ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (Ο.Α.Σ.Π.)

Transcript

1 Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού & Προστασίας (Ο.Α.Σ.Π.) Παρουσίαση στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής των Ελλήνων ΑΘΗΝΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (Ο.Α.Σ.Π.) ΚΟΣΜΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ Καθηγητής Α.Π.Θ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ του Ο.Α.Σ.Π.

2 Η ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ 2

3 Η ΣΕΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ( ) 3

4 ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΠΡΟΣΦΑΤΟΙ ΣΕΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 4 Θεσσαλονίκη 1978 Μ = 6.5 Μαγνησία 1980 Μ = 6.5 Αλκυονίδες Αθήνα 1981 Μ = 6.7 Καλαμάτα 1986 Μ = 6.0 Κοζάνη - Γρεβενά 1995 Μ = 6.6 Αίγιο 1995 Μ = 6.4 Πάρνηθα 1999 Μ = 5.9 Σκύρος 2001 Μ = 5.8 Λευκάδα 2003 Μ = 6.4 Κύθηρα 2006 Μ = 6.9 Ανδραβίδα 2008 Μ = 6.5 Αλκυονίδες 1981 Μελέντης - Παπαζάχος (1980) Μαγνησία 1980

5 5 Το έργο του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (Ο.Α.Σ.Π.) ΘΑΝΑΤΟΙ ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ( ) (SCIENCE ILLUSTRATED ) Σεισμοί: περισσότεροι από τους μισούς θανάτους Αϊτή 2010: νεκροί

6 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ 6 K=E*T*A Δυνατότητα παρέμβασης για τη μείωση της τρωτότητας Αδυναμία παρέμβασης στη φύση, δυνατότητα βελτίωσης της γνώσης Αύξηση της εγκατεστημένης αξίας λόγω ανόδου του βιοτικού επιπέδου, άρα αύξηση του κινδύνου

7 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 7 Ιδρύθηκε το Είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Διοικείται από Διοικητικό Συμβούλιο. Σκοπός του Ο.Α.Σ.Π. είναι : Η επεξεργασία και ο σχεδιασμός της αντισεισμικής πολιτικής της χώρας - στο πλαίσιο των κυβερνητικών κατευθύνσεων - καθώς και ο συντονισμός των ενεργειών δημοσίου και ιδιωτικού δυναμικού για την εφαρμογή της πολιτικής αυτής. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι το κύριο αντικείμενο του Οργανισμού είναι η προσεισμική προετοιμασία της χώρας. Θέματα που άπτονται της μετασεισμικής διαχείρισης ανήκουν στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.

8 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 8 Η εφαρμοσμένη έρευνα στους τομείς της τεχνικής σεισμολογίας και των αντισεισμικών κατασκευών και η ανάπτυξη της τεχνολογίας για την ελαχιστοποίηση των συνεπειών των σεισμών. Η έρευνα υπηρετείται κυρίως από το Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ), το οποίο ιδρύθηκε το 1979 με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Το ΙΤΣΑΚ συγχωνεύθηκε τον Αύγουστο του 2011 στον ΟΑΣΠ και από τότε αποτελεί Διεύθυνσή του. Η διαδικασία συγχώνευσης ολοκληρώθηκε, πλην της υιοθέτησης νέου Οργανισμού Λειτουργίας για τον ενιαίο Οργανισμό. Οι δραστηριότητες του ΟΑΣΠ ΙΤΣΑΚ θα παρουσιασθούν ιδιαιτέρως.

9 ΜΟΝΙΜΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΟΑΣΠ 9 Α Μόνιμη Επιστημονική Επιτροπή Σεισμοτεκτονικής Β Μόνιμη Επιστημονική Επιτροπή Αντισεισμικών Κατασκευών και Τεχνικής Σεισμολογίας Γ Μόνιμη Επιστημονική Επιτροπή Κοινωνικής Αντισεισμικής Άμυνας Μόνιμη Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικής Επικινδυνότητας και Αξιολόγησης Σεισμικού Κινδύνου Μόνιμη Επιστημονική Επιτροπή Υποστήριξης Αντισεισμικού Κανονισμού Μόνιμη Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Εκτίμησης της Βραχυπρόθεσμης Εξέλιξης της Σεισμικότητας Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης

10 Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης 10 Στις αρχές του 2011 το Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων κατέγραψε μια σεισμική δραστηριότητα αποκλίνουσα από τη συνήθη, η οποία συνίστατο σε ένα σχετικά μεγάλο αριθμό μικροσεισμών στην καλδέρα της Σαντορίνης. Για την καλύτερη παρακολούθηση του φαινομένου, οι φορείς του Δικτύου ζήτησαν και έλαβαν τον Ιούνιο του 2011 από τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) έκτακτη χρηματοδότηση με στόχο την τοπική πύκνωση του δικτύου. Κ. Παπαζάχος, Μάιος 2011

11 Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης 11 Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένου ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει θεσμοθετημένος φορέας παρακολούθησης ηφαιστείων, στις το ΥΠΟΜΕΔΙ με υπουργική απόφαση, σε συνεργασία και διαβούλευση με την Γ. Γ. Πολιτικής Προστασίας, συγκρότησε την Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης την οποία ενέταξε στους κόλπους του ΟΑΣΠ, που είναι συναφής με το αντικείμενο των φυσικών καταστροφών. Η 18μελής, αμιγώς ελληνική Επιτροπή είναι πολυσυλλεκτική, συμμετέχουν οι περισσότεροι από τους επιστήμονες που ήδη ασχολούνται με τη δραστηριότητα του ηφαιστείου, προέρχονται από δημόσιους φορείς, πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και είναι διαφόρων ειδικοτήτων.

12 Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης 12 Στόχοι της Επιτροπής είναι οι εξής: α) Η διαρκής παρακολούθηση και αξιολόγηση των επιστημονικών δεδομένων που σχετίζονται με τη δραστηριότητα του ηφαιστείου της Σαντορίνης. β) Η άμεση γνωμοδότηση και εισήγηση προς τον ΟΑΣΠ επί των ενδεικνυόμενων κατά περίπτωση μέτρων προστασίας. γ) Η εισήγηση προς τον ΟΑΣΠ επί των απαιτούμενων μέτρων και ενεργειών που σχετίζονται με την εξασφάλιση της επάρκειας και της συνεχούς και απρόσκοπτης λειτουργίας του επιστημονικού εξοπλισμού και των οργάνων παρακολούθησης, προκειμένου να διασφαλίζεται η συλλογή των καταγραφών και στοιχείων που κρίνονται απαραίτητα για την παρακολούθηση της δραστηριότητας του ηφαιστείου.

13 Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης 13 Η έντονη δραστηριότητα του Ηφαιστείου διατηρήθηκε μέχρι και τον Ιανουάριο του Από τότε βαίνει μειούμενη. Η παρακολούθηση είναι συνεχής. Οι ελληνικοί φορείς συνεργάζονται με όλους τους ξένους επιστήμονες που διαθέτουν δίκτυα παρακολούθησης στο νησί. Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων. Κ. Μακρόπουλος, Απρίλιος 2013

14 ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΟΑΣΠ 14 Βελτίωση της γνώσης - εμπλουτισμός στοιχείων - ως προς τη σεισμική επικινδυνότητα Παρεμβάσεις για τη μείωση της τρωτότητας Συμβολή στην αντιμετώπιση ισχυρών σεισμών

15 15 ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ - ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 1. Επικαιροποίηση του Χάρτη Σεισμικής Επικινδυνότητας της Χώρας ΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ (ΕΩΣ ΤΟ 2003) ΣΕΙΣΜΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ (ΜΕΤΑ ΤΟ 2003)

16 ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ - ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Σύνταξη Νεοτεκτονικών χαρτών 3. Χρηματοδότηση λειτουργίας του Ενιαίου Εθνικού Δικτύου Σεισμογράφων

17 ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ - ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Χρηματοδότηση επέκτασης του Εθνικού Δικτύου Επιταχυνσιογράφων

18 18 ΜΕΙΩΣΗ ΤΡΩΤΟΤΗΤΑΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΜΝΗΜΕΙΩΝ - ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ 1. Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός και Ελληνικός Κανονισμός Ωπλισμένου Σκυροδέματος Η θέσπιση σύγχρονων αντισεισμικών κανονισμών αποτελεί βασικό παράγοντα αποτροπής καταρρεύσεων (και θυμάτων) μετά από ένα ισχυρό σεισμό. Συμβάλλουν αποφασιστικά στη μείωση του κοινωνικού και οικονομικού κόστους. Ο ΟΑΣΠ, αμέσως μετά την ίδρυσή του, συνέταξε το 1984 την τροποποίηση του αντισεισμικού κανονισμού του Η τροποποίηση αυτή θεωρείται σταθμός στη σύγχρονη ιστορία του δομικού πλούτου της χώρας. Έκτοτε έγιναν κι άλλες αναθεωρήσεις.

19 19 ΜΕΙΩΣΗ ΤΡΩΤΟΤΗΤΑΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΜΝΗΜΕΙΩΝ - ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ 2. Ευρωκώδικες 3. ΚΑΝ.ΕΠΕ. (Κανονισμός Επεμβάσεων σε Κτίρια από Οπλισμένο Σκυρόδεμα). Ήδη ο πρωτοποριακός αυτός Κανονισμός έχει μεταφρασθεί στα αγγλικά και έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον της Ευρώπης. Στις έγινε σχετική διεθνής συνάντηση εργασίας στην Αθήνα, ως δράση του Ε.Κ.Π.Π.Σ. 4. Προσεισμικός Έλεγχος Κτιρίων Δημόσιας και Κοινωφελούς Χρήσης 5. Προσεισμικός Έλεγχος Γεφυρών 6. Σύνταξη Κανονιστικού Κειμένου για τις Δομητικές Επεμβάσεις και την Αντισεισμική Προστασία των Ελληνικών Μνημείων 7. Επιμορφωτικά Προγράμματα για Μηχανικούς

20 20 Το έργο του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (Ο.Α.Σ.Π.) ΜΕΙΩΣΗ ΤΡΩΤΟΤΗΤΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 1. Υλοποίηση ενημερωτικών ομιλιών για μαθητές 2. Διενέργεια επιμορφωτικών σεμιναρίων, για εκπαιδευτικούς, ΑμεΑ, τουρίστες, κ.α 3. Εκπαίδευση εθελοντών 4. Συμμετοχή στη διοργάνωση ασκήσεων ετοιμότητας 5. Έκδοση ενημερωτικού και εκπαιδευτικού υλικού 6. Ενημέρωση μέσω του διαδικτύου 7. Συνεργασίες με άλλους φορείς από την Ελλάδα ή άλλες χώρες σε θέματα ενημέρωσης εκπαίδευσης πληθυσμού

21 ΜΕΙΩΣΗ ΤΡΩΤΟΤΗΤΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ- ΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΤΟΠΟΣ ΟΑΣΠ 21 Ο Δικτυακός τόπος του Ο.Α.Σ.Π. ( περιέχει: 1. Πληροφορίες και οδηγίες για θέματα αντισεισμικής προστασίας και για το επιστημονικό έργο του Ο.Α.Σ.Π. 2. Την ενότητα «Ελλάδα και Σεισμοί» με στοιχεία για τους ισχυρούς σεισμούς που έχουν πλήξει την Ελλάδα. 3. Την εκπαιδευτική ενότητα «Για Μικρούς και Μεγάλους». Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει πολλές διαδραστικές υποενότητες και ιστορίες για διάφορα ηλικιακά επίπεδα.

22 ΜΕΙΩΣΗ ΤΡΩΤΟΤΗΤΑΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΕΤΡΩΝ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Παροχή κατευθυντήριων οδηγιών για τη σύνταξη του Επιχειρησιακού Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης σε περίπτωση σεισμού για τις Περιφέρειες και Δήμους της χώρας. 2. Συναντήσεις Εργασίας (workshops) με στελέχη Πολιτικής Προστασίας στις Περιφέρειες και στις Περιφερειακές Ενότητες με θέμα το σχεδιασμό εκτάκτων αναγκών σε περίπτωση σεισμού.

23 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ - ΜΕΛΕΤΕΣ Προκήρυξη και ανάθεση Προγραμμάτων Εφαρμοσμένης Έρευνας στους τομείς της Αντισεισμικής Τεχνολογίας Σεισμολογίας και Σεισμοτεκτονικής Κοινωνικής Αντισεισμικής Άμυνας 2. Συμμετοχή σε ανταγωνιστικά ευρωπαϊκά ή εθνικά προγράμματα με θεματολογία σχετική με το αντικείμενο του Οργανισμού

24 24 ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΙΣΧΥΡΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ 1. Συμβολή στην άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων των σεισμών από το 1983 έως σήμερα (πρόσφατοι σεισμοί: Κύθηρα 2006, Ζάκυνθος 2006, Τριχωνίδα 2007, Ανδραβίδα 2008 κ.ά.) 2. Συμμετοχή σε αποστολές για την αντιμετώπιση καταστροφικών σεισμών σε άλλες χώρες (π.χ. Leninakan 1988, Κοbe 1995, Izmit και Duzce 1999)

25 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ ΣΕΙΣΜΩΝ 25 Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Πρόγνωσης Σεισμών λειτουργεί στο πλαίσιο της Ανοικτής Μερικής Συμφωνίας (Α.Μ.Σ.) του Συμβουλίου της Ευρώπης για την αντιμετώπιση των Μεγάλων Φυσικών και Τεχνολογικών Καταστροφών και εντάσσεται στο δίκτυο των 27 εξειδικευμένων Ευρω-Μεσογειακών Κέντρων. Συστάθηκε το 1987 και από τότε λειτουργεί με διοικητική και οικονομική υποστήριξη από τον Ο.Α.Σ.Π. Η Α.Μ.Σ. είναι μια Διακυβερνητική Συμφωνία, για την αντιμετώπιση μεγάλων καταστροφών και λειτουργεί στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Στην Ελλάδα κυρώθηκε με το Νόμο 2031/92 και περιλαμβάνει 26 κράτη - μέλη.

26 26 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ - ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Ο ΟΑΣΠ, με τη νέα του μορφή μετά τη συγχώνευση του ΙΤΣΑΚ, έχει υποστεί σοβαρή μείωση της κρατικής επιχορήγησης. Επί πλέον έχει απολέσει αποθεματικά που είχε αποταμιεύσει με τη συνετή διαχείριση όλων των πρόσφατων διοικήσεων. Παρά τις δημοσιονομικές δυσκολίες, ο Οργανισμός, στο πλαίσιο του οικονομικά εφικτού, σχεδιάζει να συνεχίσει τις δράσεις που υποστηρίζει τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα εκείνες που δεν χρειάζονται επί πλέον επιχορήγηση. Προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των οικονομικών του και συγχρόνως της εκτέλεσης του έργου του, προσελκύει ερευνητικά κονδύλια από τη συμμετοχή του σε ερευνητικά προγράμματα, κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά κανόνα δια του ΙΤΣΑΚ.

27 ΕΠΙ ΜΕΡΟΥΣ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 27 Ερευνητικό έργο ΙΤΣΑΚ - ΟΑΣΠ Ειδική Επιστημονική Επιτροπή Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης Προσεισμικός Έλεγχος Κτιρίων Δημόσιας και Κοινωφελούς Χρήσης Εκπαίδευση και ενημέρωση πληθυσμού (μαθητές, εκπαιδευτικοί, ΑμεΑ, τουρίστες, στελέχη υπηρεσιών, εθελοντές, κ.ά.) Επιχειρησιακός Σχεδιασμός σε περίπτωση σεισμού Δραστηριότητα Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Πρόγνωσης Σεισμών (ΕΚΠΠΣ)

28 ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ! ΚΟΣΜΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Α.Π.Θ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ του Ο.Α.Σ.Π. τηλ Fax