H Σηµασία της Συστηµατικής Άσκησης για την Άµυνα στην Ανάπτυξη Οξειδωτικού Στρες κατά τη Γήρανση

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "H Σηµασία της Συστηµατικής Άσκησης για την Άµυνα στην Ανάπτυξη Οξειδωτικού Στρες κατά τη Γήρανση"

Transcript

1 Φατούρος Γ. Ιωάννης, Ph.D., C.S.C.S., Λέκτορας T.E.Φ.A.A..Π.Θ. H Σηµασία της Συστηµατικής Άσκησης για την Άµυνα στην Ανάπτυξη Οξειδωτικού Στρες κατά τη Γήρανση Οι ελεύθερες ρίζες όπως το υπεροξείδιο (O - 2 ), το υπεροξείδιο του υδρογόνου (H 2 O 2 ), το νιτρικό οξείδιο (NO ) ή η ρίζα του υδροξυλίου (HO ) οι οποίες παράγονται είτε µέσω της αύξησης της µιτοχονδριακής κατανάλωσης οξυγόνου, κατά τη διάρκεια της φλεγµονής και άλλους µηχανισµούς έχουν συσχετισθεί µε τη διαδικασία της γήρανσης (21). Η θεωρία των ελεύθερων ριζών για τη γήρανση προτείνει τη συσσώρευση φαινοµένων οξειδωτικού τραυµατισµού του DNA, των πρωτεϊνών και των λιπιδίων στους γηρασµένους ιστούς όπως ο µυϊκός (21). Η γήρανση συνδέεται µε την αυξηµένη παραγωγή ελεύθερων ριζών, την περιορισµένη αντιοξειδωτική ικανότητα, την µειωµένη λειτουργικότητα των επιδιορθωτικών συστηµάτων του οργανισµού και την παρατεταµένη οξείδωση των µακροµορίων (21). Από την άλλη µεριά, η τακτική άσκηση θεωρείται ότι συµβάλλει στην αύξηση του ορίου ζωής περιορίζοντας την εκδήλωση καρδιαγγειακών και εκφυλιστικών ασθενειών, αυξάνοντας παράλληλα την λειτουργική απόδοση των ηλικιωµένων ατόµων (7,15) αν και δεν είναι σαφείς οι µηχανισµοί µέσω των οποίων επιτυγχάνονται αυτές οι θετικές προσαρµογές. Κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης παρατηρείται µία σηµαντική αύξηση (κατά φορές των τιµών ηρεµίας) της κατανάλωσης οξυγόνου από το µυϊκό ιστό (4). Η οξεία αερόβια άσκηση αυξάνει σε σηµαντικό βαθµό την παραγωγή ελεύθερων ριζών σε ιστούς όπως η καρδιά, ο µυς και το συκώτι (4), αυξάνοντας παράλληλα και τους δείκτες οξειδωτικού στρες (π.χ. πρωτεϊνικά καρβονύλια και MDA) (9) ενώ ταυτόχρονα µεταβάλει την αντιοξειδωτική λειτουργία του οργανισµού σε διάφορους ιστούς (9,14). Η χρόνια άσκηση φαίνεται ότι προκαλεί θετικές προσαρµογές στον ανθρώπινο αντιοξειδωτικό µηχανισµό (27). Πρόσφατες δε µελέτες έχουν δείξει ότι η ποσότητα της φυσικής δραστηριότητας ενός ατόµου συσχετίζεται µε την δραστικότητα των αντιοξειδωτικών του ενζύµων και µάλιστα αυτή η συσχέτιση εξαρτάται από την ένταση της φυσικής δραστηριότητας (3). Οι Radak και συν. (24) πρότειναν ότι η αερόβια προπόνηση επηρεάζει θετικά τον οξειδωτικό τραυµατισµό των κυττάρων συµβάλλοντας στην προστασία του σε όλες τις ηλικίες. Πιο

2 συγκεκριµένα, η αερόβια προπόνηση µειώνει την οξειδωτική αλλοίωση του DNA, αυξάνει την ικανότητα επιδιόρθωσης του DNA στον γηρασµένο µυ (25) και αναβαθµίζει την αντιοξειδωτική προστασία των ερυθροκυττάρων (15). Επίσης, µία µελέτη έδειξε ότι η προπόνηση µυϊκής ενδυνάµωσης µε αντιστάσεις για έξι µήνες µπορεί να µειώσει την λιπιδική υπεροξείδωση (34). Ωστόσο, υπήρξαν µελέτες που δεν έδειξαν κάποια αλλαγή (15) ενώ µία άλλη έδειξε και αρνητικές προσαρµογές (18). Οι περισσότερες έρευνες σε αυτό το γνωστικό πεδίο χρησιµοποίησαν κυρίως νεαρούς συµµετέχοντες και µεγάλη ποικιλία προπονητικών πρωτοκόλλων. Έτσι, παρέµενε ασαφές αν η συστηµατική προπόνηση µπορεί να µεταβάλει τους παράγοντες που δηµιουργούν οξειδωτικό στρες στον ηλικιωµένο οργανισµό. Ωστόσο, τα τελευταία δύο χρόνια πληθαίνουν οι ερευνητικές πληροφορίες που αφορούν την αντιοξειδωτική προστασία που προσφέρει η τακτική άσκηση. Επέλεξα να σας παρουσιάσω µία από τις κλασσικότερες µελέτες στο χώρο αυτό η οποία µάλιστα εκπονήθηκε από την ερευνητική οµάδα του εργαστηρίου µας στο Τ.Ε.Φ.Α.Α. του.π.θ. και δηµοσιεύθηκε σε ένα από τα πιο αναγνωρισµένα περιοδικά της αλλοδαπής στο χώρο της Αθλητικής επιστήµης (I.G. Fatouros, A.Z. Jamurtas, V. Viliotou, S. Pouliopoulou, P. Fotinakis, K. Taxildaris, G. Deliconstantinos. Oxidative stress responses in older men during endurance training and detraining. Medicine and Science in Sports and Exercise, 36: , 2004.) Ο στόχος της συγκεκριµένης µελέτης ήταν να διερευνήσει εάν ένα πρωτόκολλο αερόβιας προπόνησης µπορεί να µεταβάλει τους δείκτες οξειδωτικού στρες και του αντιοξειδωτικού µηχανισµού σε ηλικιωµένα άτοµα και εάν η µετέπειτα διακοπή αυτού του πρωτοκόλλου θα επηρέαζε τους ίδιους δείκτες. Στην ερευνητική διαδικασία έλαβαν µέρος εθελοντικά 19 υγιείς, αγύµναστοι ηλικιωµένοι άντρες 65 έως 78 ετών (οκτώ στην οµάδα ελέγχου και 11 στην πειραµατική οµάδα). Οι δοκιµαζόµενοι αρχικά υπεβλήθησαν σε ιατρικές εξετάσεις και αξιολογήθηκε το επίπεδο της φυσικής τους δραστηριότητας (36). Στη συνέχεια αξιολογήθηκε το ανθρωποµετρικό τους προφίλ (βάρος, ύψος και σωµατική σύσταση) και υπεβλήθησαν σε ένα διαγνωστικό τεστ άσκησης προοδευτικά αυξανόµενης επιβάρυνσης µέχρι εξάντλησης (GXT) για τη µέτρηση της µέγιστης πρόσληψης οξυγόνου (VO 2 max). είγµατα αίµατος συλλέχθηκαν πριν και µετά το συγκεκριµένο τεστ για τη µέτρηση των δεικτών οξειδωτικού στρες και του αντιοξειδωτικού µηχανισµού. Στη συνέχεια, τα άτοµα της πειραµατικής οµάδας εντάχθηκαν στο αερόβιο προπονητικό πρωτόκολλο για 16 εβδοµάδες. Αµέσως µετά την προπονητική περίοδο τα άτοµα της πειραµατικής οµάδας διέκοψαν πλήρως την εκγύµνασή τους για επίσης 16 εβδοµάδες. Οι ίδιες διαδικασίες µέτρησης επαναλήφθηκαν στο τέλος της προπονητικής περιόδου αλλά και µετά από 16 εβδοµάδες διακοπής της προπόνησης. Τα άτοµα της οµάδας ελέγχου συµµετείχαν µόνο στις µετρήσεις στα ίδια χρονικά σηµεία µε την πειραµατική οµάδα. Οι συµµετέχοντες στη µελέτη έπρεπε να έχουν περιορισµένη αερόβια ικανότητα (VO 2 max < 20 ml kg -1 min -1 ), χαµηλή φυσική δραστηριότητα, να µην υποφέρουν από µυοσκελετικά και καρδιοαναπνευστικά προβλήµατα, η αρτηριακή τους πίεση να είναι µικρότερη των 160/100 mmhg, να µην είναι καπνιστές, να µην χρησιµοποιούν ασπιρίνη κατά τη διάρκεια της µελέτης, να µην καταναλώνουν αλκοόλ, αντιοξειδωτικά συµπληρώµατα (π.χ. βιταµίνες, µέταλλα) ή φάρµακα (π.χ. probucol, nebivolol, αντιφλεγµονώδη) και να ακολουθούν µία φυσιολογική διατροφή. Για τους παραπάνω λόγους, οι διατροφικές τους συνήθειες ελέγχθηκαν µε τη µέθοδο των διατροφικών ηµερολογίων (5 ηµερών) πριν και κατά τη

3 διάρκεια της µελέτης. (ανά δύο εβδοµάδες). Τα διατροφικά αρχεία αναλύθηκαν µε το διατροφικό πρόγραµµα Science Fit Diet 200A της εταιρείας Sciencefit (Αθήνα, Ελλάδα). Το σωµατικό βάρος, ύψος και η σωµατική σύσταση των δοκιµαζόµενων µετρήθηκε µε στάνταρτ µεθόδους (1). Η VO 2 max µετρήθηκε κατά τη διάρκεια του GXT σε δαπεδοεργόµετρο σύµφωνα µε το τροποποιηµένο πρωτόκολλο του Bruce (1). Κατά τη διάρκεια του τεστ άσκησης και την αποκατάσταση χρησιµοποιήθηκε 12κάναλο ηλεκτροκαρδιογράφηµα µε ταυτόχρονη καταγραφή της καρδιακής συχνότητας και της αρτηριακής πίεσης. Καταγράφηκε επίσης η αίσθηση υποκειµενικής κόπωσης κατά Borg (1). Η µέτρηση της VO 2 max έγινε σε κάθε αναπνοή µε τη χρήση του αναλυτή αερίων SensorMedics Vmax 29 pulmonary gas exchange system (Yorba Linda, CA) και η αξιολόγηση της έγινε µε τα αποδεκτά κριτήρια (7). Η αιµοληψία έγινε πάντα πρωινές ώρες µετά από οκτάωρη νηστεία, αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ και καφεΐνης για τουλάχιστον 24 ώρες και αποχή από σωµατική καταπόνηση για τουλάχιστον 48 ώρες. Στο αίµα µετρήθηκαν η MDA (δείκτης λιπιδικής υπεροξείδωσης) µε HPLC µε τη µέθοδο των Londero και συν. (20), η 3-νιτροτυροσίνη (δείκτης ελεύθερων ριζών αζώτου) σε HPLC, η συνολική αντιοξειδωτική ικανότητα στο πλάσµα µε τη µέθοδο της χηµειφωταύγειας (5) και η γλουταθειονκή περοξειδάση (βασικοί αντιοξειδωτικό ένζυµο) σπεκτοφωτοµετρικά. Οι συµµετέχοντες στην πειραµατική οµάδα (οµάδα άσκησης) ασκήθηκαν τρεις φορές/εβδοµάδα για 16 εβδοµάδες. Μετά από προθέρµανση 3-5 λεπτών, οι δοκιµαζόµενοι ασκήθηκαν σε εργοδιάδροµο (περπάτηµα ή τρέξιµο) Sσε ένταση ίση µε το 50 80% της µέγιστης καρδιακής τους συχνότητας και χωρίς κλίση για λεπτά κάθε φορά (ακολουθήθηκε προοδευτική αύξηση της έντασης και της διάρκειας η διάρκεια αυξανόταν κατά δύο λεπτά κάθε εβδοµάδα). Μετά την ολοκλήρωση της προπονητικής περιόδου, τα άτοµα της πειραµατικής οµάδας διέκοψαν πλήρως το προπονητικό τους πρόγραµµα για άλλες 16 εβδοµάδες. Όλοι οι συµµετέχοντες στην οµάδα άσκησης συµπλήρωσαν τουλάχιστον 48 συνεδρίες άσκησης. Οι δοκιµαζόµενοι και στις δύο οµάδες παρουσίασαν περιορισµένη αερόβια ικανότητα (VO 2 max < 20 ml kg -1 min -1 ). Οι δύο οµάδες παρουσίασαν παρόµοια ανθρωποµετρικά χαρακτηριστικά κι επίπεδο φυσικής δραστηριότητας ενώ και η διατροφική τους πρόσληψη ήταν παρόµοια. Ωστόσο, η οµάδα άσκησης παρουσίασε σηµαντική µείωση του σωµατικού βάρους και του αθροίσµατος των δερµατοπτυχών µετά από 16 εβδοµάδες προπόνησης. Παρόλα αυτά, οι µεταβολές αυτές εξαφανίστηκαν µετά από 16 εβδοµάδες διακοπής της προπόνησης. Η οµάδα άσκησης βελτίωσε επίσης κατά 45% την αντοχή της (χρόνος εξάντλησης) και κατά 26% την VO 2 peak, µεταβολές οι οποίες εξαφανίστηκαν µετά από 16 εβδοµάδες αποχής. Όσον αφορά τους δείκτες οξειδωτικού στρες, η οξεία άσκηση αύξησε την MDA, την 3- νιτροτυροσίνη, την συνολική αντιοξειδωτική ικανότητα και την γλουταθειονική υπεροξειδάση. Η αερόβια προπόνηση προκάλεσε µείωση της MDA κατά την ηρεµία (10%) αλλά και µετά από άσκηση (16%), µείωση της 3-νιτροτυροσίνης µετά την άσκηση (20%) αλλά όχι κατά την ηρεµία αλλά αύξηση τόσο της συνολικής αντιοξειδωτικής ικανότητας κατά την ηρεµία (6%) και µετά από άσκηση

4 (13%) όσο και της γλουταθειονικής υπεροξειδάσης (12% όµως µόνο από άσκηση). Ωστόσο, όλες αυτές οι θετικές προσαρµογές εξαφανίστηκαν µετά από 16 εβδοµάδες αποχής. Η συγκεκριµένη µελέτη ήταν η πρώτη που παρουσίασε δεδοµένα σχετικά µε τη σχέση αερόβιας προπόνησης και οξειδωτικού στρες σε ηλικιωµένα άτοµα. Τα αποτελέσµατά της δείχνουν αρκετά καθαρά ότι η συστηµατική αερόβια άσκηση, εκτός από της βελτίωση της αντοχής, µπορεί να µειώσει το ασκησιογενές οξειδωτικό στρες κατά τη γήρανση ενισχύοντας ταυτόχρονα το αντιοξειδωτικό οπλοστάσιο του οργανισµού. Είναι δε αξιοσηµείωτο ότι η παρατεταµένη αποχή από την άσκηση µπορεί να αναιρέσει αυτές τις θετικές προσαρµογές. Πρόσφατες µελέτες έδειξαν µε τη χρήση µοριακής γενετικής και φαρµακευτικών παρεµβάσεων ότι οι ελεύθερες ρίζες µπορούν να επηρεάσουν το ρυθµό γήρανσης περιορίζοντας το προσδόκιµο ζωής του ατόµου (21). Η γήρανση γενικά φαίνεται ότι αυξάνει την παραγωγή ελεύθερων ριζών σε διάφορους ιστούς (18, 30), οι οποίες προέρχονται κυρίως µέσα από τη µιτοχονδριακή λειτουργία του κυττάρου και µπορούν να οξειδώσουν ζωτικά µακροµόρια για τη λειτουργία του (11). Η ταυτόχρονη αύξηση της παραγωγής ελεύθερων ριζών και µείωση της αντιοξειδωτικής ικανότητας µπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του οξειδωτικού στρες και κυτταρική δυσλειτουργία. Στην παρούσα µελέτη, οι συµµετέχοντες παρουσίασαν µεγαλύτερες τιµές MDA σε σχέση µε άλλες µελέτες αλλά αυτό µπορεί να οφείλεται στη µεγαλύτερη τους ηλικία και στην µειωµένη φυσική τους κατάσταση (34). Επίσης, η οξεία άσκηση αύξηση τόσο τους δείκτες οξειδωτικού στρες όσο και αυτούς του αντιοξειδωτικού µηχανισµού, κάτι που συµφωνεί µε την προηγούµενη βιβλιογραφία (34). Προηγούµενες µελέτες έδωσαν αντιφατικά αποτελέσµατα όσον αφορά την επίδραση της αερόβιας προπόνησης στην λιπιδική υπεροξείδωση (18, 34). Στην παρούσα µελέτη ωστόσο ήταν ξεκάθαρη η µείωση της λιπιδικής υπεροξείδωσης τόσο κατά την ηρεµία όσο και µετά από άσκηση. Κάτι ανάλογο δεν παρατηρήθηκε σε προπόνηση µυϊκής ενδυνάµωσης µε αντιστάσεις σε ηλικιωµένα άτοµα (33). Αυτή η διαφορά µεταξύ των δύο προπονητικών µεθόδων οφείλεται πιθανά στις διαφορετικού τύπου µεταβολικές προσαρµογές που προκαλούν µε την αερόβια προπόνηση να επηρεάζει περισσότερο τον µιτοχονδριακό µεταβολισµό. Είναι πιθανό ότι οι αερόβια προπονηµένοι άνδρες είναι σε θέση να παράγουν λιγότερες ελεύθερες ρίζες στα µιτοχόνδρια κατά την άσκηση αφού η αερόβια προπόνηση έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει την ποιότητα και ποσότητα της αναπνευστικής αλυσίδας µε αποτέλεσµα την µικρότερη διαρροή ηλεκτρονίων κατά την µεταφορά τους στο οξυγόνο (4). Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες µελέτες για να επιβεβαιώσουν αυτά τα ευρήµατα. Επίσης, τα µιτοχόνδρια µπορούν να παράγουν και άλλες οξειδωτικές ουσίες όπως το µονοξείδιο του αζώτου (17) που όπως και το υπεροξείδιο αντιδρούν για να συνθέσουν νιτρώδες (µία ισχυρή οξειδωτική ένωση) καθιστώντας τα µιτοχόνδρια σηµαντική πηγή παραγωγής επικίνδυνων οξειδωτικών κατά την άσκηση (32). Εξάλλου, στην παρούσα µελέτη η 3-νιτροτυροσίνη (δείκτης βλάβης των ιστών από το NO ) µειώθηκε σε σηµαντικό

5 βαθµό µε την προπόνηση. Αυτές οι προσαρµογές είναι σηµαντικές για τα ηλικιωµένα άτοµα αφού η γήρανση φαίνεται αυξάνει τη µιτοχονδριακή παραγωγή ελεύθερων ριζών (23). Παράλληλα, η βελτίωση της αντιοξειδωτικής προστασίας µε την προπόνηση, όπως φάνηκε στην παρούσα µελέτη, µπορεί να µειώσει την παραγωγή ελεύθερων ριζών στα µιτοχόνδρια των σκελετικών µυών (4). Έχει τεκµηριωθεί ότι η γήρανση προκαλεί αυξηµένη πρωτεόλυση η οποία οφείλεται στην οξείδωση των πρωτεϊνικών µορίων ενώ παράλληλα η σύνθεση πρωτεΐνης µειώνεται προοδευτικά επηρεάζοντας έτσι και τα επίπεδα των αντιοξειδωτικών ενζύµων στον γερασµένο ιστό και ειδικότερα στους µυς (21). Η αερόβια προπόνηση µπορεί να αναστρέψει την απώλεια πρωτεΐνης εξαιτίας της γήρανσης αλλά να προστατέψει και την µιτοχονδριακή λειτουργία (8). Η αύξηση της αντιοξειδωτικής ικανότητας τόσο κατά την ηρεµία αλλά και µετά την άσκηση όσο και της γλουταθειονικής περοξειδάσης µετά την άσκηση στην παρούσα µελέτη έχει φανεί µόνο σε πειραµατόζωα κατά το παρελθόν ενώ τα αποτελέσµατα στους ανθρώπους είναι αντιφατικά (18). Σε νεαρά άτοµα, η αερόβια προπόνηση αυξάνει τη δραστικότητα των αντιοξειδωτικών ενζύµων (23) εξαιτίας της αύξησης της σύνθεσης του πρωτεϊνικού τους µορίου και του αντίστοιχου µορίου mrna στο µυ (23). Γενικά, η δραστικότητα της γλουταθειονικής υπεροξειδάσης αυξάνεται µε την προπόνηση (18,23) σε αρκετούς µυς νεαρών ατόµων χωρίς να γνωρίζουµε ωστόσο τι συµβαίνει στους γερασµένους οργανισµούς. Αφού η γλουταθειονική υπεροξειδάση διευκολύνει την αποµάκρυνση συγκεκριµένων ελεύθερων ριζών που παράγονται στην εσωτερική µιτοχονδριακή µεµβράνη, η αύξησή της πρέπει να συµπίπτει µε την µείωση του οξειδωτικού στρες όπως φάνηκε και στην παρούσα µελέτη. Αυτό επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά σε ηλικιωµένα άτοµα. Η διακοπή της προπόνησης προκάλεσε πλήρη αναστροφή των επιδράσεων της προπόνησης. F υστυχώς, δεν υπάρχουν αντίστοιχες µελέτες όσον αφορά τη µελέτη της επίδρασης της διακοπής της προπόνησης στους δείκτες οξειδωτικού στρες για να µπορέσουµε να συγκρίνουµε τα αποτελέσµατα της παρούσας µελέτης. Θα ήταν εξαιρετικά χρήσιµο να γνωρίζουµε το χρονοδιάγραµµα των µεταβολών αυτών των µεταβλητών µετά τη διακοπή της προπόνησης ώστε να δοθούν και οι απαραίτητες οδηγίες στον γενικό πληθυσµό. Οι πρώτες αυτές όµως ενδείξεις υποδεικνύουν ότι οι επιδράσεις της άσκησης στα ηλικιωµένα άτοµα µπορεί να είναι προσωρινές και ότι µάλλον χρειάζεται αδιάλειπτη προπόνηση για τη διατήρηση των θετικών προσαρµογών. Συνοπτικά, η συστηµατική αερόβια άσκηση µειώνει τα επίπεδα οξειδωτικού στρες και αυξάνει την αντιοξειδωτική προστασία των ηλικιωµένων αγύµναστων ατόµων. Ωστόσο, η άσκηση πρέπει να γίνεται τακτικά διότι η πολύµηνη αποχή αναστρέφει αυτές τις προσαρµογές. Τα συµπεράσµατα αυτά είναι πολύ σηµαντικά για τη βελτίωση ή διαφύλαξη της υγείας των ηλικιωµένων ατόµων. Βιβλιογραφία 1. AMERICAN COLLEGE OF SPORTS MEDICINE. Guidelines for exercise testing and prescription. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins, 2000, pp BALON, T. W., and J. L. NADLER. Nitric oxide release is present from incubated skeletal muscle preparations. J. Appl. Physiol. 77: , COVAS, M. I., L. COCA, C. RICOS, and J. MARRUGAT. Biological variation of superoxide dismutase and glutathione peroxidase in whole blood. Clin. Chem. 43: , 1997.

6 4. DAVIES, K., A. QUINTANILHA, A. BROOKS, and L. PACKER. Free radicals and tissue damage produced by exercise. Biochem. Biophys. Res. Commun. 107: , DELICONSTANTINOS, G., V. VILLIOTOU, and J. K. STAVRIDES. Nitric oxide and peroxynitrite released by ultraviolet B irradiated human endothelial cells are possibly involved in skin erythema and inflammation. Exp. Physiol. 81: , EVELO, C. T. A., N. G. PALMEN, Y. ARTUR, and G. M. E. JANSSEN. Changes in blood glutathione concentrations and in erythrocyte glutathione reductase and glutathione-s-transferase activity after running training and after participation in contests. Eur. J. Appl. Physiol. 64: , FATOUROS, I. G., K. TAXILDARIS, S. P. TOKMAKIDIS, V. KALAPOTHARAKOS, N. AGGELOUSIS, S. ATHANASOPOULOS, I. ZEERIS, and I. KATRABASAS. The effects of strength training, cardiovascular training and their combination on flexibility of inactive older adults. Int. J. Sports Med. 23: , FITTS, R. H., J. P. TROUP, and F. A. WITZMANN. The effect of aging and exercise on skeletal muscle function. Mech. Ageing Dev. 27: , GOLDFARB, A. H., M. K. MCINTOSH, B. T. BOYER, and I. G. FATOUROS. Vitamin E effects on indices of lipid peroxidation in muscle from DHEA-treated and exercised rats. J. Appl. Physiol. 76: , HAGBERG, J. M., J. E. GRAVES, M. LIMACHER, D. R. WOODS, S. H. LEGGERT, C. CONONIE, J. J. GRUBER, and M. L. POLLOCK. Cardiovascular responses of year-old men and women to exercise training. J. Appl. Physiol. 66: , HAGEN, T.M., R.T. INGERSOL, C.M. WEHR, J. LYKKESFELDT, V. VINARSKY, J.C. BARTHOLOMEW, M.H. SONG, and B.N. AMES. Acetyl-L-carnitine fed to old rats partially restors mitochondrial function and ambulatory activity. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 95: , HARPARKASH, K., and B. HALLIWELL. Evidence for nitric oxide-mediated oxidative damage in chronic inflammation: nitrotyrosine in serum and synovial fluid from rheumatoid patients. FEBS Letters. 350:9-12, HERRERO, A., and G. BARJA. ADP-regulation of mitochondrial free radical production is different with complex I- or complex II-linked substrates: implications for the exercise paradox and brain hypermetabolism. J. Bionerg. Biomembr. 29: , JI, L. L. Antioxidant enzyme response to exercise and aging. Med. Sci. Sports. Exerc. 25: , JI, L. L. Exercise and oxidative stress: role of the cellular antioxidant systems. Exerc. Sport. Sci. Rev. 23: , KOHRT, V. M., K. A. OBERT, and J. O. HOLLOSZY. Exercise improves fat distribution patterns in 60- to 70-year-old men and women. J. Gerontol. 47:M99-M105, LEEUWENBURGH, C., and J.W. HEINECKE. Oxidative stress and antioxidants in exercise. Curr. Med. Chem. 8: , LEEUWENBURGH, C., R. FIEGIB, R. CHANDWANEY, and L. L. JI. Aging and exercise training in skeletal muscle: Responses of glutathione and antioxidant enzyme systems. Am. J. Physiol. 267:R439-R445, LIU, J., H. YEO, E. OVERNIK-DOUKI, T. HAGEN, S. J. DONIGER, D. W. CHU, G. A. BROOKES, and B. N. AMES. Chronically and acutely exercised rats: biomarkers of oxidative stress and endogenous antioxidants. J. Appl. Physiol. 89:21-28, LONDERO, D., and P. LOGRECO. Automated high-performance liquid chromatographic separation with spectrofluorometric detection of a malondialdehyde-thiobarbituric acid adduct in plasma. J. Chromatogr. 729: , MELOV, S. J., RAVENSCROFT, S. MALIK, M. S. GILL, D. W. WALKER, P. E. CLAYTON, D. C. WALLACE, B. MALFROY, S. R. DOCTROW, and G. J. LITHGOW. Extension of life span with superoxide dismutase/catalase mimetics. Science. 289: , NAVARRO, A., M.J. SANCHEZ DEL PINO, C. GOMEZ, J.L. PERALTA, and A. BOVERIS. Behavioral dysfunction, brain oxidative stress, and impaired mitochondrial electron trasfer in aging mice. Am. J. Physiol. Regul. Integr. Comp. Physiol. 282:R985-R992, OH-ISHI, S., T. KIZAKI, T. OOKAWARA, T. SAKURAI, N. IZAWA, and H. OHNO. Endurance training improves the resistance of rat diaphragm to exercise induced oxidative stress. Am. J. Resp. Crit. Care Med. 156: , RADAK, Z., T. KANEKO, S. TAHARA, H. NAKAMOTO, H. OHNO, M. SASVARI, C. NYAKAS, and S. GOTO. The effect of exercise training on oxidative damage of lipids, proteins, and DNA in rat skeletal muscle: evidence for beneficial outcomes. Free. Radic. Biol. Med. 27:69-74, RADAK, Z., H. NAITO, T. KANEKO, S. TAHARA, H. NAKAMOTO, R. TAKAHASHI, F. CARDOZO- PELAEZ, and S. GOTO. Exercise training decreases DNA damage and increases DNA repair and resistance against oxidative stress of proteins in aged rat skeletal muscle. Pflugers Arch. Eur. J. Appl. Physiol. 445: , 2002.

7 26. RADAK, Z., H. OGONOVSZKY, J. DUBECZ, G. PAVLIK, M. SASVARI, J. PUSCOK, I. BERKES, T. CSONT, and P. FERDINANDY. Super marathon race increases serum and urinary nitrotyrosine and carbonyl levels. Eur. J. Clin. Invest. 33: , RADAK, Z., A. W. TAYLOR, H. OHNO, and S. GOTO. Adaptation to exercise-induced oxidative stress: from muscle to brain. Exerc. Immun. Rev. 7:90-107, REID, M. B., T. SHOJI, M. R. MOODY, and M. L. ENTMAN. Reactive oxygen in skeletal muscle: II. Extracellular release of free radicals. J. Appl. Physiol. 73: , SHISHEHBOR, M.H., R.J. AVILLES, M.L. BRENNAN, X. FU, M. GOORMASTIC, G.L. PEARCE, N. GOKCE, J.F. KEANEY, M.S. PENN, D.L. SPRECHER, J.A. VITA, and S.L. HAZEN. Association of nitrotyrosine levels with cardiovascular disease and modulation by statin therapy. JAMA 289: , SOHAL, R. S., and A. DUBEY. Mitochondrial oxidative damage, hydrogen peroxide release, and aging. Free Radic. Biol. Med. 16: , VASSILAKOPOULOS, T., G. DECKMAN, M. KEBBEWAR, G. RALLIS, R. HARFOUCHE, and S. N. HUSSAIN. Regulation of nitric oxide production in limb and ventilatory muscles during chronic exercise training. Am. J. Physiol. Lung Cell Mol. Physiol. 284:L452-L457, VINA, J., A. GIMENO, J. SASTRE, C. DESCO, M. ASENSI, F.V. PALLARDO, A. CUESTA, J.A. FERRERO, L.S. TERADA, and J.E. REPINE. Mechanism of free radical production in exhaustive exercise in humans and rats; role of xanthine oxidase and protection by allopurinol. IUBMB Life 49: , VINCENT, H. K., S. K. POWERS, H. DEMIREL, J. S. COOMBES, and H. NAITO. Exercise training protects against contraction-induced lipid peroxidation in the diaphragm. Eur. J. Appl. Physiol. 79: , VINCENT, K. R., H. K. VINCENT, R. W. BRAITH, S. L. LENNON, and D. T. LOWENTHAL. Resistance exercise training attenuates exercise-induced lipid peroxidation in the elderly. Eur. J. Appl. Physiol. 87: , VINER, R. I., D. A. FERRINGTON, A. F. R. HUHMER, D. J. BIGELOW, and C. SCHONEICH. Accumulation of nitrotyrosine on the SERCA2a isoform of SR Ca-ATPase of rat skeletal muscle during aging: a peroxynitrite-mediated process? FEBS Letters. 379: , VOORHIPS, L. E., A. C. J. RAVELLI, P. C. A. DONGELMANS, P. DEURENBERG, and W. A. A VAN STAVEREN. Physical activity questionnaire for the elderly. Med. Sci. Sports. Exerc. 23: , Τα κείµενα, τα στοιχεία και οι πληροφορίες του περιοδικού (newsletter) προσφέρονται µόνο για ενηµέρωση και προσωπική χρήση των αναγνωστών του και αποτελούν πνευµατική ιδιοκτησία της εταιρίας και των συγγραφέων τους. Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση, αναδιανοµή, ανατύπωση και καθ' οποιονδήποτε τρόπο εκµετάλλευση των κειµένων, των πληροφοριών και των στοιχείων του περιοδικού (newsletter). Οι πληροφορίες και τα στοιχεία του περιοδικού εκφράζουν τις προσωπικές απόψεις των συγγραφέων, δεν αποτελούν υπόδειξη ιατρικής αγωγής ή θεραπείας και δεν υποκαθιστούν την επαγγελµατική ιατρική συµβουλή. Η επιλογή και χρήση των στοιχείων και των πληροφοριών του περιοδικού και τα εξ' αυτής αποτελέσµατα, γίνεται µε αποκλειστική ευθύνη του αναγνώστη. Η εταιρία SCIENCE TECHNOLOGIES, ο εκδότης και ο επιστηµονικός υπεύθυνος του Newsletter δεν φέρουν καµία οικονοµική ή ηθική ευθύνη για τα γραφόµενα ή για τις επιπτώσεις από τα γραφόµενα στο έντυπο αυτό. Οι συγγραφείς φέρουν την πλήρη ευθύνη των γραφόµενων στα κείµενά τους και η υποβολή κειµένων προς δηµοσίευση στο Newsletter σηµ αίνει ταυτόχρονη αποδοχή των παραπάνω όρων. Η ανάγνωση των κειµένων συνεπάγεται την αποδοχή των παραπάνω όρων. Copyright Science Technologies - All Rights Reserved

Άσκηση και Ποιότητα Ζωής στην Τρίτη Ηλικία

Άσκηση και Ποιότητα Ζωής στην Τρίτη Ηλικία Άσκηση και Ποιότητα Ζωής στην Τρίτη Ηλικία Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Προοπτική πληθυσμιακής εξέλιξης ανά ηλικιακή

Διαβάστε περισσότερα

Μυϊκή Βλάβη, Οξειδωτικό στρες, αντιοξειδωτικά και άσκηση

Μυϊκή Βλάβη, Οξειδωτικό στρες, αντιοξειδωτικά και άσκηση Μυϊκή Βλάβη, Οξειδωτικό στρες, αντιοξειδωτικά και άσκηση Μυϊκή συστολή Αδυναμία δεσμίνης να δεχτεί την πίεση στην οποία υποβάλλεται ο μυς Χρονική σειρά γεγονότων στη μυϊκή βλάβη Proposed mechanism of

Διαβάστε περισσότερα

Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση

Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση Οξειδωτικό Stress, άσκηση και υπερπροπόνηση Τζιαμούρτας Ζ. Αθανάσιος Επίκουρος Καθηγητής Βιοχημείας της Άσκησης, ΠΘ Ερευνητής, Ινστιτούτο Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης Οξειδωτικό στρες Γενικός όρος

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: http://www.binarynow.com/

ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: http://www.binarynow.com/ FITNESS: ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΕΣΟ ΑΣΚΟΥΜΕΝΟ ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΑΤΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΔΙΑΛΕΞΗ ΑΝΑΛΥΕΤΑΙ Η ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ Ο ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ FITNESS ΕΝΩ

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης Ενότητα 1: Η επίδραση της άσκησης στην υγεία Γεροδήμος Βασίλειος, Καρατράντου Κωνσταντίνα Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΚΕΝΤΡΗ ΑΣΚΗΣΗ & ΟΞΕΙ ΩΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ

ΕΚΚΕΝΤΡΗ ΑΣΚΗΣΗ & ΟΞΕΙ ΩΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ Τζιαµούρτας Θανάσης Επίκουρος Καθηγητής Βιοχηµείας της Άσκησης ΤΕΦΑΑ, Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας ΕΚΚΕΝΤΡΗ ΑΣΚΗΣΗ & ΟΞΕΙ ΩΤΙΚΟ ΣΤΡΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Έκκεντρη συστολή έχουµε όταν ο µυς αυξάνει το µήκος του στην προσπάθεια

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ.

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. Στόχοι της διάλεξης Να καταλάβουµε πως η προπόνηση µπορεί να µεγιστοποιιήσει τις δυνατότητες των ενεργειακών µας

Διαβάστε περισσότερα

KM 950: Αεροβικός χορός- οργάνωση - μεθοδολογία Διάλεξη 11η : Προπονητική. και aerobic (αεροβικός χορός) I

KM 950: Αεροβικός χορός- οργάνωση - μεθοδολογία Διάλεξη 11η : Προπονητική. και aerobic (αεροβικός χορός) I ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ KM 950: Αεροβικός χορός- οργάνωση - μεθοδολογία

Διαβάστε περισσότερα

Θέµατα διάλεξης ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ. Τι είναι διαβήτης. Η επίδραση της άσκησης στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ

Θέµατα διάλεξης ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ. Τι είναι διαβήτης. Η επίδραση της άσκησης στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ Θέµατα διάλεξης MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Να εξετάσει θέµατα που έχουν σχέση µε το µεταβολισµό και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. 9η Διάλεξη: «Άσκηση και ελεύθερες ρίζες» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ.

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΡ ΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. Στόχοι της διάλεξης Να καταλάβουµε πως η προπόνηση µπορεί να µεγιστοπιήσει τις δυνατότητες

Διαβάστε περισσότερα

Βιοχηµικοί δείκτες της επιβάρυνσης της προπόνησης

Βιοχηµικοί δείκτες της επιβάρυνσης της προπόνησης Βιοχηµικοί δείκτες της επιβάρυνσης της προπόνησης Βασίλης Μούγιος Καθηγητής βιοχηµείας της άσκησης Τµήµα Επιστήµης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισµού Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Επισκέπτης καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος 5ης Διάλεξης ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. Εισήγηση: Χατζηνικολάου Α.,Επίκουρος Καθηγητής

Τίτλος 5ης Διάλεξης ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ. Εισήγηση: Χατζηνικολάου Α.,Επίκουρος Καθηγητής κωδ. μαθήματος Ν314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Τίτλος 5ης Διάλεξης ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΚΗΣΗ Εισήγηση: Χατζηνικολάου Α.,Επίκουρος Καθηγητής Στόχοι της διάλεξης Να καταλάβουμε πως η προπόνηση

Διαβάστε περισσότερα

Ασκησιογενές οξειδωτικό και αναγωγικό στρες: το ζήτημα των βιοδεικτών Αριστείδης Βεσκούκης, Ph.D Βιοχημικός & Βιοτεχνολόγος

Ασκησιογενές οξειδωτικό και αναγωγικό στρες: το ζήτημα των βιοδεικτών Αριστείδης Βεσκούκης, Ph.D Βιοχημικός & Βιοτεχνολόγος Ασκησιογενές οξειδωτικό και αναγωγικό στρες: το ζήτημα των βιοδεικτών Αριστείδης Βεσκούκης, Ph.D Βιοχημικός & Βιοτεχνολόγος Email: veskoukis@uth.gr Προσωπική ιστοσελίδα: http://veskoukis.weebly.com Θεσσαλονίκη,

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Χρόνιες Πνευμονοπάθειες

Άσκηση και Χρόνιες Πνευμονοπάθειες Συµµαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Χρόνιες Πνευμονοπάθειες Συγγραφική ομάδα: Βογιατζής Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΕΦΑΑ, ΕΚΠΑ Φλουρής Ανδρέας, Ερευνητής ΕΚΕΤΑ Δίπλα Κωνσταντίνα, Λέκτορας ΤΕΦΑΑ

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης Ενότητα 4: Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προπόνησης δύναμης Εισήγηση 1: Μυϊκή δύναμη Γεροδήμος Βασίλειος, Καρατράντου

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Υπέρταση Συγγραφική ομάδα:

Άσκηση και Υπέρταση Συγγραφική ομάδα: Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Υπέρταση Συγγραφική ομάδα: Δίπλα Κωνσταντίνα, Λέκτορας ΤΕΦΑΑ Σερρών, Α.Π.Θ. Ζαφειρίδης Ανδρέας, Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Σερρών, Α.Π.Θ. Βογιατζής Ιωάννης, Αναπληρηρωτής

Διαβάστε περισσότερα

Υπερλιπιδαιμία και Άσκηση

Υπερλιπιδαιμία και Άσκηση Υπερλιπιδαιμία και Άσκηση Υπερλιπιδαιμία και Άσκηση Κατηγοριοποίηση στις τιμές των λιπών Μεταβολισμός λιπιδίων κατά την άσκηση Επίδραση της οξείας άσκησης Επίδραση της χρόνιας άσκησης Επίδραση της έκκεντρης

Διαβάστε περισσότερα

Καρδιαγγειακές Παθήσεις και Άσκηση: Πρόληψη και Αποκατάσταση

Καρδιαγγειακές Παθήσεις και Άσκηση: Πρόληψη και Αποκατάσταση Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών: Άσκηση και Υγεία ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - Τ.Ε.Φ.Α.Α., ΚΑΡΥΕΣ 42100, ΤΡΙΚΑΛΑ Μάθημα: MB05 Άσκηση, Πρόληψη και Αποκατάσταση Καρδιοπαθειών Διάλεξη 11η Καρδιαγγειακές Παθήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Πως η διακοπτόµενη άσκηση µικρής διαρκείας µπορεί να έχει περισσότερα οφέλη από την παρατεταµένη αεροβική

Πως η διακοπτόµενη άσκηση µικρής διαρκείας µπορεί να έχει περισσότερα οφέλη από την παρατεταµένη αεροβική Dr Ζάγκλης ηµήτρης Ιατρός - Νευρολόγος ΚΕΝΤΡΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ InMedis.gr Πως η διακοπτόµενη άσκηση µικρής διαρκείας µπορεί να έχει περισσότερα οφέλη από την παρατεταµένη αεροβική Το ανθρώπινο σώµα

Διαβάστε περισσότερα

Η. Ζαχαρόγιαννης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ, Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΡΔΙΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ & ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ (ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ)

Η. Ζαχαρόγιαννης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ, Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΡΔΙΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ & ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ (ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ) Η. Ζαχαρόγιαννης, Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ, Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΡΔΙΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΤΟΧΗ & ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ (ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ) ΑΝΤΟΧΗ ΟΡΙΣΜΟΣ: Ικανότητα διατήρησης κάποιου έργου για όσο το

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ. Διάλεξη 4 η. Βασίλειος Σπ. Τράνακας MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού

ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ. Διάλεξη 4 η. Βασίλειος Σπ. Τράνακας MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού 1 ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ Διάλεξη 4 η Βασίλειος Σπ. Τράνακας MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Άσκηση και συστήματα ενέργειας 2 Συστήματα παραγωγής ενέργειας (ΑΤΡ) : Σύστημα ATP- CP (άμεσο

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΑΚΧΑΡΩΝ-ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΣΕ ΑΛΜΥΡΟ ΝΕΡΟ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟΝ ΣΔ -ΜΕΙΩΣΗ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ.

314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ. 314 ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗ ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Δ.Π.Θ. ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΜΥΪΚΗΣ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΧΡΟΝΙΑ Ή ΜΟΝΙΜΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΜΥΪΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα

Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΦΥΛΟ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα ΕΠΕΑΕΚ: ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑΤΑ ΦΥΛΟΥ ΚΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΒασίληςΜούγιος, PhD ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ http://mougios.webpages.auth.gr Μεταβολικό σύνδροµο Παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από:

Διαβάστε περισσότερα

Διαλειμματικό ή συνεχόμενο τρέξιμο για τη βελτίωση της απόδοσης στην αντοχή;

Διαλειμματικό ή συνεχόμενο τρέξιμο για τη βελτίωση της απόδοσης στην αντοχή; Διαλειμματικό ή συνεχόμενο τρέξιμο για τη βελτίωση της απόδοσης στην αντοχή; Ορισμός διαλειμματικής προπόνησης + + + Τρέξιμο Επαναφορά Τρέξιμο Επαναφορά ΑΝΤΟΧΗ ΟΡΙΣΜΟΣ: Ικανότητα διατήρησης κάποιου έργου

Διαβάστε περισσότερα

gr ΜΟΥΓΙΟΣ Β.

gr  ΜΟΥΓΙΟΣ Β. 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο ΙΒΙΣ «Βιολογία-Ιατρική Συστημάτων & Στρες» Άσκηση και μεταβολικόοξιδωτικό στρες Βασίλης Μούγιος Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού με έδρα τη Θεσσαλονίκη Αριστοτέλειο

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες

Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες Ενότητα 2: Η επίδραση της άσκησης στην υγεία Γεροδήμος Βασίλειος, Καρατράντου Κωνσταντίνα Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού 1 Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες

Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες Ενότητα 10: Προγραμματισμός προπόνησης ανάπτυξης φυσικής κατάστασης Γεροδήμος Βασίλειος, Καρατράντου Κωνσταντίνα Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ

ΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & AΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑΣ Διευθυντής: Καθηγητής Κων/νος Μανδρούκας ΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ

ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & AΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑΣ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΓΑΛΑΚΤΙΚΟ ΟΞΥ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΑΝΑΕΡΟΒΙΟ ΚΑΤΩΦΛΙ Θωμάς Μεταξάς, PhD

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Νο 2. Περιεχόµενα Εργαστηρίου Νο 2. Αξιολόγηση της αερόβιας και αναερόβιας ικανότητας

Εργαστήριο Νο 2. Περιεχόµενα Εργαστηρίου Νο 2. Αξιολόγηση της αερόβιας και αναερόβιας ικανότητας Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης Τµήµα Επιστήµης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισµού ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ N48 ΕΡΓΑΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΤΗ ΑΘΛΗΤΙΗ ΑΠΟΔΟΗ ΘΕΜΑΤΙΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Εργαστηριακά Μαθήµατα Εργοφυσιολογίας

Διαβάστε περισσότερα

(Β. Κλεισούρας, 2004)

(Β. Κλεισούρας, 2004) Όρια Αθλητικής Απόδοσης Γενετικά προκαθορισμένα όρια Κοσμάς Χριστούλας Αν. Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α. Α.Π.Θ. Άμεσες προσαρμογές / αντιδράσεις Πρόσκαιρες φυσιολογικές αποκρίσεις ή απαντήσεις ή αντιδράσεις στη

Διαβάστε περισσότερα

Μυϊκό Σύστημα. Νευρομυϊκή λειτουργία και προσαρμογές με τη σωματική άσκηση. Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α., Δ.Π.Θ.

Μυϊκό Σύστημα. Νευρομυϊκή λειτουργία και προσαρμογές με τη σωματική άσκηση. Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α., Δ.Π.Θ. Μυϊκό Σύστημα Νευρομυϊκή λειτουργία και προσαρμογές με τη σωματική άσκηση Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Τ.Ε.Φ.Α.Α., Δ.Π.Θ. Η μυϊκή δράση ελέγχεται από το Νευρικό Σύστημα Προσαρμοσμένο από Sale D.,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΤΟΚΙΝΕΣ, ΜΥΟΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Χαρά Κ. Δελή, PhD

ΚΥΤΟΚΙΝΕΣ, ΜΥΟΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Χαρά Κ. Δελή, PhD Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΚΥΤΟΚΙΝΕΣ, ΜΥΟΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Χαρά Κ. Δελή, PhD Εργαστήριο Φυσιολογίας, Βιοχημείας και Διατροφής της Άσκησης Σχολή Επιστήμης Φυσικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΚΗΣΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΣΕ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ

ΑΣΚΗΣΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΣΕ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ ΑΣΚΗΣΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ ΣΕ ΠΑΙ ΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ Βασίλης Μούγιος ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ http://users.auth.gr/mougios Η σωµατική άσκηση απαιτεί υψηλά ποσά ενέργειας Myosin head Mougios, Exercise Biochemistry (Human Kinetics)

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ. Διάλεξη 5 η. Βασίλειος Σπ. Τράνακας MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού

ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ. Διάλεξη 5 η. Βασίλειος Σπ. Τράνακας MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού 1 ΕΡΓΟΜΕΤΡΙΑ Διάλεξη 5 η Βασίλειος Σπ. Τράνακας MSc Διαιτολόγος - Διατροφολόγος Καθ. Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Μέγιστη Πρόσληψη Οξυγόνου (VO 2 max) 2 Ορισμός Η μέγιστη δυνατή ποσότητα οξυγόνου που καταναλώνει

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της οξειδάσης της ξανθίνης. στην οξειδοαναγωγική κατάσταση κατά την άσκηση

Ο ρόλος της οξειδάσης της ξανθίνης. στην οξειδοαναγωγική κατάσταση κατά την άσκηση Ο ρόλος της οξειδάσης της ξανθίνης στην οξειδοαναγωγική κατάσταση κατά την άσκηση Αριστείδης Σ. Βεσκούκης, PhD Βιοχημικός - Βιοτεχνολόγος Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Βιοχημείας & Βιοτεχνολογίας Εργαστήριο

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση, υγεία και χρόνιες παθήσεις

Άσκηση, υγεία και χρόνιες παθήσεις Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση, υγεία και χρόνιες παθήσεις Συγγραφική ομάδα: Δίπλα Κωνσταντίνα, Ph.D., Λέκτορας, ΤΕΦΑΑ Σερρών ΑΠΘ Καρατράντου Κωνσταντίνα, MSc, Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ - ΠΘ Ιπποκράτης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

Αντοχή. Γρίβας Γεράσιμος

Αντοχή. Γρίβας Γεράσιμος Αντοχή Γρίβας Γεράσιμος Αντοχή είναι η ικανότητα: α. αντίστασης στην κόπωση και β. γρήγορης ανάληψης. Η ικανότητα αντοχής χαρακτηρίζεται από: Ø Τη σωματική, πνευματική και ψυχική ικανότητα του ατόμου να

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογικές προσαρµογές µε την εφαρµογή διαφόρων προγραµµάτων άσκησης µε βάρη Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ.

Φυσιολογικές προσαρµογές µε την εφαρµογή διαφόρων προγραµµάτων άσκησης µε βάρη Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. Φυσιολογικές προσαρµογές µε την εφαρµογή διαφόρων προγραµµάτων άσκησης µε βάρη Ηλίας Σµήλιος, Λέκτορας Τ.Ε.Φ.Α.Α.,.Π.Θ. Άσκηση: Σετ x Επαναλήψεις x Φορτίο, ιάλειµµα Βασική δοσολογία διαµόρφωσης της επιβάρυνσης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ

ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Λειτουργίες

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Αρχές της προπόνησης Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Μυϊκή δύναμη Δύναμη: η μέγιστη δύναμη που μπορεί ένας μυς ή ομάδα μυών να παράγουν. 1 μέγιστη

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη του γαλακτικού για τον σχεδιασμό της προπόνησης αντοχής

Μελέτη του γαλακτικού για τον σχεδιασμό της προπόνησης αντοχής Μελέτη του γαλακτικού για τον σχεδιασμό της προπόνησης αντοχής Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Μελέτη του

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση, Οξειδωτικό στρες και ανοσιακό σύστημα. Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας Αναπληρωτής Καθηγητής Βιοχημείας της Άσκησης

Άσκηση, Οξειδωτικό στρες και ανοσιακό σύστημα. Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας Αναπληρωτής Καθηγητής Βιοχημείας της Άσκησης Άσκηση, Οξειδωτικό στρες και ανοσιακό σύστημα Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας Αναπληρωτής Καθηγητής Βιοχημείας της Άσκησης Θέματα παρουσίασης Λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (URTI) και άσκηση (γιατί;)

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΣΚΗΣΗ (ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ AEROBIC) Σπύρος Κέλλης Καθηγητής προπονητικής Τ.Ε.Φ.Α.Α.-Α.Π.Θ kellis@phed.auth.

ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΣΚΗΣΗ (ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ AEROBIC) Σπύρος Κέλλης Καθηγητής προπονητικής Τ.Ε.Φ.Α.Α.-Α.Π.Θ kellis@phed.auth. ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΣΚΗΣΗ (ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΟ AEROBIC) Σπύρος Κέλλης Καθηγητής προπονητικής Τ.Ε.Φ.Α.Α.-Α.Π.Θ kellis@phed.auth.gr Βασικές έννοιες που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της άσκησης με

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ

ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΜΕ 0103 «Φυσιολογία της Άσκησης: Αθλητική

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης Ενότητα 4: Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προπόνησης δύναμης Εισήγηση 2: Σχεδιασμός προγραμμάτων δύναμης Γεροδήμος Βασίλειος,

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ Αρχές προπόνησης

Διαβάστε περισσότερα

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.

MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ. ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C. MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΜΥΪΚΗ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Γραμμωτοί-σκελετικοί μύες Αποτελούν το 40-50% του Σ.Β. Ιστολογική

Διαβάστε περισσότερα

Επίδραση της άσκησης στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα

Επίδραση της άσκησης στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΘΛΗΣΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ Επίδραση της άσκησης στο καρδιοαναπνευστικό σύστημα Φιλίππου Αναστάσιος, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Προπόνηση στον αγωνιστικό αθλητισμό Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Εισαγωγή Θετικό προπονητικό stress: η προπόνηση που προκαλεί βελτίωση στην αθλητική

Διαβάστε περισσότερα

Η ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΜΗΤΡΟΤΑΣΙΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ UEFA B

Η ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΜΗΤΡΟΤΑΣΙΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ UEFA B Η ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΜΗΤΡΟΤΑΣΙΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ UEFA B ΟΡΙΣΜΟΣ Γενικά με τον όρο αντοχή εννοούμε την φυσική (σωματική) και ψυχική ανθεκτικότητα του παίκτη στην κόπωση σε επιβαρύνσεις μεγάλης διάρκειας και

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών. Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας

Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών. Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας Μεταβολικό Σύνδρομο Δεν είναι ασθένεια αλλά ένα σύμπλεγμα από ιατρικές διαταραχές που

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ

ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 4 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ 1 Στις 2 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Φατούρος Γ. Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΔΙΑΛΕΞΗ 2 - ΓΟΝΙΔΙΑ & ΑΣΚΗΣΗ

ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Φατούρος Γ. Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΔΙΑΛΕΞΗ 2 - ΓΟΝΙΔΙΑ & ΑΣΚΗΣΗ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Φατούρος Γ. Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής ΔΙΑΛΕΞΗ 2 - ΓΟΝΙΔΙΑ & ΑΣΚΗΣΗ ΤΟ ΣΑΓΧΑΡΟ - ΔΕΣΟΞΥΡΙΒΟΖΗ ΝΟΥΚΛΕΟΤΙΔΙΟ ΓΟΝΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ; Ερώτηση 1: υπάρχουν γονίδια

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Καρδιαγγειακή ανταπόκριση στην οξεία άσκηση Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Καρδιαγγειακό σύστημα Καρδιαγγειακό σύστημα Κύριες λειτουργίες Μεταφέρει

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση. Καρδιοαναπνευστικές ανταποκρίσεις και προσαρμογές

Άσκηση. Καρδιοαναπνευστικές ανταποκρίσεις και προσαρμογές Άσκηση Καρδιοαναπνευστικές ανταποκρίσεις και προσαρμογές Ηλίας Σμήλιος, Επίκουρος Καθηγητής Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού ΕΝΕΡΓΕΙΑ Μεταβολικές οδοί παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

1. Η αναπνευστική λειτουργία. 2. Η κεντρική λειτουργία. 3. Η περιφερική λειτουργία. 4. Ο μυϊκός μεταβολισμός

1. Η αναπνευστική λειτουργία. 2. Η κεντρική λειτουργία. 3. Η περιφερική λειτουργία. 4. Ο μυϊκός μεταβολισμός ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ VO2max Βαμβακούδης Ευστράτιος Επίκουρος Καθηγητής Εργοφυσιολογικής Αξιολόγησης

Διαβάστε περισσότερα

Πώς να μην χάσετε στην θάλασσα ότι με κόπο κερδίσατε στην πισίνα: συμπληρώματα διατροφής και άλλα «κόλπα» Γιώργος Σακκάς PhD

Πώς να μην χάσετε στην θάλασσα ότι με κόπο κερδίσατε στην πισίνα: συμπληρώματα διατροφής και άλλα «κόλπα» Γιώργος Σακκάς PhD Πώς να μην χάσετε στην θάλασσα ότι με κόπο κερδίσατε στην πισίνα: συμπληρώματα διατροφής και άλλα «κόλπα» Γιώργος Σακκάς PhD ΤΕΦΑΑ - Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Σήμερα θα μιλήσουμε για τα εξής θέματα: Τι κερδίζουμε

Διαβάστε περισσότερα

H επίδραση της αερόβιας άσκησης στα επίπεδα απελίνης και γκρελίνης ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τυπου 2

H επίδραση της αερόβιας άσκησης στα επίπεδα απελίνης και γκρελίνης ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τυπου 2 H επίδραση της αερόβιας άσκησης στα επίπεδα απελίνης και γκρελίνης ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τυπου 2 Ν. Καδόγλου, Ι. Βράμπας, Α. Καπελούζου, Ν. Σάιλερ, Α. Κωστάκης, Ν. Αγγελοπούλου Τμήμα Επιστήμης Φυσικής

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διδάσκοντες: Α. Καλτσάτου 2016-2017 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ & ΑΣΚΗΣΗ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ (ΑΥ) Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΜΑΤΟΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚA

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση σε Κλινικούς Πληθυσμούς ΜΚ1118

Άσκηση σε Κλινικούς Πληθυσμούς ΜΚ1118 Άσκηση σε Κλινικούς Πληθυσμούς ΜΚ1118 Διάλεξη 6: Οστεοπόρωση, οστεοπενία και Άσκηση Υπεύθυνος Μαθήματος: ΑΘ. ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, PhD Διδάσκοντες: Α. Καλτσάτου,PhD 2016-2017 Διάλεξη6 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ ΣΎΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την Παναγιώτης Θεoδωρόπουλος Δευτέρα, 31 Αύγουστος :22 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 13 Ιούνιος :48

Συντάχθηκε απο τον/την Παναγιώτης Θεoδωρόπουλος Δευτέρα, 31 Αύγουστος :22 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 13 Ιούνιος :48 Τα οφέλη για την υγεία που κερδίζονται μέσω της αερόβιας άσκησης έχουν αποδειχτεί. Η έρευνα έχει δείξει ότι συστηματική και μέτριας έντασης φυσική δραστηριότητα, έχει ευεργετική επίδραση στην υγεία και

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Αναπνευστική ανταπόκριση στην οξεία άσκηση Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Αναπνευστικό σύστημα Αναπνευστικό σύστημα Εξωτερική αναπνοή Η μεταφορά αερίων

Διαβάστε περισσότερα

Σημαντική η ικανότητα κατανάλωσης υψηλής ποσότητας οξυγόνου (VO 2 max)

Σημαντική η ικανότητα κατανάλωσης υψηλής ποσότητας οξυγόνου (VO 2 max) Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Αερόβια Διαλειμματική Άσκηση: Προπονητικές μεταβλητές και φυσιολογικές αποκρίσεις Ηλίας Σμήλιος Επίκουρος Καθηγητής Ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΘΛΗΤΩΝ ΜΚ 913

ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΘΛΗΤΩΝ ΜΚ 913 MINISTRY OF NATIONAL EDUCATION AND RELIGIOUS AFFAIRS MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING EUROPEAN COMMUNITY Co financing European Social Fund (E.S.F.)

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Άσκηση και προπόνηση για παιδιά και εφήβους Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Ανάπτυξη, εξέλιξη και ωρίμανση Ανάπτυξη: αύξηση του σώματος ή μελών του

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ. Τύποι Φυσιολογικές προσαρµογές ιάρκεια ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Η ΕΞΑΜΗΝΟ

ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ. Τύποι Φυσιολογικές προσαρµογές ιάρκεια ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Η ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Η ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ & ΕΙ ΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ Τύποι Φυσιολογικές προσαρµογές Βασικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Τ.Ε.Φ.Α.Α..Π.Θ.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Τ.Ε.Φ.Α.Α..Π.Θ. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΦΑΤΟΥΡΟΣ Γ. ΙΩΑΝΝΗΣ, Ph.D. ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Τ.Ε.Φ.Α.Α..Π.Θ. Ολοκλήρωση του µεταβολισµού κατά την άσκηση Mougios, in press Α. ΦΩΣΦΑΓΟΝΑ 1. Υδρόλυση ΑΤΡ 2. ιάσπαση

Διαβάστε περισσότερα

Κινησιοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης ΙΕΚ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: ΒΟΗΘΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεωργία Α. Λιουδάκη, M.Sc., NDT, PT

Κινησιοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης ΙΕΚ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: ΒΟΗΘΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεωργία Α. Λιουδάκη, M.Sc., NDT, PT Κινησιοθεραπεία: Ασκήσεις ενδυνάμωσης ΙΕΚ ΡΕΘΥΜΝΟΥ: ΒΟΗΘΟΣ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Γεωργία Α. Λιουδάκη, M.Sc., NDT, PT Ορισμός άσκησης αντίστασης Οποιοδήποτε είδος ενεργητικής άσκησης στο οποίο υπάρχει εξωτερική

Διαβάστε περισσότερα

Διαλειμματική άσκηση υψηλής έντασης: φυσιολογικές αποκρίσεις και προσαρμογές

Διαλειμματική άσκηση υψηλής έντασης: φυσιολογικές αποκρίσεις και προσαρμογές Διαλειμματική άσκηση υψηλής έντασης: φυσιολογικές αποκρίσεις και προσαρμογές Γρηγόρης Μπογδάνης, Ph.D., ΣΕΦΑΑ Αθήνας Διαλειμματική άσκηση υψηλής έντασης High Intensity Interval Training ή ΗΙΙΤ Μορφή εκγύμνασης

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι Προπόνησης Ι: Προπόνηση Αντοχής

Μέθοδοι Προπόνησης Ι: Προπόνηση Αντοχής ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ, ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Η ΕΞΑΜΗΝΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ & ΕΙ ΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ Μέθοδοι Προπόνησης Ι: Προπόνηση Αντοχής

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία

Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Εφαρμοσμένη Αθλητική Εργοφυσιολογία Κατανάλωση ενέργειας και κόπωση Βασίλης Πασχάλης Επίκουρος καθηγητής ΤΕΦΑΑ - ΕΚΠΑ Κατανάλωση ενέργειας Συντελεστής απόδοσης Απόδοση μεταβολισμού υποστρωμάτων 40% à ATP

Διαβάστε περισσότερα

SHAPE UP ΓΙΑ ΜΙΑ ΤEΛΕΙΑ ΣΩΜΑΤΙΚH ΣYΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΠΙΟ ΕΝΕΡΓΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ

SHAPE UP ΓΙΑ ΜΙΑ ΤEΛΕΙΑ ΣΩΜΑΤΙΚH ΣYΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΠΙΟ ΕΝΕΡΓΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ SHAPE UP ΓΙΑ ΜΙΑ ΤEΛΕΙΑ ΣΩΜΑΤΙΚH ΣYΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΠΙΟ ΕΝΕΡΓΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ Με το βιοενεργό πεπτίδιο κολλαγόνου BODYBALANCE SHAPE UP = BODYBALANCE - Αυξάνει τη μειωμένη καθαρή σωματική μάζα και την μυική δύναμη

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΘΛΗΣΗ

ΟΡΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΘΛΗΣΗ ΟΡΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΘΛΗΣΗ Βασίλης Μούγιος, PhD ΤΕΦΑΑ ΑΠΘ http://users.auth.gr/mougios Παράγοντες που επηρεάζουν τις ορµονικές αποκρίσεις στην άσκηση Τύπος άσκησης Οξεία Χρόνια Προσαρµογές Αντοχής/δυναµική/αερόβια

Διαβάστε περισσότερα

«Η προπόνηση με βάρη βελτιώνει τη δύναμη και τη μυϊκή υπερτροφία νεαρών αθλητών του βόλεϊ.»

«Η προπόνηση με βάρη βελτιώνει τη δύναμη και τη μυϊκή υπερτροφία νεαρών αθλητών του βόλεϊ.» «Η προπόνηση με βάρη βελτιώνει τη δύναμη και τη μυϊκή υπερτροφία νεαρών αθλητών του βόλεϊ.» ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σκοπός της εργασίας ήταν να εξετάσει τις επιδράσεις ενός προγράμματος ανάπτυξης μυϊκής δύναμης και υπερτροφίας,

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες

Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Άσκηση στις αναπτυξιακές ηλικίες Ενότητα 7: Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προπόνησης αερόβιας ικανότητας Γεροδήμος Βασίλειος, Καρατράντου Κωνσταντίνα Τμήμα Επιστήμης Φυσικής

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία της Άσκησης - Θεραπευτική Άσκηση

Φυσιολογία της Άσκησης - Θεραπευτική Άσκηση Φυσιολογία της Άσκησης - Θεραπευτική Άσκηση Αναστάσιος Φιλίππου, Ph.D. Επίκουρος Καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας Άσκηση, παράγοντες κινδύνου και χρόνιες νόσοι Οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ

ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING ΑΥΞΗΤΙΚΗ ΟΡΜΟΝΗ, ΙΝΣΟΥΛΙΝΟΜΙΜΗΤΙΚΟΣ ΑΥΞΗΤΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ-Ι ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΖΙΑΜΟΥΡΤΑΣ, Ph.D., C.S.C.S Η αυξητική

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι Προπόνησης Ι: Προπόνηση Αντοχής

Μέθοδοι Προπόνησης Ι: Προπόνηση Αντοχής ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗΣ Μέθοδοι Προπόνησης

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική δραστηριότητα. Μάνου Βασιλική, Ph.D Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ Τρικάλων

Φυσική δραστηριότητα. Μάνου Βασιλική, Ph.D Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ Τρικάλων Φυσική δραστηριότητα Μάνου Βασιλική, Ph.D Διδάσκουσα στο ΤΕΦΑΑ Τρικάλων Δεδομένα έρευνας Το 24% περίπου των παιδιών δεν συμμετέχει σε καμία οργανωμένη φυσική δραστηριότητα. Μόλις το 4% δεν συμμετέχει σε

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητική ιατροφή: Μύθοι & Πραγµατικότητα

Αθλητική ιατροφή: Μύθοι & Πραγµατικότητα Αθλητική ιατροφή: Μύθοι & Πραγµατικότητα Γιώργος Νάσσης, MSc,PhD Εργοφυσιολόγος- ιατροφολόγος Email: gnassis@phed.uoa.gr Οι αθλητές καταναλώνουν συµπληρώµατα διατροφής 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΑΝΤΟΧΗ

Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΑΝΤΟΧΗ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΠΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΟΠΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΕΓΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Η ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΑΕΡΟΒΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Βασίλης Γιωργαλλάς Καθηγητής Φυσικής Αγωγής

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Βασίλης Γιωργαλλάς Καθηγητής Φυσικής Αγωγής ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Βασίλης Γιωργαλλάς Καθηγητής Φυσικής Αγωγής Αντοχή Δύναμη Επιμέρους ικανότητες Φυσικής Κατάστασης Ευκαμψία Ευλυγισία Ταχύτητα Αντοχή Αντοχή είναι η ικανότητα του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ

ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Η Βιοχημεία της Άσκησης αποσκοπεί να ταξινομήσει, να κατανοήσει και να εξηγήσει όλες τις μεταβολές και τις προσαρμογές του μεταβολισμού κατά την άσκηση, με σκοπό την βελτίωση

Διαβάστε περισσότερα

Οφέλη του πράσινου τσαγιού για την υγεία

Οφέλη του πράσινου τσαγιού για την υγεία Τσάι Πράσινο Οι ιδιότητες και τα οφέλη του πράσινου τσαγιού είναι γνωστές εδώ και αιώνες σε πολλούς Ασιατικούς πολιτισμούς. Ωστόσο στο δυτικό κόσμο το πράσινο τσάι έγινε δημοφιλές πρόσφατα. Μόνο το τελευταίο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ Εισηγητής: Πήδουλας Γεώργιος Msc. 1 ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΑΕΡΟΒΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ Βελτιώνει την κεντρική και περιφερική ροή αίματος και ενισχύει την

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ. ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών» ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΕ 0918 «Βιοχημική Αξιολόγηση Αθλητών»

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ Η δυσλιπιδαιμία χαρακτηρίζει τις μη φυσιολογικές συγκεντρώσεις λιπιδίων και λιποπρωτεϊνών στο αίμα. Ορίζεται περαιτέρω ως η ύπαρξη αυξημένων συγκεντρώσεων

Διαβάστε περισσότερα

Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ

Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ Αργύρης Τουμπέκης Επίκουρος Καθηγητής Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΣΕΦΑΑ Σημαντικός μεταβολίτης Χρήσιμος για τον προσδιορισμό της έντασης στην άσκηση/προπόνηση Πως θα αντλήσουμε τις Χρήσιμος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΘΛΗΤΩΝ ΜΚ 913

ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΘΛΗΤΩΝ ΜΚ 913 MINISTRY OF NATIONAL EDUCATION AND RELIGIOUS AFFAIRS MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING EUROPEAN COMMUNITY Co financing European Social Fund (E.S.F.)

Διαβάστε περισσότερα

και εφηβική ηλικία Πήδουλας Γεώργιος M.sc Γυμναστής Φυσικής κατάστασης ποδοσφαίρου

και εφηβική ηλικία Πήδουλας Γεώργιος M.sc Γυμναστής Φυσικής κατάστασης ποδοσφαίρου Η Αερόβια προπόνηση στην παιδική και εφηβική ηλικία Πήδουλας Γεώργιος M.sc Γυμναστής Φυσικής κατάστασης ποδοσφαίρου Εισαγωγή Αντοχή είναι η ικανότητα αντίστασης του παιδικού οργανισμού στην κόπωση. Στην

Διαβάστε περισσότερα

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958. Περιεχόμενο Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958 Υπεύθυνη Μαθήματος: Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη 3 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Περιεχόμενο Συνδεση με τα προηγουμενα Πριν

Διαβάστε περισσότερα

Γεννιόμαστε ή γινόμαστε πρωταθλητές ; (part I)

Γεννιόμαστε ή γινόμαστε πρωταθλητές ; (part I) Ίσως να χρειαστούν πολλά ακόμα άρθρα και εκτεταμένες εργαστηριακές έρευνες έτσι ώστε να είναι σε θέση η επιστημονική κοινότητα που μελετά το συγκεκριμένο πεδίο, να καταλήξει ξεκάθαρα και αποσαφηνισμένα

Διαβάστε περισσότερα

30/5/2011. Λευκοκύτταρα. Κύτταρα μυελικής σειράς. Κύτταρα. Λεμφικής σειράς

30/5/2011. Λευκοκύτταρα. Κύτταρα μυελικής σειράς. Κύτταρα. Λεμφικής σειράς Ελεύθερες ρίζες και ανοσοποιητικό σύστημα Θανάσης Ζ. Τζιαμούρτας Επίκουρος Καθηγητής Βιοχημείας της Άσκησης Παραγωγή ελεύθερων ριζών κατά την άσκηση (αερόβια άσκηση και άσκηση με βάρη) Κατηγορίες κυττάρων

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΙΒΑΣ Γ.

ΓΡΙΒΑΣ Γ. Άσκηση και υγεία Η άσκηση είναι συνδεδεμένη με τη σωματική και ψυχική υγεία ενός ατόμου, και αποτελεί την καταλληλότερη «μη φαρμακευτική» παρέμβαση για την πρόληψη και αποκατάσταση χρόνιων παθήσεων (παχυσαρκία,

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση και Σακχαρώδης Διαβήτης

Άσκηση και Σακχαρώδης Διαβήτης Συμμαχία για την υγεία - Άσκηση Άσκηση και Σακχαρώδης Διαβήτης Συγγραφική ομάδα: Δίπλα Κωνσταντίνα, Λέκτορας ΤΕΦΑΑ Σερρών, Α.Π.Θ. Ζαφειρίδης Ανδρέας, Επίκουρος Καθηγητής ΤΕΦΑΑ Σερρών, Α.Π.Θ. (Υπεύθυνος

Διαβάστε περισσότερα