Ενεργειακή Ασφάλεια στην Ευρώπη

Transcript

1 Ενεργειακή Ασφάλεια στην Ευρώπη Γιώργος Κίλλας Σύμβουλος ΔΕΗ-Quantum Energy Αγαπητοί σύνεδροι, Χρειάζεται να πάψουμε να είμαστε νησί. Η ασφάλεια και η ευημερία της Κύπρου εξαρτάται από τη δύναμή της να σπάσει τα σύνορά της και να ενωθεί με ένα κόσμο μεγαλύτερο. Αυτή είναι η ασφάλεια μας. Αυτή η επιταγή δεν αφορά μόνο την Κύπρο αλλά όλες τις χώρες που συνειδητοποιούν, κάποιες γρηγορότερα από άλλες, ότι η σταθερή, αδιάλειπτη πρόσβαση στην ενέργεια είναι ζωτική για την ανάπτυξή τους. Αυτή την προοπτική θέλουμε να προσφέρουμε στην Κύπρο, στο Ισραήλ, στην Ελλάδα και φυσικά στην Ευρώπη με την ενεργειακή γέφυρα EuroAsia Interconnector. Ένα έργο για το οποίο νοιώθουμε ιδιαίτερα περήφανοι γιατί όχι μόνο ενισχύει την ενεργειακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και γιατί αξιοποιεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον φυσικό πλούτο της Κύπρου καθιστώντας τη σημαντικό εταίρο στον Ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη. Page 1 of 13

2 Η ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια αλλά και η οικονομικά προσιτή ενέργεια συνεισφέρει θετικά στην προσπάθεια της ευρωπαϊκής οικονομίας να ανταγωνιστεί με αξιώσεις και με επιτυχία αναδυόμενες οικονομίες με ιδιαίτερα υψηλή παραγωγικότητα. Την ίδια στιγμή οι εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας είναι ραγδαίες και απαιτούν επείγουσα δράση. Η Ευρώπη προχωρά με γρήγορους ρυθμούς σε μια ολοκληρωμένη και διασυνδεδεμένη εσωτερική αγορά ενέργειας. Ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των ενεργειακών υποδομών και ιδιαίτερα η διασυνοριακή διασύνδεση των δικτύων αποτελούν ουσιαστική προτεραιότητα. Στόχος, ιδιαίτερα σημαντικός για την Κύπρο, είναι μέχρι το 2015, κανένα κράτος μέλος της ΕΕ να παραμείνει απομονωμένο, από τα Ευρωπαϊκά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και να διακινδυνεύει την ενεργειακή του ασφάλεια. Τέλος δηλαδή, στα «Ενεργειακά νησιά». Αυτός είναι και ο δικός μας στόχος. Η Κύπρος είναι γεωγραφικά αλλά και ενεργειακά ένα απομονωμένο νησί. Οι πρόσφατες ανακαλύψεις Page 2 of 13

3 φυσικού αερίου είναι ενθαρρυντικές και εμπνέουν δικαιολογημένη αισιοδοξία. Οι προβληματισμοί για την αποδοτικότερη εκμετάλλευση του φυσικού αυτού εθνικού πλούτου έχουν εντατικοποιηθεί και περιστρέφονται κυρίως στην εμπορική αξιοποίηση του φυσικού αερίου σαν πρώτη ύλη, είτε μέσω δημιουργίας αγωγών είτε σε υγροποιημένη μορφή. Η ενεργειακή γέφυρα EuroAsia Interconnector προσδίδει νέες εναλλακτικές προοπτικές αξιοποίησης των δεδομένων αυτών Η σκέψη είναι προκλητικά απλή. Η πραγματοποίησή της όμως αποτελεί σημαντικό εγχείρημα. Υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο συνολικού μήκους 540 ναυτικών μιλίων θα ποντιστεί σε βάθος περίπου 2000 μέτρων, και θα μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια ισχύος 2000ΜW, δια-συνδέοντας ενεργειακά, Ισραήλ-Κύπρο και Ελλάδα. Page 3 of 13

4 Η διασύνδεση ξεκινά από το Ισραήλ με την πόντιση υποθαλάσσιου καλωδίου μήκους 155ν.μ. μέχρι τις ακτές της Κύπρου. Στη συνέχεια συνδέει την Κύπρο με την Κρήτη απόσταση 320ν.μ. και από την Κρήτη καταλήγει στην Ηπειρωτική Ελλάδα, απόσταση 65ν.μ. Page 4 of 13

5 Ταυτόχρονα, η διασύνδεση του καλωδίου με την Ηπειρωτική Ελλάδα εξασφαλίζει και την δυνατότητα μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στην Κύπρο και το Ισραήλ στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο και αντίστροφα. Είναι ένα μεγαλεπήβολο έργο από τεχνικής άποψης όσο αφορά το βάθος πόντισης, το μήκος και την ισχύ του καλωδίου. Ωστόσο η σημερινή τεχνολογία το καθιστά τεχνικά εφικτό και οικονομικά βιώσιμο. Αντλούμε πολύτιμη γνώση και πείρα από προηγούμενα, επιτυχή εγχειρήματα. Υποθαλάσσιες Page 5 of 13

6 διασυνδέσεις αξιοποιούνται εδώ και δεκαετίες σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στη Βόρεια Ευρώπη. Υφιστάμενα έργα τα οποία προσεγγίζουν σε τεχνικές προδιαγραφές την ενεργειακή μας γέφυρα είναι: Το έργο NorNed Διασύνδεσης Νορβηγίας Ολλανδίας, του οποίου το μήκος των 311νμ, υπολείπεται κατά 9ν.μ της μέγιστης απόστασης μεταξύ Κύπρου και Κρήτης. Page 6 of 13

7 Tο έργο SAPEI, διασύνδεση Ιταλίας Σαρδηνίας, στα πλαίσια του οποίου το καλώδιο έχει ποντιστεί σε βάθος 1600μ., και είναι το πλησιέστερο βάθος πόντισης καλωδίου. Η ενεργειακή γέφυρα EuroAsia Interconnector είναι εφικτή και εθνικά σημαντική. Καθιστά την Κύπρο ζωτικό ενεργειακό κόμβο σύνδεσης δύο ηπείρων, Ασίας και Ευρώπης. Με το EuroAsia Interconnector οι προσπάθειες επικεντρώνονται στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας Page 7 of 13

8 μέσω της μετατροπής της πρώτης ύλης σε ηλεκτρική ενέργεια και όχι περιοριστικά στην εμπορική εκμετάλλευση της πρώτης ύλης. Παράλληλα όμως το έργο λειτουργεί ενισχυτικά των πρωτοβουλιών για εκμετάλλευση του φυσικού αερίου διευρύνοντας τις προοπτικές επενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές. Με τον τρόπο αυτό η Κύπρος αφενός καλύπτει αποτελεσματικά, πρωτίστως, τις δικές της ανάγκες και αφετέρου χρησιμοποιώντας τις υποθαλάσσιες διασυνδέσεις μεταφέρει και λαμβάνει την ηλεκτρική ενέργεια στο ευρωπαϊκό δίκτυο και στο Ισραήλ. Η Κύπρος παύει να είναι ένα ενεργειακά απομονωμένο νησί και επιλύει το πρόβλημα της ενεργειακής της ασφάλειας. Η Ευρώπη προμηθεύεται απρόσκοπτα ηλεκτρική ενέργεια από ένα κράτος μέλος της, αξιόπιστα και με προκαθορισμένους όρους συνεργασίας. Αποκτά ένα στρατηγικό σύμμαχο που συμβάλει πρακτικά στην ενεργειακή της ασφάλεια και στην αναπλήρωση της ενεργειακής της παραγωγικής ισχύς. Απλά σημειώνω ότι μόνο, μετά το ατύχημα στη Φουκοσίμα, η Γερμανία αποφάσισε να τερματίσει τη χρήση πυρηνικής ενέργειας αποσύροντας 20,000MW μέχρι το Page 8 of 13

9 Εμπορικά, η Κύπρος μετατρέπεται σε εξαγωγική χώρα ηλεκτρικής ενέργειας αποκομίζοντας σημαντικά οικονομικά οφέλη στην κυπριακή οικονομία για την ανάπτυξη και ευημερία της. Οι υποδομές του EuroAsia Interconnector, θα ενθαρρύνουν μεγαλύτερες επενδύσεις στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση του φυσικού αερίου αλλά και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με θετικές επιπτώσεις στην οικονομία. Θα προσφέρει αφενός ενέργεια στους καταναλωτές σε προσιτές τιμές και ταυτόχρονα θα αυξήσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα στους πλείστους παραγωγικούς τομείς. Σε συνδυασμό με την εξαιρετική γεωπολιτική θέση που βρίσκεται η Κύπρος, η ηλεκτρική ενέργεια δύναται να αξιοποιηθεί σαν στρατηγικό πλεονέκτημα για να προσελκύσει επενδύσεις από ξένες εταιρείες. Ενεργειακά, η εξαγωγική αυτή δυνατότητα επιτρέπει μεγαλύτερη διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με επιπρόσθετα πλεονεκτήματα στα θέματα περιβάλλοντος και μείωσης ρύπων. Πρόσφατο παράδειγμα της αξιοποίησης των ενεργειακών υποδομών αποτελεί το περίφημο σχέδιο «Ήλιος» της Γερμανίας που προνοεί την κατασκευή Page 9 of 13

10 φωτοβολταϊκών πάρκων στην Ελλάδα και μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας στη Δυτική Ευρώπη. Τα έργα αυτά ενισχύουν τη ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και αυξάνουν τη αποδοτικότητα αφού η ενέργεια παράγεται όπου είναι αποδοτικότερα και καταναλώνεται όπου χρειάζεται. Σημαντικά οφέλη όμως θα αποκομίσουν και οι άλλοι εταίροι από το έργο αυτό. Το Ισραήλ, μια χώρα επίσης ενεργειακά απομονωμένη με σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου, εξασφαλίζει από τη μια την ενεργειακή της ασφάλεια και από την άλλη τη δυνατότητα εξαγωγής της πλεονάζουσας ενέργειας. Η Ελλάδα ως το γεωγραφικό σημείο εισόδου στην ηπειρωτική Ευρώπη διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο στον όλο σχεδιασμό και υλοποίηση του έργου. Η χώρα αποκτά μεγάλη επιχειρησιακή ευελιξία στη διαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας αξιοποιώντας την συσσωρευμένη τεχνογνωσία αλλά και της ενεργειακές της υποδομές. Συμβαλλόμενοι Page 10 of 13

11 Συντονιστής σχεδιασμού και υλοποίησης του έργου είναι η ΔΕΗ Quantum Energy, θυγατρική εταιρεία της Ελληνικής Δημόσιας Εταιρείας Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) στην οποία συμμετέχουν η Quantum Energy και η Τράπεζα Κύπρου. Η Ισραηλινή Κρατική Εταιρεία Ηλεκτρισμού (IEC) συμμετέχει ενεργά στην υλοποίηση του έργου το οποίο θεωρεί υψίστης εθνικής προτεραιότητας, αφού έχει τεθεί κάτω από την αιγίδα του αρμόδιου υπουργού Ενέργειας και Υδάτων κου Uzi Landau. Page 11 of 13

12 Η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, συμμετέχει στο έργο αναγνωρίζοντας ότι η επιτυχής υλοποίηση του και η συμμετοχή της στις εξαγωγές θα εμπλουτίσει σημαντικά το ενεργειακό της χαρτοφυλάκιο (μέχρι και 1200MW) και θα μειώσει το κόστος παραγωγής. Στο έργο συμμετέχουν επίσης οι εθνικοί ανεξάρτητοι διαχειριστές των δικτύων ηλεκτρισμού και άλλοι φορείς οι οποίοι θα διασφαλίσουν τον επιτυχή σχεδιασμό και υλοποίηση του έργου εντός των προδιαγραφών και κανονισμών λειτουργίας και του Ευρωπαϊκού πλαισίου. Οι τεχνικοοικονομικές μελέτες είναι σε πλήρη εξέλιξη και προβλέπεται ότι θα ολοκληρωθούν ενωρίτερα από το τέλος αυτού του χρόνου που αρχικά ανακοινώσαμε. Τα αποτελέσματά τους θα παρουσιαστούν στις κυβερνήσεις των τριών χωρών και άλλους αρμόδιους φορείς. Η ΔΕΗ Quantum Energy ανέλαβε επίσης την εξασφάλιση της πλήρους χρηματοδότησης του έργου. Το έργο αναμένεται να αποπερατωθεί το 2016, σε 36 μόνο μήνες από την έγκριση των μελετών. Το εγχείρημα γιγάντιο, οι ενεργειακές ανάγκες των χωρών μας επείγουν και το 2016 είναι εδώ. Page 12 of 13

13 Αγαπητοί σύνεδροι, Ζούμε σε μια εποχή προκλήσεων οι οποίες απαιτούν άμεσες δράσεις ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση των πιεστικών θεμάτων που προκύπτουν από την μνημειώδη παγκόσμια οικονομική κρίση. Ταυτόχρονα όμως, απαιτείται διορατικότητα και μακροχρόνιος σχεδιασμός για να προχωρήσουμε αποφασιστικά στην διασφάλιση της ανάπτυξης και της βιωσιμότητας των μελλοντικών γενεών. Το EuroAsia Interconnector είναι αδιαμφισβήτητα ένα μεγαλεπήβολο έργο. Η υλοποίηση του αποτελεί όχι μόνο τεχνική αλλά και πολιτική πρόκληση ιστορικής σημασίας για το μέλλον των τριών χωρών αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι για όλους, μια ιστορική πρόκληση που πρέπει να πετύχουμε. Σας ευχαριστώ. Page 13 of 13