Ροδάκινο, το μυρωδάτο!

Transcript

1 ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ροδάκινο, το μυρωδάτο! Ολοκληρωμένη παραγωγή, προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας. Ημερήσιο και τριήμερο περιβαλλοντικό πρόγραμμα

2 ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ Το πρόγραμμα (θεωρητικό μέρος και δραστηριότητες) με τις ανάλογες προσαρμογές, απευθύνεται σε μαθητές όλων των βαθμίδων: σε μαθητές του Νηπιαγωγείου σε μαθητές του Δημοτικού Σχολείου σε μαθητές του Γυμνασίου. σε μαθητές του Λυκείου.

3 ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ Δίπλα στα καλλιεργημένα χωράφια, που βγάζουν όλα τα γνωστά γεννήματα, προκόβουν τ αμπέλια, τα λιόδεντρα κι ένα πλήθος καρποφόρα δέντρα Φραγκίσκος Πουκεβίλ Άνοιξη του 1806 Η καλλιέργεια της ροδακινιάς στο Βελβεντό, αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Πουκεβίλ, στις αρχές του 18ου αιώνα (άνοιξη του 1806). Αλλά και ο Χαρίσιος Μεγδάνης ( ) σε χειρόγραφό του που βρίσκεται στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης, με τίτλο «Εγχειρίδιον περί Κοζάνης και των περικωμών της», αναφέρει ανάμεσα σε άλλα για την κωμόπολη του Βελβεντού: «Τα ροδάκινα είναι το πλουσιώτερον και επαινετώτερον οπωρικόν των».

4 ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Να αποκτήσουν οι μαθητές γνώσεις, δεξιότητες, ευαισθησίες Να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της προστασίας της φύσης για τη συνέχιση της ζωής Να εξασκηθούν στην ομαδική εργασία, στη συλλογή πληροφοριών, στη χρήση της βιβλιογραφίας, στη λήψη μετρήσεων και να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας Να προσανατολιστούν στην μελέτη πρόληψης ή επίλυσης του περιβαλλοντικού θέματος ή προβλήματος Να αντιληφθούν και να κατανοήσουν τον τρόπο διεπιστημονικής και διαθεματικής προσέγγισης του θέματος/προβλήματος Να προσεγγίσουν βιωματικά το θέμα Να αναπτύξουν το ενδιαφέρον τους για το χώρο που ζουν αλλά και την ευρύτερη περιοχή τους, με στόχο μακροχρόνια αποτελέσματα σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο Να κατανοήσουν τις σχέσεις ανάμεσα στο φυσικό και στο δομημένο περιβάλλον ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ

5 ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΜΑΔΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ Γνωστικοί (οικοδόμηση εννοιών, κατανόηση σχέσεων / αλληλεπιδράσεων / συνεπειών ανθρώπου περιβάλλοντος, περιβαλλοντικών προβλημάτων, μέτρων προστασίας κτλ) Επιστημονικοί (εξοικείωση με την επιστημονική μεθοδολογία / έρευνα, κριτική και δημιουργική προσέγγιση θεμάτων, ανάπτυξη επιστημονικής νοοτροπίας κτλ) Συμμετοχικοί (εργασία σε ομάδες, ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας, σεβασμός στις διαφορετικές απόψεις, στον τρόπο ζωής, στη δημιουργική δράση κτλ) Κοινωνικοί (σύνδεση της σχολικής με την καθημερινή ζωή, καλλιέργεια υπευθυνότητας, ικανότητα λήψης αποφάσεων και δημιουργικής παρέμβασης κτλ) Αισθητικοί (δημιουργία στενής σχέσης με τη φύση με τη μεσολάβηση όλων των αισθήσεων κτλ) Αυτομορφωτικοί (χρήση βιβλιοθήκης, τύπου, νέων τεχνολογιών, διαδικτύου κτλ) ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ

6 ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ Με παρουσίαση του γνωστικού μέρους χρησιμοποιώντας σύγχρονη τεχνολογία. Με προβληματισμούς, συζητήσεις και επεξηγήσεις πάνω στο θέμα του προγράμματος. Με συμπλήρωση φύλλων εργασίας, συμμετοχή σε παιδαγωγικά παιγνίδια, κ.λ.π. Με επίσκεψη και δραστηριότητες στο πεδίο (ροδακινώνας) κάτω από την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών του κέντρου. Με καταγραφή και παρουσίαση στη συνέχεια από τους ίδιους τους μαθητές των δραστηριοτήτων, εντυπώσεων, συμπερασμάτων τους. ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ

7 ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ ΗΜΕΡΗΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ Το πρόγραμμα που διεξάγεται στο ΚΠΕ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ έχει τίτλο: Ροδάκινο, το μυρωδάτο! Ολοκληρωμένη παραγωγή, προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας.

8 Η παρουσίαση του προγράμματος στους μαθητές περιλαμβάνει τα στάδια Υποδοχή στο ΚΠΕ Βελβεντού Θεωρητική προσέγγιση παρουσίαση του θέματος Δραστηριότητες στο πεδίο α) Αγρόκτημα Βελβεντού (θέση Γρατσάνη) β) Λαογραφικό μουσείο (εναλλακτικά) Έκφραση αξιολόγηση

9 ΣΤΑΔΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 8:30 / 9.00 π.μ. Έναρξη του προγράμματος Άφιξη της μαθητικής ομάδας στις εγκαταστάσεις του Κέντρου στο Βελβεντό. Υποδοχή και ξενάγηση στους χώρους του. Σύντομη ενημέρωση για το ρόλο του ΚΠΕ Βελβεντού και τα προγράμματά του. Ενημέρωση των μαθητών για τη γεωγραφική θέση του ΚΠΕ και της περιοχής διεξαγωγής του προγράμματος με τη βοήθεια χαρτών σε διαφάνειες (PowerPoint) και slides. Προσανατολισμός με πυξίδα. Εξοικείωση των μαθητών με βασικούς περιβαλλοντικούς όρους όπως: περιβάλλον, αγρός, γεωργία δενδροκομία, ροδακινώνας, ολοκληρωμένη διαχείριση (καλλιέργεια και παραγωγή), φυτοπροστασία, βιοκαλλιέργεια, μεσογειακή διατροφή, καιρός-κλίμα, βιοποικιλότητα (χλωρίδα πανίδα), οικοσύστημα, αειφορία, κ.λ.π. Παρουσίαση του γνωστικού και του θεωρητικού μέρους με χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας.

10 ΣΤΑΔΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Χωρισμός των μαθητών σε ομάδες και εφοδιασμός τους με καρτελάκια που απεικονίζουν το όνομα της ομάδας τους (ενδεικτικά αναφέρονται: παραγωγός, αγρότης γεωργός, συνέταιρος, γεωπόνος, καταναλωτής ή σταχτοτσικνιάς, αλεπού, κότσυφας, τυφλοπόντικας, πασχαλίτσα, μυρμήγκι κτλ). Εφοδιασμός με υλικά μελέτης του πεδίου, ατομικά και ομαδικά (ντοσιέ, σημειωματάρια, χάρτες, φύλλα πληροφοριών και φύλλα εργασίας, μολύβια, θερμόμετρα, μεγεθυντικούς φακούς, μετροταινίες, κλείδες χλωρίδας και πανίδας, κινητό εργαστήριο κ.λ.π.). Εργασία στους χώρους του Κέντρου χρησιμοποιώντας μακέτες, αεροφωτογραφίες. Συγκέντρωση των μαθητών, διανομή κολατσιού (σάντουιτς και χυμός ροδάκινο). 10:30 / π.μ. Επιβίβαση των μαθητών στο λεωφορείο και μετάβαση στο πεδίο

11 10.45 / π.μ. Άφιξη στο πεδίο εργασίας (Ροδακινώνας) Οι μαθητικές ομάδες καθοδηγούμενες από τους υπεύθυνους εκπαιδευτικούς του Κέντρου, ακολουθούν η κάθε μια μία ξεχωριστή διαδρομή (μονοπάτι), παρατηρούν και καταγράφουν τη χλωρίδα και την πανίδα της περιοχής, τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, μετρούν τις θερμοκρασίες αέρα νερού εδάφους, αντιλαμβάνονται αισθητηριακά το χώρο, πραγματοποιούν δενδρομετρικές εργασίες και υπολογισμούς. Υλοποιούν δηλαδή δραστηριότητες που έχουν σχέση με αγροτικές εργασίες που πραγματοποιούνται την εποχή της επίσκεψης (π.χ. κλάδεμα ροδακινιών). Υλοποιούν δραστηριότητες που έχουν να κάνουν με τους φυσικούς πόρους (νερό, έδαφος), όπως π.χ. διάβρωση, ευτροφισμός, ρύπανση κ.ά. καθώς και δραστηριότητες με φυτά (ρίζες, βλαστοί, φύλλα, άνθη, καρποί) αλλά και έντομα (αιχμαλώτιση και κατανόηση του ρόλου τους στη φύση, κ.ά). Παίζουν διάφορα περιβαλλοντικά παιχνίδια. Οι ομάδες χρησιμοποιώντας τα φορητά όργανα του Κέντρου, αλλά και τους μικρούς μετεωρολογικούς σταθμούς (κλωβούς) των συνεταιρισμών που βρίσκονται σε κομβικά σημεία, παίρνουν μετρήσεις θερμοκρασίας, υγρασίας, ταχύτητας και διεύθυνσης του ανέμου και εφόσον υπάρχει νέφωση κάνουν αναγνώριση των νεφών (ανάλογα με την εποχή της επίσκεψης).

12 12:30 / μ.μ. Επίσκεψη σε Συνεταιρισμό επεξεργασίας και πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων Οι μαθητές με την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών του Κέντρου, ενημερώνονται από υπεύθυνο στέλεχος του Συνεταιρισμού για την οργάνωση και λειτουργία του και παρακολουθούν τα διάφορα στάδια παραλαβής, αποθήκευσης, επεξεργασίας και τυποποίησης των ροδάκινων και των νεκταρινιών που παράγονται από τον κάμπο του Βελβεντού (ανάλογα με την εποχή της επίσκεψης και κυρίως στα πολυήμερα προγράμματος λόγω στενότητας και πίεσης χρόνου).

13 ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ Σύντομη ξενάγηση στους χώρους του Ενημέρωση για την παραγωγή και την επεξεργασία διάφορων προπολεμικών αλλά και μεταπολεμικών κύριων ή δευτερευόντων προϊόντων των αγροτών του Βελβεντού, όπως για παράδειγμα του αμπελιού, του σιταριού και του λιναριού

14 13.15 / μ.μ. Επιστροφή στο Κέντρο Οι ομάδες ελέγχουν την ορθότητα των σημειώσεών τους στα φύλλα εργασίας. Επεξεργάζονται τις πληροφορίες, το έντυπο υλικό, τις μετρήσεις και τα άλλα στοιχεία που συγκέντρωσαν, σε πίνακες, διαγράμματα ιστογράμματα, κολάζ κ.ά. Επισημαίνουν τις αρνητικές συνέπειες της παρέμβασης του ανθρώπου, αποφασίζουν και προτείνουν τη λήψη κατάλληλων μέτρων, προγραμματίζουν περαιτέρω δράσεις κ.ά. Στη συνέχεια η κάθε μια παρουσιάζει στις υπόλοιπες την εργασία που έχει αναλάβει και βγάζουν τα συμπεράσματά τους Παίζουν διάφορα περιβαλλοντικά παιχνίδια που έχουν σχέση με το ροδάκινο (παζλ, ακροστιχίδες, σταυρόλεξα, κλπ) Συγγράφουν ένα σενάριο στο οποίο να αναφέρονται οι δραστηριότητες, οι ενέργειες και οι εμπειρίες από ολόκληρο το πρόγραμμα Δραματοποιούν ένα σενάριο βασισμένο στην προστασία της βιοποικιλότητας (αν υπάρχει διαθέσιμος χρόνος) Συντάσσουν και στέλνουν επιστολές σε τοπικούς φορείς, υπηρεσίες, οργανώσεις κ.ά.

15 Κατασκευάζουν και στη συνέχεια χρωματίζουν δύο ξύλινες φωλιές για τα πουλιά (παίρνουν και μία μαζί τους ως «αναμνηστικό» της επίσκεψής τους) Συμπληρώνουν το έντυπο αξιολόγησης του προγράμματος Δοκιμάζουν κομπόστα ροδάκινο, μαρμελάδα ροδάκινο και διάφορα άλλα γλυκίσματα με βάση το ροδάκινο (για να αναχωρήσουν με γλυκιά γεύση στο στόμα!) / μ.μ. Λήξη του προγράμματος. Αναχώρηση της μαθητικής ομάδας