TA ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Οι προσπάθειες του Γ. Καλαφάτη. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 20 Από τον Π.Π.Α.Ο. στον Παναθηναϊκό. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 60 Η εποχή της «πράσινης» κυριαρχίας

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "TA ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Οι προσπάθειες του Γ. Καλαφάτη. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 20 Από τον Π.Π.Α.Ο. στον Παναθηναϊκό. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 60 Η εποχή της «πράσινης» κυριαρχίας"

Τρίτων Τομαραίοι
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή TA ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Οι προσπάθειες του Γ. Καλαφάτη Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 20 Από τον Π.Π.Α.Ο. στον Παναθηναϊκό ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ Το πρωτάθλημα του 1930 ΔΕΚΑΕΤΙΑ 50 Η εποχή των απογοητεύσεων ΔΕΚΑΕΤΙΑ 60 Η εποχή της «πράσινης» κυριαρχίας ΟΙ ΔΥΟ ΤΙΤΛΟΙ Η ΠΡΩΤΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 70 Η εποχή του «Γουέμπλεϊ» Ο ΤΕΛΙΚΟΣ ΤΟΥ «ΓΟΥΕΜΠΛΕΪ» ΔΕΚΑΕΤΙΑ 80 Από τον επαγγελματισμό στην κυριαρχία ΤΟ ΝΤΑΜΠΛ ΤΟΥ 1984 ΤΟ ΠΑΘΟΣ ΜΕ ΤΑ ΚΥΠΕΛΛΑ ΕΛΛΑΔΑΣ H ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 90 Μια εποχή με δύο όψεις ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ ΤΟΥ 1992 ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΕΣ ΜΕ ΚΥΠΕΛΛΑ Η ΣΕΖΟΝ - ΟΝΕΙΡΟ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 00 Δύσκολα χρόνια και νέα αρχή ΤΟ ΝΤΑΜΠΛ ΤΟΥ 2004 Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΑΜΨΗ ΤΟ ΓΗΠΕΔΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ

2 ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ Από την ίδρυση στον πρώτο τίτλο ΔΕΚΑΕΤΙΑ 60 Από την αμφισβήτηση στην κορυφή ΔΕΚΑΕΤΙΑ 70 Η πρώτη «χρυσή» εποχή ΔΕΚΑΕΤΙΑ 80 Η πρώτη δυναστεία ΔΕΚΑΕΤΙΑ 90 Η αναγέννηση της ομάδας ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΤΟΥ 1996 ΤΟ ΔΙΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟ ΤΟΥ 1997 ΔΕΚΑΕΤΙΑ 00 Η «χρυσή δεκαετία» του Παναθηναϊκού ΚΥΠΕΛΛΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΩΝ 2000 Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΟΜΠΡΑΝΤΟΒΙΤΣ ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ 2002 ΤΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΤΟΥ 2004 Ο ΕΒΔΟΜΟΣ ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ «ΤΡΙΠΛ ΚΡΑΟΥΝ» ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ 2009 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ - ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ Αρχειοθήκη Στατιστικά, στοιχεία και ρεκόρ Index Όλοι οι ευρωπαϊκοί αγώνες του Παναθηναϊκού ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ - ΜΠΑΣΚΕΤ Αρχειοθήκη Στατιστικά, στοιχεία και ρεκόρ Χρονολόγιο Οι «σταθμοί» στην ιστορία του Παναθηναϊκού Βιβλιογραφία

ΤΙΤΛΟΣ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ 2005-2006 ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ «ΤΡΙΠΛ ΚΡΑΟΥΝ» ΕΥΡΩΛΙΓΚΑ 2009 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ - ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ Αρχειοθήκη Στατιστικά, στοιχεία και ρεκόρ Index Όλοι οι ευρωπαϊκοί αγώνες του Παναθηναϊκού ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ

3 h φανελα με το «ΤΡΙΦΥΛΛΙ» Η ιστορία κάθε αθλητικής ομάδας είναι συνυφασμένη με τις προσπάθειες και την προσωπική πορεία των ιδρυτικών μελών της, τους αθλητές που φόρεσαν τη φανέλα της και την εκπροσώπησαν στους αγωνιστικούς χώρους, τους προπονητές που κάθισαν στον πάγκο της αλλά και τους φιλάθλους που δέθηκαν μαζί της συναισθηματικά και κοινωνικά. Η ιστορία του Παναθηναϊκού όμως είναι συνδεδεμένη με την έλευση και τη διάδοση του ποδοσφαίρου στην Ελλάδα τα πρώτα χρόνια του προηγούμενου αιώνα. Είναι ο σύλλογος που γεννήθηκε και αναπτύχθηκε από το όραμα και την αγάπη για το ποδόσφαιρο των πρωτοπόρων του ποδοσφαίρου στη χώρα μας, όπως ο Γιώργος Καλαφάτης, μαθητής του Παναγιώτη Βρυώνη και του Απόστολου Νικολαΐδη. Από την αρχική ιδέα για τη δημιουργία ενός ποδοσφαιρικού συλλόγου μέχρι την επίσημη παρουσίαση της ομάδας με σύμβολο το «τριφύλλι» μεσολάβησαν 16 δύσκολα χρόνια. Σε αυτό το χρονικό διάστημα χρειάστηκαν πολλές προσπάθειες και θυσίες από τα ιδρυτικά μέλη, τους παίκτες και τους παράγοντες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες της εποχής, να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να διατηρήσουν το όραμά τους ζωντανό. Ήταν τα πέτρινα χρόνια του ελληνικού ποδοσφαίρου, αλλά ο Παναθηναϊκός ξεπέρασε όλες τις αντιξοότητες και τα προβλήματα με το πάθος, την αυτοθυσία και την αγάπη για το ποδόσφαιρο εκατοντάδων αθλητών, που τίμησαν τη φανέλα του και ταυτόχρονα προσέφεραν μοναδικές συγκινήσεις στους χιλιάδες φιλάθλους του. Αυτή η ιδιαίτερη ιστορική διαδρομή, από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μέχρι και σήμερα, καταγράφεται, χωρίς ακρότητες και υπερβολές, αλλά με ευαισθησία και ερευνητική ματιά για τις μικρές λεπτομέρειες πίσω από τα γεγονότα και τα πρόσωπα που έκαναν τη μεγάλη διαφορά. Για εκείνους που ήταν «Για Πάντα Πρωταθλητές» Η έκδοση που κρατάτε στα χέρια σας είναι ένα ολοκληρωμένο έργο για τον Παναθηναϊκό. Είναι ο έβδομος τόμος της νέας σειράς του ΣΚΑΪ-βιβλίο, που φιλοδοξεί να καλύψει σταδιακά την ιστορία του ελληνικού αθλητισμού στην Ελλάδα. Είναι ένας ακόμα σταθμός μιας συναρπαστικής διαδρομής μέσα από τη μαγεία του αθλητισμού 8

Η ιστορία του Παναθηναϊκού όμως είναι συνδεδεμένη με την έλευση και τη διάδοση του ποδοσφαίρου στην Ελλάδα τα πρώτα χρόνια του προηγούμενου αιώνα.

4 ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ Οι προσπάθειες του Γ. Καλαφάτη Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΥ 1 Η ιστορία του Παναθηναϊκού έχει τις ρίζες της στις αρχές του προηγούμενου αιώνα και στις πρώτες προσπάθειες για τη διάδοση του ποδοσφαίρου στην Ελλάδα. Ανάμεσα στους τρεις τέσσερις πρωτοπόρους του αθλήματος ήταν και ο Γιώργος Καλαφάτης, από τους ιδρυτές του Παναθηναϊκού και μεγάλη φυσιογνωμία της προπολεμικής περιόδου του ποδοσφαίρου. Γεννήθηκε το 1890, μεγάλωσε στα Εξάρχεια και από πολύ μικρή ηλικία διακρίθηκε στον αθλητισμό. Παρότι μικρόσωμος, είχε εντυπωσιακές επιδόσεις σε αρκετά διαφορετικά αγωνίσματα. Το 1906 ο μόλις 16χρονος Καλαφάτης ήταν ένας ταλαντούχος αθλητής στον κλασικό αθλητισμό του Εθνικού Γ.Σ., όπου δίδασκε «φούτμπολ» ένας από τους πρώτους ανθρώπους που έφεραν το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα, ο Παναγιώτης Βρυώνης. Έχοντας ζήσει αρκετά χρόνια στην Ελβετία και με μεγάλη εμπειρία -λέγεται ότι υπήρξε και αρχηγός της Σερβέτ Γενεύης- μετέφερε τις εικόνες και τις γνώσεις του για το ποδόσφαιρο στα νέα παιδιά του συλλόγου αλλά και στον φιλικό του κύκλο, θέλοντας να μυήσει όσο περισσότερους μπορούσε στο άθλημα. Ο Βρυώνης πρωτοστάτησε το 1906 στη συγκρότηση της πρώτης εθνικής ομάδας της Ελλάδας, που αντιμετώπισε τη Δανία στη διοργάνωση της Μεσο-Ολυμπιάδας. Η ελληνική ομάδα έχασε με 9-0 στο ημίχρονο, με αποτέλεσμα να μην κατέβει να αγωνιστεί στο δεύτερο αποχωρώντας από τον αγώνα. Η απογοήτευση ήταν διάχυτη και οι περισσότεροι παίκτες εγκατέλειψαν το άθλημα, καθώς ακόμα και ο Βρυώνης πίστεψε ότι το ποδόσφαιρο δεν έχει μέλλον στην Ελλάδα. Υπήρχε όμως ένας από τους ποδοσφαιριστές που αντί να απογοητευτεί, γοητεύτηκε ακόμα περισσότερο και έκανε όνειρα για μεγάλες διακρίσεις. Ήταν ο νεαρός Γιώργος Καλαφάτης, ο οποίος -σύμφωνα με την Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια Αθλητισμού και Ποδοσφαίρου- ύστερα από εκείνον τον ταπεινωτικό αγώνα για τα ελληνικά χρώματα «μάζεψε τους φίλους του και φίλους του ποδοσφαίρου στην εξέδρα του Νέου Φαλήρου και τους γνωστοποίησε την απόφασή του για την ίδρυση ενός ποδοσφαιρικού ομίλου». Για τα επόμενα δύο χρόνια το ποδόσφαιρο γίνεται εμμονή για τον Καλαφάτη. Δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι δεν υπήρχε τρόπος να περάσει στην Ελλάδα το άθλημα που είχε κατακτήσει την Ευρώπη. Πρώτη του σκέψη ήταν να απευθυνθεί στον σύλλογο στον οποίο ήταν αθλητής από το 1906, μετά την αποχώρηση του Βρυώνη από τον Εθνικό Γ.Σ. Το 1908 σε ηλικία 18 ετών ζητάει από τους υπευθύνους του Πανελληνίου Γυμναστικού Συλλόγου να ιδρύσουν ποδοσφαιρικό τμήμα. Η απάντηση ήταν όχι μόνο αρνητική, αλλά συνοδεύτηκε και από άκρως υποτιμητικά σχόλια για το νέο άθλημα καθώς οι αριστοκράτες δεν το είχαν σε καμία εκτίμηση θεωρώντας το ευτελές και βάρβαρο. Η διοίκηση του Πανελληνίου συνιστά μάλιστα σε αυ- 12

Ελλάδα. Ανάμεσα στους τρεις τέσσερις πρωτοπόρους του αθλήματος ήταν και ο Γιώργος Καλαφάτης, από τους ιδρυτές του Παναθηναϊκού και μεγάλη φυσιογνωμία της προπολεμικής περιόδου του ποδοσφαίρου.

5 2 στηρό ύφος στον Καλαφάτη να πάψει να ασχολείται με το ποδόσφαιρο και να μην παρασύρει και τους συναθλητές του. Ωστόσο το ποδόσφαιρο δεν ήταν κάτι απόλυτα νέο για τον Πανελλήνιο καθώς παρά την αρνητική γνώμη των διοικούντων του είχε ποδοσφαιρική ιστορία η οποία ξεκινούσε από το 1898 και τον αγώνα* Πανελλήνιος - Ποδηλατικός όμιλος με 4-4 και συνεχιζόταν τουλάχιστον επί μια δεκαετία. Επρόκειτο πάντως για δοκιμαστική μορφή του αθλήματος, καθώς σύμφωνα με τον Παύλο Μανιτάκη: «Εκείνα τα χρόνια το ποδόσφαιρο σαν άθλημα ήταν ελεύθερο, υπήγετο τυπικά εις την δικαιοδοσίαν της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά δεν το ήλεγχε τυπικώς καμία αθλητική αρχή». Η άρνηση** του Πανελληνίου Γ.Σ. να δημιουργήσει επισήμως ποδοσφαιρικό σύλλογο οδήγησε τον Καλαφάτη να πάρει τη μεγάλη απόφαση. Το 1908 (με πιθανότερη ημερομηνία την 3η Φεβρουαρίου, καθώς υπάρχουν διαφορετικές εκδοχές), σε μια μικρή αίθουσα του Ιππικού Ομίλου στο Πεδίον του Άρεως, συγκεντρώνει 40 συναθλητές του από τον Πανελλήνιο και τους ζητάει να μοιραστούν το όραμά του για το ποδόσφαιρο, ιδρύοντας τον πρώτο ποδοσφαιρικό σύλλογο της πρωτεύουσας. Η ιδέα έγινε δεκτή με ενθουσιασμό. Μετά από τρίωρη συνεδρίαση αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τον σύλλογό τους, τον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο, και να ιδρύσουν έναν νέο που για αρχή θα είχε μόνο ένα άθλημα, το ποδόσφαιρο. Η ψηφοφορία για την απόφαση ίδρυσης του νέου συλλόγου κράτησε μόνο 10 λεπτά.όσον αφορά το όνομα του νέου συλλόγου κατατέθηκαν πολλές προτάσεις και υπήρξαν διαφωνίες, ωστόσο ο Καλαφάτης ήθελε η ονομασία να παραπέμπει σε ομάδα της πρωτεύουσας. Τελικά το όνομα που επικράτησε ήταν «Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθήναι», με τα αρχικά Π.Ο.Α. 1. Ο Γιώργος Καλαφάτης (στη μέση) σε φωτογράφηση των ιδρυτικών μελών το Η Ελληνική Στρατιωτική Ομάδα Ποδοσφαίρου, που συμμετείχε στους Πανσυμμαχικούς αγώνες του 1919 στο Παρίσι. Διακρίνονται από αριστερά, επάνω οι Λουκάς Πανουργιάς, εκ των πρώτων ποδοσφαιριστών του Παναθηναϊκού, μετέπειτα πρόεδρος της ομάδας και της Ε.Π.Ο., Λ. Τραγανός, από τη σπουδαία τότε ομάδα Γουδή, άγνωστος, Δ. Δεμερτζής, Βαγγέλης Κουρέντης, Γ. Δεμερτζής, Κ. Καστρίτσης και Μ. Ισαΐας. Κάτω διακρίνονται οι Γρ. Βλαχόπουλος, εκ των ιδρυτών του Άρη, Γιάννης Σταυρόπουλος και Ιωσήφ Τερζάκης, Γιώργος Καλαφάτης, ο ιδρυτής του Παναθηναϊκού, και Γιώργος Χατζηανδρέου του Πειραϊκού Συνδέσμου. (Αρχείο Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης.) * Από το βιβλίο «100 χρόνια Πανελλήνιος ». ** Από το βιβλίο «100 χρόνια Νεοελληνικού Αθλητισμού ». 13 ΓΙΑ ΠΑΝΤΑ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΕΣ - ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ - ΜΠΑΣΚΕΤ

- Ποδηλατικός όμιλος με 4-4 και συνεχιζόταν τουλάχιστον επί μια δεκαετία.

Σχετικά έγγραφα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εισαγωγή. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 20 Ήρθε να ενώσει τους Κωνσταντινουπολίτες «ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ» ΑΠΟ ΝΩΡΙΣ. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 30 Ο πρώτος τίτλος της ιστορίας

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Εισαγωγή. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 20 Ήρθε να ενώσει τους Κωνσταντινουπολίτες «ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ» ΑΠΟ ΝΩΡΙΣ. ΔΕΚΑΕΤΙΑ 30 Ο πρώτος τίτλος της ιστορίας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 8 12 14 16 18 20 22 24 26 28 34 36 40 42 44 48 52 54 60 66 70 72 76 Εισαγωγή ΔΕΚΑΕΤΙΑ 20 Ήρθε να ενώσει τους Κωνσταντινουπολίτες «ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ» ΑΠΟ ΝΩΡΙΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 30 Ο πρώτος τίτλος της ιστορίας