Ο καθοριστικός ρόλος του εκπαιδευτικού για την έκβαση του θεσμού των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων

Transcript

1 Ο καθοριστικός ρόλος του εκπαιδευτικού για την έκβαση του θεσμού των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων ΕΛΜΕ Προτύπων Πειραματικών Σχολείων, Γλένης Σπύρος 1 1 Μέλος ΔΣ ΕΛΜΕ Προτύπων Πειραματικών Σχολείων, spyrosglenis@gmail.com ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο εκπαιδευτικός στα ΠΠΣ καλείται να αναλάβει ένα πολύμορφο και πολυποίκιλο ρόλο. Παράλληλα, το εργασιακό περιβάλλον των εκπαιδευτικών των ΠΠΣ επιβαρύνεται με μια σειρά μέτρων, όπως η μετατροπή των οργανικών τους θέσεων σε θέσεις επί θητεία, η διαρκής αξιολόγηση, η αύξηση του ωραρίου, η έλλειψη επαρκούς χρηματοδότησης, η έλλειψη σαφούς διοικητικής δομής και στήριξης των ΠΠΣ. Στην παρούσα εισήγηση γίνεται μια προσπάθεια καταγραφής και επισήμανσης των σημείων εκείνων στα οποία θεωρούμε ότι θα πρέπει να εστιάσει η εφαρμογή του νόμου για τη βέλτιστη λειτουργία των ΠΠΣ. 1. Εισαγωγή Η παρατεταμένη οικονομική κρίση στην Ελλάδα προκάλεσε πλήθος δυσμενών ανατροπών στις εργασιακές σχέσεις και στις λειτουργικές δομές. Ειδικότερα σε σχέση με το θεσμό των ΠΣ, όπως αυτός διαμορφώθηκε με το νόμο 1566/1985, υπήρξε έντονη αμφισβήτηση (1), (2), (3) για το αν αυτά μπορούν να επιτελέσουν το ρόλο τους και να υλοποιήσουν τους στόχους τους με δεδομένη την αδιαφορία της Πολιτείας για την τύχη του θεσμού. Υπήρξαν φωνές οι οποίες υποστήριζαν την κατάργηση του θεσμού των ΠΣ αλλά και φωνές που υποστήριζαν την επανίδρυση των σχολείων αυτών ώστε να προσαρμόσουν τους σκοπούς και τους στόχους λειτουργίας τους στις νέες συνθήκες και τις διαμορφούμενες ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας (4), (5), (6). Στο πλαίσιο του προβληματισμού για το ρόλο και την αναγκαιότητα ύπαρξης των ΠΣ το ΔΣ της ΕΛΜΕ ΠΡΟΤΥΠΩΝ αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα της ύπαρξης των ΠΣ καθώς και το ρόλο που θα μπορούσαν να παίξουν προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης της δημόσιας εκπαίδευσης, διατύπωσε μια σειρά προτάσεων τις οποίες παρουσίασε σε ημερίδες, συναντήσεις ή έντυπα. Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας το 2010 απεφάσισε να καταργήσει τα ΠΣ και για αυτό στο νόμο 3848/2010 δεν αναφέρονται τα ΠΣ. Επίσης την ίδια χρονιά δεν πραγματοποίησε τις τοποθετήσεις/μεταθέσεις στα ΠΣ. Το ΔΣ της ΕΛΜΕ μπροστά σ αυτό το ενδεχόμενο και εκτιμώντας ότι η κατάργηση των σχολείων θα ήταν αρνητική εξέλιξη για τη δημόσια εκπαίδευση αλλά και για τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται σε αυτά τα σχολεία κατέθεσε τις προτάσεις του στην ηγεσία του Υπουργείου. Η ηγεσία του Υπουργείου απεφάσισε τελικά να διατηρήσει τα ΠΣ αναβαθμίζοντας το ρόλο τους και προς αυτή την κατεύθυνση υιοθέτησε κάποιες από τις προτάσεις της ΕΛΜΕ ΠΡΟΤΥΠΩΝ κυρίως όσον αφορά τους σκοπούς, τη σύνδεση με τα Πανεπιστήμια και την αυτονομία της σχολικής μονάδας με την υιοθέτηση του θεσμού του ΕΠ.Ε.Σ. Αρκετά άρθρα όπως η 5ετής θητεία, η προτεινόμενη διαδικασία της αξιολόγησης, η λειτουργία και η σύνθεση της ΔΕΠΠΣ μας βρήκαν αντίθετους Παρόλα αυτά ο νόμος εφαρμόστηκε, οι σχολικές μονάδες και οι εκπαιδευτικοί αξιολογήθηκαν και καλούνται στη συνέχεια να υπηρετήσουν το θεσμό των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων. 2. Ο ρόλος των ΠΠΣ Ο νόμος 3966 προβλέπει ένα πλήθος επιπλέον ρόλων και δράσεων για τα ΠΠΣ: Επιλέγουν τους μαθητές με εξετάσεις.

2 438 Πρακτικά 1 ου Πανελληνίου Συνεδρίου ΠΠΣ Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Διοργανώνουν ομίλους αριστείας, όπου μπορούν να συμμετέχουν και μαθητές άλλων σχολείων. Διοργανώνουν δειγματικές διδασκαλίες για φοιτητές. Εκπαιδεύουν ατομικά φοιτητές, με το θεσμό του καθοδηγητή (mentor) καθηγητή. Διοργανώνουν επιμορφωτικά σεμινάρια ή ημερίδες που απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς ή γονείς ή στην ευρύτερη τοπική κοινότητα. Εφαρμόζουν πιλοτικά προγράμματα, καινοτόμες διδασκαλίες. Συμμετέχουν σε ερευνητικά projects των ΑΕΙ που αφορούν θέματα διδακτικής ή παιδαγωγικής. Αρκετοί άνθρωποι της εκπαίδευσης διαφώνησαν με τον τίτλο «Πειραματικό», αφού επιλέγοντας μαθητές με εξετάσεις, το σχολείο παύει να απαρτίζεται από το τυχαίο δείγμα μαθητών που προέκυπτε με την κλήρωση. Στην πραγματικότητα οι μαθητές που συμμετείχαν στην κλήρωση μόνο τυχαίο δείγμα δεν ήταν. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία ήταν Έλληνες από μεσαία κοινωνικά στρώματα με ένα σταθερό και μορφωμένο οικογενειακό περιβάλλον. Οι εξετάσεις απλά θα προσθέσουν στα παραπάνω, επιπλέον την υψηλή επίδοση. Ο Πειραματικός χαρακτήρας, κατά τη γνώμη μας, δεν εξαρτάται από τη σύσταση του μαθητικού πληθυσμού, αλλά από τις δράσεις και τις καινοτομίες που εφαρμόζονται. Η επιτυχής υλοποίηση των παραπάνω απαιτεί υποδομές, χρόνο προετοιμασίας, υψηλή κατάρτιση και κυρίως διάθεση εκ μέρους του εκπαιδευτικού. Αναμφισβήτητα, είναι εκείνος που θα σηκώσει το βάρος της υλοποίησης των στόχων ενός τέτοιου σχολείου και θα πρέπει να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες και να αποδοθούν τα αντίστοιχα κίνητρα ώστε να επιτύχει στο έργο του. 3. Ο ρόλος και η θέση των εκπαιδευτικών στα ΠΠΣ Οι εκπαιδευτικοί των πρώην Πειραματικών σχολείων μπορούν να καταταγούν σε τρεις κατηγορίες: α) σε όσους αξιολογήθηκαν θετικά για κατάληψη θέσης 5/ετούς θητείας β) σε όσους αξιολογήθηκαν αρνητικά για κατάληψη θέσης 5/ετούς θητείας γ) σε όσους δεν υπέβαλάν φάκελο αξιολόγησης. Επίσης θα γίνει και μια νέα τέταρτη κατηγορία δ) όσοι επιλεγούν για κατάληψη θέσεων που θα προκηρυχθούν στα ΠΠΣ. Αυτή η κατηγοριοποίηση είναι μια πρώτη συνέπεια της 5/ετούς θητείας. Η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου είχε ως αποτέλεσμα για το σύνολο των συναδέλφων τη μείωση των μισθών σε ποσοστά 15%-40% με επιβάρυνση κυρίως των νεότερων στην υπηρεσία. Κατά τη θητεία τους οι εκπαιδευτικοί των ΠΠΣ οφείλουν: Να προετοιμάζονται και να επιτελούν το διδακτικό τους έργο όπως το σύνολο των εκπαιδευτικών. Να εκτελούν τα διοικητικά τους καθήκοντα όπως το σύνολο των εκπαιδευτικών. Να οργανώνουν ομίλους αριστείας με αναλυτικό πρόγραμμα, εργασίες, επισκέψεις κτλ., τα οποία λειτουργούν μετά το πέρας των μαθημάτων. Να προετοιμάζουν δειγματικές διδασκαλίες. Να εκπαιδεύουν φοιτητές αναθέτοντας κι επιβλέποντας διάφορες εργασίες. Να υλοποιούν ερευνητικές δράσεις. Να εισάγουν καινοτομίες. Να διοργανώνουν ημερίδες. Τα μέλη των ΕΠΕΣ να διοργανώνουν εισαγωγικές εξετάσεις Τα μέλη των ΕΠΕΣ να αξιολογούν τους φακέλους των υποψηφίων εκπαιδευτικών για τα ΠΠΣ. Ο κατάλογος των υποχρεώσεων δεν τελειώνει εδώ αλλά είναι σαφές ότι το έργο των εκπαιδευτικών των ΠΠΣ είναι ιδιαίτερα αυξημένο. Επιπλέον, εκτιμούμε ότι θα πρέπει να ανταποκριθούν και στην προσδοκία των γονέων για ένα σχολείο αριστείας και υποδειγματικής λειτουργίας.

3 Ο καθοριστικός ρόλος του εκπαιδευτικού για την έκβαση του θεσμού των ΠΠΣ 439 Για τη β) κατηγορία των συναδέλφων που αποχωρούν, ο νόμος προβλέπει ότι υπάγονται στο οικείο ΠΥΣΔΕ και θα τοποθετηθούν με απόλυτη προτεραιότητα, ανταμείβοντας κατά κάποιο τρόπο την υποχρεωτική απώλεια της οργανικής τους θέσης. Για την γ) κατηγορία η αντιμετώπιση είναι εντελώς διαφορετική. Η οικειοθελής αποχώρηση από τα ΠΠΣ οδηγεί στη διάθεση του ΠΥΣΔΕ όπου οι εκπαιδευτικοί τοποθετούνται σε θέσεις με βάση τα μόρια τους. Για τη δ) κατηγορία προβλέπεται ότι μπορεί να συμμετάσχει σχεδόν οποιοσδήποτε εκπαιδευτικός ανά την επικράτεια, ακόμη και αυτοί της γ) κατηγορίας. Δυστυχώς, οι θέσεις για τις οποίες αξιολογηθήκαμε δεν έχουν καθοριστεί πλήρως. Έτσι είναι δυνατόν να υπάρχουν εκ των υστέρων υπεραριθμίες οι οποίες δεν είναι σαφές πως θα τακτοποιηθούν. Η ΕΛΜΕ διεκδικεί να επιτραπεί η κινητικότητα των υπηρετούντων στα ΠΠΣ πριν προκηρυχθούν θέσεις για τη δ) κατηγορία. 4. Η διοικητική λειτουργία των ΠΠΣ Το ανώτατο διοικητικό όργανο των ΠΠΣ είναι η Διοικούσα Επιτροπή Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων (ΔΕΠΠΣ). Χαρακτηριστικό της ΔΕΠΠΣ είναι η απουσία εκπροσώπου των εκπαιδευτικών και η παρουσία δημοσίων προσώπων εγνωσμένης αξίας, όχι όμως απαραίτητα σχετικών με την εκπαίδευση. Παρόλες τις υπερεξουσίες που συγκεντρώνει η ΔΕΠΠΣ, η διοικητική υποστήριξη των ΠΠΣ παρουσιάζει κενά και αστοχίες που οφείλονται στο νόμο. Οι ρόλοι του ΠΥΣΔΕ, της περιφέρειας και της ΔΕΠΠΣ δεν ήταν ξεκάθαροι, δημιουργώντας σύγχυση σε διευθυντές και εκπαιδευτικούς. Είναι απαραίτητο να κατοχυρωθεί η διοικητική δομή των ΠΠΣ, αλλιώς τα σχολεία αυτά μπορεί να βρεθούν έωλα. Κάτω από τη ΔΕΠΠΣ βρίσκεται το Εποπτικό Επιστημονικό Συμβούλιο του Σχολείου (ΕΠΕΣ) με 5 μέλη: πρόεδρος είναι ένα μέλος ΔΕΠ, το διευθυντή, ένα σύμβουλο και δυο εκπαιδευτικούς που επιλέγονται από τη ΔΕΠΠΣ κατόπιν αίτησης τους και με βάση τα προσόντα τους. Το ΕΠΕΣ αποφασίζει για το σύνολο των δράσεων και της λειτουργίας του σχολείου. Το έργο του είναι δύσκολο κι απαιτητικό και προβλέπεται ο διορισμός γραμματέα για τη διοικητική υποστήριξη. Δυστυχώς δεν έχει γίνει καμιά απολύτως κίνηση προς αυτήν την κατεύθυνση. Τέλος ο σύλλογος διδασκόντων φαίνεται αποδυναμωμένος στη λήψη κάποιων αποφάσεων. Ωστόσο η συμμετοχή 2 εκπαιδευτικών στο ΕΠΕΣ εξομαλύνει κάπως την κατάσταση. 5. Η αξιολόγηση στα ΠΠΣ Η αξιολόγηση στα ΠΠΣ ξεκίνησε από το φάκελο που υπέβαλλαν οι σχολικές μονάδες. Τα πρώην Πειραματικά χωρίσθηκαν σε 3 κατηγορίες: α) σε αυτά που δεν υπέβαλλαν φάκελο και αποχαρακτηρίστηκαν β) σε αυτά που υπέβαλλαν φάκελο και αξιολογήθηκαν θετικά γ) σε αυτά που υπέβαλλαν φάκελο και αξιολογήθηκαν αρνητικά. Πίνακας 1: υπηρετούντες στα ΠΠΣ Διευθυντές 49 Σύνολο υπηρετούντων (οργαν.+αποσπ.) 1150 Αξιολογήθηκαν 712 Δεν υπέβαλλαν φάκελο αξιολόγησης 175 Προκηρυχθείσες θέσεις 550 Πηγή: ΔΕΠΠΣ Για την κατηγορία α) ο σύλλογος διδασκόντων πήρε την απόφαση και συνάμα την ευθύνη. Για την κατηγορία β) και γ) η αξιολόγηση διενεργήθηκε από τη ΔΕΠΠΣ με βάση κάποια κριτήρια. Με εξαίρεση μεμονωμένες περιπτώσεις όλα τα σχολεία αξιολογήθηκαν θετικά. Τα

4 440 Πρακτικά 1 ου Πανελληνίου Συνεδρίου ΠΠΣ Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης κριτήρια και η μοριοδότηση δεν είναι βέβαιο ότι αποτύπωσαν αντικειμενικά την ποιότητα κάθε σχολικής μονάδας, αλλά μάλλον επιχείρησαν να εντοπίσουν αν κάποιο Πειραματικό ήταν σε πλήρη αδράνεια. Αυτή η αξιολόγηση επέφερε σημαντική αναστάτωση και επιβάρυνση του έργου του σχολείου. Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου ήταν η καινοτομία του νόμου 3966 και διαχώρισε το προσωπικό σε 4 κατηγορίες όπως αναφέραμε νωρίτερα. Για δυο ή περισσότερους μήνες οι εκπαιδευτικοί προετοίμαζαν εντατικά το φάκελό τους. Ο φόρτος εργασίας, το εργασιακό άγχος και η πίεση κορυφώθηκαν με τις αξιολογήσεις του διευθυντή, του σχ. συμβούλου και τη συνέντευξη. Η διαδικασία της αξιολόγησης, που εφαρμόστηκε για 1 η φορά, είχε σίγουρα πολλές αδυναμίας που οφείλονται κυρίως σε προχειρότητες και απουσία εμπειρίας: Η επιλογή των κριτηρίων και η μοριοδότησή τους δεν αποτυπώνει σωστά το εκπαιδευτικό έργο. Διευθυντές και σχ. σύμβουλοι δεν είχαν επαρκή ενημέρωση για τη μέθοδο αξιολόγησης των φακέλων με αποτέλεσμα να γίνουν αρκετές ενστάσεις. Καταγγέλθηκαν (δίκαια ή άδικα) διευθυντές για μεροληπτική βαθμολογία Οι σχ. σύμβουλοι βαθμολόγησαν κατά συνείδηση αυστηρά ή χαλαρά εγείροντας διαμαρτυρίες και αμφισβητήσεις για την εγκυρότητά τους. Στις συνεντεύξεις οι επιτροπές λειτούργησαν κι αυτές κατά συνείδηση, άλλες αυστηρά κι άλλες όχι. Κάθε 5 χρόνια η σχολική μονάδα θα διαταράσσεται από τη διαδικασία και θα ανανεώνει μέρος του προσωπικού της. Η ΕΛΜΕ σε συνάντηση με τη ΔΕΠΠΣ είχε επισημάνει προ πολλού την ανάγκη εκπαίδευσης και συντονισμού όλων των αξιολογητών. Αρκετοί συνάδελφοι δεν υπέβαλλαν φάκελο αξιολόγησης και θα αποχωρήσουν από τα ΠΠΣ. Υπήρξαν συνάδελφοι που κρίθηκαν μη επαρκείς κι επίσης θα αποχωρήσουν από τα ΠΠΣ. Σε ορισμένους από αυτούς παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα χαμηλές βαθμολογίες κι έχουν γίνει ενστάσεις. Υποστηρίζουμε ότι γενικά, η αξιολόγηση ανέδειξε ένα υψηλά καταρτισμένο και εργασιακά αποδοτικό προσωπικό. Λίγες χώρες διαθέτουν εκπαιδευτικούς τέτοιου επιπέδου κι αυτό αξίζει να το υπερθεματίσουμε και να το προβάλλουμε στην κοινωνία ώστε να αναβαθμίσουμε την τραυματισμένη εικόνα του Έλληνα εκπαιδευτικού. 6. Κίνητρα και αντικίνητρα για υπηρεσία στα ΠΠΣ Τα κίνητρα και τα αντικίνητρα που προβλέπονται από το νόμο θα καθορίσουν ουσιαστικά το κλίμα και τη διάθεση όσων υπηρετούν στα ΠΠΣ, άρα θα διαμορφώσουν σε μεγάλο βαθμό και το επίπεδο λειτουργίας κι απόδοσης των σχολείων. Η διαδικασία της αξιολόγησης είναι εξαιρετικά επιβαρυντική σωματικά, πνευματικά και ψυχολογικά. Η παροχή ειδικού επιδόματος για τον επιπλέον χρόνο εργασίας και την ποιότητά της. Δυστυχώς δεν μας έχει αποδοθεί τίποτα έως τώρα. Η εκπαίδευση μαθητών με αυξημένες επιδόσεις. Από την άλλη θα αυξηθεί η πίεση κι ο συναγωνισμός για ολοένα και υψηλότερους βαθμούς. Μοριοδότηση της θητείας για κατάληψη θέσεων ευθύνης στο μέλλον. Αλλά έχουμε απολέσει την οργανική μας θέση. Η ευελιξία να οργανώνουμε καινοτόμες δράσεις, έρευνες κτλ., με συνέπεια όμως την επένδυση περισσότερου χρόνου στην εργασία. Η υπηρεσία σε σχολεία με κύρος κι ιστορία. Αλλά και πίεση από την τοπική κοινωνία για άριστη διδασκαλία και λειτουργία. Η ΕΛΜΕ θεωρεί ότι οι εκπαιδευτικοί των ΠΠΣ εφόσον είναι επί θητεία, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως και τα στελέχη της εκπαίδευσης για την κατάληψη οργανικών θέσεων. Προτείνουμε στη διάρκεια της θητείας να καταλαμβάνουν οργανική θέση σε κάποιο σχολείο

5 Ο καθοριστικός ρόλος του εκπαιδευτικού για την έκβαση του θεσμού των ΠΠΣ 441 της περιφέρειας στην οποία ανήκουν ή να μη χάνουν την οργανική τους θέση στο σχολείο από όπου προήλθαν. Τη θέση αυτή θα την υπηρετούν μετά το πέρας της θητείας τους στα ΠΠΣ. 7. Κοινωνική διάσταση των ΠΠΣ Ο νόμος για τα ΠΠΣ τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Η επικρατούσα άποψη ήταν η λειτουργία Πρότυπων σχολείων αριστείας. Την άποψη αυτή ενίσχυσαν και οι σύλλογοι αποφοίτων των ιστορικών Πρότυπων σχολείων. Η ΕΛΜΕ δεν υπέβαλε ποτέ πρόταση για εξετάσεις ως μέθοδο επιλογής των μαθητών στα ΠΠΣ. Η Πολιτική ηγεσία του Υπουργείου έχοντας ως «μότο» την αριστεία πρόκρινε τις εξετάσεις δίνοντας κυρίως χαρακτήρα σχολείου αριστείας. Η κατάργησή τους πριν από 30 χρόνια και η επανίδρυσή τους σήμερα θεωρήθηκε αναχρονισμός κι αποδοκιμάστηκε από μια συγκεκριμένη μερίδα της κοινωνίας. Ακόμη και η εκπαιδευτική κοινότητα δεν αποδέχεται σχολεία αριστείας. Παρόλα αυτά η κοινωνία τα έκανε αποδεκτά, αλλού περισσότερο κι αλλού λιγότερο. Πίνακας 2: Υποψήφιοι για τα Πρότυπα Πειραματικά Γυμνάσια Α/Α ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΘΕΣΕΙΣ ΥΠΕΡΚΑΛΥΨΗ ΘΕΣΕΩΝ 1. ΒΑΡΒΑΚΕΙΟ ΠΠ Γ/ΣΙΟ ,49 2. ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ ,31 3. ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΙΩΝΙΔΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ,90 4. ΠΠΣ ΑΠΘ ,36 5. ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ,87 6. ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΠΑΝ. ΚΡΗΤΗΣ ,49 7. ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΖΩΣΙΜΑΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ,57 8. ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΠΑΝ. ΠΑΤΡΩΝ ,00 9. ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΠΑΤΡΩΝ , ο ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ , ο ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ , ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ , ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΠΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ , ο ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ , ο ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΑΘΗΝΩΝ , ΠΠ Γ/ΣΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ , ΠΠΣΠΑ ,86 ΣΥΝΟΛΑ: ,37 Πηγή ΔΕΠΠΣ

6 442 Πρακτικά 1 ου Πανελληνίου Συνεδρίου ΠΠΣ Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Πίνακας 3: Υποψήφιοι για τα Πρότυπα Πειραματικά Λύκεια Α/Α ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΘΕΣΕΙΣ ΥΠΕΡΚΑΛΥΨΗ ΘΕΣΕΩΝ 1. ΒΑΡΒΑΚΕΙΟ ΠΠ ΓΕΛ ,88 2. ΠΠ ΓΕΛ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ , ο ΠΠ ΓΕΛ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ ,33 4. ΠΠ ΓΕΛ ΖΑΝΝΕΙΟΥ , ο ΠΠ ΓΕΛ ΓΕΝΝΑΔΕΙΟΣ ,61 6. ΠΠ ΓΕΛ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ,87 7. ΠΠΣ ΑΠΘ ,40 8. ΠΠ ΓΕΛ ΠΑΝ ΠΑΤΡΩΝ ,57 9. ΠΠ ΓΕΛ ΠΑΤΡΩΝ , ΠΠ ΓΕΛ ΙΩΝΙΔΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ , ΠΠ ΓΕΛ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ , ΠΠ ΓΕΛ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ , ΠΠ ΓΕΛ ΠΑΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ , ο ΠΠ ΓΕΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ , ΠΠΣΠΑ , ο ΠΠ ΓΕΛ ΑΘΗΝΩΝ , o ΠΠ ΓΕΛ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ , ΠΠ ΓΕΛ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ,70 ΣΥΝΟΛΑ : ,78 Πηγή ΔΕΠΠΣ Από τους πίνακες φαίνεται, μάλλον αναμενόμενα, ότι το ενδιαφέρον για το Λύκειο είναι σαφώς μειωμένο σε σχέση με το Γυμνάσιο. Στα Γυμνάσια παρατηρούμε έντονες διαφορές στον αριθμό υπερκάλυψης θέσεων. Κατά τη γνώμη μας τέτοια μεταβλητότητα έχει έντονο κοινωνικό χαρακτήρα που οφείλεται κυρίως στην περιοχή που καλύπτει το σχολείο και λιγότερο στη φήμη του. Πάντως είναι γεγονός ότι σχεδόν 8000 οικογένειες κινητοποιήθηκαν και θα υποβάλλουν τα παιδιά τους στη δοκιμασία των εξετάσεων. Η προσδοκία όλων τους είναι ένα ασφαλές, σύγχρονο και ποιοτικό σχολείο. Θα συμπληρώσουμε λέγοντας ότι κάθε δημόσιο σχολείο πρέπει να έχει αυτά τα χαρακτηριστικά και μεταξύ αυτών θα επιδιώξουμε το καλύτερο. Σίγουρα το περιβάλλον με επιλεγμένους μαθητές θα είναι διαφορετικό από ότι στα άλλα σχολεία και δεν γνωρίζουμε αν θα ενισχύσει την άμιλλα ή τον ανταγωνισμό. Πέρα από την επίδοση το σχολείο οφείλει να προάγει το ήθος, τη δημοκρατία, την αλληλεγγύη κι όχι τον ελιτισμό ή τη μισαλλοδοξία. Ως θεματοφύλακες του θεσμού οφείλουμε να καλλιεργήσουμε από τη μια και να προστατέψουμε από την άλλη το χαρακτήρα και την ψυχή των μαθητών μας, προωθώντας συνεργασίες, ομαδικές δοκιμασίες και βραβεύσεις. Αρωγός σε τέτοιες δράσεις μπορεί να είναι ο σύλλογος γονέων ή και αποφοίτων ενίοτε. Η αγαστή συνεργασία γονέων κι εκπαιδευτικών, όχι μόνο στα ΠΠΣ, θα ενισχύσει το κύρος, την εύρυθμη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα της σχολικής μονάδας.

7 Ο καθοριστικός ρόλος του εκπαιδευτικού για την έκβαση του θεσμού των ΠΠΣ Επίλογος Ο ρόλος των ΠΠΣ, θεσμοθετημένα, εμπλουτίζεται με ένα πλήθος δράσεων πέραν του τυπικού εκπαιδευτικού έργου. Οι δράσεις αυτές έχουν εκπαιδευτικό, ερευνητικό και κοινωνικό χαρακτήρα και θα υλοποιηθούν από ένα σώμα εκπαιδευτικών με υψηλά τυπικά και ουσιαστικά προσόντα οι οποίο θα αξιολογούνται διαρκώς. Η Πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει τη δυσκολία του εγχειρήματος, και να υποστηρίξει έμπρακτα την πολυσύνθετη αποστολή του εκπαιδευτικού στα ΠΠΣ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστώ τη συνάδελφο κ. Λ. Παπατσίμπα, πρόεδρο της ΕΛΜΕ Προτύπων Πειραματικών Σχολείων, για τις διορθώσεις και τις εύστοχες παρατηρήσεις της. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Μπαμπινιώτης Γ. (2001). «Τι χρειαζόμαστε τα Πειραματικά Σχολεία;», Το Βήμα, 5 Νοε Κασσωτάκης Μ. (2006β). Το Πειραματικό σχολείο του Πανεπιστήμιου Αθηνών το παρόν και το μέλλον. Στουρνάρας Γ. (2009). «Στην πρέσα των Βρυξελλών», (συνέντευξη στους Κ. Τσουπαρόπουλο, Γ. Μέρμηγκα), Ελευθεροτυπία, Τσιάμης Αναστάσης (2009). Χαρισματικά παιδιά και πειραματικά σχολεία: Μια ευτυχής συγκυρία. Ματσαγγούρας Η. (2008). Εκπαιδεύοντας Παιδιά Υψηλών Ικανοτήτων Μάθησης: Διαφοροποιημένη Συνεκπαίδευση. Gutenberg. ΕΛΜΕ ΠΡΟΤΥΠΩΝ (2009). Ο ρόλος και η λειτουργία των Πειραματικών Σχολείων στη Δημόσια εκπαίδευση, Ένα Τέλος ή μια Νέα Αρχή. Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα. Υ.Α /Δ2/ Εξειδίκευση κριτηρίων αξιολόγησης και καθορισμού των δικαιολογητικών που συνοδεύουν την αίτηση των σχολικών μονάδων για τον ορισμό τους ως ΠΠΣ. Νόμος 3966/2011 (ΦΕΚ 118, τ. Α ), Θεσμικό πλαίσιο των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων, Ίδρυση Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Ν. 4072/2012 (ΦΕΚ 86Α) Βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος Νέα εταιρική μορφή Σήματα Μεσίτες Ακινήτων Ρύθμιση θεμάτων ναυτιλίας, λιμένων και αλιείας και άλλες διατάξεις. Δ1/Φ /116672/ (ΦΕΚ 2788/ΤΒ/ )Υ.Α. Ορισμός κριτηρίων αξιολόγησης διευθυντών και εκπαιδευτικών και εκπαιδευτικών στα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία.