ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος με βάση το Προεδρικό Διάταγμα 118/2003 (ΦΕΚ 102, τεύχος Α ) και ανήκει στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών που εδρεύει στην Κόρινθο. Η εισαγωγή των πρώτων φοιτητών πραγματοποιήθηκε το ακαδημαϊκό έτος Σκοπός του Τμήματος είναι η άρτια επιστημονική κατάρτιση των φοιτητών του στα αντικείμενα της Πολιτικής Επιστήμης, των Διεθνών Σχέσεων, της Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Ιστορίας, της Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας και των Νέων Τεχνολογιών που αναμφίβολα πλαισιώνουν τα γνωστικά αυτά αντικείμενα στη σύγχρονη εποχή. Απώτερος στόχος του Τμήματος είναι αφενός η άριστη θεωρητική κατάρτιση στα γνωστικά πεδία της Πολιτικής Επιστήμης και των Διεθνών Σχέσεων και αφετέρου η προσφορά ενός προγράμματος σπουδών που ευνοεί τη διασύνδεση του Τμήματος με την αγορά εργασίας. Το πρόγραμμα σπουδών είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο, ώστε να επιτυγχάνει το συνδυασμό αυτό στο βέλτιστο βαθμό, όπως φαίνεται και από το περιεχόμενο των μαθημάτων. Το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στεγάζεται σε ένα σύγχρονο κτίριο στο κέντρο της πόλης της Κορίνθου. Διαθέτει σύγχρονο εκπαιδευτικό εξοπλισμό, βιβλιοθήκη και ένα πλήρως εξοπλισμένο εργαστήριο Ηλεκτρονικών Υπολογιστών το οποίο εξασφαλίζει στους φοιτητές πρόσβαση στις σύγχρονες Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών μέσα από το διαδίκτυο, τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων αλλά και την ηλεκτρονική βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και όχι μόνο. Οι απόφοιτοι του Τμήματος μπορούν να βρουν επαγγελματική/επιστημονική απασχόληση σε ένα ευρύ φάσμα φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Ενδεικτικά αναφέρονται οι ακόλουθοι: 1

2 i) Υπουργείο των Εξωτερικών, τόσο στο Διπλωματικό Σώμα όσο και σε εξειδικευμένες υπηρεσίες όπως αυτή της Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (βλέπε ii) Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλέπε ) iii) Διεθνείς πολιτικοί και οικονομικοί οργανισμοί, όπως ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών (βλέπε ), το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (βλέπε η Παγκόσμια Τράπεζα (βλέπε ), Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, κ.ο.κ. iv) Ελληνικές και διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της διεθνούς αναπτυξιακής συνεργασίας και της κοινωνικής οικονομίας (βλέπε ενδεικτικά v) Ελληνικά και διεθνή ερευνητικά ιδρύματα (βλέπε ) vi) Εταιρείες συμβούλων και διαχείρισης έργων (βλέπε ενδεικτικά vii) viii) ix) Εταιρείες συμβούλων πολιτικής επικοινωνίας και δημοσκοπήσεων (βλέπε ενδεικτικά ) Πολιτικά ιδρύματα και αντίστοιχα ερευνητικά ινστιτούτα (βλέπε ενδεικτικά ) Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στο χώρο των Βαλκανίων, όπου η χώρα μας αποτελεί τον κινητήριο μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και προσφέρει ανάλογες ευκαιρίες απασχόλησης. Επίσης, δρομολογείται η οργάνωση Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στα δύο βασικά γνωστικά αντικείμενα του Τμήματος. Το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου είναι ένα νέο Τμήμα με σύγχρονο Πρόγραμμα Σπουδών το οποίο παρακολουθεί τη δυναμική των εξελίξεων στο πολύπλοκο πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό ελληνικό και διεθνές περιβάλλον. 2

3 2. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Πρόεδρος της Προσωρινής Γενικής Συνέλευσης του Τμήματος Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος Γραμματεία, Διοικητικό και Τεχνικό Προσωπικό του Τμήματος Προϊσταμένη Γραμματείας Τμήματος Ελένη Γεωργούλια Διοικητικό Προσωπικό ΕΤΕΠ ΤΕ(διάθεση από άλλο Τμήμα) Ηλιάνα Φώτη Αφροδίτη Ρούσση Βιβλιοθήκη και Εργαστήριο Υπολογιστών Τμήματος Βιβλιοθηκονόμος Υπεύθυνος Δικτύων & Ανάπτυξης Λογισμικού Τεχνικό Προσωπικό Επικοινωνία: Μάριος Μπάρτζης Γεώργιος Παλούκης Δημήτριος Παπαδόπουλος Δερβενακίων 47 & Αδειμάντου, Κόρινθος. Τηλ: ,40044 Fax: ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΕΛΗ ΔΕΠ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Παναγιώτης Τσακαλογιάννης, Καθηγητής, με γνωστικό αντικείμενο «Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση» (υπό διορισμό). Αστέρης Χουλιάρας, Καθηγητής, με γνωστικό αντικείμενο «Συγκριτική Πολιτική» (υπό διορισμό). Βασιλική Λαλαγιάννη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, με γνωστικό αντικείμενο «Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία». Κωνσταντίνα Μπότσιου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, με γνωστικό αντικείμενο «Σύγχρονη Ιστορία και Διεθνής Πολιτική» Παντελής Σκλιάς, Αναπληρωτής Καθηγητής, με γνωστικό αντικείμενο «Διεθνής Πολιτική Οικονομία» Σωτήρης Ρούσσος, Αναπληρωτής Καθηγητής, με γνωστικό αντικείμενο «Διεθνείς Σχέσεις στην Ευρασία» Νικήτας-Σπύρος Κουτσούκης, Επίκουρος Καθηγητής με γνωστικό αντικείμενο «Υποδείγματα Λήψης Αποφάσεων και Πληροφοριακά Συστήματα» (υπό διορισμό) Πύρρος Παπαδημητρίου, Επίκουρος Καθηγητής με γνωστικό αντικείμενο «Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις». 3

4 Βασίλειος Πεσμαζόγλου, Επίκουρος Καθηγητής, με γνωστικό αντικείμενο «Οικονομικά της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης». Νικόλαος Τζιφάκης, Λέκτορας, με γνωστικό αντικείμενο «Διεθνείς Σχέσεις με έμφαση στα Βαλκάνια» (υπό διορισμό) ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ Π.Δ.407/1980 Για το ακαδημαϊκό έτος , έχουν προκηρυχθεί βάσει του Π.Δ. 407/1980 θέσεις διδασκόντων στα παρακάτω γνωστικά αντικείμενα: «Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη» «Πολιτική Φιλοσοφία» «Συνταγματικό Δίκαιο» «Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών» «Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα» «Ποσοτικές Μέθοδοι Ανάλυσης» «Διεθνές Δίκαιο» «Διεθνείς Θεσμοί και Οργανισμοί» «Σύγχρονη Ελληνική και Ευρωπαϊκή Ιστορία» «Πολιτικά Κόμματα» «Ομάδες Πίεσης» «Περιφερειακή Ανάπτυξη - Στήριξη και Ανάπτυξη Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων» Επικοινωνία με διδάσκοντες Όλοι οι διδάσκοντες ορίζουν συγκεκριμένη ημέρα και ώρα που δέχονται τους φοιτητές κάθε εξάμηνο. Στη Γραμματεία και στην ιστοσελίδα του Τμήματος αναρτάται συγκεντρωτικός κατάλογος με τις σχετικές πληροφορίες και τα στοιχεία επικοινωνίας κάθε διδάσκοντος. 4. ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (ενδεικτικό) Χειμερινό εξάμηνο Περίοδος διδασκαλίας: Δευτέρα 13/10/2008 Πέμπτη 23/01/2009 Περίοδος εξετάσεων: Δευτέρα 02/02/2009 Παρασκευή 20/02/2009 Επίσημες αργίες Εθνική Εορτή: Τρίτη 28/10/2008 Επέτειος Πολυτεχνείου: Δευτέρα 17/11/2008 Διακοπές Χριστουγέννων- Νέου Έτους: Δευτέρα 22/12/ Τετάρτη 07/01/2009 Πανεπιστημιακή Εορτή Τριών Ιεραρχών: Παρασκευή 30/01/2009 4

5 Εαρινό εξάμηνο Περίοδος διδασκαλίας: Δευτέρα 23/02/2009 Πέμπτη 05/06/2009 Περίοδος εξετάσεων: Δευτέρα 15/06/2009 Παρασκευή 03/07/2009 Επίσημες αργίες Καθαρά Δευτέρα: 02/03/2009 Εθνική Εορτή: Τετάρτη 25/03/2009 Διακοπές Πάσχα: Δευτέρα 12/04/09- Κυριακή 25/05/2009 Πρωτομαγιά: Παρασκευή 01/05/2009 Αγίου Πνεύματος: Δευτέρα 08/06/2009 Φοιτητικές εκλογές: Την ημέρα των φοιτητικών εκλογών Πολιούχος Κορίνθου Απόστολος Παύλος: Δευτέρα 29/06/2009 Εξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου: Τρίτη 01/09/2009 έως Δευτέρα 21/9/ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ Κατά τη δήλωση των μαθημάτων, οι φοιτητές οφείλουν να επιλέξουν ένα σύγγραμμα (το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερα του ενός βιβλία) από τη λίστα των προτεινόμενων συγγραμμάτων κάθε μαθήματος. Τα επιλεγμένα συγγράμματα οι φοιτητές τα προμηθεύονται δωρεάν, επιδεικνύοντας τη φοιτητική τους ταυτότητα στους οικείους εκδοτικούς οίκους ή σε ειδικά βιβλιοπωλεία που θα τους υποδειχθούν. 6. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ 6.1 Κορμός και Κατευθύνσεις Το πρόγραμμα σπουδών διαρθρώνεται σε οκτώ (8) εκπαιδευτικά εξάμηνα. Περιλαμβάνει 44 υποχρεωτικά μαθήματα, 12 μαθήματα επιλογής και μαθήματα αγγλικής ορολογίας για πολιτικούς επιστήμονες και διεθνολόγους. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σπουδών, σε κάθε εξάμηνο οι φοιτητές οφείλουν να καλύψουν έξι (6) μαθήματα. Από το Α έως και το Δ εξάμηνο το πρόγραμμα είναι ενιαίο και τα μαθήματα κοινά και υποχρεωτικά για όλους (μαθήματα κορμού). Στο Ε εξάμηνο εισάγονται επιλογές. Σε κάθε ένα από τα υπολειπόμενα τέσσερα εξάμηνα προσφέρονται συνολικά τρία (3) μαθήματα επιλογής, από τα οποία οι φοιτητές επιλέγουν και δηλώνουν στη Γραμματεία ένα (1). Οι φοιτητές οφείλουν να δηλώνουν τα μαθήματα επιλογής στη Γραμματεία του Τμήματος μέχρι την τελευταία εργάσιμη μέρα του Οκτωβρίου για το χειμερινό εξάμηνο και μέχρι την 5

6 τελευταία εργάσιμη μέρα του Μαρτίου για το εαρινό εξάμηνο. Αν δεν υποβάλλουν δήλωση, δεν εντάσσονται στην κατεύθυνση και δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε μαθήματα επιλογής της κατεύθυνσης προτίμησής τους. Στο Ζ εξάμηνο Σπουδών, οι φοιτητές καλούνται να επιλέξουν μία από τις δύο κατευθύνσεις του Τμήματος προκειμένου να εμβαθύνουν στο επιστημονικό πεδίο της προτίμησής τους. Οι Κατευθύνσεις είναι: Πολιτική Επιστήμη Διεθνείς Σχέσεις Η επιλογή μίας κατεύθυνσης συνεπάγεται μερική διαφοροποίηση των υποχρεωτικών μαθημάτων και των μαθημάτων επιλογής στο Ζ και το Η εξάμηνο, όπως ορίζεται στο ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών. Γενικά, συνιστάται στους φοιτητές να έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τα μαθήματα κορμού που έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα και για τις δύο κατευθύνσεις. Δήλωση Κατεύθυνσης μπορούν να υποβάλλουν οι φοιτητές στη Γραμματεία του Τμήματος μέχρι και την τελευταία εργάσιμη μέρα του Οκτωβρίου του Ζ εξαμήνου σπουδών τους. 6.2 Υποχρεώσεις για την απονομή πτυχίου Για την απόκτηση πτυχίου οι φοιτητές οφείλουν Να παρακολουθήσουν τουλάχιστον οκτώ (8) διδακτικά εξάμηνα Να εξεταστούν επιτυχώς στα 44 υποχρεωτικά μαθήματα κορμού Να εξεταστούν επιτυχώς σε 4 μαθήματα επιλογής (ένα ανά εξάμηνο από το Ε εξάμηνο) Να εξεταστούν επιτυχώς στα μαθήματα αγγλικής ορολογίας για πολιτικούς επιστήμονες και διεθνολόγους Να ολοκληρώσουν τα μαθήματα της κατεύθυνσης που έχουν επιλέξει, είτε εξεταζόμενοι επιτυχώς σε όλα τα μαθήματα είτε αντικαθιστώντας δύο υποχρεωτικά μαθήματα κατεύθυνσης με την εκπόνηση πτυχιακής εργασίας. 6.3 Πτυχιακή εργασία Οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα να συγγράψουν πτυχιακή εργασία σε αντικατάσταση δύο υποχρεωτικών μαθημάτων κατεύθυνσης. Οι προϋποθέσεις είναι: α) να έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς 33 μαθήματα από το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών β) να είναι εγγεγραμμένοι στο Ζ ή στο Η εξάμηνο γ) να μην έχουν προηγουμένως αποτύχει σε πτυχιακή εργασία στο Τμήμα. Η πτυχιακή εργασία πρέπει να έχει έκταση περί τις λέξεις, να ακολουθεί αυστηρά τους κανόνες μιας επιστημονικής εργασίας (μεθοδολογία, τεκμηρίωση, βιβλιογραφία κ.λπ.) και να παρουσιάζει ένα βαθμό πρωτοτυπίας. Η βαθμολόγηση της πτυχιακής εργασίας γίνεται με βάση την κλίμακα 1-10, όπως όλα τα μαθήματα του προγράμματος σπουδών. Η διάρκεια εκπόνησης της εργασίας ορίζεται σε ένα (1) πανεπιστημιακό εξάμηνο. Επίβλεψη πτυχιακών εργασιών μπορούν να αναλάβουν όλα τα μέλη ΔΕΠ του Τμήματος. Οι φοιτητές οφείλουν να αιτηθούν το θέμα της πτυχιακής τους εργασίας σε συννενόηση με τον επιβλέποντα καθηγητή το πρώτο δεκαπενθήμερο της έναρξης του τελευταίου έτους σπουδών. 6

7 6.4 Διδασκαλία Το εκπαιδευτικό έργο αρχίζει τον Σεπτέμβριο και τελειώνει τον Ιούνιο κάθε ακαδημαϊκού έτους και περιλαμβάνει τρεις εξεταστικές περιόδους: του Σεπτεμβρίου, του Ιανουαρίου και του Ιουνίου. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει 13 εβδομάδες διδασκαλίας. Παράλληλα με τα μαθήματα του τακτικού προγράμματος σπουδών, το Τμήμα προσφέρει σεμιναριακά μαθήματα αγγλικής γλώσσας και ορολογίας, ειδικά θεματικά σεμινάρια, κ.ά. 6.5 Εξετάσεις Οι εξετάσεις στα μαθήματα κάθε εξαμήνου διεξάγονται αποκλειστικά στο τέλος του εξαμήνου και οι επαναληπτικές για όλα τα μαθήματα του προηγούμενου έτους, ανεξαρτήτως του εξαμήνου που διδάχθηκαν, τον Σεπτέμβριο. Είναι γραπτές ή προφορικές κατά την κρίση του κάθε διδάσκοντα. Επίσης, μπορεί να συνοδεύονται από εργασίες ή εργαστηριακές ασκήσεις. Σε περίπτωση αποτυχίας ή μη συμμετοχής στις εξετάσεις κατά τις περιόδους Ιανουαρίου και Ιουνίου, οι φοιτητές μπορούν να εξεταστούν πάλι στις εξεταστικές του Σεπτεμβρίου ή στις εξεταστικές περιόδους των επόμενων ετών, όπου εντάσσεται το εκάστοτε μάθημα. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης καθορίζονται οι όροι συμμετοχής των φοιτητών στις εξετάσεις, όπως διαδικασίες προσέλευσης και αποχώρησης, ποινές παραπτωμάτων, διαδικασίες επαναβαθμολόγησης, συμμετοχή ατόμων με ειδικές ανάγκες, κλπ. 6.6 Σύμβουλος Σπουδών Στο τμήμα λειτουργεί ο θεσμός του Συμβούλου Σπουδών. Κάθε φοιτητής θα έχει τη δυνατότητα να απευθύνεται σε έναν διδάσκοντα προκειμένου να ενημερώνεται για ζητήματα που αφορούν το πρόγραμμα σπουδών, την επιλογή των μαθημάτων και της κατεύθυνσης, και τη γενικότερη οργάνωση των σπουδών του. 6.7 Γραφείο Πρακτικής Άσκησης Για την πληρέστερη εκπαίδευση των φοιτητών του τμήματος και με στόχο την επαφή τους με την αγορά εργασίας, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες που έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον τέσσερα (4) εξάμηνα σπουδών έχουν τη δυνατότητα να λάβουν μέρος σε Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης. Το Πρόγραμμα αυτό, που τελεί υπό την αιγίδα του Τμήματος, τους επιτρέπει να απασχοληθούν για ένα εξάμηνο σε έναν από τους πολλούς φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που συμμετέχουν σε αυτό, ώστε να εξοικειωθούν με τις διαδικασίες λειτουργίας των φορέων αυτών. Οι όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής καθορίζονται με απόφαση της ΓΣ. 6.8 Πρόγραμμα ΣΩΚΡΑΤΗΣ/ΕΡΑΣΜΟΣ Επίσης, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες που έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον τέσσερα (4) εξάμηνα σπουδών έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ακαδημαϊκών ανταλλαγών ERASMUS. Μπορούν έτσι να μεταβούν σε μια άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να διευρύνουν όχι μόνο τις γνώσεις στην επιστήμη τους αλλά και να γνωρίσουν τον τρόπο λειτουργίας των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, καθώς και τις νοοτροπίες άλλων ευρωπαϊκών κοινωνιών. Οι όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής καθορίζονται με απόφαση της ΓΣ. 7

8 6.9 Γραφείο Διασύνδεσης Λειτουργεί γραφείο Διασύνδεσης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με έδρα τη Τρίπολη, το οποίο συνδέεται με τα Τμήματα και παρέχει στους φοιτητές πληροφόρηση για την αξιοποίηση πρόσθετων εκπαιδευτικών ευκαιριών στην Ελλάδα και το εξωτερικό (προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα, σεμινάρια, συνεχιζόμενη κατάρτιση κ.ά.), καθώς και για τη λειτουργία και στελέχωση δημόσιων, ιδιωτικών και διεθνών φορέων που αφορούν επαγγελματικά τους αποφοίτους μας (διεθνείς οργανισμούς, ΜΚΟ, ερευνητικά κέντρα κ.ά.) Βιβλιοθήκη Αναγνωστήριο Στο τμήμα λειτουργεί αυτόνομη εξειδικευμένη βιβλιοθήκη, που διαθέτει ελληνικά και ξενόγλωσσα συγγράμματα, μεγάλη ποικιλία ξενόγλωσσων επιστημονικών περιοδικών και παρέχει τη δυνατότητα δανεισμού στο σύνολο των φοιτητών και του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού Εργαστήριο Η/Υ και Υπηρεσίες Δικτύου Οι φοιτητές μας έχουν πρόσβαση σε σύγχρονο εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών, το οποίο αναμένεται να ενισχύει, τόσο το εκπαιδευτικό, όσο και το ερευνητικό έργο του Τμήματος. Οι υπολογιστές διαθέτουν σύγχρονο λογισμικό και είναι προσβάσιμοι από τους φοιτητές του τμήματος καθ όλη τη διάρκεια των σπουδών τους. Επίσης, οι υπολογιστές είναι εφοδιασμένοι με λογισμικό πλοήγησης στο Διαδίκτυο και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και δίνεται η δυνατότητα πρόσβασης σε ελληνικές και διεθνείς βάσεις βιβλιογραφικών δεδομένων. Το διδακτικό ερευνητικό δυναμικό και οι φοιτητές του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων απολαμβάνουν τις τηλεπικοινωνιακές δυνατότητες που παρέχονται ήδη από το Δίκτυο Δεδομένων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Σε αυτές περιλαμβάνονται: Υπηρεσία απομακρυσμένης πρόσβασης (dial-up), η οποία δίνει τη δυνατότητα σύνδεσης μέσω modem, Υπηρεσίες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ( και web mail) Υπηρεσίες forum και news Υπηρεσία μεταφοράς αρχείων Υπηρεσίες www-server για τη φιλοξενία ιστοσελίδων (ιστοσελίδες μελών του Τμήματος, μαθημάτων, κ.α.) Σημείωση : Τυχόν ενημερώσεις ή προσθήκες στον παρόν οδηγό σπουδών ή και το πρόγραμμα σπουδών αναρτώνται στους πίνακες ανακοινώσεων και την ιστοσελίδα του τμήματος. 8

9 7. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0101Y Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη 0102Υ Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία 0103Υ Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα 0104Υ Διεθνής Πολιτική 0105Υ Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών 0106Υ Συνταγματικό Δίκαιο Β ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0201Y Διεθνείς Σχέσεις 0202Υ Διεθνείς Θεσμοί και Οργανισμοί 0203Υ Διεθνές Δίκαιο 0204Υ Νεότερη Ελληνική Ιστορία 0205Υ Πολιτικά Κόμματα 0206Υ Διεθνής Πολιτική Οικονομία Γ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0301Y 0302Υ Σύγχρονη Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Ιστορία Περιφερειακή Ανάπτυξη- Στήριξη και Ανάπτυξη Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων 0303Υ Οικονομική Θεωρία και Ανάπτυξη 0304Υ Συγκριτική Πολιτική 9

10 0305Υ Ποσοτικές Μέθοδοι Ανάλυσης 0306Υ Πολιτική Φιλοσοφία Δ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0401Y Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία 0402Υ Εισαγωγή στη Γεωπολιτική 0403Υ Θεωρίες του Πολιτισμού 0404Υ Ιστορία της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης 0405Υ Ομάδες Πίεσης 0406Υ Δομή και Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ε ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0501Y Ελληνικό Πολιτικό Σύστημα 0502Υ Θεωρία Εξωτερικής Πολιτικής 0503Υ Ελληνική Εξωτερική Πολιτική 0504Υ Στρατηγικές Σπουδές 0505Υ Πολιτική Θεωρία Μαθήματα Επιλογής Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες 0501Ε Ανθρώπινα Δικαιώματα και Μετανάστευση 0502Ε 0503Ε Εξωτερικές Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης Συστήματα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ECTS 10

11 ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες 0601Y Πολιτικά Συστήματα στη Σύγχρονη Ευρώπη ECTS 0602Υ Το Αμερικάνικο Πολιτικό Σύστημα 0603Υ Διοίκηση και Λήψη Αποφάσεων 0604Υ Δημοκρατία και Εκδημοκρατισμός 0605Υ Κράτος και Κρατικές Πολιτικές Μαθήματα Επιλογής Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0601Ε Θρησκεία και Πολιτική 0602Ε Μειονότητες στην Ευρώπη 0603Ε Αμερικάνικη Διπλωματία και Στρατηγική ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0701YΠΔ Έθνη και Εθνικισμός 0702ΥΠ Ελληνικά Πολιτικά Κόμματα 0703ΥΠ Εκλογές και Εκλογικά Συστήματα 0704ΥΠ Μ.Μ.Ε. και Κοινή Γνώμη 0705ΥΠ Τεχνικές Πολιτικής Επικοινωνίας 11

12 Μαθήματα Επιλογής Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0701ΕΠ Πολιτική Ψυχολογία 0702ΕΠ Θεωρίες Συλλογικής Δράσης 0703ΕΠ Ιδεολογία και Πολιτική Η ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0801YΠ Πολιτική Ηγεσία και Διακυβέρνηση 0802ΥΠ Αυταρχικά και Ολοκληρωτικά Πολιτικά Συστήματα 0803ΥΠ Κράτος και Κοινωνία των Πολιτών 0804ΥΠΔ Σύγχρονα Πολιτικά Συστήματα στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη 0805ΥΠ Θεωρίες Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης Μαθήματα Επιλογής Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0801ΕΠ Βία και Πολιτική 0802ΕΠ Τοπική Αυτοδιοίκηση 0803ΕΠ Εκλογική Συμπεριφορά Ανάλυση 12

13 ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Ζ ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0701YΠΔ Έθνη και Εθνικισμός 0702ΥΔ Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις 0703ΥΔ 0704ΥΔ 0705ΥΔ Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλεια στη ΝΑΕ Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλεια στη Μέση Ανατολή Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλεια στην πρώην ΕΣΣΔ Μαθήματα Επιλογής Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0701ΕΔ Δίκαιο της Θάλασσας 0702ΕΔ Διεθνείς ΜΚΟ 0703ΕΔ Διευθέτηση Διεθνών Διαφορών Η ΕΞΑΜΗΝΟ Υποχρεωτικά Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0801YΔ Ευρω-Αμερικάνικες Σχέσεις 0802ΥΔ 0803ΥΔ Πολιτικό Σύστημα και Εξωτερική Πολιτική της Τουρκίας Οικονομική Ανάπτυξη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη 0804ΥΠΔ Σύγχρονα Πολιτικά Συστήματα στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη 0805ΥΔ Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 13

14 Μαθήματα Επιλογής Κωδικός Τίτλος Μαθήματος Διδακτικές Μονάδες ECTS 0801ΕΔ Διεθνής Πολιτική και Ενέργεια 0802ΕΔ 0803ΕΔ Πολιτικές Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας και Αφρική Έθνος- Κράτος και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση 14

15 8. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ Εισαγωγή στην Πολιτική Επιστήμη Το μάθημα αναλύει συστηματικά τις βασικές έννοιες, τις θεωρίες και τη μεθοδολογία με τις οποίες η Πολιτική Επιστήμη επιχειρεί να συλλάβει και να εξηγήσει τις διάφορες μορφές του πολιτικού φαινομένου. Έμφαση δίδεται στις διαδικασίες της πολιτικής συμμετοχής, στη διαμόρφωση των πολιτικών συστημάτων και καθεστώτων, στη λειτουργία της πολιτικής επιρροής και εξουσίας και τη συγκρότηση του νεωτερικού κράτους. Σε συγκριτική προσέγγιση εξετάζεται το φαινόμενο της εξουσίας, οι καθεστωτικές παραλλαγές του, οι πολιτικοί θεσμοί και η οργάνωση του δημοκρατικού πολιτεύματος, οι όροι λειτουργίας διαφορετικών δημοκρατικών συστημάτων. Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία Αντικείμενο του μαθήματος είναι η πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική διαμόρφωση της Ευρώπης από τη Γαλλική Επανάσταση μέχρι τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Αναλύονται οι κρίσεις και επαναστάσεις που κλόνισαν τα απολυταρχικά συστήματα, οι ναπολεόντειοι πόλεμοι, η Παλινόρθωση και τα επαναστατικά και εθνικιστικά κινήματα του 19 ου αιώνα, η επέκταση της βιομηχανικής επανάστασης. Οι πολιτικές των Μεγάλων Δυνάμεων εξετάζονται σε σχέση με την παγκόσμια ηγεμονία των Ευρώπης και τις οικονομικές και κοινωνικές ανακατατάξεις που επέφερε η εξάπλωση του αστικού κράτους μέχρι τη διάλυση των τελευταίων αυτοκρατοριών στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Παράλληλα, παρουσιάζονται οι βασικές ιδεολογικές επιρροές του 18 ου και 19 ου αιώνα (διαφωτισμός, ρομαντισμός, εθνικισμός, μαρξισμός, σοσιαλισμός, δαρβινισμός κ.ά.) και οι κυριότερες σχολές σκέψης για την ανάλυση της νεότερης ευρωπαϊκής ιστορίας. Μεθοδολογία Κοινωνικών Επιστημών Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στις βασικές θεωρίες και πρακτικές της κοινωνικής έρευνας με αναφορά στα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα που καλύπτει το πρόγραμμα σπουδών. Ειδικότερα, παρουσιάζονται τα στάδια της έρευνας: μελέτη βιβλιογραφίας, διατύπωση υποθέσεων, αναζήτηση δεδομένων (ποσοτικών, αρχειακών κ.λπ.), καθορισμός της μεθοδολογίας, παρουσίαση και ανάλυση αποτελεσμάτων, κριτική και συγκριτική ανάλυση των ευρημάτων με παρόμοια ευρήματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό, συμπεράσματα και διατύπωση προτάσεων για περαιτέρω έρευνα και ανάλυση. Διδάσκονται τόσο οι ποσοτικές (π.χ. στατιστική) όσο και οι ποιοτικές μέθοδοι (π.χ. συλλογή και επεξεργασία γραπτών και προφορικών μαρτυριών, ανάλυση λόγου) των κοινωνικών επιστημών, ενώ δίνεται έμφαση και σε περιπτωσιολογικές μελέτες (case studies). Συνταγματικό Δίκαιο Το μάθημα περιλαμβάνει τις βασικές έννοιες και τα στοιχεία γενικής θεωρίας του Συνταγματικού Δικαίου, στοιχεία πολιτειολογίας, καθώς και τις πηγές του ελληνικού Συνταγματικού Δικαίου. Η επιλογή των ειδικότερων θεμάτων που αναλύονται αποβλέπουν στην κάλυψη της ανάγκης του πολιτικού επιστήμονα να προσεγγίσει το νόημα των κανόνων δικαίου που ρυθμίζουν την ελληνική πολιτική ζωή. Η διδασκαλία στηρίζεται στον συνδυασμό της θεωρητικής ανάλυσης και της εφαρμογής τους. 15

16 Διεθνής Πολιτική Το μάθημα προσεγγίζει τη διεθνή πολιτική διεπιστημονικά εξετάζοντάς την ως αντικείμενο των διεθνών σχέσεων και των διεθνών θεσμών. Χρησιμοποιούνται παραδείγματα από την τρέχουσα διεθνή πολιτική πραγματικότητα που σε συνδυασμό με θεωρητικές προσεγγίσεις έχουν ως σκοπό να διαφανεί στους νέους φοιτητές η στενή σχέση μεταξύ Διεθνών Σχέσεων και Διεθνούς Δικαίου και να εντυπωθεί από τα πρώτα βήματα η αλληλεξάρτηση που υπάρχει μέσα στο διεθνές σύστημα. Εισαγωγή στα Πληροφοριακά Συστήματα Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα πληροφοριακά συστήματα και τις στοιχειώδεις έννοιες τους, όπως ο συνδυασμός των δεδομένων και της επεξεργασίας τους, της τεχνολογίας πληροφορικής και της χρήσης τους με στόχο να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένες ανάγκες διεκπεραίωσης, πληροφόρησης ή και ενημέρωσης. Στο πλαίσιο αυτό παρουσιάζονται οι κυριότερες κατηγορίες πληροφοριακών συστημάτων που χρησιμοποιούν οι οργανισμοί, οι σύγχρονες τάσεις των συστημάτων αυτών, με στόχο να οξυνθεί η αντίληψη των φοιτητών αναφορικά με τα πληροφοριακά συστήματα, τη χρήση τους και το ρόλο που διαδραματίζουν πλέον σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Η καλλιέργεια αντίληψης και δεξιοτήτων στη χρήση πληροφοριακών συστημάτων, επιτυγχάνονται μέσα από εξειδικευμένες εφαρμογές ή και ασκήσεις εξοικείωσης με τη χρήση Η/Υ. Β ΕΞΑΜΗΝΟ Διεθνείς Σχέσεις Το μάθημα αυτό εξετάζει την εξέλιξη της θεωρίας Διεθνών Σχέσεων. Παρουσιάζονται συνοπτικά οι συστημικές θεωρίες και τα φιλοσοφικοκοινωνιολογικά τους θεμέλια και αναλύονται οι έννοιες του κράτους, του έθνους, του εθνικισμού και του εθνικού συμφέροντος. Αναλύεται επίσης, η έννοια της ισχύος και τα χαρακτηριστικά της. Τέλος, αναλύεται ο ρόλος των Διεθνών Οργανισμών και επιχειρείται η ταξινόμησή τους με βάση την δομή και λειτουργία τους. Διεθνής Πολιτική Οικονομία Έχει ήδη συσταθεί και αναπτύσσεται ραγδαία ένας νέος τομέας μελέτης, αυτός της ΔΠΟ, στον οποίο η οικονομία και η πολιτική, οι θεσμοί και αγορά, σε εγχώριο και παγκόσμιο επίπεδο δεν είναι δυνατόν να κατανοηθούν ανεξάρτητα η μια από την άλλη. Αποτελεί παραδοχή ότι για την μελέτη θεμάτων όπως το διεθνές εμπόριο, η ανάπτυξη και υπανάπτυξη, η αλληλεξάρτηση, παγκόσμια οικονομικά και πολιτικά θέματα, απαιτείται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση χωρίς διαχωριστικές γραμμές και περιχαρακώσεις. Σε θεωρητικό επίπεδο αναλύονται οι κύριοι τρόποι με τους οποίους οι μελετητές αντιλαμβάνονται τη διεθνή πολιτική οικονομία. Στο δεύτερο επίπεδο, αναλύονται ειδικά πεδία της ΔΠΟ με έμφαση τόσο σε γεωγραφικές αναφορές όσο και στη διαμόρφωση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού και οικονομικού συστήματος από τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι σήμερα. Διεθνείς Θεσμοί και Οργανισμοί Στο πεδίο του μαθήματος εμπίπτουν ειδικές, θεωρητικές και εφηρμοσμένες πτυχές της θεματικής των Διεθνών Θεσμών και Οργανισμών, αναγκαίες και ουσιαστικές, για την πληρέστερη κατανόηση του διεθνούς θεσμικού συστήματος και της ελληνικής συμμετοχής σε αυτό. Προσεγγίζονται έτσι, θέματα από το Συμβατικό Δίκαιο των 16

17 Οργανισμών, θέματα εθνικής εφαρμογής των αποφάσεων των Οργανισμών, θέματα αναγόμενα στο Δίκαιο και την πρακτική των ειδικευμένων οργανώσεων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και περιφερειακών Οργανώσεων. Πολιτικά Κόμματα Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή και η συζήτηση της σύγχρονης προβληματικής για τα πολιτικά κόμματα και τα κομματικά συστήματα καθώς και των συστημάτων εκπροσώπησης και επικοινωνίας που τα συνοδεύουν. Το μάθημα μετά από τη σχετική εισαγωγή στις έννοιες και τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις των θεματικών που θα το απασχολήσουν, επικεντρώνεται στη συζήτηση της προβληματικής που αφορά στη σχέση κομμάτων με την κοινωνία, το κράτος, την πολιτική κουλτούρα, τα συνδικάτα καθώς και τη συμβολή τους στη συγκρότηση της σύγχρονης δημοκρατίας. Εξετάζονται συγκεκριμένα ζητήματα εκπροσώπησης και επικοινωνίας, που απασχολούν τις σύγχρονες δημοκρατίες, όπως τα λεγόμενα «συγκλιτικά κόμματα» και τα «κόμματα του κράτους», καθώς και τις προκλήσεις που αυτά αντιμετωπίζουν στην προοπτική της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης ιδιαίτερα μετά τη δημιουργία των πρώτων ευρωπαϊκών κομμάτων. Νεότερη Ελληνική Ιστορία Το μάθημα εξετάζει την πολιτική, οικονομική και κοινωνική διαμόρφωση της Ελλάδας από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι θεματικές περιλαμβάνουν το θεσμικό και πολιτικό σύστημα, τη Μεγάλη Ιδέα, τα πολιτικά κόμματα, την πορεία της εθνικής ολοκλήρωσης και τη διαμόρφωση εθνικής ταυτότητας σε συνάφεια με τις μεταβαλλόμενες κοινωνικές δομές και τις προσπάθειες εκσυγχρονισμού και εκδυτικισμού. Αναλύονται, επίσης, οι σχέσεις με τις Μεγάλες Δυνάμεις και τα εθνικιστικά κινήματα των Βαλκανίων, η προετοιμασία και διεξαγωγή των Βαλκανικών πολέμων, οι απαρχές του Εθνικού Διχασμού και οι επιδιώξεις της Ελλάδας στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Διεθνές Δίκαιο Το μάθημα περιλαμβάνει τις εξής ενότητες: Ορισμός και θεωρία του διεθνούς δικαίου. Τα υποκείμενα του διεθνούς δικαίου. Σχέσεις διεθνούς και εσωτερικού δικαίου. Πηγές διεθνούς δικαίου: Έθιμο, γενικό καθεστώς - λειτουργικότητα. Διεθνείς συνθήκες. Σύναψη διεθνών συνθηκών, επιφυλάξεις στις διεθνείς συνθήκες, αποτελέσματα των διεθνών συνθηκών μεταξύ συμβαλλομένων μερών και ως προς τρίτους. Ερμηνεία συνθηκών, αναθεώρηση, λήξη ή αναστολή ισχύος, απρόβλεπτη μεταβολή συνθηκών, ακυρότητα. Οι γενικές αρχές του δικαίου. Οι επικουρικές πηγές. Κράτος και έδαφος. Εδαφική κυριαρχία. Τρόποι κτήσης εδάφους. Περιορισμοί εδαφικής ακεραιότητας. Ομοσπονδίες κρατών - ομόσπονδα κράτη. Το κράτος στη διεθνή κοινότητα - αναγνώριση, διαδοχή κρατών. Διεθνής ευθύνη, διπλωματική προστασία. Ειρηνική επίλυση των διαφορών. Γ ΕΞΑΜΗΝΟ Σύγχρονη Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια Ιστορία Το μάθημα καλύπτει τον 20ό αιώνα, από τις παραμονές του Α Παγκοσμίου Πολέμου έως το τέλος του ψυχρού πολέμου με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης ( ). Από τη σκοπιά της ευρωπαϊκής ιστορίας, ιδιαίτερο βάρος δίδεται στις επιπτώσεις των δύο παγκοσμίων πολέμων στην Ευρώπη, στην οικονομική και 17

18 κοινωνική κρίση του μεσοπολέμου που τροφοδότησε ολοκληρωτικά καθεστώτα και ακραία ιδεολογικά κινήματα, στην ανάδυση της ιδέας της Ευρώπης, που σφράγισε την πορεία της κατά την ψυχροπολεμική διαίρεσή της, και στη μεταπολεμική εξέλιξη των επιμέρους ευρωπαϊκών κρατών. Από τη σκοπιά της παγκόσμιας ιστορίας, μελετώνται οι επιπτώσεις της ευρωπαϊκής επέκτασης και των παγκόσμιων συρράξεων στον υπόλοιπο κόσμο, η εμφάνιση σημαντικών εξω-ευρωπαϊκών δυνάμεων στο διεθνές στερέωμα (ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία κ.ά.), η αποαποικιοποίηση κυρίως μετά το 1945, η διαμόρφωση του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου και οι πολιτικές και ιδεολογικές διαστάσεις του ψυχρού πολέμου. Πολιτική Φιλοσοφία Το μάθημα αποτελεί επισκόπηση των κεντρικών προβλημάτων και εννοιών της πολιτικής σκέψης από την κλασική εποχή μέχρι την διαμόρφωση της νεωτερικότητας. Οι αρχικές θεματικές καλύπτουν την τυπολογία των πολιτευμάτων, την έννοια της δικαιοσύνης, τον διαχωρισμό του φυσικού από τον πολιτικό νόμο, τη σχέση ατόμουκοινότητας. Στη συνέχεια μελετώνται το αυτοκρατορικό ιδεώδες, η εκκοσμίκευση του πολιτικού φαινομένου στη νεώτερη εποχή, η ανάδειξη της σύγχρονης έννοιας της κρατικής κυριαρχίας, η θεωρητική θεμελίωση του κλασικού φιλελευθερισμού, το κοινοτιστικό ιδεώδες, το κίνημα του ωφελιμισμού, η νεωτερική αντίληψη της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ποσοτικές Μέθοδοι Ανάλυσης Σκοπός του μαθήματος είναι η καλλιέργεια αναλυτικής σκέψης μέσα από την εξοικείωση των φοιτητών με ευρύ φάσμα ποσοτικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται ως εργαλεία στην λήψη αποφάσεων, στον οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό σχεδιασμό, στην ανάπτυξη και ανάλυση πολιτικών, αλλά και στην απλή ανάλυση δεδομένων. Η έμφαση του μαθήματος είναι κυρίως στην καλλιέργεια μεθοδολογικής αντίληψης και στη χρήση των μεθόδων ως απλών εργαλείων για την επίλυση προβλημάτων, και λιγότερο στην τεχνική (μαθηματική) πλευρά των μεθόδων αυτών. Οι φοιτητές θα αναπτύξουν, τόσο τις αναλυτικές τους ικανότητες, όσο και τις δεξιότητες στη χρήση των μεθόδων αυτών, μέσα από ασκήσεις εξοικείωσης, μελέτες περιπτώσεων, με έμφαση κυρίως στη χρήση λογισμικών εργαλείων σε Η/Υ. Οικονομική Θεωρία και Ανάπτυξη Σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει τους φοιτητές στις έννοιες της οικονομικής ανάπτυξης και μεγέθυνσης, στην εξέλιξη των σχετικών θεωρητικών προσεγγίσεων γύρω από τους προσδιοριστικούς παράγοντες της οικονομικής ανάπτυξης καθώς και στις αναπτυξιακές πολιτικές. Μέσω του μαθήματος αυτού, οι φοιτητές του Τμήματος αποκτούν τις βάσεις για την κατανόηση των περισσότερο εξειδικευμένων μαθημάτων που αφορούν την περιφερειακή και την τοπική ανάπτυξη. Περιφερειακή Ανάπτυξη - Στήριξη και Ανάπτυξη Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Σκοπός του μαθήματος είναι να προσφέρει στους φοιτητές τη θεωρητική και εμπειρική κατανόηση της λειτουργίας της οικονομίας στο χώρο καθώς επίσης και τον τρόπο με τον οποίο αυτή επηρεάζει τη συμπεριφορά και τις αποφάσεις των επιχειρήσεων στο πλαίσιο της ευρύτερης οικονομίας. Παράλληλα με την επίδραση του χώρου στην οικονομική συμπεριφορά, στο πλαίσιο αυτού του μαθήματος. εξετάζονται η αναπτυξιακή επίδραση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων καθώς και οι τρόποι προσφορότερης και παραγωγικότερης αξιοποίησης τους στην περιφέρεια. 18

19 Συγκριτική Πολιτική Το μάθημα επικεντρώνεται στη συγκριτική πολιτική ανάλυση. Γίνεται επισκόπηση των κυριοτέρων θεωρητικών προσεγγίσεων και σχολών στο χώρο της συγκριτικής πολιτικής και αναλύονται οι σύγχρονες τάσεις. Εξετάζονται, μεταξύ άλλων, πολιτικά κόμματα, ομάδες συμφερόντων, πολιτικοί θεσμοί και Συντάγματα σε φιλελεύθερες δημοκρατίες, νεοπαγείς δημοκρατίες, ημι-δημοκρατικά και κομμουνιστικά καθεστώτα και στο μουσουλμανικό κόσμο. Δ ΕΞΑΜΗΝΟ Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία Το μάθημα καλύπτει την ελληνική ιστορία του 20ού αιώνα έως το Εξετάζονται το πολιτικό και κομματικό σύστημα, η εδαφική ολοκλήρωση του ελληνικού κράτους, η οικονομική και κοινωνική δυναμική των πολιτικών εξελίξεων, η διαμόρφωση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Δίνεται ιδιαίτερο βάρος στην κοινωνική διάσταση των πολιτικών συγκρούσεων κατά τη βενιζελική εποχή και την περίοδο του Εθνικού Διχασμού και μελετάται συστηματικά η συμμετοχή της Ελλάδας στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο και η Κατοχή. Εξετάζονται οι εσωτερικές συγκρούσεις και οι διεθνείς εξελίξεις που καθόρισαν τον εμφύλιο πόλεμο, οι δυσκολίες της ανασυγκρότησης και της εσωτερικής ειρήνευσης, ο δυτικός προσανατολισμός της χώρας, η ένταξή της σε δομές ευρωπαϊκής υπερεθνικής συνεργασίας και συλλογικής ασφάλειας, η οικονομική ανάπτυξη, η εξέλιξη του Κυπριακού ζητήματος, ο μετασχηματισμός του πολιτικού και κομματικού συστήματος και οι κοινωνικές ανακατατάξεις μέχρι τη δικτατορία, η κατάλυση της δημοκρατίας και το δικτατορικό καθεστώς. Για την περίοδο της Μεταπολίτευσης, έμφαση δίδεται στον εκδημοκρατισμό, στη θεσμική ανασυγκρότηση του κράτους, στις μεταβολές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και στις κοινωνικές ανακατατάξεις. Εισαγωγή στη Γεωπολιτική Το μάθημα διερευνά τη σχέση ανάμεσα στη γεωγραφία και την πολιτική σε μια προσπάθεια να εξηγηθούν οι διεθνείς σχέσεις και η εξωτερική πολιτική των κρατών με αναφορά στη γεωγραφική θέση και το γεωγραφικό περιβάλλον τους. Η γεωπολιτική ανάλυση στοχεύει να αναδείξει τάσεις, μεταβλητές και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές στη διαμόρφωση των διακρατικών σχέσεων. Η γεωγραφία δεν εκλαμβάνεται ως ένα ντετερμινιστικό πλαίσιο της πολιτικής, αλλά ως κρίσιμος παράγοντας στη διαμόρφωσή της. Στο μάθημα μελετώνται οι βασικές σχολές γεωπολιτικής σκέψης (αγγλοσαξωνική, γερμανική, ρωσική) και το έργο των κυριότερων εκφραστών τους, όπως και συγκεκριμένα παραδείγματα εφαρμογής της γεωπολιτικής προσέγγισης. Δομή και Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Το μάθημα μελετά την θεσμική και πολιτική οργάνωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αναφορά στη μετεξέλιξη των ιδρυτικών Συνθηκών στο Μάαστριχτ, το Άμστερνταμ και τη Νίκαια. Ειδικότερα, εξετάζονται ο ρόλος των τριών πυλώνων και των κοινοτικών οργάνων (Επιτροπή, Συμβούλιο Υπουργών, Κοινοβούλιο, Δικαστήριο, Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κ.ά.) και οι κύριες διαδικασίες και πολιτικές: διαρθρωτική πολιτική, κοινοτικός προϋπολογισμός, ενιαία εσωτερική αγορά, κοινή αγροτική πολιτική, Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα, πολιτική διεύρυνσης, σύγκλισης και περιφερειακής ανάπτυξης. 19

20 Ιστορία της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης Το μάθημα αναλύει την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής ιδέας και την πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης κατά τον 20ό αιώνα. Εξετάζεται καταρχάς η ιστορική εξέλιξη της Ευρωπαϊκής ιδέας, η γένεση ενοποιητικών προτάσεων παράλληλα με την επικράτηση των εθνικιστικών αρχών μέχρι τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο (π.χ. Πανευρώπη, Σχέδιο Μπριάν), ο προβληματισμός για το μέλλον της Ευρώπης στη διάρκεια του πολέμου και οι διάφοροι εναλλακτικοί σχεδιασμοί ενοποίησης που παρουσιάστηκαν στην πρώιμη ψυχροπολεμική περίοδο. Στη συνέχεια μελετάται η διαμόρφωση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ως αποτέλεσμα σύγκλισης εθνικών επιδιώξεων με βάση τα μεταπολεμικά και ψυχροπολεμικά δεδομένα, η αλληλεπίδραση της κοινοτικής Ευρώπης με τις ΗΠΑ και διεθνείς οργανισμούς. Παρουσιάζονται οι ποικίλες εθνικές και ειδικές προσεγγίσεις στην ιδέα της ενοποίησης (π.χ. γκωλλική πολιτική), οι πολιτικές αντιλήψεις στο εσωτερικό των κρατών-μελών, οι σχέσεις με την πρώην σοσιαλιστική Ευρώπη, η επίδραση της ενοποίησης σε τρίτες χώρες και άλλες περιφέρειες. Η μετεξέλιξη του κοινοτικού οικοδομήματος εξετάζεται σε συνάφεια με τις ιστορικές συνθήκες που διαμόρφωσαν την ιδιαίτερη πολιτική ταυτότητα της Ευρώπης (π.χ. δημοκρατικό κριτήριο). Ομάδες Πίεσης Το μάθημα αυτό εξετάζει μια κεντρικής σημασίας παράμετρο της σύγχρονης πολιτικής διαδικασίας: τα διαφορετικά είδη ομάδων συμφερόντων, την οργάνωση, τη λειτουργία τους και την επίδραση τους στην εθνική, τη διεθνή και την υπερεθνική πολιτική. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ρόλο των διαφόρων μορφών οργανωμένων συμφερόντων (εργατικά, επιχειρηματικά, επαγγελματικά, αγροτικά, φοιτητικά, κλπ.) στην πολιτική διαδικασία. Εξετάζονται επίσης άλλοι τύποι οργανωμένων συμφερόντων όπως οι εκκλησίες και ο στρατός. Επιπλέον θα γίνει αναφορά στην πολυεπίπεδη διαδικασία εκπροσώπησης συμφερόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εισαγωγή στις Θεωρίες του Πολιτισμού Το μάθημα αυτό στοχεύει, μέσα από μία κριτική θεώρηση του πολιτιστικού φαινομένου, στην εξοικείωση των φοιτητών/τριών με τις πλέον γνωστές μεθόδους προσέγγισης του Πολιτισμού, στην ανάπτυξη ζητημάτων που αφορούν την (ιστορικά ποικίλη) φύση και το ρόλο της Κουλτούρας καθώς και στην εισαγωγή στις βασικές αναλυτικές έννοιες των επιφανέστερων σύγχρονων θεωρητικών (Χάμπερμας, Λυοτάρ, Μπουρντιέ, Ντιους, Σαΐντ, Γκίντες, Φουκώ, Κρίστεβα, κ.ά ). Προσεγγίζονται σύγχρονες πολιτισμικές θεωρίες με αναφορές στους κύριους σταθμούς της πολιτισμικής σκέψης του τελευταίου αιώνα και τονίζεται, μέσα από μελετήματα και πολιτισμικά προϊόντα, ο έντονος διεπιστημονικός χαρακτήρας της πολιτισμικής σκέψης διαδράσεις των πολιτισμικών σπουδών (cultural studies) με την πολιτική επιστήμη, την ανθρωπολογία, την ιστορία, τη ψυχολογία, τη συγκριτική λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την κοινωνιολογία και την αισθητική. Το μάθημα διαρθρώνεται μέσα από πέντε ενότητες: Αναλύοντας την Κουλτούρα -Κουλτούρα, εξουσία και ιδεολογία -Το ζήτημα της πολιτισμικής ταυτότητας- H διαμόρφωση της νεωτερικότητας και η μεταμοντέρνα κατάσταση -Πολιτισμική θεωρία και φεμινιστική κριτική Προσεγγίζοντας την Κουλτούρα ως βασικό χώρο αναπαραγωγής και αμφισβήτησης κυρίαρχων κοινωνικών πρακτικών και θεσμών, επιχειρείται η σύνδεση θεωρίας και πράξης μέσα από παραδείγματα που αφορούν τομείς της πολιτιστικής πρακτικής: το θέατρο, τον κινηματογράφο, τις εικαστικές τέχνες, τα μουσεία, τον πολιτισμό της εικόνας και τη δυνητική πραγματικότητα. 20

21 Ε ΕΞΑΜΗΝΟ Ελληνικό Πολιτικό Σύστημα Το μάθημα εξετάζει τα χαρακτηριστικά του ελληνικού πολιτικού συστήματος με βάση θεσμικούς, πολιτικούς και κοινωνικούς παράγοντες: την ελληνική συνταγματική και κοινοβουλευτική ιστορία, τη λειτουργία των εξουσιών, την τοπική αυτοδιοίκηση, τους πολιτικούς θεσμούς, τον ρόλο των κομμάτων και των ομάδων συμφερόντων, τις κοινωνικές ταυτότητες, τη σχέση μεταξύ κράτους και οικονομίας. Αναλύεται επίσης η επιρροή βασικών ιδεολογικών ρευμάτων (φιλελευθερισμός, ρομαντισμός, εθνικισμός κ.ά.), μακροχρόνιων εσωτερικών εντάσεων (π.χ. Εθνικός Διχασμός, Εμφύλιος πόλεμος) και ιστορικών καμπών (π.χ. Παγκόσμιοι Πόλεμοι, δικτατορίες) στην ανάπτυξη των ελληνικών πολιτικών δομών και νοοτροπιών. Τέλος, διερευνάται η επενέργεια της διεθνούς πολιτικής, με ειδική αναφορά στις αλλαγές που επέφερε και επιφέρει η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θεωρία Εξωτερικής Πολιτικής Σκοπός της διδασκαλίας είναι η επιλεκτική μελέτη κρίσιμων παραγόντων που διαμορφώνουν την εξωτερική πολιτική των κρατών. Ενδεικτικά αναφέρονται: στοιχεία Ιστορίας των Διεθνών Σχέσεων, Διεθνείς Θεσμοί, Διεθνές Δίκαιο ως εισροές στην διαδικασία λήψης αποφάσεων των Κυβερνήσεων όπως επίσης και θεωρίες λήψης αποφάσεων εξωτερικής πολιτικής. Μελετάται το κράτος ως μονάδα του διεθνούς συστήματος, σχέσεις μικρών και Μεγάλων Δυνάμεων, επιπέδου ανάλυσης, διεθνικά φαινόμενα, κλπ. Ελληνική Εξωτερική Πολιτική Στόχος του μαθήματος είναι η ανάλυση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής με βάση τις θεωρητικές προσεγγίσεις των Διεθνών Σχέσεων (Ρεαλισμός, Πλουραλισμός), τις σχέσεις κόστους οφέλους στη λήψη αποφάσεων, τους προσδιοριστικούς παράγοντες της χάραξης εξωτερικής πολιτικής, τις ευκαιρίες και προκλήσεις που προέκυψαν από τις αλλαγές στη δομή και ισορροπίες του διεθνούς συστήματος μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, τον τρόπο με τον οποίο αυτές επηρεάζουν την ελληνική εξωτερική πολιτική και τις στρατηγικές επιλογές της Ελλάδας. Αναλύεται το θεωρητικό, πρακτικό και θεσμικό πλαίσιο χάραξης της και οι εγγενείς αδυναμίες της. Πολιτική Θεωρία Σκοπός του μαθήματος είναι να εισάγει τους φοιτητές, μέσα από τη μελέτη κλασσικών πολιτικών φιλοσόφων (π.χ. Χομπς, Μακιαβέλι, Λοκ, Μοντεσκιέ, Ρουσσώ), στην πολιτική θεωρία. Θα εξεταστούν, μεταξύ άλλων, η σχέση της πολιτικής με την ηθική, ο διαχωρισμός των εξουσιών, ο φυσικός νόμος και τα φυσικά δικαιώματα, μορφές αποτελεσματικής κυβέρνησης, το άτομο και το κράτος, και το λεγόμενο κοινωνικό συμβόλαιο. Στρατηγικές Σπουδές Εξετάζονται τα ψυχοβιολογικά, πολιτικά, οικονομικά και γεωπολιτικά αίτια των πολεμικών συγκρούσεων και η νεότερη ιστορία των πολέμου. Επίσης, θα μελετηθεί η στρατηγική σκέψη επιφανών πολιτικών και στρατιωτικών (π.χ. Σου Τσου, Κλαούσεβιτς, Ναπολέων, Μάο Τσε Τούνγκ). Αναλύονται ακόμα θέματα και έννοιες της στρατηγικής, όπως δόγμα, στρατηγικά, συμβατικά και διαστημικά οπλικά συστήματα, αποτροπή, έλεγχος των εξοπλισμών, κλπ. Το μάθημα εστιάζεται στο ζήτημα της ευρωπαϊκής ασφάλειας κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Τέλος, 21

22 εξετάζει την εξέλιξη της διεθνούς στρατηγικής μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, το πρόβλημα της πυρηνικής και συμβατικής τρομοκρατίας, και την ελληνική στρατηγική εθνικής ασφάλειας. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Ανθρώπινα Δικαιώματα και Μετανάστευση Συστηματική συζήτηση όλων των διαστάσεων της διεθνούς προστασίας δικαιωμάτων του ανθρώπου, με ανάλυση των θεσμικών και ουσιαστικών ρυθμίσεων. Έμφαση δίδεται στο διεθνές φαινόμενο της μετανάστευσης, τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις αυτού καθώς και την εφαρμογή και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο συγκεκριμένο πεδίο. Επίσης, εξετάζονται τα θέματα μειονοτήτων, προσφύγων και ασύλου, μετανάστευσης, γυναικών και παιδιών, ρατσισμού και ειδικά ζητήματα (οι σχέσεις στο Ανθρωπιστικό Δίκαιο, Δικαιώματα του Ανθρώπου και Διεθνής Πολιτική). Εξωτερικές Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης Αντικείμενο του μαθήματος είναι η θέση και ο ρόλος της ΕΕ στο διεθνές οικονομικό και πολιτικό σύστημα. Ειδικότερα, μελετώνται οι σχέσεις της ΕΕ με τρίτες χώρες, περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς, οι απόπειρες για την ανάπτυξη κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, οι πολιτικές σύνδεσης και διεύρυνσης, η επιρροή των εθνικών πολιτικών στη διαμόρφωση των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ, η διεθνής περιφερειακή πολιτική της ΕΕ (Μέση Ανατολή, Λατινική Αμερική, Βόρεια και υποσαχάρια Αφρική κ.ά.) και η στάση της σε σημαντικές παλαιότερες και πρόσφατες διεθνείς κρίσεις και προβλήματα (π.χ. αραβο-ισραηλινή διαμάχη, Ρουάντα, Σομαλία, πόλεμος στο Αφγανιστάν και το Ιράκ κ.ά.). Συστήματα Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα μέσα και τις μεθοδολογίες που αφορούν στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Η χρήση της τεχνολογίας (κυρίως πληροφορικής) στην διακυβέρνηση συντελεί σε μία αμφίδρομη, άμεση και ευρεία σχέση μεταξύ πολιτικών συντελεστών, κοινωνικών ομάδων, κοινωνικών εταίρων αλλά και μεταξύ εθνών σε πολλές περιπτώσεις. Σε αυτό το πλαίσιο στόχος του μαθήματος είναι η ανάδειξη και η κατανόηση των βασικών προσεγγίσεων, των αλληλεπιδράσεων, αλλά και των δυνατοτήτων που προσιδιάζουν στην «παραδοσιακή» διακυβέρνηση μέσα από την χρήση της τεχνολογίας ως μέσο χάραξης, εφαρμογής, και ανατροφοδότησης της πολιτικής. 22

23 ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟ Το Αμερικανικό Πολιτικό Σύστημα Το μάθημα έχει ως στόχο την εισαγωγή στη μελέτη του Αμερικανικού πολιτικού συστήματος με αφετηρία την ιδιαίτερη ιστορική εξέλιξή του. Εξετάζονται οι ιστορικές καταβολές του ομοσπονδιακού συστήματος των ΗΠΑ, ο χωρισμός των εξουσιών και η λειτουργία της κάθε μίας (Πρόεδρος, Κογκρέσο, Ανώτατο Δικαστήριο και λοιπά δικαστήρια). Αναλύεται η οργάνωση της πολιτειακής διακυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης, παρουσιάζονται τα εκλογικά συστήματα, η τυπολογία και ο ρόλος των κομμάτων και των ομάδων πίεσης, οι αλλαγές που συνεπάγεται η μετανάστευση στην πολιτική συμμετοχή των ομάδων πίεσης. Επίσης, ειδική αναφορά γίνεται στην επιρροή που άσκησαν στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία των ΗΠΑ, τόσο στο εσωτερικό (π.χ. Εμφύλιος, Πόλεμος, κίνημα κοινωνικών δικαιωμάτων), όσο και στην εξωτερική πολιτική (π.χ. εγκατάλειψη απομονωτισμού και ανάδειξη των ΗΠΑ σε Υπερδύναμη μετά το 1945). Αμερικανική Διπλωματία και Στρατηγική Αντικείμενο του μαθήματος είναι η αμερικανική εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Ειδικότερα, εξετάζονται οι παράγοντες που διαμόρφωσαν την αμερικανική διπλωματική πρακτική καταρχάς στο πλαίσιο του ψυχρού πολέμου, εν συνεχεία στην σύγχρονη εποχή της «μοναχικής Υπερδύναμης». Ως προς την πρώτη περίοδο, αναλύονται η πολιτική της ανάσχεσης και η στρατηγική της αποτροπής, η επίδραση της ρεαλιστικής και της ιδεαλιστικής σχολής, οι ιδεολογικές καταβολές τους και οι παράγωγες ιδεολογίες (π.χ. νεο-ρεαλισμός), ο ρόλος του διεθνούς ισοζυγίου ισχύος (π.χ. «ισορροπία του τρόμου, διεθνής ύφεση κ.λπ.) και των σημαντικότερων επιμέρους κρίσεων (π.χ. πόλεμος της Κορέας, Βιετνάμ, κρίση της Κούβας κ.λπ.). Ως προς τη δεύτερη περίοδο, έμφαση δίδεται στην αυξανόμενη ροπή της αμερικανικής διπλωματίας προς τη μονομερή δράση, στην πρόσληψη και διπλωματική διαχείριση των νέων ασύμμετρων απειλών, καθώς και στις σταδιακές μεταβολές του αμυντικού δόγματος των ΗΠΑ, από την ανάσχεση και την αποτροπή μέχρι το δόγμα του προληπτικού πολέμου. Και στους δύο ιστορικούς άξονες παρουσιάζονται οι στρατηγικες επιλογές των ΗΠΑ σε συγκεκριμένα διεθνή ζητήματα, όπως π.χ. η αραβο-ισραηλινή διαμάχη, η θέση της Κίνας κ.ά. Δημοκρατία και Εκδημοκρατισμός Εξετάζονται σύγχρονες θεωρίες περί δημοκρατίας με αφετηρία τις συζητήσεις για τη σχέση μεταξύ δημοκρατίας και ενώσεων μέσα από τα κείμενα των Ρ. Hirst, J Cohen. J. Rogers, Μ. Walzer κ.ά. Ιδιαίτερα στο πλαίσιο αυτών των συζητήσεων, θα εξεταστούν τόσο οι πλουραλιστικές αντιλήψεις περί δημοκρατίας όσο και οι αντιλήψεις περί ενώσεων ως μορφών, με τις οποίες θεωρείται δυνατή η υλοποίηση της δημοκρατικής αρχής. Στόχος του μαθήματος είναι η ένταξη της σύγχρονης προβληματικής στο ιστορικό-θεωρητικό πλαίσιο της θεωρίας περί δημοκρατίας προκειμένου να καταδειχθεί η επικαιρότητα της δημοκρατικής αρχής στις σύγχρονες συνθήκες της "παγκοσμιοποίησης". Πολιτικά Συστήματα στη Σύγχρονη Ευρώπη Το μάθημα περιλαμβάνει τις εξής ενότητες: Τυπολογίες πολιτικών συστημάτων και μέθοδοι ερμηνείας τους. Πλαίσιο συγκριτικής ανάλυσης πολιτικών και κομματικών συστημάτων. Κομματικά συστήματα και πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη. Κοινωνικά 23

24 κινήματα, εκπροσώπηση συμφερόντων και «δίκτυα πολιτικής». Τα πολιτικά συστήματα επιλεγμένων χωρών και γεωγραφικών ζωνών (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Σκανδιναβικές χώρες - νότια, νοτιοανατολική, κεντρική, βόρεια Ευρώπη). Διαδικασίες παραγωγής πολιτικής στην Ευρώπη: ο ομοσπονδιακός χαρακτήρας, ο αποκεντρωτικός χαρακτήρας και το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Κράτος και Κρατικές Πολιτικές Στο μάθημα αυτό εξετάζονται συγκεκριμένες θεωρήσεις του φαινομένου της πολιτικής εξουσίας, όπως αυτό έχει εμφανισθεί στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες με τη μορφή του κράτους και της λεγόμενης κρατικής εξουσίας. Στη διάρκεια των τελευταίων τριάντα ετών οι θεωρητικές προσεγγίσεις αυτού του φαινομένου παρουσιάζονται σαν ένα είδος εξέλιξης από γενικές θεωρίες περί κράτους σε περισσότερο εξειδικευμένες αναλύσεις των δημοσίων ή κρατικών πολιτικών. Στο πλαίσιο αυτό, παρουσιάζονται οι περιορισμοί που διακρίνουν τις αρχικές γενικές θεωρίες περί κράτους και στη συνέχεια οι νέες όψεις του εξουσιαστικού φαινομένου, οι οποίες ανασύρονται στην επιφάνεια και φωτίζονται από τις περισσότερο συγκεκριμένες και εστιασμένες αναλύσεις επιμέρους κρατικών πολιτικών. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Διοίκηση και Λήψη Αποφάσεων Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τη θεωρία, τις μεθόδους, και τις τεχνικές που αφορούν τη διοίκηση μικρών ή μεγάλων οργανισμών και τη λήψη αποφάσεων. Αναφορικά με τη διοίκηση παρουσιάζονται οι κύριες προσεγγίσεις μέσα από τα κύρια χαρακτηριστικά τους, τόσο από ιστορικής, όσο και από μεθοδολογικής πλευράς. Αναφορικά με τη λήψη αποφάσεων παρουσιάζονται τα κυριότερα στοιχεία, οι δομές και οι διαδικασίες της λήψης αποφάσεων, αλλά και μεθοδολογικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται στην λήψη βέλτιστων αποφάσεων και την τεκμηρίωσή τους. Η καλλιέργεια συναφών δεξιοτήτων γίνεται μέσα από μελέτες περιπτώσεων και ασκήσεις εξοικείωσης καθώς και ατομικές ή ομαδικές εργασίες. Θρησκεία και Πολιτική Το μάθημα αυτό εξετάζει τον σύγχρονο ρόλο των θρησκειών στη διαμόρφωση της διεθνούς πολιτικής με έμφαση στο φαινόμενο του θρησκευτικού φονταμενταλισμού. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται οι μεγαλύτερες θρησκείες (Χριστιανισμός, Ισλαμισμός, Ιουδαϊσμός και Βουδισμός) και οι επιδράσεις αυτών στην διαμόρφωση πολιτικών θέσεων, στάσης και ιδεολογίας. Μελετώνται ειδικά θέματα όπως αυτά της σύγκρουσης πολιτισμών, σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της διαμόρφωσης νέων θρησκευτικών ρευμάτων. Τέλος, αναλύεται η σύγχρονη εικόνα των σχέσεων εκκλησίας και κράτους καθώς και ο αντιφατικός ρόλος της θρησκείας στη διαμόρφωση πολιτικών τόσο στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ όσο και στις διεθνείς σχέσεις. Μειονότητες στην Ευρώπη Το ζήτημα των μειονοτήτων στην Ευρώπη είναι κατεξοχήν διεπιστημονικό. Το μάθημα αυτό στοχεύει σε μια διττή παρουσίαση της πορείας του μειονοτικού στην Ευρώπη σε επίπεδο ιδεών και γεγονότων. Με κεντρικό άξονα τη πολιτική φιλοσοφία και νομική θεωρία, εστιάζει καταρχάς στη διαμόρφωση του μειονοτικού φαινομένου από τη συστατική σκέψη της ευρωπαϊκής Νεωτερικότητας. Την ίδια στιγμή, το 24

25 διεθνές δίκαιο προστασίας των μειονοτήτων και η ιστορία των ευρωπαϊκών διεθνών σχέσεων, από τον 17 αιώνα έως σήμερα, επικυρώνει τις θεωρητικές προϋποθέσεις ανάδυσης του φαινομένου που συμβάλλουν στην εννοιολόγηση της "μειονότητας" από τη σύγχρονη νομική θεωρία. Με τη συνδρομή της πολιτικής ανθρωπολογίας και κοινωνιολογίας δίνονται επιπρόσθετα αναλυτικά εργαλεία για την κατανόηση των πολυδιάστατων πτυχών του φαινομένου των μειονοτήτων στην Ευρώπη. Τέλος, το μάθημα αντιμετωπίζει τη στρατηγική των διεθνών ευρωπαϊκών παραγόντων και θεσμών σχετικά με τις μειονότητες μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, συμβάλλοντας στην απάντηση ενός θεμελιώδους επίκαιρου ερωτήματος : "πώς τίθεται το ζήτημα των μειονοτήτων στους καιρούς μας;". 25