3. Δημόσια αγαθά και ιδιωτικά αγαθά που παρέχονται από το Δημόσιο

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "3. Δημόσια αγαθά και ιδιωτικά αγαθά που παρέχονται από το Δημόσιο"

Transcript

1 3. Δημόσια αγαθά και ιδιωτικά αγαθά που παρέχονται από το Δημόσιο (α) Ορισμός Δημοσίων αγαθών. 4 Δημόσια είναι τα αγαθά που ικανοποιούν κοινωνικές ή συλλογικές ανάγκες π.χ. η εθνική άμυνα, ένα αντιπλημμυρικό έργο. (α 1 )Ιδιότητες των δημοσίων αγαθών: (1) Το ανεπιθύμητο του περιορισμού της χρήσης: Αυτό σημαίνει ότι: - Τα δημόσια αγαθά καταναλώνονται εξ αδιαιρέτου από το κοινωνικό σύνολο. - Η συνολικά διαθέσιμη ποσότητα ενός δημόσιου αγαθού Χ στην κοινωνία ισούταιµε την ποσότητα του δημόσιου αγαθού Χ που καταναλώνει κάθε άτομο χωριστά(χ=χ Α =Χ Β ). - Η κατανάλωση ενός δημόσιου αγαθού δεν είναι ανταγωνιστική (δεν εμποδίζει τηνκατανάλωση της ίδιας ακριβώς ποσότητας του ίδιου αγαθού από ένα άλλο άτομο). - Η προσθήκη ενός επιπλέον χρήστη (καταναλωτή) δεν επηρεάζει το κόστος παραγωγής του δημόσιου αγαθού, π.χ. η γέννηση ενός παιδιού ή ο θάνατος ενός ηλικιωμένου (στα ιδιωτικά αγαθά η συνολική διαθέσιμη ποσότητα ιδιωτικών αγαθών ισούται µε το άθροισμα των ποσοτήτων των αγαθών αυτών που καταναλώνουν όλα τα άτομα, Υ=ΥΑ+ΥΒ και η κατανάλωση ενός αγαθού από ένα άτομο αποκλείει την κατανάλωση του ίδιου αγαθού από άλλο άτομο π.χ. µήλο). (2) Το αδύνατο του περιορισμού της χρήσης. Αυτό σημαίνει ότι: - Δεν είναι δυνατή η είσπραξη τιμής από τη διάθεση των δημοσίων αγαθών, π.χ. δεν μπορούμε να διαιρέσουμε τη χρησιμότητα που αντλεί ο καθένας µας από τις υπηρεσίες εθνικής άμυνας και να πληρώσουμε το αντίτιμο. - Το κράτος δε θα μπορούσε να αποκλείσει από το όφελος των δημοσίων αγαθών τα άτομα που αρνούνται να καταβάλλουν τιμή (στον ιδιωτικό τομέα μπορούμε να αποκλειστούμε από την κατανάλωση αγαθών που δεν πληρώνουμε, π.χ. παγωτό). - Τα άτομα δεν αποκαλύπτουν τις προτιμήσεις τους για αυτά τα αγαθά (στον ιδιωτικό τομέα τις αποκαλύπτουν µέσω των τιμών) και το κόστος παραγωγής τους καλύπτεται από τους φόρους. Όλοι όμως αποκρύπτουν τις προτιμήσεις τους (ισχυρίζονται ότι δεν αποκομίζουν όφελος από την παραγωγή δημοσίων αγαθών και δημιουργείται το «πρόβλημα του λαθρεπιβάτη (ελεύθερου καβαλάρη)-freeriderproblem». Τα δημόσια αγαθά που συγκεντρώνουν ταυτόχρονα και τις δύο παραπάνω ιδιότητες στο μέγιστο δυνατό βαθμό λέγονται αμιγή ή γνήσια δημόσια αγαθά. Τα δημόσια αγαθά που δεν συγκεντρώνουν ταυτόχρονα και τις δύο παραπάνω ιδιότητες, αλλά έχουν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό τη µία ή και τις δύο παραπάνω λέγονται µη-αμιγήή δημόσια αγαθά. 4 Σ. Καραγιάννη-Μ. Πεμπετζόγλου, Δημόσια Οικονομική, Εκδ. Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Σελ.35/131

2 Ορισμένες κατηγορίες µη αμιγών δημοσίων αγαθών είναι οι εξής: (1) Αγαθά, από τα οποία ο αποκλεισμόςείναι εφικτός, αλλά ανεπιθύμητος. Π.χ.Θαμπορούσαν να επιβληθούν διόδια για τη χρήση ενός µη πολυσύχναστου δρόμου, αλλά η είσπραξη διοδίων σε αυτή την περίπτωση θα ήταν ανεπιθύμητη, επειδή: - το επιπλέον (οριακό) κόστος από τη χρήση του δρόμου από ένα επιπλέον αυτοκίνητο είναι μηδαμινό, λόγω έλλειψης συνωστισμού. - το κόστος συλλογής διοδίων μπορεί να είναι αρκετά υψηλό. - μπορεί να περιοριστεί η κίνηση αυτοκινήτων στο συγκεκριμένο δρόμο (2) Αγαθά, από τα οποία ο αποκλεισμός είναι επιθυμητός, αλλά ανέφικτος ή πολύ δαπανηρός. Π.χ. Στους πολυσύχναστους δρόμους που οδηγούν στο κέντρο της πόλης, θα ήταν επιθυμητό να επιβάλλουμε διόδια (γιατί το επιπλέον κόστος από τη χρήση των δρόμων από έναν επιπλέον οδηγό είναι μεγάλο σε όρους ρύπανσης, χρόνου αναμονής και κυκλοφορίας), αλλά θα αυξάνονταν ακόμη περισσότερο ο χρόνος αναμονής και η ατμοσφαιρική ρύπανση. (3) Αγαθά, από τα οποία ο αποκλεισμός είναι εφικτός, αλλά άλλες φορές είναι επιθυμητός και άλλες ανεπιθύμητος. Π.χ. Οι υπηρεσίες πυρόσβεσης θα ήταν δυνατό να παρέχονται µόνο στα νοικοκυριά που πληρώνουν γι αυτές. Αν εκδηλωθεί φωτιά σε λίγα σημεία και επαρκεί ο στόλος της πυροσβεστικής, ο αποκλεισμός είναι ανεπιθύμητος, γιατί η κατάσβεση μίας επιπλέον φωτιάς έχει χαμηλό κόστος. Αν εκδηλωθούν πολλές πυρκαγιές ταυτόχρονα και δεν επαρκεί ο πυροσβεστικός στόλος, ο αποκλεισμός είναι επιθυμητός, γιατί το κόστος κατάσβεσης μίας επιπλέον φωτιάς είναι υψηλό. (β) Ορισμός ιδιωτικών αγαθών που παρέχονται από το δημόσιο Το δημόσιο εκτός από τα δημόσια αγαθά που παρέχει (γνήσια ή μη γνήσια), παρέχει και μια άλλη κατηγορία αγαθών αυτά, που δεν ικανοποιούν καμιά από τις υποθέσεις για τα δημόσια αγαθά, δηλαδή αδυναμία αποκλεισμού και μη ανταγωνιστικά στην κατανάλωση. Τα αγαθά αυτά λέγονται «ιδιωτικά αγαθά που παρέχονται από το δημόσιο» Π.χ. η ιατρική περίθαλψη που παρέχουν δημόσιοι φορείς υγείας, είναι μια υπηρεσία η οποία είναι ανταγωνιστική στη χρήση και στην οποία μπορεί να επιβληθεί η αρχή του αποκλεισμού. 3.1 Αποτελεσματική παροχή δημόσιων αγαθών Η αριστοποίηση από κοινωνική άποψη απαιτεί το οριακό κοινωνικό όφελος (SMB) να είναι ίσο με το οριακό κοινωνικό κόστος (SMC). Διευκρινήσεις: - Οριακό κοινωνικό όφελος (SMB): Η αξία για την κοινωνία από την κατανάλωση μιας επιπλέον μονάδας αγαθού. - Οριακό κοινωνικό κόστος (SMC):Το κόστος της κοινωνίας από την παραγωγή μιας επιπλέον μονάδας αγαθού. Σελ.36/131

3 Έστω ότι οι άνθρωποι έχουν να επιλέξουν μεταξύ ενός ιδιωτικού αγαθού (x) και ενός δημόσιου αγαθού (G). - Το οριακό όφελος (προθυμία πληρωμής) του G από το άτομο i είναι: - Το οριακό κοινωνικό όφελος (SMB) είναι το άθροισμα του οφέλους όλων των ατόμων: Η αποτελεσματικότητα στην παροχή του δημόσιου αγαθού προϋποθέτει τον κανόνα του Samuelson : Δηλαδή πρέπει να εκπληρώνονται ταυτόχρονα οι εξής προϋποθέσεις: (1) Όλοι καταναλώνουν την ίδια ποσότητα, G (2) Το οριακό όφελος διαφέρει από άτομο σε άτομο. (3) Η Αποτελεσματικότητα επιβάλλει το άθροισμα των ατομικών οριακών ωφελειών να είναι ίσο με το οριακό κόστος του αγαθού. (α) Μαθηματική Προσέγγιση: Έστω δύο άτομα το 1 και το 2 που καταναλώνουν το ιδιωτικό αγαθό Χ και το δημόσιο αγαθό G και έχουν αντίστοιχο εισόδημα M 1, M 2. Ισχύει δε ότι οι τιμές των Χ και G είναι αντίστοιχα Ρx και Ρ G.Ζητείται να υπολογισθεί η ποσότητα του δημόσιου αγαθού G που ικανοποιεί το κάθε άτομο. Λύση: Ισχύει ότι η ποσότητα του G είναι κοινή και για τα δύο άτομα, αφού το αγαθό αυτό είναι δημόσιο. Επομένως η άριστη παροχή (ποσότητα)τουδημόσιουαγαθούg και για τα δύο άτομα, είναι αυτή που μεγιστοποιεί την ωφέλεια τους στα πλαίσια των εισοδηματικών δυνατοτήτων τους. Δηλαδή είναι η λύση στο πρόβλημα : Max U1(Χ1,G) + U2(Χ2,G) υ.π. PX Χ1 + PX Χ2 + ΡGG = Μ1 + Μ2 όπου: Χ1:η ποσότητα του ιδιωτικού αγαθού Χ για το άτομο 1, Χ2:η ποσότητα του ιδιωτικού αγαθού Χ για το άτομο 2, G: η κοινή ποσότητα του δημόσιου αγαθού G για κάθε άτομο. Η λύση του προβλήματος μας δίνει τον προαναφερόμενο κανόνα του Samuelson. Σελ.37/131

4 (β) Διαγραμματική προσέγγιση: (α) Το Οριακό Κοινωνικό Όφελος μπορεί να παρασταθεί με τη συνολική καμπύλη ζήτησης. - Η καμπύλη κάθε ατόμου αντιπροσωπεύει το όφελος (την προθυμία πληρωμής) για κάθε επιπλέον μονάδα αγαθού. - Η συνολική καμπύλη ζήτησης αντιπροσωπεύει το συνολικό όφελος (τη συνολική προθυμία πληρωμής) για μια επιπλέον μονάδα αγαθού. (β) Το οριακό κοινωνικό κόστος μπορεί να παρασταθεί με τη συνολική καμπύλη προσφοράς. Ισχύουν δε τα εξής: - το κάθε άτομο καταναλώνει την ίδια ποσότητα δημόσιου αγαθού. - Το οριακό όφελος, δηλαδή η προθυμία πληρωμής είναι διαφορετική για κάθε άτομο. Για να συναγάγουμε τη συνολική καμπύλη ζήτησης, κρατούμε σταθερή την ποσότητα και προσθέτουμε τις ατομικές καμπύλες ζήτησης (τα ατομικά οφέλη) για να βρούμε το συνολικό όφελος, δηλαδή κάνουμε κάθετη άθροιση των ατομικών καμπυλών ζήτησης.το σημείο τομής των καμπυλών συνολικής ζήτησης και συνολικής προσφοράς είναι σημείο ισορροπίας και άρα αντιπροσωπεύει την άριστη ποσότητα του δημόσιου αγαθού και για τα δύο άτομα, δηλαδή για την κοινωνία συνολικά, αν υποθέσουμε ότι αυτή αποτελείται από δύο άτομα.το αποτέλεσμα αυτό είναι αποτελεσματικό κατά Pareto. 3.2 Αποτελεσματική παροχή ιδιωτικών αγαθών Για να αποσαφηνισθεί και εμπεδωθεί καλύτερα ο μηχανισμός της αποτελεσματικής παροχής των δημοσίων αγαθών αφενός και αφετέρου για να δειχθούν οι διαφορές της αποτελεσματικής παροχής μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών αγαθών, ακολουθεί η παρουσίαση διαγραμματικά του μηχανισμού της αποτελεσματικής παροχής ιδιωτικών αγαθών. Όπως έχουμε δει η συνολική καμπύλη ζήτησης συνάγεται από το άθροισμα τωνεπιμέρουςκαμπυλώνζήτησης των ατόμων. Ισχύουν δε τα εξής: - Κάθε σημείο στην καμπύλη ζήτησης κάθε ατόμου αντιπροσωπεύει την προθυμία του να πληρώσει για κάθε μια επιπλέον μονάδα του αγαθού. Σελ.38/131

5 - Άρα κάθε σημείο της καμπύλης ζήτησης δείχνει το οριακό όφελος του ατόμου από την κατανάλωση μιας επιπλέον μονάδας του αγαθού. - Η καμπύλη ζήτησης είναι η καμπύλη οριακού οφέλους. Ας υποθέσουμε ότι τα άτομα έχουν να επιλέξουν μεταξύ Μ και Σ, δύο ιδιωτικών αγαθών που παρέχονται από το δημόσιο. Επειδή η ποσότητα του ιδιωτικού αγαθού που καταναλώνεται από το οποιοδήποτε άτομο i δεν μπορεί να καταναλωθεί από άλλα άτομα, το ιδιωτικό οριακό όφελος ταυτίζεται με το κοινωνικό οριακό όφελος. Άρα στην περίπτωση αυτή το κοινωνικό οριακό όφελος (SMB)= ιδιωτικό οριακό όφελος (PMB). Με δεδομένο ότι το οριακό όφελος είναι ίσο με τον οριακό λόγο υποκατάστασης μεταξύ του αγαθού αυτού και ενός άλλου αγαθού π.χ. του αγαθού αναφοράς, έχουμε ότι SMB = MRS M,Σi, όπου i είναι το κάθε άτομο στην κοινωνία. Γνωρίζουμε ότι, το οριακό όφελος του ατόμου από ένα ιδιωτικό αγαθό πρέπει να είναι ίσο με το οριακό κόστος, δηλαδή για τα ιδιωτικά αγαθά η αποτελεσματικότητα απαιτεί: MRS M,Σi = MCM. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε δύο άτομα (1 και 2) και το καθένα καταναλώνει δύο ίδια ιδιωτικά αγαθά Χ και Y, με τιμές Ρ Χ και Ρ Y, αντίστοιχα. Τα άτομα έχουν αντίστοιχα εισόδημα Μ1 και Μ2. Ας θεωρήσουμε το αγαθό Χ ως αγαθό αναφοράς, οπότε η σχετική τιμή του Y είναι Ρ=(ΡY/ΡΧ) Το άριστο επίπεδο παροχής των ιδιωτικών αγαθών δίνεται από τη λύση του προβλήματος: Max U 1 (Χ 1,Y 1 ) + U 2 (Χ 2,Y 2 ) υ.π. Χ 1 + Χ 2 + Ρ Y1 + Ρ Y2 = Μ 1 + Μ 2 όπου: Χ1,Χ2,Y1,Y2 οι ποσότητες των δύο ιδιωτικών αγαθών για τα δυο άτομα αντίστοιχα. Για ένα ιδιωτικό αγαθό, οι καταναλωτές ζητούν διαφορετικές ποσότητες στην ίδια τιμή. Για να βρούμε τη συνολική ζήτηση ενός αγαθού (πχ μήλα), ορίζουμε μια κοινή τιμή που ισχύει για όλα τα άτομα και προσθέτουμε οριζόντια τις ποσότητες που ζητούνται από όλα τα άτομα στην τιμή αυτή, όπως δείχνει το παρακάτω γράφημα: Το σημείο τομής των καμπυλών συνολικής ζήτησης και συνολικής προσφοράς είναι σημείο ισορροπίας και άρα αντιπροσωπεύει την άριστη ποσότητα του ιδιωτικού αγαθού για όλα τα άτομα, που αποτελεί το άθροισμα των επιμέρους ατομικών ποσοτήτων. Το αποτέλεσμα αυτό είναι αποτελεσματικό κατά Pareto. Σελ.39/131

6 Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Λογιστικής ΤΕΙ Κρήτης 3.3 Σύγκριση για την άριστη παροχή ιδιωτικών και δημόσιων αγαθών (α) Δημόσια αγαθά. Η συνολική καμπύλη ζήτησης συνάγεται με κάθετη άθροιση των ατομικών καμπυλών ζήτησης. ( ), (β) Ιδιωτικά αγαθά. Η συνολική καμπύλη ζήτησης συνάγεται με οριζόντια άθροιση των ατομικών καμπυλών ζήτησης., 3.4 Εφαρμογές αποτελεσματικής παροχής ιδιωτικών και δημόσιων αγαθών Περίπτωση ενός αγαθού 1ο Παράδειγμα: Έστω δύο άτομα ο Α και Ε, τα οποία έχουν τις εξής συναρτήσεις ζήτησης και αντιμετωπίζουν την εξής συνάρτηση οριακού κόστους: Να υπολογισθεί η τιμή και ποσότητα για κάθε άτομο, ώστε να έχομε αποτελεσματική παροχή στην περίπτωση που το αγαθό είναι ιδιωτικό και στην περίπτωση που το αγαθό είναι δημόσιο. (α) Στην περίπτωση που το αγαθό είναι Ιδιωτικό Σε μια ανταγωνιστική αγορά ισχύουν: - Η καμπύλη συνολικής ζήτησης είναι ίση με το οριζόντιο άθροισμα των καμπυλών ζήτησης του Α και Ε, δηλαδή Q= QA+QE (4) Ο Α και Ε πληρώνει την ίδια τιμή που είναι ίση με το οριακό κόστος, δηλαδή ΡΑ= ΡE =Ρ=MC (5) Επομένως για τον υπολογισμό της κοινής τιμής, αν λύσουμε αρχικά τις (1), (2) ως προς QA&QEθα έχουμε: Σελ.40/131

7 Άρα από την (4) θα έχουμε Στην συνέχεια η (3) λόγω της (5) μετατρέπεται ως εξής: Μετά τον υπολογισμό της κοινής τιμής για τα άτομα Α και Ε θα υπολογισθούν οι ποσότητες του αγαθού για το καθένα χωριστά, λύνοντας τις (1) και (2) ως εξής: Δηλαδή στους Α και Ε θα προσφερθεί κοινή τιμήιδιωτικού αγαθού 89,04 με αντίστοιχες ποσότητες Q A =21,93 και Q E =110,96. (β) Στην περίπτωση που το αγαθό είναι δημόσιο Σε μια ανταγωνιστική αγορά ισχύουν: - Η καμπύλη συνολικής ζήτησης είναι ίση με το κάθετο άθροισμα των καμπυλών ζήτησης του Α και Ε, δηλαδή P= P A +P E (4) - Ο Α και Ε απολαμβάνει την ίδια ποσότητα, δηλαδή Q=Q Α =Q E (5) - Ρ=MC (6) Επομένως για τον υπολογισμό της κοινής ποσότητας από την (4) λόγω των (1), (2) θα έχουμε: Στην συνέχεια μετά τον υπολογισμό της κοινής ποσότητας για τα άτομα Α και Ε θα υπολογισθούν η τιμή του αγαθού για το καθένα χωριστά, λύνοντας τις (1) και (2) ως εξής: Σελ.41/131

8 Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Λογιστικής ΤΕΙ Κρήτης Δηλαδή στους Α και Ε θα προσφερθεί κοινή ποσότητα δημόσιου αγαθού 138,46 με αντίστοιχες τιμές PA=30,77 και PE=61,54. Συμπέρασμα: Παρατηρούμε ότι συμφέρει περισσότερο τα δύο άτομα όταν η παροχή του αγαθού γίνεται από το δημόσιο, αφού όπως προέκυψε παραπάνωη κοινή ποσότητα του αγαθού ως δημόσιο είναι μεγαλύτερη από τις επιμέρους ποσότητες των δύο ατόμων όταν το αγαθό είναι ιδιωτικό, οι δε επιμέρους τιμές του αγαθού ως δημόσιο για τα δύο άτομα είναι μικρότερες από την κοινή τιμή όταν το αγαθό είναι ιδιωτικό. 2ο Παράδειγμα: Έστω δύο άτομα ο Α και Ε, τα οποία έχουν τις εξής συναρτήσεις ζήτησης και αντιμετωπίζουν την εξής συνάρτηση οριακού κόστους: Να υπολογισθεί η τιμή και ποσότητα για κάθε άτομο, ώστε να έχομε αποτελεσματική παροχή στην περίπτωση ιδιωτικού και δημόσιου αγαθού. (α) Στην περίπτωση που το αγαθού είναι Ιδιωτικό Σε μια ανταγωνιστική αγορά ισχύουν: - Η καμπύλη συνολικής ζήτησης είναι ίση με το οριζόντιο άθροισμα των καμπυλών ζήτησης του Α και Ε, δηλαδή Q= QA+QE (4) Ο Α και Ε πληρώνει την ίδια τιμή που είναι ίση με το οριακό κόστος, δηλαδή ΡΑ= ΡE =Ρ=MC(5) Επομένως για τον υπολογισμό της κοινής τιμής από την (4) λόγωτων(1), (2) θα έχουμε: Στην συνέχεια, γνωρίζοντας ότι MC=P, από την (3) θα έχουμε: Επομένως λόγω της (7) η (6) μετατρέπεται ως εξής: Μετά τον υπολογισμό της κοινής τιμής για τα άτομα Α και Ε θα υπολογισθούν οι ποσότητες του αγαθού για το καθένα χωριστά, λύνοντας τις (1) και (2) ως εξής: Σελ.42/131

9 Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Λογιστικής ΤΕΙ Κρήτης Δηλαδή στους Α και Ε θα προσφερθεί κοινή τιμήιδιωτικούαγαθού40,38 με αντίστοιχες ποσότητες QA=57,69 και QE=23,08. (β) Στην περίπτωση που το αγαθό είναι δημόσιο Σε μια ανταγωνιστική αγορά ισχύουν: - Η καμπύλη συνολικής ζήτησης είναι ίση με το κάθετο άθροισμα των καμπυλών ζήτησης του Α και Ε, δηλαδή P= PA+PE (4) Ο Α και Ε απολαμβάνει την ίδια ποσότητα, δηλαδή Q=QΑ= QE (5) Ρ=MC (6) Επομένως για τον υπολογισμό της κοινής ποσότητας, αρχικάαν λύσουμε τις (1), (2) ως προς PA&PE θα έχουμε: Άρα από την 4) θα έχουμε: Στην συνέχεια η (3) λόγω των (5) και (6) μετατρέπεται ως εξής: Στην συνέχεια για τον υπολογισμό των τιμών για το καθένα άτομο χωριστά θα λύσουμε τις (1) και (2) ως εξής: Δηλαδή στους Α και Ε θα προσφερθεί κοινή ποσότητα δημόσιου αγαθού 109,62 με αντίστοιχες τιμές PA=31,73 και PE=21,92. Συμπέρασμα: Παρατηρούμε ότι συμφέρει περισσότερο τα δύο άτομα όταν η παροχή του αγαθού γίνεται από το δημόσιο, αφού όπως προέκυψε παραπάνω η κοινή ποσότητα του αγαθού ως δημόσιο είναι μεγαλύτερη από τις επιμέρους ποσότητες των δύο ατόμων όταν το αγαθό είναι ιδιωτικό, οι δε επιμέρους τιμές του αγαθού ως δημόσιο για τα δύο άτομα είναι μικρότερες από την κοινή τιμή όταν το αγαθό είναι ιδιωτικό Περίπτωση 2 δημόσιων αγαθών Σελ.43/131

10 1 ο Παράδειγμα Έστω δύο άτομα Α και Β, που καταναλώνουν δύο αγαθά, Χ και Μ. Το άτομο Α έχει την συνάρτηση χρησιμότητας U Α = 2X 2 + 0,5Μ 2. Το άτομο Β έχει την συνάρτηση χρησιμότητας U Β = 1,5X 2 + 0,8Μ 2. Η τιμή του Χ είναι 1 και του Μ είναι 2.Το εισόδημα του Α είναι 60 και του Β είναι 55. Πόση ποσότητα Μ θα ζητήσει το κάθε άτομο; Λύση του 1 ου ερωτήματος Πρώτα θα υπολογισθεί η μέγιστη ποσότητα Μ Α για το άτομο Α. Έχουμε να λύσουμε το πρόβλημα: Max U Α = 2X 2 Α + 0,5Μ 2 Α (1) υπό τον περιορισμό: X Α + Μ Α = 60 (2) Εργαζόμαστε ως εξής: 1 ο βήμα: Διαφορίζουμε την προηγούμενη συνάρτηση ως προς Χ Α, Μ Α για να πάρουμε τις συνθήκες 1 ης τάξης, δηλαδή τις μερικές παραγώγους της συνάρτησης για τις μεταβλητές αυτές, γνωρίζοντας ότι η μερική παράγωγος μιας μεταβλητής σημαίνει την οριακή χρησιμότητα αυτής, έτσι έχουμε: 2 ο βήμα: Επίσης γνωρίζουμε ότι η άριστη επιλογή του ατόμου Α για τα δυο αγαθά πραγματοποιείται όταν το οριακό του όφελος (ο λόγος των οριακών χρησιμοτήτων τους) είναι ίσο με το οριακό κόστος (ο λόγος των τιμών των δυο αγαθών) δηλαδή:mrsχα,μα = MCΧΑ, ΜΑ=> Επειδή υπενθυμίζεται η οριακή χρησιμότητα μιας μεταβλητής σε μια συνάρτηση χρησιμότητας ταυτίζεται με τη σχετική παράγωγο της μεταβλητής η (5) λόγω των (3) και (4) γίνεται: Επίσης από τη (2)=> Χ Α =60-Μ Α (7) Στην συνέχεια αντικαθιστώ στην (6) το ίσον του Χ Α από την (7) και λύνω ως προς Μ Α, δηλαδή: 8(60-Μ Α )=Μ Α =>480-8Μ Α =Μ Α =>Μ Α =53,33 Στην συνέχεια θα υπολογισθεί η μέγιστη ποσότητα Μ Β για το άτομο Β. Έχουμε να λύσουμε το πρόβλημα: MaxU B = 1,5X 2 + 0,8Μ 2 (8) Σελ.44/131

11 υπό τον περιορισμό: XB + ΜB = 55 (9) 1 ο βήμα: Διαφορίζουμε την προηγούμενη συνάρτηση ως προς Χ Β, Μ Β για να πάρουμε τις συνθήκες 1 ης τάξης, δηλαδή τις μερικές παραγώγους της συνάρτησης για τις μεταβλητές αυτές, γνωρίζοντας ότι η μερική παράγωγος μιας μεταβλητής σημαίνει την οριακή χρησιμότητα αυτής, έτσι έχουμε: 2 ο βήμα: Επίσης γνωρίζουμε ότι η άριστη επιλογή του ατόμου Β για τα δυο αγαθά πραγματοποιείται όταν το οριακό του όφελος (ο λόγος των οριακών χρησιμοτήτων τους) είναι ίσο με το οριακό κόστος (ο λόγος των τιμών των δυο αγαθών) δηλαδή: MRS ΧΒ,ΜΒ = MC ΧΒ, ΜΒ => Επειδή υπενθυμίζεται η οριακή χρησιμότητα μιας μεταβλητής σε μια συνάρτηση χρησιμότητας ταυτίζεται με τη σχετική παράγωγο της μεταβλητής η (12) λόγω των (10) και (11) γίνεται: Επίσης από την (9) ισχύει Χ Β =55-Μ Β (14) Στην συνέχεια αντικαθιστώ στην (13) το ίσον του Χ Β από την (14) και λύνω ως προς Μ Β, δηλαδή (13)=> 6(55-Μ Β )=1,6Μ Β =>330-6Μ Β =1,6Μ Β =>Μ Β =43,42 3 ο Παράδειγμα Έστω δύο άτομα Α και Β, που καταναλώνουν δύο αγαθά, Χ και Μ. Το άτομο Α έχει την συνάρτηση χρησιμότητας U Α = X 2 + 0,3Μ 2. Το άτομο Β έχει την συνάρτηση χρησιμότητας U Β = 0,8X 2 + Μ 2. Η τιμή του Χ είναι 0,6 και του Μ είναι 1.Το εισόδημα του Α είναι 40 και του Β είναι 30. Πόση ποσότητα Χ και Μ θα ζητήσει το κάθε άτομο;ποια είναι η άριστη ποσότητα Χ και η άριστη ποσότητα Μ και για τα δυο άτομα; Πρώτον, θα υπολογισθεί η μέγιστη ποσότητα Χ Α για το άτομο Α. Έχουμε να λύσουμε το πρόβλημα: Max U Α = X 2 + 0,3Μ 2 (1) υπό τον περιορισμό: X Α + Μ Α = 40 (2) 1 ο βήμα: Διαφορίζουμε την προηγούμενη συνάρτηση ως προς Χ Α, Μ Α για να πάρουμε τις συνθήκες 1 ης τάξης, δηλαδή τις μερικές παραγώγους της συνάρτησης για τις μεταβλητές αυτές, γνωρίζοντας ότι η μερική παράγωγος μιας μεταβλητής σημαίνει την οριακή χρησιμότητα αυτής, έτσι έχουμε: Σελ.45/131

12 2 ο βήμα: Επίσης γνωρίζουμε ότι η άριστη επιλογή του ατόμου Α για τα δυο αγαθά πραγματοποιείται όταν το οριακό του όφελος (ο λόγος των οριακών χρησιμοτήτων τους) είναι ίσο με το οριακό κόστος (ο λόγος των τιμών των δυο αγαθών) δηλαδή: MRS ΧΑ,ΜΑ = MC ΧΑ, ΜΑ => Επομένως λόγω των (3) & (4) η (5) γίνεται: Λόγω όμως της (2) ισχύει Μ Α =40-Χ Α (7) Επομένως : από την (6)=>2Χ Α = 1,2(40-Χ Α )=> 2Χ Α =48-1,2Χ Α =>Χ Α =15,00 Στην συνέχεια θα υπολογισθεί η μέγιστη ποσότητα Μ Α για το άτομο Α: Επαναλαμβάνουμε το 1 ο και 2 ο βήμα όπως προηγουμένως, χρησιμοποιώντας όμως τον εισοδηματικό περιορισμό του Α διαφορετικά, δηλαδή: Από (2)=>X Α + Μ Α = 40 => X Α = 40 - Μ Α (8) Επομένως λόγω της (8) από την (6)=>2Χ Α (40-Μ Α )=1,2Μ Α => =>80-2Μ Α =1,2Μ Α =>Μ Α =25,00 Δεύτερο, θα υπολογισθεί η μέγιστη ποσότητα Χ Β για το άτομο Β. Έχουμε να λύσουμε το πρόβλημα: MaxU B = 0,8X 2 + Μ 2 (9) υπό τον περιορισμό: X B + Μ B = 30 (10) 1 ο βήμα: Διαφορίζουμε την προηγούμενη συνάρτηση ως προς Χ Β, Μ Β για να πάρουμε τις συνθήκες 1 ης τάξης, δηλαδή τις μερικές παραγώγους της συνάρτησης για τις μεταβλητές αυτές, γνωρίζοντας ότι η μερική παράγωγος μιας μεταβλητής σημαίνει την οριακή χρησιμότητα αυτής, έτσι έχουμε: 2 ο βήμα: Επίσης γνωρίζουμε ότι η άριστη επιλογή του ατόμου Β για τα δυο αγαθά πραγματοποιείται όταν το οριακό του όφελος (ο λόγος των οριακών χρησιμοτήτων τους) είναι ίσο με το οριακό κόστος (ο λόγος των τιμών των δυο αγαθών) δηλαδή: Σελ.46/131

13 MRS ΧΒ,ΜΒ = MC ΧΒ, ΜΒ => Επομένως λόγω των (11) & (12) η (13) γίνεται: Λόγω όμως της (10) ισχύει Μ Β =30-Χ Β Επομένως : από την (14)=>1,6Χ Β =1,2Χ Β (30-Χ Β )=>1,6Χ Β =36-1,2Χ Β => =>2,8Χ Β =36=>Χ Β =12,86 Στην συνέχεια θα υπολογισθεί η μέγιστη ποσότητα Μ Β για το άτομο Β: Επαναλαμβάνουμε το 1 ο και 2 ο βήμα όπως προηγουμένως, χρησιμοποιώντας όμως τον εισοδηματικό περιορισμό του Β διαφορετικά, δηλαδή: Από τη (10)=>X Β + Μ Β = 30 => X Β = 30 Μ Β (15) Επομένως από την (14) λόγω της (15)=>1,6Χ(30-Μ Β )=1,2Μ Β => =>48-1,6Μ Β =1,2Μ Β => Μ Β =17,14 Λύση του 2 ου ερωτήματος Πρώτον: Υπολογισμός της άριστης ποσότητας του Χ και για τα δυο άτομα Α, Β: Γνωρίζουμε ότι για να έχουμε αποτελεσματικότητα ισχύουνοι συνθήκες: 1) MRS A +MRS B =MRT Χ,Μ (άθροισμα των ατομικών οριακών ωφελειών των Α, Β ίσο με οριακόλόγο μετασχηματισμού των δύο αγαθών). 2) MRT Χ,Μ =P Χ /Ρ Μ Αντικαθιστώντας και θέτοντας Χ Α =Χ Β =Χ θα έχουμε: => =>Χ=40 (Θετική ρίζα) Δεύτερον: Υπολογισμός της άριστης ποσότητας του Μ και για τα δυο άτομα Α, Β: Επίσης γνωρίζουμε ότι για να έχουμε αποτελεσματικότητα ισχύει η συνθήκη: MRS A +MRS B =MRT (άθροισμα των ατομικών οριακών ωφελειών των Α, Β ίσο με οριακή υποκατάσταση). MRT=P Χ /Ρ Μ Σελ.47/131

14 Αντικαθιστώντας και θέτοντας Μ Α =Μ Β =Μ θα έχουμε: 3.5 Αποτελεσματική παροχή δημόσιων αγαθών: Προβλήματα Αν και η ανταγωνιστική αγορά παρέχει τα ιδιωτικά αγαθά αποτελεσματικά, δεν φαίνεται να συμβαίνει το ίδιο με τα δημόσια αγαθά. Γιατί 5 ; - Ένα άτομο καταναλώνει το αγαθό ακόμη και όταν δεν πληρώνει καμιά τιμή γι αυτό. - Το πρόβλημα της εκτόπισης με την αντίδραση του ιδιωτικού τομέα στην παροχή από το Δημόσιο. - Είναι δύσκολο να μετρηθεί το κόστος και τα οφέλη των δημόσιων αγαθών. - Είναι δύσκολο να προσδιοριστούν οι προτιμήσεις του ατόμου για δημόσια αγαθά και οι συνολικές προτιμήσεις. - Τα άτομα μπορεί να έχουν κίνητρα να αποκρύπτουν τις αληθινές τους προτιμήσεις για ένα δημόσιο αγαθό. Αν ο Α μπορεί να κάνει τον Ε να πληρώσει για το δημόσιο αγαθό, (πόσο εύκολο είναι;) τότε αυτός μπορεί να χρησιμοποιήσει το εισόδημα του για άλλους σκοπούς και να απολαμβάνει φυσικά το δημόσιο αγαθό. Αυτό το κίνητρο να πληρώνειο Ε το δημόσιο αγαθό, ενώ ο Α το απολαμβάνει χωρίς να πληρώνει, είναι γνωστό ως το πρόβλημα του δωρεάν χρήστη (τζαμπατζή). Αυτό το κίνητρο να καταναλώνει ελεύθερα το αγαθό χωρίς να πληρώνει οφείλεται στο ότι το δημόσιο αγαθό χαρακτηρίζεται από μη ανταγωνιστική χρήση και αδυναμία αποκλεισμού. Ας πάρουμε το αριθμητικό παράδειγμα που είδαμε πιο πριν. Ας υποθέσουμε ότι ο Α δεν πληρώνει και ο Ε αγοράζει την άριστη γι αυτόν ποσότητα.ο Ε επιλέγει ποσότητα:pe=mc=qe=q=120. Αφού ο Ε αγοράζει 120 μονάδες δημόσιου αγαθού ο Α δεν αγοράζει καμιά μονάδα επιπλέον, επειδή το οριακό όφελος του από την 120η μονάδα είναι μικρότερο από το οριακό κόστος του. Λύσεις στο πρόβλημα του δωρεάν χρήστη Δυνητικά η παρέμβαση του κράτους μπορεί να οδηγήσει σε πιο αποτελεσματική λύση. Το κράτος μπορεί να ασκήσει την καταπιεστική του εξουσία και να υποχρεώσει τους πολίτες να πληρώσουν για τα δημόσια αγαθά, μέσα από τη φορολογία Το φαινόμενο του δωρεάν χρήστη δεν είναι πάντως καθολικό. Υπάρχουν περιπτώσεις που τα άτομα δρουν συλλογικά χωρίς να υποχρεώνονται γι αυτό. 5 Σ. Καραγιάννη-Μ. Πεμπετζόγλου, Δημόσια Οικονομική, Εκδ. Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Σελ.48/131

15 Πειράματα σε εργαστήρια με φοιτητές φαίνεται να αμφισβητούν την άποψη ότι τα άτομα αποφεύγουν να πληρώσουν για δημόσια αγαθά. 3.6 Ιδιωτική παροχή δημόσιων αγαθών: Προβλήματα Πότε η ιδιωτική παροχή δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα του δωρεάν χρήστη; Τρεις παράγοντες είναι σημαντικοί: (α) Έντονες προτιμήσεις. Όταν κάποια άτομα έχουν ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση για δημόσια αγαθά, τότε μπορεί να έχουμε ιδιωτική παροχή, η οποία μπορεί να μην είναι αποτελεσματική. (β) Αλτρουισμός Οι άνθρωποι ενδιαφέρονται για τους άλλους. Το πρόβλημα του δωρεάν χρήστη μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με πλήρη αλτρουισμό. (γ) Αίσθημα συνεισφοράς στα κοινά Τα άτομα παίρνουν ικανοποίηση με το να συνεισφέρουν σε δημόσια αγαθά. Δεν λύνει όμως το πρόβλημα της υποπροσφοράς. 3.7 Δημόσια ή ιδιωτική παραγωγή Δημόσια παραγωγή Πώς παρεμβαίνει το κράτος; Το κράτος παράγει το ίδιο τα δημόσια αγαθά και υπηρεσίες που προσφέρει στους πολίτες.η παροχή δημόσιων αγαθών από το κράτος δεν σημαίνει ότι η παραγωγή των αγαθών γίνεται από το δημόσιο τομέα. Μπορεί ή παραγωγή δημοσίων αγαθών να γίνεται από ιδιωτικές μονάδες για λογαριασμό του δημοσίου, το οποίο στην συνέχεια τα παρέχει στους πολίτες. Π.χ. οι υπάλληλοι για τον έλεγχο ασφάλειας στα αεροδρόμια. Τα στελέχη του δημόσιου τομέα μπορεί να μην έχουν ισχυρά κίνητρα για έλεγχο του κόστους, λόγω απουσίας του κινήτρου του κέρδους, του φόβου εξαγοράς, ή κινδύνου χρεοκοπίας. Η ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών μπορεί όμως να είναι καλύτερη, κυρίως λόγω του ότι τα συμβόλαια με τους ιδιωτικούς φορείς δεν είναι πλήρη. Μείγμα Δημόσιας και Ιδιωτικής παραγωγής Το μείγμα ιδιωτικής και δημόσιας παροχής εξαρτάται από : - Σχετικά κόστη υλικών και μισθοδοσίας: Ποιος τομέας είναι πιο ακριβός; - Διοικητικά κόστη: Μπορούν τα πάγια κόστη να κατανεμηθούν σε μεγάλη ομάδα του πληθυσμού; - Ποικιλία προτιμήσεων. Η ιδιωτική παροχή είναι πιο αποτελεσματική όταν ποικίλουν οι προτιμήσεις, επειδή τα άτομα κανονίζουν την κατανάλωση τους με βάση τις προτιμήσεις τους. - Διανεμητικές επιπτώσεις. Από άποψη δικαιοσύνης μπορεί να θεωρηθεί ότι κάποια αγαθά πρέπει να είναι διαθέσιμα σε όλα τα άτομα. Πχ παιδεία, υπηρεσίας υγείας, κ.α. Σελ.49/131

16 3.8 Πείραμα με την κατασκευή ενός δρόμου Το κράτος εξετάζει την περίπτωση της κατασκευής ενός αυτοκινητόδρομου. Η Ελένη ζει και εργάζεται κοντά στην τοποθεσία του νέου δρόμου. Κάθε μήνα κάνει κάποια ταξίδια μεταξύ των πόλεων Α και Β. Αν χτιστεί ο νέος δρόμος, ο χρόνος του κάθε ταξιδιού της θα μειωθεί από τα 30 λεπτά στα 20 λεπτά. Το ακόλουθο διάγραμμα δείχνει την καμπύλη ζήτησης της Ελένης για ταξίδια μεταξύ των πόλεων Α και Β. Η κυβέρνηση ρωτά την Ελένη αν είναι υπέρ της κατασκευής του νέου δρόμου. Η Ελένη απαντά ότι θα εξοικονομήσει 1 το μήνα, αφού κάνει 10 ταξίδια το μήνα και εξοικονομεί ανά ταξίδι 10 λεπτά. Άρα, το μέγιστο ποσό που θα ήταν διατεθειμένη να πληρώνει σε φόρους ανά μήνα, για να κατασκευαστεί ο δρόμος, είναι 1. Αν δεν της ζητηθεί να πληρώσει περισσότερα, τότε είναι υπέρ της κατασκευής του νέου δρόμου. Σε διαφορετική περίπτωση θα είναι κατά. Είναι σωστή η άποψη της Ελένης; Πράγματι είναι σωστή η άποψη της, διότι βασίζεται στην αρχή της ισορροπίας και της αποτελεσματικότητας κατά Pareto, δηλαδή της ισότητας του οριακού της οφέλους (εξοικονόμηση 1 το μήνα) με το οριακό της κόστος (επιβάρυνση 1 το μήνα). Σελ.50/131

17 3.9 Η αναδιανομή ως δημόσιο αγαθό: παράδειγμα Ας υποθέσουμε ότι από μια ομάδα 1000 πλουσίων ατόμων, το καθένα είναι διατεθειμένο να συνεισφέρει 100 για 100 φτωχά άτομα στο βαθμό που όλοι συνεισφέρουν. Ας υποθέσουμε ότι το κάθε ένα πλούσιο άτομο αποκομίζει ένα όφελος ίσο με 0,10, για κάθε 1 που αναδιανέμεται, μέχρι 100 ανά άτομο. Αν ένα άτομο συνεισφέρει 1 ατομικά, θα έχει όφελος 0,10 αλλά δίνει 1. (Αυτό δίνει κίνητρα για να είναι τζαμπατζής) Αν όμως το κάθε άτομο συνεισφέρει 1 το συλλογικό όφελος είναι 1 * 0,10 * 1000 = 100. Το καθαρό όφελος ενός πλούσιου ατόμου που συνεισφέρει είναι = Άρα τα 100 που μεταβιβάζονται από καθένα από τα 100 πλούσια άτομα θα δώσουν ένα όφελος 100 Χ 1000 Χ 99 = Για το κάθε άτομο χωριστά το αποτέλεσμα θα ήταν ( 100 Χ 0,10) = - 90 Σελ.51/131

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7 Διάλεξη 5 Δημόσια αγαθά 1 Δημόσια αγαθά: ορισμός Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικά στην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο

Διαβάστε περισσότερα

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών : ορισμός Διάλεξη 5 Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικάστην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο είναι μηδέν ή σχεδόν μηδέν. Αδυναμία

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική

Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ, ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική Διαλέξεις Διδασκαλίας Αναστασάκης Ανδρέας Καθηγητής Εφαρμογών Περιεχόμενα ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 5 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΤΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι Ενότητα 4: Δημόσια Αγαθά Κουτεντάκης Φραγκίσκος Γαληνού Αργυρώ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2017/8

Διάλεξη 5. Δημόσια αγαθά. Ράπανος - Καπλάνογλου 2017/8 Διάλεξη 5 Δημόσια αγαθά 1 Δημόσια αγαθά: ορισμός Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικά στην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο

Διαβάστε περισσότερα

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών

Αποτίμηση δημόσιων αγαθών Δημόσια αγαθά: ορισμός Διάλεξη 5 Δημόσια αγαθά Τα αμιγώς δημόσια αγαθά έχουν δύο βασικά χαρακτηριστικά Μη ανταγωνιστικάστην κατανάλωση Το κόστος για την κατανάλωση του αγαθού από ένα επιπλέον άτομο είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Κρήτης, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική. Σημειώσεις Διδασκαλίας

ΤΕΙ Κρήτης, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική. Σημειώσεις Διδασκαλίας Πρόγραμμα Προπτυχιακών Σπουδών Τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής ΤΕΙ Κρήτης ΤΕΙ Κρήτης, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική

Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική ΤΕΙ Κρήτης, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας, Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Εισαγωγή στη Δημόσια Οικονομική Διαλέξεις Διδασκαλίας Αναστασάκης Ανδρέας Καθηγητής Εφαρμογών Πρόγραμμα Προπτυχιακών

Διαβάστε περισσότερα

Χαρακτηριστικά αγαθών

Χαρακτηριστικά αγαθών ηµόσια αγαθά Χαρακτηριστικά αγαθών Τα αγαθά διακρίνονται ως προς το εάν: Είναι αποκλειστικής χρήσης (excludable), δηλαδή δεν απαιτούνται πόροι για να αποκλειστούν από τη χρήση τους ορισµένα άτοµα ή µη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι Ενότητα 3: Εργαλεία Κανονιστικής Ανάλυσης Κουτεντάκης Φραγκίσκος Γαληνού Αργυρώ Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου 2 ο Πακέτο Ασκήσεων Ημερομηνία παράδοσης:

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας. Οικονομικά της ευημερίας 3/9/2017. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης Συνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto Συνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ Κρήτης-ΣΔΟ-Τμήμα Λογιστικής Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Γραπτή Εξέταση ΧΕ Διδάσκων: Αναστασάκης Ανδρέας

ΤΕΙ Κρήτης-ΣΔΟ-Τμήμα Λογιστικής Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Γραπτή Εξέταση ΧΕ Διδάσκων: Αναστασάκης Ανδρέας Θέμα 1 ο : Ομάδα Α 1γ, 2β, 3β, 4β, 5α Θέμα 2 ο : Έστω δύο άτομα Α και Β, που καταναλώνουν δύο δημόσια αγαθά, Χ και Μ. Το άτομο Α έχει την συνάρτηση χρησιμότητας U Α = 2X 2 + 0,5Μ 2, το δε άτομο Β έχει

Διαβάστε περισσότερα

To 2 ο Θεμελιώδες Θεώρημα Ευημερίας

To 2 ο Θεμελιώδες Θεώρημα Ευημερίας o 2 ο Θεμελιώδες Θεώρημα Ευημερίας - Το 1 ο Θεώρημα Ευημερίας (FW) εξασφαλίζει ότι η ανταγωνιστική ισορροπία είναι άριστη κατά Pareto αλλά δεν εξασφαλίζει μια ίση διανομή των οικονομικών οφελών μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός.

Διάλεξη 3. Οικονομικά της ευημερίας 2/26/2016. Περίγραμμα. Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto: ορισμός. ορισμός. Περίγραμμα Διάλεξη Εργαλεία δεοντολογικής ανάλυσης υνθήκες για αποτελεσματικότητα κατά areto υνθήκες για ισορροπία σε ανταγωνιστικές αγορές Το πρώτο θεώρημα των οικονομικών της ευημερίας Το δεύτερο θεώρημα

Διαβάστε περισσότερα

1. Με βάση τον κανόνα της ψηφοφορίας με απλή πλειοψηφία, η ποσότητα του δημόσιου αγαθού που θα παρασχεθεί είναι η κοινωνικά αποτελεσματική ποσότητα.

1. Με βάση τον κανόνα της ψηφοφορίας με απλή πλειοψηφία, η ποσότητα του δημόσιου αγαθού που θα παρασχεθεί είναι η κοινωνικά αποτελεσματική ποσότητα. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Ιουλίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται από δύο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass)

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ακαδηµαϊκό έτος 2016-17 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (διαβάζουμε κεφ. 4 από Μ. Χλέτσο και σημειώσεις στο eclass) 1 ιάλεξη2 Ανταγωνισμός, οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

Βασικά σημεία πλάνο απάντησης :

Βασικά σημεία πλάνο απάντησης : 26 ος Διαγωνισμός ΕΣΔΔΑ Μάθημα : Μικροοικονομική Μακροοικονομική Δημόσια Οικονομική Θέμα 3ο (κληρωθέν) 1. Έστω ένας κλάδος με γραμμική καμπύλη ζήτησης και σταθερό μέσο κόστος. Συνάγετε (και διαγραμματικά)

Διαβάστε περισσότερα

3.1 Ανεξάρτητες αποφάσεις - Κατανομή χρόνου μεταξύ εργασίας και σχόλης

3.1 Ανεξάρτητες αποφάσεις - Κατανομή χρόνου μεταξύ εργασίας και σχόλης 3. ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΝΕΟΚΛΑΣΙΚΟ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ). ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ως προσφορά εργασίας ορίζεται το σύνολο των ωρών εργασίας που προσφέρονται προς εκμίσθωση μία δεδομένη χρονική στιγμή.

Διαβάστε περισσότερα

www.onlineclassroom.gr

www.onlineclassroom.gr ΜΕΡΟΣ Β Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Στις παρακάτω 10 ερωτήσεις, να γράψετε τον αριθμό της κάθε ερώτησης στην εργασία σας και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Η κάθε σωστή απάντηση

Διαβάστε περισσότερα

1. Κατανομή πόρων σε συνθήκες στατικής αποτελεσματικότητας

1. Κατανομή πόρων σε συνθήκες στατικής αποτελεσματικότητας Εφαρμογές Θεωρίας 1. Κατανομή πόρων σε συνθήκες στατικής αποτελεσματικότητας Έστω ότι η συνάρτηση ζήτησης για την κατανάλωση του νερού ενός φράγματος (εκφρασμένη σε ευρώ) είναι q = 12-P και το οριακό κόστος

Διαβάστε περισσότερα

Άριστες κατά Pareto Κατανομές

Άριστες κατά Pareto Κατανομές Άριστες κατά Pareto Κατανομές - Ορισμός. Μια κατανομή x = (x, x ) = (( 1, )( 1, )) ονομάζεται άριστη κατά Pareto αν δεν υπάρχει άλλη κατανομή x = ( x, x ) τέτοια ώστε: U j( x j) U j( xj) για κάθε καταναλωτή

Διαβάστε περισσότερα

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 3 η. Αποτελεσματικότητα και Ευημερία

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 3 η. Αποτελεσματικότητα και Ευημερία Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 3 η Αποτελεσματικότητα και Ευημερία Ζητήματα που θα εξεταστούν: Πότε και πως επιτυγχάνεται η οικονομική αποτελεσματικότητα Θεωρήματα των οικονομικών της

Διαβάστε περισσότερα

Δημόσια Οικονομική. Κατ επιλογήν υποχρεωτικό, 3 ώρες εβδομαδιαίως, Θεωρία, Διδάσκον: Νικόλαος Τσούνης. Νικόλαος Τσούνης Δημόσια Οικονομική 1

Δημόσια Οικονομική. Κατ επιλογήν υποχρεωτικό, 3 ώρες εβδομαδιαίως, Θεωρία, Διδάσκον: Νικόλαος Τσούνης. Νικόλαος Τσούνης Δημόσια Οικονομική 1 Κατ επιλογήν υποχρεωτικό, 3 ώρες εβδομαδιαίως, Θεωρία, Διδάσκον: 1 Κοινωνική Ευημερία και Ιδιωτικός Τομέας Συνθήκες μεγιστοποίησης κοινωνικής ευημερίας Άριστη κατανομή των παραγωγικών πόρων Πραγματοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΕΚΦΩΝΗΣΗ-ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΚΛΗΩΘΕΝΤΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ ΕΣΔΔΑ 2018 Θέμα 3ο (κληρωθέν) 1. Έστω ένας κλάδος με γραμμική καμπύλη ζήτησης και σταθερό μέσο κόστος. Συνάγετε (και διαγραμματικά) το σημείο ισορροπίας στον τέλειο

Διαβάστε περισσότερα

Προσφορά Εργασίας Προτιμήσεις και Συνάρτηση Χρησιμότητας ( Χ,Α συνάρτηση χρησιμότητας U(X,A)

Προσφορά Εργασίας Προτιμήσεις και Συνάρτηση Χρησιμότητας ( Χ,Α συνάρτηση χρησιμότητας U(X,A) Προσφορά Εργασίας - Έστω ότι υπάρχουν δύο αγαθά Α και Χ στην οικονομία. Το αγαθό Α παριστάνει τα διάφορα καταναλωτικά αγαθά. Το αγαθό Χ παριστάνει τον ελεύθερο χρόνο. Προτιμήσεις και Συνάρτηση Χρησιμότητας

Διαβάστε περισσότερα

Εξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου

Εξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2011-2012 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Εξέταση στο µάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Εξεταστική περίοδος Σεπτεµβρίου Η εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική

Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική Τόμος Γ - Δημόσια Οικονομική 1. Η καμπύλη δυνατοτήτων χρησιμότητας δύο καταναλωτών, του Α και του Β, δίνεται από τη σχέση 2U A + U B = 250, όπου U A είναι η χρησιμότητα του καταναλωτή Α, και U B είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ 1. Η καμπύλη δυνατοτήτων χρησιμότητας δύο καταναλωτών, του Α και του Β, δίνεται από τη σχέση U A + U B = 100, όπου U A είναι η χρησιμότητα του καταναλωτή Α,

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Σπουδών: Διοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ 34 Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική

Πρόγραμμα Σπουδών: Διοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ 34 Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: Διοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ 34 Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική Γραπτή Εργασία # 4 (Δημόσια Οικονομική) Ακαδ. Έτος: 2006-7 Οδηγίες

Διαβάστε περισσότερα

ηµόσια Οικονοµική Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου µόνο Τµήµα Ι.

ηµόσια Οικονοµική Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου µόνο Τµήµα Ι. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2013-2014 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Εξεταστική περίοδος Απριλίου Εξέταση στο µάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου Η εξέταση αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων - Στο υπόδειγμα ertrand, οι επιχειρήσεις, παράγουν ένα ομοιογενές αγαθό, οπότε η τιμή είναι η μοναδική μεταβλητή που ενδιαφέρει τους καταναλωτές και οι καταναλωτές

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΑ 1. Στην περίπτωση των εξωτερικών επιβαρύνσεων στην παραγωγή, η επιβολή ενός φόρου ανά µονάδα προϊόντος ίσου µε το µέγεθος της οριακής εξωτερικής επιβάρυνσης µπορεί να οδηγήσει:

Διαβάστε περισσότερα

Πλεόνασμα του Καταναλωτή, Πλεόνασμα του Παραγωγού και η Αποτελεσματικότητα της Ανταγωνιστικής Αγοράς - Η αλληλεπίδραση της συνολικής ζήτησης και της

Πλεόνασμα του Καταναλωτή, Πλεόνασμα του Παραγωγού και η Αποτελεσματικότητα της Ανταγωνιστικής Αγοράς - Η αλληλεπίδραση της συνολικής ζήτησης και της Πλεόνασμα του Καταναλωτή, Πλεόνασμα του Παραγωγού και η Αποτελεσματικότητα της Ανταγωνιστικής Αγοράς - Η αλληλεπίδραση της συνολικής ζήτησης και της προσφοράς προσδιορίζει την τιμή και την ποσότητα ισορροπίας

Διαβάστε περισσότερα

Διάκριση Τιμών 3 ου Βαθμού: Κατάτμηση της Αγοράς

Διάκριση Τιμών 3 ου Βαθμού: Κατάτμηση της Αγοράς Διάκριση Τιμών 3 ου Βαθμού: Κατάτμηση της Αγοράς (arket Segmentation ή ultimarket Price iscrimination) -H διάκριση τιμών 1 ου βαθμού προϋποθέτει ότι η μονοπωλιακή επιχείρηση γνωρίζει τις ατομικές συναρτήσεις

Διαβάστε περισσότερα

1 ου πακέτου. Βαθµός πακέτου

1 ου πακέτου. Βαθµός πακέτου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδηµαϊκό έτος 2011-2012 Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Χειµώνας-Άνοιξη Μάθηµα: ηµόσια Οικονοµική ιδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Μετά και το 4 ο πακέτο, πρέπει να στείλετε

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto. 1. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (επεξεργασία σημειώσεων Β. Ράπανου)

Εισαγωγή. Αποτελεσματικότητα κατά Pareto. 1. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (επεξεργασία σημειώσεων Β. Ράπανου) 1. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ (επεξεργασία σημειώσεων Β. Ράπανου) Εισαγωγή Μια από τις πιο βασικές διακρίσεις στην οικονομική θεωρία είναι μεταξύ των εννοιών της οικονομικής αποτελεσματικότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΡΙΣΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα αγαθό το οποίο δημιουργεί κατά την παραγωγή ή την κατανάλωσή του έναν ρύπο, και ας υποθέσουμε ότι για κάθε μία μονάδα

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 8. Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή

Διάλεξη 8. Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή Διάλεξη 8 Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή 1 2 Εισαγωγικά Στο τμήμα αυτό θα μελετήσουμε το πλαίσιο που θα μας δώσει τη δυνατότητα να εξετάσουμε την αναδιανεμητική πολιτική της κυβέρνησης, τόσο από δεοντολογική

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά. Εισαγωγικά. Διανομή εισοδήματος. Διάλεξη 8. Διανομή εισοδήματος Συντελεστής Gini

Εισαγωγικά. Εισαγωγικά. Διανομή εισοδήματος. Διάλεξη 8. Διανομή εισοδήματος Συντελεστής Gini Διάλεξη 8 Οικονομική Πολιτική και Αναδιανομή 2 Εισαγωγικά Στο τμήμα αυτό θα μελετήσουμε το πλαίσιο που θα μας δώσει τη δυνατότητα να εξετάσουμε την αναδιανεμητική πολιτική της κυβέρνησης, τόσο από δεοντολογική

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών

Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών Β1) Υποθέστε ότι στη θέση ισορροπίας της αγοράς ενός αγαθού η ζήτησή του ως προς την τιμή του είναι ελαστική. Μία μείωση της προσφοράς του αγαθού, με όλους τους άλλους παράγοντες

Διαβάστε περισσότερα

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Διάλεξη 2α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Διάλεξη 2α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Διάλεξη 2α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ (welfare economics): Ο κλάδος της οικονομικής επιστήμης που ασχολείται

Διαβάστε περισσότερα

Θεωρία: dq1 dq1 dq1 P1 E1. dq2 dq2 dq2 P2 E2 1 1 P E E. d π dp dc dq dq dq. dp dc dq dq

Θεωρία: dq1 dq1 dq1 P1 E1. dq2 dq2 dq2 P2 E2 1 1 P E E. d π dp dc dq dq dq. dp dc dq dq Θεωρία: Θέµα ο Η συνάρτηση κέρδους του µονοπωλητή ο οποίος πραγµατοποιεί διάκριση τιµών τρίτου βαθµού µεταξύ δύο αγορών και είναι η π µε τύπο π (, ) = R ( ) + R ( ) C( + ) Συνθήκες α' τάξης = R ' C ' =

Διαβάστε περισσότερα

Μονοψωνιακή Ισορροπία

Μονοψωνιακή Ισορροπία Μονοψωνιακή Ισορροπία - Αν η αγορά εργασίας είναι πλήρως ανταγωνιστική, τότε η ατομική επιχείρηση θεωρεί δεδομένο το μισθό και, επομένως, αντιμετωπίζει μια πλήρως ελαστική (οριζόντια) καμπύλη προσφοράς

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος, Γεωργία Καπλάνογλου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Συμπληρωματικές Ασκήσεις (Διαλέξεις 10-13) Ερώτηση 1.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Ημερομηνία παράδοσης: Ερωτήσεις πολλαπλών

Διαβάστε περισσότερα

Α2. Κάθε φορά που μεταβάλλεται η τιμή ενός αγαθού, μεταβάλλεται και η ζήτησή του. (μον. 3)

Α2. Κάθε φορά που μεταβάλλεται η τιμή ενός αγαθού, μεταβάλλεται και η ζήτησή του. (μον. 3) ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Ον/μο:.. Γ Λυκείου Ύλη: 2 0 και 3 ο κεφάλαιο 26-01-14 ΟΜΑΔΑ Α Α1. Όταν το οριακό προϊόν είναι μεγαλύτερο από το μέσο προϊόν, τότε το μέσο προϊόν αυξάνεται. (μον.

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτο πακέτο ασκήσεων

Πρώτο πακέτο ασκήσεων ΕΚΠΑ Ακαδημαϊκό έτος 208-209 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Μάθημα: Μικροοικονομική Θεωρία Ι Πρώτο πακέτο ασκήσεων Προθεσμία παράδοσης Παρασκευή 6 Νοεμβρίου (στο μάθημα της κ. Κουραντή, του κ. Παπανδρέου

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία και Αποτελεσματικές κατά Pareto Κατανομές σε Ανταλλακτική Οικονομία

Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία και Αποτελεσματικές κατά Pareto Κατανομές σε Ανταλλακτική Οικονομία Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία και Αποτελεσματικές κατά Pareto Κατανομές σε Ανταλλακτική Οικονομία Βασικές Υποθέσεις (i) Οι αγορές όλων των αγαθών είναι τέλεια ανταγωνιστικές. Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Μεγιστοποίηση της Χρησιμότητας

Μεγιστοποίηση της Χρησιμότητας Μεγιστοποίηση της Χρησιμότητας - Πρόβλημα Καταναλωτή: Επιλογή καταναλωτικού συνδυασμού x=(x, x ) υπό ένα σύνολο φυσικών, θεσμικών και οικονομικών περιορισμών κατά τρόπο ώστε να μεγιστοποιεί τη χρησιμότητά

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2018/19

Διάλεξη 10. Αρχές φορολογίας. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2018/19 Διάλεξη 10 Αρχές φορολογίας 1 2 Φορολογικά έσοδα, 2008-2013 Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες του αναπτυγμένου κόσμου Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων (για εισοδήματα του 2010) Φόρος εισοδήματος φυσικών

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 4. Οικονομική της ευημερίας. 1 Ράπανος-Καπλάνογλου 2016/7

Διάλεξη 4. Οικονομική της ευημερίας. 1 Ράπανος-Καπλάνογλου 2016/7 Διάλεξη 4 Οικονομική της ευημερίας 1 Οικονομικά της ευημερίας: Γενική ισορροπία Οικονομικά της ευημερίας είναι ο κλάδος της οικονομικής θεωρίας που ασχολείται με το κατά πόσο είναι επιθυμητές από την κοινωνία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ, ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΓΟΡΩΝ Κεφάλαιο 7 Οικονοµικά της ευηµερίας! Τα οικονοµικά της ευηµερίας εξετάζουν τους τρόπους µε τους οποίους η κατανοµή των πόρων επηρεάζει την ευηµερία

Διαβάστε περισσότερα

Μονοπωλιακή Ισορροπία - Αν η αγορά του αγαθού Α είναι πλήρως ανταγωνιστική, τότε η ατομική επιχείρηση θεωρεί δεδομένη την τιμή (p) και, επομένως,

Μονοπωλιακή Ισορροπία - Αν η αγορά του αγαθού Α είναι πλήρως ανταγωνιστική, τότε η ατομική επιχείρηση θεωρεί δεδομένη την τιμή (p) και, επομένως, Μονοπωλιακή Ισορροπία - Αν η αγορά του αγαθού Α είναι πλήρως ανταγωνιστική, τότε η ατομική επιχείρηση θεωρεί δεδομένη την τιμή (p) και, επομένως, αντιμετωπίζει μια πλήρως ελαστική (οριζόντια) καμπύλη ζήτησης

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3. x 300 = = = Άσκηση 3.1

Κεφάλαιο 3. x 300 = = = Άσκηση 3.1 Άσκηση. Κεφάλαιο Έστω χ η πόσοτητα ενός αγαθού που παράγει μια επιχείρηση. Η κάθε μονάδα αυτής της ποσότητας μπορεί να πουλήθει στην τιμή που δίνεται από τη συνάρτηση P = 00. Το συνολικό κόστος για την

Διαβάστε περισσότερα

Διάκριση Τιμών. p, MR, MC. p Μ Μ Ε. p *

Διάκριση Τιμών. p, MR, MC. p Μ Μ Ε. p * Διάκριση Τιμών - Μέχρι τώρα, υποθέσαμε ότι η μονοπωλιακή επιχείρηση πουλάει όλες τις μονάδες του αγαθού σε μια ενιαία τιμή (uniform price) p. Μονοπωλιακή Ισορροπία: Σημείο Μ (q,p ). p, R, C Α p 0 Ζ C(

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 6. Μονοπωλιακή Συμπεριφορά VA 25

Διάλεξη 6. Μονοπωλιακή Συμπεριφορά VA 25 Διάλεξη 6 Μονοπωλιακή Συμπεριφορά VA 25 1 Πώς πρέπει να τιμολογεί ένα μονοπώλιο; Μέχρι στιγμής το μονοπώλιο έχει θεωρηθεί σαν μια επιχείρηση η οποία πωλεί το προϊόν της σε κάθε πελάτη στην ίδια τιμή. Δηλαδή

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 15. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία

Διάλεξη 15. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία Διάλεξη 15 Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία 1 Άριστη φορολογία αγαθών Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να εισπράξει κάποια έσοδα από ένα φόρο για να χρηματοδοτήσει κάποιες δαπάνες. Ποιος είναι

Διαβάστε περισσότερα

Notes. Notes. Notes. Notes

Notes. Notes. Notes. Notes Κώστας Ρουμανιάς Ο.Π.Α. Τμήμα Δ. Ε. Ο. Σ. 26 Μαΐου 2012 Κώστας Ρουμανιάς (Δ.Ε.Ο.Σ.) 26 Μαΐου 2012 1 / 19 Εως τώρα τα αγαθά που θεωρήσαμε ότι καταναλώνει ο καταναλωτής ήταν ιδιωτικά αγαθά. Με απλά λόγια

Διαβάστε περισσότερα

(1β) Μη Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος με Ενδογενές Πλήθος Επιχειρήσεων

(1β) Μη Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος με Ενδογενές Πλήθος Επιχειρήσεων (β) Μη Χωροθετικά Υποδείγματα Διαφοροποιημένου Προϊόντος με Ενδογενές Πλήθος Επιχειρήσεων Ελεύθερη Είσοδος και Ισορροπία Μηδενικών Κερδών - Η δυνατότητα νέων επιχειρήσεων να εισέρχονται ελεύθερα στην αγορά

Διαβάστε περισσότερα

Εργοδοτικές Εισφορές και Φορολογία στους Εργάτες

Εργοδοτικές Εισφορές και Φορολογία στους Εργάτες Εργοδοτικές Εισφορές και Φορολογία στους Εργάτες Έστω μια οικονομία που αποτελείται από: Δύο καταναλωτές: 1 και. Μία επιχείρηση. Δύο αγαθά: τον ελεύθερο χρόνο Χ (ή: την εργασία ) και το καταναλωτικό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 3: Έστω η συνάρτηση χρησιμότητας για δύο αγαθά Χ και Υ έχει τη μορφή Cobb- Douglas U (X,Y) = X o,5 Y 0,5

Άσκηση 3: Έστω η συνάρτηση χρησιμότητας για δύο αγαθά Χ και Υ έχει τη μορφή Cobb- Douglas U (X,Y) = X o,5 Y 0,5 ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ Σημείωση: Κάποιες από τις παρακάτω ασκήσεις θα λυθούν στην 3 η και 4 η διάλεξη του μαθήματος (στις ημερομηνίες που αναγράφονται στο πρόγραμμα) και οι υπόλοιπες θα αποτελέσουν προσωπική

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραμμα Σπουδών: ιοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΕΟ 34 - Οικονομική Ανάλυση & Πολιτική ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Ακαδ. Έτος: 2010-11 ΟΝΟΜΑ - ΕΠΩΝΥΜΟ:.

Διαβάστε περισσότερα

Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ

Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ Η Αποτελεσματικότητα των αγορών Καθηγήτρια: Β. ΠΕΚΚΑ- ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Υποψήφια Διδάκτωρ: Σ. ΤΑΚΑΟΓΛΟΥ Θα εξετάσουμε Οικονομική της ευημερίας Πλεόνασμα του καταναλωτή Πλεόνασμα του παραγωγού Αποτελεσματικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΑΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2019

ΠΑΝΑΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2019 ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α.1 α Α.1 β Α.1 γ Α.1 δ Α.1 ε Α.2 Α.3 Λάθος Σωστό Λάθος Σωστό Σωστό β γ Β.1 ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ Σκοπός του κράτους με την επιβολή ανώτατης τιμής διατίμησης σε ένα αγαθό είναι η προστασία του καταναλωτή

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 10. Γενική Ισορροπία VA 30

Διάλεξη 10. Γενική Ισορροπία VA 30 Διάλεξη 10 Γενική Ισορροπία V 30 1 Μερική & Γενική Ισορροπία Μέχρι τώρα εξετάζαμε γενικά την αγορά ενός αγαθού μεμονωμένα. Το πώς δηλαδή η προσφορά και η ζήτηση επηρεάζονται από την τιμή του συγκεκριμένου

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Α.1. α. Λάθος β. Λάθος γ. Σωστό δ. Σωστό ε. Λάθος ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ. Α.1. α. Λάθος β. Λάθος γ. Σωστό δ. Σωστό ε. Λάθος ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ Α.1. α. Λάθος β. Λάθος γ. Σωστό δ. Σωστό ε. Λάθος Α.2. δ Α.3. β ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ Β.1. Από το 5 ο Κεφάλαιο του σχολικού βιβλίου σελ. 97 98 σε συνδυασμό

Διαβάστε περισσότερα

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας - Υποθέτουμε μια οικονομία που αποτελείται από: Δύο καταναλωτές 1,. Μία επιχείρηση. Δύο αγαθά: τον ελεύθερο χρόνο Χ και το καταναλωτικό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Άσκηση 1 Αν το επιτόκιο είναι 10%, ποια είναι η παρούσα αξία των κερδών της Monroe orporation στα επόμενα 5 χρόνια; Χρόνια στο μέλλον

Διαβάστε περισσότερα

10/3/17. Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά. Μικροοικονομική. Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Πολιτικές διάκρισης τιµών

10/3/17. Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά. Μικροοικονομική. Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Πολιτικές διάκρισης τιµών /3/7 HL R. VRIN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Μέχρι τώρα, αντιμετωπίζουμε ένα μονοπώλιο ως μια εταιρεία η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2015-2016 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου Η

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ. Οι συναρτήσεις χρησιμότητας των ατόμων Α και Β είναι αντίστοιχα. και. και το αρχικό απόθεμα και.

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ. Οι συναρτήσεις χρησιμότητας των ατόμων Α και Β είναι αντίστοιχα. και. και το αρχικό απόθεμα και. ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ Άσκηση 5 Οι συναρτήσεις χρησιμότητας των ατόμων Α και Β είναι αντίστοιχα u ( x, x ) = x + x 1 2 1 2 και u ( x, x ) = x + x 1 2 1 2 Ω = (2,0) Ω = (0,1) και το αρχικό απόθεμα και. Να προσδιοριστεί

Διαβάστε περισσότερα

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς.

Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. ΤΙΜΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Η ΖΗΤΗΣΗ Οι τιμές των αγαθών προσδιορίζονται στην αγορά από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς. Χρησιμότητα ενός αγαθού, για τον καταναλωτή, είναι η ικανοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 7. Εξίσωση Slutsky. Οι επιδράσεις µιας µεταβολής της

Διάλεξη 7. Εξίσωση Slutsky. Οι επιδράσεις µιας µεταβολής της Οι επιδράσεις µιας µεταβολής της τιµής Διάλεξη 7 Εξίσωση Slutsk Τι θα συµβεί όταν µειωθεί η τιµή ενός αγαθού; Αποτέλεσµα υποκατάστασης : το αγαθό γίνεται σχετικά πιο φτηνό και γι αυτό ο καταναλωτής υποκαθιστά

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία

Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία Γενική Ανταγωνιστική Ισορροπία - Υποθέτουμε μια οικονομία που αποτελείται από: Δύο καταναλωτές 1,. Μία επιχείρηση. Δύο αγαθά: τον ελεύθερο χρόνο Χ και το καταναλωτικό αγαθό Α. - Οι προτιμήσεις των καταναλωτών

Διαβάστε περισσότερα

Η αρχική γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: Η νέα γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: wt + V w

Η αρχική γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: Η νέα γραμμή του εισοδηματικού περιορισμού είναι: wt + V w Επιπτώσεις μιας Μεταβολής του Εισοδήματος (V) που δεν προέρχεται από Εργασία - Κανονικά και Κατώτερα Αγαθά (i) Αν η ζήτηση ενός αγαθού αυξάνεται καθώς αυξάνεται το εισόδημα του ατόμου, τότε το αγαθό ονομάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 4. Οικονομικά της ευημερίας: Γενική ισορροπία 9/3/2017. Οικονομικά της ευημερίας: Γενική ισορροπία. Οικονομική της ευημερίας

Διάλεξη 4. Οικονομικά της ευημερίας: Γενική ισορροπία 9/3/2017. Οικονομικά της ευημερίας: Γενική ισορροπία. Οικονομική της ευημερίας Διάλεξη 4 Οικονομική της Οικονομικά της : Γενική ισορροπία Οικονομικά της είναι ο κλάδος της οικονομικής θεωρίας που ασχολείται με το κατά πόσο είναι επιθυμητές από την κοινωνία κάποιες εναλλακτικές οικονομικές.

Διαβάστε περισσότερα

Διάκριση Τιμών 2 ου Βαθμού: Μη Γραμμική Τιμολόγηση (Nonlinear Pricing) - Η διάκριση τιμών 3 ου βαθμού προϋποθέτει ότι η μονοπωλιακή

Διάκριση Τιμών 2 ου Βαθμού: Μη Γραμμική Τιμολόγηση (Nonlinear Pricing) - Η διάκριση τιμών 3 ου βαθμού προϋποθέτει ότι η μονοπωλιακή Διάκριση Τιμών ου Βαθμού: Μη Γραμμική Τιμολόγηση (Nonlinear Pricing) -H διάκριση τιμών 1 ου βαθμού προϋποθέτει ότι η μονοπωλιακή επιχείρηση γνωρίζει τις ατομικές συναρτήσεις ζήτησης όλων των καταναλωτών.

Διαβάστε περισσότερα

Η θεωρία των επιλογών του καταναλωτή

Η θεωρία των επιλογών του καταναλωτή Η θεωρία των επιλογών του καταναλωτή Ο εισοδηµατικός περιορισµός του καταναλωτή Λίτρα Αριθµός από πίτσες απάνες για (σε ευρώ) απάνες για πίτσα (σε ευρώ) Συνολικές δαπάνες (σε ευρώ) 1 1. 1. 5 9 1 9 1. 1

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 32 Ανταλλαγή

Κεφάλαιο 32 Ανταλλαγή HL R. VRIN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Εκδόσεις Κριτική Κεφάλαιο 32 Ανταλλαγή Ύλη για τη Μίκρο ΙΙ: όλο το κεφάλαιο Ανάλυση μερικής ισορροπίας/ανάλυση γενικής ισορροπίας Τέλειος ανταγωνισμός/ατελής

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΘΕΩΡΙΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΑ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΘΕΩΡΙΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΑ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΘΕΩΡΙΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΑ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΑ- ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Η θεωρία της οριακής

Διαβάστε περισσότερα

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας

Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας Άριστες κατά Pareto Κατανομές και το Πρώτο Θεώρημα Ευημερίας - Υποθέτουμε μια οικονομία που αποτελείται από: Δύο καταναλωτές 1,. Μία επιχείρηση. Δύο αγαθά: τον ελεύθερο χρόνο Χ και το καταναλωτικό αγαθό

Διαβάστε περισσότερα

3. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ HECKSCHER-OHLIN

3. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ HECKSCHER-OHLIN 3. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ: ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ HESHER-OHIN Υπάρχουν δύο συντελεστές παραγωγής, το κεφάλαιο και η εργασία τους οποίους χρησιμοποιεί η επιχείρηση για να παράγει προϊόν Y μέσω μιας συνάρτησης παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20-202 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Ημερομηνία παράδοσης: Απριλίου 202 Οι

Διαβάστε περισσότερα

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση HAL R. VARIAN Μικροοικονομική Μια σύγχρονη προσέγγιση 3 η έκδοση Κεφάλαιο 26 Μονοπωλιακή συμπεριφόρά Πώς πρέπει να τιµολογεί ένα µονοπώλιο; Μέχρι τώρα, αντιμετωπίζουμε ένα μονοπώλιο ως μια εταιρεία η οποία

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΘΕΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΣΥΝΘΕΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Α. Με ολοκληρωμένη λύση ΘΕΜΑ 1 ο Επιχείρηση χρησιμοποιεί την εργασία ως μοναδικό μεταβλητό παραγωγικό συντελεστή. Τα στοιχεία κόστους της επιχείρησης δίνονται στον επόμενο πίνακα:

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ

Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜ Ο ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TΩN ΤΙΜΩΝ 1. Έννοια και λειτουργία της αγοράς Σε μια πρωτόγονη οικονομία, όπως του Ροβινσώνα Κρούσου, όπου δεν υπάρχει καταμερισμός της εργασίας ο άνθρωπος παράγει μόνος του

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Β - Ερωτήσεις Πολλαπλών Επιλογών 1. Η καμπύλη δυνατοτήτων ωφέλειας σε μία υποθετική οικονομία που αποτελείται από τα άτομα Α και Β δίνεται από τη σχέση U Α + 2 U = 130, όπου U Α και U είναι οι χρησιμότητες

Διαβάστε περισσότερα

Μαρσαλιανή και Χικσιανή καμπύλη ζήτησης. Γραφική απεικόνιση. Μικροοικονομική Θεωρία Ι / Διάλεξη 7β / Φ. Κουραντή 1

Μαρσαλιανή και Χικσιανή καμπύλη ζήτησης. Γραφική απεικόνιση. Μικροοικονομική Θεωρία Ι / Διάλεξη 7β / Φ. Κουραντή 1 Μαρσαλιανή και Χικσιανή καμπύλη ζήτησης Γραφική απεικόνιση Μικροοικονομική Θεωρία Ι / Διάλεξη 7β / Φ. Κουραντή Ξεκινάμε με το εξής διάγραμμα Στο τμήμα αυτό απεικονίζουμε την επιλογή του καταναλωτή, μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

Αποτυχίες της αγοράς

Αποτυχίες της αγοράς Αποτυχίες της αγοράς Σημειώσεις για εισαγωγή στο μάθημα οικονομικής πολιτικής Βασίλης Θ. Ράπανος Οι σημειώσεις αυτές είναι για τους φοιτητές του μαθήματος «Οικονομική Πολιτική». Δεν είναι σε τελική μορφή,

Διαβάστε περισσότερα

Μικροοικονομία. Ενότητα 4: Θεωρία Χρησιμότητας και Καταναλωτική Συμπεριφορά. Δριτσάκη Χάιδω Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Μικροοικονομία. Ενότητα 4: Θεωρία Χρησιμότητας και Καταναλωτική Συμπεριφορά. Δριτσάκη Χάιδω Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Μικροοικονομία Ενότητα 4: Θεωρία Χρησιμότητας και Καταναλωτική Συμπεριφορά Δριτσάκη Χάιδω Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Α.Ο.Θ. ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θέματα και Απαντήσεις

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Α.Ο.Θ. ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θέματα και Απαντήσεις Α.Ο.Θ. ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θέματα και Απαντήσεις Επιμέλεια: Ομάδα Οικονομολόγων http://www.othisi.gr 2 Παρασκευή, 14 Ιουνίου 2019 ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΠΛΗΡ/ΚΗΣ ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2012-2013 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Βασίλης Θ. Ράπανος Γεωργία Καπλάνογλου Μετά και το 4 ο πακέτο, πρέπει να

Διαβάστε περισσότερα

2. Σε ένα κλάδο που υπάρχει μονοπώλιο, το βάρος από την επιβολή ενός φόρου μετακυλύεται ολόκληρο στους καταναλωτές.

2. Σε ένα κλάδο που υπάρχει μονοπώλιο, το βάρος από την επιβολή ενός φόρου μετακυλύεται ολόκληρο στους καταναλωτές. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 2011-2012 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Εξεταστική περίοδος Ιουλίου Εξέταση στο μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου Βασίλης Θ. Ράπανος Η εξέταση

Διαβάστε περισσότερα

Επιλογή Ποιότητας και Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος

Επιλογή Ποιότητας και Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος Επιλογή Ποιότητας και Κάθετη Διαφοροποίηση Προϊόντος - Τα προϊόντα που παράγουν οι επιχειρήσεις μπορούν να διαφοροποιούνται ως προς ένα πλήθος χαρακτηριστικών. Παράδειγμα: Τα αυτοκίνητα διαφοροποιούνται

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Ακαδημαϊκό έτος 20013-2014 Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Χειμώνας-Άνοιξη Μάθημα: Δημόσια Οικονομική Διδασκαλία: Γεωργία Καπλάνογλου 2 ο Πακέτο Ασκήσεων Ημερομηνία παράδοσης: Πέμπτη 12

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 13. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7

Διάλεξη 13. Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία. 1 Ράπανος - Καπλάνογλου 2016/7 Διάλεξη 13 Αποτελεσματική και δίκαιη φορολογία 1 Άριστη φορολογία αγαθών Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να εισπράξει κάποια έσοδα από ένα φόρο για να χρηματοδοτήσει κάποιες δαπάνες. Ποιος είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002

ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Μονάδες ΟΜΑ Α Α Στις προτάσεις από Α µέχρι και Α, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της καθεµιάς και

Διαβάστε περισσότερα

1 = = = x x = x. 4 u = = = MRS MRS. x x. MRS = MRS = = x = x x [1] x12 x x W W

1 = = = x x = x. 4 u = = = MRS MRS. x x. MRS = MRS = = x = x x [1] x12 x x W W Θέµα ο (α) Μια κατανοµή στο εσωτερικό του κουτιού Edgeworth είναι άριστη κατά areto αν MRS MRS Έχουµε τα ακόλουθα MRS 3 3 4 4 4 3 3 4 4 4, MRS 3 3 3 3 3 3 Στην αρχική κατανοµή βρίσκουµε 00 MRS(50, 00)

Διαβάστε περισσότερα