Κειέηε Bηνινγηθψλ Iδηνηήησλ Eθρπιηζκάησλ θπηψλ κε ζπλδπαζκφ κνξηαθψλ ηερληθψλ

Transcript

1 Κειέηε Bηνινγηθψλ Iδηνηήησλ Eθρπιηζκάησλ θπηψλ κε ζπλδπαζκφ κνξηαθψλ ηερληθψλ Γεκήηξηνο Θνπξέηαο Αλαπι. Θαζεγεηήο Ξαλεπηζηήκην Θεζζαιίαο Ρκήκα Βηνρεκείαο & Βηνηερλνινγίαο Δξγαζηήξην Φπζηνινγίαο Εσηθψλ Νξγαληζκψλ

2 Διεχζεξεο ξίδεο Διεχζεξε ξίδα είλαη θάζε άηνκν ή κφξην ζηνηρείνπ ή ρεκηθήο έλσζεο ην νπνίν πεξηέρεη έλα ή πεξηζζφηεξα κε δεπγαξσκέλα ειεθηξφληα Ζ πην απιή ειεχζεξε ξίδα είλαη ην άηνκν ηνπ πδξνγφλνπ + Νη ζεκαληηθφηεξεο ειεχζεξεο ξίδεο πνπ παξάγνληαη ζην εζσηεξηθφ ησλ θπηηάξσλ είλαη: O2, OH, RO, ROO, NO πάξρνπλ ελψζεηο πνπ δελ είλαη ειεχζεξεο ξίδεο αιιά παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζην ζρεκαηηζκφ ηνπο π.ρ. H 2 O 2, ONOO-

3 Αληηνμεηδσηηθφ Διεχζεξεο ξίδεο

4 Πρεκαηηζκφο ειεπζέξσλ ξηδψλ Ηνλίδνπζα αθηηλνβνιία Θάπληζκα Κεηαβνιηζκφο Κηηνρφλδξην Βιάβεο ζην DNA Φιεγκνλή Αηκνζθαηξηθή ξχπαλζε Φαγνθχηηαξα

5 Νμεηδσηηθφ ζηξεο Μείωζη ηων ανηιοξειδωηικών μησανιζμών Σσημαηιζμόρ ελεςθέπων πιζών Σσημαηιζμόρ ελεςθέπων πιζών & οξειδωηική βλάβη Ανηιοξειδωηικοί μησανιζμοί

6 Κεραληζκνί αληηνμεηδσηηθήο δξάζεο θπηηθψλ πνιπθαηλνιψλ: i. Γεζκεχνπλ θαη εμνπδεηεξψλνπλ ηηο ειεχζεξεο ξίδεο. ii. iii. Aλαζηέιινπλ ηε δξάζε ελδχκσλ πνπ πξνθαινχλ ην ζρεκαηηζκφ ειεπζέξσλ ξηδψλ Δπάγνπλ αληηνμεηδσηηθά έλδπκα iv. Δπηδξνχλ ζην ζηνηρείν ηεο Aληηνμεηδσηηθέο απφθξηζεο (antioxidant response element ή ARE). Ρν ARE βξίζθεηαη ζηελ πεξηνρή ηνπ ππνθηλεηή ησλ γνληδίσλ αξθεηψλ αληηνμεηδσηηθψλ ελδχκσλ θαη παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηε ξχζκηζε ηεο έθθξαζήο ηνπο.

7 Πθνπφο κειέηεο Δμεηάζηεθαλ ηα εμήο: Eκσςλίζμαηα (μεθανολικά και ςδαηικά) από ηιρ ελληνικέρ ποικιλίερ αμπέλος Αζζχξηηθν Παληνξίλεο και Καλδειαξηά Παληνξίλεο Καλδειαξηά Παληνξίλεο Αζζχξηηθν Παληνξίλεο

8 COOH COOH COOH C6 C1 C6 C1 C6 C1 C5 C2 C5 C2 C5 C2 C4 C3 C4 C3 C4 C3 HO OH HO OCH 3 HO θαθετθφ νμχ θεξνπιηθφ νμχ θνπκαξηθφ νμχ COOH COOH C5 C1 C2 C2 C1 C6 HO 5 C4 C3 OH HO C3 C4 C5 OH OH γαιιηθφ νμχ πξσηνθαηερντθφ νμχ

9 C8 C5 C7 C6 HO OH C2 C3 C4 O OH C1' C4' C5' C3' C6' C2' OH OH O A C B A C B C8 C5 C7 C6 HO OH C2 C3 C4 O ORut C1' C4' C5' C3' C6' C2' OH OH O C1 C2 C6 C3 C5 C4 C1' C4' C3' C5' C2' C6' OH OH HO (+)-θαηερίλε (-)-επηθαηερίλε θεξθεηίλε ξνπηίλε trans-ξεζβεξαηξφιε C8 C5 C7 C6 HO OH C2 C3 O C4 OH C1' C4' C5' C3' C6' C2' OH OH C8 C5 C7 C6 HO OH C2 C3 O C4 OH C1' C4' C5' C3' C6' C2' OH OH

10 Νη εμήο βηνινγηθέο ηδηφηεηεο κειεηήζεθαλ: 1) Ξξνζδηνξηζκφο ηεο αληηνμεηδσηηθήο δξάζεο κε ηε κέζνδν ηνπ DPPH 2) Η επίδπαζη ηυν εξεηαζόμενυν οςζιών ζε μεηαλλάξειρ πος πποκαλούνηαι ζηο DNA από οξειδυηικούρ παπάγονηερ i) επαγσγή ζξαχζεσλ ζε πιαζκηδηαθφ DNA από ηον οξειδυηικό παπάγονηα μιηομςκίνη C ii) πξφθιεζε κεηαιιάμεσλ ζε βαθηεξηαθά θχηηαξα (S. typhimurium TA12) από ηιρ μεηαλλαξιγόνερ οςζίερ μπλεομςκίνη και Η 2 Ο 2 iii) πξφθιεζε θπηηαξνγελεηηθψλ βιαβψλ ζε θαιιηέξγεηεο αλζξψπηλσλ ιεκθνθπηηάξσλ από ηη μεηαλλαξιγόνο οςζία μιηομςκίνη C 3) Η επίδπαζη ηυν εξεηαζόμενυν οςζιών ζηελ πξνθαινχκελε απφ ην φδνλ νμείδσζε ηεο πξσηεΐλεο SP-A ηνπ επηθαλεηνδξαζηηθνχ παξάγνληα ηνπ πλεχκνλα 4) Η επίδπαζη ηυν εξεηαζόμενυν οςζιών ζηε δξάζε ηνπ ελδχκνπ ηνπντζνκεξάζε Η

11 Ξξνζδηνξηζκφο ηεο αληηνμεηδσηηθήο δξάζεο κε ηε κέζνδν ηνπ DPPH Κέζνδνο Η μέθοδορ ζηηπίζεηαι ζηην αποππόθηζη ηηρ πίζαρ 1,1 διθαινςλ- 2-πικπςλςδπαζύλιο (DPPH) ηο οποίο έσει μπλε σπώμα ζηα 517nm. Όηαν ζηο διάλςμα πποζηεθεί μία οςζία με ανηιοξειδυηική δπάζη ηόηε η πίζα DPPH ανάγεηαι με ππόζλητη ενόρ αηόμος ςδπογόνος και μεηαηπέπεηαι ζε 1,1-διθαινςλ-2-πικπςλςδπαζίνη, η οποία έσει κίηπινο σπώμα, με αποηέλεζμα να ελαηηώνεηαι η οπηική αποππόθηζη. N N NO 2 N NH NO 2 NO 2 NO 2 O 2 N O 2 N 1,1 διθαινσλ-2-πικρσλσδραζύλιο 1,1-διθαινσλ-2-πικρσλσδραζίνη

12 Απνηειέζκαηα ηεο κεζφδνπ DPPH 12 1 IC5 (μg/ml) Κλάζμα οξ αιθυλ (υδ. εκχ.) Μεθανολικό εκχ Μανδ Μεθανολικό εκχ Αζζ Υδαηικό εκχ Μανδ Κλάζμα μεθ (υδ εκχ) Υδαηικό εκχ Αζζ Κλάζμα μεθ (μεθ εκχ)

13 Αποηελέζμαηα ηης μεθόδοσ DPPH 35 3 IC5 (μμ) Γαλλικό οξύ Καθεϊκό οξύ (-)-Επικαηεχίνη Κεπκεηίνη (+)-Καηεχίνη Ρουηίνη Ππωηοκαηεχοϊκό οξύ Πηα 5 κκ ε αλαζηνιή ηνπ θεξνπιηθνχ νμένο ήηαλ 32% Πηα 5 κκ ε αλαζηνιή ηεο trans-ξεζβεξαηξφιεο ήηαλ 25% Ρν θνπκαξηθφ νμχ δελ παξνπζίαζε αλαζηνιή ζε θακία ζπγθέληξσζε

14 Ππκπεξάζκαηα απφ ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο αληηνμεηδσηηθήο δξάζεο κε ηε κέζνδν ηνπ DPPH Ζ ζεηξά ηεο αληηνμεηδσηηθήο δξαζηηθφηεηαο ησλ εθρπιηζκάησλ δελ ήηαλ ζχκθσλε κε ηελ πεξηεθηηθφηεηά ηνπο ζε κνλνκεξείο πνιπθαηλφιεο Ρν κεζαλνιηθφ θιάζκα απφ ην κεζαλνιηθφ εθρχιηζκα είρε κηθξφηεξε αληηνμεηδσηηθή δξάζε απφ ην κεζαλνιηθφ εθρχιηζκα απφ ην νπνίν απνκνλψζεθε Άξα: H αληηνμεηδσηηθή δξάζε ησλ εθρπιηζκάησλ δελ νθείιεηαη κφλν ζηηο κνλνκεξείο πνιπθαηλφιεο πνπ πεξηέρνπλ αιιά θαη ζε άιιεο νπζίεο ή ζε κηα ζπλεξγηθή δξάζε ησλ πνιπθαηλνιψλ κε άιιεο νπζίεο ησλ εθρπιηζκάησλ

15 Δπίδξαζε ησλ εμεηαδφκελσλ νπζηψλ ζηε κεηαιιαμηγφλν δξάζε νμεηδσηηθψλ παξαγφλησλ Νη κεηαιιάμεηο πνπ πξνθαινχληαη ζην DNA απφ νμεηδσηηθνχο παξάγνληεο ζεσξνχληαη έλα ζεκαληηθφ ζηάδην θαηά ηελ θαξθηλνγέλεζε, θαζψο θαη ζε άιιεο εθθπιηζηηθέο δηαδηθαζίεο φπσο είλαη νη θαξδηνπάζεηεο, νη λεπξνεθθπιηζηηθέο αζζέλεηεο (π.ρ. Αιηζράηκεξ, Ξάξθηλζνλ) θαη ε πξφσξε γήξαλζε Δμεηάζηεθε ε αληηκεηαιιαμηγφλνο δξάζε ησλ εθρπιηζκάησλ ησλ ζηαθπιηψλ θαη ησλ θπηηθψλ πνιπθαηλνιψλ έλαληη κεηαιιαμηγφλσλ νπζηψλ πνπ δξνπλ κέζσ ηεο παξαγσγήο ειεπζέξσλ ξηδψλ, σο έλαο κεραληζκφο ρεκεηνπξνζηαηεπηηθήο δξάζεο

16 Δπαγσγή ζξαχζεσλ ζε πιαζκηδηαθφ DNA κε ηε ρξήζε κηηνκπθίλεο C πεξειηθσκέλε Σαιαξσκέλε Σαι πεξ pgem-3z κηηνκπθίλε C Κεζ. εθρ. θνθ. ζηαθ (κg/ml)

17 % Αναζηολή % Αναζηολή Απνηειέζκαηα % Aναζηολή % Αναζηολή Δπαγσγή ζξαχζεσλ ζε πιαζκηδηαθφ DNA κε ηε ρξήζε MMC Μεθανολικό άζππα ζηαθ. *47% *36% 6% Υδαηικό άζππα ζηαθ. *3% 15% 7% Εκχύλιζμα (μg/ml) Εκχύλιζμα (μg/ml) Μεθανολικό κόκκινα ζηαθ. *19% 12% Υδαηικό κόκκινα ζηαθ. *38% 1 5 3% % % Εκχύλιζμα (μg/ml) Εκχύλιζμα (μg/ml)

18 Ρεζη ηνπ Ames Χπηζιμοποιήθηκαν ηα κύηηαπα Salmonella typhimurium TA12 Ζ κπιενκπθίλε (BLM) θαη ην Ζ 2 Ν 2 ρξεζηκνπνηήζεθε σο κεηαιιαμηγφλνη παξάγνληεο αληηκεηαιιαμηγφλν + κεηαιιαμηγφλν κάξηπξαο κεηαιιαμηγφλν

19 % Αναζηολή % Αναζηολή Ρεζη ηνπ Ames Απνηειέζκαηα (κπιενκπθίλε) % Αναζηολή % Αναζηολή Κεζαλνιηθφ θφθθηλα ζηαθ. 69%* 6%* 42%* ,3 3 6 Εκχύλιζμα (mg/ηπιβλίο) δαηηθφ θφθθηλα ζηαθ. 66%* 75%* 18%,3 3 6 Εκχύλιζμα (mg/ηπιβλίο) Κεζαλνιηθφ άζπξα ζηαθ. 75%* 57%* 4%,3 3 6 Εκχύλιζμα (mg/ηπιβλίο) δαηηθφ άζπξα ζηαθ. 35%* 12% 17%,3 3 6 Εκχύλιζμα (mg/ηπιβλίο)

20 % Αναζηολή Ρεζη ηνπ Ames Απνηειέζκαηα (κπιενκπθίλε) *61% *48% *21% *32% Καθεϊκό οξύ (μμ)

21 % Αναζηολή % Αναζηολή Ρεζη ηνπ Ames Απνηειέζκαηα (Ζ 2 Ν 2 ) % Αναζηολή %* % 37% 2,3 3 6 Μεθανολικό κόκκινα ζηαθ. (mg/ηπιβλίο) %* 2-1% -8% %* 67%* 39%,3 3, 6, Κεπκεηίνη (μμ) Μεθανολικό άζππα ζηαθ. (mg/ηπιβλίο)

22 Δπίδξαζε εθρπιηζκάησλ ακπέινπ θαη θπηηθψλ πνιπθαηλνιψλ ζηε κεηαιιαμηγφλν δξάζε νμεηδσηηθψλ παξαγφλησλ Ππκπεξάζκαηα Ρα εθρπιίζκαηα θαη ησλ δχν πνηθηιηψλ ακπέινπ αλέζηεηιαλ ζε κηθξέο ζπγθεληξψζεηο: i) ηηο επαγφκελεο απφ ηε κηηνκπθίλε C ζξαχζεηο ηνπ πιαζκηδηαθνχ DNA ii) ηε κεηαιιαμηγφλν δξάζε ηεο κπιενκπθίλεο θαη ηνπ Ζ 2 Ν 2 ζηα βαθηεξηαθά θχηηαξα Άξα: Ζ αλαζηαιηηθή δξάζε ησλ εθρπιηζκάησλ ακπέινπ έλαληη ησλ βιαβψλ πνπ πξνθαινχληαη ζην DNA απφ νμεηδσηηθνχο παξάγνληεο ίζσο λα είλαη έλαο απφ ηνπο κεραληζκνχο ζηνπο νπνίνπο νθείιεηαη ε ρεκεηνπξνζηαηεπηηθή ηνπο δξάζε

23 Σξσκαηηδηαθέο αληαιιαγέο (Sister Cromatid Exchanges ή SCEs) Νη ρξσκαηηδηαθέο αληαιιαγέο είλαη ε αληαιιαγή γελεηηθνχ πιηθνχ κεηαμχ απφιπηα νκφινγσλ ζέζεσλ ησλ δχν αδειθψλ ρξσκαηίδσλ ηνπ ρξσκνζψκαηνο Απνηεινχλ έλα θπζηθφ θαηλφκελν πνπ ζπκβαίλεη θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ δηπιαζηαζκνχ ηνπ DNA ζηε θάζε S ηνπ θπηηαξηθνχ θχθινπ πξηλ νη ρξσκαηίδεο μερσξίζνπλ ζε δχν απηνηειή ρξσκνζψκαηα Πε πγηή άηνκα ν αξηζκφο ησλ SCEs είλαη 8-9 αλά θχηηαξν. Ξξνυπφζεζε γηα ηε δεκηνπξγία ησλ SCEs είλαη ε ξήμε ησλ αιπζίδσλ ηνπ DNA θαη ε επαλαζχλδεζή ηνπο

24 Σξσκαηηδηαθέο αληαιιαγέο (Sister Cromatid Exchanges ή SCEs) H κηηνκπθίλε C ρξεζηκνπνηήζεθε σο κεηαιιαμηγφλνο νπζία, ε νπνία πξνθαιεί αχμεζε ησλ SCEs κέζσ παξαγσγήο ειεπζέξσλ ξηδψλ

25 % Επαγωγή % Επαγωγή % Ε π α γ ω γ ή % Επαγωγή SCEs Απνηειέζκαηα (εθρπιίζκαηα) *56% 8 6 * 45% *28% -3% Μεθανολικό κόκκινα ζηαθ. (μg/ml) 4 2 1% 9% Υδαηικό εκχύλιζμα κόκκινα ζηαθ. (μg/ml) * 18% * 24% % Μεθανολικό εκχύλιζμα άζππα ζηαθ. (μg/ml) * 27% * 32% 5% Υδαηικό εκχύλιζμα άζππα ζηαθ. (μg/ml)

26 % Επαγωγή % Επαγωγή SCEs Απνηειέζκαηα (θιάζκαηα) * 49% * 24% 17% Μεθανολικό κλάζμα (Υδαηικό εκχ.) μg/ml * 21% * 43% * 72% Κλάζμα οξικού αιθυλ. (Υδαηικό εκχ.) μg/ml

27 % Επαγωγή % Επαγωγή % Επαγωγή % Αναζηολή SCEs Απνηειέζκαηα (πνιπθαηλφιεο) * 31% * 67% *14% % * 7% * 78% Γαλλικό οξύ (μμ) Κεπκεηίνη (μμ) * 55% 5% 6% * 35% * 34% 2% Καθεϊκό οξύ (μμ) Ρουηίνη (μμ)

28 Ρα εθρπιίζκαηα ελίζρπζαλ ηελ αχμεζε ησλ SCEs πνπ πξνθαινχζε ε κηηνκπθίλε C ζε αλζξψπηλα ιεκθνθχηηαξα Tα εθρπιίζκαηα απφ κφλα ηνπο δελ παξνπζίαζαλ κεηαιιαμηγφλν δξάζε αιιά κφλν παξνπζία ησλ κεηαιιαμηγφλσλ παξαγφλησλ Άξα: H πξν-νμεηδσηηθή δξάζε ησλ εθρπιηζκάησλ ίζσο ήηαλ εθιεθηηθή αθνχ δελ παξνπζηάζηεθε ζε θπζηνινγηθά θχηηαξα, αιιά κφλν ζε θχηηαξα πνπ βξίζθνληαη θάησ απφ ηελ επίδξαζε κεηαιιαμηγφλσλ παξαγφλησλ Αξθεηέο κειέηεο έρνπλ δείμεη φηη ε εθιεθηηθή πξννμεηδσηηθή δξάζε θπηνρεκηθψλ ζπζηαηηθψλ ίζσο είλαη έλαο ζεκαληηθφο κεραληζκφο ρεκεηνπξνζηαζίαο, ν νπνίνο νδεγεί ηα θχηηαξα ζε απφπησζε

29 ΕΠΘΔΡΑΗ ΦΤΣΘΚΩΝ ΠΟΛΤΦΑΘΝΟΛΩΝ ΣΗΝ ΕΠΑΓΟΜΕΝΗ ΑΠΟ ΣΟ ΟΖΟΝ ΟΞΕΘΔΩΗ ΣΗ SP-A ΠΡΩΣΕΪΝΗ Prof. Ioanna Floros

30 ΔΞΗΓΟΑΠΖ ΦΡΗΘΩΛ ΞΝΙΦΑΗΛΝΙΩΛ ΠΡΖΛ ΔΞΑΓΝΚΔΛΖ ΑΞΝ ΡΝ ΝΕΝΛ ΝΜΔΗΓΩΠΖ ΡΖΠ SP-A ΞΟΩΡΔΪΛΖΠ Ζ πην δηεμνδηθά κειεηεκέλε πξσηεΐλε ηνπ επηθαλεηνδξαζηηθνχ παξάγνληα θαη απηή πνπ βξίζθεηαη ζε κεγαιχηεξε ζπγθέληξσζε είλαη ε SP-A Κία απφ ηηο βαζηθφηεξεο ιεηηνπξγίεο ηνπ επηθαλεηνδξαζηηθνχ παξάγνληα είλαη ε εμαζθάιηζε ηεο βέιηηζηεο αληαιιαγήο Ν 2 θαη CO 2 H SP-A παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηε θπζηνινγία, ζην κεηαβνιηζκφ θαη ηε δνκή ηνπ επηθαλεηνδξαζηηθνχ παξάγνληα θαζψο επίζεο ζηε θπζηθή αλνζία ζηνλ πλεχκνλα Ρν Ν 3 πξνθαιεί βιάβεο ζηνπο πλεχκνλεο πνπ ραξαθηεξίδνληαη θπξίσο απφ παζνινγηθέο αιιαγέο θαη απφ απνδφκεζε ηνπ επηθαλεηνδξαζηηθνχ παξάγνληα Κειεηήζεθαλ νη επηδξάζεηο θπηηθψλ πνιπθαηλνιψλ πνπ πεξηέρνληαη ζηα ζηαθχιηα ζηελ πξνθαινχκελε απφ ην Ν 3 νμείδσζε ηεο SP-A, σο έλαο κεραληζκφο πξνζηαζίαο θπηηθψλ αληηνμεηδσηηθψλ απφ ξππαληέο ηεο αηκφζθαηξαο

31 Οξείδωζη (O.D.Xmm 2 ) Κέζνδνο SP-A απνκνλψζεθε απφ βξνγρνθπςειηδηθφ έθπιπκα (BAL) αζζελψλ κε θπςειηδηθή πξσηεΐλσζε Γηαιχκαηα πνπ πεξηείραλ ηελ πξσηεΐλε SP-A ζε ζπγθέληξσζε 5κg/ml εθηέζεθαλ ζε Ν 3 1ppm γηα 4 ψξεο Ξξνζδηνξηζκφο ηνπ βαζκνχ νμείδσζεο ηεο SP-A Ξξνζδηνξηζκφο ησλ θαξβνλπιηθψλ νκάδσλ (C=O) AP1 AP2 AP3 AP4 AP5 AP AP1 AP2 AP3 AP4 AP5 AP6

32 % Αναζηολή % Αναζηολή % Αναζηολή Ρα θιαβνλνεηδή έδεημαλ δνζνεμαξηψκελε αλαζηνιή Κεηαμχ ησλ ηξηψλ θιαβνλνεηδψλ κεγαιχηεξε αλαζηαιηηθή δξάζε παξνπζίαζε ε (-)-επηθαηερίλε υγκένηπωζη (μμ) καηεχίνη επ ικαηεχίνη πουηίνη Ρα πδξνμπβελδντθά νμέα αλέζηεηιαλ δνζνεμαξηψκελα ηελ νμείδσζε ηεο SP-A, αιιά ήηαλ ιηγφηεξν δξαζηηθά απφ ηα θιαβνλνεηδή θαη ε δξάζε ηνπο έθηαζε ζε πιαηφ ζηα 5κΚ υγκένηπωζη (μμ) Πηα πδξνμπθηλλακηθά νμέα ε κέγηζηε αλαζηαιηηθή δξάζε ηνπο εκθαλίζηεθε ζε κεζαίεο ζπγθεληξψζεηο ελψ ζηηο ρακειφηεξεο θαη ηηο πςειφηεξεο δελ ππήξμε ζηαηηζηηθά ζεκαληηθή αλαζηνιή γαλλικό οξύ ππωηοκαηεχοϊκό οξύ 1 Ξηζαλφλ ηα πδξνμπθηλλακηθά νμέα ζε κηθξέο ζπγθεληξψζεηο δελ κπνξνχλ λα αλαζηείινπλ ηελ νμείδσζε, ελψ ζε κεγαιχηεξεο ζπγθεληξψζεηο απηννμεηδψλνληαη κε απνηέιεζκα λα θαηαξγείηαη ε αληηνμεηδσηηθή ηνπο δξάζε υγκένηπωζη (μμ) καθεϊκό οξύ θεπουλικό οξύ κουμαπικό οξύ

33 ΠΚΞΔΟΑΠΚΑ Oη θπηηθέο πνιπθαηλφιεο κπνξνχλ λα αλαζηείινπλ ηελ επαγφκελε απφ ην φδνλ νμείδσζε ηεο SP-A, κίαο πξσηεΐλεο πνπ παίδεη ζεκαληηθφ ξφιν ζηε θπζηνινγηθή ιεηηνπξγία θαη ζηε θπζηθή αλνζία ηνπ πλεχκνλα Άξα: Ξνιπθαηλφιεο πνπ βξίζθνληαη ζε θπηηθέο ηξνθέο ζα κπνξνχζαλ λα πξνζηαηεχζνπλ απφ ηηο δπζκελείο επηδξάζεηο ξππαληψλ ηεο αηκφζθαηξαο ζηνπο πλεχκνλεο

34 ΔΞΗΓΟΑΠΖ ΔΘΣΙΗΠΚΑΡΩΛ ΑΞΝ ΔΙΙΖΛΗΘΔΠ ΞΝΗΘΗΙΗΔΠ ΑΚΞΔΙΝ ΘΑΗ ΦΡΗΘΩΛ ΞΝΙΦΑΗΛΝΙΩΛ ΠΡΖ ΓΟΑΠΖ ΡΝ ΔΛΕΚΝ ΡΝΞΝΪΠΝΚΔΟΑΠΖ Η Νη ηνπντζνκεξάζεο είλαη έλδπκα πνπ ρξεηάδνληαη γηα ηελ αληηγξαθή, ηε κεηαγξαθή θαη ηνλ αλαζπλδπαζκφ ηνπ DNA θαζψο επίζεο παίδνπλ ζεκαληηθφ ξφιν ζηε δνκή ησλ ρξσκνζσκάησλ, ηε ζπζπείξσζε θαη απνζπζπείξσζή ηνπο θαη ην δηαρσξηζκφ ηνπο κεηά ηελ θπηηαξηθή δηαίξεζε Δπεηδή νη ηνπντζνκεξάζεο ξπζκίδνπλ ζεκαληηθέο θπηηαξηθέο ιεηηνπξγίεο απνηεινχλ ζηφρν αληηθαξθηληθψλ θαη αληηκηθξνβηαθψλ θαξκάθσλ Πε απηφ ην πεηξακαηηθφ κέξνο εμεηάζηεθε ε επίδξαζε εθρπιηζκάησλ θαη πνιπθαηλνιψλ απφ ηηο ειιεληθέο πνηθηιίεο ακπέινπ ζηελ: Eπθαξπσηηθή ηνπντζνκεξάζε Η

35 ΚΔΘΝΓΝΠ Κέζνδνο ραιάξσζεο ηνπ ππεξειηθσκέλνπ DNA (DNA relaxation assay) SC R[ pbr topoi Μεθ. εκσ. κοκκ. ζηαθ (μg/ml)

36 % Αναζηολή % Aναζηολή Δπθαξπσηηθή topoi υγκένηπωζη (μg/ml) Μεθ. Κοκκ. ηαθ. Υδαηικό κοκκ. ηαθ. Μεθ. άζπ πα ζηαθ. Υδαηικό άζπ πα ζηαθ. Δπθαξπσηηθή topoi υγκένηπωζη (μg/ml) κλάζμα οξικού αιθυλ. (υδ. εκχ.) μεθανολικό κλάζμα (μεθ. εκχ.) μεθανολικό κλάζμα (υδ. εκχ.)

37 % Αναζηολή % Αναζηολή % Αναζηολή Κεπκεηίνη (μμ) Καθεϊκό οξύ (μμ) Ππωηοκαηεχοϊκό οξύ (μμ)

38 ΠΚΞΔΟΑΠΚΑΡΑ Ρα εθρπιίζκαηα θαη απφ ηηο δχν πνηθηιίεο αλέζηεηιαλ ηε δξάζε ηεο επθαξπσηηθήο ηνπντζνκεξάζεο Η Άξα: H αλαζηνιή ηεο ηνπντζνκεξάζεο Η είλαη ίζσο έλαο απφ ηνπο κεραληζκνχο ζηνπο νπνίνπο νθείιεηαη ε αληηθαξθηληθή δξάζε εθρπιηζκάησλ απφ ζηαθχιηα πνπ έρεη παξαηεξεζεί ζε άιιεο κειέηεο Ρν κεζαλνιηθφ θιάζκα ηνπ κεζαλνιηθνχ εθρπιίζκαηνο θαζψο θαη ην κεζαλνιηθφ θιάζκα ηνπ πδαηηθνχ εθρπιίζκαηνο ήηαλ ιηγφηεξα δξαζηηθά απφ ηα εθρπιίζκαηα απφ ηα νπνία πξνήιζαλ Άξα: H αλαζηαιηηθή δξάζε ησλ εθρπιηζκάησλ έλαληη ησλ ηνπντζνκεξαζψλ Η νθείιεηαη φρη κφλν ζηηο πνιπθαηλφιεο αιιά θαη ζε άιια ζπζηαηηθά ηνπο.

39 ΓΔΛΗΘΑ ΠΚΞΔΟΑΠΚΑΡΑ Ζ πξνζηαηεπηηθή δξάζε ησλ θπηηθψλ εθρπιηζκάησλ δελ νθείιεηαη πηζαλψο κφλν ζηε δξάζε ησλ πνιπθαηλνιψλ, αιιά ζηελ αιιειεπίδξαζε θαη ηε ζπλεξγηθή δξάζε πνιιψλ θπηνρεκηθψλ ζπζηαηηθψλ, ε ζπλνιηθή δξάζε ησλ νπνίσλ πηζαλά νδεγεί ζε νθέιε γηα ηελ αλζξψπηλε πγεία Κφλν δχν απφ ηηο εμεηαδφκελεο πνιπθαηλφιεο αλέζηεηιαλ ηηο πξνθαινχκελεο απφ ηηο ειεχζεξεο ξίδεο βιάβεο ζην DNA Ρξεηο πνιπθαηλφιεο ήηαλ αλαζηνιείο ηνπ ελδχκνπ ηνπντζνκεξάζε Η θαη επηά πνιπθαηλφιεο αλέζηεηιαλ ηελ επαγφκελε απφ ην φδνλ νμείδσζε ηεο SP-A Άξα: Oη ρεκεηνπξνζηαηεπηηθέο ηδηφηεηεο ησλ πνιπθαηλνιψλ ίζσο λα κελ νθείινληαη κφλν ζηηο αληηνμεηδσηηθέο ηνπο ηδηφηεηεο, αιιά θπξίσο ζηελ αιιειεπίδξαζή ηνπο κε πξσηεΐλεο θαη έλδπκα πνπ παξνπζηάδνπλ ζεκαληηθφ θπζηνινγηθφ ξφιν

40 Stagos D, Kouris S, Kouretas D. Plant phenolics protect from bleomycin-induced oxidative stress and mutagenicity in Salmonella typhimurium TA12. Anticancer Research (24) 24: Stagos D, Karaberis E, Kouretas D. Assessment of antioxidant / anticarcinogenic activity of plant extracts by a combination of molecular methods. In Vivo (25) 19: Stagos D, Kazantzoglou G, Magiatis P, Mitaku S, Anagnostopoulos K, Kouretas D. Effects of plant phenolics and grape extracts from Greek varieties of Vitis vinifera on Mitomycin C and topoisomerase I-induced nicking of DNA. International Journal of Molecular Medicine (25) 15:

41 Stagos D, Kazantzoglou G, Theofanidou D, Kakalopoulou G, Magiatis P, Mitaku S, Kouretas D. Activity of grape extracts from Greek varieties of Vitis vinifera against mutagenicity induced by bleomycin and hydrogen peroxide in Salmonella typhimurium TA12. Mutation Research (26) 69: Stagos D, Umstead TM, Phelps DS, Skaltsounis L, Charoutounian S, Floros J, Kouretas D. Inhibition of ozone-induced SP-A oxidation by plant polyphenols. Free Radical Research (in press). Stagos D, Spanou C, Margariti M, Stathopoulos C, Mamuris Z, Kazantzoglou G, Magiatis P, Kouretas D. Cytogenetic effects of grape extracts and plant polylhenols on MMC-induced SCEs in human blood lymphocytes. Cancer Letters (submitted)

42 European Environmental Mutagen Society 35 th Annual Meeting, 3-7 July 25, Kos Effects of grape extracts from Greek varieties of V. vinifera and plant polyphenols on mutagenicity caused by reactive oxygen species in Salmonella typhimurium TA12 cells. Stagos D, Theofanidou D, Kakalopoulou G, Kazantzoglou G, Magiatis P, Mitakou S, Kouretas D Cytogenetic effects of grape extracts from Greek varieties of Vitis vinifera and plant polyphenols on mitomycin C-induced genotoxicity in cultured human lymphocytes. Stagos D, Margariti M, Spanou C, Kazantzoglou G, Magiatis P, Mitakou S, Kouretas D

43 Δπραξηζηψ γηα ηελ πξνζνρή ζαο!