία και

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ

ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 5 5.0 ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ανάγκη των ανθρώπων για ασύρματη επικοινωνία από απόσταση έδωσε το έναυσμα στους επιστήμονες της εποχής, πριν περίπου 116 χρόνια, να ασχοληθούν περαιτέρω με την εξέλιξη

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία μνημών Ημιαγωγικές μνήμες Μνήμες που προσπελαύνονται με διευθύνσεις:

Τεχνολογία μνημών Ημιαγωγικές μνήμες Μνήμες που προσπελαύνονται με διευθύνσεις: Σύστημα μνήμης Ο κύριος σκοπός στο σχεδιασμό ενός συστήματος μνήμης είναι να προσφέρουμε επαρκή χωρητικότητα αποθήκευσης διατηρώντας ένα αποδεκτό επίπεδο μέσης απόδοσης και επίσης χαμηλό μέσο κόστος ανά

Διαβάστε περισσότερα

Δύο αυτιά καλύτερα από ένα. Ακοή, όπως έχει προβλέψει η φύση

Δύο αυτιά καλύτερα από ένα. Ακοή, όπως έχει προβλέψει η φύση Δύο αυτιά καλύτερα από ένα Ακοή, όπως έχει προβλέψει η φύση Είναι καιρός να ακούσετε Η Phonak είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ακουστικών βοηθημάτων στον κόσμο. Με έδρα την Stäfa, στην Ελβετία, η εταιρία

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών ΗΥ-474. Ψηφιακός ήχος. Χαρακτηριστικά σήματος ήχου Ψηφιοποίηση ήχου Συνθετικοί ήχοι MIDI

Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών ΗΥ-474. Ψηφιακός ήχος. Χαρακτηριστικά σήματος ήχου Ψηφιοποίηση ήχου Συνθετικοί ήχοι MIDI Ψηφιακός ήχος Χαρακτηριστικά σήματος ήχου Ψηφιοποίηση ήχου Συνθετικοί ήχοι MIDI Παραγωγή ήχων Δόνηση Μέσο διάδοσης Αισθητήρες Χαρακτηριστικά Ένταση Συχνότητα Υποκειμενικά χαρακτηριστικά Ακουστικότητα Ύψος

Διαβάστε περισσότερα

O Ψηφιακός Παλμογράφος

O Ψηφιακός Παλμογράφος Τεχνική Εκπαίδευση O Ψηφιακός Παλμογράφος Παναγιώτης Γεώργιζας BEng Cybernetics with Automotive Electronics MSc Embedded Systems Engineering Θέματα που θα αναλυθούν www.georgizas.gr 1. Γενικά περί παλμογράφων

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι τα πολυμέσα;

Τι είναι τα πολυμέσα; ΕΝΟΤΗΤΑ Κεφάλαιο 3: Πολυμέσα Α τάξη Λέξεις Κλειδιά: Ανάλυση εικόνας, αναλογικό σήμα, αλληλεπιδραστικότητα (interactivity), βάθος χρώματος, δειγματοληψία, εικονοστοιχείο (pixel), Πολυμέσα (Multimedia),

Διαβάστε περισσότερα

Αναπαραγωγή και stop/pause έτοιμων ηχητικών clips

Αναπαραγωγή και stop/pause έτοιμων ηχητικών clips Αναπαραγωγή και stop/pause έτοιμων ηχητικών clips Το scratch διαθέτει αρκετά μεγάλη ποικιλία έτοιμων ενσωματωμένων ηχητικών clips τα οποία θα βρείτε πολύ ενδιαφέροντα και θα σας βάλουν σε πειρασμό να πειραματιστείτε

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Τεχνολογία Πολυµέσων 01-1

Εισαγωγή. Τεχνολογία Πολυµέσων 01-1 Εισαγωγή Τι είναι τα πολυµέσα Ποιοι εµπλέκονται στα πολυµέσα Χαρακτηριστικά των µέσων Απαιτήσεις πολυµέσων Ιδιότητες πολυµέσων Μετάδοση πολυµέσων οµή συστηµάτων πολυµέσων Τεχνολογία Πολυµέσων 01-1 Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΟΤΗΤΑ 6 6.0 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΟΤΗΤΑ 6 6.0 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6 60 ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η τηλεόραση είναι σήμερα ένα από τα πιο σημαντικά επικοινωνιακά συστήματα Δεν υπάρχει άνθρωπος, στις ανεπτυγμένες χώρες, που να μην αφιερώνει ορισμένες ώρες την ημέρα μπροστά

Διαβάστε περισσότερα

Δεδομένων. Μοναστηρίου 7, 14565 Άγιος Στέφανος. Tηλ.: 211 7058321 Φαξ: 2117406171 E-mail: info@axiatech.gr Website: www.axiatech.

Δεδομένων. Μοναστηρίου 7, 14565 Άγιος Στέφανος. Tηλ.: 211 7058321 Φαξ: 2117406171 E-mail: info@axiatech.gr Website: www.axiatech. UΈλεγχος από Η/Υ + Απόληψη Δεδομένων + Επεξεργασία Δεδομένων Το μεγαλύτερο μέρος των μηχανημάτων της EDIBON είναι διαθέσιμα και σε έκδοση ελεγχόμενη από Η/Υ. Δεν γίνεται απλή καταγραφή των δεδομένων, αλλά

Διαβάστε περισσότερα

Ακουστική κλειστών χώρων

Ακουστική κλειστών χώρων Ακουστική κλειστών χώρων ακουστικά χαρακτηριστικά μιας αίθουσας Πρέπει να ληφθούν υπόψη: Ήσυχο περιβάλλον Επαρκής ένταση ήχου σε κάθε σημείο της αίθουσας Σωστή κατανομή των ήχων Κατάλληλη μίξη-διαχωρισμός

Διαβάστε περισσότερα

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 2: Εισαγωγικά θέματα Ψηφιοποίησης. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Συστήματα Πολυμέσων. Ενότητα 2: Εισαγωγικά θέματα Ψηφιοποίησης. Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Τμήμα Πληροφορικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 2: Εισαγωγικά θέματα Ψηφιοποίησης Θρασύβουλος Γ. Τσιάτσος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Δέκτης AV Πολλαπλών Καναλιών. Ξεκινήστε εδώ Καλώς ορίσατε στον Οδηγό γρήγορης εγκατάστασης

Δέκτης AV Πολλαπλών Καναλιών. Ξεκινήστε εδώ Καλώς ορίσατε στον Οδηγό γρήγορης εγκατάστασης Δέκτης AV Πολλαπλών Καναλιών STR-DN1020 Ξεκινήστε εδώ Καλώς ορίσατε στον Οδηγό γρήγορης εγκατάστασης 1 Ρύθμιση των ηχείων 2 Σύνδεση τηλεόρασης και άλλων συσκευών 3 Άλλες συνδέσεις 4 Επιλογή ηχείων και

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ηλεκτρoακουστικής Άσκηση 6 - Σελίδα 1 ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 6 ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Εργαστήριο Ηλεκτρoακουστικής Άσκηση 6 - Σελίδα 1 ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 6 ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Εργαστήριο Ηλεκτρoακουστικής Άσκηση 6 - Σελίδα 1 ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 6 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΑΚΟΥΣΤΙΚΗΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Στην άσκηση αυτή θα πρέπει να υλοποιήσετε ηλεκτροακουστική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΣΗΜΑΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο ΑΝΑΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΛΗΨΗΣ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΧΟΥ Ήχος Είναι το αίτιο διέγερσης του αισθητηρίου της ακοής, λόγω μεταβολή της πίεσης ή ταχύτητας των σωματιδίων ενός

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες

Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Εισαγωγή στις Τηλεπικοινωνίες Ενότητα 3: Δειγματοληψία και Ανακατασκευή Σημάτων Όνομα Καθηγητή: Δρ. Ηρακλής Σίμος Τμήμα: Ηλεκτρονικών

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή

Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή Μάθημα 4.1 Βασικές μονάδες προσωπικού υπολογιστή - Εισαγωγή - Αρχιτεκτονική προσωπικού υπολογιστή - Βασικά τμήματα ενός προσωπικού υπολογιστή - Η κεντρική μονάδα Όταν ολοκληρώσεις το μάθημα αυτό θα μπορείς:

Διαβάστε περισσότερα

±15dB. 8. EFF 9. AUX AUX. 10. PAN MC SERIES 3

±15dB. 8. EFF 9. AUX AUX. 10. PAN MC SERIES 3 Mίκτης µε ενσωµατωµένο ενισχυτή Σειρά MC Οδηγίες χρήσης υνατότητες 4 µονοφωνικές είσοδοι και 2 στερεοφωνικές είσοδοι Προενισχυτές µικροφώνου χαµηλού θορύβου σε όλες τις εισόδους µικροφώνου, ρυθµιστικό

Διαβάστε περισσότερα

Πολυκάναλος Δέκτης AV. Ξεκινήστε εδώ Καλώς ορίσατε στον Οδηγό γρήγορης εγκατάστασης

Πολυκάναλος Δέκτης AV. Ξεκινήστε εδώ Καλώς ορίσατε στον Οδηγό γρήγορης εγκατάστασης Πολυκάναλος Δέκτης AV STR-DN1030 Ξεκινήστε εδώ Καλώς ορίσατε στον Οδηγό γρήγορης εγκατάστασης 1 Ρύθμιση των ηχείων 2 Σύνδεση τηλεόρασης και άλλων συσκευών 3 Άλλες συνδέσεις 4 Επιλογή ηχείων και βελτιστοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Αντίστοιχα σημαντικό ήταν το Mp3, όσον αφορά την ταχύτητα των συνδέσεων στο Internet.

Αντίστοιχα σημαντικό ήταν το Mp3, όσον αφορά την ταχύτητα των συνδέσεων στο Internet. Τι είναι το Mp3 To Mp3 είναι η πιο δημοφιλής μέθοδος κωδικοποίησης ψηφιακού ήχου. Μειώνει σημαντικά τον όγκο σε Megabyte των αρχείων μουσικής και ήχου, με μικρή έως καθόλου ακουστή απώλεια στην ποιότητα

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 5: Χαρακτηριστικά της Κ.Μ.Ε.

Μάθημα 5: Χαρακτηριστικά της Κ.Μ.Ε. Μάθημα 5: Χαρακτηριστικά της Κ.Μ.Ε. 5.1 Το ρολόι Κάθε μία από αυτές τις λειτουργίες της Κ.Μ.Ε. διαρκεί ένα μικρό χρονικό διάστημα. Για το συγχρονισμό των λειτουργιών αυτών, είναι απαραίτητο κάποιο ρολόι.

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών

Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών Μάθημα 3: Αρχιτεκτονική Υπολογιστών 3.1 Περιφερειακές μονάδες και τμήμα επεξεργασίας Στην καθημερινή μας ζωή ερχόμαστε συνέχεια σε επαφή με υπολογιστές. Ο υπολογιστής είναι μια συσκευή που επεξεργάζεται

Διαβάστε περισσότερα