Web exploitation: Ένα πραγματικό παράδειγμα

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Web exploitation: Ένα πραγματικό παράδειγμα"

Transcript

1 Web exploitation: Ένα πραγματικό παράδειγμα Επιμέρους θέματα/προβλήματα: (1) Παράκαμψη προστασίας SQL Injection (2) Advanced UPDATE SQL Injection how-to

2 Εισαγωγικές έννοιες Input Validation Code Injection & SQL Injection

3 Input Validation Ίσως ο κρισιμότερος παράγοντας στη θωράκιση λογισμικού είναι το input validation. Πρόκειται για τη επεξεργασία των δεδομένων που εισάγει ο χρήστης προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν είναι επιβλαβή. Αρχικά, οι στρατηγικές της εξακρίβωσης είναι δύο: Whitelist, όπου συγκροτείται λίστα με το επιτρεπτό input. Blacklist, όπου η λίστα περιλαμβάνει το κακό input. Στην περίπτωση κακού input, υπάρχουν οι εξής επιλογές: Τερματισμός της εφάρμογής ή απόρριψη των δεδομένων. Φιλτράρισμα/αντικατάσταση των κρίσιμων χαρακτήρων ή ακολουθιών. Ανεπαρκές input validation μπορεί να οδηγήσει σε χρησιμοποίηση της εφαρμογής με κακόβουλο τρόπο ή ακόμα και σε ολοκληρωτική κατάληψη της.

4 Code Injection Ευρύ είδος επίθεσης κατά το οποίο ο κακόβουλος χρήστης τοποθετεί στην εφαρμογή κάποιου είδους κώδικα. Ο τρόπος που θα ερμηνευτεί και θα εκτελεστεί από την εφαρμογή εξαρτάται από τη φύση της εφαρμογής και του σφάλματος. Για παράδειγμα, ένα σφάλμα php remote file inclusion (RFI) μπορεί να οδηγήσει στην εκτέλεση κώδικα php στη μεριά του server, ενώ σε μια XSS επίθεση ο browser του client είναι αυτός που εκτελεί javascript κώδικα. Ένα είδος Code Injection επίθεσης είναι η SQL Injection. Συναντάται σε εφαρμογές του ιστού κυρίως, όπου η εφαρμογή αλληλεπιδρά με μια βάση δεδομένων. Σε αυτή την περίπτωση ο επιτιθέμενος, λόγω ελλειπούς input validation, τοποθετεί ( injects ) κακόβουλο κώδικα SQL σε μια αίτηση (query). Η παραποιημένη query θα εκτελεστεί από τη βάση δεδομένων, με ποικίλα αποτελέσματα. Η σωστή σύνταξη του SQL κώδικα που θα τοποθετηθεί καθώς και το αποτέλεσμα της επίθεσης εξαρτάται από τη μορφή της query που θα εκτελεστεί. Συνήθως η malicious query επιστρέφει δεδομένα από τη βάση, αλλά δε λείπουν επιθέσεις κατά τις οποίες μεταβάλλεται ένα ή περισσότερα records σε αυτή. Η SQL Injection ανήκει με τη σειρά της σε ένα σύνολο τεχνικών όπου μία γλώσσα προγραμματισμού εντίθεται μέσα σε μία άλλη και υπάρχει ελλειπής έλεγχος κατά την αλληλεπίδραση τους.

5 Παράδειγμα μιας τυπικής SQL Injection Το παραδειγμα που ακολουθεί είναι μια τυπική περίπτωση SQL Injection στo WHERE τμήμα ενός SELECT statement. Έστω ότι έχουμε τον παρακάτω κώδικα php στο /index.php του (παρατηρείστε την απουσία input validation): $de = mysql_query( SELECT de FROM news WHERE id={$_get['id']} ); show_description_from_result($de); Είναι προφανές πως το αναμενόμενο input είναι ένας θετικός ακέραιος. Αν υποθέσουμε πως στη βάση που χρησιμοποιεί η εφαρμογή υπάρχει ένα table users με μία column , τότε ζητώντας το παρακάτω URI: +users+limit+1 Η MySQL τελικά θα εκτελέσει την query: SELECT de FROM news WHERE id=-1 UNION ALL SELECT FROM users LIMIT 1 άρα εκεί όπου συνήθως εμφανίζεται η περιγραφή (column de) ενός news article θα υπάρχει το πρώτο στο table users. Με αυτό τον τρόπο ένας κακόβουλος χρήστης μπορεί να έχει πρόσβαση άμεσα σε ευαίσθητες πληροφορίες από τη βάση.

6 Η πραγματικότητα Facts: (1) Πλέον τέτοια παραδείγματα σπανίζουν. Στα περισσότερα Συστήματα Διαχείρισης Δεδομένων (Content Management System) στον ιστό το input validation είναι εκτεταμένο με αποτέλεσματα το λογισμικό να είναι θωρακισμένο ενάντια σε SQL Injection στις περισσότερες των περιπτώσεων. (2) Όμως, η αυξανόμενη πολυπλοκότητα των διάφορων CMS οδηγεί στο να εκτελούνται δεκάδες SQL queries ανα σελίδα, αυξάνοντας την πιθανότητα ο προγραμματιστής να έχει παραβλέψει το validation σε κάποια από αυτές. Επιπλέον, η ασφάλεια που προσφέρει μία γενική προστασία του λογισμικού καθώς και η φαινομενική αδυναμία εκμετάλλευσης ορισμένων περιπτώσεων (π.χ. σε ένα INSERT statement όπως θα δούμε) κάνει τον προγραμματιστή και κατ' επέκταση το λογισμικό πιο επιρρεπή σε input validation flaws ανοίγοντας το δρόμο σε πιο περίπλοκες SQL Injection.

7 Η επίθεση

8 Overview του λογισμικού-στόχου Είναι ένα Σύστημα Διαχείρησης Περιεχομένου του ιστού (Web Content Management System ή πιο σύντομα WCMS/CMS ) Είναι γραμμένο σε php. Αλληλεπιδρά με βάση δεδομένων MySQL. Η αλληλεπίδραση γίνεται μέσω της function function db_query($qstring) η οποία εκτός άλλων εκτελεί validation στο argument string. Αν αυτό κριθεί ασφαλές, καλεί τη mysql_query() με αυτούσιο το $qstring ως παράμετρο και κα επιστρέφει το αποτέλεσμα. Σε αντίθετη περίπτωση, για λόγους απλοποίησης, ας υποθέσουμε πως η php τερματίζεται καλώντας την die().

9 (1) Το Input validation flaw

10 Εξετάζοντας το source code foreach($_post as $what => $value) {... if($what=='somevar' && $item>0) db_query("update data SET value=$value WHERE id=$member");... } show_value(); Σημ: Η μεταβλητή $member παίρνει πάντα ακέραια τιμή. Η show_value() εν περιλήψη επιστρέφει με κάποιον τρόπο στη response την τωρινή τιμή της στήλης value του κάθε μέλους. Συνήθως αυτό γίνεται σε άλλο αρχείο, αλλά είναι εδώ για λόγους απλοποίησης. Αυτό που πρέπει κανείς να κρατήσει είναι πως το αποτέλεσμα της query είναι φανερό στο χρήστη. Από τον κώδικα εξάγεται ότι: Η τιμή της POST μεταβλητής somevar χρησιμοποιείται αυτούσια στην παράμετρο της db_query() και ορίζει την τιμή της ακέραιας column 'value'. Είναι προφανές πως έχουμε ένα σφάλμα input validation, διότι η $value,και μπορούμε να επηρεάσουμε τη query όπως θέλουμε. Υπάρχει όμως η περίπτωση να τη χρησιμοποιήσουμε για κακόβουλο σκοπό; Κοινώς, είναι άραγε exploitable ;!

11 Exploitable? UPDATE [LOW_PRIORITY] [IGNORE] table_reference SET col_name1={expr1 DEFAULT} [, col_name2={expr2 DEFAULT}]... [WHERE where_condition] [ORDER BY...] [LIMIT row_count] από mysql.com Για ένα πίνακα table_reference, η τιμή που παίρνει η στήλη co1_name1 είναι αποτέλεσμα της expression expr1. Expression στη mysql ορίζεται ως ένας συνδυασμός από functions, λογικές κ μαθηματικές εκφράσεις, literal values και ονομάτων στηλών, ο οποίος εν τέλει αντικαθιστάται (evaluates) με μία τιμή, την ισοδύναμη τιμή της expression. Πρέπει να βρεθεί η κατάλληλη expression στο UPDATE statement ώστε η query στο post.php να χρησιμοποιηθεί με σκοπό να προσπελάσουμε δεδομένα στη βάση. Θυμηθείτε πως η expression αυτή πρέπει να κάνει evaluate αποκλείστικά σε μια ακέραια τιμή! Η επιθυμητή expression απαιτεί τη χρήση: (1) IF statement (2) SUBSTRING(), LENGTH(), ASCII(), CHAR() functions (3) Subquery, ένα SELECT statement εν μέσω παρενθέσεων σε ένα εξωτερικό statement Όμως, η db_query()αποκλείει τις subqueries... ή μήπως όχι;

12 (2) Παρακάμπτωντας την προστασία για τις subqueries

13 Επεξήγηση της db_query() Για τις ανάγκες της παρουσίασης θα χρησιμοποιηθεί η validate() η οποία αποτελείται μόνο από το validation τμήμα της db_query() H db_query() : Αναθέτει στη μεταβλητή $teststr το περιεχόμενο της $qstring σε lowercase και χωρίς whitespaces δεξιά και αριστερά. Ελέγχει το περιεχόμενο της $teststr για ύποπτες ακολουθίες χαρακτηρών όπως union, sleep, benchmark. Διαπιστώνει αν υπάρχουν ακολουθίες χαρακτηρών που αποτελούν σχόλια για τη MySQL. Ερευνεί την ύπαρξη subquery. Κοιτώντας προσεκτικότερα τον κώδικα: Ο χαρακτήρας που σηματοδοτεί comment μέχρι το τέλος της γραμμής # παραλείφθηκε από τον έλεγχο.

14 Επεξήγηση της db_query() Το τμήμα του κώδικα υπεύθυνο για τις subqueries είναι το παρακάτω if (preg_match('~\([^)]*?select~s', $teststr)!= 0) Η regular expression, η παντέντα που επιχειρεί να περιγράψει επαρκώς την εμφάνιση subquery, είναι το πρώτο argument της preg_match. Συγκεκριμένα: Οι χαρακτήρες '~' στην αρχή της expression και πριν το 's' είναι οι delimiters που την οριοθετούν. Το 's' είναι ο modifier και σύμφωνα με αυτόν η τελεία (.) κάνει match και τους newline χαρακτήρες. Η ακολουθία χαρακτήρων '\(' κάνει match το χαρακτήρα '('. Η επόμενη ακολουθία '[^)]' είναι μία negated character class και κάνει match ο,τιδήποτε δεν είναι κλειστή παρένθεση ')'. Ο ειδικός χαρακτήρας '*' κάνει match 0 ή παραπάνω φορές το προηγούμενο token (δηλαδή χαρακτήρα διαφορετικό από κλειστή παρένθεση). Το αγγλικό ερωτηματικό '?' περιορίζει την αναζήτηση στο πρώτο συμβατό match. Οι επόμενοι χαρακτήρες μέχρι την περισπωμένη έχουν κυριολεκτική σημασία, άρα αναζητείται αυτούσια η ακολουθία 'select'.

15 Παρακάμπτωντας τον έλεγχο Σε απλά ελληνικά η regular epxression θα ικανοποιηθεί αν το argument string αποτελείται από μία ανοιχτή παρένθεση, μία οποιαδήποτε ακολουθία χαρακτήρων διάφορων της κλειστής παρένθεσης και τη λέξη select. Βήμα-βήμα, σκοπός είναι: (1) Το input να μην επαληθεύεσει την πατέντα. (2) Η σύνταξη του να ακολουθεί τους κανόνες της MySQL για subqueries. Πως θα γίνει αυτό;

16 Παρακάμπτωντας τον έλεγχο Μία λύση είναι η παρακάτω (#)\n SELECT blah from bleh) Ή σε url encoded μορφή %28%23%29%0ASELECT+blah+from+bleh%29 Η κλειστή παρένθεση διασφαλίζει πως η πατέντα δε θα βρει match, ενώ η newline κλείνει το σχόλιο που ξεκίνησε με το '#'. H MySQL θα αγνοήσει το σχόλιο με αποτέλεσμα να υπάρχει μία έγκυρη subquery.

17 (2+1) Η ολοκλήρωση της επίθεσης

18 Η προσπέλαση των δεδομένων Αφού λύθηκε το πρόβλημα με τις subqueries, μένει να προσδιοριστεί η τελική μορφή του input και κατ' επέκταση της query. Αν υποθέσουμε πως μας ενδιαφέρει να προσπελάσουμε το πρώτο record της στήλης 'column' στον πίνακα 'table', τότε σε ένα UPDATE statement με καθορισμένο το table και την integer column όπου γίνεται η αλλαγή, υπάρχει η εξής μέθοδος: UPDATE tab SET col=(select IF(SUBSTRING(SELECT column from table LIMIT 1),1,1)='a',0,1) Αν ο πρώτος χαρακτήρας του record είναι 'a' η εξωτερική subquery ισοδυναμεί με 0, σε αντίθετη περίπτωση ισοδυναμεί με 1. Ο χρήστης κατόπιν εξετάζει την τιμή της col για να εξακριβώσει αν η condition είναι αληθής ή ψευδής. Συγκρίνοντας κάθε φορά το αποτέλεσμα του SUBSTRING με όλoυς τους πιθανούς χαρακτήρες και κάνοντας το ίδιο για κάθε γράμμα του record, αυξάνοντας κάθε φορά το offset στη SUBSTRING(), τότε μετά από ένα αρκετά μεγάλο αριθμό από queries το ζητούμενο record θα συλλεχθεί ολόκληρο. Βέβαια, μια τέτοιου είδους σειριακή αναζήτηση δεν είναι καθόλου αποδοτική, ενώ στο πραγματικό παράδειγμα υπάρχουν ακόμα μερικές δυσκολίες και παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψιν.

19 Η προσπέλαση των δεδομένων Επιστρέφοντας στην πραγματικότητα foreach($_post as $what => $value) {... if($what=='somevar' && $item>0) db_query("update data SET value=$value WHERE id=$member");... } show_data(); Το τμήμα της query που επηρεάζεται είναι μετά το SET. Κανένα, πρόβλημα, απλά τα POST δεδομένα δε θα περιλαμβάνουν όλη τη query, Το CMS κάνει escape τα single και double quotes. Γι αυτό το λόγο χρησιμοποιείται η function CHAR(). Η σειριακή αναζήτηση, στη συγκεκριμένη περίπτωση η σύγκριση κάθε χαρακτήρα του record με όλους τους δυνατούς, είναι μη αποδοτική. Η απόδοση είναι ένας κρίσιμος παράγοντας και πρέπει να βρεθεί κάτι εναλλακτικό, ώστε να μειωθούν τα requests στο server στο μικρότερο δυνατό. Τα δεδομένα πρέπει να είναι url encoded.

20 Η προσπέλαση των δεδομένων Για το θέμα απόδοση, εναλλακτική της σειριακής αναζήτησης είναι η δυαδική, η οποία εφαρμόζεται σε ταξινομημένο πίνακα. Εδώ πρέπει να γίνει κατανοητό πως το σύνολο των δυνατών χαρακτηρών μπορεί να αναπαρασταθεί με τη βοήθεια των αντίστοιχων ASCII τιμών τους ως ένας ταξινομημένος πίνακας. Για παράδειγμα, αν το record είναι μια συμβολοσειρά δεκαεξαδικών χαρακτηρών, όπως ένας SHA-1 κρυπτογραφημένος κωδικός, τότε οι πιθανοί χαρακτήρες κάθε ψηφίου του κωδικού είναι οι αριθμοί 0-9 και τα γράμματα a-f. Από αυτό το σύνολο κατασκευάζεται ο πίνακας abcdef ή { 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 97, 98, 99, 100, 101, 102 } Έτσι για κάθε θέση της ζητούμενης συμβολοσειράς εφαρμόζεται δυαδική αναζήτηση στον παραπάνω πίνακα.

21 Η προσπέλαση των δεδομένων Συνοψίζοντας, το περιεχόμενο της POST μεταβλητής wysiwyg πρέπει να έχει την παρακάτω μορφή (#)\n SELECT IF(ASCII(SUBSTRING((#)\n SELECT password FROM users WHERE admin=1),1,1))>55,0,1)) Ή σε url-encoded μορφή %28%23%29%0ASELECT+IF%28ASCII%28SUBSTRING %28%28%23%29SELECT+password+FROM+users+WHERE+admin=1%2 9,1,1%29%29>55,0,1%29%29 Συγκεκριμένα, η somevar θα πάρει αυτή την τιμή στην πρώτη επανάληψη της binary search για τον πρώτο χαρακτήρα του κωδικού.

22 Επίλογος Αν και το παράδειγμα αναφερόταν σε συγκεκριμένο λογισμικό, υπάρχει η δυνατότητα γενίκευσης σε δύο επίπεδα, όσα ήταν και τα επιμέρους θέματα της παρουσίασης. Όσον αφορά το validation της db_query(), τέτοιο global validation είναι συχνό φαινόμενο στα μεγάλα web CMS. Μια αμέλεια του προγραμματιστή ή/και λίγο συνδιαστική σχέψη αρκούν πολλές φορές για την εξουδετέρωση του. Επίσης εκτέθηκε η αδυναμία της στρατηγικής Blacklist, καθώς ο κακόβουλος χαρακτήρας '#' ήταν άγνωστος στον προγραμματιστή και δεν αντιμετωπίστηκε όπως έπρεπε. Η μέθοδος exploitation ενός UPDATE statement είναι ακόμα άγνωστη στους developers. Αυτή τη στιγμή στον ιστό υπάρχουν πολλά λάθη τέτοιας μορφής, τα οποία είναι πλήρως εκμεταλλεύσιμα. Σημειωτέον πως η συγκεκριμένη μέθοδος μπορεί να χρησιμοποιηθεί με μικρές αλλαγές και σε INSERT statements.

Ασφάλεια Υπολογιστών Και Δικτύων. Προσομοίωση επίθεσης σε ευπαθές σε SQL Injection σύστημα και απόκτηση κονσόλας διαχειριστή

Ασφάλεια Υπολογιστών Και Δικτύων. Προσομοίωση επίθεσης σε ευπαθές σε SQL Injection σύστημα και απόκτηση κονσόλας διαχειριστή Ασφάλεια Υπολογιστών Και Δικτύων Προσομοίωση επίθεσης σε ευπαθές σε SQL Injection σύστημα και απόκτηση κονσόλας διαχειριστή Ονοματεπώνυμο: Κυριακού Ανδρόνικος Αριθμός Μητρώου: 5806 Email: kyriakou@ceid.upatras.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε.

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Ιατρική Πληροφορική Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι Σημειώσεις μαθήματος: http://medisp.bme.teiath.gr/eclass/courses/tio103/ https://eclass.teiath.gr/courses/tio100/

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ. Ε. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ. Ε. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι Ιατρική Πληροφορική Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ. Ε. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι Σημειώσεις μαθήματος: http://medisp.bme.teiath.gr/eclass/courses/tio103/ https://eclass.teiath.gr/courses/tio100/

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδίαση Βάσεων Δεδομένων

Σχεδίαση Βάσεων Δεδομένων Οδηγίες Μέρος 1: Απαντήστε κάθε ερώτηση. 1. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα που παρέχει το Περιβάλλον Βάσεων Δεδομένων της Oracle για τις επιχειρήσεις; Το σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων της Oracle δίνει

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Διαδικτύου

Προγραμματισμός Διαδικτύου Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Προγραμματισμός Διαδικτύου Δρ. Μηνάς Δασυγένης mdasygenis@uowm.gr Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Η ΓΛΩΣΣΑ PASCAL

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Η ΓΛΩΣΣΑ PASCAL 8.1. Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 Η ΓΛΩΣΣΑ PACAL Πως προέκυψε η γλώσσα προγραμματισμού Pascal και ποια είναι τα γενικά της χαρακτηριστικά; Σχεδιάστηκε από τον Ελβετό επιστήμονα της Πληροφορικής Nicklaus Wirth to

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην πληροφορική

Εισαγωγή στην πληροφορική Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών Εισαγωγή στην πληροφορική Βασίλειος Βεσκούκης Δρ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών ΕΜΠ v.vescoukis@cs.ntua.gr Η γλώσσα προγραμματισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ AΙΓΑIΟΥ & ΑΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. Τμήματα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών & Μηχ. Αυτοματισμού ΤΕ. Εισαγωγή στη Python

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ AΙΓΑIΟΥ & ΑΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. Τμήματα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών & Μηχ. Αυτοματισμού ΤΕ. Εισαγωγή στη Python ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ AΙΓΑIΟΥ & ΑΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. Τμήματα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών & Μηχ. Αυτοματισμού ΤΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Η/Υ Εισαγωγή στη Python Νικόλαος Ζ. Ζάχαρης Αναπληρωτής

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Η/Υ. Δομή Επιλογής. Ιωάννης Λυχναρόπουλος Μαθηματικός, MSc, PhD

Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Η/Υ. Δομή Επιλογής. Ιωάννης Λυχναρόπουλος Μαθηματικός, MSc, PhD Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Η/Υ Δομή Επιλογής Ιωάννης Λυχναρόπουλος Μαθηματικός, MSc, PhD Δομή Επιλογής (Απόφασης) Εκτέλεση υπό συνθήκη IF THEN IF THEN ELSE IF THEN

Διαβάστε περισσότερα

Μέρος 2 Κατασκευή Συντακτικού Αναλυτή

Μέρος 2 Κατασκευή Συντακτικού Αναλυτή Αντίρριο, 05/04/2017 Προδιαγραφές Εργαστηριακής Εργασίας για το μάθημα «Μεταγλωττιστές» To δεύτερο μέρος της εργασίας έχει ως στόχο την ανάπτυξη του συντακτικού αναλυτή με χρήση του bison / byacc. Στο

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ 9.1 Εντολές Εισόδου/εξόδου Στην Pascal, 1. Tα δεδομένα των προγραμμάτων λαμβάνονται: είτε από το πληκτρολόγιο είτε από ένα αρχείο με τη χρήση των διαδικασιών read και readln,

Διαβάστε περισσότερα

// MATHIMA 2, // s.boot; s.makewindow.boot; // boot server!

// MATHIMA 2, // s.boot; s.makewindow.boot; // boot server! // ------ MATHIMA 2, 07.03.12 ------ // s.boot; s.makewindow.boot; // boot server! /* Αυτά θα τα δούμε αργότερα, απλώς είπα να τα συμπεριλάβω από τώρα: Server.local.options.blockSize = 16; Server.local.options.sampleRate

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ-150. Προγραμματισμός

ΗΥ-150. Προγραμματισμός ΗΥ-150 Εντολές Ελέγχου Ροής Σειριακή εκτέλεση εντολών Όλα τα προγράμματα «γράφονται» χρησιμοποιώντας 3 είδη εντολών: Σειριακές εντολές (sequential built in C) Εντολές απόφασης (if, if/else, switch) Περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

Η SQL αποτελείται από δύο υποσύνολα, τη DDL και τη DML.

Η SQL αποτελείται από δύο υποσύνολα, τη DDL και τη DML. Κεφάλαιο 5 Η γλώσσα SQL 5.1 Εισαγωγή Η γλώσσα SQL (Structured Query Language) είναι η πιο διαδεδομένη διαλογική γλώσσα ερωταπαντήσεων που χρησιμοποιείται για την επικοινωνία του χρήστη με σχεσιακές ΒΔ.

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ-150. Προγραμματισμός

ΗΥ-150. Προγραμματισμός ΗΥ-150 Εντολές Ελέγχου Ροής Σειριακή εκτέλεση εντολών Όλα τα προγράμματα «γράφονται» χρησιμοποιώντας 3 είδη εντολών: Σειριακές εντολές (sequential built in C) Εντολές απόφασης (if, if/else, switch) Περιλαμβάνει

Διαβάστε περισσότερα

PHP Functions. by George Girtsou Copyright All Rights Reserved. Με την επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος.

PHP Functions. by George Girtsou Copyright All Rights Reserved. Με την επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος. PHP Functions by George Girtsou Copyright All Rights Reserved ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΩΜΑΤΑ Όλα τα δικαιώματα συμπεριλαμβανομένου της πνευματικής ιδιοκτησίας επί του περιεχομένου, βρίσκονται υπό την κατοχή ή τον

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #6

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #6 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #6 Διδάσκων: Γιάννης Θεοδωρίδης Συντάκτης Κειμένου: Βαγγέλης Κατσικάρος Φεβρουάριος 2008 Περιεχόμενα JOIN συνέχεια

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο Bison. Μεταγλωττιστές, Χειμερινό εξάμηνο

Εισαγωγή στο Bison. Μεταγλωττιστές, Χειμερινό εξάμηνο Εισαγωγή στο Bison Μεταγλωττιστές, Χειμερινό εξάμηνο 2016-2017 Συντακτική Ανάλυση Αποτελεί την δεύτερη φάση της μετάφρασης. Εύρεση της σχέσης που υπάρχει των λεκτικών μονάδων ενός προγράμματος. Παράδειγμα

Διαβάστε περισσότερα

Η πρώτη παράμετρος είναι ένα αλφαριθμητικό μορφοποίησης

Η πρώτη παράμετρος είναι ένα αλφαριθμητικό μορφοποίησης Η συνάρτηση printf() Η συνάρτηση printf() χρησιμοποιείται για την εμφάνιση δεδομένων στο αρχείο εξόδου stdout (standard output stream), το οποίο εξ ορισμού συνδέεται με την οθόνη Η συνάρτηση printf() δέχεται

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Εκφράσεις, τελεστές, σχόλια. 3.1 Εισαγωγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3. Εκφράσεις, τελεστές, σχόλια. 3.1 Εισαγωγή ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Εκφράσεις, τελεστές, σχόλια Σύνοψη Στο κεφάλαιο αυτό εισάγουμε τον τρόπο τέλεσης πράξεων μεταξύ μεταβλητών και σταθερών, εκφράσεις μεταξύ αυτών καθώς και το σχολιασμό της λογικής ενός προγράμματος.

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη και Σχεδίαση Λογισμικού

Ανάπτυξη και Σχεδίαση Λογισμικού Ανάπτυξη και Σχεδίαση Λογισμικού Η γλώσσα προγραμματισμού C Γεώργιος Δημητρίου Βασικά Στοιχεία Το αλφάβητο της C Οι βασικοί τύποι της C Δηλώσεις μεταβλητών Είσοδος/Έξοδος Βασικές εντολές της C Αλφάβητο

Διαβάστε περισσότερα

FORTRAN και Αντικειμενοστραφής Προγραμματισμός

FORTRAN και Αντικειμενοστραφής Προγραμματισμός FORTRAN και Αντικειμενοστραφής Προγραμματισμός Παραδόσεις Μαθήματος 2016 Δρ Γ Παπαλάμπρου Επίκουρος Καθηγητής ΕΜΠ georgepapalambrou@lmentuagr Εργαστήριο Ναυτικής Μηχανολογίας (Κτίριο Λ) Σχολή Ναυπηγών

Διαβάστε περισσότερα

Αντίρριο, 14/03/2017 Προδιαγραφές Εργαστηριακής Εργασίας για το μάθημα «Μεταγλωττιστές»

Αντίρριο, 14/03/2017 Προδιαγραφές Εργαστηριακής Εργασίας για το μάθημα «Μεταγλωττιστές» Αντίρριο, 14/03/2017 Προδιαγραφές Εργαστηριακής Εργασίας για το μάθημα «Μεταγλωττιστές» Η εργασία έχει ως στόχο τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός μεταγλωττιστή για την γλώσσα Ciscal, χρησιμοποιώντας

Διαβάστε περισσότερα

Ο πιο κάτω πίνακας περιγράφει σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε τους τρεις πιο πάνω τρόπους:

Ο πιο κάτω πίνακας περιγράφει σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούμε τους τρεις πιο πάνω τρόπους: Επαναλήψεις - Loops Οι επαναλήψεις σε ένα πρόγραμμα μας επιτρέπουν μια ομάδα εντολών να εκτελείται για όσες φορές επιθυμούμε Υπάρχουν τρεις τρόποι επανάληψης εντολών με τη χρήση: While loops For loops

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Δικαιώματα Χρηστών Προβολές

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων. Δικαιώματα Χρηστών Προβολές Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Δικαιώματα Χρηστών Προβολές Επικοινωνία με MySQL mysql host DB server queries results Client host Β Δ Η χρήση της mysql βασίζεται στο μοντέλο client server Remote access to

Διαβάστε περισσότερα

Τείχος Προστασίας Εφαρμογών Διαδικτύου

Τείχος Προστασίας Εφαρμογών Διαδικτύου Τείχος Προστασίας Εφαρμογών Διαδικτύου Web Application Firewalls Ιωάννης Στάης {istais@census-labs.com} Γιατί είναι σημαντική η προστασία των εφαρμογών ιστού; Πάνω από 70% όλων των επιθέσεων συμβαίνουν

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον

Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 2.4 Βασικές συνιστώσες/εντολές ενός αλγορίθμου 2.4.1 Δομή ακολουθίας ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 7.1 7.9 Σταθερές (constants): Προκαθορισμένες τιμές που παραμένουν

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Προγραμματισμού Διαδικτύου ~ MySQL & PHP ~

Θέματα Προγραμματισμού Διαδικτύου ~ MySQL & PHP ~ Θέματα Προγραμματισμού Διαδικτύου ~ MySQL & PHP ~ Στελιος Σφακιανάκης Εαρινό 2019 Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 1 Ροή Δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑIΟΥ & ΑΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑIΟΥ & ΑΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑIΟΥ & ΑΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ Τ.Τ. Τμήματα Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών & Μηχ. Αυτοματισμού ΤΕ Εισαγωγή στη MySQL Νικόλαος Ζ. Ζάχαρης Τι είναι η MySql Είναι ένα Σχεσιακό Σύστημα Διαχείρισης

Διαβάστε περισσότερα

Βασικοί τύποι δεδομένων (Pascal) ΕΠΑ.Λ Αλίμου Γ Πληροφορική Δομημένος Προγραμματισμός (Ε) Σχολ. Ετος Κων/νος Φλώρος

Βασικοί τύποι δεδομένων (Pascal) ΕΠΑ.Λ Αλίμου Γ Πληροφορική Δομημένος Προγραμματισμός (Ε) Σχολ. Ετος Κων/νος Φλώρος Βασικοί τύποι δεδομένων (Pascal) ΕΠΑ.Λ Αλίμου Γ Πληροφορική Δομημένος Προγραμματισμός (Ε) Σχολ. Ετος 2012-13 Κων/νος Φλώρος Απλοί τύποι δεδομένων Οι τύποι δεδομένων προσδιορίζουν τον τρόπο παράστασης των

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ-150. Προγραµµατισµός. Εντολές Ελέγχου Ροής

ΗΥ-150. Προγραµµατισµός. Εντολές Ελέγχου Ροής ΗΥ-150 Εντολές Ελέγχου Ροής Σειριακή εκτέλεση εντολών Όλα τα προγράµµατα «γράφονται» χρησιµοποιώντας 3 είδη εντολών: Σειριακές εντολές (sequential built in C) Εντολές απόφασης (if, if/else, switch) Περιλαµβάνει

Διαβάστε περισσότερα

TEC610 Δυναμικές Εφαρμογές Διαδικτύου (ΣΤ εξάμηνο)

TEC610 Δυναμικές Εφαρμογές Διαδικτύου (ΣΤ εξάμηνο) TEC610 (ΣΤ εξάμηνο) Διδάσκων: Ανδρέας Γιαννακουλόπουλος Εαρινό εξάμηνο Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά

Διαβάστε περισσότερα

DELETE, UPDATE, INSERT.

DELETE, UPDATE, INSERT. Ενημέρωση βάσης δεδομένων με SQL DELETE, UPDATE, INSERT Αθανάσιος Σταυρακούδης http://stavrakoudis.econ.uoi.gr Άνοιξη 2014 1 / 88 Περιεχόμενα 1 Γενικά για την αποθήκευση δεδομένων και την ενημέρωση της

Διαβάστε περισσότερα

alpha Language age (3/5) alpha Language Φροντιστήριο Syntax Directed Translation and

alpha Language age (3/5) alpha Language Φροντιστήριο Syntax Directed Translation and alpha Language (1/5) ΗΥ-340 Γλώσσες και Μεταφραστές Φροντιστήριο Syntax Directed Translation and alpha Language Στην alpha δεν υπάρχει main() συνάρτηση, ο κώδικας ξεκινάει την εκτέλεση από την αρχή του

Διαβάστε περισσότερα

DELETE, UPDATE, INSERT

DELETE, UPDATE, INSERT Ενημέρωση βάσης δεδομένων με SQL DELETE, UPDATE, INSERT Αθανάσιος Σταυρακούδης http://stavrakoudis.econ.uoi.gr astavrak@uoi.gr @AStavrakoudis Άνοιξη 2016 1 / 103 Περιεχόμενα 1 Γενικά για την αποθήκευση

Διαβάστε περισσότερα

ΕΣΔ 232: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. Ακαδημαϊκό Έτος 2011 2012, Εαρινό Εξάμηνο. Εργαστηριακή Άσκηση 4 7/02/2012

ΕΣΔ 232: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. Ακαδημαϊκό Έτος 2011 2012, Εαρινό Εξάμηνο. Εργαστηριακή Άσκηση 4 7/02/2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ & ΣΠΟΥΔΩΝ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΕΣΔ 232: ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2011 2012, Εαρινό Εξάμηνο Εργαστηριακή Άσκηση 4 7/02/2012

Διαβάστε περισσότερα

Δυναμικές Ιστοσελίδες Εισαγωγή στην Javascript για προγραμματισμό στην πλευρά του client

Δυναμικές Ιστοσελίδες Εισαγωγή στην Javascript για προγραμματισμό στην πλευρά του client ΕΣΔ 516 Τεχνολογίες Διαδικτύου Δυναμικές Ιστοσελίδες Εισαγωγή στην Javascript για προγραμματισμό στην πλευρά του client Περιεχόμενα Περιεχόμενα Javascript και HTML Βασική σύνταξη Μεταβλητές Τελεστές Συναρτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο 9. Προγραμματιστικές Εφαρμογές στο Διαδίκτυο. Στόχος. Προετοιμασία περιβάλλοντος εργασίας

Εργαστήριο 9. Προγραμματιστικές Εφαρμογές στο Διαδίκτυο. Στόχος. Προετοιμασία περιβάλλοντος εργασίας Εργαστήριο 9 Προγραμματιστικές Εφαρμογές στο Διαδίκτυο Στόχος Στόχος του εργαστηρίου είναι η εκμάθηση των βασικών εργασιών στην MySQL και η εξοικείωση με το περιβάλλον του εργαλείου διαχείρισης phpmyadmin.

Διαβάστε περισσότερα

Σχεσιακή Άλγεβρα και Σχεσιακός Λογισμός. Σχεσιακή Άλγεβρα Σχεσιακός Λογισμός

Σχεσιακή Άλγεβρα και Σχεσιακός Λογισμός. Σχεσιακή Άλγεβρα Σχεσιακός Λογισμός 7 Σχεσιακή Άλγεβρα και Σχεσιακός Λογισμός Σχεσιακή Άλγεβρα Σχεσιακός Λογισμός Σχεσιακή Άλγεβρα H Σχεσιακή Άλγεβρα (relational algebra) ορίζει ένα σύνολο πράξεων που εφαρμόζονται σε μία ή περισσότερες σχέσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Μέρος 2ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1 ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΜΕΤΑΓΛΩΤΤΙΣΗΣ Η γλώσσα C κάνει αυστηρή διάκριση μεταξύ πεζών

Διαβάστε περισσότερα

1. Πότε χρησιμοποιούμε την δομή επανάληψης; Ποιες είναι οι διάφορες εντολές (μορφές) της;

1. Πότε χρησιμοποιούμε την δομή επανάληψης; Ποιες είναι οι διάφορες εντολές (μορφές) της; 1. Πότε χρησιμοποιούμε την δομή επανάληψης; Ποιες είναι οι διάφορες (μορφές) της; Η δομή επανάληψης χρησιμοποιείται όταν μια σειρά εντολών πρέπει να εκτελεστεί σε ένα σύνολο περιπτώσεων, που έχουν κάτι

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Ι. Χαρακτήρες. Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών

Προγραμματισμός Ι. Χαρακτήρες. Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Χαρακτήρες Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου Τμήμα Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Νικόλαος Προγραμματισμός Δ. Τσελίκας Ι Χαρακτήρες - Εισαγωγή Έως τώρα έχουμε κατά κύριο λόγο χρησιμοποιήσει τους αριθμητικούς τύπους

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε.

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Ιατρική Πληροφορική Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι Σημειώσεις μαθήματος: http://medisp.bme.teiath.gr/eclass/courses/tio103/ https://eclass.teiath.gr/courses/tio100/

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 5η: Εντολές Επανάληψης

Διάλεξη 5η: Εντολές Επανάληψης Διάλεξη 5η: Εντολές Επανάληψης Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών, Πανεπιστήμιο Κρήτης Εισαγωγή στην Επιστήμη Υπολογιστών Βασίζεται σε διαφάνειες του Κ Παναγιωτάκη Πρατικάκης (CSD) Εντολές Επανάληψης CS100, 2015-2016

Διαβάστε περισσότερα

Η γλώσσα προγραμματισμού Strange

Η γλώσσα προγραμματισμού Strange Προγραμματιστική άσκηση: Η γλώσσα προγραμματισμού Strange Η Strange είναι μια μικρή γλώσσα προγραμματισμού. Παρόλο που οι προγραμματιστικές της ικανότητες είναι μικρές, η εκπαιδευτική αυτή γλώσσα περιέχει

Διαβάστε περισσότερα

φροντιστήρια Θέματα Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Γ λυκείου Προσανατολισμός Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής

φροντιστήρια   Θέματα Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Γ λυκείου Προσανατολισμός Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής Θέματα Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον Γ λυκείου Προσανατολισμός Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής Θέμα Α Α1. Να γράψετε στο τετράδιο σας το γράμμα της κάθε πρότασης και δίπλα τη λέξη

Διαβάστε περισσότερα

Εκφράσεις. Τύποι, Σταθερές & Μεταβλητές. Ορισµός Μεταβλητών

Εκφράσεις. Τύποι, Σταθερές & Μεταβλητές. Ορισµός Μεταβλητών ΣΥΝΤΑΞΗ SCRIPTING ΓΛΩΣΣΑΣ Εκφράσεις Οι εκφράσεις της γλώσσας χωρίζονται µεταξύ τους µε ελληνικό ερωτηµατικό ;. Μπορούν να καταλαµβάνουν µια ή περισσότερες γραµµές ή και να υπάρχουν περισσότερες από µια

Διαβάστε περισσότερα

Εφαρμοσμένη Πληροφορική ΙΙ (Θ) Είσοδος/Έξοδος Μεταβλητές Τύποι Μεταβλητών Τελεστές και Προτεραιότητα Μετατροπές Μεταξύ Τύπων

Εφαρμοσμένη Πληροφορική ΙΙ (Θ) Είσοδος/Έξοδος Μεταβλητές Τύποι Μεταβλητών Τελεστές και Προτεραιότητα Μετατροπές Μεταξύ Τύπων Εφαρμοσμένη Πληροφορική ΙΙ (Θ) Είσοδος/Έξοδος Μεταβλητές Τύποι Μεταβλητών Τελεστές και Προτεραιότητα Μετατροπές Μεταξύ Τύπων 1 Είσοδος/Έξοδος Είσοδος/Έξοδος ανάλογα με τον τύπο του προγράμματος Πρόγραμμα

Διαβάστε περισσότερα

2 ΟΥ και 8 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

2 ΟΥ και 8 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ Σ. ΖΙΩΓΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑ 2 ΟΥ και 8 ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΔΟΜΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ 1) Πότε χρησιμοποιείται η δομή επανάληψης

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασιακός Προγραμματισμός

Διαδικασιακός Προγραμματισμός Τμήμα ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Διαδικασιακός Προγραμματισμός Διάλεξη 2 η Τύποι Δεδομένων Δήλωση Μεταβλητών Έξοδος Δεδομένων Οι διαλέξεις βασίζονται στο βιβλίο των Τσελίκη και Τσελίκα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΑΣΕΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Insert, Update, Delete, Ένωση πινάκων Γιώργος Μαρκοµανώλης Περιεχόµενα Group By... 1 Having...1 Οrder By... 2 Εντολή Insert...

Διαβάστε περισσότερα

ΕισαγωγήστουςΗ/Υ. PHP Hypertext Preprocessor

ΕισαγωγήστουςΗ/Υ. PHP Hypertext Preprocessor ΕισαγωγήστουςΗ/Υ PHP Hypertext Preprocessor ΤιείναιηPHP; PHP είναιµία server-based scripting language σχεδιασµένη ειδικά για το web. Σε µία html σελίδα µπορούµε να ενσωµατώσουµε php κώδικα που εκτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Γιάννης Σαμωνάκης. 1 ο ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΩΔΙΚΑ «Βασικά Θέματα Προγραμματισμού στην Ανάπτυξη Δυναμικών Διαδικτυακών Εφαρμογών» (Part 4 - PHP)

Γιάννης Σαμωνάκης. 1 ο ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΩΔΙΚΑ «Βασικά Θέματα Προγραμματισμού στην Ανάπτυξη Δυναμικών Διαδικτυακών Εφαρμογών» (Part 4 - PHP) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ 1 ο ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΩΔΙΚΑ «Βασικά Θέματα Προγραμματισμού στην Ανάπτυξη Δυναμικών Διαδικτυακών Εφαρμογών» (Part 4 - PHP) Γιάννης Σαμωνάκης 1 Περιεχόμενα Τι είναι η PHP Που μπορεί να χρησιμοποιηθεί

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός ΗΥ και Υπολογιστική Φυσική. Χρήστος Γκουμόπουλος

Προγραμματισμός ΗΥ και Υπολογιστική Φυσική. Χρήστος Γκουμόπουλος Προγραμματισμός ΗΥ και Υπολογιστική Φυσική Χρήστος Γκουμόπουλος Προγραμματισμός ΗΥ και Υπολογιστική Φυσική Χρήστος Γκουμόπουλος Προγραμματισμός ΗΥ και Υπολογιστική Φυσική Χρήστος Γκουμόπουλος Προγραμματισμός

Διαβάστε περισσότερα

ιαδικαστικός Προγραμματισμός

ιαδικαστικός Προγραμματισμός ΤΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ιαδικαστικός Προγραμματισμός Α Εξάμηνο Μάθημα 2 ο : Εντολές ελέγχου > εντολές υπό συνθήκη Στόχοι μαθήματος Να κατανοήσετε τη σχέση μεταξύ εντολών και παραστάσεων. Να αναγνωρίζετε

Διαβάστε περισσότερα

Αλγοριθμική & Δομές Δεδομένων- Γλώσσα Προγραμματισμού Ι (PASCAL) (PASCAL ) Μεταβλητές- Τύποι- Τελεστές

Αλγοριθμική & Δομές Δεδομένων- Γλώσσα Προγραμματισμού Ι (PASCAL) (PASCAL ) Μεταβλητές- Τύποι- Τελεστές Αλγοριθμική & Δομές Δεδομένων- Γλώσσα Προγραμματισμού Ι (PASCAL) (PASCAL ) Μεταβλητές- Τύποι- Τελεστές Μεταβλητές 2 Δήλωση μεταβλητών Η δήλωση (declaration) πληροφορεί το μεταγλωττιστή για το όνομα και

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων

Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Πανεπιστήμιο Πειραιώς Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων Σχεδιασμός Βάσεων Δεδομένων Εργαστήριο 4 Δρ. Βασιλική Κούφη Περιεχόμενα Υλοποίηση Βάσεως Δεδομένων Εκτέλεση ερωτημάτων SQL στην Βάση Δεδομένων BHMA 1. Σχεδιασμός

Διαβάστε περισσότερα

Αλγόριθμοι Αναζήτησης. (AeppAcademy.com)

Αλγόριθμοι Αναζήτησης. (AeppAcademy.com) Αλγόριθμοι Αναζήτησης (AeppAcademy.com) 1. Γιατί τους χρειαζόμαστε Συχνά χρειάζεται να βρίσκουμε ένα συγκεκριμένο στοιχείο δεδομένων ανάμεσα σε λίγα ή πολλά (εκατοντάδες, χιλιάδες, εκατομμύρια ή περισσότερα)

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο #10 (Ε10) 1

Εργαστήριο #10 (Ε10) 1 Εργαστήριο #10 Από τα προηγούμενα εργαστήρια......θα χρειαστείτε ορισμένες από τις οδηγίες μορφοποίησης CSS (ανατρέξτε στις εκφωνήσεις του 8 ου και 9 ου εργαστηρίου).! Οδηγίες Στη δυναμική δημιουργία ιστοσελίδων

Διαβάστε περισσότερα

Έννοιες Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων και Αρχιτεκτονική

Έννοιες Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων και Αρχιτεκτονική Έννοιες Διαχείρισης Βάσεων Δεδομένων και Αρχιτεκτονική Αρχιτεκτονική ANSI-SPARC, Επίπεδα Αρχιτεκτονικής (Εξωτερικό, Εννοιολογικό, Εσωτερικό), Παραδοσιακή Προσέγγιση (Μειονεκτήματα, Παράδειγμα), Προσέγγιση

Διαβάστε περισσότερα

2 ο Σύνολο Ασκήσεων. Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1

2 ο Σύνολο Ασκήσεων. Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1 2 ο Σύνολο Ασκήσεων Οι βαθμοί θα ανακοινωθούν αύριο μαζί με τους βαθμούς της προγραμματιστικής άσκησης Τα αστεράκια δείχνουν τον εκτιμώμενο βαθμό δυσκολίας (*) εύκολο (**) μέτριο (***) δύσκολο Βάσεις Δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε.

Ιατρική Πληροφορική. Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Ιατρική Πληροφορική Δρ. Π. ΑΣΒΕΣΤΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Τ.Ε. Χρήσιμοι Σύνδεσμοι Σημειώσεις μαθήματος: http://medisp.bme.teiath.gr/eclass/courses/tio103/ https://eclass.teiath.gr/courses/tio100/

Διαβάστε περισσότερα

Σχεδιασμός Πληροφοριακών Συστημάτων. Σημειώσεις

Σχεδιασμός Πληροφοριακών Συστημάτων. Σημειώσεις Σχεδιασμός Πληροφοριακών Συστημάτων Σημειώσεις Συμπλήρωμα για τις Εκδόσεις 4 (4.1) και 4.2 των Σημειώσεων Έκδοση 19/2/2011 Μάριος Μάντακας mmantak@gmail.com Διαφορά από την προηγούμενη Έκδοση: Προσθήκη

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές II

Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές II ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές II Ενημέρωση βάσης δεδομένων με τις εντολές INSERT, DELETE, UPDATE Διδάσκων: Επίκουρος Καθηγητής Αθανάσιος Σταυρακούδης Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Ορισμοί Σχεσιακού Μοντέλου και Τροποποιήσεις Σχέσεων σε SQL

Ορισμοί Σχεσιακού Μοντέλου και Τροποποιήσεις Σχέσεων σε SQL Εισαγωγή Μοντελοποίηση Στα προηγούμενα μαθήματα: Ορισμοί Σχεσιακού Μοντέλου και Τροποποιήσεις Σχέσεων σε SQL Εννοιολογικός Σχεδιασμός Βάσεων εδομένων (με χρήση του Μοντέλου Οντοτήτων/Συσχετίσεων) Λογικός

Διαβάστε περισσότερα

Οι εντολές ελέγχου της ροής ενός προγράμματος.

Οι εντολές ελέγχου της ροής ενός προγράμματος. Κεφάλαιο ΙΙI: Οι εντολές ελέγχου της ροής ενός προγράμματος 31 Εντολές ελέγχου της ροής Στο παρόν κεφάλαιο ασχολούμαστε με την σύνταξη των εντολών της C οι οποίες εισάγουν λογική και ελέγχουν την ροή εκτέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #2

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #2 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #2 Διδάσκων: Γιάννης Θεοδωρίδης Συντάκτης Κειμένου: Βαγγέλης Κατσικάρος Φεβρουάριος 2008 Περιεχόμενα SQL Language

Διαβάστε περισσότερα

Computing. Νοέμβριος Έκδοση 1.0

Computing. Νοέμβριος Έκδοση 1.0 Computing Νοέμβριος 2017 Έκδοση 1.0 Ενότητα Computing Αυτή η ενότητα παραθέτει τις βασικές έννοιες και δεξιότητες που σχετίζονται με την ικανότητα χρήσης υπολογιστικής σκέψης (computational thinking) και

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εντολές επιλογής Εντολές επανάληψης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εντολές επιλογής Εντολές επανάληψης ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εντολές επιλογής Εντολές επανάληψης Εισαγωγή Στο προηγούμενο κεφάλαιο αναπτύξαμε προγράμματα, τα οποία ήταν πολύ απλά και οι εντολές των οποίων εκτελούνται η μία μετά την άλλη. Αυτή η σειριακή

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Η/Υ 1 (Εργαστήριο)

Προγραμματισμός Η/Υ 1 (Εργαστήριο) Προγραμματισμός Η/Υ 1 (Εργαστήριο) Ενότητα 2: Δομή ενός προγράμματος C Καθηγήτρια Εφαρμογών: Τσαγκαλίδου Ροδή Τμήμα: Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Σχολικό Βιβλίο - Κεφάλαιο 7 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ PASCAL ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 13

Σχολικό Βιβλίο - Κεφάλαιο 7 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ PASCAL ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 13 Σχολικό Βιβλίο - Κεφάλαιο 7 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕ PASCAL ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 13 ΙΣΤΟΡΙΚΑ Παρουσιάστηκε το 1970 από το Niklaus Wirth Προγενέστερη γλώσσα ήταν η Algol 60 Είναι δομημένη γλώσσα προγραμματισμού υψηλού

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στο Bison. Μεταγλωττιστές, Χειμερινό εξάμηνο

Εισαγωγή στο Bison. Μεταγλωττιστές, Χειμερινό εξάμηνο Εισαγωγή στο Bison Μεταγλωττιστές, Χειμερινό εξάμηνο 2014-2015 Συντακτική Ανάλυση Αποτελεί την δεύτερη φάση της μετάφρασης. Εύρεση της σχέσης που υπάρχει των λεκτικών μονάδων ενός προγράμματος. Παράδειγμα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΙΙ (JAVA) 11/3/2008

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΙΙ (JAVA) 11/3/2008 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΙΙ (JAVA) 11/3/2008 Κατασκευαστές (Constructors) Ειδικός τύπος μεθόδων, οι οποίες: - είναι public και έχουν το ίδιο όνομα με αυτό της κλάσης - χρησιμοποιούνται για να αρχικοποιήσουν κάποιες

Διαβάστε περισσότερα

Στόχοι και αντικείμενο ενότητας. Εκφράσεις. Η έννοια του τελεστή. #2.. Εισαγωγή στη C (Μέρος Δεύτερο) Η έννοια του Τελεστή

Στόχοι και αντικείμενο ενότητας. Εκφράσεις. Η έννοια του τελεστή. #2.. Εισαγωγή στη C (Μέρος Δεύτερο) Η έννοια του Τελεστή Στόχοι και αντικείμενο ενότητας Η έννοια του Τελεστή #2.. Εισαγωγή στη C (Μέρος Δεύτερο) Εκφράσεις Προτεραιότητα Προσεταιριστικότητα Χρήση παρενθέσεων Μετατροπές Τύπων Υπονοούμενες και ρητές μετατροπές

Διαβάστε περισσότερα

Injection Attacks. Protocol Host FilePath. field1=valuex&field2=valuey. Query String. Web server HTTP GET.

Injection Attacks. Protocol Host FilePath.  field1=valuex&field2=valuey. Query String. Web server HTTP GET. Πως γίνεται η πρόσβαση σήμερα; Το user input περνάει από ένα server-side script μέσω HTTP methods όπως POST/GET Το αίτημα επεξεργάζεται Ανάλογα ανοίγει πρόσβαση στη βάση Query database και ανάκτηση results

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2 ο Βασικές Έννοιες Αλγορίθμων (σελ )

Κεφάλαιο 2 ο Βασικές Έννοιες Αλγορίθμων (σελ ) Κεφάλαιο 2 ο Βασικές Έννοιες Αλγορίθμων (σελ. 25 48) Τι είναι αλγόριθμος; Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Αλγόριθμος είναι μία πεπερασμένη σειρά ενεργειών, αυστηρά καθορισμένων και εκτελέσιμων σε πεπερασμένο χρονικό διάστημα,

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Η ΓΛΩΣΣΑ PASCAL ΒΑΣΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Απλοί ή στοιχειώδης Τ.Δ. Ακέραιος τύπος Πραγματικός τύπος Λογικός τύπος Χαρακτήρας Σύνθετοι Τ.Δ. Αλφαριθμητικός 1. Ακέραιος (integer) Εύρος: -32768 έως 32767 Δήλωση

Διαβάστε περισσότερα

Θέματα Προγραμματισμού Διαδικτύου ~ PHP ~

Θέματα Προγραμματισμού Διαδικτύου ~ PHP ~ Θέματα Προγραμματισμού Διαδικτύου ~ PHP ~ Στελιος Σφακιανάκης Εαρινό 2019 Αυτή η εργασία χορηγείται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 1 Server-side programming

Διαβάστε περισσότερα

Αλγόριθμοι και Δομές Δεδομένων (Ι) (εισαγωγικές έννοιες)

Αλγόριθμοι και Δομές Δεδομένων (Ι) (εισαγωγικές έννοιες) Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2015-16 Αλγόριθμοι και Δομές Δεδομένων (Ι) (εισαγωγικές έννοιες) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Μ.Στεφανιδάκης Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Διαδικασιακός Προγραμματισμός

Διαδικασιακός Προγραμματισμός Τμήμα ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΕ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Διαδικασιακός Προγραμματισμός Διάλεξη 5 η Έλεγχος Προγράμματος Οι διαλέξεις βασίζονται στο βιβλίο των Τσελίκη και Τσελίκα C: Από τη Θεωρία στην Εφαρμογή

Διαβάστε περισσότερα

ΗΥ-360 Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διδάσκων: Δ. Πλεξουσάκης. Φροντιστήριο SQL Examples Ξένου Ρουμπίνη

ΗΥ-360 Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διδάσκων: Δ. Πλεξουσάκης. Φροντιστήριο SQL Examples Ξένου Ρουμπίνη ΗΥ-360 Αρχεία και Βάσεις Δεδομένων Διδάσκων: Δ. Πλεξουσάκης Φροντιστήριο SQL Examples Ξένου Ρουμπίνη 1 SQL-DDL Data Definition/Description Language (DDL): προσδιορίζουν τη δομή ή το σχήμα των δεδομένων.

Διαβάστε περισσότερα

10 η Διάλεξη Python Βάσεις δεδομένων στη python

10 η Διάλεξη Python Βάσεις δεδομένων στη python 10 η Διάλεξη Python Βάσεις δεδομένων στη python ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Η standard διεπαφη της python για βάσεις δεδομένων βασίζεται στο DB-API Python Database API υποστηρίζει ένα ευρύ φάσμα βάσεων δεδομένων

Διαβάστε περισσότερα

Β. Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Η/Υ με την JavaScript

Β. Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Η/Υ με την JavaScript Β. Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Η/Υ με την JavaScript Β.1 Τύποι Δεδομένων Όλες οι γλώσσες προγραμματισμού (πρέπει να) υποστηρίζουν πέντε (5) πρωταρχικούς τύπους δεδομένων: char (character) int (integer)

Διαβάστε περισσότερα

3.1 Αριθμητικοί και Λογικοί Τελεστές, Μετατροπές Τύπου (Casting)

3.1 Αριθμητικοί και Λογικοί Τελεστές, Μετατροπές Τύπου (Casting) Εργαστήριο 3: 3.1 Αριθμητικοί και Λογικοί Τελεστές, Μετατροπές Τύπου (Casting) Η C++, όπως όλες οι γλώσσες προγραμματισμού, χρησιμοποιεί τελεστές για να εκτελέσει τις αριθμητικές και λογικές λειτουργίες.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #3

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #3 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Βάσεις Δεδομένων (4 ο εξάμηνο) Εργαστήριο MySQL #3 Διδάσκων: Γιάννης Θεοδωρίδης Συντάκτης Κειμένου: Βαγγέλης Κατσικάρος Φεβρουάριος 2008 Περιεχόμενα ξένα κλειδιά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στον Προγραμματισμό

Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Εισαγωγή στον Προγραμματισμό Έλεγχος Δημήτρης Μιχαήλ Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεματικής Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Ακ. Έτος 2012-2013 Σχεσιακοί Τελεστές και Ισότητας Ένα πρόγραμμα εκτός από αριθμητικές πράξεις

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ & ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Μέρος 5ο ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥΛΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1 Η ΕΝΤΟΛΗ for Με την εντολή for δημιουργούμε βρόχους επανάληψης σε

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων

Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Εργαστήριο Βάσεων Δεδομένων Φροντιστήριο 4/2/2009 Δικαιώματα χρηστών - Προβολές (Views) ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ MYSQL queries results mysql host DB server queries results Client host Β Δ Ηχρήσητηςmysql βασίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Πληροφορικής ΑΠΘ

Τμήμα Πληροφορικής ΑΠΘ Βάσεις Δεδομένων Εργαστήριο ΙΙ Τμήμα Πληροφορικής ΑΠΘ 2013-2014 2 Σκοπός του 2 ου εργαστηρίου Σκοπός αυτού του εργαστηρίου είναι: Η μελέτη ερωτημάτων σε μία μόνο σχέση. Εξετάζουμε τους τελεστές επιλογής

Διαβάστε περισσότερα

2.1. Εντολές. 2.2. Σχόλια. 2.3. Τύποι Δεδομένων

2.1. Εντολές. 2.2. Σχόλια. 2.3. Τύποι Δεδομένων 2 Βασικές Εντολές 2.1. Εντολές Οι στην Java ακολουθούν το πρότυπο της γλώσσας C. Έτσι, κάθε εντολή που γράφουμε στη Java θα πρέπει να τελειώνει με το ερωτηματικό (;). Όπως και η C έτσι και η Java επιτρέπει

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός και Συστήματα στον Παγκόσμιο Ιστό Ενότητα 3: Server Side Scripting II PHP & MySQL

Προγραμματισμός και Συστήματα στον Παγκόσμιο Ιστό Ενότητα 3: Server Side Scripting II PHP & MySQL Προγραμματισμός και Συστήματα στον Παγκόσμιο Ιστό Ενότητα 3: Server Side Scripting II PHP & MySQL Καθ. Ιωάννης Γαροφαλάκης Πολυτεχνική Σχολή Μηχανικών Η/Υ & Πληροφορικής Σκοποί ενότητας Σκοπός της παρούσας

Διαβάστε περισσότερα

Η-Υ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ. Εργαστήριο 1 Εισαγωγή στη C. Σοφία Μπαλτζή s.mpaltzi@di.uoa.gr

Η-Υ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ. Εργαστήριο 1 Εισαγωγή στη C. Σοφία Μπαλτζή s.mpaltzi@di.uoa.gr Η-Υ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Εργαστήριο 1 Εισαγωγή στη C Σοφία Μπαλτζή s.mpaltzi@di.uoa.gr Διαδικαστικά Ιστοσελίδα μαθήματος: http://eclass.uoa.gr/courses/f30/ Υποχρεωτική παρακολούθηση: Παρασκευή 14:00 16:00 στην

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι αλγόριθμος; Υποπρογράμματα (υποαλγόριθμοι) Βασικές αλγοριθμικές δομές

Τι είναι αλγόριθμος; Υποπρογράμματα (υποαλγόριθμοι) Βασικές αλγοριθμικές δομές Ιόνιο Πανεπιστήμιο Τμήμα Πληροφορικής Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών 2015-16 Αλγόριθμοι και Δομές Δεδομένων (Ι) (εισαγωγικές έννοιες) http://di.ionio.gr/~mistral/tp/csintro/ Μ.Στεφανιδάκης Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Προγραμματισμός Υπολογιστών & Υπολογιστική Φυσική

Προγραμματισμός Υπολογιστών & Υπολογιστική Φυσική ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Προγραμματισμός Υπολογιστών & Υπολογιστική Φυσική Ενότητα 2: Μεταβλητές και Σταθερές Νικόλαος Στεργιούλας Τμήμα Φυσικής Άδειες Χρήσης

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στον Αντικειμενοστρεφή Προγραμματισμό Διάλεξη #2

Εισαγωγή στον Αντικειμενοστρεφή Προγραμματισμό Διάλεξη #2 Ανασκόπηση Μια εφαρμογή Java είναι ένα σύνολο από συνεργαζόμενες κλάσεις Διάλεξη #2: Αντικείμενα, Κλάσεις και Μέθοδοι Εισαγωγή στον Αντικειμενοστρεφή Προγραμματισμό,, Slide 1 Εισαγωγή στον Αντικειμενοστρεφή

Διαβάστε περισσότερα

A ΕΠΑ.Λ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 5 η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Εκπαιδευτικοί: ΓΑΛΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΥΣΟΥΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

A ΕΠΑ.Λ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 5 η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ. Εκπαιδευτικοί: ΓΑΛΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΥΣΟΥΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ A ΕΠΑ.Λ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 5 η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Εκπαιδευτικοί: ΓΑΛΑΝΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΟΥΣΟΥΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 1 Βάση Δεδομένων: Με το όρο Βάση Δεδομένων εννοούμε ένα σύνολο δεδομένων που είναι οργανωμένο

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Τµήµα Μαθηµατικών Μάθηµα: Βάσεις εδοµένων (741) Εργαστηριακό Τεστ Οµάδα: Α 18/11/2004

Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Τµήµα Μαθηµατικών Μάθηµα: Βάσεις εδοµένων (741) Εργαστηριακό Τεστ Οµάδα: Α 18/11/2004 Πανεπιστήµιο Ιωαννίνων Τµήµα Μαθηµατικών Μάθηµα: Βάσεις εδοµένων (741) Εργαστηριακό Τεστ Οµάδα: Α 18/11/2004 Θέλουµε να φτιάξουµε µια βάση στην οποία θα καταχωρούνται οι φοιτητές του τµήµατος Μαθηµατικών,

Διαβάστε περισσότερα

databases linux - terminal (linux / windows terminal)

databases linux - terminal (linux / windows terminal) databases linux - terminal (linux / windows terminal) 1) ανοίγουμε την mysql -> $ mysql -u root -p (enter) password (enter) TIP: αν κατά την εντολή αυτή μας γράψει, ERROR 2002 (HY000): Can't connect to

Διαβάστε περισσότερα

MySQL + Γλώσσα Προγραμματισμού. Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1

MySQL + Γλώσσα Προγραμματισμού. Βάσεις Δεδομένων 2013-2014 Ευαγγελία Πιτουρά 1 MySQL + Γλώσσα Προγραμματισμού Ευαγγελία Πιτουρά 1 Database drivers Για να χρησιμοποιήσουμε μια βάση δεδομένων από μια γλώσσα προγραμματισμού χρειαζόμαστε έναν driver. JDBC είναι το API για τη Java και

Διαβάστε περισσότερα

Α2. Να γράψετε στο τετράδιο απαντήσεών σας το κατάλληλο τμήμα κώδικα, κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές σύμφωνα με την εκάστοτε εκφώνηση:

Α2. Να γράψετε στο τετράδιο απαντήσεών σας το κατάλληλο τμήμα κώδικα, κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές σύμφωνα με την εκάστοτε εκφώνηση: ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Γ' ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ) ΣΥΝΟΛΟ

Διαβάστε περισσότερα