Πως μια γυναίκα έγινε σκύλος, παραμονή Χριστούγεννα

Transcript

1 Πως μια γυναίκα έγινε σκύλος, παραμονή Χριστούγεννα (Εσωτερικό προσφυγικού σπιτιού αυτοστέγασης. Τσιμεντομπλόκς, χαρτόνια στο ταβάνι κι από πάνω τσίγκος που χτυπά με το φύσημα τ αγέρα. Μικρό, μακρόστενο χολ, δύο μικρά παραθυράκια με άθλιες κουρτίνες να κλαίνε το κρέμασμά τους, η πόρτα της εισόδου, με κάμποσα κουρέλια πίσω της να κλείνουν τη φαρδιά χαραμάδα που αφήνει. Δυο ανοίγματα πόρτες που κλείνουν με φτηνά ξεθωριασμένα παραβάν και αφήνουν να φαίνονται ένα δωμάτιο κρεβατοκάμαρη, μ ένα κρεβάτι διπλό, ένα μονό, μια ντουλάπα, δύο «πολυθρόνες» και τραπεζάκι του χολ, τρεις ψάθινες καρέκλες. Μια μεγάλη αφίσα στον τοίχο που δείχνει γενέθλια μωρών. Μια εικόνα του αρχάγγελου που προστατεύει τα παιδιά, καθώς παν να περάσουν ένα γεφύρι, και σε άλλην ο ζητιάνος Χριστός χτυπά την πόρτα μας. Στη γωνιά ένας «μπουφές» όπου φυλάγονται τα λιγοστά πιατικά. Ένα μικρό πτυσσόμενο τραπεζάκι, το «γραφείο» της μικρής Ρηνιάς και η τηλεόραση πάνω στο τρόλεϊ. Όλα καθαρά και τακτοποιημένα, δείχνουν τη σοβαρή προσπάθεια που γίνεται να κρυφτεί η φτώχεια και να δειχτεί η νοικοκυροσύνη στα μάτια των ξένων. Η νέα γυναίκα έρχεται απ έξω από την μεριά της κουζίνας. Κρεμά κουρασμένα την τσάντα της στο κρεμαστάρι, βγάζει και κρεμά τη ζακέτα της, παίρνει τη ρόμπα, στην προσπάθειά της να τη φορέσει ένας «σφάχτης» της κόβει την κίνηση. Μορφασμός, πνιχτό βογκητό.) Πονώ γιατρέ... «Δεν είναι τίποτα. Λίγο κρυολόγημα και άγχος, στενοχώρια. Δεν πρέπει να στενοχωριέσαι. Πάρε και αυτά τα χάπια... και θα σου περάσει...» Μάλιστα δεν πρέπει να στενοχωριέμαι, αλλά πώς; Αυτό δεν ξέρουν να μας το πουν οι γιατροί. Ούτε σ αφήνουν να ρωτήσεις. Βιάζονται να σε ξεφορτωθούν. Είναι κι άλλοι, βλέπεις, που περιμένουν. Τριάντα, σαράντα ασθενείς μέσα σε μισή μέρα... ποιον πρώτα να κοιτάξουν κι αυτοί. Παίρνεις την αρρώστια σου και φεύγεις. Τη γιατρειά σου μόνη σου θα τη βρεις. Αλλά, έλα που ξέρεις τι φταίει και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα! Πάω μετά στον γυναικολόγο. «Τι θα γίνει με το αίμα, γιατρέ;» «Θα εξακολουθήσεις για ένα μήνα ακόμα μ αυτά τα χάπια, αν δε δεις θεραπεία, θα χρειαστεί να κάνουμε κολπορραφή». Κολπορραφή, εγχείρηση! Πού ξανακούστηκε... σαράντα χρονώ, τριάντα εννιά για την ακρίβεια, να χρειάζομαι κολπορραφή! Να πρέπει να μπω κάτω απ το

2 2 μαχαίρι... Άκουσα βέβαια πως κάνουν αυτή την εγχείρηση, αλλά σε μεγάλες γυναίκες, πενήντα χρονώ, πενήντα πέντε και βάλε. «Κι εκείνη η ζαλάδα, γιατρέ, είναι από το αίμα;» «Όχι, το αίμα δεν είναι τόσο πολύ, που να δικαιολογεί τις ζαλάδες σου. Αυτό είναι ίλιγγος, είναι ψυχολογικό. Δεν πρέπει να στενοχωριέσαι...» Άλλος και τούτος. Συνεννοημένοι είναι ή δασκαλεμένους τους έχουνε να λεν τα ίδια πράγματα; Τέλος πάντων μας θεραπεύουν καλά!... (Πάει να φορέσει το άλλο μανίκι της ρόμπας της, της κόβεται η ανάσα) Άου!... (Όταν την ξαναβρίσκει, ολοκληρώνει αργά την κίνησή της, ενώ μιλά με παράπονο.) Και να της λέω «Κόρη Νίνα, κλείσε, κόρη μου, την πόρτα! Και να μου ρχεται να της πω (με λύσσα σχεδόν) «Βάωσ την, ευλογημένη!..» Τρεις φορές μπήκες βγήκες και την πόρτα την αφήνεις ανοιχτή. Ούτε που σκέφτεσαι την άλληνε. Κρυώνει, της φυσά, θ αρρωστήσει, τίποτε! Με τέτοιο καιρό μπαίνεις, βγαίνεις κι η πόρτα ανοιχτή. Με βάλαν κι εδώ μπροστά στο παράθυρο, μπάζει και τούτο, κι ούτε που με σκέφτεται κανείς. Δε φτάνει που μου χτυπά όλο το φως στα μάτια και μου πληθαίνει τη ζάλη, έχω και την πόρτα να την αφήνουν ανοιχτή. Βάλαν και τη σόμπα ακριβώς από πίσω μου και το τσιμέντο στα πόδια μου, να δούμε τι θα γίνει... τρεις μέρες τώρα τούτ η πλάτη μου μ έχει σκοτώσει... η μύτη μου είναι βουλωμένη και δώστου να φτερνίζομαι... αψού-αψού, από τις πενήντα φουστίτσες που τέλειωνα τη μέρα, έπεσα στις σαρανταπέντε και μακάρι να μην το πάρουν είδηση, γιατί έτσι και το μυριστούν, δε θα μου τη χαρίσουν, θα μου κόψουν και τον μισθό. Τη μια λίρα που μου έδωσαν αύξηση θα μου την πάρουν πίσω. Τάχα κι ήταν αύξηση; Βλέπω μες στο φάκελο εικοσιμιά λίρες! Νόμισα πως έκαμα λάθος. Τις ξαναμετρώ. Σωστά. Εικοσιμιά. Κύριε Ελέησον!... Θα κάμαν λάθος... Αλλά λάθος εκείνη; Κείνη μάνα μου, η μέγαιρα, η διαολεμένη; Να βάλαν τη λίρα για να με δοκιμάσουν; Να δουν αν θα την κρατήσω; Α, την αχάριστη! Καταδέχομαι, νόμισε, την λίρα της; Επειδή γύρεψα να πω στις γυναίκες να γραφτούμε στη συντεχνία, να δικαιούμαστε κι εμείς σαν όλο τον κόσμο, τιμαριθμικό και ταμείον προνοίας και ταμείον αδείας, που τώρα δεν έχουμε τίποτε κι όποτε θέλει μας δίνει, κι όποτε θέλει τα παίρνει και απολύει όποιαν δεν της αρέσει ή δεν της βγάζει δουλειά; Εγώ τα δικαιώματά μας γύρευα. Δε θέλω τίποτε, που δεν δικαιούμαι... Αλλά γιατί να μας έχει έξω από τις συντεχνίες και να μας κάμνει ό,τι θέλει; Και να μην μπορούμε να μιλήσουμε και να φοβόμαστε μη χάσουμε τη δουλειά μας, αν πούμε κάτι που δεν της αρέσει ή άμα είμαστε άρρωστες και δεν μπορούμε να βγάλουμε τη δουλειά που θέλει... 2

3 3 Εφύρτη, μάνα μου, τζι εποφύρτηκε πως ήρτεν ο άνθρωπος της συντεχνίας να μας γράψει... Κι αρχίσαν οι άλλες οι γλείφτισσες «όι, κόρη κοπέλες... εν κρίμα της μαστορισσάς μας, τζι εν να την αρρωστήσουμεν!» Εμοιραστήκαν στα δύο... άλλες θέλαν να γραφτούν, άλλες δε θέλαν κι έφυγε ο άνθρωπος κι εμείναμε χάσκοντα. Μπορεί να ναι γι αυτό που τη βάλαν τη λίρα, σκέφτομαι, να την κρατήσω τζαι ν αφορμολοηθούν... Αμ κι έτσι να μην ήτανε... εγώ θέλω λεφτά που δεν είναι δικά μου; Όϊ, μάνα μου, κάλλιο να πεινώ, παρά να καταδεχτώ Κυρία Ντίνα, της είπα, έκανες λάθος μες στον φάκελλον είχε μια λίρα παραπάνω Όχι, Αντρούλλα μου, μου είπε, όλο γλύκες και χαμόγελα. Δεν έκανα λάθος. Είναι αύξηση που σου έδωσα, γιατί είμαι πολλά ευχαριστημένη από τη δουλειά σου. Έλα, κράτησ τα, αλλά μην το πεις σε καμιάν, γιατί θ αρχίσουν να ζηλεύουν πως εσένα σε καλοκρατώ Κι έτσι μάθαμε πως πήραμε αύξηση! Αύξηση να την πει ο Θεός Μια λίρα την βδομάδα πού πρώτα να πάει και ποιαν τρύπα να μπαλώσει;. Οι ανάγκες πολλές κι εκείνοι οι τσίγκοι να στάζουν. Κάθε χρόνο λέω πως θα τους κάνω κεραμίδια, αλλά πού λεφτά Εκείνο το τσουπ-τσουπ της σταγόνας που στάζει μέσα στο τσίγκινο δοχείο που μαζεύει το νερό... σου σπάζει τα νεύρα. Όμως τα παιδιά... θαρρείς και κάνουν χάζι. «Μάμα, μάμα, στάσσει κι εδώ»! «Μάμα, μάμα, στάσσει κι εδώ»! Ως και το τσίγκινο μπανιούδι βάλαμε σ ένα τόπο που άρχισε να τρέχει σε δύο τρία σημεία. Παράξενο, αλλά κάποτε παρηγοριά και ποσκόλιο ν ακούς στιγμή στιγμή τη σταγόνα να στάσσει και να ξεγελιέσαι πως έχεις συντροφιά. Κάποτε όμως... άμα λείπω στη δουλειά, ώσπου να ρθω... Ώ Θεέ και Κύριε! Οι κουβέρτες να χουν βραχεί και να χει μουσκέψει το στρώμα κι άντε να βρεις τόπο να βολευτείς. Δυο κρεβάτια όλα κι όλα. Ένα εγώ με τη Ειρήνη μου, ένα τα μικρά μας. Κι άμα βραχεί το ένα απ τα δυο, πού να κοιμηθούμε όλοι μαζίl Τους βάζω τότε στα πόδια μας, αλλά δεν μπορώ να κοιμηθώ όπως πρέπει, γιατί σκέφτομαι ν απλώσω τα πόδια μου, μήπως και κλωτσήσω κανένα μικρό. Και τι ύπνο να κάνεις με τα πόδια διπλωμένα! Τι ξεκούραση να δεις! Κι η έγνοια μήπως αρχίσει να στάζει και στο δικό μου κρεβάτι, να με κρατά σχεδόν όλη τη νύχτα ξάγρυπνη. (Όση ώρα μιλά έχει τακτοποιήσει ένα μικρό χαλάκι στο πάτωμα, έχει βάλει ένα φτηνό τραπεζομάντιλο πάνω στο τραπέζι και πηγαίνει στην 3

4 4 κουζίνα, φέρνει ένα πιάτο κουραμπιέδες και το ακουμπά πάνω στο τραπεζάκι). Αρκετά για σήμερα. Αρκετά. Τώρα θα κάτσω να ξεκουραστώ. Απόψε θα μείνω ως αργά να δω τηλεόραση. Θα δω όλα τα προγράμματα. Δε θ αφήσω πίσω ούτε διαφήμιση. Θα κάτσω εδώ στη γωνιά και θα μείνω μέχρι τέλους. Να βγάλω τα σπασμένα του τελευταίου καιρού. Ανάσα δεν μας άφησε να πάρουμε η σκύλα. Να δουλεύουμε, να δουλεύουμε ως το τελευταίο δευτερόλεπτο πριν απ το διάλειμμα και άμα έρχονταν η ώρα να φύγουμε, να μας κλέβει ένα ολόκληρο μισάωρο, τάχα πως δεν το πήρε είδηση. Κι άμα ήρθε η παραμονή, όλοι να σχολούν από τη μια κι εμείς... τρεις η ώρα έγινε, για να θυμηθεί να τηλεφωνήσει στο ζαχαροπλαστείο. Ένα κουτί φλαούνες και δυο κουτιά τυροπιτάκια τα βαλε μπρος μας και φώναξε: «Ελάτε, κοπέλες, φάτε». Σάμπως και της τρώγαμε το βιος. Και μήπως είναι το φαΐ; Τα μούτρα της μόνο να βλεπες, μακάρι να είχες τρεις μέρες να φας σου κοβότανε η όρεξη. Θυμώθηκε, λέει, που θελήσαμε να γραφτούμε στη συντεχνία και δεν ήταν να μας το κάνει ούτε κι αυτό. Κι ας μη μας τό καμνε!... Ας μας άφηνε καλύτερα να φύγουμε από τις τρεις και ούτε τη φλαούνα της θέλαμε ούτε την τυρόπιτά της. Κι άντε να ρθεις σχεδόν τέσσερις, που έχει σχεδόν σκοτεινιάσει, να προλάβεις τι; Ευτυχώς που είχα πλύνει και στεγνώσαν. Το σίδερο... δεν πειράζει, το κάμνω και αύριο. Έτσι κι έτσι, κανείς δε θα έρθει, πουθενά δε θα πάμε... Θα καθίσω τώρα εδώ, πλάι στη σόμπα... Θα την αφήσω να καίει ως την ώρα που θα κοιμηθώ. Όχι σαν εκείνη τη σκρόφα, τη μέγαιρα. Εννέα η ώρα οι σόμπες σβήνουν. Οι πόρτες μπάζουν κι εκεί που ήταν πίσω ακριβώς από την πλάτη μου, ξαφνικά νιώθω μια παγωνιά!.. Οι μέρες είναι πολύ κρύες και αν της πει καμιά «κυρία Ντίνα, δεν αφήνεις τη σόμπα ν ανάβει κι έχει κρύο;» «Μπα! Μ αλήθεια; Κρυώνετε, κοπέλες; Δεν έχει κρύο σήμερα, εγώ δεν κρυώνω καθόλου!» Ε, βέβαια που να κρυώσεις εσύ! Πας, έρχεσαι, πίνεις τους καφέδες, τα τσάγια σου, ανεβαίνεις στο σπίτι σου με την κεντρική θέρμανση... ενώ εμείς μες στο υπόγειο, με το τσιμέντο στο πάτωμα και συνέχεια καθισμένες μπρος στη μηχανή... (Παίρνει ένα παλιό σάλι, ρίχνει μια ζακέτα στους ώμους της, σκεπάζει με το σάλι τα πόδια της να ναι ζεστά και αφού βολεύεται καλά, γέρνει το κεφάλι με το βλέμμα στην τηλεόραση. Σε λίγο ξεπροβάλλει από το άνοιγμα της «πόρτας» του υπνοδωματίου η κόρης της. Μ ένα πονηρό μισοχαμόγελο περιμένει πίσω από την φτηνή κουρτίνα). 4

5 5 - Τι ναι Ρηνάκι μου; Δεν κοιμήθηκες; Ρηνάκι: (Ξεθαρρεύει) Όχι, μάμα, ήθελα να μείνω λίγο μαζί σου απόψε. Έχει τόσες νύχτες να δούμε λίγη τηλεόραση μαζί! Εντάξει Ρηνιά μου, έλα! Σήμερα θα δούμε όση ώρα θέλουμε! Να δεις, ώσπου να νυστάξεις! Αύριο δεν έχεις σχολείο, ούτε εγώ δουλειά. Θα μείνουμε να κοιμηθούμε ως όποια ώρα θέλουμε. Κανείς δεν πρόκειται να μας ενοχλήσει. Η θεία σου, η Αντριάνα, θα πάει στην κουνιάδα της. Τη θεία σου, την Ελένη, την κάλεσε η κουμέρα της και θα πάει και η γιαγιά μαζί. Ο θείος Ευτύχιος θα έχει καλεσμένους... Οι άλλοι δυο γείτονες θα λείπουν... Θα μαστε μόνοι μας. (Μονολογεί) Απόψε που ο χρόνος σταμάτησε... Που δεν με νοιάζει τι ώρα θα φέξει ο Θεός... Θα κάτσω και θα δω όλα τα προγράμματα της τηλεόρασης. Όλα. Όλες τις διαφημίσεις. Θα μείνω έτσι κουλουριασμένη, όπως είμαι τώρα, πλάι στη σόμπα, με το μάλλινο σάλι να με τυλίγει, σαν το γατί που είχαμε στο σπίτι μας στην Κυθραία... το παγαπόντικο! Έβρισκε πάντα την καλύτερη γωνιά. Πασάς ήτανε... Κουλουριαζόταν και τεμπέλιαζε. Τι ωραία που είναι να τεμπελιάζεις! Φέρνεις το νου σου και μπορείς να σκεφτείς. Γίνεσαι ξαφνικά ανθρώπινο πλάσμα! Παύεις να είσαι μηχανοκίνητο που βουρά να προλάβει... (Η τηλεόραση δείχνει διαφημίσεις: «Τα μαλλιά της... ό,τι πολυτιμότερο έχει, για κείνον» περνά το χέρι ασυναίσθητα από τα μαλλιά της. «Καλλυντικά Μάντισον...» αγγίζει τα χείλια της. «Κομμωτήριον σκύλων...»). Κομμωτήριο για σκύλους! Αχ, τι ωραία! Να κάθεται ο σκύλος να τον σαπουνίζουν, να γεμίζει αφρούς... να τον ξεπλένουν με ζεστούλικο νερό, να τον στεγνώνουν με αφράτες ολόασπρες πετσέτες, να το χαϊδολογούν, να τον πασπατεύουν... να του σγουρώνουν το τρίχωμα με τον αέρα, να τον ντύνουν και να τον παίρνουν αγκαλιά. Πούπα! Πουπούδα! Το τρίχωμά του ανάλαφρο να σου χαϊδεύει το μάγουλο, να σου ρχεται να τον φιλήσεις... Εμένα πόσα χρόνια έχει να μ αγκαλιάσει άνθρωπος; Να απλώσει χέρι να με χαϊδέψει; Να μου πει μια καλή κουβέντα; Πρωί ξημέρωμα, νύχτα σχεδόν, θα σηκωθώ να φτιάξω το γάλα των παιδιών, να ετοιμάσω τα σάντουιτς για το σχολείο... πού λεφτά για τυρόπιττες... Να βάλω κατσαρόλα στη φωτιά και να ξυπνήσω τα παιδιά: «Άντε, Ρήνα μου... ξύπνα μικρούλα μου, ξύπνα να ετοιμάσεις το Μιχαλάκη μας, ώσπου να κάνω το φαΐ... Άντε Γιαννάκη μου, κι εσύ σήκω, γιε μου, ντύσου να πας σχολείο...» Ευτυχώς που οι δυο μεγάλωσαν και ετοιμάζονται μόνοι τους λίγο πολύ. Όσο ήταν μικροί... Έρχονταν κι η μάνα μου, βοηθούσε, κι 5

6 6 έβρισκα κι ένα φαΐ να φάω όταν γύριζα απ τη δουλειά... Αρρώστησε τώρα κι εκείνη και σε λίγο δε θα μπορώ ούτε να τη σηκώνω ούτε να την αλλάζω. (Μένει για λίγο σιωπηλή.) Κάποτε ξυπνούν ανάποδα, πιάνουν τον καυγά. Τρέξε τότε να τους ξεχωρίσεις. Άλλοτε βαριούνται να σηκωθούν. Το κρύο τους τρομάζει κι όπως ο αγέρας φυσά εδώ γύρω... Τι περιμένεις; Χωράφα ολάνοιχτη... Ο αέρας ανεμπόδιστος παίρνει φόρα και λυσσομανά... Τα αδικάς τα καημένα; Μήπως κι εγώ, αν μ άφηναν δεν θα κοιμόμουν ως τις δέκα έντεκα; Κούραση, κούραση... Πόση κούραση να συνάξεις πάνω σου... Τρέχοντας να πας στη δουλειά, πριν πεις καλημέρα, να κάτσεις στην καρέκλα σου και μπρος η μηχανή. Γκρρ και γκρρ, γκρ και γκρ ως το διάλειμμα πια ούτε κεφάλι να σηκώσεις, ούτε κουβέντα να πεις. Και κείνο το ραδιόφωνο! Στιγμή να μη σταματά. Και δώσ του διαφήμιση. Θαρρείς και τους έχουν πληρωμένους να μας σπάζουν το ηθικό. Προσφορές, προσφορές, δώρα, εκπτώσεις... όλα είναι υπέροχα, όλα καταπληκτικά, όλα το ένα καλύτερο από το άλλο, αλλά λεφτά;.. «Βρε, κλείστε το λιγάκι!» «Να το χαμηλώσουμε...» Το χαμηλώνουν, παράπονα. «Μα δεν ακούγεται...» Ε, πώς να ακουστεί; Από τη μια οι μηχανές (δεκατρείς τον αριθμό) από την άλλη το ηλεκτρικό ψαλίδι να κόβει στοίβες τα υφάσματα και τέλος η πρέσα μια δίνει ατμό και μια πατά τα ρούχα Ύστερα πώς να ακουστεί το ραδιόφωνο ή το κασετόφωνο ή η μιλιά μας... Η μιλιά μας!.. Μπάστακας πάνω απ το κεφάλι μας, η δρακούνα, μην τυχόν και μιλήσουμε μεταξύ μας, μην τυχόν και κοιτάξει η μια την άλλη. Το μεσημέρι μισή ώρα, φαγητό. Όσες κάθονται μακριά, μένουν και τρώνε στη δουλειά, λένε και καμιά κουβέντα Εγώ να πεταχτώ στο σπίτι, να φροντίσω τα παιδιά. Βούρα βούρα να πας, βούρα βούρα να ρθεις, στο πόδι να φας Τι φαΐ να σου σταθεί, τι γεύση να καταλάβεις; Φαΐ μαγειρεμένο απ τη νύχτα ή απ το πρωί. Κι ούτε να το ζεστάνω δεν προλαβαίνω. Κι ύστερα, τέσσερις η ώρα πρέπει να σταματήσουμε, αλλά πάντα... δέκα λεπτά κλεμμένα, δεκαπέντε λεπτά κλεμμένα... είκοσι λεπτά κλεμμένα... και άλλα τόσα στο δρόμο, νυχτώνει σχεδόν, ώσπου να έρθω σπίτι. Προ πάντων τώρα το χειμώνα... (Γέρνει πίσω το κεφάλι νιαουρίσματα γάτων στη στέγη). Οι γάτες ζευγαρώνουν πάνω στους τσίγκους, Ο αέρας σφυρίζει και πάει. Μακριά κι άλλο ένα σπίτι θα υποφέρει σαν το δικό μας. Όμως ανάμεσά μας... 6

7 7 Τι μ εμποδίζει να σκεφτώ όσους πονάνε απόψε; Κούραση, κούραση, Ρήνα μου, αρ... Ρήνα μου, αρ... Ρήνα μου. Τα πλευρά μου πονάνε, πονάνε. Το στήθος μου σπάει, καθώς ανασαίνω. Τα πλευρά μου, το στήθος μου, η καρδιά μου πονάνε σε κάθε μου σκέψη. Όχι άλλη σκέψη, όχι άλλος πόνος. Αχ, Ρήνα μου, αρ... αρ... αρ... Ρήνα μου. Τα σκυλάκια δεν πονάνε, Ρήνα μου. Δεν πονάνε. Πονάνε άμα τα χτυπάς. Άλλα τώρα δε χτυπάνε τους σκύλους. Δεν κλωτσάνε τα ζώα. Τώρα μόνο τους ανθρώπους κλωτσούν. Αρ, Ρήνα μου, αν ήμουν ένα μικρό σγουρό σκυλάκι!.. Κανείς δε θα με κλωτσούσε. Κανείς δε θ αδιαφορούσε στο πέρασμά μου. Θα με χάιδευαν με το βλέμμα, θα με παίρναν αγκαλιά, θα περνούσαν το χέρι απαλά, προστατευτικά πάνω απ το πυκνό μου τρίχωμα. Το τρίχωμά μου θα με προστάτευε από το κρύο. Δε θα είχα ανάγκη να ντυθώ. Πόσο έχει προχωρήσει η κούραση μου! Δε θέλω ούτε να ντυθώ ούτε να κουνηθώ, ούτε ν απλώσω το χέρι να πιάσω κάτι να φάω... Κοίταξε, Ρήνα μου! Δεν έχω χέρια, δεν έχω. Έχω μόνο πόδια... τέσσερα λεπτά σγουρά ποδαράκια, δε μπορώ να πιάσω τίποτα μ αυτά τα πόδια, που ήταν κάποτε χέρια... Πότε αλήθεια ήταν αυτό; Πόσος χρόνος έχει περάσει από τότε που αυτά τα πόδια ήτανε χέρια; Αλήθεια, ήταν ποτέ; Σαν σβησμένη ανάμνηση μου φαίνεται. Μήπως ήταν κανένα δυνατό όνειρο, που το θυμάμαι γι αλήθεια; Ή μήπως ήτανε σε κάποια άλλη, προηγούμενη, όπως λένε, ζωή; Χάιδεψέ με, Ειρήνη μου. Τα μαλλιά μου ξεραμένης γης φριγμένο χόρτο. Στα φυλλοκάρδια μου δεν ανθίζουν πια συναισθήματα. Σφιγμένη η εισδοχή ανάμεσα στα σκέλια μου, ποθούσα ανελέητα ανεκπλήρωτους πόθους. Ως πόσο ν αντέξω την αντάρα του κορμιού μου; Φλόγινες γλώσσες η πεθυμιά, η πεθυμιά που με τυλίγει. Χέρι ανθρώπου δεν απλώθηκε πάνω μου δυο χρόνια τώρα. Τη μυρουδιά του άντρα την οσμίζομαι από μακριά και τα ρουθούνια μου πάλλουν. Αχ, ο αντρικός κόρφος, ο δυνάμενος! Τα μπράτσα τα αντρίκια, τα σιδερένια. Να τα χα να μου σφίγγαν τα κόκαλα, να λιώναν τις αντιστάσεις μου, ν αχρηστεύαν τα «μη» και τα «όχι»! Ω αρσενικάδα, θερμή κι ολοζώντανη, πότε ξανά θα σε γευτώ! Γιατί για μένα η ζωή ήταν μια άρνηση; Γιατί μου αφαιρέθηκε η χαρά; Χάιδεψέ με, Ειρήνη μου. 7

8 8 Ο αγέρας απόψε σφυρίζει και φεύγει... Αλήτη αγέρα... αλήτη βοριά... Πάρε με κι εμένα μαζί σου... κάνε με φρεγάτα μ ανοιχτά πανιά. Να με ταξιδέψεις μακριά! Αν πάω στη θάλασσα, δε θα ναι πάντα φουσκονεριά. Θα χει και μέρες γαλήνης. Θα χει και μέρες, που θα γλιστράω απαλά σαν τον κύκνο, πάνω στα ατάραχα νερά μιας λίμνης. Αχ, να μουν κύκνος, να με προσέχουν οι άνθρωποι για τον ωραίο μου λαιμό! Να περνώ μπροστά τους όλο καμάρι. Να με θαυμάζουν και να χαίρομαι και να μην καταδέχομαι ούτε να τους κοιτώ. Αέρα αλήτη, πάρε με μακριά... (Πιάνει ασυναίσθητα το λαιμό της. Ξαφνιάζεται). Πως έγινε έτσι ο λαιμός μου; Χάμνισε, ζάρωσε και δεν είμαι ακόμα ούτε σαράντα χρονών. Χάμνισαν τα κρέατά μου, νερούλιασαν. Ποιός άντρας θα τα καταδεχτεί; Δυόμισι χρόνια να αγγίξει επάνω τους χέρι αντρικό. Εμάρανα σαν το ξεχασμένο λουλούδι... Ειρήνη μου! Έλα ν αγκαλιαστούμε τώρα που κοιμήθηκαν τ αδέλφια σου... Έλα να περάσεις το χεράκι σου γύρω από το λαιμό μου. Χαμήλωσε και την τηλεόραση τέλεια τέλεια, να γίνει ησυχία, ν ακούμε τον αέρα πώς απλώνει... και σέρνεται και πάει μακριά. Χάιδεψέ με λιγάκι, αγαπημένη μου, χάιδεψέ μου τα μαλλιά και άκουσέ με τώρα που είσαι μεγάλη, τώρα που είμαστε οι δυο γυναίκες. Θα σου πω ένα μυστικό. Σήμερα, Ειρήνη μου, που είναι παραμονή Χριστούγεννα, θα πούμε πως έχουμε όλες τις δουλειές καμωμένες, έτσι αύριο δε μας νοιάζει τι ώρα θα ξυπνήσουμε και δε θα κάνουμε καμιά δουλειά, μόνο μπορούμε να φορέσουμε τα καλά μας και να πάμε στην εκκλησία, ή αν θέλουμε, να πάρουμε λεοφωρείο και να κατεβούμε κάτω στη Λευκωσία, να σεργιανίσουμε, και να περιχαρίσουμε. Να δούμε το δέντρο που στόλισε ο Δήμος. Ή, αν είναι καλός ο καιρός και έχει ήλιο, να πάμε στον κήπο να παίξετε. Σήμερα, Ειρήνη μου, σ ένα διάλειμμα της δουλειάς, σκέφτηκα έτσι για λίγο πόθησα πιο καλά... να τρυπώσω σ ένα κομμωτήριο. Έχω δει ένα, με διχτυωτές κουρτίνες, αραιοϋφασμένες. Φαίνονται μέσα οι μεγάλοι καθρέφτες, τα πορτοκαλιά καθίσματα... άνετα, μοντέρνα... οι κομμώτριες που χτενίζουν τα μαλλιά. Το είδα, πάει καιρός. Οι κυρίες κάθονταν μπρος στους καθρέφτες και καμάρωναν. Σάμπως... ο κόσμος... όλος να χε στηθεί ειδικά γι αυτές. Χαλαρωμένες κι ευχαριστημένες. Μπορεί, σκέφτηκα, να ναι απ τη ζεστασιά του αέρα που νιώθουν έτσι. Εκείνη την ώρα κρύωνα. Κρύωνα... και καθώς σφιγγόμουν, η πλάτη μου πονούσε πιότερο. Σκέφτηκα... αν έμπαινα και ζητούσα να μου κάνουν περμανάντ, θα έμενα εκεί, στα ζεστά, κάμποση ώρα. Θα άλλαζα όψη... (σχεδόν κλαίει) Το χω τόσο πολύ ανάγκη! Να γίνω κάτι άλλο! Να, σαν εκείνα τα σκυλάκια που τα κρατούν οι κυρίες αγκαλιά. Τα βάζουν στο 8

9 9 ίδιο τραπέζι και τρώνε μαζί τους. Φαΐ ζεστό, μαγειρεμένο, μεσ απ το πιάτο... και τους έχουν και πετσέτα μπροστά! Ήταν πράγματι ζεστά μέσα στο κομμωτήριο... κι εκεί αντίκρυ... είδα ένα τέτοιο σκυλάκι. Ήταν κάτασπρο, σγουρό... και του είχαν φορέσει ένα κόκκινο πλεχτό. Ξέρεις... από κείνα που είναι σαν ζακετάκια. Αν είχα κι εγώ ένα ζακετάκι! Μια γουνίτσα, ας είναι και ψεύτικη... Τι το θέλει το τρικό ο σκύλος; Για να κρύβει τη γύμνια του ή για να ομορφαίνει τη γούνα του;» Έτσι μπασταρδεύουν τα ζώα. Γιατί ο άνθρωπος είναι κακός. Δε θέλει να ναι μόνος στη μιζέρια του. Λυπήθηκα το καημένο ζωντανό, κι ας το κρατούσε αγκαλιά σφιχτά η ωραία του κυρία. Φορούσε από κείνα τα στενά παντελόνια ως το γόνατο, μπότες με ψηλό τακούνι, ένα σκούφο βυσσινί, απ όπου ξεπετάγονταν πλούσια σγουρά μαλλιά, τα μάτια και τα χείλια της βαμμένα, αλυσίδα χρυσή πάνω στο μοχέρ πουλόβερ. Όσο πλησίαζα, ένιωθα να χάνω το βήμα μου, ήθελα να κοιτάξω την κυρία (γιατί έβαψε καφέ, σαν μπλαβιασμένα, τα χείλια της;) αλλά ντρεπόμουνα κι έριξα το βλέμμα στο σκυλί. Εκείνο, θαρρείς αγανακτισμένο, που εγώ επαναστατούσα για την κατάντια του, ψιλογαύγησε και ξεπήδησε από την αγκαλιά της, στο δρόμο κι η κυρία έμεινε με το στόμα και τα χέρια ανοιχτά. «Αχ, Ρούμπυ, Ρούμπυ μου!» άρχισε να φωνάζει απελπισμένα, προσπαθώντας να πιάσει το σκυλί, αλλά οι ψηλοτάκουνες μπότες της δεν την βοηθούσαν. Ευτυχώς το σκυλί, ο Ρούμπυ της, δεν μπορούσε να τρέξει πολύ, καθώς μπερδευόταν ανάμεσα σε πόδια που πήγαιναν κι έρχονταν. Την ώρα όμως που έφτανε στη γωνιά μια μοτόρα θεόρατη έστριβε, κόκκινη, γυαλιστή κι επάνω της ένας άντρας και μια γυναίκα. Ο άντρας συγκράτησε απότομα τη μοτοσικλέτα και η γυναίκα έπεσε πάνω του με όλο της το βάρος. Αρρρ!.. Ζήλεψα εκείνη την επαφή. Οξύ αγκάθι μπήκε στην καρδιά μου. Αρρρ... Ένα αυτοκίνητο ερχόταν από απέναντι. Στην προσπάθειά του να αποφύγει τον σκύλο, παρά λίγο να συγκρουστεί με τη μοτόρα. Άνθρωποι κι αυτοκίνητα σταμάτησαν. Κι είχε ο κόσμος ακινητήσει να παρακολουθεί αυτό το ευπαθές πλασματάκι, με την εύθραυστη κυρία. Η κυρία του το έφτασε επιτέλους! Αρρρ!... Το πήρε στην αγκαλιά της. Τι λαχτάρα! Έτρεμε σύγκορμη. «Για πού το βαλες, κουτούτσικο Ρούμπυ μου; Τι έπαθες έτσι ξαφνικά; Ήθελες να αφήσεις τη μαμά, μικρό μου Ρουμπινάκι; Αχ, μωρό μου! Πόσο με λαχτάρησες!» Και περνούσε το λείο της μάγουλο πάνω απ το σγουρό κεφαλάκι του σκύλου. Η υπηρέτρια έφερε, κρατώντας απ το χέρι, το κοριτσάκι της κυρίας, το έβαλε στο πίσω κάθισμα, ενώ η κυρία φιλούσε ακόμα τον σκύλο της. Η μοτόρα ξεκίνησε με θόρυβο, το αυτοκίνητο έφυγε, ο κόσμος διαλύθηκε, Έμεινα μετέωρη για μια στιγμή. Μια νέκρα απλώθηκε μέσα μου. Ήμουν μόνη. 9

10 10 (Ακούγεται ο αέρας που φυσά.) Αλήτη αγέρα, πραματευτή. Που παζαρεύεις τα όνειρά μας, που ταξιδεύεις τις ελπίδες μας, που τυλίγεις, ξετυλίγεις τους πόθους μας και τους απλώνεις μακριά. Αλήτη αγέρα, αλήτη βοριά. Πάρε με μαζί σου απόψε! Πάρε με μαζί αου, λυγερέ χορευτή! Στριφογύρισέ με στις ανάλαφρες φιγούρες της δίνης σου. Αγκάλιασε με, να πούμε μαζί το δικό σου τραγούδι! Σύρε με, να σφυρίξουμε ξέγνοιαστα τους δικούς σου ρυθμούς, πότε χαμηλόσυρτους, αργούς, πότε απογειωμένους, αγριωπούς, πότε μουγκρίζοντας και πότε αλαφροψιθυρώντας. Έλα, γλυκέ μου αγέρα, τρελέ εραστή, να μπλεχτούμε στο σκαμπανεβάτο τρελό πανηγύρι του έρωτα, στης συνουσίας την πανδαισία, στης συντροφιάς τη χαρά. Έλα, αλήτη αγέρα, γίνε για μένα τρελός εραστής... Εκείνος δρόσιζε τον κόλπο μου άφοβα κι εγώ χαιρόμουν να κρατώ τους χυμούς του. Η μυρωδιά των σπερμάτων του έφτανε αδιάκοπα στη μύτη μου κι ένιωθα διεγερμένη από το άρωμά του. Ύστερα, ήρθε ο πόλεμος. Η αιχμαλωσία και... Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι δυνατοί! Δεν άντεξε όπως άλλοι. Τώρα βρίσκεται «εκεί». Ξέρεις γιατί. Είδες και μόνη σου πόσες φορές σήκωσε μαχαίρι. Δε γινότανε αλλιώς! Έπρεπε να προστατέψω πρώτα εσάς. Όταν σας έβλεπα να σπαρταράτε... σας έπαιρνα κάτω απ τις φτερούγες μου... αλλά ήταν τόσο αδύναμες να σας προστατέψουν από το φόβο καν. Τώρα, μόνο η δικιά μου στέρηση κρατάει αδιάκοπα υγρό τον πεινασμένο κόλπο μου, σαν σάλια σκύλου λυσσασμένου που στάζουν μαρτυρώντας την αξεδίψαστη δίψα, την απαρηγόρητη. Και η επιθυμία δεν έχει λησμοσύνη... (Χαμηλόφωνα, εμπιστευτικά) Ειρήνη μου... είμαι σκυλάκι, είμαι το σκυλάκι σου, χάιδεψέ μου το σγουρό κεφαλάκι... από αύριο θα στέκομαι σούζα. Θα μαζεύομαι σε τούτη δω τη γωνιά, θα κάνω ό,τι με διατάζεις... Γαρ ρήνη μου... γάρρ... γαυ-γαυ. (Μπρος στα έκπληκτα μάτια του μικρού κοριτσιού. Η τηλεόραση εξακολουθεί να δείχνει διαφημίσεις...) Χαμηλώνουν τα φώτα. Για λίγο η σκηνή βυθίζεται στο σκοτάδι. 10