ιακοµιδή του πάσχοντος

Transcript

1 Καθηγητής ρ. Λάζαρος Ι. Τσούσκας ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Θεσσαλονίκη 2003: ιακοµιδή του πάσχοντος Η διακοµιδή του πάσχοντος αποσκοπεί στην αποµάκρυνση του ατόµου από τον τόπο του ατυχήµατος, ώστε να φθάσει έγκαιρα και ασφαλώς στην πλησιέστερη νοσηλευτική µονάδα, για να γίνει η οριστική διάγνωση της βλάβης και να παρασχεθούν οι σύγχρονες θεραπευτικές δυνατότητες για την πλήρη αποκατάσταση της υγείας του. Η άµεση αποµάκρυνση του πάσχοντος από τον τόπο του ατυχήµατος επιβάλλεται σε κάθε περίπτωση που εξακολουθεί να δρα ο βλαπτικός παράγων και κινδυνεύει η ζωή του ιδίου ή του διασώστη. Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις στις οποίες υπάρχει φωτιά, κίνδυνος ανάφλεξης ή έκρηξης, κίνδυνος πνιγµού ή ηλεκτροπληξίας, πτώση αντικειµένων και παρουσία δηλητηριωδών αερίων. Η αποµάκρυνση αυτή πρέπει να πραγµατοποιείται µετά από µια γρήγορη εκτίµηση της τοπικής και γενικής κατάστασης της υγείας του πάσχοντος και εφόσον διασφαλισθεί ότι δεν θα κινδυνεύσει και η ζωή του διασώστη. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις είναι προτιµότερο να µη µετακινείται αµέσως ο πάσχων από το χώρο του ατυχήµατος µέχρι να του παρασχεθούν οι Πρώτες Βοήθειες και να οργανωθεί η κατάλληλη διακοµιδή του µε τον ασφαλέστερο και ταχύτερο δυνατό τρόπο. Κατά την παροχή των Πρώτων Βοηθειών εφαρµόζονται διάφοροι µέθοδοι διακοµιδής του πάσχοντος µε τα χέρια, από ένα ή περισσότερα άτοµα και µε τη βοήθεια αυτοσχέδιων ή ειδικών φορείων. Σε κάθε περίπτωση η µέθοδος που θα εφαρµοσθεί καθορίζεται από τη βαρύτητα της βλάβης και τη διάπλαση του πάσχοντος, τη δυνατότητα των διασωστών, τα διαθέσιµα µέσα και την απόσταση της διακοµιδής. Κατά κανόνα, δεν θα πρέπει να επιχειρείται η διακοµιδή του ατόµου που φέρει σοβαρές βλάβες από ένα µόνο διασώστη, εάν υπάρχει η δυνατότητα βοήθειας και από άλλα άτοµα, ενώ θα πρέπει να χρησιµοποιούνται όλα τα διαθέσιµα µέσα διακοµιδής, όπως είναι τα φορεία και τα ασθενοφόρα. Σε κάθε µέθοδο διακοµιδής θα πρέπει να διασφαλίζεται η συνεχής παρακολούθηση της τοπικής και γενικής κατάστασης και η ακινητοποίηση του πάσχοντος και η ασφάλεια και η ταχύτητα της διακοµιδής.

2 Α. Θέσεις του πάσχοντος Η τοποθέτηση του πάσχοντος στην κατάλληλη θέση κατά τη διάρκεια της διακοµιδής αποτρέπει την επιδείνωση της κατάστασής του και διευκολύνει την εφαρµογή των απαραίτητων διαγνωστικών και θεραπευτικών µεθόδων. Οι κυριότερες θέσεις, στις οποίες τοποθετείται ο πάσχων κατά τη διάρκεια της διακοµιδής του, είναι οι ακόλουθες: Α.1. Ύπτια θέση Η ύπτια θέση είναι η συχνότερα χρησιµοποιούµενη θέση διακοµιδής του πάσχοντος που διατηρεί τις αισθήσεις του, στην οποία η οπίσθια επιφάνεια της κεφαλής, του κορµού και των άκρων βρίσκονται επάνω στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο (Εικόνα 78). Εικόνα 78. Η ύπτια θέση του πάσχοντος. Στην ύπτια θέση είναι εύκολη η παρακολούθηση της κατάστασης του πάσχοντος και είναι δυνατή η άµεση εφαρµογή της καρδιοπνευµονικής αναζωογόνησης. Η θέση αυτή µε υπερέκταση του αυχένα χρησιµοποιείται για τη διάνοιξη των αεροφόρων οδών, µε ανύψωση των κάτω άκρων χρησιµοποιείται για την αντιµετώπιση της καταπληξίας και της λιποθυµίας, µε κάµψη των γονάτων για την αντιµετώπιση των κακώσεων της κοιλίας και µε ανύψωση του θώρακα για την αντιµετώπιση των κακώσεων της κεφαλής και του θώρακα. Α.2. Πλαγιοπρηνής θέση Η πλαγιοπρηνής θέση είναι η θέση στην οποία διακοµίζεται ο πάσχων που δεν έχει τις αισθήσεις του (θέση της ανάνηψης) και στην οποία η κεφαλή και ο κορµός του ατόµου βρίσκονται σε πλαγιοπρηνή θέση επάνω στο οριζόντιο επίπεδο (Εικόνα 79). 144

3 Εικόνα 79. Η πλαγιοπρηνής θέση του πάσχοντος. Στην πλαγιοπρηνή θέση διευκολύνεται η διάνοιξη των αεροφόρων οδών του πάσχοντος και η αποµάκρυνση των υγρών από το στόµα του. Η θέση αυτή δεν είναι κατάλληλη για τους πάσχοντες µε υπόνοια κάκωσης της σπονδυλικής στήλης. Α.3. Ηµικαθιστή θέση Η ηµικαθιστή θέση είναι η θέση στην οποία διακοµίζεται ο πάσχων που έχει τις αισθήσεις του και φέρει µικρές κακώσεις στα άκρα και στο θώρακα (Εικόνα 80). Εικόνα 80. Η ηµικαθιστή θέση του πάσχοντος. Β. Βασικές ενέργειες κατά τη διακοµιδή Την αποτελεσµατική εφαρµογή των µεθόδων της διακοµιδής του πάσχοντος διασφαλίζουν οι ακόλουθες βασικές ενέργειες, οι οποίες έχουν σχέση µε τις λαβές για τη µετακίνηση ή την ανύψωση του πάσχοντος και το βηµατισµό κατά τη διακοµιδή. 145

4 Β.1. Λαβές Για την ισχυρότερη συγκράτηση τα αντικείµενα δεν πρέπει απλώς να υποστηρίζονται ή να συγκρατούνται µε τις άκρες των δακτύλων, αλλά να συλλαµβάνονται ισχυρά µε απλή λαβή, ώστε να υποστηρίζονται µέσα στην παλάµη και να συγκρατούνται µε τα δάκτυλα του χεριού. Εικόνα 81. Η αγκιστροειδής λαβή. Ισχυρότερη λαβή είναι η λαβή των δυο χεριών, η οποία εφαρµόζεται για την υποστήριξη µεγάλου βάρους. ιακρίνεται στη λαβή «καρπού µε καρπό», κατά την οποία η παλάµη του ενός χεριού συλλαµβάνει ισχυρά και κυκλικά τον καρπό του άλλου, και στην αγκιστροειδή λαβή (Εικόνα 81), κατά την οποία τα τέσσερα µικρότερα δάκτυλα του κάθε χεριού βρίσκονται σε κάµψη και πιάνονται αγκιστροειδώς µεταξύ τους. Β.2. Ανύψωση του πάσχοντος Η ανύψωση του πάσχοντος πραγµατοποιείται µε µικρότερη δυσκολία, όταν ο διασώστης χρησιµοποιεί περισσότερο τους πιο ισχυρούς µύς του, όπως είναι οι µύες των µηρών, των ισχύων και των ώµων του, και κρατάει το βάρος όσο το δυνατό πιο κοντά στο σώµα του. Εικόνα 82. Η σωστή µέθοδος ανύψωσης του πάσχοντος. 146

5 Για το λόγο αυτό ο διασώστης πρέπει να στέκεται κοντά στον πάσχοντα µε τα πόδια του ανοικτά και µε κάµψη στα γόνατα, µε τη ράχη του κορµού του σε ευθεία γραµµή και το κεφάλι του όρθιο. Το βάρος να το συγκρατεί µε τις παλάµες των ευθειασµένων χεριών του και να ανασηκώνεται µε την έκταση των µηρών του κυρίως και όχι της ράχης του (Εικόνα 82). Β.3. Βηµατισµός της διακοµιδής Για την οµαλή διακοµιδή του πάσχοντος από δύο ή περισσότερους διασώστες είναι απαραίτητος ο σύγχρονος βηµατισµός τους. Στην παράλληλη διακοµιδή, κατά την οποία οι δύο διασώστες βρίσκονται στα πλάγια του πάσχοντος, ο βηµατισµός προς τα εµπρός αρχίζει µε το πόδι τους που βρίσκεται στην εξωτερική πλευρά, µε αποτέλεσµα να έχουν σύγχρονο αλλά αντίθετο βήµα. Στην «εν σειρά» διακοµιδή, κατά την οποία οι δύο διασώστες βρίσκονται ο ένας πίσω από τον άλλο, ο βηµατισµός προς τα εµπρός αρχίζει µε το ίδιο πόδι, µε αποτέλεσµα να έχουν σύγχρονο και ίδιο βήµα. Στη διακοµιδή µε τέσσερις διασώστες εφαρµόζονται οι κανόνες της παράλληλης και της «εν σειρά» διακοµιδής. Γ. ιακοµιδή µε τα χέρια Η διακοµιδή µε τα χέρια µπορεί να γίνει από ένα, δύο ή και περισσότερους διασώστες και εφαρµόζεται για τη µετακίνηση του πάσχοντος σε µικρές αποστάσεις, ενώ πρέπει να αποφεύγεται στις µη επείγουσες περιπτώσεις που τα άτοµα φέρουν σοβαρές κακώσεις. Γ.1. ιακοµιδή µε τα χέρια από ένα διασώστη Η διακοµιδή µε τα χέρια από ένα διασώστη είναι δυνατό να γίνει µε την εφαρµογή των ακόλουθων µεθόδων: Γ.1.α. Μέθοδος της αγκαλιάς Η µέθοδος της αγκαλιάς εφαρµόζεται για τη διακοµιδή των παιδιών ή των ατόµων µε µικρό σωµατικό βάρος και ιδιαίτερα όταν δεν έχουν τις αισθήσεις τους. Για την εφαρµογή της µεθόδου ο διασώστης στέκεται στο πλάγιο του πάσχοντος, τοποθετεί το ένα του χέρι στην οπίσθια επιφάνεια των µηρών και το άλλο γύρω από τη ράχη του ατόµου και το ανασηκώνει µέχρι το επίπεδο της µεσότητας της πρόσθιας επιφάνειας του σώµατός του (Εικόνα 83Α). 147

6 Α Β Εικόνα 83. Η διακοµιδή µε τη µέθοδο της αγκαλιάς (Α) και του πυροσβέστη (Β). Γ.1.β. Μέθοδος του πυροσβέστη Η µέθοδος του πυροσβέστη εφαρµόζεται για τη διακοµιδή των πασχόντων που έχουν µικρό βάρος σώµατος και διατηρούν ή όχι τις αισθήσεις τους. Για την εφαρµογή της µεθόδου αρχικά ο πάσχων ανυψώνεται στην όρθια θέση από µόνος του ή, εάν δεν έχει τις αισθήσεις του, υποβασταζόµενος από τις µασχάλες ανασηκώνεται από την ύπτια στην καθιστή θέση και από εκεί στην όρθια. Στην όρθια θέση ο διασώστης µε το αριστερό του χέρι συλλαµβάνει τον καρπό του δεξιού χεριού του πάσχοντος, σκύβει και τοποθετεί το κεφάλι του κάτω από το απλωµένο δεξί χέρι του άλλου µε τρόπο, ώστε ο δεξιός ώµος του να βρεθεί στο ύψος της κοιλιάς του ατόµου, ενώ το δεξί του χέρι περιβάλλει τα δύο ή µόνο το ένα πόδι του πάσχοντος, ο οποίος αφήνεται να πέσει επάνω στους ώµους του. Κατά την ανύψωση στην όρθια θέση το βάρος του πάσχοντος µοιράζεται και στους δύο ώµους και ο διασώστης συλλαµβάνει µε το δεξί του χέρι το δεξί χέρι του πάσχοντος, ενώ το αριστερό χέρι του παραµένει ελεύθερο (Εικόνα 83Β). Γ.1.γ. Μέθοδος της έλξης Η µέθοδος της έλξης εφαρµόζεται για την επείγουσα διακοµιδή του αναίσθητου πάσχοντος σε µικρές αποστάσεις, όπως είναι στις περιπτώσεις πυρκαγιάς. 148

7 Εικόνα 84. Η διακοµιδή µε τη µέθοδο της έλξης. Για την εφαρµογή της µεθόδου ο πάσχων τοποθετείται στην ύπτια θέση και προσδένονται τα χέρια του εµπρός από το στήθος του. Ο διασώστης γονατίζει πίσω από το κεφάλι του πάσχοντος και τον σέρνει επί του εδάφους προς το µέρος του, καθώς τον υποστηρίζει από τις µασχάλες και τους ώµους ή τον συλλαµβάνει από τα ρούχα του (Εικόνα 84). Όταν ο διασώστης δεν µπορεί να σταθεί όρθιος, τότε γονατίζει µε ανοικτά τα πόδια και τα χέρια του επάνω από τον πάσχοντα και αφού περάσει το κεφάλι του µέσα από το βρόγχο που σχηµατίζουν τα δεµένα χέρια, προχωρεί έρποντας προς τα εµπρός µε τα χέρια και τα πόδια. Γ.1.δ. Μέθοδος της πλάτης Η µέθοδος της πλάτης εφαρµόζεται για τη διακοµιδή µικρόσωµου ατόµου που έχει τις αισθήσεις του. Για την εφαρµογή της µεθόδου ο πάσχων τοποθετείται επάνω στην πλάτη του διασώστη µε τα γόνατα σε κάµψη προς τα εµπρός, ενώ οι µηροί του υποστηρίζονται µε τα δυο χέρια του διασώστη, τα οποία τους περιβάλλουν (Εικόνα 85Α). Γ.1.ε. Μέθοδος της υποστήριξης Η µέθοδος της υποστήριξης εφαρµόζεται για τη διακοµιδή ατόµου που φέρει µικρή κάκωση, ιδιαίτερα στο κάτω άκρο, έχει τις αισθήσεις του και µπορεί να βαδίσει. 149

8 Για την εφαρµογή της µεθόδου ο πάσχων βρίσκεται στην όρθια θέση, ο διασώστης στέκεται στην πλευρά του ατόµου που υπάρχει η κάκωση, συλλαµβάνει µε το εξωτερικό του χέρι το πλησιέστερο χέρι του πάσχοντος και το τοποθετεί γύρω από τον αυχένα του, ενώ τοποθετεί το πλησιέστερο χέρι του γύρω από τη µέση του πάσχοντος, τον οποίο συγκρατεί καθώς συλλαµβάνει τα ρούχα της περιοχής του εξωτερικού ισχύου του (Εικόνα 85Β). Α Β Εικόνα 85. Η διακοµιδή µε τη µέθοδο της πλάτης (Α) και της υποστήριξης (Β). Γ.2. ιακοµιδή µε τα χέρια από δύο διασώστες Η διακοµιδή του πάσχοντος µε τα χέρια από δύο διασώστες είναι δυνατό να πραγµατοποιηθεί µε την εφαρµογή των ακόλουθων µεθόδων: Γ.2.α. Μέθοδος καθίσµατος µε τα δύο χέρια Η µέθοδος καθίσµατος µε τα δύο χέρια εφαρµόζεται για τη διακοµιδή του πάσχοντος που έχει τις αισθήσεις του και δεν µπορεί να χρησιµοποιήσει τα χέρια του. Για την εφαρµογή της µεθόδου ο πάσχων βρίσκεται σε καθιστή θέση, έχοντας τους δύο διασώστες στα πλάγια του. Οι διασώστες λιγίζουν τα γόνατά τους και τοποθετούν το χέρι τους που βρίσκεται κοντά στον πάσχοντα στη ράχη του και συλλαµβάνουν τα ρούχα της αντίθετης πλευράς του ατόµου στο ύψος της µέσης του. Στη συνέχεια τοποθετούν τα ελεύθερά τους χέρια κάτω από το µέσον των µηρών του πάσχοντος και εφαρµόζουν λαβή «καρπού µε καρπό» ή 150

9 αγκιστροειδή. Τελικά οι διασώστες ανασηκώνονται ταυτόχρονα έχοντας µεταξύ τους τον πάσχοντα σε καθιστή θέση (Εικόνα 86). Εικόνα 86. Η διακοµιδή µε τη µέθοδο του καθίσµατος µε δύο χέρια. Γ.2.β. Μέθοδος καθίσµατος µε τα τέσσερα χέρια Η µέθοδος καθίσµατος µε τα τέσσερα χέρια εφαρµόζεται για τη διακοµιδή του πάσχοντος που έχει τις αισθήσεις του και είναι σε θέση να χρησιµοποιήσει τα χέρια του. Για την εφαρµογή της µεθόδου οι διασώστες στέκονται όρθιοι, ο ένας απέναντι από τον άλλο και πίσω από τον πάσχοντα. Με τα χέρια τους φτιάχνουν ένα κάθισµα, καθώς ο καθένας µε το δεξί του χέρι συλλαµβάνει τον αριστερό του καρπό και µε το αριστερό του χέρι το δεξιό καρπό του άλλου (Εικόνα 87). Στη συνέχεια οι διασώστες σκύβουν και ο πάσχων κάθεται επάνω στο κάθισµα των χεριών τους, ενώ ταυτόχρονα τοποθετεί τα χέρια του γύρω από τους αυχένες τους. Τελικά οι διασώστες ανασηκώνονται ταυτόχρονα έχοντας µεταξύ τους τον πάσχοντα σε καθιστή θέση. Εικόνα 87. Το κάθισµα µε τα τέσσερα χέρια. 151

10 Γ.2.γ. Μέθοδος καθίσµατος µε τα τρία χέρια Η µέθοδος καθίσµατος µε τα τρία χέρια εφαρµόζεται για τη διακοµιδή του πάσχοντος που έχει τις αισθήσεις του και δεν είναι σε θέση να χρησιµοποιήσει τα χέρια του. Η µέθοδος εφαρµόζεται µε τρόπο ανάλογο µε την προηγούµενη µέθοδο και το κάθισµα σχηµατίζεται καθώς ο ένας διασώστης µε το δεξί του χέρι συλλαµβάνει τον αριστερό του καρπό και µε το αριστερό του χέρι τον καρπό του αριστερού χεριού του δεύτερου διασώστη. Το αριστερό χέρι του δεύτερου διασώστη συλλαµβάνει τον καρπό του δεξιού χεριού του πρώτου διασώστη και το ελεύθερό του χέρι τοποθετείται επάνω στον ώµο του άλλου, για την υποστήριξη της ράχης του πάσχοντος (Εικόνα 88). Εικόνα 88. Η διακοµιδή µε τη µέθοδο του καθίσµατος µε τρία χέρια. Γ.2.δ. Μέθοδος καθίσµατος εµπρός-πίσω Η µέθοδος καθίσµατος εµπρός-πίσω εφαρµόζεται για τη διακοµιδή του πάσχοντος σε µικρές αποστάσεις και όταν δεν είναι δυνατό να εφαρµοσθούν οι προηγούµενες µέθοδοι. Για την εφαρµογή της µεθόδου ο πάσχων τοποθετείται σε καθιστή θέση και οι διασώστες βρίσκονται ο πρώτος πίσω από τον πάσχοντα και ο δεύτερος εµπρός του. Ο πρώτος διασώστης λυγίζει τα πόδια του και περνάει τα χέρια του κάτω από τις µασχάλες του πάσχοντος και συλλαµβάνει τους καρπούς του ατόµου ή τους δικούς του στο ύψος του στήθους του πάσχοντος. Ο δεύτερος διασώστης παίρνει θέση ανάµεσα στα πόδια του πάσχοντος ή στο πλάγιό τους και µε τα χέρια του περιβάλλει από έξω τους µηρούς του ατόµου. Τελικά οι διασώστες ανασηκώνονται ταυτόχρονα έχοντας τον πάσχοντα σε θέση καθιστή (Εικόνα 89). 152

11 Εικόνα 89. Η διακοµιδή µε τη µέθοδο του καθίσµατος εµπρός-πίσω. Γ.2.ε. Μέθοδος του ανθρώπινου φορείου Η µέθοδος του ανθρώπινου φορείου είναι µια πολύτιµη µέθοδος, η οποία εφαρµόζεται για τη διακοµιδή σε ύπτια θέση του πάσχοντα που δεν έχει τις αισθήσεις του. Για την εφαρµογή της µεθόδου ο πάσχων τοποθετείται σε ύπτια θέση και οι δύο διασώστες στα πλάγια του ατόµου, ο ένας απέναντι από τον άλλο και ο πρώτος στο ύψος του θώρακα και ο δεύτερος στο ύψος των µηρών του πάσχοντα. Οι διασώστες λυγίζουν τα γόνατά τους, τοποθετούν το αριστερό τους χέρι κάτω από τα ισχύα του πάσχοντα και πιάνονται µεταξύ τους µε ισχυρή λαβή. Με το δεξί του χέρι ο πρώτος διασώστης υποστηρίζει το κεφάλι, τον αυχένα και τους ώµους του πάσχοντος και ο δεύτερος τις κνήµες του (Εικόνα 90Α). Τελικά οι διασώστες ανασηκώνονται ταυτόχρονα έχοντας τον πάσχοντα σε ύπτια θέση (Εικόνα 90Β). 153

12 Α Β Εικόνα 90. Η διακοµιδή µε τη µέθοδο του ανθρώπινου φορείου. 154

13 Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής στο θέµα: «ιακοµιδή του πάσχοντος» ΕΡΩΤΗΣΗ 1 : Ο πάσχων που φέρει κάκωση της σπονδυλικής στήλης διακοµίζεται σε θέση * (Α) ύπτια (Β) πρηνή (Γ) ανάνηψης * ( ) ακίνητη ΕΡΩΤΗΣΗ 2 : Ο πάσχων που φέρει κάκωση στο θώρακα διακοµίζεται σε θέση * (Α) ύπτια (Β) πρηνή (Γ) ανάνηψης * ( ) και µε ανύψωση του θώρακα ΕΡΩΤΗΣΗ 3 : Ο πάσχων που εµφανίζει καταπληξία διακοµίζεται σε θέση (Α) ανάνηψης * (Β) ύπτια * (Γ) και µε ανύψωση του θώρακα ( ) και µε ανύψωση των ποδών ΕΡΩΤΗΣΗ 4 : Ο πάσχων που δεν έχει τις αισθήσεις του διακοµίζεται από ένα διασώστη µε τη µέθοδο (Α) της υποστήριξης * (Β) της έλξης * (Γ) του πυροσβέστη ( ) της πλάτης ΕΡΩΤΗΣΗ 5 : Ο πάσχων που έχει τις αισθήσεις του διακοµίζεται από δύο διασώστες µε τη µέθοδο (Α) του καθίσµατος µε ένα χέρι * (Β) του καθίσµατος µε τέσσερα χέρια (Γ) του ανθρώπινου φορείου * ( ) εµπρός-πίσω 155

14 ΕΡΩΤΗΣΗ 6 : Κατά τη διακοµιδή του πάσχοντος (Α) οι λαβές των χεριών γίνονται µε τις άκρες των δακτύλων * (Β) χρησιµοποιείται και η αγκιστροειδής λαβή * (Γ) η ανύψωση γίνεται µε ευθεία τη ράχη του διασώστη ( ) ο βηµατισµός είναι ασύγχρονος ΕΡΩΤΗΣΗ 7 : Στη διακοµιδή µε τη µέθοδο του πυροσβέστη (Α) οι διασώστες είναι δύο * (Β) ο πάσχων διατηρεί τις αισθήσεις του * (Γ) το χέρι του διασώστη περιβάλλει τα πόδια του πάσχοντος ( ) το δεξί χέρι του διασώστη συλλαµβάνει το αριστερό χέρι του πάσχοντος ΕΡΩΤΗΣΗ 8 : Στη διακοµιδή µε τη µέθοδο της πλάτης (Α) οι διασώστες είναι δύο (Β) ο πάσχων δε διατηρεί τις αισθήσεις του * (Γ) τα χέρια του διασώστη στηρίζουν τα πόδια του πάσχοντα * ( ) τα χέρια του πάσχοντος περιβάλλουν το θώρακα του διασώστη ΕΡΩΤΗΣΗ 9 : Στη διακοµιδή µε τη µέθοδο του καθίσµατος µε δύο χέρια (Α) ο διασώστης είναι ένας (Β) ο πάσχων δε διατηρεί τις αισθήσεις του * (Γ) χρησιµοποιείται ισχυρή λαβή * ( ) συλλαµβάνονται τα ρούχα της ράχης του πάσχοντος ΕΡΩΤΗΣΗ 10 : Στη διακοµιδή µε τη µέθοδο του ανθρώπινου φορείου (Α) ο διασώστης είναι ένας * (Β) ο πάσχων δε διατηρεί τις αισθήσεις του (Γ) ο πάσχων τοποθετείται σε πρηνή θέση * ( ) χρησιµοποιείται ισχυρή λαβή κάτω από τα ισχύα του πάσχοντος 156