ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ

Transcript

1 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Προϋπολογισμοί Δρ. Δημήτρης Μπάλιος Λήψη αποφάσεων, Κύκλος σχεδιασμού και ελέγχου Σχεδιασμός Αναφορά απόδοσης και ανατροφοδότηση Λήψη αποφάσεων Διοίκηση και καθημερινή λειτουργία Έλεγχος Διαρκής διαδικασία ανατροφοδότησης με τη διοικητική λογιστική να είναι χρήσιμη σε κάθε στάδιο, άρα απαραίτητη στη διαδικασία λήψης αποφάσεων 1

2 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Προϋπολογισμοί Για την πραγματοποίηση του προγραμματισμού και του ελέγχου των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, καθίσταται απαραίτητη η διαδικασία κατάρτισης προϋπολογισμών οι οποίοι αναφέρονταισε μελλοντικές δραστηριότητες της οικονομικής μονάδας. Η διαδικασία που χρησιμοποιείται για την κατάρτιση των προϋπολογισμών αποτελεί το σύστημα κατάρτισης προϋπολογισμών. Ο προϋπολογισμός δεν είναι τίποτα άλλο από ένα λεπτομερές πρόγραμμα δράσης, εκφρασμένο σε ποσότητες, που προσδιορίζει τον τρόπο απόκτησης και χρήσης πόρων της επιχείρησης στην οποία αναφέρεται, για μια δεδομένη δ χρονική περίοδο. Κύριος σκοπός του προϋπολογισμού είναι η ποσοτικοποίηση ενός σχεδίου επιχειρηματικής δράσης και η παρακολούθηση της προόδου πραγματοποίησης των στόχων που έχει θέσει η επιχείρηση αυτή καθ αυτή και πιο συγκεκριμένα η διοίκησή της. Προϋπολογισμοί_χρησιμότητα Συμβάλουν στην ορθολογική και βέλτιστη κατανομή των επιχειρησιακών πόρων στις διάφορες επιμέρους δραστηριότητες λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πόροι που διαθέτει κάθε επιχείρηση είναι περιορισμένοι. Λειτουργούν ως εργαλεία ελέγχου και αξιολόγησης των πραγματικών αποτελεσμάτων σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό (μέσω των προϋπολογισμών πραγματοποιείται η σύγκριση των προϋπολογισμένων με τα πραγματοποιηθέντα ποσά καθώς και η ερμηνεία των αποκλίσεων για τη εξαγωγή συμπερασμάτων και τη λήψη διορθωτικών ενεργειών όπου χρειάζεται). Υποχρεώνουν στελέχη να καταρτίσουν προγράμματα δράσης, θέτοντας ταυτόχρονα τους στόχους κάθε ενός τομέα ή τμήματος της επιχείρησης. Μέσω των προϋπολογισμών δημιουργείται η βάση (σημείο ί αναφοράς), ) με τη βοήθεια της οποίας θα μετρηθεί η αποδοτικότητα του κάθε τμήματος, ενώ ο τελικός στόχος της επιχείρησης δημιουργείται από το άθροισμα των επιμέρους στόχων, όλων των τμημάτων. Παράλληλα με την αξιολόγηση της επιχειρηματικής δράσης, οι προϋπολογισμοί προσφέρουν και κίνητρα για την αύξηση της απόδοσης σε κάθε επιχειρηματικό επίπεδο, προάγοντας ταυτόχρονα τη συνεργασία και το συντονισμό μεταξύ των διαφόρων τμημάτων. 2

3 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Διακρίσεις προϋπολογισμών (1) Με βάση τον χρόνο Μακροπρόθεσμοι Βραχυπρόθεσμοι Κυλιόμενοι Με βάση τη δραστηριότητα Στατικοί Ελαστικοί Με βάση το αντικείμενο δράσης Λειτουργικοί Χρηματοοικονομικοί Διακρίσεις προϋπολογισμών (2) Λειτουργικοί πωλήσεων παραγωγής τελικού αποθέματος έτοιμων προϊόντων γενικών εξόδων πωλήσεων εξόδων διοίκησης εξόδων διάθεσης οικονομικού αποτελέσματος (ΚΑΧ) Χρηματοοικονομικοί κεφαλαιουχικών δαπανών Ταμειακός προϋπολογισμός κατάστασης ταμειακών ροών επενδύσεων 3

4 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Γενικές αρχές κατάρτισης προϋπολογισμών Να αναφέρεται σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Να είναι κατανοητός, απλός και σαφής. Να υποδιαιρείται σε επί μέρους προϋπολογισμούς του κάθε τομέα ευθύνης χωριστά και να εναρμονίζει τους επί μέρους στόχους των διαφόρων τμημάτων της οικονομικής μονάδας με το ολοκληρωμένο και συνολικό πρόγραμμα δράσης προϋπολογισμό της επιχείρησης. Να θέτει εφικτούς, πραγματοποιήσιμους και κατανοητούς στόχους. Να προσαρμόζεται ρμ στις διάφορες ςμεταβολές του περιβάλλοντος αλλά και του τρόπου λειτουργίας της επιχείρησης. Να χρησιμοποιείται για την άσκηση προγραμματισμού και ελέγχου της επιχείρησης, χωρίς όμως να περιορίζει την πρωτοβουλία και ελευθερία του προσωπικού της οικονομικής μονάδας. Διαδικασία κατάρτισης προϋπολογισμών Η διαδικασία βασίζεται σε ένα σύστημα κατάρτισης προϋπολογισμού Διαφέρει από επιχείρηση σε επιχείρηση Αποτελεί αρμοδιότητα μιας επιτελικής ομάδας με έναν υπεύθυνο (ελεγκτής) Top Down Budgeting Από πάνω προς τα κάτω Ο προϋπολογισμός καταρτίζεται από την κεντρική διοίκηση και ανακοινώνεται στις μικρότερες μονάδες της επιχείρησης Bottom Up Budgeting Από κάτω προς τα πάνω Οι επικεφαλής των κατώτερων μονάδων συντάσσουν προϋπολογισμούς τους οποίους αποστέλλουν στη διοίκηση για έγκριση Κυκλική διαδικασία Ο προϋπολογισμός καταρτίζεται από την κεντρική διοίκηση, ανακοινώνεται στις μικρότερες μονάδες της επιχείρησης για επεξεργασία και επιστρέφεται στη διοίκηση για έγκριση 4

5 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Ο κύριος προϋπολογισμός πωλήσεων τελικών αποθεμάτων παραγωγής ιοικητικών Υπηρεσιών και Πωλήσεων άμεσων υλικών άμεσης εργασίας ΓΒΕ μετρητών Χρηματοοικονομικές καταστάσεις προϋπολογισμού 5