Νίκος Ξεκουκουλωτάκης. Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Γραφείο Κ1.122, τηλ.:

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Νίκος Ξεκουκουλωτάκης. Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Γραφείο Κ1.122, τηλ.:28210-37796 e-mail:nikosxek@gmail."

Transcript

1 Υδατική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ1.122, τηλ.:

2 Σύγγραμμα 2

3 Άσκηση εμπέδωσης Σε κλειστό δοχείο αναμιγνύονται 7 γραμμάρια αζώτου και 1,5 γραμμάριο υδρογόνου σε κατάλληλες συνθήκες ώστε να πραγματοποιηθεί χημική αντίδραση. Να βρεθεί πόσα γραμμάρια αμμωνίας θα σχηματιστούν. 3

4 Περίληψη Φυσικοχημικές ιδιότητες του νερού Δομή και ιδιότητες του νερού Δεσμός υδρογόνου Διαλύματα Τρόποι έκφρασης της συγκέντρωσης διαλυμένης ουσίας σε διάλυμα Παραδείγματα και Ασκήσεις 4

5 Φυσικοχημικές ιδιότητες του νερού 5

6 Δομή και ιδιότητες του νερού Παρόλο που η χημική δομή του νερού είναι απλή, το νερό έχει μοναδικές και αξιοσημείωτες φυσικοχημικές ιδιότητες. Οι φυσικοχημικές ιδιότητες του νερού σχετίζονται άμεσα με τη δομή του. 6

7 Σύσταση του νερού Το μόριο του νερού αποτελείται από δύο άτομα υδρογόνου και ένα άτομο οξυγόνου. Ο χημικός τύπος του νερού είναι Η 2 Ο. Το υδρογόνο υπάρχει στη φύση σε τρία ισότοπα: 1 Η (πρώτιο), 2 ΗήD(δευτέριο) και 3 ΗήΤ (τρίτιο). Το οξυγόνο υπάρχει στη φύση σε τρία σταθερά ισότοπα: 16 Ο, 17 Οκαι 18 Ο. 7

8 Σύσταση του νερού Από το συνδυασμό των ισοτόπων του υδρογόνου και του οξυγόνου προκύπτουν 18 διαφορετικά μόρια νερού. Η ακριβής ισοτοπική αναλογία του φυσικού νερού εξαρτάται από την προέλευση του. Εφεξής, ο όρος νερό αναφέρεται στο φυσικό μίγμα των διαφόρων ισοτοπικών του μορφών. Το μοριακό βάρος του φυσικού μίγματος των ισοτόπων του νερού είναι 18,015 g/mol. 8

9 Σχήμα του νερού Οατομικόςαριθμός(Ζ) του οξυγόνου είναι 8. Kατάσυνέπειατοάτομοτουοξυγόνουέχει8 ηλεκτρόνια τα οποία τοποθετούνται σε τροχιακά ως εξής: 8Ο:1s 2 2s 2 2p 4 9

10 Ενεργειακό διάγραμμα οξυγόνου 2p Ενέργεια 2s Υβριδισμός sp 3 1s 10

11 Τετραεδρική διάταξη των τροχιακών O O 11

12 Σχηματισμός ομοιοπολικών δεσμών H O H 12

13 Μόριο νερού Μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων 13

14 Σχήμα του μορίου του νερού Ο Η Η Το μόριο του νερού έχει σχήμα ισοσκελούς τριγώνου με το οξυγόνο να βρίσκεται στην κορυφή. 14

15 Πολικότητα του νερού Λόγω της μεγάλης διαφοράς ηλεκτραρνητικότητας μεταξύ των ατόμων υδρογόνου και οξυγόνου, οι χημικοί δεσμοί στο μόριο του νερού είναι ισχυρά πολωμένοι. Το οξυγόνο (3,5) είναι περισσότερο ηλεκτραρνητικό από το υδρογόνο (2,1), κατά συνέπεια έλκει το ζεύγος ηλεκτρονίων του ομοιοπολικού δεσμού προς το μέρος του. 15

16 Πολικότητα του νερού Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση κλάσματος θετικού φορτίου (δ + ) στα άτομα του υδρογόνου και ισοδύναμου κλάσματος αρνητικού φορτίου (2δ - ) στο άτομο του οξυγόνου 2δ - Ο Η Η δ + δ + 16

17 Διπολική ροπή του νερού Μέτρο της πολικότητας ενός μορίου είναι η διπολική ροπή, μ (διανυσματικό μέγεθος). Λόγω του σχήματος του, το μορίου του νερού εμφανίζει μεγάλη συνισταμένη διπολική ροπή. Ο Η Η 17

18 Διαμοριακές δυνάμεις Αναπτύσσεται μια ελκτική ηλεκτροστατική δύναμη Coulomb μεταξύ των αντίθετα φορτισμένων ατόμων υδρογόνου και οξυγόνου. Τα μόρια του νερού τείνουν να διευθετηθούν με το υδρογόνο του ενός μορίου να κατευθύνεται προς το οξυγόνο ενός γειτονικού μορίου. 18

19 Διευθέτηση των μορίων του νερού 19

20 Δεσμός υδρογόνου Μεταξύ του ατόμου υδρογόνου ενός μορίου νερούκαιτωνμηδεσμικώνζευγώνηλεκτρονίων τουοξυγόνουενόςγειτονικούμορίουνερού αναπτύσσεται μια ισχυρή διαμοριακή ηλεκτροστατική έλξη. Η έλξη αυτή ονομάζεται δεσμός υδρογόνου. Η ισχύς του δεσμού υδρογόνου είναι περίπου το 1 έως 5% της ισχύος του ομοιοπολικού δεσμού Η-Ο. 20

21 Δεσμός υδρογόνου Λόγω του δεσμού υδρογόνου τα μόρια του νερού συγκρατούνται πολύ ισχυρά μεταξύ τους συγκριτικά με άλλα μόρια παραπλήσιου μοριακού βάρους. Η ύπαρξη του δεσμού υδρογόνου εξηγεί πολλές από τις αξιοσημείωτες και μοναδικές ιδιότητες του νερού. Τα μόρια του νερού συνδέονται μεταξύ τους και σχηματίζουν συμπλέγματα με χαρακτηριστική δομή. 21

22 Δομή του πάγου Στον πάγο, τα μόρια του νερού διευθετούνται σε μία τετραεδρική, ανοικτή διάταξη. Κάθε άτομο οξυγόνου περιβάλλεται τετραεδρικά από 4 άτομα υδρογόνου εκ των οποίων τα δυο ενώνονται με ομοιοπολικό δεσμό και τα άλλα δύο συγκρατούνται ισχυρά με δεσμούς υδρογόνου. 22

23 Δομή του πάγου 23

24 Δομή του πάγου 24

25 Δομή του πάγου Στη δομή αυτή του πάγου η ανάπτυξη δεσμών υδρογόνου μεταξύ των μορίων του νερού είναι η βέλτιστη δυνατή. Κάθε μόριο νερού σχηματίζει 4 δεσμούς υδρογόνου με τα γειτονικά του μόρια. Λόγω της ύπαρξης των δεσμών υδρογόνου, η δομή του πάγου περιέχει μεγάλες κοιλότητες. Κατά συνέπεια, ο πάγος έχει σχετικά μικρή πυκνότητα. 25

26 Δεσμός υδρογόνου και ιδιότητες νερού Η ύπαρξη των δεσμών υδρογόνου στο μόριο του νερού εξηγεί πολλές από τις μοναδικές και αξιοσημείωτες ιδιότητές του. Για παράδειγμα, σε σύγκριση με άλλα μόρια με παρόμοιο μοριακό βάρος, το νερό έχει ασυνήθιστα υψηλό σημείο ζέσεως. Ως αποτέλεσμα το νερό είναι υγρό στις συνηθισμένες συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης. 26

27 Δεσμός υδρογόνου και ιδιότητες νερού Η ύπαρξη των δεσμών υδρογόνου στο μόριο του νερού μπορεί να εξηγήσει και άλλες φυσικοχημικές ιδιότητες όπως: Πυκνότητα Θερμοχωρητικότητα Ενθαλπία σχηματισμού Ενθαλπία τήξης Επιφανειακή τάση Ιξώδες 27

28 Δεσμός υδρογόνου και ιδιότητες νερού Παραδείγματα των μοναδικών ιδιοτήτων του νερού είναι: Η ικανότητά του να διαλύει μια πληθώρα ενώσεων Η ικανότητά του να ανταλλάσσει μεγάλα ποσά θερμότητας Η μεγάλη του πυκνότητα και τα μεγάλα ποσά ενέργειας που απαιτούνται για την άντλησή του Το μεγάλο του ιξώδες 28

29 Δεσμός υδρογόνου και ιδιότητες νερού Το νερό μπορεί να διαλύει ένα μεγάλο αριθμό ουσιών ή να μεταφέρει ως αιωρούμενα διάφορα στερεά σωματίδια. Τα διαλυμένα και αιωρούμενα σωματίδια προσδίδουνστονερόιδιότητεςπουσχετίζονται με: την ποσιμότητά του, την γεύση του, την οσμή του και την διαβρωτική του ικανότητα. 29

30 Σημείο ζέσεως και σημείο πήξεως Το νερό βράζει στους 100 ºC σε πίεση 1 atm. Το σημείο ζέσεως του νερού είναι ασυνήθιστα υψηλό σε σχέση με τις ενώσεις με υδρογόνο των στοιχείων της ομάδας VIA του περιοδικού πίνακα (H 2 S, H 2 Se, H 2 Te). 30

31 Σημείο ζέσεως και μοριακό βάρος 31

32 Σημείο ζέσεως και δεσμός υδρογόνου Το υψηλό σημείο ζέσεως του νερού μπορεί να εξηγηθεί με την ύπαρξη των δεσμών υδρογόνου μεταξύ των μορίων του νερού. Η ύπαρξή τους απαιτεί την προσφορά μεγαλύτερων ποσών ενέργειας με την μορφή θερμότητας ώστε η άτακτη θερμική κίνηση να υπερνικήσει τις διαμοριακές δυνάμεις μεταξύ των μορίων και το υγρό να μετατραπεί σε αέριο. 32

33 Σημείο τήξεως και δεσμός υδρογόνου Ο πάγος λιώνει στους 0 ºC. Κατά την τήξη του πάγου, η κινητική ενέργεια των μορίων πρέπει να αυξηθεί σημαντικά ώστε να σπάσουν οι δεσμοί υδρογόνου και ο πάγος να μετατραπεί σε νερό. Κατά συνέπεια, απαιτείται μεγαλύτερη θερμότητα για να λιώσει ο πάγος σε σχέση με άλλα μόρια με παραπλήσιο μοριακό βάρος. 33

34 Πυκνότητα του νερού, ρ=m/v Η πυκνότητα του νερού εξαρτάται από την θερμοκρασία. Μέχρι τους 0 C: Κατά την αύξηση της θερμοκρασίας του πάγου αυξάνεται και ο όγκος του (θερμική διαστολή) λόγω της αύξησης της κινητικής ενέργειας των μορίων του νερού. Άρα μειώνεται η πυκνότητα. 34

35 Πυκνότητα του νερού Στους 0 C: Όταν λιώνει ο πάγος ένα μέρος των δεσμών υδρογόνου σπάζει και καταστρέφεται εν μέρει η τετραεδρική διάταξη των μορίων του νερού. Τα μόρια του νερού που δεν ενώνονται πλέον μεταξύ τους με δεσμούς υδρογόνου καταλαμβάνουν τους κενούς χώρους που υπάρχουν. 35

36 Πυκνότητα του νερού Άρα η πυκνότητα του νερού στους 0 C είναι μεγαλύτερη από αυτήν του πάγου στους 0 C. Το νερό στους 0 C εξακολουθεί να έχει σε σημαντικό ποσοστό την τετραεδρική δομή του πάγου. 36

37 Πυκνότητα συναρτήσει της θερμοκρασίας 37

38 Πυκνότητα του νερού 0 C έως 4 C: Το φαινόμενο συνεχίζεται μέχρι τους 4 C. Συνεχίζει να σπάζει ένα μέρος των δεσμών υδρογόνου και τα μόρια του νερού που δεν ενώνονται πλέον μεταξύ τους με δεσμούς υδρογόνου καταλαμβάνουν τους κενούς χώρους πουεξακολουθούνναυπάρχουνστηδομήτου νερού. Ο όγκος του νερού συνεχίζει να μειώνεται. Κατά συνέπεια το νερό εμφανίζει την μέγιστη πυκνότητά του στους 4 C (3.98 C). 38

39 Πυκνότητα του νερού 4 C και πάνω: Η περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί αύξηση της θερμικής κίνησης των μορίων του νερού. Κατά συνέπεια ο όγκος πλέον αυξάνεται και η πυκνότητα μειώνεται. Συνέπεια όλων των παραπάνω είναι ο πάγος να επιπλέει στο νερό. 39

40 Ο πάγος επιπλέει στο νερό Κερί (παραφίνη) Νερό 40

41 Ο πάγος επιπλέει στο νερό 41

42 Ο πάγος έχει μεγαλύτερο όγκο από το νερό Νερό Πάγος 42

43 Νερό, πάγος και ζωή Αν ο πάγος δεν είχε μικρότερη πυκνότητα και δενεπέπλεεστονερότότετοχειμώναοιλίμνες και τα ποτάμια θα πάγωναν ολοσχερώς. Ως αποτέλεσμα είναι ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει και να αναπτυχθεί ζωή μέσα στο νερό. 43

44 Νερό και διηλεκτρική σταθερά Η διηλεκτρική σταθερά ενός υγρού είναι μέτρο της ικανότητάς του να επιτρέπει το διαχωρισμό των φορτίων. Δύναμη Coulomb: Όπου: q 1, q 2 : φορτία r: απόσταση F C ε 0 : διηλεκτρική σταθερά του κενού, 8.85x10-12 C 2 /N. m 2 ε: διηλεκτρική σταθερά του μέσου = 4 1 πεεο q 1 r q

45 Διηλεκτρική σταθερά διαφόρων υλικών 45

46 Διαλυτική ικανότητα του νερού Παρόλο που το νερό είναι ομοιοπολική ένωση, η μεγάλη τιμή της διηλεκτρικής σταθερά σε συνδυασμό με την μεγάλη διπολική ροπή καθιστούντονερόάριστοδιαλύτηιονικώνκαι πολικών ενώσεων. Τα πολικά μόρια του νερού έλκονται με την επιφάνεια ενός ιονικού κρυστάλλου μέσω δυνάμεων ιόντος-διπόλου. 46

47 Διαλυτική ικανότητα του νερού 47

48 Διαλυτική ικανότητα του νερού 48

49 Διαλυτική ικανότητα του νερού Καθώς τα ιόντα εγκαταλείπουν την επιφάνεια του κρυστάλλου περιβάλλονται πλήρως από μόρια νερού. Τα άτομα του οξυγόνου έλκονται από τα θετικά ιόντα (κατιόντα) ενώ τα άτομα του υδρογόνου έλκονται από τα αρνητικά ιόντα (ανιόντα). Η ικανότητα του νερού να διαλύει ιονικές ενώσεις, όπως είναι τα άλατα, εξηγεί την παρουσία μικρών ποσοτήτων ανόργανων ιόντων στα φυσικά νερά. 49

50 Διαλύματα Διάλυμα = ομογενές μίγμα Διάλυμα Διαλύτη: συνήθως βρίσκεται σε μεγαλύτερη αναλογία, π.χ. νερό Διαλυμένη(ες) ουσία(ες): βρίσκονται συνήθως σε μικρότερη αναλογία και μπορεί να είναι αέριες (Ο 2, CO 2 ), υγρές (αιθανόλη: CH 3 CH 2 OH) ήστερεές(nacl, γλυκόζη: C 6 H 12 O 6 ). 50

51 Μοριακές μονάδες συγκέντρωσης Μοριακή συγκέντρωση κατ όγκο ή (γραμμο)μοριακότητα (Molarity, M): Τα moles της διαλυμένης ουσίας τα οποία περιέχονται σε 1 λίτρο διαλύματος: c = n V όπου: c= συγκέντρωση (concentration) σε mol/l=μ n= moles τηςδιαλυμένηςουσίας,mol V= όγκος του διαλύματος σε L Μοριακή συγκέντρωση κατά βάρος (Molality): Τα moles τηςδιαλυμένηςουσίαςταοποία περιέχονται σε 1 kg διαλύτη 51

52 Συγκέντρωση και moles n = c = m Μ n V r c = m M V r 52

53 Κανονικότητα (Normality, N) Τα (γραμμο)ισοδύναμα (gr-eq ή eq) της διαλυμένης ουσίας τα οποία περιέχονται σε 1 λίτρο διαλύματος. Το ισοδύναμο βάρος (EW) μιας ουσίας σχετίζεται με το μοριακό της βάρος. Ορίζεται με βάση το είδος της ουσίας ή τη χημική αντίδραση στην οποία συμμετέχει. 53

54 Ισοδύναμο βάρος, EW EW = M α r Για ιόντα: α= φορτίο του ιόντος Για οξέα και βάσεις: α= αριθμός των Η + ήτων ΗΟ - που αντιδρούν Για οξειδο-αναγωγικές αντιδράσεις: α= αριθμός των ηλεκτρονίων που ανταλλάσσονται 54

55 Ισοδύναμα και κανονικότητα Ισοδύναμα: eq = m EW όπου: eq: ισοδύναμα m: μάζα της ουσίας σε g EW: ισοδύναμο βάρος Κανονικότητα: N = eq V όπου: Ν: κανονικότητα σε eq/l eq: ισοδύναμα V: όγκος του διαλύματος σε L 55

56 Κανονικότητα και Μοριακότητα N = eq V = m EW V = m Mr α V = α Μ δηλαδή N = α Μ 56

57 Ατομικά βάρη των στοιχείων 57

58 Παραδείγματα 1.1. Να γίνει η μετατροπή 120 mg/l CO 3 2- σε κανονική συγκέντρωση Απάντηση: Ν=4 meq/l 1.2. Να γίνει η μετατροπή 50 mg/l HCl σε κανονική συγκέντρωση (HCl H + + Cl - ) Απάντηση: Ν=1,37 meq/l 1.3. Να μετατραπούν 10 mg/l O 2 σε κανονική συγκέντρωση (O 2 + 4H + +4e - 2H 2 O) Απάντηση: Ν=1,25 meq/l 58

59 Παραδείγματα 1.4. Ένα δείγμα νερού περιέχει [Ca 2+ ]=92 mg/l και [Mg 2+ ]=34 mg/l. Ποια είναι η σκληρότητά του εκφρασμένη σε mg/l CaCO 3 ; Απάντηση: 370 mg/l CaCO Ποιο είναι το περιεχόμενο σε άνθρακα εκφρασμένο σε mg/l C ενός διαλύματος που περιέχει 2 mg/l C 6 H 12 O 6 ; Απάντηση: 0,8 mg/l C 59

60 Μονάδεςσυγκέντρωσηςωςπροςμάζα Η ποσότητα της διαλυμένης ουσίας σε mg ήμg ή ng η οποία περιέχεται σε 1 λίτρο διαλύματος: mg ή μg ή ng/l = μάζα διαλυμένης ουσίας σε mg ή μg ή ng όγκος του διαλύματος σε L mg ή μg ή ng/l Μ = r mmol/l ή μmol/l ή nmol/l 60

61 Αδιάστατες εκφράσεις συγκέντρωσης Μέρη στο εκατομμύριο (parts per million, ppm) ή στο δισεκατομμύριο (parts per billion, ppb) ή στο τρισεκατομμύριο (parts per trillion, ppt): ppm ή ppb ή ppt = μάζα διαλυμένης ουσίας σε mg ή μg ή ng μάζα του διαλύματος σε kg Η πυκνότητα του νερού είναι ρ=1 kg/l Άρα: mg/l=ppm και μg/l=ppb και ng/l=ppt 61

62 Αδιάστατες εκφράσεις συγκέντρωσης Γραμμομοριακό κλάσμα (mole fraction), x x A na n = ή xi = ν n + n A B i= 1 i n ν i= 1 x = 1 62

63 Τρόποι έκφρασης της περιεκτικότητας Περιεκτικότητα επί τοις εκατό βάρος κατά βάρος (% w/w ή % wt): Η ποσότητα της διαλυμένης ουσίας σε g η οποία περιέχεται σε 100 g διαλύματος. Περιεκτικότητα επί τοις εκατό όγκο κατ όγκο (% v/v ή % vol): Ο όγκος της διαλυμένης ουσίας σε ml η οποία περιέχεται σε 100 ml διαλύματος. Περιεκτικότητα επί τοις εκατό βάρος κατ όγκο (% w/v): Η ποσότητα της διαλυμένης ουσίας σε g η οποία περιέχεται σε 100 ml διαλύματος. 63

64 Αραίωση διαλυμάτων c 1, V 1 + V 0 = c 2, V 2 Διάλυμα 1 Νερό Διάλυμα 2 n 1 = c1 V1 n 2 = c2 V2 Τα moles της διαλυμένης ουσίας είναι ίδια πριν και μετά την αραίωση n = = n c V c V Ν = V Ν V

65 Ασκήσεις 1. Υπολογίστε τη γραμμομοριακότητα (molarity) 500 ml διαλύματος που περιέχει 4 g διαλυμένης ουσίας με μοριακό βάρος 80 g/mol. Απάντηση: c=0,1 mol/l 2. Πόσα γραμμάρια διαλυμένης ουσίας με μοριακό βάρος 80 g/mol απαιτούνται για την παρασκευή διαλύματος 250 ml μοριακότητας 0,3 Μ; Απάντηση: 6 g 65

66 Ασκήσεις 3. Απαιτείται η παρασκευή 500 ml διαλύματος NaOH 0,1Μ. Πόση ποσότητα διαλύματος 2Μ και πόση ποσότητα νερού πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή του επιθυμητού διαλύματος; Απάντηση: 25 ml διαλ. 2Μ και475 ml νερού 66

67 Ασκήσεις 4. Υπολογίστε την κανονικότητα των παρακάτω διαλυμάτων: α) Διάλυμα 90 mg/l CO 3 2- (αντίδραση Mg 2+ + CO 3 2- MgCO 3(s) ) β) Διάλυμα 90 mg/l Mg 3 (PO 4 ) 2 (αντίδραση Mg 3 (PO 4 ) 2 3Mg PO 4 3- ) Απάντηση: α) 3 meq/l, β) 2,04 meq/l 67

68 Ασκήσεις 5. Υπολογίστε την κανονικότητα των ακόλουθων διαλυμάτων: α) 146 mg/l HCl (αντίδραση HCl + KOH KCl + H 2 O) β) 30 mg/l H 2 SO 4 (αντίδραση H 2 SO 4 2H + + SO 4 2- ) γ) 90 mg/l CO 3 2- (αντίδραση HCO 3- H + + CO 32 ) Απάντηση: α) 4 meq/l, β) 0,61 meq/l, γ) 1,5 meq/l 68

69 Ασκήσεις 6. Υπολογίστε την κανονικότητα και την γραμμομοριακότητα διαλύματος που παρασκευάζεται με την διάλυση 10 g H 2 SO 2 στο νερό, ώστε να προκύψουν 500 ml διαλύματος. Απάντηση: Ν=0,204 eq/l, M=0.408 mol/l 7. Ένα πρότυπο διάλυμα οξαλικού οξέος έχει κανονικότητα 0,1Ν. Πόση ποσότητα νερού πρέπει να προσθέσουμε σε 50 ml αυτού του πρότυπου διαλύματος ώστε να προκύψει διάλυμα 0,02Ν; Απάντηση: 200 ml νερού 69

70 Επιπλέον ασκήσεις 8. Να βρεθεί η συγκέντρωση των ιόντων Cl -, Br - και Ι - σε mg/l η οποία απαιτείται για την πλήρη αντίδραση με ιόντα Ag + συγκέντρωσης 1 mg/l, αν η στοιχειομετρία της αντίδρασης είναι κάθε φορά 1:1. Απάντηση: 0,33 mg/l Cl -, 0,74 mg/l Br - και 1,18 mg/l Ι -. 70

71 Επιπλέον ασκήσεις 9. Να βρεθεί η συγκέντρωση αζώτου των παρακάτω διαλυμάτων: α) 1 mg/l NO 2-, β) 1 mg/l NO 3-, γ) 1 mg/l NH 4 + Απάντηση: α) 0,30 mg/l N, β) 0,23 mg/l N, γ) 0,78 mg/l N. 10. Η συγκέντρωση ιόντων αμμωνίου NH 4+ σε εκροή μονάδας βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων βρέθηκε 2,3 mg/l. Να βρεθεί αν η τιμή αυτή παραβιάζει το όριο των 1,8 mg/l αμμωνιακού αζώτου. Απάντηση: όχι, 1,79 mg/l N. 71

72 Επιπλέον ασκήσεις 11. Σε μονάδα επεξεργασίας πόσιμου νερού προστίθεται ως κροκιδωτικό ένυδρο θειικό αργίλιο Al 2 (SO 4 ) 2 18H 2 O (alum) σε δοσολογία 25 mg/l. Να βρεθεί η δοσολογία σε mg/l Al. Απάντηση: 2,02 mg/l Al 12. Τα υγρά απόβλητα μιας βιομηχανικής μονάδας περιέχουν 5 mg/l φαινόλης (C 6 H 5 OH). Το όριο απόρριψης των αποβλήτων είναι 3 mg/l ολικού οργανικού άνθρακα (Total Organic Carbon, TOC). Να βρεθεί αν παραβιάζεται το όριο απόρριψης. Απάντηση: Ναι, TOC=3,87 mg/l C 72

73 Επιπλέον ασκήσεις 13. Υπολογίστε τον αριθμό των γραμμαρίων που απαιτούνται για την παρασκευή των παρακάτω διαλυμάτων: α) 200 ml διαλύματος NaCl 0,5 M β) 500 ml διαλύματος K 2 Cr 2 O 7 0,001 M γ) 250 ml διαλύματος Fe(NH 4 ) 2 (SO 4 ) M Απάντηση: α) 5,844 g NaCl, β) 0,147 g K 2 Cr 2 O 7, γ) g Fe(NH 4 ) 2 (SO 4 ) 2 73

74 Πόσιμο νερό 14. Τα κύρια ιόντα που απαντώνται σε ένα δείγμα εμφιαλωμένου νερού είναι: [Ca 2+ ]=33,2 mg/l [Mg 2+ ]=12,6 mg/l [Na + ]=6,3 mg/l [K + ]=0,35 mg/l [HCO 3- ]=153 mg/l [Cl - ]=11,7 mg/l [SO 4 2- ]=5,7 mg/l 74

75 Πόσιμο νερό i. Υπολογίστε τις συγκεντρώσεις των ιόντων σε mol/l και eq/l. ii. Υπολογίστε τη σκληρότητα του νερού εκφρασμένη ως mg/l CaCO 3 (Υπενθύμιση: η σκληρότητα του νερού οφείλεται στα ανθρακικά άλατα ασβεστίου και μαγνησίου). Συμφωνεί η τιμή που υπολογίσατε με την τιμή η οποία αναγράφεται στην ετικέτα του εμφιαλωμένου νερού; iii. Το νερό είναι ηλεκτρικά ουδέτερο και ως εκ τούτου θα πρέπει οι ισοδύναμες συγκεντρώσεις ανιόντων και κατιόντων να είναι ίσες. Είναι το εμφιαλωμένο νερό του παραδείγματος ηλεκτρικά ουδέτερο; 75

76 Απαντήσεις i. Συγκεντρώσεις των ιόντων σε mol/l και eq/l. [Ca 2+ ]=33,2 mg/l ή 0,828 mmol/l ή 1,656 meq/l [Mg 2+ ]=12,6 mg/l ή 0,518 mmol/l ή 1,036 meq/l [Na + ]=6,3 mg/l ή 0,274 mmol/l ή 0,274 meq/l [K + ]=0,35 mg/l ή 0,009 mmol/l ή 0,009 meq/l [HCO 3- ]=153 mg/l ή 2,508 mmol/l ή 2,508 meq/l [Cl - ]=11,7 mg/l ή 0,331 mmol/l ή 0,331 meq/l [SO 2-4 ]=5,7 mg/l ή 0,059 mmol/l ή 0,118 meq/l 76

77 Απαντήσεις ii. Σκληρότητα του νερού εκφρασμένη ως mg/l CaCO 3 : [Ca 2+ ]+[Mg 2+ ]=1,346 mmol/l Άρα σκληρότητα: 1, ,086=134,7 mg/l CaCO 3 Τιμή στην ετικέτα του εμφιαλωμένου νερού: 134 mg/l CaCO 3 Πολύ καλή συμφωνία τιμών 77

78 Απαντήσεις Ηλεκτρική ουδετερότητα Σeq/L κατιόντων=2,975 meq/l Σeq/L ανιόντων=2,957 meq/l 2,975-2,957 Σχετικό σφάλμα = 100 = 2,975 0,6% Άρα πράγματι το νερό είναι ηλεκτρικά ουδέτερο 78

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ Η συγκέντρωση συμβολίζεται γενικά με το σύμβολο C ή γράφοντας τον μοριακό τύπο της διαλυμένης ουσίας ανάμεσα σε αγκύλες, π.χ. [ΝΗ 3 ] ή [Η 2 SO 4 ]. Σε κάθε περίπτωση,

Διαβάστε περισσότερα

Νίκος Ξεκουκουλωτάκης. Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Γραφείο Κ1.122, τηλ.:

Νίκος Ξεκουκουλωτάκης. Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος. Γραφείο Κ1.122, τηλ.: Υδατική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ1.122, τηλ.:28210-37796 e-mail:nikosxek@gmail.com Σύγγραμμα 2 Περίληψη Σκοπός του μαθήματος Το νερό Απαραίτητες

Διαβάστε περισσότερα

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής

Γενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή

Διαβάστε περισσότερα

1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε

1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε 1 o ΓΕΛ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ A ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1- ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ-ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ - Τι πρέπει να γνωρίζουμε 1. Βασικά μεγέθη και μονάδες αυτών που θα χρησιμοποιηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Χημεία Ενότητα 15: Διαλύματα Αν. Καθηγητής Γεώργιος Μαρνέλλος e-mail: gmarnellos@uowm.gr Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες

Διαβάστε περισσότερα

1 η Εργαστηριακή άσκηση. Παρασκευή Αραίωση. διαλύματος. Δρ. Άρης Γιαννακάς - Ε.ΔΙ.Π.

1 η Εργαστηριακή άσκηση. Παρασκευή Αραίωση. διαλύματος. Δρ. Άρης Γιαννακάς - Ε.ΔΙ.Π. 1 η Εργαστηριακή άσκηση Παρασκευή Αραίωση διαλύματος 1 Θεωρητικό Μέρος Εισαγωγικές έννοιες Όπως είναι γνωστό η ύλη διαχωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες: Τις καθαρές ουσίες (στοιχεία, χημικές ενώσεις)

Διαβάστε περισσότερα

1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ

1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 1 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΡΔΙΤΣΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΗΛΙΑΣ ΝΟΛΗΣ-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ 2012 Διαλύματα Διάλυμα ονομάζεται κάθε ομογενές μείγμα δύο ή περισσοτέρων συστατικών. Κάθε

Διαβάστε περισσότερα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα

Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας

Διαβάστε περισσότερα

Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Μ Ε Τ Ρ Ι Α

Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Μ Ε Τ Ρ Ι Α 71 Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Ο Μ Ε Τ Ρ Ι Α Οι μάζες των ατόμων και των μορίων είναι πολύ μικρές και δεν ενδείκνυται για τον υπολογισμό τους η χρήση των συνηθισμένων μονάδων μάζας ( Kg ή g ) γιατί προκύπτουν αριθμοί

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Διάλυμα ονομάζεται κάθε ομοιογενές σύστημα, αποτελούμενο από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, το οποίο έχει την ίδια σύσταση σε όλη τη μάζα του. Είναι δυνατό να υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ

ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ ΔΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΡΟΠΗ Α------------Β δ+ δ- μ Εάν µ ΟΛ 0 πολική Εάν µ ΟΛ =0 άπολη ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΔΙΑΤΟΜΙΚΑ ΜΟΡΙΑ Εάν τα άτοµα είναι ίδια

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΘΕΜΑ 1ο Για τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α3 να μεταφέρετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα μόνο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων)

ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) ΧΗΜΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ I (Ar, Mr, mol, N A, V m, νόμοι αερίων) 1. Να εξηγήσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές. i. H σχετική ατομική μάζα μετριέται σε γραμμάρια. ii. H σχετική ατομική μάζα είναι

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 8 η : Υγρά, Στερεά & Αλλαγή Φάσεων. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής.

Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 8 η : Υγρά, Στερεά & Αλλαγή Φάσεων. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 8 η : Υγρά, Στερεά & Αλλαγή Φάσεων Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Πολικοί Ομοιοπολικοί Δεσμοί & Διπολικές Ροπές 2 Όπως έχει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Διαλύματα Παρασκευή Διαλυμάτων

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Διαλύματα Παρασκευή Διαλυμάτων ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Διαλύματα Παρασκευή Διαλυμάτων Ιωάννης Πούλιος Ιωάννης Ζιώγας Αθανάσιος Κούρας Ευαγγελία Μανώλη ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου 2015. Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου 2015. Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου ΘΕΜΑ 1 ο Για τις ερωτήσεις 1.1 έως 1.5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1.1 Τα ισότοπα άτομα: α. έχουν ίδιο αριθμό νετρονίων β. έχουν την ίδια μάζα

Διαβάστε περισσότερα

Τι ονομάζουμε χημικό στοιχείο; Δώστε ένα παράδειγμα. Ερώτηση θεωρίας. Τι ονομάζουμε χημική ένωση; Δώστε ένα παράδειγμα. Ερώτηση θεωρίας.

Τι ονομάζουμε χημικό στοιχείο; Δώστε ένα παράδειγμα. Ερώτηση θεωρίας. Τι ονομάζουμε χημική ένωση; Δώστε ένα παράδειγμα. Ερώτηση θεωρίας. ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 23-04-2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΜΑΡΙΝΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ο ΘΕΜΑ 1 1.1 Τα πρωτόνια που περιέχονται στον πυρήνα του στοιχείου Χ είναι κατά 1 λιγότερα

Διαβάστε περισσότερα

Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα.

Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα. 1. ΔΙΑΛΥΜΑ Διάλυμα καλείται κάθε ομογενές σύστημα, το οποίο αποτελείται από δύο ή περισσότερες χημικές ουσίες, και έχει την ίδια σύσταση σε όλη του τη μάζα. Ετερογενές σύστημα καλείται αυτό, το οποίο αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26 04 2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Θεοδοσία Τσαβλίδου, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 1.1 Στον επόμενο πίνακα δίνονται τα σημεία τήξης και τα

Διαβάστε περισσότερα

AΝΑΛΟΓΙΑ ΜΑΖΩΝ ΣΤΟΧΕΙΩΝ ΧΗΜΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

AΝΑΛΟΓΙΑ ΜΑΖΩΝ ΣΤΟΧΕΙΩΝ ΧΗΜΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 2 ο Γυμνάσιο Καματερού 1 ΦΥΣΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ 1. Πόσα γραμμάρια είναι: ι) 0,2 kg, ii) 5,1 kg, iii) 150 mg, iv) 45 mg, v) 0,1 t, vi) 1,2 t; 2. Πόσα λίτρα είναι: i) 0,02 m 3, ii) 15 m 3, iii) 12cm

Διαβάστε περισσότερα

Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους.

Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους. Διαλύτης: η ουσία που βρίσκεται σε μεγαλύτερη αναλογία

Διαβάστε περισσότερα

Mέρος Α : Δομή ατόμων και χημικός δεσμός

Mέρος Α : Δομή ατόμων και χημικός δεσμός Mέρος Α : Δομή ατόμων και χημικός δεσμός Άσκηση 1 (10 μονάδες) Να γράψετε την ηλεκτρονιακή δομή των παρακάτω ατόμων ή ιόντων: 1. Cu 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 3d 9 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na

ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΟΞΕΩΝ Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών. Αντιδρούν με μέταλλα και παράγουν αέριο υδρογόνο (δες απλή αντικατάσταση) Αντιδρούν με ανθρακικά άλατα και παράγουν αέριο CO2. Έχουν όξινη

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ. ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ (4) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ xhmeiastokyma.

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ. ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ (4) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ xhmeiastokyma. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ (4) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΘΕΜΑΤΩΝ: ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α5 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Ιωάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός. Όλα τα Σωστό-Λάθος της τράπεζας θεμάτων για τη Χημεία Α Λυκείου

Δρ. Ιωάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός. Όλα τα Σωστό-Λάθος της τράπεζας θεμάτων για τη Χημεία Α Λυκείου Όλα τα Σωστό-Λάθος της τράπεζας θεμάτων για τη Χημεία Α Λυκείου 1. Το ιόν του νατρίου, 11Νa +, προκύπτει όταν το άτομο του Na προσλαμβάνει ένα ηλεκτρόνιο. Λ, όταν αποβάλλει ένα ηλεκτρόνιο 2. Σε 2 mol NH3

Διαβάστε περισσότερα

ΙΟΝΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ ΙΟΝΤΙΚΟΣ Ή ΕΤΕΡΟΠΟΛΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ

ΙΟΝΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ ΙΟΝΤΙΚΟΣ Ή ΕΤΕΡΟΠΟΛΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ ΙΟΝΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΠΟΛΙΚΟΣ ΔΕΣΜΟΣ Το είδος του χημικού δεσμού που θα προκύψει κατά την ένωση δύο ατόμων εξαρτάται από την σχετική ένταση των ελκτικών δυνάμεων που ασκούν οι πυρήνες των δύο ατόμων στα ηλεκτρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις

Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεώργιος Παπαδόπουλος, Καθηγητής Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Τ.Ε. Άρτα, 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

Print to PDF without this message by purchasing novapdf (http://www.novapdf.com/)

Print to PDF without this message by purchasing novapdf (http://www.novapdf.com/) ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΗΜΙΚΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ ΘΕΩΡΙΑ 1 Μol μιας ουσίας (στοιχείου ή ενώσεως) είναι η ποσότητα ύλης που αποτελείται από N A = 6,0220453 x 10 23 σωματίδια. O αριθμός N A = 6,0220453 x 10

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 9 η : Διαλύματα & οι ιδιότητές τους. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής.

Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ανόργανη Χημεία. Ενότητα 9 η : Διαλύματα & οι ιδιότητές τους. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 9 η : Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Διαλύματα 2 Τα ομοιογενή μίγματα μπορούν να ταξινομηθούν

Διαβάστε περισσότερα

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C.

Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. 4.1 Βασικές έννοιες Ατομική μονάδα μάζας (amu) ορίζεται ως το 1/12 της μάζας του ατόμου του άνθρακα 12 6 C. Σχετική ατομική μάζα ή ατομικό βάρος λέγεται ο αριθμός που δείχνει πόσες φορές είναι μεγαλύτερη

Διαβάστε περισσότερα

(Από το βιβλίο Γενική Χημεία των Ebbing, D. D., Gammon, S. D., Εκδόσεις Παπασωτηρίου )

(Από το βιβλίο Γενική Χημεία των Ebbing, D. D., Gammon, S. D., Εκδόσεις Παπασωτηρίου ) Δυνάμεις διπόλου διπόλου (Από το βιβλίο Γενική Χημεία των Ebbing, D. D., Gammon, S. D., Εκδόσεις Παπασωτηρίου ) Τα πολικά μόρια μπορούν να έλκονται αμοιβαία μέσω δυνάμεων διπόλου διπόλου. Η δύναμη διπόλου

Διαβάστε περισσότερα

Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ 10/04/017 ΕΩΣ /04/017 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: A ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ XHMEIA Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις Α1 Α5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια.

ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ. Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Οι φυσικές καταστάσεις της ύλης είναι η στερεή, η υγρή και η αέρια. Οι μεταξύ τους μεταβολές εξαρτώνται από τη θερμοκρασία και την πίεση και είναι οι παρακάτω: ΣΗΜΕΙΟ ΤΗΞΗΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Παράγοντες που εξηγούν τη διαλυτότητα. Είδη διαλυμάτων

Παράγοντες που εξηγούν τη διαλυτότητα. Είδη διαλυμάτων Παράγοντες που εξηγούν τη διαλυτότητα 1. Η φυσική τάση των ουσιών να αναμιγνύονται μεταξύ τους. 2. Οι σχετικές ελκτικές δυνάμεις μεταξύ των χημικών οντοτήτων του διαλύματος Είδη διαλυμάτων Στα διαλύματα

Διαβάστε περισσότερα

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ

Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ. Χημεία ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ ΑΕΝ / ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ ΣΧΟΛΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ Καθηγητής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΝΙΗΛ ΠΛΑΪΝΑΚΗΣ Χημεία ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΣ 2 Ογκομέτρηση προχοϊδα διάλυμα HCl ΕΔΩ ακριβώς μετράμε τον όγκο ( στην εφαπτομένη της καμπύλης

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί

Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί Κεφάλαιο 2 Χημικοί Δεσμοί Σύνοψη Παρουσιάζονται οι χημικοί δεσμοί, ιοντικός, μοριακός, ατομικός, μεταλλικός. Οι ιδιότητες των υλικών τόσο οι φυσικές όσο και οι χημικές εξαρτώνται από το είδος ή τα είδη

Διαβάστε περισσότερα

Αρχές ισοσταθμίσεως της μάζας και ηλεκτρικής ουδετερότητας

Αρχές ισοσταθμίσεως της μάζας και ηλεκτρικής ουδετερότητας Αρχές ισοσταθμίσεως της μάζας και ηλεκτρικής ουδετερότητας Κατά τη λύση προβλημάτων χημικής ισορροπίας, χρησιμοποιούμε, συνήθως, εκτός από τις εκφράσεις των σταθερών ισορροπίας, (δηλαδή τις εξισώσεις που

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα Α. Ονοματεπώνυμο: Χημεία Α Λυκείου Διαγώνισμα εφ όλης της ύλης. Αξιολόγηση :

Θέμα Α. Ονοματεπώνυμο: Χημεία Α Λυκείου Διαγώνισμα εφ όλης της ύλης. Αξιολόγηση : Ονοματεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Επιμέλεια διαγωνίσματος: Αξιολόγηση : Χημεία Α Λυκείου Διαγώνισμα εφ όλης της ύλης Τσικριτζή Αθανασία Θέμα Α 1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ

ΙΑΜΟΡΙΑΚΕΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ ΥΝΑΜΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΙΟΝΤΩΝ Χρήστος Παππάς Επίκουρος Καθηγητής 1 ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΙΠΟΛΙΚΗ ΡΟΠΗ δ+ δ- Α------------Β μ Aν μ ΟΛ 0 πολική Aν μ ΟΛ =0 άπολη 2 ΠΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΛΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΙΑΤΟΜΙΚΑ ΜΟΡΙΑ Αν τα άτομα

Διαβάστε περισσότερα

Μια πρόταση παρουσίασης με

Μια πρόταση παρουσίασης με Διαμοριακές δυνάμεις Μια πρόταση παρουσίασης με το PowerPoint Διαμοριακές δυνάμεις Είναι οι ελκτικές δυνάμεις ηλεκτροστατικής φύσης (ασθενέστερες από τις ενδομοριακές) που ασκούνται μεταξύ μορίων (του

Διαβάστε περισσότερα

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης 1. Πόσα πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια περιέχει καθένα από τα επόμενα άτομα: 7 26 112 3 12 47 Li, Mg, Ag. 7 3Li : Ο ατομικός αριθμός (Ζ) είναι 3

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Στην ετικέτα φιάλης νερού Λουτρακίου (atural Mineral Water) αναγράφεται η τιμή ολικής σκληρότητας 89 αμερικανικοί βαθμοί σκληρότητας. Πόσα ml προτύπου διαλύματος EDTA

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία: Μεταθετικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole

Χημεία: Μεταθετικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole Χημικές αντιδράσεις - Σχετική ατομική μάζα - Σχετική μοριακή μάζα - mole 46 Να γραφούν οι αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης με τις οποίες μπορούν να παρασκευαστούν: α ΗΒr β Pb(OH) γ KNO α Το HBr είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Για καθεμιά από τις ακόλουθες ομάδες, τοποθετήστε τα άτομα και / ή τα ιόντα κατά σειρά ελαττούμενου μεγέθους (από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο) (α) Cu, Cu +, Cu

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήριο ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

Φροντιστήριο ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου ΘΕΜΑ 1 ο Για τις ερωτήσεις 1.1 έως 1.4 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1.1 Δίνεται το χημικό στοιχείο 15 Χ. Για το στοιχείο αυτό ισχύει: α. όταν ενώνεται

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Α Λυκείου. Διαλύματα

Χημεία Α Λυκείου. Διαλύματα Διαλύματα Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων ουσιών, οι οποίες αποούν τα συστατικά του διαλύματος. Από τα συστατικά αυτά, εκείνο που έχει την ίδια φυσική κατάσταση με αυτή του διαλύματος

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018

Χημεία Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: A1. Το χημικό στοιχείο Χ ανήκει

Διαβάστε περισσότερα

Μεταλλικός δεσμός - Κρυσταλλικές δομές Ασκήσεις

Μεταλλικός δεσμός - Κρυσταλλικές δομές Ασκήσεις Μεταλλικός δεσμός - Κρυσταλλικές δομές Ασκήσεις Ποια από τις ακόλουθες προτάσεις ισχύει για τους μεταλλικούς δεσμούς; α) Οι μεταλλικοί δεσμοί σχηματίζονται αποκλειστικά μεταξύ ατόμων του ίδιου είδους μετάλλου.

Διαβάστε περισσότερα

XHMEIA. 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. ΘΕΜΑ 1 ο. Να δώσετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω περιπτώσεις.

XHMEIA. 1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ. ΘΕΜΑ 1 ο. Να δώσετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω περιπτώσεις. ΘΕΜΑ ο Α ΛΥΚΕΙΟΥ-ΧΗΜΕΙΑ ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Να δώσετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω περιπτώσεις.. Η πυκνότητα ενός υλικού είναι 0 g / cm. Η πυκνότητά του σε g/ml είναι: a. 0,00 b., c. 0,0 d. 0,000. Ποιο από

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ

ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ - ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Χημεία Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α, Β ΤΑΞΕΙΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Α ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ και Α ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑΛ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

XHMEIA Α ΛΥΚΕΙΟΥ GI_A_CHIM_0_2530 ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ

XHMEIA Α ΛΥΚΕΙΟΥ GI_A_CHIM_0_2530 ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑΤΑ: XHMEIA Α ΛΥΚΕΙΟΥ GI_A_CHIM_0_2530 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/05/2014 ΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ 2.1 Δίνονται: υδρογόνο, 1H, άζωτο, 7N α) Να γράψετε την κατανοµή των ηλεκτρονίων σε στιβάδες

Διαβάστε περισσότερα

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 12 η : Υδατική ισορροπία Οξέα & βάσεις. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 12 η : Υδατική ισορροπία Οξέα & βάσεις. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 12 η : Υδατική ισορροπία Οξέα & βάσεις Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Οι Έννοιες Οξύ Βάση: Η Θεωρία Brønsted - Lowry 2 Σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 4 Καταστάσεις της Ύλης: Αέρια, Υγρά και Στερεά

Κεφάλαιο 4 Καταστάσεις της Ύλης: Αέρια, Υγρά και Στερεά Κεφάλαιο 4 Καταστάσεις της Ύλης: Αέρια, Υγρά και Στερεά Σύνοψη Η ύλη χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία φυσικών καταστάσεων όπως αέρια, υγρή, στερεή. Οι διάφορες αυτές φάσεις που μπορεί να έχει μία ουσία

Διαβάστε περισσότερα

2.3 Είδη χημικών δεσμών: Ιοντικός ομοιοπολικός δοτικός ομοιοπολικός δεσμός.

2.3 Είδη χημικών δεσμών: Ιοντικός ομοιοπολικός δοτικός ομοιοπολικός δεσμός. 2.3 Είδη χημικών δεσμών: Ιοντικός ομοιοπολικός δοτικός ομοιοπολικός δεσμός. 11.1. Ποια είδη χημικών δεσμών γνωρίζετε; Υπάρχουν δύο βασικά είδη χημικών δεσμών: ο ιοντικός ή ετεροπολικός δεσμός και ο ομοιοπολικός

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 ο Στις επόµενες ερωτήσεις να επιλέξετε την σωστή απάντηση : 1. Το µικρότερο σωµατίδιο ενός στοιχείου που µπορεί να πάρει µέρος στον σχηµατισµό χηµικών

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗ

ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗ 1 η : A) 9,8g H 3 PO 4 αντιδρούν με την κατάλληλη ποσότητα NaCl σύμφωνα με την χημική εξίσωση: H 3 PO 4 + 3NaCl Na 3 PO 4 + 3HCl. Να υπολογίσετε πόσα λίτρα αέριου HCl παράγονται,

Διαβάστε περισσότερα

Διάλυμα, είναι κάθε ομογενές μίγμα δύο ή περισσότερων ουσιών.

Διάλυμα, είναι κάθε ομογενές μίγμα δύο ή περισσότερων ουσιών. Διάλυμα, είναι κάθε ομογενές μίγμα δύο ή περισσότερων ουσιών. Διαλύτης: Είναι το συστατικό του διαλύματος που έχει την ίδια φυσική κατάσταση με το διάλυμα. Όταν περισσότερα από ένα συστατικά έχουν την

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 6: Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 6: Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 6: Διαλύματα & οι ιδιότητές τους Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Διαλύματα Τα ομοιογενή μίγματα

Διαβάστε περισσότερα

Α ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΡΧΗ 1 ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Α ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 23/04/2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α4 να γράψετε στο τετράδιο σας το γράµµα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

2. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

2. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2. ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Τύποι διαλυμάτων Διαλυτότητα και η διαδικασία διάλυσης Επιδράσεις θερμοκρασίας και πίεσης πάνω στη διαλυτότητα Τρόποι έκφρασης της συγκέντρωσης Τάση ατμών διαλύματος Ανύψωση σημείου

Διαβάστε περισσότερα

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 3: Υπολογισμοί Υδροχημικών Παραμέτρων Μονάδες Συγκέντρωσης. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας

ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 3: Υπολογισμοί Υδροχημικών Παραμέτρων Μονάδες Συγκέντρωσης. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 3: Υπολογισμοί Υδροχημικών Παραμέτρων Μονάδες Συγκέντρωσης Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Υπολογισμοί υδροχημικών παραμέτρων Κατανόηση των

Διαβάστε περισσότερα

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Xημεία β γυμνασίου. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Xημεία β γυμνασίου Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής 1. Ένα υγρό βρέθηκε με τη βοήθεια του ζυγού ότι έχει μάζα 22g και με τη βοήθεια ογκομετρικού κυλίνδρου ότι έχει όγκο 20 ml. Η πυκνότητά του είναι: α. 1,1

Διαβάστε περισσότερα

6. To στοιχείο νάτριο, 11Na, βρίσκεται στην 1η (IA) ομάδα και την 2η περίοδο του Περιοδικού Πίνακα.

6. To στοιχείο νάτριο, 11Na, βρίσκεται στην 1η (IA) ομάδα και την 2η περίοδο του Περιοδικού Πίνακα. Όλα τα Σωστό-Λάθος της τράπεζας θεμάτων για τη Χημεία Α Λυκείου 1. Το ιόν του νατρίου, 11 Νa +, προκύπτει όταν το άτομο του Na προσλαμβάνει ένα ηλεκτρόνιο. 2. Σε 2 mol NH 3 περιέχεται ίσος αριθμός μορίων

Διαβάστε περισσότερα

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης

Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης Δομικά σωματίδια - Καταστάσεις και ιδιότητες της ύλης 1. Πόσα πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια περιέχει καθένα από τα επόμενα άτομα: 7 26 112 3 12 47 Li, Mg, Ag. 7 3Li : Ο ατομικός αριθμός (Ζ) είναι 3

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Ιωάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός. Όλα τα Θέματα της Τράπεζας στη Χημεία που σχετίζονται με το Χημικό Δεσμό

Δρ. Ιωάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός. Όλα τα Θέματα της Τράπεζας στη Χημεία που σχετίζονται με το Χημικό Δεσμό Όλα τα Θέματα της Τράπεζας στη Χημεία που σχετίζονται με το Χημικό Δεσμό Θέμα 1. Να αναφέρετε δυο διαφορές μεταξύ ομοιοπολικών και ιοντικών ενώσεων. Στις ιοντικές ενώσεις οι δομικές μονάδες είναι τα ιόντα,

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ. Να δίδουν τον ορισμό του χημικού δεσμού. Να γνωρίζουν τα είδη των δεσμών. Να εξηγούν το σχηματισμό του ιοντικού ομοιοπολικού δεσμού.

ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ. Να δίδουν τον ορισμό του χημικού δεσμού. Να γνωρίζουν τα είδη των δεσμών. Να εξηγούν το σχηματισμό του ιοντικού ομοιοπολικού δεσμού. ΧΗΜΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Στο τέλος αυτής της διδακτικής ενότητας οι μαθητές θα πρέπει να μπορούν: Να δίδουν τον ορισμό του χημικού δεσμού. Να γνωρίζουν τα είδη των δεσμών Να εξηγούν το σχηματισμό

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση 2η. Παρασκευή Αραίωση διαλύματος

Άσκηση 2η. Παρασκευή Αραίωση διαλύματος Άσκηση 2η Παρασκευή Αραίωση διαλύματος 2 Θεωρητικό μέρος Η ύλη διαχωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες: Τις καθαρές ουσίες (στοιχεία, χημικές ενώσεις) Τα μίγματα (δύο ή περισσότερες καθαρές ουσίες) Τα μίγματα

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα 2ο 2.1. Α) Β) α) 2.2. Α) Θέμα 4ο

Θέμα 2ο 2.1. Α) Β) α) 2.2. Α) Θέμα 4ο 2.1. Α) Το στοιχείο X έχει 17 ηλεκτρόνια. Αν στον πυρήνα του περιέχει 3 νετρόνια περισσότερα από τα πρωτόνια, να υπολογισθούν ο ατομικός και ο μαζικός αριθμός του στοιχείου Χ. (μονάδες 6) Β) α) Να γίνει

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Χημεία - Γεωχημεία

Περιβαλλοντική Χημεία - Γεωχημεία Περιβαλλοντική Χημεία - Γεωχημεία Διαφάνειες 2 ου Μαθήματος ακ. Έτος 2016-2017 Γαλάνη Απ. Αγγελική, Χημικός Ph.D. Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό (Ε.ΔΙ.Π.) Χημείας ΕΙΔΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ Αντιδράσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 23/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 23/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ 23/04/2017 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΚΥΚΚΟΥ ΠΑΦΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2010 2011 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2011 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ : Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ:.

ΛΥΚΕΙΟ ΚΥΚΚΟΥ ΠΑΦΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2010 2011 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2011 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ : Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ:. ΛΥΚΕΙΟ ΚΥΚΚΟΥ ΠΑΦΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2010 2011 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2011 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ : Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΒΑΘΜΟΣ:. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 24.05.2011 ΧΡΟΝΟΣ : 10.30 12.30 ( Χημεία - Φυσιογνωστικά)

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ, ΛΕΜΕΣΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2004 2005 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ, ΛΕΜΕΣΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2004 2005 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ, ΛΕΜΕΣΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2004 2005 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ Τάξη : Β Λυκείου Ηµεροµηνία : 8/06/2005 ιάρκεια : 2,5 ώρες Αριθµός σελίδων: 5 Χρήσιµα

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2

ΧΗΜΕΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2 ΕΝΟΤΗΤΑ: 1.2 Η ύλη συναντάται σε τρεις φυσικές καταστάσεις: Στερεή: έχει καθορισμένη μάζα, σχήμα και όγκο. Υγρή: έχει καθορισμένη μάζα και όγκο, ενώ σχήμα κάθε φορά παίρνει το σχήμα του δοχείου που το

Διαβάστε περισσότερα

Α.2 Από τα παρακάτω ζεύγη στοιχείων ευγενή αέρια είναι: α. 12 Mg και 20 Ca β. 2 He και 18 Αr γ. 6 C και 14 Si δ. 17 Cl και 35 Br

Α.2 Από τα παρακάτω ζεύγη στοιχείων ευγενή αέρια είναι: α. 12 Mg και 20 Ca β. 2 He και 18 Αr γ. 6 C και 14 Si δ. 17 Cl και 35 Br ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 01 / 12 / 2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α.1 έως Α.5 να γράψετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση δίπλα στον αριθμό της ερώτησης.

Διαβάστε περισσότερα

Καταστάσεις της ύλης. αέρια υγρή στερεά

Καταστάσεις της ύλης. αέρια υγρή στερεά Καταστάσεις της ύλης αέρια υγρή στερεά Ύλη Καθαρή ουσία Μίγμα Στοιχείο Ένωση Ομογενές Ετερογενές Παράδειγμα: νάτριο, υδρογόνο Παράδειγμα: Αλάτι, νερό Παράδειγμα: αέρας, Αλάτι σε νερό Παράδειγμα: λάδι και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο H XHΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Χημεία της ζωής 1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο H XHΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Χημεία της ζωής 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο H XHΜΕΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ Χημεία της ζωής 1 2.1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ Η Βιολογία μπορεί να μελετηθεί μέσα από πολλά και διαφορετικά επίπεδα. Οι βιοχημικοί, για παράδειγμα, ενδιαφέρονται περισσότερο

Διαβάστε περισσότερα

Χηµεία Α Γενικού Λυκείου

Χηµεία Α Γενικού Λυκείου Χηµεία Α Γενικού Λυκείου Απαντήσεις στα θέματα της Τράπεζας Θεμάτων Συγγραφή απαντήσεων: 'Αρης Ασλανίδης Χρησιμοποιήστε τους σελιδοδείκτες (bookmarks) στο αριστερό μέρος της οθόνης για την πλοήγηση μέσα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ÓÕÍÅÉÑÌÏÓ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2014 ÓÕÍÅÉÑÌÏÓ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 23 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α1. δ Α2. γ Α3. α Α4. δ Α5. β Α6. α) ιαλυτότητα ορίζεται η µέγιστη ποσότητα µιας ουσίας

Διαβάστε περισσότερα

Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων

Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Άσκηση 8η Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Διάσταση 2 ετεροπολικών

Διαβάστε περισσότερα

Γυμνάσιο Aγίου Αθανασίου Σχολική χρονιά: 2012-2013 Μάθημα: Χημεία Όνομα μαθητή/τριας: Ημερομηνία:

Γυμνάσιο Aγίου Αθανασίου Σχολική χρονιά: 2012-2013 Μάθημα: Χημεία Όνομα μαθητή/τριας: Ημερομηνία: Γυμνάσιο Aγίου Αθανασίου Σχολική χρονιά: 2012-2013 Μάθημα: Χημεία Τάξη Β Όνομα μαθητή/τριας: Ημερομηνία: 1) Να γράψετε τι ονομάζεται μείγμα; 2) Να γράψετε τι ονομάζεται ετερογενές μείγμα; 3) Να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

2.1.Ο παρακάτω πίνακας δίνει μερικές πληροφορίες για τα άτομα των στοιχείων Mg και Cl: Αριθμός ηλεκτρονίων. Αριθμός νετρονίων Mg 12 12 Cl 35 17

2.1.Ο παρακάτω πίνακας δίνει μερικές πληροφορίες για τα άτομα των στοιχείων Mg και Cl: Αριθμός ηλεκτρονίων. Αριθμός νετρονίων Mg 12 12 Cl 35 17 2.1.Ο παρακάτω πίνακας δίνει μερικές πληροφορίες για τα άτομα των στοιχείων Mg και Cl: Στοιχείο Ατομικός αριθμός Μαζικός αριθμός Αριθμός ηλεκτρονίων Αριθμός πρωτονίων Αριθμός νετρονίων Mg 12 12 Cl 35 17

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος

Ανάλυση Τροφίμων. Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Οι Έννοιες Οξύ Βάση:

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ B ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2007-2008 ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΣΤΟΧΟΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 1. Ταξινόμηση

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1 Ο ( 1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ)

ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1 Ο ( 1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ) ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1 Ο ( 1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ) ΘΕΜΑ 1 Ο Να εξηγήσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και να διορθώσετε τις λανθασµένες: 1. Τα άτοµα όλων των στοιχείων είναι διατοµικά.. Το 16 S έχει ατοµικότητα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: A ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 14 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης

Διαβάστε περισσότερα

Ca. Να μεταφέρετε στην κόλλα σας συμπληρωμένο τον παρακάτω πίνακα που αναφέρεται στο άτομο του ασβεστίου: ΣΤΙΒΑΔΕΣ νετρόνια K L M N Ca 2

Ca. Να μεταφέρετε στην κόλλα σας συμπληρωμένο τον παρακάτω πίνακα που αναφέρεται στο άτομο του ασβεστίου: ΣΤΙΒΑΔΕΣ νετρόνια K L M N Ca 2 Ερωτήσεις Ανάπτυξης 1. Δίνεται ότι: 40 20 Ca. Να μεταφέρετε στην κόλλα σας συμπληρωμένο τον παρακάτω πίνακα που αναφέρεται στο άτομο του ασβεστίου: ΣΤΙΒΑΔΕΣ νετρόνια K L M N Ca 2 2. Tι είδους δεσμός αναπτύσσεται

Διαβάστε περισσότερα

Επιμέλεια: Φροντιστήρια «ΟΜΟΚΕΝΤΡΟ ΦΛΩΡΟΠΟΥΛΟΥ»

Επιμέλεια: Φροντιστήρια «ΟΜΟΚΕΝΤΡΟ ΦΛΩΡΟΠΟΥΛΟΥ» Τρίτη 27 Μαΐου 2014 Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΝΕΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑ Επιμέλεια: Φροντιστήρια «ΟΜΟΚΕΝΤΡΟ ΦΛΩΡΟΠΟΥΛΟΥ» ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1-Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. δ. 39 φορές μεγαλύτερη από το της μάζας του ατόμου του 12 C 12 Μονάδες 5

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. δ. 39 φορές μεγαλύτερη από το της μάζας του ατόμου του 12 C 12 Μονάδες 5 ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 25-02 - 2018 Μαρία Βασιλείου, Σπύρος Παπαμιχάλης, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα

Διαβάστε περισσότερα

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. Να βρεθεί η δομή των παρακάτω ατόμων: 23 11 Na, 40 20 Ca, 33 16 S, 127 53 I, 108

Διαβάστε περισσότερα

Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση:

Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Μετά το τέλος της μελέτης του 4ου κεφαλαίου, ο μαθητής θα πρέπει να είναι σε θέση: Να γνωρίζει το πως ορίζονται η ατομική μονάδα μάζας, η σχετική ατομική μάζα (Αr) και η σχετική μοριακή μάζα (Μr). Να υπολογίζει

Διαβάστε περισσότερα

Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη

Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη Διαλύματα 1 Διαδικασία διάλυσης Σε ένα δάλ διάλυμα, η διαλυμένη ουσία διασπείρεται ομοιόμορφα σε όλη τη μάζα του διαλύτη 1. Τα μόρια του διαλύτη έλκονται από τα επιφανειακά ιόντα 2. Κάθε ιόν περιβάλλεται

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα

Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα Στοιχειμετρικοί υπολογισμοί σε διαλύματα 23-1. Τι εκφράζουν οι συντελεστές μιας χημικής αντίδρασης; Οι συντελεστές σε μία χημική εξίσωση καθορίζουν την αναλογία mol των αντιδρώντων και προϊόντων στην αντίδραση.

Διαβάστε περισσότερα

6. ιαμοριακές δυνάμεις

6. ιαμοριακές δυνάμεις 6. ιαμοριακές δυνάμεις ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός αυτού του κεφαλαίου είναι να γνωρίσουμε τα είδη των ελκτικών δυνάμεων που αναπτύσσονται μεταξύ των μορίων των ομοιοπολικών ενώσεων και την επίδραση που ασκούν οι δυνάμεις

Διαβάστε περισσότερα

1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. 19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10.

1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. 19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10. 19. Βλέπε θεωρία σελ. 9 και 10. 7 1. ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 20. Βλέπε θεωρία α) σελ. 8, β) σελ. 8, γ) σελ. 9. 21. α) ζυγού, β) I. προχοΐδας Π. ογκομετρικού κυλίνδρου. 22. Με το ζυγό υπολογίζουμε τη μάζα. O όγκος

Διαβάστε περισσότερα

Επαναληπτικές Ασκήσεις

Επαναληπτικές Ασκήσεις Επαναληπτικές Ασκήσεις Ενότητα 1: Εισαγωγή στη Χημεία 1.1 Στον επόμενο πίνακα δίνονται τα σημεία τήξης και τα σημεία ζέσης διαφόρων υλικών. Υλικό Σημείο Tήξης ( ο C) Σημείο Zέσης ( ο C) Α 0 100 Β 62 760

Διαβάστε περισσότερα

Η πυκνότητα του νερού σε θερμοκρασία 4 C και ατμοσφαιρική πίεση (1 atm) είναι ίση με 1g/mL.

Η πυκνότητα του νερού σε θερμοκρασία 4 C και ατμοσφαιρική πίεση (1 atm) είναι ίση με 1g/mL. Πυκνότητα Πυκνότητα ορίζεται το φυσικό μέγεθος που δίνεται από το πηλίκο της μάζας του σώματος προς τον αντίστοιχο όγκο που καταλαμβάνει σε σταθερές συνθήκες πίεσης (όταν πρόκειται για αέριο). Ο Συμβολισμός,

Διαβάστε περισσότερα

Α-1 Το στοιχείο Χ διαθέτει ιόν με φορτίο -2 έχει 10 ηλεκτρόνια και 16 νετρόνια να βρεθεί ο ατομικός αριθμός και ο μαζικός αριθμός του στοιχείου Χ.

Α-1 Το στοιχείο Χ διαθέτει ιόν με φορτίο -2 έχει 10 ηλεκτρόνια και 16 νετρόνια να βρεθεί ο ατομικός αριθμός και ο μαζικός αριθμός του στοιχείου Χ. . Ατομικός Μαζικός αριθμός και υποατομικά σωματίδια Α-1 Το στοιχείο Χ διαθέτει ιόν με φορτίο -2 έχει 10 ηλεκτρόνια και 16 νετρόνια να βρεθεί ο ατομικός αριθμός και ο μαζικός αριθμός του στοιχείου Χ. Α-2

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΑΔΩΝ (S.I.)

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΑΔΩΝ (S.I.) ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΑΔΩΝ (S.I.) Το 1960 καθορίστηκε μετά από διεθνή συμφωνία το Διεθνές Σύστημα Μονάδων S.I. (από τα αρχικά των γαλλικών λέξεων Système International d Unités). Το σύστημα

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη 1 ου Κεφαλαίου

Περίληψη 1 ου Κεφαλαίου Περίληψη 1 ου Κεφαλαίου Άτοµο: θετικά φορτισµένος πυρήνας περικυκλωµένος από αρνητικά φορτισµένα ηλεκτρόνια Ηλεκτρονική δοµή ατόµου περιγράφεται από κυµατοσυνάρτηση Ηλεκτρόνια καταλαµβάνουν τροχιακά γύρω

Διαβάστε περισσότερα

Τράπεζα Χημεία Α Λυκείου

Τράπεζα Χημεία Α Λυκείου Τράπεζα Χημεία Α Λυκείου 1 ο Κεφάλαιο Όλα τα θέματα του 1 ου Κεφαλαίου από τη Τράπεζα Θεμάτων 25 ερωτήσεις Σωστού Λάθους 30 ερωτήσεις ανάπτυξης Επιμέλεια: Γιάννης Καλαμαράς, Διδάκτωρ Χημικός Ερωτήσεις

Διαβάστε περισσότερα