4η ΘΟΣΣ: Γεωργοπεριβαλλοντικές Δράσεις Κλιματική Αλλαγή. Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2012

Transcript

1 4η ΘΟΣΣ: Γεωργοπεριβαλλοντικές Δράσεις Κλιματική Αλλαγή Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2012

2 Σκοπός και Διαδικασίες Εργασιών των ΘΟΣΣ Σκοπός: η διαμόρφωση προτάσεων βασικών στρατηγικών επιλογών για την αγροτική ανάπτυξη μετά το 2013 Ομάδες Στρατηγικού Σχεδιασμού Ομάδες Προγραμματικού Σχεδιασμού 1o Συνέδριο ΙΟΥΛΙΟΣ o Συνέδριο ΧΕΙΜΩΝΑΣ o Συνέδριο ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2013

3 Σκοπός και Διαδικασίες Εργασιών των ΘΟΣΣ 1 η Συνάντηση Σεπτέμβριος 2012: Παρουσίαση των προτάσεων κανονισμού που αφορούν στην αγροτική ανάπτυξη και συγκεκριμένα τα σημεία που αφορούν τη θεματολογία κάθε ΘΟΣΣ Ανάλυση των προτεραιοτήτων που θέτει η Πρόταση Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αγροτική ανάπτυξη Συζήτηση: πώς οι στόχοι / προτεραιότητες / κύριοι τομείς / βασικές δράσεις των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξειδικεύονται για τη χώρα μας Προετοιμασία Επόμενης Συνάντησης: Καταγραφή & Ανάλυση υφιστάμενης κατάστασης Διαπίστωση αναγκών Ιεράρχηση αναγκών Καθορισμός και ιεράρχηση προτεραιοτήτων

4 Σκοπός και Διαδικασίες Εργασιών των ΘΟΣΣ 2 η Συνάντηση Οκτώβριος 2012: Συζήτηση επί των προτάσεων των εταίρων για τον καθορισμό και ιεράρχηση των προτεραιοτήτων 3 η Συνάντηση Νοέμβριος 2012: Συζήτηση επί των βασικών στρατηγικών επιλογών με σκοπό την απόφαση από κοινού των τελικών προτάσεων στρατηγικών επιλογών

5 Πώς η ΚΑΠ θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις; Ανακοίνωση της Επιτροπής «Η ΚΑΠ προς το 2020» Προκλήσεις Οικονομικές Περιβαλλοντικές Περιφερειακές Ευρώπη 2020 Απλοποίηση 3 στόχοι πολιτικής Βιώσιμη παραγωγή τροφίμων Βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και δράση για την κλιματική αλλαγή Ισορροπημένη περιφερειακή ανάπτυξη συμβολή στο γεωργικό εισόδημα και μείωση των διακυμάνσεών του βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του τομέα και αύξηση της προστιθέμενης αξίας στην αλυσίδα τροφίμων χορήγηση αντιστάθμισης σε περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα εξασφάλιση της παροχής δημοσίων αγαθών προώθηση της πράσινης ανάπτυξης μέσω της καινοτομίας μετριασμός των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στήριξη του δυναμισμού των αγροτικών περιφερειών και προώθηση της απασχόλησης προώθηση της διαφοροποίησης αξιοποίηση της κοινωνικής και διαρθρωτικής ποικιλομορφίας στις αγροτικές περιφέρειες

6 Δομή προτάσεων πολιτικής ΚΑΠ Κοινές ρυθμίσεις Διαρθρωτικά Ταμεία Κοινό Στρατηγικό Πλαίσιο (ΚΣΠ) Πυλώνας Ι: ΕΓΤΕ Μέτρα Αγοράς Άμεσες Ενισχύσεις Πολιτική Αγροτικής Ανάπτυξης (Πυλώνας ΙΙ): ΕΓΤΑΑ Σύμβαση Εταιρικής Σχέσης (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, Ταμείο Συνοχής, ΕΤΘΑ) Προγράμματα Ταμείων ΚΣΠ (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, Ταμείο Συνοχής, ΕΤΘΑ)

7 Κανονισμός για τις κοινές διατάξεις των Ταμείων του ΚΣΠ Εκ των προτέρων προϋποθέσεις Μακροοικονομικές προϋποθέσεις Πλαίσιο για τις Επιδόσεις Αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για να διασφαλισθεί ότι υπάρχουν οι αναγκαίες συνθήκες για την αποτελεσματική χρήση της στήριξης της Ένωσης π.χ. συμβουλευτική ικανότητα. Συνδέονται με το συντονισμό της οικονομικής πολιτικής του Κ Μ. Αποθεματικό επίδοσης: 5% του π/υ του ΕΓΤΑΑ θα κρατείται στην αρχή της Προγραμματικής Περιόδου Θα περιλαμβάνει ποσοτικοποιημένους στόχους και ορόσημα Επανεξέταση επίδοσης: 2017 και το 2019 Κατανομή αποθεματικού επίδοσης στα προγράμματα που θα έχουν πετύχει τους στόχους, το 2019 Περαιτέρω οικονομικές ποινές είναι πιθανές σε περίπτωση αποτυχίας

8 Κανονισμός για την αγροτική ανάπτυξη

9 Προτεραιότητες της Ένωσης για την αγροτική ανάπτυξη Κύριοι τομείς/βασικές δράσεις (Focus areas / key actions) 1. Μεταφορά γνώσεων και καινοτομία 2. Ανταγωνιστικότητα όλων των τύπων γεωργίας και βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων 3. Οργάνωση της αλυσίδας τροφίμων και διαχείριση κινδύνων (α) προώθηση της καινοτομίας και της βάσης γνώσεων στις αγροτικές περιοχές (β) ενίσχυση των δεσµών μεταξύ γεωργίας και δασοκοµίας και έρευνας και καινοτομίας (γ) προώθηση της δια βίου μάθησης και της επαγγελματικής κατάρτισης στη γεωργία και τη δασοκομία (α) διευκόλυνση της αναδιάρθρωσης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που αντιμετωπίζουν σημαντικά διαρθρωτικά προβλήματα, κυρίως των γεωργικών εκμεταλλεύσεων µε χαμηλό βαθμό συμμετοχής στην αγορά, των γεωργικών εκμεταλλεύσεων με προσανατολισμό στην αγορά σε συγκεκριμένους τομείς και των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που χρειάζεται να διαφοροποιηθούν ως προς τη γεωργία (β) διευκόλυνση της ανανέωσης των γενεών στο γεωργικό τομέα (α) καλύτερη ενσωμάτωση των πρωτογενών παραγωγών στην αλυσίδα τροφίμων µέσω συστημάτων ποιότητας, προώθησης σε τοπικές αγορές και βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού, ομάδων παραγωγών και διεπαγγελματικών οργανώσεων (β) στήριξη της διαχείρισης κινδύνων στη γεωργική εκμετάλλευση 4. αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων 5. Αποδοτικότητα των πόρων, και αλλαγή προς μία οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή 6. Κοινωνική ένταξη, μείωση της φτώχειας και οικονομική ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών (α) αποκατάσταση και διατήρηση της βιοποικιλότητας, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών Natura 2000 και της γεωργίας υψηλής φυσικής αξίας, και της κατάστασης των ευρωπαϊκών τοπίων (β) βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων (γ) βελτίωση της διαχείρισης του εδάφους (α) αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης νερού στη γεωργία (β) αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης ενέργειας στον τομέα της γεωργίας και της μεταποίησης τροφίμων (γ) διευκόλυνση της προμήθειας και χρήσης ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, υποπροϊόντων, αποβλήτων, υπολειμμάτων και λοιπών πρώτων υλών εκτός των τροφίμων για τους σκοπούς της βιοοικονομίας (δ) μείωση των εκπομπών υποξειδίου του αζώτου και μεθανίου από τη γεωργία (ε) προώθηση της δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα στη γεωργία και τη δασοκομία (α) διευκόλυνση της διαφοροποίησης, της δημιουργία νέων μικρών επιχειρήσεων και της δημιουργίας θέσεων εργασίας (β) προώθηση της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές (γ) ενίσχυση της προσβασιμότητας, της χρήσης και της ποιότητας των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) στις αγροτικές περιοχές Εγκάρσιοι στόχοι: Καινοτομία, Περιβάλλον, Κλιματική Αλλαγή

10 Προτεραιότητες της Ένωσης για την αγροτική ανάπτυξη Κύριοι τομείς/βασικές δράσεις (Focus areas / key actions) 1. Μεταφορά γνώσεων και καινοτομία (α) προώθηση της καινοτομίας και της βάσης γνώσεων στις αγροτικές περιοχές (β) ενίσχυση των δεσµών μεταξύ γεωργίας και δασοκοµίας και έρευνας και καινοτομίας (γ) προώθηση της δια βίου μάθησης και της επαγγελματικής κατάρτισης στη γεωργία και τη δασοκομία

11 ΣΤΟΧΟΣ: Περιβάλλον 4. Αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που εξαρτώνται από τη γεωργία και δασοκομία ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ Κύριοι τομείς / βασικές δράσεις (α) αποκατάσταση και διατήρηση της βιοποικιλότητας (β) βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων (γ) βελτίωση της διαχείρισης του εδάφους 5. Αποδοτικότητα των πόρων Οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή (α) αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης νερού στη γεωργία (β) αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης ενέργειας στη γεωργία και τη (γ) διευκόλυνση της προμήθειας και χρήσης ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, υποπροϊόντων, αποβλήτων, υπολειμμάτων και λοιπών πρώτων υλών εκτός των τροφίμων για τους σκοπούς της βιοοικονομίας (δ) μείωση των εκπομπών υποξειδίου του αζώτου και μεθανίου από τη γεωργία (ε) προώθηση της δέσμευσης του διοξειδίου του άνθρακα στη γεωργία και τη δασοκομία

12 4. Αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση των οικοσυστημάτων που εξαρτώνται από τη γεωργία και δασοκομία (α) αποκατάσταση και διατήρηση της βιοποικιλότητας (β) βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων (γ) βελτίωση της διαχείρισης του εδάφους Άρθ. 18 Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού Άρθ. 23 Δάσωση και δημιουργία δασικών εκτάσεων Άρθ. 24 Καθιέρωση γεωργοδασοκομικών συστημάτων Άρθ. 26 Επενδύσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της περιβαλλοντικής αξίας των δασικών οικοσυστημάτων Άρθ. 29 Ενισχύσεις για τη γεωργία, το περιβάλλον και το κλίμα Άρθ. 31 ΝATURA 2000 και ενισχύσεις βάσει της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα Άρθ. 30 Βιολογική γεωργία Άρθ. 32 Ενισχύσεις σε περιοχές που αντιμετωπίζουν φυσικά ή άλλα ειδικά μειονεκτήματα Άρθ. 35 Δασοπεριβαλλοντικές και κλιματικές υπηρεσίες και διατήρηση των δασών

13 5. Αποδοτικότητα των πόρων Οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή (5Α) Αύξηση της αποδοτικότητας της χρήσης νερού στη γεωργία Άρθ. 16 Συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες διαχείρισης γεωργικής εκμετάλλευσης και υπηρεσίες αντικατάστασης στην εκμετάλλευση Άρθ.18Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού Άρθ.29Ενισχύσεις για τη γεωργία, το περιβάλλον, το κλίμα (5Β) Αύξηση της αποδοτικότητας της ενεργειακής χρήσης στη γεωργία και τη μεταποίηση τροφίμων Άρθ. 16 Συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες διαχείρισης γεωργικής εκμετάλλευσης και υπηρεσίες αντικατάστασης στην εκμετάλλευση Άρθ.18Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού Άρθ.21Βασικές υπηρεσίες και ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές

14 5. Αποδοτικότητα των πόρων Οικονομία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή (5Γ) διευκόλυνση της προμήθειας και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, υποπροϊόντων, αποβλήτων, υπολειμμάτων και λοιπών πρώτων υλών εκτός τροφίμων για τους σκοπούς της βιο οικονομίας Άρθ.18Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού Άρθ.20Ανάπτυξη γεωργικών εκμεταλλεύσεων και επιχειρήσεων Άρθ.21Βασικές υπηρεσίες και ανάπλαση χωριών σε αγροτικές περιοχές Άρθ. 27 Επενδύσεις σε νέες δασοκομικές τεχνολογίες και στη μεταποίηση και εμπορία δασικών προϊόντων Άρθ.36Συνεργασία (5Δ) Μείωση εκπομπών υποξειδίου του αζώτου και μεθανίου από τη γεωργία Άρθ.18Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού Άρθ.29Ενισχύσεις για τη γεωργία, το περιβάλλον, το κλίμα (5Ε) Προώθηση δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα στη γεωργία και δασοκομία Άρθ.23Δάσωση και δημιουργία δασικών εκτάσεων Άρθ.27 Επενδύσεις σε νέες δασοκομικές τεχνολογίες και στη μεταποίηση και εμπορία δασικών προϊόντων Άρθ.29Ενισχύσεις για τη γεωργία, το περιβάλλον, το κλίμα Άρθ.35Δασοπεριβαλλοντικές και κλιματικές υπηρεσίες και διατήρηση των δασών

15 Ενισχύσεις για τη γεωργία, το περιβάλλον και το κλίμα (ΓΠΚ) πληρωμές Διαφυγόν εισόδημα & πρόσθετες δαπάνες λόγω των πρόσθετων δεσμεύσεων Ενισχύσεις ΓΠΚ Κόστος συναλλαγής Εθελοντικές πρόσθετες δεσμεύσεις Υποχρεωτικές δεσμεύσεις Γραμμή βάσης ΓΠΚ Πολλαπλή συμμόρφωση (ΚΑΔ & ΚΓΠΚ) Πρασίνισμα (μόνιμοι βοσκότοποι, διαφοροποίηση καλλιεργειών, περιοχή οικολογικής εστίασης ) Ελάχιστες απαιτήσεις για χρήση λιπασμάτων & φυτοπροστατευτικών προϊόντων Υποχρεωτικές απαιτήσεις από εθνική νομοθεσία

16 Ορισμός Αγροτικής Περιοχής Κάθε ΚΜ ( ιαχειριστική Αρχή) ορίζει εκ νέου τις περιοχές με φυσικά μειονεκτήματα βάσει βιοφυσικών κριτηρίων και τις περιοχές με άλλα ειδικά μειονεκτήματα, (άρθρο 33) Κάθε ΚΜ ( ιαχειριστική Αρχή) θα πρέπει να ορίσει την «αγροτική περιοχή», σε επίπεδο Προγράμματος (άρθρο 50).

17 Στοιχεία για την υφιστάμενη κατάσταση γεωργίαπεριβάλλον SWOT Διαπίστωση, καταγραφή & ιεράρχηση των αναγκών σε σχέση με τη γεωργία περιβάλλον Περιορισμένοι κοινοτικοί πόροι Δυσμενές οικονομικό περιβάλλον Ενίσχυση στρατηγικής προσέγγισης Παρεμβάσεις με το μεγαλύτερο δυνατό αποτέλεσμα Που πάνε τα λεφτά των φορολογούμενων;

18 4 η : Αποκατάσταση, διατήρηση και ενίσχυση οικοσυστημάτων (βιοποικιλότητα, νερά, έδαφος) Σύνδεση των γεωργικών οικοσυστημάτων με παραγωγικότητα / βιωσιμότητα της γεωργίας Επιρροή της γεωργίας στα φυσικά οικοσυστήματα / μείωση των αρνητικών επιπτώσεων Εκτίμηση υπάρχουσας κατάστασης, ποια είναι η τάση στην Ελλάδα; Έχουν εντοπιστεί προβλήματα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και θέτουν τις προτεραιότητες;

19 5 η : Αποδοτικότητα χρήσης των πόρων Λιγότεροι πόροι για την ίδια παραγωγή Γεωργία ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού, πώς μπορεί να αλλάξει; Πως προωθείται σήμερα η αποδοτικότητα των πόρων; Είναι αποτελεσματική; Τι πρέπει να αλλάξει;

20 5 η : Οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα Η γεωργία ως καταναλωτής και ως παραγωγός ανανεώσιμων πηγών ενέργειας o Βαθμός χρήσης ΑΠΕ από τη γεωργία σήμερα; o Βαθμός παραγωγής ΑΠΕ από τη γεωργία σήμερα; Βιοοικονομία: τι είναι; ανοίγει νέα προοπτική;

21 5 η : Γεωργία και κλιματική αλλαγή Μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη γεωργία/κτηνοτροφία o Αζωτούχα λιπάσματα o Ζωικό κεφάλαιο / Κτηνοτροφικά απόβλητα Υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω μειώσεων;

22 5 η : Γεωργία και κλιματική αλλαγή Προσαρμογή της γεωργίας στις νέες κλιματικές συνθήκες o Υπάρχει γνώση για το πώς θα προσαρμοστούμε; o Πώς θα φτάσουν τα αποτελέσματα της έρευνας στους γεωργούς;

23 Ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας και τη συνεργασία σας!