I J(λaG1Kn 73: ΧΕΝΤΕΛ- ΧΕΝΤΕΛ ΣΥΛΛΟΓΗ. Εγγύηση Μουσικής Ποιότητας Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΟ ΠΕΡΚΟΔΙΚΟ. Για την έκδοση της σειράς συνεργάστηκαν:

Transcript

1

2 73: ΧΕΝΤΕΛ I J(λaKn οργανκά αρστουργήματα ΣΥΛΛΟΓΗ ΧΕΝΤΕΛ Η ΜΟΥΣΚΗ Κοντσέρτο γα Εκκλησαστκό Όργανο, Έργο, αρ., σε Σολ ελάσσονα Κοντσέρτο γα Εκκλησαστκό Όργανο, Έργο, αρ., σε Φα μείζονα 8 Σουίτα Μπαλέτου ccτερψχόρη» 8 Κοντσέρτσ Γκρόσο, Έργσ 6, αρ., σε Λα μείζονα ΤΟ ΠΕΡΚΟΔΚΟ Ο συνθέτης Χέντελ η κληρονομά του 73/ Μουσκό σημείωμα Οδηγός γα τη μουσκή 73/ Μουσκή εκτέλεση Δυο απλές παρττούρες από το Κοντσέρτο γα Όργανο αρ. 73/ Ακούγοντας τη μουσκή Ανάλυση των οργανκών αρστουργημάτων του Χέντελ 73/9.Αλλες συνθέσες /ούλος Καίσαρας η στορία του Καίσαρα κα της Κλεοπάτρας 73/ Η ορχήστρα Η εβρα"ίκή άρπα πρόγονος της αρμόνκας Εγγύηση Μουσκής Ποότητας ΟπσΘόφυλλο Η MOS. λόγω των αυστηρά επλεγμένων κα μεγάλων σε όγκο αγορών που πραυματοποεί, σας ευυυάτα κορυφαία ποότητα κλασκής μουσκής σε απίστευτα χαμηλή τμή. Καμία απολύτως παραχώρηση δεv έχε γίνε ως προς την ποότητα. Ο δίσκο C έχουν τς υψηλότερες δυνατόν προδαγραφές ( σημαίνε ότ έχε γίνε ψηφακή εγγραφή κα επεξεργασία, ώστε να έχουμε τέλεα αναπαραγωγή του ήχου). Γα την έκδοση της σεράς συνεργάστηκαν: Μετάφραση: Επμέλεα: Γλωσσκή επμέλεα: Δεύθυνση Έκδοσης: Εκτύπωση: Δήμητρα ενέτη Γώργος. Μονεμβασίτης Ράνα Αν. Νίκα ασίλης Θυμανό ς ΑΦΟ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ ΕΠΕ Τίτλος πρωτοτύπου: HANEL insnnnenal maserpieces 99 Orbis Publίshing Limied, London 99 γα την Ελληνκή γλώσσα : Α. ΑΛΕΞΑ & ΣΑ.E. Ε&ν. Αντστάσεως 0 3 Λυκόορυση Τηλ.: ISSN Ο607Χ ISBN Σπούδασε μουσκή με τη γερμαν Κ σχολαστκότητα, αφομοίωσε επί τόπου τα κυραρχκά χαρακτηρστκά της ταλκς όπερας λοξοκοτώντ ας ταυτοχρόνως τη μουσκή που καρποφορούσε στς γαλλκές αυλές, κα εφάρμοσε τς μάλλον ετερόκλητες εμπερίες του στην Αγγλία, χώρα που τον φλοξένησε σαν παδί της, εμπλουτίζοντάς τες με τη σαφήνεα κα την ευλυγσία του μελωδσμού που κατέλπε ο Χένρ Πέρσελ. Δκαίως, λοπόν, ο Γκέοργκ Φρίντρχ Χέντελ θεωρείτα ο πλέον δεθνς από τους συνθέτες της εποχς του. Ο ακάματος αυτός υπηρέτης της τέχνης των χων δέπρεψε σε κάθε τομέα μουσκής με τον οποίο ασχολ θηκε. Κα αν στην όπερα συνέθεσε σαράντα λυρ κά δράματα συνάντησε στο δάοα του κανούς ανταγωνστές, στο ορατόρο ξεπέρασε τα τράντα η παραγωγ του ήταν πραγματκά ασυναγώνστος. Δέολεψε εγκαίρως τη μεταστροφή του ενδαφέροντος του αγγλκού ακροατηρίου προς τα θρησκευτκά δραματκά μουσκά έργα, κα πρώτος αυτός τους χάρσε μαν απρόσμενη δημοτκότητα, απαλλάσσοντάς τα μάλστα από την αυστηρότητα του χρέους. Λάτρης του ωραίου κα του μεγαλόπρεπου, κόσμησε τα έργα του με φωτενά κα κομψά συμπλέγματα ήχων, επτυγχάνοντας τς απόλυτες σορροπίες ανάμεσα στα συχνά πολυάρθμα οργανκά κα φωνητκά σύνολα τα οποία επζητούσε κα επέοαλλε δά της γραφής του. Η θαυμαστ κα εκτεταμένη χρήση του χορωδακού στοχείου στα έργα του καθώς κα η άρνηση της θεοσοφκής συμοατκότητας τον αναδεκνύουν ως τον πλέον θρησκευτκό των κοσμκών συνθετών κα τον πλέον κοσμκό των θρησκευτκών. Γώργος. Μονεμοααίτης

3 Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΧΕΝΤΕΛ Προς το τέλος της ζωής του ο Χέντελ που απεκονίζετα εδώ στο τελευταίο του πορτρέτο είχε σχεδόν σταματήσε να συνθέτε λόγω απώλεας της όρασής του. Τα έργα του ωστόσο εξακολούθησαν να προσελκύουν πολυπληθή ακροατήρα. ρά του, όπως το Μεσσία. Ακόμα κ ο πο αδάφορος ακροατής θα έχε ακούσε τη Μουσκή των Νερών ή τη Μουσκή των Πυροτεχνημάτων, ενώ τη στέψη του κάθε οασλά συνοδεύουν ο λαμπροί ύμνο του, του 77. Πρόσφατα ξαναζωντάνεψαν ο όπερες του Χέντελ, αποκαλύπτοντας το μεγάλο του ταλέντο ως συνθέτη κα σ' αυτό τον τομέα. Η μουσκή του Χέντελ είχε σχυρό υπό6αθρο. Ο συνθέτης μελέτησε αρχκά όργανο κ εργάστηκε ως οργανίστας στη Χάλη κα στη συνέχεα στο ΑμΟούργο. Εκεί, στην ηλκία των 8 γνωρίστηκε με το νεαρό συνθέτη Γόχαν Μάτεσον, ο οποίος τον εσήγαγε στην όπερα. Στα απομνημονεύματά του, ο Μάτεσον παρατηρεί πως τα σημαντκότερα μουσκά πλεονεκτήματα του Χέντελ ήταν ηαρμονία κα η αντίστξη. Η μόδα της όπερας Α υλκός συvθέτης, παραύωγός όπερας κα δεξοτέχνης ερμηνευτής οργάνων, ο Χέντελ σημάδεψε ανεξίτηλα τη μουσκή ζωή της Α ΎΎλίας, της θετής του πατρίδας. Μετά την πάροδο δυο αώνων, το έρύο του παραμένε το ίδο δροσερό όπως πάντα. μουσκή δοφυ'ία του Γκέοργκ ταλία κα πο πολύ στην Αγγλία. Φρίντρχ Χέντελ είχε αναγνωρστεί ήδη από την παδκή του Χέντελ είνα τόσο γνωστές, ώστε αποτε Σήμερα, πολλές από τς συνθέσες του Η ηλκία. Παρά τς προσπάθεες του πατέρα του, που θα προτμούσε να γνόταν δκηγόρος, τα χαρίσματα του Χέντελ θράμοευσαν λούν μέρος της μουσκής ζωής σ' ολόκληρο τον κόσμο από τα παδά που δδάσκοντα τον "Αρμονκό Σδηρουργό" ως άσκη καθερώνοντάς τον ως συνθέτη ση στο πάνο, έως τους εραστέχνες τραλούν στη γενέτερά του, τη Γερμανία, στην γουδστές που μελετούν τα μεγάλα ορατό Την εποχή που ο Χέντελ έφτασε στο Λονδίνο, το 70, μετά από μακρά κ επτυχή παραμονή στην ταλία, ήταν. ενημερωμένος απόλυτα γα τη νέα μόδα της ταλκής μουσκής κα ήταν σε θέση να παρουσάσε το πο πρόσφατο ύφος της όπερας στο αγγλκό ακροατήρο. Γα την πρώτη του όπερα στο Λονδίνο, Pνάλvτo, συνεργάστηκε με τον'ααρον Χλ, δευθυντή του Vanbrugh's Queen's Theare, κα το λμπρετίστα Τζάκομο Ρόσ. Η μουσκή του Χέντελ ευεργετήθηκε με τα καλύτερα σκηνκά, μηχανσμούς κα φωτσμούς. Η παράσταση ήταν γα την εποχή της πραγματκά θεαματκή. Στην όπερα συμμετείχαν αστέρα, όπως ο ταλός καστράτο Νκολίν. Η τεράστα ορχήστρα είχε τέσσερς τρόμπέτες καθώς κ εππλέον τύμπανα. Τα εδκά εφέ της παράστασης συμπερλάμοαναν ζωντανά σπουργίτα σ' ένα σκηνκό δάσους. Η όπερα Ρνάλ vτo καθέρωσε τον Χέντελ στην Αγγλία, χαρίζοντάς του

4 O VY τεράστα δημοτκότητα. Ο δάσημο δοκμογράφο Άντσον κα Στλ δεν ήταν δαίτερα κολακευτκοί στη νέα τους εφημερίδα Ο Θεατής, σχολάζοντας μα παράσταση του Χέντελ ως "γεμάτη με Κεραυνούς, Αστραπές, Φωταψίες κα Πυροτεχνήματα". Ο θαυμαστές της όπερας, ωστόσο, την αγάπησαν. Περσσότερες από παραστάσες δόθηκαν στο δάστημα μεταξύ Φεορουαρίου κα ουνίου του 7. Μπροστά σ' ένα έκπληκτο ακροατήρο ο Ρόσ δήλωσε πως το εξαρετκό αυτό έργο γράφτηκε μόνο μέσα σε δυο οδομάδες, από ένα συνθέτη που έγραφε μουσκή πο γρήγορα απ' ό,τ ο Ρόσ τους στίχους του λμπρέτου. Ο Χέντελ όμως στην πραγματκότητα εφάρμοζε την πολύχρονη συνήθεα να επανεπεξεργάζετα μουσκή που είχε παλαότερα συνθέσε, προσαρμόζοντάς τη γα ένα νέο ακροατήρο. Επλογή από άρες του Ρνάλ ντο εκδόθηκε από τον Τζον Ουολς, που άρχσε μα επτυχή συνεργασία με το συνθέτη θεμελώνοντας γερά την εμφάνση του Χέντελ στη μουσκή σκηνή του Λονδίνου. Τα επόμενα 0 χρόνα ο Χέντελ καθερώθηκε ως εξέχων συνθέτης της Αγγλίας, αναπτύσσοντας δυο εντελώς νέες μουσκές φόρμες το κοντσέρτο γα όργανο κα το αγγλκό ορατόρο. Το κοντσέρτο γα όργανο επνοήθηκε με σκοπό να ερμηνεύετα στα δαλείμματα των ορατορίων. Το αγγλκό ορατόρο, που επνόησε ο Χέντελ το 73, προέκυψε όταν ο συνθέτης παρουσίασε μα αναθεωρημένη εκδοχή του παλαότερου έργου του Εσθήρ. Ο επίσκοπος του Λονδίνου αρνήθηκε να επτρέψε τη θεατρκή αναπαράσταση ενός οολκού δράματος, έτσ ο συνθέτης παρέκαμψε το πρόολημα παρουσάζοντας το έργο Εσθήρ χωρίς δράση, κοστούμα ή σκηνκά. Την εποχή του θανάτου του Χέντελ πολλά από τα έργα του που τον έκαναν δάσημο είχαν σχεδόν ολότελα λησμονηθεί. Κανείς στα τέλη του 80υ αώνα δεν έδεχνε δαίτερο ενδαφέρον γα τς ταλκές όπερες που πρώτος αυτός παρουσίασε στην Αγγλία. Αντ' αυτών, όμως, παρέμεναν δημοφλή τα ορατόρα κα η δοξαστκ μουσκή του. Ως πολύπλευρος μουσκός, ωστόσο, ο Χέντελ συγκέντρωνε το θαυμασμό κα το σεοασμό ενός παγκόσμου κονού. Ο Γερμανός συνθέτης Κρίστοφ ίλμπαλντ φαν Γκλουκ απέτε φόρο τμής στη "γγάντα ευφυα" του, ενώ ο Γόζεφ Χάντν δήλωνε ακούγοντας κάποο απόσπασμα του ορατορίου του Χέ Αρστερά: Το άγαλμα αυτό από τερακότα που παρουσάζε τον Χέντελ να παίζε λύρα κα φλοτεχνήθηκε από τον ΛουίΦρανσουά Ρουμπλάκ υπήρξε το μοντέλο γα το μαρμάρνο άγαλμα του καλλτέχνη που τοποθετήθηκε στους Κήπους του όξολ το 73. Πάνω: Η πρώτη μεγάλη επτυχία του Χέντελ στο Λονδίνο ήταν η όπερα Ρνάλντο, βασσμένη στην στορία ε νός σταυροφόρου ππότη. Ο πίνακας του Νκολά Πουσέν απεκονίζε τον Ρνάλντο να κομάτα, ενώ τον πλησάζε απελητκά μα μάγσσα που εμποδίζετα από τον Κούπδο. ΓεΥονότα Ο Χέντελ... εν συντομία 7 Ο: Άφξη στην Αγγλία. 7: Πρεμέρα του Ρνάλ ντο. 7: Ο Γεώργος Α', εργοδότης του Χέντελ, στέφετα βασλάς της Αγγλίας. 78: Ίδρυση της ασλκής Ακαδημίας της Μουσκής. 7: Πρωτοπαρουσάζοντα ο όπερες /ούλος Καίσαρας κα Ταμερλάνος. 76: Αποκτά αγγλκή υπηκοότητα. 7: Συνθέτε την τελευταία του όπερα, Δηδάμεα 7: Συνθέτε κα παρουσάζε το Μεσσία στο Δουβλίνο. 7: Συνθέτε το τελευταίο του ορατόρο, /εφθάε, την ίδα χρόνα που χάνε την όρασή του. 79: Πεθαίνε στς Απρλίου, στο Λονδίνο.

5 ντελ ωσίας πως ήταν απόλυτα σίγουρος κα σύμφωνα με κάποο σχόλο του Μού ότ μόνο ένας εμπνευσμένος μουσκός θα ζκαλ Γovoρλvτ ο Χέντελ "μετέτρεψε την μπορούσε ποτέ να συνθέσε ένα τόσο θείο τέχνη του σε ενθουσώδη υπηρέτη της έργο. Το ορατόρο του Χάντν Η Δημουρ θρησκείας, ήταν ο άνθρωπος που μας γία, τα κληροδότησε το Μεσσία, την πο εντυπω μεγάλες σακή κα υπέροχη απ' όλες τς θείες του ορατόρα 798, του είχε Χέντελ ως πρότυπο με τς λετουργίες χορωδίες. Ο Μπετόοεν ήταν ένας άλλος θαυμα (...) ο μουσκός απόστολος της αποκαλυπτόμενης θρησκείας". στής του Χέντελ, που τον αποκαλούσε ''ο Είνα απίθανο μάλλον ο συυυραφέας μεγαλύτερος συνθέτης που έζησε ποτέ", αυτού του σχολίου να είχε υπόψη του το συνεχίζοντας: "Θα ξεσκεπάσω το κεφάλ μέγεθος της συμοολής του Χέντελ στην μου κα θα γονατίσω μπροστά στον τάφο κοσμκή μουσκή. Δαφορετκά θυμόταν του". Κάποες φορές τα έργα του Χέντελ τον Χέντελ η ίδα του η γενά. Το άγαλμά ηχούσαν αναχρονστκά στα νεότερα α του που φλοτέχνησε ο Γάλλος γλύπτης κροατήρα. Ο περσσότερο συνθέτες προ ΛουίΦρανσουά Ρουμπλάκ το 738 γα σάρμοσαν το έργο του ώστε να ταράζε τους κήπους αναψυχής του όξολ παρου ζεφ Άντσον, που απεκονίζετα ε στς μεγάλες ορχήστρες της εποχής τους, σάζε το συνθέτη να παίζε λύρα με δώ σε μα μνατούρα του Σ. Φ. Τσίνκε, όπως ο Μότσαρτ που δασκεύασε το ονεροπόλα έκφραση. έκρνε αυστηρά την όπερα Ρνάλ ντο Μεσσία. Στον αώνα μας ο δευθυντές του Χέντελ, έχοντας οξύτατη αντπά ορχήστρας Μάλκολμ Σάρτζεντ κα Τόμας Πνευματκές αρετές θεα γα τς ταλκές όπερες. Μπίτσαμ προσάρμοσαν τον Χέντελ στα Το μνημείο του Χέντελ στο Ουέστμνστερ μέτρα ενός σύγχρονου ακροατηρίου. 'Αμπε'ί που φλοτέχνησε ο Ρουμπλάκ Πάνω: Ο.Αγγλος δοκμογράφος Γό Ήταν ορμητκός, τραχύς Στην ΑΥΥλία ο Μεσσίας κατέλαοε χρησμοποήθηκε εκμαγείο του προσώ δαίτερη θέση στην καρδά του λαού. που του νεκρού καλλτέχνη προοάλλε τς Αυτό οφείλετα αρχκά στον ίδο τον πνευματκές αρετές του. Σε ένα χρονκό Χέντελ, που από το του Δρ. Μπέρνε'ί αναφέρετα ότ η ημερο 70 κα έκτοτε παρουσίαζε συχνά το έργο σε φλανθρω μηνία θανάτου του Χέντελ παραλλάχτηκε πκές συναυλίες γα το Νοσοκομείο Ορ από φανών του Κόραμ Φλντς του Λονδίνου. του, στερούνταν όμως που συνέππτε με τη Μεγάλη Παρασκευή, Η μουσκή του έργου άρεσε εξάλλου λόγω επεδή θεωρήθηκε ως η πλέον αρμόζουσα. εξ ολοκλήρου κακής δάθεσης της μελωδκής λαμπρότητάς της κα μας κ αυταρχκός ως προς τη συμπερφορά κα την ομλία κα κακίας. J ο συγγραφέας κα χρσνκογράφος Δρ. Τσαρλς Μπέρνε'ί. μεγαλοπρέπεας που ενέπνεε δέος. Γα τους κτορανούς ο Χέντελ υπήρ ξε ένας οαθά θρησκευόμενος συνθέτης, Απρλίου σε 3 Απρλίου, ημέρα Στο Άμπε'ί εξάλλου υπάρχε αναμνη στκή πλάκα του πρώτου φεστοάλ του Χέντελ που δόθηκε το ευκαρία της 0Οής με την 78, επετείου από τη γέννησή του. Στην παράσταση αυτή, που υποστήρξε με ενθουσασμό ο Γεώργος ο Γ, έλαοαν μέρος στο Μεσσία 3 ερμη νευτές, εγκανάζοντας τς πολυμελείς πα ρουσάσες του πο δημοφλούς ορατορίου του Χέντελ, που κορυφώθηκαν στο φεστ οάλ του των 89, το οποίο δόθηκε προς τμήν 00 χρόνων από το θάνατό του. Ο μόνος χώρος που ήταν αρκετά μεγάλος γα τς παραστάσες αυτές ήταν το Κρί σταλ Πάλας, όπου σε μα περίοδο μερκών ημερών τς παραστάσες άτομα παρακολούθησαν.700 μουσκών. Αρστερά: Μα από τς μεγαλύτερες συ ναυλίες του Χέντελ δόθηκε το 89 στο Κρίσταλ Πάλας, νότα του Λονδίνου. Όπως δείχνε κ αυτό το σκίτσο, η προσέλευση στα ορατόρα του Χέντελ λάμβανε εκπλη κτκές δαστάσες.

6 73/ Κοντσέρτο γα Όργανο Έργο, αρ. σε Σολ ελάσσονα Largheo e saccao [] Allegro [] Adagio [3] Adagio [] Κοντσέρτο γα Όργανο Έργο, αρ. σε Φα μείζονα Allegro [] Andane [6] Adagio [7] Adagio [8] Τα δυο αυτά κοντσέρτα γα όργανο κα μκρή ορχήστρα εγχόρδων, όμποε κα τσέμπαλο κοντίνουο γράφτηκαν γα να. παρουσαστούν στο θέατρο του ΚόΌεντ Γκάρντεν μαζί με άλλα έργα του Χέντελ. Η πρεμέρα του Κοντσέρτου αρ. δόθηκε μαζί με την ωδl] του Η Γορτή του Αλεξάνδρου (σε ποίηση Τζον Ντράντεν) το ΦεΌρουάρο του 736, ενώ το Κοντσέρτο αρ. ολοκληρώθηκε τον προηγούμενο χρόνο κα παρουσάστηκε την άνοξη του 73, πρώτα με το χορωδακό Αλληλούα του Μεσσία κα το ορατόρο Αθαλία στη συνέχεα. Αρστερά: Η Γαλλίδα χορεύτρα Μαρί Σαλέ (7076), που προσέλαβε ο Χέντελ μαζί με το μπαλέτο της γα να ερμηνέψουν το έργο Τερψχόρη, είχε καθερωθεί ως σημαντκή καλλτέχνδα στην Αγγλία κα τη Γαλλία. Η ίδα χόρεψε στην όπερα μπαλέτο του ΖανΦλίπ Ραμό, Ο ΓαλάνΤκες /νδίες. Ο ίδος ο Χέντελ ήταν οργανίστας σε αυτές τς ερμηνείες κα η δεξοτεχνκή ερμηνεία του υποστήρζε τους ταλούς τραγουδστές του. Παρουσάζε ενδαφέρον το γεγονός πως τα κοντσέρτα γράφτηκαν γα μκρό όργανο με λγοστές τονκές ποκλίες κα χωρίς μπάσα πεντάλα. Αυτό υποδηλώνε πως το όργανο του ΚόΌεντ Γκάρντεν δεν ήταν τόσο μεγάλο κα θαυμαστό όσο αυτό στο Λίνκολν ν Φλντς, γα το οποίο ο Χέντελ συνέθεσε ένα άλλο κοντσέρτο, με εππλέον νότες γα τα πεντάλα. Τερψχόρη: Σουίτα Μπαλέτου Μερος, [9] Μέρος [0] Μέρος 3 [] Το,παλέτο αυτό προστέθηκε στην όπερα του Χέντελ Il Pasor Fido (Ο Πστός οσκός) το 73, σε μα επανaπσ.ρoυσίασή της στο ΚόΌεντ Γκάρντεν. Η στορία αναφέρετα σε νύμφες κα Όοσκούς της αρχαίας Ελλάδας, καθώς κα σε μα προφητεία που "εξυμνούσε το πάθος ενός πστού Όοσκού, που εξάλεψε την αρχαία κατάρα μας άπστης κόρης': Η όπερα δεν είχε επτυχία χρόνα νωρίτερα, όταν δόθηκε η πρεμέρα της, πθανώς επεδή γράφτηκε Όαστκά κα το λμπρέτο δεν ήταν aπό τα καλύτερα του Ρόσ. Κάποος κρτκός είχε σχολάσε: 'Ή Σκηνή αντπροσώπευε μόνο τη χώρα της Αρκαδίας, τα ήθη ήταν παλά, η όπερα σύντομη': Χρόνα αργότερα, όταν ο Χέντελ παρουσίασε την όπερα κα πάλ, προσέλαόε ένα {παλέτο υπό τη δεύθυνση της Μαρίας Σαλέ κα πρόσθεσε ένα χορό στην κάθε σκηνή. Αρχσε το έργο με ένα μονόπρακτο,παλέτο, ακολουθώντας τη γαλλκή μόδα, καθστώντας τη τη μοναδκή όπερά του που δέθετε παρόμοα αρχή. Η μουσκή του ανάλαφρου αυλκού χορού επέζησε κα το aπόσπασμα ερμηνεύετα συχνά μόνο του, χωρίς την υπόλοπη όπερα. Χρησμοποήθψ"ε aπό τον σερ Τόμας Μπίτσαμ ως Όάση της σουίτας του με χορούς του Χέντελ, την οποία ονόμασε Ο Πστός οσκός. Κοντσέρτο Γκρόσο Έργο 6, αρ. σε Λα μείζονα Ahdane: largfϊeo e saccao [] Allegro [3] Largo e saccao [] Andane [] Allegro [6] Το έργο αυτό είνα ένα aπό τα κορυφαία επτεύγματα του Χέντελ κ aπoτελεί μέρος μας σεράς δώδεκα κοντσέρτων που γράφτηκαν το ΣεπτέμΌρο κα ΟκτώΌρο του 739. Τα έργα αυτά μαζί με τα ρανδεμ60ύργα Κοντσέρτα του Μπαχ θεωρούντα ο καλύτερες στγ.ές της μπαρόκ ορχηστρκής σύνθεσης. Όπως κα τα κοντσέρτα του Μπαχ, μα μκρ7 ομάδα σόλο οργάνων (σ' αυτή την περίπτωση δυο Όολά κα Όολοντσέλο) συνοδεύοντα από μα πλήρη ορχήστρα εγχόρδων. Α υτό το Κοντσέρτο Γκρόσο είνα ασυνήθστο, μα που ο Χέντελ προσά.ρμοσε ένα κοντσέρτο γα όργανο που είχε συνθέσε πρν aπό κάποο καρό την ίδα χρονά μετατρέποντας τα μέρη γα πλήκτρα σε μα δεξοτεχνκή επίδεξη γα Όολά κα Όολοντσέλο. Ήταν ο πλέον κατάλληλος γα κάτ τέτοο, αφού εκτός aπό οργανίστας υπ7ρξε δεξοτέχνης ερμηνευτής εγχόρδων κα γνώρζε ακρόώς πώς να aπoσπάσε τους πο aπoτελεσματκoύς ήχους aπό τα σόλο όργανά του.

7 _ AAIO από το Κοντσέρτο γα Όργανο αρ. Κθάρα i i iίiiiί... r _ ""...!... _ Ε C Α F# Ε Ε # Α ' r... _r.,",_ο.,'"\'... ""]:...,ν, ' \,..... =, U # Ε mp ", Ε F# # Α C L,... ",., _. ""]: r,., "]:./,. J Bm Ξ Λ. IJ..., 'l r U i _.! Α C Ε Ε _, '" _ _ _ '" F# F# Α C F# Α Ε F# Α '\, \ 3 3 C Α F# # Ε C C Α _....!_,,. '" /... "' _"Ir ml Μ. wm r 7 "":\.. _. '\ Λ... Ί:= IJ... "' '"' "' _.., '" JiOO... "Τ,,ν U..., Iίiίίi;,., # Ε C A Α F# F# Ε Ε Α 3 3,. '" r, / Ρ ri. "":\ 3 Α C, Ε C I,......,... ο...!_...

8 Κθάρα r r r r r r Μ. ANANTE ṟ _ Α F# Ε C 3 3. k Α 3 F# Ε r r r 8 rf'" C C C Α C C Α Α C Α Α Α 3 Ε F#,, ",.. 9 IJI..., "' C# C# C# r F#. F# Α 8 Α 8 Α \,.... Ε,... r: ',... Α u. ",.... r 3 Ε F#,.. r,...

9 από το Κοντσέρτο γα Όργανο αρ. \,.. Λ.. 3IL " 'J/.. r _ f, ]. ", Ε C# Α C# F# Ε Ε Α Α Α '" '".....,....,...../... 7 Λ.. 'J/.. \ Bm Ξ τ... """.... i υ _ r f rt"\ J F# F# F# # # # Ε Ε C C C C I \ 3 3 Ε # Ε # Α Ο.L n_ r '",...,..../ i i Δ.. 'J/... i Γ.. f, k C Ε Ε C C Ε C F# F# C C F# C C Α Α C Α F# F# j \,....L>,..../... '"... υ r r " r...

10 i \ Λ r '" U..,.... '" a Γ.J a a,... a 3 Ε a a ' Ε C I 8' C 3 Α, 8 m C 7 mm m mm F# 3 Α 3 C FiI 3 Α 3 3 F# C ΟΔΗΓΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ Δύο απλά στην ερμηνεία θέματα από το C: Θέσες [3] & [] Αν συμ60υλευτείτε τς οδηγίες στη σελίδα V του Αξία φθόγγου: =V } = /.h =/ J= j = <> s = 0υ τεύχους της σεωάς, θα μπορέσετε να παίξετε τς / '" Παύσ: = 8 : = = = = = = παύση ολοκλήρου μελωδίες της παρττούρας ακόμα κ αν δεν έχετε Παρεστγμένl νότα 0.): εππλέον το ήμσυ της κανονκής χρονκής αξίας μουσκές γνώσες. Κάθε νότα σημεώνετα με το όνομα της (αν ρρ = πολύ σγά mj' = μετ.ρίως δυνατά () συνενώνε νότες σε μα φράση παίζετε πάνο κοτάξτε παρακάτω γα τς θέσες τους Ρ = σγά f = δυνατά (σύζε υξη προσωδίας), ή () ενώνε νότες συνώmp = μετρίως σγά ff = πολύ δυνατά νυμες (σύζευξη δαqκείας), κα σε αυτή την στα πλήκτρα). Ο αρθμοί δείχνουν τς θέσες των > = περσσότερο τονσμένη νότα περίπτωση χτυπάμε μόνο την πρώτη νότα κα δαχτύλων αρχίζοντας από το (αντίχερας). ":\ = κορόνα αφήνουμε τς άλλες απλώς να δαρκέσουν. Δ & V (τόξα) δείχνουν τα σημεία στα οποία έχε ====: (cresc.) = αύξηση της έντασης ===== (im.) = ελάττωση της έντασης συντομευτεί η μουσκή. Το χρονκό σήμα στην αρχή του πενταγράμμο' δείχνε τον αρθμό των χρόνων ανά μέτρο. Στα δύο έργα παίξτε όλες τς Φα ως Φα δίεση, ΠΑΝΟ ΔI;σκολα ΠIIBIIIIΠII εκτός αν προηγείτα αναψ:ση. Στο Andane τα ακόλoα τμήματα πρέπε να παχτούν δυο φορές ΠQOτoύ προχωρήσετε: μέτρα 6, 70,, 30. ΕΓΧΟΡΔΑ ΞΥΛΝΑΠΝΕΥΣΤΑ ΚΘΑΡΑ Μέτρα Μέτρα Μέτρα

11 .. ΟΡΓΑΝΚΑ ΑΡΣΤΟΥΡΓΗΜΑΤΑ Ο Χέντελ χρησμοποίησε το όργανο ή μα ομάδα σόλο εγχόρδων, με υπό6αθρο μα πλήρη ορχήστρα εγχόρδων κα τσέμπαλο κοντίνουο, τόσο στα κοντσέρτα του γα όργανο όσο κα στα κοντσέρτ γκρόσ. Εδώ, σε μερκές από τς κορυφαίες στγμές της μπαρόκ μουσκής, τον ακούμε να χρησμοποεί ορχήστρα κα όργανο το ίδο καλά ως μέρη του τονκού κα χρωματκού του φάσματος. ΚΟΝΤΣΕΡΤΟ ΓΑΟΡΓΑΝΟ ΕΡΓΟ ΑΡ. ΣΕ ΣΟΛ ΕΛΑΣ ΣΟΝΑ Η ορχήστρα κα το όργανο αρχίζουν από κονού αυτό το κοντσέρτο μ' ένα επβλητκό θέμα, Largheo e saccao (αργά κα με νότες σαφώς δαχωρσμένες) []. Αμέσως σχεδόν εμφανίζετα το κύρο μοτίβο του εναρκτήρου μέρους, που περλαμβάνε μα ανούσα χρωματκή αλληλουχία από νότες. Το μοτίβο ταλαντεύετα μεταξύ οργάνου κα ορχήστρας, προτού η ορχήστρα ερμηνεύσε μα σερά αργών συγχορδών που ερμηνεύοντα στη συνέχεα από το αρστε Πάνω: Η πνευματκή ανάταση κα η επ6ληαναγγέλλουν το επόμενο μέρος ένα τέχ ρό, γα να επαναληφθούν κατόπν από την τκότητα του Κοντσέρτου γα Όργανο αρ. νασμα που χρησμοποήθηκε από πολλούς ορχήστρα. (Κατά περόδους μα φράση συνθέτες, συμπερλαμβανομένου του Μπαχ θυμίζε τον κούκο από το Κοντσέρτο γα στς ορχηστρκές σουίτες του. Όργανο αρ. 3, Ο Κούκος κα το Αηδόν). Το A//egro [] αρχίζε στη Σολ μείζονα Ορσμένα τμήματα επστρέφουν στην ε του Χέντελ 6ρίσκε αντστοχίες σ' αυτό τον πίνακα ενός ψυχρού,, τακτοποημένου εσωτερκού μας ολλανδκής εκκλησίας του Εμάνουελ ντε ίτε (69). τονκότητα, προσδίδοντας στη μουσκή μα λάσσονα τονκότητα, συμπτυγμένα ανάμε ζοντα γα μα ακόμη φορά πρν το καταληαίσθηση ανάτασης, που ενσχύετα από τον σα στα πο χαρμόσυνα μείζονα θέματα. Τ ο κτκό Adagio []. Το μέρος αυτό δαθέτε ταχύτερο ρυθμό. Μεγάλο τμ'μα του μέ πρώτο σύντομο Adagio [3] επστρέφε ένα σαφές θέμα, το οποίο μοράζοντα το ρους του οργάνου είνα φούγκα, με μελω στη στοχαστκή ελάσσονα τονκότητα, ενώ όργανο κα τα έγχορδα, ενώ στο βάθος δκές γραμμές που αρχίζουν στο δεξί χέρ, ανούσες αλληλουχίες από νότες εμφανί ηχεί ένας ξεχωρστός χορευτκός ρυθμός.

12 qάσες b Έχω (.. ) επχερήσε να δείξω πως η αύύλκή Ύλώσσα, που είνα τόσο εκφραστκή στα πο θεία συνασθήματα, είνα η καλύτερα προσαρμοσμένη απ' όλες στην εορταστκή μουσκή. Ο Χέντελ σ ε επστολή του στο aiy Adveriser, 7 ανουαρίου 7. J Αρστερά: Το λονδρέζκο ακροατήρο παρακολουθεί μα παράσταση του ο ρατορίου του Χέντελ στο θέατρο του Κόβεντ Γκάρντεν το 808, τη χρονά που κάηκε ολοσχερώς. Ο Χέντελ συνέθεσε έργα γ' αυτό το θέατρο. Ανάμεσά τους μερκά γα κοντσέρτα το όργανο του θεάτρου. Κάτω: Το μπαλέτοσουίτα Τερψχόρη του Χέντελ οφείλε το όνομά του στη μούσα του χορού κα της ποίησης της αρχαίας Ελλάδας. Η μούσα απεκονίζετα εδώ να ερμηνεύε τη λύρα της σε μα εντυπωσακή ξυλογραφία του Αυστρακού καλλτέχνη Γκούσταβ Κλμτ (8698). ΚΟΝΤΣΕΡΤΟ ΓΑ ΟΡΓΑΝΟ ΕΡΓΟ ΑΡ. ΣΕ ΦΑ ΜΕΖΟΝΑ Το εναρκτήρο A//egro [] αρχίζε με έναν καλπασμό, με ένα κονό θέμα που ερμηνεύουν το όργανο κα η ορχήστρα, προτού το οκεοποηθεί το όργανο κα το εξωρατσε με τον τρόπο που θα ερμήνευε κ ο ίδος ο Χέντελ τους δεξοτεχνκούς αυτοσχεδασμούς του στα πλήκτρα. Προς το τέλος της ζωής του ο συνθέτης, με φθίνουσα όραση, αυτοσχεδίαζε στην πραγματκότητα μεγάλο μέρος της εkτuφλωτkής μουσκής του κα κάποα αποσπάσματά της ηχούν όπως ακρβώς η μακρά σόλο καντέντσα αυτού του μέρους. Το πο ήρεμο Andane [6] αρχίζε με μα αλλαγή των ρετζίστρων (στους αυλούς που χρησμοποούντα) του οργάνου, προσδίδοντάς του περσσότερο τον ήχο ενός ξύλνου πνευστού στα δάφορα σόλο μέρη του. Ένα ακόμα στοπ των αυλών του οργάνου χρησμοποείτα στο πρώτο Adagio [7] κα στη συνέχεα ο ήχος του τσέμπαλου κα τα έγχορδα αναγγέλλουν το καταληκτκό μέρος. Αν κα το μέρος αυτό χαρακτηρίζετα Adagio [8]. μόνο ο εσώτερος ρυθμός είνα αργός, ενώ μα ζωηρή φούγκα εναλλάσσετα μεταξύ οργάνου κα ορχήστρας. Το θέμα μεταφέρετα από το ένα κλαβέ στο άλλο με την ενεργοποίηση δαφορετκών αυλών, έτσ ώστε το όργανο αντπαραβάλλετα τόσο με τον εαυτό του όσο κα με την ορχήστρα προς χάρν δραματκότητας. 3 ΤΕΡΨΧΟΡΗ: ΣΟΥΤΑ ΜΠΑΛΕΤΟΥ Το Πρώτο Μέρος [9] αρχίζε με τς επβλη, τκές συγχορδίες ενός αυλκού χορού, προτού μεταπηδήσε σ' ένα χωράτκο χορευτκό ρυθμό που σχετίζετα με τς νύμφες κα τους βοσκούς του Pasor Fido. Το Δεύτερο Μέρος [ Ο] είνα αντπροσωπευτκό του Χέντελ κα θυμίζε ένα από τα χορευτκά μέρη της Μουσκής των Νερών. Στο Τρίτο Μέρος [] τα όμποε συνερμηνεύουν με τα έγχορδα γα να προσδώσουν μα δαφορετκή ηχητκή ποότητα στο έργο, ενώ στη συνέχεα, όταν τα όμποε αποχωρούν, η ερμηνεία των εγχόρδων γίνετα πο ανάλαφρη. Περστασακά απο χωρούν τα έγχορδα κα παραμένουν τα όμποε ένα τέχνασμα που μεταχερίστηκε ο Μπετόβεν στην Πομενκή Συμφωνία του γα να μμηθεί τους βοσκούς στα λβάδα σε σύγκρση με τα έγχορδα που αναπαρστούσαν τους αγγέλους. Η πλήρης ορχήστρα επανεμφανίζετα βαθμηδόν, καθώς ο Χέντελ αναπτύσσε κα προσθέτε μα επβλητκή χροά σ ' αυτό το απόσπασμα μπαλέτου συνοδεύοντας αυτό που θα ήταν η κορύφωση του μέρους επί σκηνής όταν παρουσίασε την όπερά του.

13 .... ΚΟΝΤΣΕΡΤΟ ΓΚΡΟΣΟ ΕΡΓΟ 6 ΑΡ. ΣΕ ΛΑ ΜΕΖΟΝΑ Από το έργο του Γάλλου καλλτέχνη Ζαν Αντουάν ατό όπως κα του συγχρόνου του, Χέντελ αναδύετα κάποα θεατρκότητα. Στο έργο του Η Άνοξη, τα πρόσωπα του ατό βρίσκοντα σε ένα εδυλλακό περβόλλον, φλερτάροντας κ ακούγοντας μουσκή. Όπως κα πολλά άλλα κοντσέρτα γα όργανο του Χέντελ, κα αυτό αρχίζε μ' ένα επβλητκό Andane [], ενώ τα σόλο έγχορδα κάνουν σύντομες εμφανίσες πρν από τς ορχηστρκές συγχορδίες. Ο σολίστ δυο βολά κα βολοντσέλο ηχούν ανάλαφρα κα αθέρα κ αντπαραβάλλο ντα με την πλήρη ορχήστρα. Σε πολλά σημεία ο Χέντελ προσδίδε ένταση (όπως κάνε συχνά) επαναλαμβάνοντας την ίδα νότα, πρώτα τέσσερς, στη συνέχεα οκτώ κα δεκαέξ φορές ανά μέτρο. Στο ζωηρό A//egro [3] που ακολουθεί, ο Χέντελ βρίσκετα στς καλύτερες στγμές του ούτε ο Μπαχ δεν πέτυχε αυτή την αίσθηση κίνησης σε όλα τα μέρη της ορχήστρας: μερκές γραμμές φούγκας ακολουθούντα κα δακόπτοντα, άλλες προχωρούν στο πουθενά κα συνταράζοντα με τη συνοδεία συγχορδών κα σχημάτων. Η σορρο πία επτυγχάνετα με την επστροφή στον εναρκτήρο χρόνο [] στο επόμενο Largo e saccao μέρος. Το Andane [] ακολουθεί σχεδόν αμέσως. Σύγχρονο κρτκοί βρίσκουν πως η ποκλία κ η δροσά των κοντσέρτων του Χέντελ δημουργούν κάποα αναταραχή γατί είνα "ακανόνστες", σφύζουν όμως από ευρηματκότητα, ακόμα κα στα αργόρυθμα μέρη τους, όπου ο σολίστ προβάλλοντα δατέρως. Στο καταληκτκό A//egr:o [6] η ερμηνεία των βολών δακοσμεί, καθστώντας τα σόλο τμήματά τους όλο κα πο συναρπαστκά αντπαραβαλλόμενα με τους πο κανονκούς ρυθμούς κα τς φράσες της ορχήστρας. Ξανά κα ξανά το πρώτο βολί αρχίζε μα φράση που υοθετείτα από το δεύτερο βολί κα στη συνέχεα την ορχήστρα, όπου ο καθένας εμπλέκετα σ' ένα παχνίδ ερωταπαντήσεων, καθώς το έργο αναπτύσσετα προς ένα θραμβευτκό φνάλε. Η ΜΑΓΕΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΚΗΣ Η ΠαQάδoση των καστράτ Στην όπερα του Χέντελ Ρνάλντο, ένας από τους κύρους ρόλους ερμηνεύτηκε από έναν καστράτο, γνωστό απλά ως Νκολίν. Χάρη στην όμορφη σοπράνο φωνή του, έγνε το ίνδαλμα των Λονδρέζων θαυμαστών της όπερας. Την εποχή του Χέντελ είχε καθερωθεί η ανάθεση των κύρω' αντρκών ρόλω' στους καστράτ: δέθεταν την καθαρή τραγουδστή φωνή ε'ός παδού πρν από την εφησεία, με τη δύναμη, τη φω'ητκή ευελξία κα την τονκή ποότητα ενός ενήλκου. Ο καστράτ απέδδαν δαίτερα χαρσματκά τα μάλλο' πολυποίκλ τα αποσπάσματα που ήταν δημοφλή εκεί'η την εποχή. Ο καστράτ χρησμοποήθηκαν στην πραγματκότητα γα πρώτη φορά σε εκκλησαστκές χορωδίες του 60υ αώνα, γα να αντκαταστήσουν τς γυναίκες, στς οποίες απαγορευόταν 'α τραγουδούν στη' εκκλησία. Ο γονείς των αγορών οχνά αποκτούσαν κάποα χρήματα με το 'α επτρέψου' να ευνουχστεί το παδί τους μα σάρσαρη πράξη που συνεχίστηκε μέχρ τα μέσα του 90υ αώ'α. Ο τελευταίος των καστράτ ήτα' ο ταλός Μορέσ, που πέθανε το 9. ΜΟΥΣΚΕΣ ΕΝΝΟΕΣ Ωδή Η μελοποίηση ενός ποήματος που έχε γραφτεί προς τμήν μας εδκής περίστασης. Στην Αγγλία γράφονταν συχνά με την ευκαρία γεγονότων που αφορούσαν τη 6ασλκή οκογένεα, από συνθέτες όπως ο Χένρ Πέρσελ, ο Γκέοργκ Φρίντρχ Χέντελ κ ο Ουίλαμ Μπός.

14 ΟΥΛΟΣ ΚΑΣΑΡΑΣ Ο ΟΥΛΟΣ ΚΑΣΑΡΑΣ ΣΤΗΝ ΑΓΥΠΤΟ Την εποχή του, ο Χέντελ ήταν ο πο δάσημος συνθέτης όπερας. Ο ούλος Καίσαρας είνα η πο δημοφλής όπερά του, με τς περσσότερες παραστάσες τα τελευταία 0 χρόνα. Αρστερά: Σε μα σκηνή της παραγωγής του /ούλου Καlσαρα από την Αγγλκή Εθνκή Όπερα, η μετζοσοπράνο Ντέμ Τζάνετ Μπέκερ (κέντρο στο βάθος) ερμηνεύε τον Καίσαρα ένα ρόλο που ο Χέντελ προόρζε γα ταλό καστράτο. Ο /ούλος Καlσαρας, που πρωτοπαρουσάστηκε το 7, αποδείχτηκε η πο δημοφλής όπερα του Χέντελ στη σύγχρονη εποχή. ΠΡΟΤΕΝΟΜΕΝΑ ΕΡΓΑ Η στορία του Καίσαρα κα της Κλεοπάτρας αντέχε στο χρόνο κ ενέπνευσε πολλούς επτυχημένους θεατρκούς συγγραφείς, συμπερλαμβανομένων των Σέξπρ, Ντράντεν κα Σο. Ο Χέντελ είχε υποθέσε ορθά πως μα όπερα, τραγουδσμένη στα ταλκά κα βασσμένη στην στορία, θα ήταν δαίτερα αρεστή στους ακροατές. Το έργο, εξάλλου, του παρείχε την ευκαρία να παρουσάσε την επτυχημένη τραγουδίστρά του Φραντσέσκα Κουτσόν ως Κλεοπάτρα. Η πρεμέρα του έργου δόθηκε στο King's Theare, Haymarke, το 7, κα είχε εκπληκτκή επτυχία. Η πλοκή αρχίζε με την προσφορά του κομμένου κεφαλού του Πομπήου στον Καίσαρα, που μόλς τον είχε νκήσε σε μα μάχη. Ο κακός του έργου είνα ο αδελφός της Κλεοπάτρας, Τολομέο. Το δράμα που εκτυλίσσετα περλαμβάνε πολτκές συμμαχίες, μεταμφέσες κα δολοπλοκίες, κα τελεώνε με τη συμφλίωση του Καίσαρα κα της Κλεοπάτρας με τη χήρα κα το γο του Πομπήου, μετά το θάνατο του Τολομέο. Ο Χέντελ μεταχερίστηκε πολλά συνθετκά τεχνάσματα γα να προσδώσε στην όπερά του δραματκότητα κα ζωηρότητα. Όταν ο Καίσαρας φλοξενείτα σε μα αγυπτακή αυλή, τραγουδά γα τον κυνηγό που ακολουθεί μ ε προσοχή το θήραμά του, κ ο Χέντελ χρησμοποεί στην ορχήστρα κυνηγετκά κόρνα γα να υπογραμμίσε αυτό το σημείο. Αφού το κυνήγ είνα ένα θέμα της όπερας, ο εσαγωγκές κ ο καταληκτκές σκηνές περλαμβάνουν τον ήχο του κόρνου. Στη Δεύτερη Πράξη, ο Χέντελ πρότενε ένα εξαρετκά δραματκό εφέ: σε μα σκηνή όπου ο μούσες βρίσκοντα στο όρος' Παρνασσός, παρουσάζε μα ορχήστρα μουσκών επί σκηνής, χρησμοποώντας ταυτόχρονα κα την ορχήστρα στην πλατεία. Το 90 αώνα στς όπερες του Μπερλόζ κα του Μέγερμπεερ χρησμοποήθηκαν εππλέον μουσκοί επί σκηνής. Η πλοκή, η μουσκή ευρηματκότητα κα ο δραματκός συνδυασμός μουσκής κα δράσης εξασφάλσαν την επβίωση κα τη συνεχή δημοτκότητα αυτής της όπερας. Ύμνος στέψης Ζάντοκ ο ερέας Αυτό το δαίτερα δοξαστκό έργο γράφτηκε γα τη στέψη του Γεώργου ' στς Οκτωβρίου του 77 κα ερμηνεύετα έκτοτε σε κάθε στέψη. Ο επαναλαμβανόμενες φράσες Ό Θεός να Σώζε το ασλά!" κα "Αμήν" ερμηνεύοντα από την πλήρη χορωδία κα υποστηρίζοντα από μα μεγάλη ορχήστρα με τρομπέτες κα τύμπανα. Όταν πρωτοπαρουσάστηκε, ο Χέντελ συγκέντρωσε μα από τς μεγαλύτερες ομάδες καλλτεχνών που χρησμοποίησε στη ζωή του : 7 τραγουδστές κα 60 μουσκούς. Ο αρχεπίσκοπος του Καντέρμπουρ έγραψε εκείνη την εποχή: "Ύμνο ανακατωμένο, κα τίποτα κανονκό στη μουσκή". Το θραμβευτκό αυτό όμως έργο επέζησε κα παραμένε ένα από τα δημοφλέστερα έργα του Χέντελ. Περσσότερα γα τον Χέντελ παρουσάζοντα στα τεύχη 3, κα 6 της ΚΛΑΣ/ΚΗΣ ΣΥΜΟΓΗΣ

15 Η ΕΡΑϊΚΗ ΑΡΠΑ Η προέλευση του ονόματος ε6ραϊκή άρπα είνα ασαφής, Το όργανο δεν έχε καμά σχέση με Εοραίους κα ούτε πρόκετα γα άρπα. Στην πραγματκότητα, μας είνα εντελώς άγνωστο από πού προέρχετα η ονομασία, Αυτό που επτείνε τη σύγχυση είνα πως σε ορσμένες ευρωπα'ί'υ.,ές χώρες η εορα'ίκή άρπα Γεroνότα Ο δάσκαλος του Μπετόβεν, συνθέτης Γ, Γ,.Αλμπρεχτσμπεργκερ, συνέθεσε δάφορα κοντσέρτα γα εβρα'ίκή άρπα. Στην lταλία η εβρα'ίκή άρπα έχε το ασυνήθστο όνομα scacciapensieri ("δώχνε μακρά τς σκέψες"), ISBN συσχετίζετα με την τρομπέτα, Στην Ολλανδία, γα παράδεγμα, καλείτα jeugdromp ή "τρομπέτα του παδού". Η εορα'ίκή άρπα είνα ένα όργανο που ερμηνεύετα με το στόμα η παραδοσακή ευρωπα'ίκή εορα'ίκή άρπα δαθέτε ένα σδερένο πλαίσο με μα μοναδκή ευέλκτη ατσάλνη γλώσσα, Η ατσάλνη γλώσσα κάμπτετα σε σχήμα προυνού στο ελεύθερο άκρο της, Με το χτύπημα της γλώσσας ο ερμηνευτής παράγε τον ήχο, Το ελεύθερο άκρο της ατσάλνης γλώσσας τής επτρέπε να δονείτα ελεύθερα. Ο αρχαότερες εoρc'ίκές άρπες προέρχοντα από τη Νοτοανατολκή Ασία. Κατασκευάζονταν από ένα μοναδκό ξύλνο δίσκο, με το σχήμα της λεπίδας προσεκτκά αποσπασμένο από το ξύλο, Από εκεί το όργανο μεταφέρθηκε στην αρχαία Ρώμη κα αργότερα στην Αίγυπτο, Πολύ αργότερα η εορα'ίκή άρπα, που κατασκευάζετα πλέον στο σύνηθες σχήμα κρεμμυδού, γίνετα δημοφλής στην Ευρώπη. Η εορα'ίκή άρπα είνα ο φυσκός πρόγονος της αρμόνκας, που η λετουργία της Όασίζετα κα αυτή στην αρχή της δονούμενης μεταλλκής γλώσσας γα να παραχθεί ο ήχος, Η αυξανόμενη δημοτκό Η ΕΠΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ΗΧΟΥ ΠΩΣ ΛΕΤΟΥΡΓΕ Η ΕΡΑΥΚΗ ΑΡΠΑ Η ευρωπα'ίκή εβρα'ίκή άρπα δε δαθέτε ηχείο το ρόλο του παίζε το στόμα, Το πλαίσο του οργάνου συγκρατείτα με το αρστερό χέρ, ενώ τα δυο μπράτσα του κρατούντα σε επαφή με το μκρό ελεύθερο δάστημα που αφήνουν τα μπροστνά δόντα, Τα χείλη ακουμπούν ελαφρά γύρω από το πλαίσο σ' αυτό το σημείο, Ο ερμηνευτής παραλλάσσε το μέγεθος της στοματκής κολότητας γα να αποσπάσε ποκλία τονκότητας. Η,μετατόπση της γλώσσας προς τον ουρανίσκο περορίζε το μέγεθος της κολότητας με αποτέλεσμα ψηλότερη τονκότητα. Το χαμήλωμα της γλώσσας αντστοχεί σε χαμηλότερη τονκότητα, τητα της αρμόνκας εκτόπσε την εορα'ίκή άρπα: κατά την τρίτη δεκαετία του 90υ αώνα, η ευρωπα'ίκή εορα'ίκή άρπα είχε σχεδόν ολότελα εξαφανστεί.