Η αυχενική διαφάνεια και το ρινικό οστό στην ανίχνευση του Σ. Down κατά το υπερηχογράφημα πρώτου τριμήνου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η αυχενική διαφάνεια και το ρινικό οστό στην ανίχνευση του Σ. Down κατά το υπερηχογράφημα πρώτου τριμήνου"

Transcript

1 Α. Αποστολίδης, Ι. Σταματέλλος, Ε. Ασημακόπουλος, Α. Αθανασιάδης, Ι. Ν. Μπόντης. Α Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ Η αυχενική διαφάνεια και το ρινικό οστό στην ανίχνευση του Σ. Down κατά το υπερηχογράφημα πρώτου τριμήνου Αλληλογραφία: Αριστοτέλης Αποστολίδης Δημ. Γούναρη 7, Διαγώνιος Θεσσαλονίκη Τηλ.: , Fax: Κατατέθηκε 5/11/2007 Έγινε δεκτή 7/11/2007 Περίληψη Οι δυσμορφίες του προσώπου είναι ένα αναγνωρισμένο χαρακτηριστικό γνώρισμα πολλών γενετικών συνδρόμων. Λόγω της σύνθετης φύσης τους, οι τυποποιημένες μετρήσεις των περισσότερων οστεωδών δομών του προσώπου είναι δύσκολο να παραχθούν και ένα μεγάλο μέρος της υπερηχογραφικής αξιολόγησης του εμβρυϊκού προσώπου παραμένει υποκειμενικό. Ένα από τα λίγα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του προσώπου που μπορεί να απεικονισθεί κατά την υπερηχογραφική εξέταση και μπορεί να μας οδηγήσει σε μια πιο αντικειμενική εκτίμηση είναι το ρινικό οστό. Ο Langdon Down το 1886 περιέγραψε σαν κύρια χαρακτηριστικά της τρισωμίας 21 την ελαττωμένη ελαστικότητα δέρματος το οποίο μοιάζει "σαν να περισ σεύει πάνω στο σώμα" και το επίπεδο προφίλ με τη μικρή μύτη. Η πρώτη του παρατήρηση οδήγησε στην ανάπτυξη της μεθόδου της μέτρησης της αυχενικής διαφάνειας η οποία αναδείχθηκε η πιο αποτελεσματική μέθο δο screening για χρωματοσωμικές ανωμαλίες στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Το1994 ανακοινώθηκε η πρώτη μελέτη που αφορούσε την ακτινολογική και ιστολογική εξέταση του ρινικού οστού σε έμβρυο. Οι εντυπωσιακές ανωμα λίες στην υπερηχογραφική απεικόνιση του ρινικού οστού όμως δεν είχαν τη ίδια αναγνώριση μέχρι το 2001 οπότε και άρχισε βασικά η χρήση της παρουσίας ή της απουσίας του ρινικού οστού να έχει στατιστική σημασία στην 147

2 Η αυχενική διαφάνεια και το ρινικό οστό στην ανίχνευση του Σ. Down Αποστολίδης και συν. πρόγνωση του συνδρόμου Down. Όπως με την αυχενική διαφάνεια και άλλους δείκτες χρωματοσωμικών ανωμαλιών κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο, η εκτίμηση του ρινικού οστού θα πρέπει να γίνεται μόνο όταν έχουν εξασφαλισθεί τόσο ο απαιτού μενος τεχνικός εξοπλισμός, με τα κατάλληλα μηχανήματα και το ειδικό λογισμικό πρόγραμμα, όσο και η κατάλληλη εκπαίδευση των εξεταστών. Λέξεις - κλειδιά: Αυχενική διαφάνεια, ρινικό οστό, Υπερηχογράφημα πρώτου τριμήνου. Εισαγωγή Η υπερηχογραφική εκτίμηση του ρινικού οστού αναδεικνύεται τα τελευ ταία χρόνια σαν ένας ισχυρός δείκτης στην προγεννητική διάγνωση του συνδρόμου Down. Το γεγονός αυτό δεν είναι αξιοπερίεργο καθώς ήδη από το 1866 με την πρώτη περιγραφή του συνδρόμου από τον Langdon Down ήταν γνωστό ότι ο φαινότυπος του συνδρόμου Down συνδέεται με ανωμαλίες της ράχης της μύτης. Στην περιγραφή του αυτή ο Down αναφέρει ότι κύρια χαρακτηριστικά της τρισωμίας 21 είναι η ελαττωμένη ελαστικότητα δέρματος το οποίο μοιάζει "σαν να περισ σεύει πάνω στο σώμα" και το επίπεδο προφίλ με τη μικρή μύτη. Η πρώτη του παρατήρηση οδήγησε στην ανάπτυξη της μεθόδου της μέτρησης της αυχενικής διαφάνειας η οποία αναδείχθηκε η πιο αποτελεσματική μέθο δο screening για χρωματοσωμικές ανωμαλίες στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Το 2001 οι ερευνητές βιντεοσκόπησαν την υπερηχογραφική εξέταση στο πρώτο τρίμηνο και κατά τον έλεγχο της βιντεοσκόπησης μετά την εξέταση διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν δυνατόν να αναγνωρισθεί το ρινικό οστό σε αυτήν την ηλικία της κύησης. Η πρώτη ανακοίνωση από τις μελέτες με υπερήχους από τις έρευνες αυτές που ξεκίνησαν το 2001 δημοσιοποιήθηκε το Το 2003 δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα πολυκεντρι κής μελέτης σε σύνολο 1089 κυήσεων που διενεργήθη κε στην Ιταλία και στην Ολλανδία. Η εξέταση του ρινικού οστού ήταν εφικτή στο 94% των περιπτώσεων στις εβδομά δες της κύησης. Το 67% των εμβρύων με σύνδρομο Down εμφάνιζαν απουσία ρινικού οστού ενώ το αντί στοιχο ποσοστό στα φυσιολογικά έμβρυα ήταν μόνο 1%. Η Cicero και συν. την ίδια χρονολογική περίοδο δημοσίευσαν τα αποτελέ σματα δικής τους έρευνας κατά τις υπερηχογραφικές μετρήσεις στις εβδομάδες κύησης σε σύνολο περισσοτέρων από κυήσεων. Η δυνατότητα εξέτασης του ρινι κού οστού παρέμεινε ιδιαίτερα υψηλή (98.9%) ενώ η συχνότητα απουσίας του ρινικού οστού στο σύνδρομο Down δεν είχε σημαντική διαφορά από την αρχική δημοσίευση το 2001 (67% έναντι 73%). Αντίθετα η συχνότητα απουσίας του ρινικού οστού σε ευπλοειδικά έμβρυα ήταν υψηλότερη (2.8% έναντι 0.5%). Ανατομία της μύτης Η καταβολή της μύτης αρχίζει την 25η ημέρα της κύησης και κατά την 10η εβδομάδα που αρχίζει η οστεοποίηση, είναι ήδη σχηματισμένη. Αυτή η οστεοποίηση αρχίζει από ένα μεσεγχυματικό κέντρο που καλύπτει την μεμβράνη της ρινικής κάψας. Η μύτη διακρίνεται σ' ένα εξωτερικό τμήμα (εξωτερική μύτη) και σ' ένα εσωτερικό τμήμα (ρινικές κοιλότητες ή θαλάμες). Η εξωτερική μύτη είναι μια προ εξοχή του προσώπου η υποδομή της οποίας απο τελείται προς τα πάνω από ένα οστέινο τμήμα α κίνητο (ρινική πυραμίδα) και προς τα κάτω από ένα κινητό χόνδρινο τμήμα. Η οστέινη ρινική πυραμίδα αποτελείται: στο μέσο από το ρινικό οστούν, πλάγια από τη μετωπιαία απόφυση της άνω γνάθου και πάνω από τη ρινική απόφυση του μετωπιαίου οστού. Το χόνδρινο τμήμα αποτελεί ται: α) από τον πλάγιο ρινικό χόνδρο ή τριγωνικό χόνδρο ο οποίος συνδέεται προς τα πάνω με την οστέινη ρινική πυραμίδα και στη μέση γραμμή με το χόνδρινο τμήμα του ρινικού διαφράγματος. β) το μείζονα πτερυγιαίο χόνδρο ο οποίος έχει δύο σκέλη το έξω που αποτελεί την 148

3 Ανατομία της μύτης. υποδομή του πτερυγίου της μύτης και το έσω που αποτελεί την υποδομή της στυλίδος. Τα δυο σκέλη του πτερυγιαίου χόνδρου ως και το πρόσθιο τμήμα του ρινικού διαφράγ ματος διαμορφώνουν την κορυφή της μύτης και τους ρώθωνες. γ) από τους ελάσσονες πτερυγιαίους χόνδρους Το σημείο της συνένωσης του χόνδρινου με το οστέινο τμήμα αποτελεί το απιοειδές στόμιο. Το χόνδρινο τμήμα της μύτης διατηρείται στη θέση του στηριζόμενο από το ρινικό διάφραγμα. Η όλη εξωτερική μύτη καλύπτεται από δέρμα. Το ρινικό οστό είναι υμενογενές (οστεοποιείται δηλαδή απευθείας χωρίς να διέλθει από το χονδρογενές στάδιο) και σχηματίζεται από τη συνένωση δύο μικρών επιμηκών οστών που ενώ νονται στη μέση γραμμή του προσώπου για να σχηματίσουν τη ράχη της μύτης. Υπερηχογραφική εξέταση πρώτου τριμήνου. Αυχενική διαφάνεια, ρινικό οστό. Η εφαρμoγή της υπερηχoγραφίας στην Μαιευτική ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1950 από τον πρωτoπόρo Ian Donald και τους συνεργάτες του. 1 Οι συνεχείς τελειoπoιήσεις στην τεχνoλoγία των υπερήχων, η αύξηση του ενδιαφέρoντoς των Μαιευτήρων για την μελέτη, αξιολόγηση και εφαρμογή των γνώσεων άλλων ιατρικών ειδικοτήτων στην διάρκεια της προγεννητικής περιόδου, ανέπτυξαν σε μεγάλο βαθμό τις δυνατότητες προγεννητικής διάγνωσης συγγενών ανωμαλιών ιδίως από το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Με την βοήθεια της τεχνoλoγίας των υπερήχων η μελέτη τoυ εμβρύoυ άλλαξε τον τρόπο παρακoλoύθησης της κυήσεως, έδωσε την δυνατότητα εφαρμoγής όλων των γνώσεων της Ιατρικής στην διάρκεια της πρoγεννητικής περιόδου, μετέτρεψε την εμπειρική μαιευτική γνώση, σε συστηματική παρακoλoύθηση του εμβρύου στην διάρκεια των σαράντα εβδομάδων της ενδoμήτριας ζωής. O σκοπός τoυ υπερηχoγραφήματoς πρώτου τριμήνου ήταν αρχικά o πρoσδιoρισμός της ηλικίας κύησης. Τα τελευταία 20 χρόνια η αλματώδης τεχνoλoγική ανάπτυξη των μηχανημάτων των υπερήχων και η εισαγωγή στην κλινική πράξη τoυ διακoλπικoύ υπερηχoγραφήματoς έκανε δυνατή την απεικόνιση της εμβρυϊκής ανατoμίας στο πρώτo τρίμηνo και τη διάγνωση πολλών συγγενών ανωμαλιών στο τρίμηνο αυτό. Είναι πλέoν γενικά απoδεκτό ότι o πρoγεννητικός έλεγχoς πρώτoυ τριμήνoυ μπoρεί να θεωρηθεί αξιόπιστη μέθoδoς ανίχνευσης και διάγνωσης μειζόνων ανατoμικών και χρωμoσωμιακών ανωμαλιών. Έτσι μετατoπίζεται η δυνατότητα διάγνωσης από το δεύτερo στο πρώτο τρίμηνο της κύη- Η βάση του ρινικού οστού σχηματισμένη από τα δυο επιμήκη οστά που ενώνονται στην μέση. 149

4 Η αυχενική διαφάνεια και το ρινικό οστό στην ανίχνευση του Σ. Down Αποστολίδης και συν. Τοποθέτηση της κεφαλής των υπερήχων κάθετα στο πρόσωπο του εμβρύου κατά την απεικόνιση του ρινικού οστού. (Fetal Medicine Foundation) Τα τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα (Fetal Medicine Foundation) σης σε σημαντικό πoσoστό ανωμαλιών με δυνατότητα λήψης αποφάσεων. Την τελευταία πενταετία, μια σειρά από μελέτες έδειξαν ότι η αυχενική είναι ένα μέγεθος που μπορεί να μετρηθεί υπερηχογραφικά στις εβδομάδες και η μέτρηση αυτή είναι μια αποτελεσματική δοκιμασία διαλογής πληθυσμού για ανίχνευση χρωμοσωμικών ανωμαλιών. Η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας μπορεί να γίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων (95%) με διακοιλιακό υπερηχογράφημα, ενώ στο υπόλοιπο 5% είναι απαραίτητο το διακολπικό υπερηχογράφημα. 2 H αυχενική διαφάνεια αποτελεί την υπερηχογραφική εικόνα της συλλογής υγρού που φυσιολογικά εντοπίζεται πίσω από το ανώτερο τμήμα της σπονδυλικής στήλης του εμβρύου, μεταξύ της περιτονίας, που καλύπτει την οπίσθια επιφάνεια της σπονδυλικής στήλης και του δέρματος. Η αυχενική διαφάνεια μετράται μεταξύ 11+0 και 13+6 εβδομάδων κύησης, διότι αυτή η χρονική περίοδος συνδυάζει τη δυνατότητα εξέτασης των περισσότερων σημαντικών ανατομικών στοιχείων του εμβρύου, με τη δυνατότητα επεμβατικής προγεννητικής διάγνωσης σε ύποπτες περιπτώσεις. 3 Το πάχος της αυχενικής διαφάνειας αυξάνεται φυσιολογικά καθώς προχωρά η ηλικία κύησης, και συνήθως η 95η εκατοστιαία θέση αντιστοιχεί στα 2.1mm για έμβρυο μήκους 45mm, αλλά προσεγγίζει τα 2.7 mm για μήκος εμβρύου 84mm. Αντίθετα, η 95η εκατοστιαία θέση βρίσκεται συνήθως στα 3.5mm. 4 Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυξημένη αυχενική διαφάνεια σχετίζεται με αύξηση του κινδύνου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες και κυρίως για το σύνδρομο Down, συγγενείς καρδιοπάθειες και γενετικά σύνδρομα. Γνωρίζουμε επίσης ότι η αυχενική διαφάνεια μπορεί να εμφανίζεται αυξημένη σε ένα μεγάλο αριθμό διαφορετικών παθολογικών καταστάσεων. Για το λόγο αυτό είναι πιθανό ότι οι υπεύθυνοι μηχανισμοί της δημιουργίας της να είναι περισσότεροι του ενός. Ανάμεσα στους μηχανισμούς που έχουν προταθεί ότι μπορούν να έχουν σχέση με την αύξηση της αυχενικής διαφάνειας περιλαμβάνονται η ανάπτυξη ενδομήτριας καρδιακής ανεπάρκειας, η πρόκληση φλεβικής συμφόρησης στην περιοχή του αυχένα, οι ανωμαλίες στη σύσταση της εξωκυττάριας ουσίας, οι διαταραχές της διάπλασης του λεμφικού συστήματος, η λεμφική συμφόρηση σε περιπτώσεις συνδρόμων με ενδομήτρια απουσία κινήσεων, η συγγενής λοίμωξη και τέλος, η εμβρυική αναιμία και η υποπρωτεϊναιμία του εμβρύου. 3 Η μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας αποτελεί μέθοδο screening, δηλαδή εντόπισης των 150

5 Τα τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα (Δική μας λήψη.) α. Ρινικό οστό, β. Δέρμα, γ. Χόνδρος Αυχενική διαφάνεια και απουσία ρινικού οστού. (Δική μας λήψη.) ατόμων που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες και όχι μέθοδο διάγνωσης χρωμοσωμικών ανωμαλιών. Η διάγνωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών είναι σήμερα δυνατή μόνο με επεμβατικές μεθόδους (CVS, αμνιοπαρακέντηση), οι οποίες όμως έχουν κίνδυνο απώλειας της κύησης περίπου 1%. Κάθε τιμή αυχενικής διαφάνειας, σε συνδυασμό με την ηλικία της εγκύου και το μήκος του εμβρύου και με επεξεργασία στο κατάλληλο λογισμικό, δίνει έναν κίνδυνο για χρωμοσωμική ανωμαλία με τη μορφή ενός ποσοστού (1 στα Χ). Οι πρώτες αναφορές για τη συσχέτιση της αυξημένης αυχενικής διαφάνειας με τις χρωμοσωμικές ανωμαλίες εμφανίστηκαν κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του Στα τέλη αυτής της δεκαετίας,ανακοινώθηκε μια πολυκεντρική μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο η οποία έδειξε ότι αυχενική διαφάνεια πάνω από την 95η εκατοστιαία θέση έχει 72% ευαισθησία για το σύνδρομο Down, 75% ευαισθησία για την τρισωμία 18, 72% για την τρισωμία 13, 87% για το σύνδρομο Turner και 59% ευαισθησία για τον τριπλοειδισμό, με ποσοστό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων 4.4%. 4 Έκτοτε, παρόμοιες μελέτες έχουν γίνει σε πολλά κράτη. Η ολλανδική μελέτη με όριο το 1:300, έδωσε 100% ευαισθησία για το Down, με 19% ποσοστό ψευδώς θετικών, 5 η μελέτη του Prefumo στο νοσοκομείο St. George's έδωσε με όριο το 1:300 ευαισθησία 76% και ποσοστό ψευδώς θετικών 5% για το σύνδρομο Down, 6 η γερμανική μελέτη του von Kaisenberg έδωσε ευαισθησία 74% και ποσοστό ψευδώς θετικών 5%, 7 η αμερικανική μελέτη των Wapner και συν. έδωσε με όριο το 1:270 ευαισθησία 80% και ποσοστό ψευδώς θετικών 12%, 8 ενώ στην ελληνική πολυκεντρική μελέτη, αυχενική διαφάνεια μεγαλύτερη από την 95η εκατοστιαία θέση είχε ευαισθησία 91% και ποσοστό ψευδώς θετικών 2% για τo σύνδρομο Down και 95% με 2% για τις υπόλοιπες χρωμοσωμικές ανωμαλίες. 9 Σε παθολογοανατομικές μελέτες της καρδιάς και των μεγάλων αγγείων, μετά από διακοπή της εγκυμοσύνης σε έμβρυα με αυξημένη αυχενική διαφάνεια και χρωμοσωμικές ανωμαλίες, βρέθηκαν ανατομικές ανωμαλίες της καρδιάς και των μεγάλων αγγείων στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. 10 Πολλές από τις μελέτες δίνουν στην αυχενική διαφάνεια υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα, καθιστώντας την αποτελεσματικό εργαλείο στο μαζικό έλεγχο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες, παράλληλα σε κάποιες άλλες, η διαγνωστική της αξία παρουσιάζεται χαμηλή. Τα αίτια για την ετερογένεια των αποτελεσμάτων από διάφορες έρευνες μελετήθηκαν από τις ομάδες των Wald 11 και Nicolaides. 3 Και οι δύο κατέληξαν ότι η διαγνωστική επίδοση της αυχενικής διαφάνειας εξαρτάται σημαντικά από το ποιος, πως, πότε και με ποιο σκοπό κάνει τη μέτρηση. Σήμερα η διασφάλιση της ποιότητας των μετρήσεων γίνεται με βάση τις αρχές του Fetal 151

6 Η αυχενική διαφάνεια και το ρινικό οστό στην ανίχνευση του Σ. Down Αποστολίδης και συν. Medicine Foundation, οι οποίες αφορούν στην εκπαίδευση, την πιστοποίηση και το συνεχή έλεγχο των αποτελεσμάτων και τη σύγκρισή τους με επιλεγμένα κριτήρια (audit) τις οποίες ακολουθεί και η δική μας κλινική. 12 Η υπερηχογραφική εκτίμηση του ρινικού οστού αναδεικνύεται τα τελευ ταία χρόνια σαν ένας ισχυρός υπερηχογραφικός δείκτης στην προγεννητική διάγνωση του συνδρόμου Down. Το γεγονός αυτό δεν είναι αξιοπερίεργο καθώς ήδη από το 1866 με την πρώτη περιγραφή του συνδρόμου από τον Langdon Down, όπως ήδη αναφέραμε, ήταν γνωστό ότι ο φαινότυπος του συνδρόμου Down συνδέεται με ανωμαλίες της ράχης της μύτης. Η πρώτη μελέτη που αφορούσε την ακτινολογική και ιστολογική εξέταση του ρινικού οστού στα έμβρυα δημοσιεύθηκε το 1994 και αφορούσε 62 έμβρυα χωρίς ανωμαλίες. Οι ερευνητές περιγράφουν το ρινικό οστό να πρωτοεμφανίζεται σε έμβρυα με κεφαλοουραίο μήκος 42 mm αρχικά σαν ένα λεπτό οστέινο περίγραμμα σε επιμήκη τομή για να μεταβληθεί σταδιακά σε οστό σφηνοειδούς σχήματος. 13 Το 1999 ανακοινώνονται τα συμπεράσματα ακτινολογικών μελετών σε 60 έμβρυα με σύνδρομο Down ηλικίας κύησης εβδομάδων σε σύγκριση με 82 φυσιολογικά έμβρυα παρόμοιας ηλι κίας Τα χαρακτηριστικά σημεία στα έμβρυα με σύνδρομο Down ήταν 1) βραχυκεφαλία, 2) απουσία οστεοποίησης ρινικού οστού στο 25% των περιπτώσεων ανεξάρτητα από την ηλικία κύησης και 3) υποπλασία της μέσης φάλαγγας του 5ου δακτύλου του χεριού. Οι ερευνητές κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι τα σημεία αυτά προσφέρονται για προγεννητικό υπερηχογραφικό έλεγχο και ότι η παρουσία τους αποτελεί ένδειξη για έλεγχο του εμβρυϊ κού καρυότυπου με αμνιοπαρακέντηση. 18 Οι εντυπωσιακές ανωμαλίες στην υπερηχογραφική απεικόνιση του ρινικού οστού μόλις το 2001 άρχισαν να αναγνωρίζονται διεθνώς. Το 2001 οι ερευνητές βιντεοσκόπησαν την υπερηχογραφική εξέταση στο πρώτο τρίμηνο και κατά τον έλεγχο της βιντεοσκόπησης μετά την εξέταση διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν δυνατόν να αναγνωρισθεί το ρινικό οστό σε αυτήν την ηλικία της κύησης. Η πρώτη ανακοίνωση από τις μελέτες με υπερήχους από τις έρευνες που ξεκίνησαν το 2001 δημοσιοποιήθηκε το Τρία έμβρυα με σύνδρομο Down εξετάσθηκαν στο δεύτερο τρίμηνο. Δύο από αυτά δεν είχαν ανιχνεύσιμο ρινικό οστό ενώ το τρίτο εμφάνιζε υποπλαστικό ρινικό οστούν. Το 2001 η Cicero και συν ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα τους από τη μελέτη παρουσίας ρινικού οστού, όπου βρέθηκε σημαντική διαφο ρά στη συχνότητα απουσίας ρινικού οστού στα έμβρυα με σύνδρομο Down σε σύγκριση με τα ευπλοειδικά έμβρυα στις εβδομάδες της κύησης. Στο 73% των εμβρύων με σύνδρομο Down δεν απεικονιζόταν το ρινικό οστό ενώ το ποσοστό μη ανίχνευσης του ρινικού οστού στα φυσιολογικά έμβρυα ήταν μόνο 0.5%. Η παρουσία ή απουσία του ρινικού οστού αποδείχθηκε ανεξάρτητη από άλλες εμβρυϊκές και μητρικές παραμέτρους. Τα συμπεράσματα ήταν ότι: 1) η απουσία του ρινικού οστού αυξάνει τον κίνδυνο χρωματοσωμικής ανωμαλίας κατά 140 φορές ενώ η παρουσία του τον ελαττώνει κατά 3 φορές και 2) ο συνδυασμός της εκτί μησης του ρινικού οστού με την αυχενική διαφάνεια στο πρώτο τρίμηνο μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία του screening σε 93% διατηρώντας ένα 5% ψευδώς θετικό ποσοστό. 19 Το 2003 δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα πολυκεντρι κής μελέτης σε σύνολο 1089 κυήσεων που διενεργήθη κε σε τρία διαφορετικά κέντρα, δύο στην Ιταλία και ένα στην Ολλανδία. Η εξέταση του ρινικού οστού ήταν εφικτή στο 94% των περιπτώσεων στις εβδομά δες της κύησης. Το 67% των εμβρύων με σύνδρομο Down εμφάνιζαν απουσία ρινικού οστού ενώ το αντί στοιχο ποσοστό στα φυσιολογικά έμβρυα ήταν μόνο 1%. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι στα έμβρυα με σύν δρομο Down που είχαν ορατό ρινικό οστό, το μήκος του ρινικού οστού δεν ξεπερνούσε ποτέ την 50η ε.α. για την ηλικία κύησης. Παρόλα αυτά επισημαίνουν ότι υπήρχε διαφορά στο εύρος των φυσιολογικών μετρήσε ων ανάμεσα στα τρία κέντρα και ότι υπάρχει ανάγκη 152

7 ανάπτυξης ενός πρωτοκόλλου για την εκτίμηση και μέτρηση του ρινικού οστού. Είναι πιθανό ότι στο μέλ λον μετρήσεις του ρινικού οστού πάνω από ένα συγκε κριμένο όριο να μπορούν να αποκλείσουν την ύπαρξη συνδρόμου Down. Η μελέτη αυτή απέδειξε ότι η παρουσία ή απουσία του ρινικού οστού στο υπερηχο γράφημα των εβδομάδων μπορεί να χρησιμο ποιηθεί επιτυχώς σαν δείκτης για το σύνδρομο Down σε διαφορετικά κέντρα. 15 Η Cicero και συν. την ίδια χρονική περίοδο, το 2003, δημοσίευσαν τα δικά τους αποτελέ σματα στις εβδομάδες κύησης σε σύνολο πλέον 3788 κυήσεων. Η δυνατότητα εξέτασης του ρινι κού οστού παρέμεινε ιδιαίτερα υψηλή (98.9%) ενώ η συχνότητα απουσίας του ρινικού οστού στο σύνδρομο Down δεν είχε σημαντική διαφορά από την αρχική δημοσίευση το 2001 (67% έναντι 73%). Αντίθετα η συχνότητα απουσίας του ρινικού οστού σε ευπλοειδικά έμβρυα ήταν υψηλότερη (2.8% έναντι 0.5%). Η απου σία του ρινικού οστού ήταν συχνότερη στη μαύρη και κίτρινη φυλή. Παρατηρήθηκε επίσης ότι όταν το κεφαλοουραίο μήκος (CRL) του εμβρύου ήταν mm η απουσία του ρινικού οστού στα φυσιολογικά έμβρυα ήταν % ενώ αργότερα στην κύηση έπεφτε σε % (CRL mm). Η πιθανότητα συνδρόμου Down σε απουσία ρινικού οστού παρέμεινε υψηλή. Έτσι σε ηλικία κύησης που αντιστοιχεί σε CRL 45-64mm η απουσία του ρινικού οστού αυξάνει τον κίνδυνο για σύνδρομο Down κατά 17 φορές. Όταν η απουσία ρινικού οστού παρατηρείται σε πιο προχωρημένη ηλι κία κύησης (CRL= 65-84mm) ο κίνδυνος για σύνδρομο Down αυξάνει κατά φορές. Εκτός από το σύν δρομο Down, η τρισωμία 18 έχει την υψηλότερη συχνό τητα απουσίας ρινικού οστού (57%), ακολουθούμενη από την τρισωμία 13 (32%) και το σύνδρομο Turner (9%). 13,17 Το εύρος του μήκους του ρινικού οστού κατά την κύηση (14-34 εβδομάδες) δημοσιεύθηκε πρώτη φορά το 1995 από τους Guis και συν. Η αρχική μελέτη ήταν σχετικά μικρή και αφορούσε 376 ασθενείς. Ένα νέο εύρος αναφοράς για το μήκος του ρινικού οστού κατά την κύηση δημοσιεύθηκε σε σύνολο 3547 ασθενών το Η μελέτη αυτή επιβεβαίωσε ότι το όριο μήκους του ρινικού οστού κάτω από 2.5-4mm είναι αξιόπιστο σαν μέθοδος screening για το σύνδρομο Down. Το μέσο μήκος του ρινικού οστού αυξάνεται: κατά 4,4 mm μεταξύ εβδομάδες, κατά 2,9 mm μεταξύ εβδομάδων, και 1,5 mm μεταξύ εβδομάδων. 20 Η διασφάλιση της ποιότητας των μετρήσεων του ρινικού οστού γίνεται όπως και για την αυχενική διαφάνεια με βάση τις αρχές του Fetal Medicine Foundation, οι οποίες αφορούν στην εκπαίδευση, την πιστοποίηση και το συνεχή έλεγχο των αποτελεσμάτων και τη σύγκρισή τους με επιλεγμένα κριτήρια (audit). Το Fetal Medicine Foundation εξέδωσε οδηγίες χρήσης για το πώς πρέπει να γίνεται η εξέταση του ρινικού οστού. 12 1) Ηλικία κύησης εβδομάδες και CRL από χιλιοστά. 2) Μέση επιμήκης τομή και ουδέτερη θέση του εμβρύου. 3) Η δέσμη των υπερήχων να σχηματίζει γωνία 45Ο με την κεφαλή του εμβρύου και κάθετα προς την μύτη. 4) Μεγέθυνση όσο το δυνατόν μεγαλύτερη, ώστε η εμβρυϊκή κεφαλή, ο αυχένας και ο θώρακας να καταλαμβάνουν όλη την εικόνα. 5) Μέτρηση της αυχενικής διαφάνειας στη μεγαλύτερη της απόσταση. 6)Στην υπερηχογραφική εικόνα πρέπει να εμφανίζονται τρεις ευδιάκριτες γραμμές: μια επιφανειακή, το υπερκείμενο δέρμα μια εν τω βάθει, το ρινικό οστό μια σε συνοχή με το δέρμα, ο ρινικός χόνδρος 7) Για αποφυγή σύγχυσης χρειάζεται στροφή της κεφαλής από την μια πλευρά στην άλλη για επιβεβαίωση ότι το ρινικό οστό είναι ξεχωριστό από το δέρμα. 8) Όλοι οι υπερηχογραφιστές που αναλαμβάνουν την αξιολόγηση του κινδύνου από την εξέταση του ρινικού οστού πρέπει να είναι κατάλληλα καταρτισμένοι και να έχουν πιστοποίηση για την ικανότητα εκτέλεσης της εξέτασης. 153

8 Η αυχενική διαφάνεια και το ρινικό οστό στην ανίχνευση του Σ. Down Αποστολίδης και συν. Συμπεράσματα Κάποια μορφή δυσμορφίας είναι αναμενόμενη στην συντριπτική πλειοψηφία των εμβρύων με ανευπλοειδία αλλά ακόμη και με υπερηχογραφικό έλεγχο μεγάλης ακρίβειας ο καθορισμός μικρών παραλλαγών είναι δύσκολος λόγω του υποκειμενικού χαρακτήρα της εξέτασης. Ένα από τα υπερηχογραφικά σημεία που ίσως μας οδηγήσει σε μια περισσότερο αντικειμενική εκτί μηση είναι το εμβρυϊκό ρινικό οστό. Στο πρώτο τρίμηνο της κύησης, ένας από τους ισχυρούς δείκτες πρόγνωσης του συνδρόμου Down είναι η απουσία ή η σημαντική υποπλασία του ρινικού οστού όπως φαίνεται στο υπερηχογράφημα. Η πιο κατάλληλη περίοδος εξέτασης είναι όταν το CRL, κυμαίνεται από 65-74mm Τότε η συχνό τητα απουσίας του ρινικού οστού στο φυσιολογικό πλη θυσμό είναι 1.5% ενώ η πιθανότητα για σύνδρομο Down αυξάνει κατά 48 φορές. Ιδιαίτερα πρέπει να επισημανθεί η σημασία της σωστής απεικόνισης με μέση επιμήκη τομή ενώ η γωνία πρόπτωσης της δέσμης των υπερήχων προς τον επιμήκη άξονα του ρινικού οστού θα πρέπει να είναι 45 μοίρες. Τέλος καθώς είναι σαφές, ότι όπως και με την αυχενική διαφάνεια ή άλλους δείκτες χρωματοσωμικών ανωμαλιών, η αποτελεσματικότητα του screening εξαρτάται από μια σταθερή μέθοδο, η εκτίμηση του ρινικού οστού θα πρέπει να εισαχθεί στην κλινική πράξη μόνο όταν έχουν εξασφαλισθεί τόσο ο απαιτούμενος τεχνικός εξοπλισμός όσο και η κατάλληλη εκπαίδευση των εξεταστών. Η εκπαίδευση και η συνε χής επανεκτίμηση των αποτελεσμάτων θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός τέτοιου προγράμματος. Τhe nuchal translucency and the nasal bone estimating in the detection of Down Syndrome at the first trimester screening Α. Αpostolidis, J. Stamatelos, Ε. Αsimakopoulos, Α. Αthanasiadis, J. Ν. Mpontis. 1st Department of Obstetrics & Gynecological Clinic, Aristotle University of Thessaloniki Correspondence: Α. Αpostolidis 7 D. Gounari str., Diagonios Thessaloniki Τel. & Fax: telis60@yahoo.gr Summary The congenital anomalies of the face consist recognizable characteristics of many genetic syndromes. Because of their complex morphology, the typical measurements of most bone facial structures, it is quite difficult to be reproduced during obstetric ultrasound examination, so the their evaluation depends on the ability and the experience of the examiner. One of the few facial characteristics which may be easily reproduced after the appropriate training is the nasal bone. Langdon Down at 1886, described as main signs of patients with trisomy 21, the loose and excessive derma of the neck and the absence or hypoplasia of nasal bone (flat profile). His first observation reached to the evolution of the nuchal translucency measurement during first trimester, a screening method with a high sensitivity in the diagnosis of chromosomal abnormalities. In 1994 was published the first paper concerning fetal nasal bone evaluation by X- ray imaging and histology report. Efforts for the recognition of the nasal bone during obstetric ultrasound were started in 2001 and three years later, multicentric studies were published with very interesting results. Like nuchal translucency and for best results in making diagnosis and interpretation of the above, ultrasound evaluation of the nasal 154

9 bone should be done by examiners with appropriate training and suitable machines, capable to provide the details for the proper diagnosis and treatment. Key words: nuchal translucency, nasal bone, first trimester ultrasound. Βιβλιογραφία 1. Donald I, MacVicar J,Brown TG. Investigation of abdominal marines by pulsed ultrasound. Lancet 1958; Α.Π. Σούκα. Το υπερηχογράφημα στις εβδομάδες κύησης. Αρχ Ελλ Ιατρ, 17(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2000, Nicolaides KH. Nuchal translucency and other firsttrimester sonographic markers of chromosomal abnormalities. Am J Obstet Gynecol 2004; 191: Snijders RJ, Noble P, Sebire N, Souka A, Nicolaides KH. UK multicentre project on assessment of risk of trisomy 21 by maternal age and fetal nuchaltranslucency thickness at weeks of gestation. Fetal Medicine Foundation First Trimester Screening Group. Lancet 1998; 352(9125): Pajkrt E, Mol BW, van Lith JM, Bleker OP, Bilardo CM. Screening for Down's syndrome by fetal nuchal translucency measurement in a high-risk population. Ultrasound Obstet Gynecol 1998; 12: Prefumo F, Thilaganathan B. Agreement between predicted risk and prevalence of Down syndrome in first trimester nuchal translucency screening. Prenat Diagn 2002; 22: Lam YH, Lee CP, Sin SY, Tang R, Wong HS, Wong SF, Fong DY, Tang MH, Woo HH. Comparison and integration of first trimester fetal nuchal translucency and second trimester maternal serum screening for fetal Down syndrome. Prenat Diagn 2002; 22: Wapner R, Thom E, Simpson JL, Pergament E, Silver R, Filkins K, Platt L, Mahoney M, Johnson A, Hogge WA, Wilson RD, Mohide P, Hershey D, Krantz D, Zachary J, Snijders R, Greene N, Sabbagha R, MacGregor S, Hill L, Gagnon A, Hallahan T, Jackson L. First Trimester Maternal Serum Biochemistry and Fetal Nuchal Translucency Screening (BUN) Study Group. First-trimester screening for trisomies 21 and 18. N Engl J Med 2003; 349: Theodoropoulos P, Lolis D, Papageorgiou C, Papaioannou S, Plachouras N, Makrydimas G. Evaluation of first-trimester screening by fetal nuchal translucency and maternal age. Prenat Diagn 1998; 10. Hyett JA, Moscoso G, Nicolaides KH. Abnormalities of the heart and great arteries in first trimester chromosomally abnormal fetuses. Am J Med Genet 1997, 69: Wald NJ, Rodeck C, Hackshaw AK, Walters J, Chitty L, Mackinson AM. SURUSS Research Group. First and second trimester antenatal screening for Down's syndrome: the results of the Serum, Urine and Ultrasound Screening Study (SURUSS). Health Technol Assess 2003; 7: Nicolaides KH. The weeks scan. Fetal Medicine Foundation, London English.pdf 13. S Cicero, D.Longo, G, Rembouskos, C. Sacchini, K. Nikolaides: Ultrasound. Obst. Gynecol. 2003;22: Sonek J et al: Am. J. Obstet.Gynecol.2002;186: Orlandi F. et al: Ultrasound. Obst. Gynecol. 2003;22: Santikcioglou M. et al: J. Craniofac. Genet. Dev. Biol. 1994; 14: Cicero S, Rembouskos G, Vandecruys H, Hogg M, Nicolaides KH. Likelihood ratio for trisomy 21 in fetuses with absent nasal bone at the week scan. Ultrasound Obstet Gynecol 2004; 23: Stempfle N. et al:pediatr.radiol. 1999;29: S Cicero, P Curcio, A Papageorgiou, J Sonek, KH Nicolaides.Absent nasal bone in fetuses with trisomy 21 at weeks of gestation: an observational study. Lancet 2001; 358: Guis et al Ultrasound. Obst. Gynecol 1995;5:

Προγεννητικός Έλεγχος - Μαιευτικό Υπερηχογράφημα

Προγεννητικός Έλεγχος - Μαιευτικό Υπερηχογράφημα Προγεννητικός Έλεγχος - Μαιευτικό Υπερηχογράφημα upadate swfobject.embedswf('/plugins/content/avreloaded/mediaplayer.swf','avreloaded0','400','320','7. 0.14','/plugins/content/avreloaded/expressinstall.swf',

Διαβάστε περισσότερα

Τµήµα Υπερήχων & Εµβρυοµητρικής Ιατρικής. Το θαύµα... της ζωής!

Τµήµα Υπερήχων & Εµβρυοµητρικής Ιατρικής. Το θαύµα... της ζωής! Τµήµα Υπερήχων & Εµβρυοµητρικής Ιατρικής Το θαύµα... της ζωής! Οι Υπέρηχοι Εγκυμοσύνης... Τμήμα Υπερήχων & Εμβρυομητρικής Ιατρικής Στο Τμήμα Υπερήχων & Εμβρυομητρικής Ιατρικής της ΡΕΑ Μαιευτικής Γυναικολογικής

Διαβάστε περισσότερα

Βιοψία τροφοβλάστης στις πολύδυμες κυήσεις. Σειρά περιστατικών και ανασκόπηση βιβλιογραφίας

Βιοψία τροφοβλάστης στις πολύδυμες κυήσεις. Σειρά περιστατικών και ανασκόπηση βιβλιογραφίας Α.Π. Αθανασιάδης 1, 2, Κ.Πανταζής 1, Α. Αποστολίδης 1, 2, Λ. Φλωρεντίν 3, Θ. Μίκος 1, Ε. Καναβάκης 4, E. Ασημακόπουλος 1, Ι.Ν. Μπόντης 1 1 Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Συμβουλευτική στο ελεύθερο εμβρυικό DNA: Σύνδρομο Down

Συμβουλευτική στο ελεύθερο εμβρυικό DNA: Σύνδρομο Down Συμβουλευτική στο ελεύθερο εμβρυικό DNA: Σύνδρομο Down Γεροβασίλη Αγγελική AKC, BSc, MSc, PhD Γενετίστρια Διδάκτωρ Πανεπιστημίου King s College του Λονδίνου Επιστημονική Υπεύθυνος Safembryo Επιστημονικός

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΠΟΥΛΙΔΗΣ Ι.

ΠΑΠΟΥΛΙΔΗΣ Ι. ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΕΜΒΡΥΙΚΟ DNA (ffdna) ΣΤΟΝ ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΠΑΠΟΥΛΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, BSc, MSc, ErCLG ΓΕΝΕΤΙΣΤΗΣ (EBMG Certified) ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ACCESS TO GENOME - ATG ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 11-14 εβδ. >15

Διαβάστε περισσότερα

Οδός Ξενίας 1, 115 27 Αθήνα, T ηλ.: 210 7775444 Fax: 210 7775420 e-mail: info@diamedica.gr http://www.diamedica.gr. Πίνακας 1.

Οδός Ξενίας 1, 115 27 Αθήνα, T ηλ.: 210 7775444 Fax: 210 7775420 e-mail: info@diamedica.gr http://www.diamedica.gr. Πίνακας 1. Ενημερωτικό Δελτίο Τεύχος 1 Δεκέμβριος 2007 Εργαστήριο Κλινικής Βιοχημείας και Εργαστηριακής Ιατρικής Οδός Ξενίας 1, 115 27 Αθήνα, T ηλ.: 210 7775444 Fax: 210 7775420 e-mail: info@diamedica.gr http://www.diamedica.gr

Διαβάστε περισσότερα

Universitäts-Frauenklinik Essen. Προγεννετικος Ελεγχος και Περιγεννητικη Ιατρικη Επιπεδο 1

Universitäts-Frauenklinik Essen. Προγεννετικος Ελεγχος και Περιγεννητικη Ιατρικη Επιπεδο 1 Universitäts-Frauenklinik Essen Προγεννετικος Ελεγχος και Περιγεννητικη Ιατρικη Επιπεδο 1 Αξιοτιμοι συναδελφοι, αγαπητοι γονεις, Τα πανεπιστημιακα μας εξωτερικα Ιατρεια Περιγεννητικης ιατρικης σας προσφερουν

Διαβάστε περισσότερα

Περίληψη. Ελευθεριάδης Μ. 1, Γρηγοριάδης Χ. 1, Χασιάκος Δ. 1, Σωτηριάδης Α. 2, Κωνσταντινίδου Α. 3, Μπότσης Δ. 1

Περίληψη. Ελευθεριάδης Μ. 1, Γρηγοριάδης Χ. 1, Χασιάκος Δ. 1, Σωτηριάδης Α. 2, Κωνσταντινίδου Α. 3, Μπότσης Δ. 1 ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.9, ΤΕΥΧ.1, ΣΕΛ. 05-10, 2012 Ελευθεριάδης Μ. 1, Γρηγοριάδης Χ. 1, Χασιάκος Δ. 1, Σωτηριάδης Α. 2, Κωνσταντινίδου Α. 3, Μπότσης Δ. 1 1 Β Μαιευτική-ΓυναικολογικήΚλινική ΠανεπιστημίουΑθηνών,ΑρεταίειοΝοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΙΧΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ- ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Δρ. Ε.Τρακάκης

ΑΝΙΧΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ- ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Δρ. Ε.Τρακάκης ΑΝΙΧΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ- ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Δρ. Ε.Τρακάκης Οι ανιχνευτικές εξετάσεις (screening test) έχουν ευρεία εφαρμογή και μεγάλη πρακτική χρησιμότητα στον προγεννητικό έλεγχο. Ο προγεννητικός έλεγχος

Διαβάστε περισσότερα

cell-free DNA στο μητρικό αίμα

cell-free DNA στο μητρικό αίμα cell-free DNA στο μητρικό αίμα Εφαρμογή στην κλινική πράξη στην Ελλάδα Παπαϊωάννου Γεώργιος-Κων/νος, PhD Υπεύθυνος Ιατρικής Εμβρύου Maιευτική & Γυναικολογική Κλινική ΓΑΙΑ Cell free DNA / Εισαγωγή στην

Διαβάστε περισσότερα

Αξιολόγηση της τριπλής βιοχημικής δοκιμασίας στον πληθυσμιακό προγεννητικό έλεγχο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου: 8 χρόνια εμπειρίας

Αξιολόγηση της τριπλής βιοχημικής δοκιμασίας στον πληθυσμιακό προγεννητικό έλεγχο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου: 8 χρόνια εμπειρίας EΛΛHNIKO ΠEPIOΔIKO ΓYNAIKOΛOΓIAΣ & MAIEYTIKHΣ TΟΜ. 3, TΕΥΧ. 2, ΣΕΛ. 159-164, 2004 Αξιολόγηση της τριπλής βιοχημικής δοκιμασίας στον πληθυσμιακό προγεννητικό έλεγχο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου:

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της μέτρησης του εμβρυϊκού ρινικού οστού, στο υπερηχογράφημα του δεύτερου. της κύησης, για την ανίχνευση του συνδρόμου Down.

Ο ρόλος της μέτρησης του εμβρυϊκού ρινικού οστού, στο υπερηχογράφημα του δεύτερου. της κύησης, για την ανίχνευση του συνδρόμου Down. Παπασωζομένου Π. 1, Αθανασιάδης Α. 1, Ζαφράκας Μ. 2, Ασημακόπουλος Ε. 1, Ταρλατζής Κ. Β. 1 1 Α Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ 2 Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας, ΑΤΕΙΘ Ο ρόλος

Διαβάστε περισσότερα

Εργασία Βιολογίας. Β Τετράμηνο. Θέμα: Προγεννητικός Έλεγχος (Κεφάλαιο 12) Ονοματεπώνυμο: Κ. Κυριακή Τμήμα: Α2 Καθηγητής: κ.

Εργασία Βιολογίας. Β Τετράμηνο. Θέμα: Προγεννητικός Έλεγχος (Κεφάλαιο 12) Ονοματεπώνυμο: Κ. Κυριακή Τμήμα: Α2 Καθηγητής: κ. Εργασία Βιολογίας Β Τετράμηνο Θέμα: Προγεννητικός Έλεγχος (Κεφάλαιο 12) Ονοματεπώνυμο: Κ. Κυριακή Τμήμα: Α2 Καθηγητής: κ.πιτσιλαδής Βασίλης Τι είναι ο προγεννητικός έλεγχος; Ο προγεννητικός έλεγχος αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

1ο Τρίμηνο : Αυχενική Διαφάνεια (NT) & άλλοι δείκτες Χρωμοσωμικών Ανωμαλιών, Ανατομία Εμβρύου

1ο Τρίμηνο : Αυχενική Διαφάνεια (NT) & άλλοι δείκτες Χρωμοσωμικών Ανωμαλιών, Ανατομία Εμβρύου 1ο Τρίμηνο : Αυχενική Διαφάνεια (NT) & άλλοι δείκτες Χρωμοσωμικών Ανωμαλιών, Ανατομία Εμβρύου Υπό Αντωνίου Στ. Κονδυλιού Διευθυντού Μαιευτ-Γυν/γου Τμήμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής Μαιευτηρίου Αθηνών ΕΛΕΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της εκτίμησης του φλεβώδους πόρου στις εβδομάδες κύησης: ανασκόπηση βιβλιογραφίας

Ο ρόλος της εκτίμησης του φλεβώδους πόρου στις εβδομάδες κύησης: ανασκόπηση βιβλιογραφίας ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.8, ΤΕΥΧ.4, ΣΕΛ. 133-140, 2011 Κανελλοπούλου Ζ, Αντσακλής Π, Νάτσης Σ, Ντόμαλη Α, Παπαντωνίου Ν, Αντσακλής Α. Α Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημείου Αθηνών, Τμήμα Εμβρυομητρικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΑΔΡΩΝ ΔΟΜΩΝ

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΑΔΡΩΝ ΔΟΜΩΝ 1 ΙΑΤΡΙΚΉ ΠΑΙΔΕΙΑ (MED. EDUC.) 1996: 4 (1) 74-79 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΑΚΟΙΛΙΑΚΗΣ - ΚΟΛΠΙΚΗΣ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΉ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΩΝ ΑΔΡΩΝ ΔΟΜΩΝ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΠΡΑΠΑΣ Ν., ΠΡ ΑΠΑΣ Ι., ΒΛΑΣΣΗΣ Γ.,

Διαβάστε περισσότερα

Kαθορισμός στρατηγικής του μη επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες

Kαθορισμός στρατηγικής του μη επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες Kαθορισμός στρατηγικής του μη επεμβατικού προγεννητικού ελέγχου για χρωμοσωμικές ανωμαλίες Παναγιώτης Ν. Ξηρομερίτης¹, Βασίλειος Σ. Τσάπανος² 1 Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Καθολικού Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδρομο Βραχέας Πλευράς - Πολυδακτυλίας και αυξημένη αυχενική διαφάνεια: περιγραφή περιστατικού και ανασκόπηση βιβλιογραφίας

Σύνδρομο Βραχέας Πλευράς - Πολυδακτυλίας και αυξημένη αυχενική διαφάνεια: περιγραφή περιστατικού και ανασκόπηση βιβλιογραφίας Αθ. Π. Σούκα, A. Πιλάλης, Π. Αντσακλής, Αρ. Αντσακλής Α' Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημείου Αθηνών, Τμήμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής & Υπερήχων, Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», Σύνδρομο Βραχέας Πλευράς

Διαβάστε περισσότερα

screening πρωτου τριμηνου

screening πρωτου τριμηνου Universitäts-Frauenklinik Essen screening πρωτου τριμηνου Τι ονομαζεται screening πρωτου τριμηνου Εδω αξιολογειται ο κινδυνος υπαρξης ανωμαλιας χρωματοσωματων στο εμβρυο οπως( π.χ. (συνδρομο Down, συνδρομο

Διαβάστε περισσότερα

2. Λήψη αίματος από τα ομφαλικά αγγεία

2. Λήψη αίματος από τα ομφαλικά αγγεία Xατζησεβαστού Λουκίδου Χαρίκλεια 3 κό αποτύπωμα και γνωρίζοντας την επίδραση του αποτυπώματος στη μονογονεϊκή δισωμία (uniparental disomy UPD) από αυτά τα χρωμοσώματα, οδηγηθήκαμε στην γνώση ότι μια Robertsonian

Διαβάστε περισσότερα

Το Υπερηχογράφημα 11 13 +6 εβδομάδων

Το Υπερηχογράφημα 11 13 +6 εβδομάδων Το Υπερηχογράφημα 11 13 +6 εβδομάδων Κύπρος Η. Νικολαϊδης Aθηνά Π. Σούκα, Χαρά Σκέντου Το Υπερηχογράφημα 11 13 +6 εβδομάδων Fetal Medicine Foundation, London 2004 Αφιερωμένο στον Ηρόδοτο και στη Δέσποινα

Διαβάστε περισσότερα

Νικόλαος Δ. Βραχνής. και Εμβρυομητρικής. Αρεταίειο Νοσοκομείο

Νικόλαος Δ. Βραχνής. και Εμβρυομητρικής. Αρεταίειο Νοσοκομείο Υπερηχογραφικά καθοδηγούμενος επεμβατικός έλεγχος στη Μαιευτική Νικόλαος Δ. Βραχνής Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής Γυναικολογίας και Εμβρυομητρικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών Αρεταίειο Νοσοκομείο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΩΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΤΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΑΣ ΒΡΑΔΥΤΗΤΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΥΧΕΝΙΚΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΩΣ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΤΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΑΣ ΒΡΑΔΥΤΗΤΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΣ Β ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ - ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Δ. ΔΙΝΑΣ Πανεπ. Έτος: 2017-2018

Διαβάστε περισσότερα

Έντυπο. Το Υπερηχογράφημα της αρχόμενης κύησης

Έντυπο. Το Υπερηχογράφημα της αρχόμενης κύησης Έντυπο Τα διάφορα υπερηχογραφήματα που εκτελούνται κατά τη διάρκεια της κύησης έχουν σκοπό να διαγνώσουν διάφορες ανωμαλίες στο έμβρυο (να βεβαιώσουν τη φυσιολογική ανάπτυξή του) και να προβλέψουν συγκεκριμένες

Διαβάστε περισσότερα

Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος. Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά

Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος. Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά Προγεννητικός Μοριακός Καρυότυπος Η τεχνολογία αιχμής στη διάθεσή σας για πιο υγιή μωρά Η νέα εποχή στον Προγεννητικό Έλεγχο: Μοριακός Καρυότυπος - array CGH - Συγκριτικός γενωμικός υβριδισμός με μικροσυστοιχίες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση Η προγεννητική διάγνωση Ενδείξεις: -Προχωρημένη ηλικία μητέρας (πιο συχνό: σύνδρομο Down) -Προγενέστερο παιδί με de novo χρωμοσωμική ανωμαλία -Ύπαρξη

Διαβάστε περισσότερα

Συγγενές Εξάρθρηµα του Ισχίου. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός

Συγγενές Εξάρθρηµα του Ισχίου. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός Συγγενές Εξάρθρηµα του Ισχίου Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός ΣΥΓΓΕΝΕΣ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΙΣΧΙΟΥ ΟΡΙΣΜΟΣ Συγγενής διαταραχή του ισχίου που προκαλείται από την ανώµαλη ανάπτυξη ενός ή όλων των

Διαβάστε περισσότερα

Μέθοδοι ανίχνευσης εμβρυϊκής υποξίας. Νικόλαος Βιτωράτος, MD Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

Μέθοδοι ανίχνευσης εμβρυϊκής υποξίας. Νικόλαος Βιτωράτος, MD Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Μέθοδοι ανίχνευσης εμβρυϊκής υποξίας Νικόλαος Βιτωράτος, MD Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Η εκτίμηση της κατάστασης του εμβρύου περιλαμβάνει 2 φάσεις. Η πρώτη φάση αφορά το α μισό της εγκυμοσύνης και

Διαβάστε περισσότερα

Χαιρετισμός. Αγαπητές και αγαπητοί Συνάδελφοι,

Χαιρετισμός. Αγαπητές και αγαπητοί Συνάδελφοι, Είσοδος Ελέυθερη Χαιρετισμός Αγαπητές και αγαπητοί Συνάδελφοι, Με μεγάλη χαρά σας προσκαλούμε να συμμετάσχετε στις εργασίες του 1 ου Συνεδρίου του Ελληνικού Κολλεγίου Μαιευτικής - Γυναικολογίας που πραγματοποιείται

Διαβάστε περισσότερα

Υπερηχογραφική εξέταση του προσώπου του εμβρύου. Διαγνωστικός Αλγόριθμος

Υπερηχογραφική εξέταση του προσώπου του εμβρύου. Διαγνωστικός Αλγόριθμος ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.5, ΤΕΥΧ.1, ΣΕΛ. 43-54, 2008 Νικόλαος Παπαντωνίου, Μαριάννα Θεοδωρά, Αριστείδης Αντσακλής Τμήμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής και Υπερήχων, Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Διάταση πυελοκαλυκικού συστήματος (υδρονέφρωση): πότε μας ανησυχεί. Ιωάννης Ντότης Παιδίατρος-Εντατικολόγος Παιδονεφρολόγος Επιμελητής Α

Διάταση πυελοκαλυκικού συστήματος (υδρονέφρωση): πότε μας ανησυχεί. Ιωάννης Ντότης Παιδίατρος-Εντατικολόγος Παιδονεφρολόγος Επιμελητής Α Διάταση πυελοκαλυκικού συστήματος (υδρονέφρωση): πότε μας ανησυχεί Ιωάννης Ντότης Παιδίατρος-Εντατικολόγος Παιδονεφρολόγος Επιμελητής Α Διάταση πυελοκαλυκικού συστήματος (υδρονέφρωση) Υπερηχογραφική διάγνωση

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6: Μεταλλάξεις

Κεφάλαιο 6: Μεταλλάξεις Κεφάλαιο 6: Μεταλλάξεις ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ 1. Τι ονομάζονται μεταλλάξεις και ποια τα κυριότερα είδη τους; 2. Ποιες οι διαφορές μεταξύ γονιδιακών και χρωμοσωμικών μεταλλάξεων; 3. Οι μεταλλάξεις στα σωματικά

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - Αρεταίειο Νοσοκομείο

ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - Αρεταίειο Νοσοκομείο ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ - Ελεύθερο Εμβρυικό DNA: η χρήση στη Μαιευτική Νίκος Δ. Βραχνής Αρεταίειο Νοσοκομείο Επίπτωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών Πρόσφατα δεδομένα για χρωμοσωμικές ανωμαλίες 8

Διαβάστε περισσότερα

Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης.

Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης. Πυρήνες οστέωσης παιδικου σκελετου. Χρόνοι εμφάνισης. Κωτούλα Αγορίτσα, Ιατρος ακτινολόγος, Επιμελήτρια Β Ακτινολογικό Εργαστήριο Νοσοκομείου Α.Ν.Θ. ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ, Θεσ/νίκης Τα οστά σχηματίζονται με δύο τρόπους:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Επεξεργασία εικόνας και video για Ιατρικές Εφαρμογές στην Καρδιολογία και στην έγκαιρη πρόγνωση Alzheimer Δρ. Γιάννης Κομπατσιάρης - Ερευνητής Β - ΙΠΤΗΛ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Τεχνολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙ Α ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΜΒΡΥΟ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙ Α ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΜΒΡΥΟ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙ Α ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΜΒΡΥΟ Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής ΕΚΠΑ, σε συνεργασία με Αναπλ. Καθηγητή Ν. Παπαντωνίου, Α Μαιευτική και Γυναικολογική

Διαβάστε περισσότερα

Π. Κωστάκου, Ν. Κουρής, Ε. Τρύφου, Β. Κωστόπουλος, Λ. Μάρκος, Χ. Ολύμπιος Καρδιολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας ΘΡΙΑΣΙΟ

Π. Κωστάκου, Ν. Κουρής, Ε. Τρύφου, Β. Κωστόπουλος, Λ. Μάρκος, Χ. Ολύμπιος Καρδιολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Ελευσίνας ΘΡΙΑΣΙΟ Ανίχνευση υποκλινικής δυσλειτουργίας της αριστερής κοιλίας με την Speckle Tracking υπερηχοκαρδιογραφία σε ασθενείς με οξεία μυοκαρδίτιδα χωρίς εμφανείς διαταραχές τοιχωματικής κινητικότητας Π. Κωστάκου,

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή της εμβρυικής Μαγνητικής Τομογραφίας. εγκεφάλου στην πρώιμη διάγνωση της Οζώδους Σκλήρυνσης

Η συμβολή της εμβρυικής Μαγνητικής Τομογραφίας. εγκεφάλου στην πρώιμη διάγνωση της Οζώδους Σκλήρυνσης Η συμβολή της εμβρυικής Μαγνητικής Τομογραφίας εγκεφάλου στην πρώιμη διάγνωση της Οζώδους Σκλήρυνσης Ζήκου Αναστασία, Aνδριανοπούλου Άρτεμης, Ξύδης Βασίλειος, Μαρία Ι. Αργυροπούλου. Εργαστήριο Κλινικής

Διαβάστε περισσότερα

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής

αμινοξύ. Η αλλαγή αυτή έχει ελάχιστη επίδραση στη στερεοδιάταξη και τη λειτουργικότητα της πρωτεϊνης. Επιβλαβής Κεφάλαιο 6: ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ -ΘΕΩΡΙΑ- Μεταλλάξεις είναι οι αλλαγές που συμβαίνουν στο γενετικό υλικό ενός οργανισμού, τόσο σε γονιδιακό επίπεδο (γονιδιακές μεταλλάξεις) όσο και σε χρωμοσωμικό επίπεδο (χρωμοσωμικές

Διαβάστε περισσότερα

Κατευθυντήριες Οδηγίες της ISUOG: εκτέλεση υπερηχογραφικής εξέτασης εμβρύου πρώτου τριμήνου

Κατευθυντήριες Οδηγίες της ISUOG: εκτέλεση υπερηχογραφικής εξέτασης εμβρύου πρώτου τριμήνου Κατευθυντήριες Οδηγίες της ISUOG: εκτέλεση υπερηχογραφικής εξέτασης εμβρύου πρώτου τριμήνου Μετάφραση χάρη στον Δρ Θεμιστοκλής Ι. Δαγκλής MD, PhD - Ειδικός στην Εμβρυομητρική Ιατρική (Ελλάδα) Επιτροπή

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες μεθοδολογίες μοριακής βιολογίας και γενετικής στη γυναικολογία

Σύγχρονες μεθοδολογίες μοριακής βιολογίας και γενετικής στη γυναικολογία ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΕΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ - ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ Σύγχρονες μεθοδολογίες μοριακής βιολογίας και γενετικής στη γυναικολογία ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΕΛΕΝΗ, Ph.D. Λέκτορας Εργαστήριο Βιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ 1ο & 3ο ΤΡΙΜΗΝΟ ΚΥΗΣΗΣ

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ 1ο & 3ο ΤΡΙΜΗΝΟ ΚΥΗΣΗΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ 1ο & 3ο ΤΡΙΜΗΝΟ ΚΥΗΣΗΣ 8-9 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2016 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Σε συνεργασία µε την Α Μαιευτική & Γυναικολογική

Διαβάστε περισσότερα

ό ς ς ί ς ύ ί ύ ς ό ς ά

ό ς ς ί ς ύ ί ύ ς ό ς ά ό ς ς ί ς ύ ί ύ ς ί ς ό ς ά 3ο Επιστηµονικό Καλοκαιρινό Διαδραστικό Διεταιρικό Συµπόσιο NAVARINO DUNES 23 26 Ιουνίου 2011 ί ά Medical ultrasound βασίστηκε σε αρχές sonar που αναπτυχθήκαν στο World War

Διαβάστε περισσότερα

Υπερηχογραφική παρακολούθηση στην κύηση χαμηλού κινδύνου

Υπερηχογραφική παρακολούθηση στην κύηση χαμηλού κινδύνου ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & MΑΙΕΥΤΙΚΗΣ TΟΜ. 11, TΕΥΧ. 4, ΣΕΛ. 149-154, 2012 Υπερηχογραφική παρακολούθηση στην κύηση χαμηλού κινδύνου Πιλάλης Α., Σούκα Α., Κασσάνος Δ. Γ Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική

Διαβάστε περισσότερα

Η διαγνωστική αξία του υπερηχογενούς κομβίου της καρδιάς του εμβρύου στον προγεννητικό έλεγχο

Η διαγνωστική αξία του υπερηχογενούς κομβίου της καρδιάς του εμβρύου στον προγεννητικό έλεγχο ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.1, ΤΕΥΧ.4, ΣΕΛ. 235-242, 2004 Σ. Σηφάκης, Ν. Μαντάς, Ε. Κουμαντάκης Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Παν/μίου Κρήτης Η διαγνωστική αξία του υπερηχογενούς κομβίου της καρδιάς του εμβρύου

Διαβάστε περισσότερα

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου)

Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου) Α Μέρος (από 2) Οστά του Κορμού (Σπονδυλική Στήλης, Θώρακα, Κρανίου) 01/35 Το Ερειστικό Σύστημα αποτελείται από: 1. Τα Οστά 2. Τις Αρθρώσεις 3. Τους Συνδέσμους 02/35 ΟΣΤΑ ΤΟΥ ΣΚΕΛΕΤΟΥ Σύνολο: 285 οστά

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΕΜΒΡΥΟΜΗΤΡΙΚΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ & ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΊΑΣ ΣΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΊΑ

ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΕΜΒΡΥΟΜΗΤΡΙΚΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ & ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΊΑΣ ΣΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΊΑ ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΕΜΒΡΥΟΜΗΤΡΙΚΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ & ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΊΑΣ Διοργάνωση 11-12 ΦΕΒΡΟΥΑΡΊΟΥ 201 ΖΑΠΠΕΙΟΝ ΜΕΓΑΡΟ, ΑΘΗΝΑ Αιγίδα Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Ευγενίδειο Θεραπευτήριο Ελληνική Μαιευτική

Διαβάστε περισσότερα

Τρισωμία 13: τυχαίο εύρημα σε υπερηχογραφικό έλεγχο δευτέρου τριμήνου

Τρισωμία 13: τυχαίο εύρημα σε υπερηχογραφικό έλεγχο δευτέρου τριμήνου 244 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Τρισωμία 13: τυχαίο εύρημα σε υπερηχογραφικό έλεγχο δευτέρου τριμήνου Κ. Ζαχαρής, Σ. Κραββαρίτης, Θ. Χαρίτος, Ε. Χρυσαφοπούλου, Α. Φούκα Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

Αμνιοπαρακέντηση στο 2ο τρίμηνο της κύησης. Επανεξέταση των δεδομένων μετά από επεμβάσεις

Αμνιοπαρακέντηση στο 2ο τρίμηνο της κύησης. Επανεξέταση των δεδομένων μετά από επεμβάσεις ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.9, ΤΕΥΧ.1, ΣΕΛ. 11-20, 2012 Μαριάννα Θεοδωρά, Νικόλαος Παπαντωνίου, Αριστείδης Αντσακλής Τμήμα Εμβρυομητρικής Ιατρικής και Υπερήχων, Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Προγεννητικός έλεγχος στο 2 ο τρίμηνο της κύησης

Προγεννητικός έλεγχος στο 2 ο τρίμηνο της κύησης Διημερίδα Ιατρικής Εμβρύου Προγεννητικός έλεγχος στο 2 ο τρίμηνο της κύησης Διάγνωση και αντιμετώπιση συγγενών ανωμαλιών του εμβρύου και screening επιπλοκών κύησης 18 & 19 ΦΕΒΡΟΥΑΡΊΟΥ 08:30 ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

Διαβάστε περισσότερα

Εµβρύου. Υπερηχογραφική Αξιολόγηση 1 0 & 3 0 ΤΡΙΜΗΝΟ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ. Αµφιθέατρο Νοσοκοµείου ΑΤΤΙΚΟΝ. Πρόγραμμα

Εµβρύου. Υπερηχογραφική Αξιολόγηση 1 0 & 3 0 ΤΡΙΜΗΝΟ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ. Αµφιθέατρο Νοσοκοµείου ΑΤΤΙΚΟΝ. Πρόγραμμα σε συνεργασία µε την Γ Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών Γενικό Πανεπιστηµιακό Νοσοκοµείο "ΑΤΤΙΚΟΝ" Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών "Παθολογία της Κύησης" (Master

Διαβάστε περισσότερα

Οριακή Διάταση των Πλαγίων Κοιλίων του Εγκεφάλου - Βιβλιογραφική Αναφορά

Οριακή Διάταση των Πλαγίων Κοιλίων του Εγκεφάλου - Βιβλιογραφική Αναφορά Μαρτζάκλης Κ., Κανελλόπουλος Β., Κασσάνος Δ. Τμήμα Υπερήχων και Εμβρυομητρικής Ιατρικής Γ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» Οριακή Διάταση των Πλαγίων Κοιλίων

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ - ΥΣΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ - ΥΣΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ - ΥΣΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΕΛ. ΦΡΥΣΙΡΑ Επ. Καθηγήτρια Κλινικής Γενετικής ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΙ ΩΝ «Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ» ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ κ.ε. ΚΑΝΑΒΑΚΗΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΩΧΡΙΝΟΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΚΥΗΣΗ 35 ΕΒΔ. ΧΩΡΙΣ ΑΛΛΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ. Κουμπής Δ.Χρυσοβαλάντης M.

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΩΧΡΙΝΟΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΚΥΗΣΗ 35 ΕΒΔ. ΧΩΡΙΣ ΑΛΛΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ. Κουμπής Δ.Χρυσοβαλάντης M. 96 ΤΥΕΘ - Κλινική Χιος, 2401 ΓΣΝΑ, 3Κλινίκη Χίος, 4ΓΝΝ ΧΙΟΥ 1 Εισαγωγή Το περιστατικό που περιγράφεται αποτελεί σπάνια εμφάνιση του συνδρόμου της ωχρινοτρόπου διέγερσης των ωοθηκών

Διαβάστε περισσότερα

ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ ΡΑΧΗ Αποτελεί τον μυοσκελετικό άξονα στήριξης του κορμού με κύριο οστικό στοιχείο τους σπονδύλους και την παράλληλη συμβολή

Διαβάστε περισσότερα

Υπερηχογραφική μέτρηση μήκους τραχήλου μεταξύ 24ης και 29ης εβδομάδας κύησης σε ασυμπτωματικές έγκυες και πρόωρος τοκετός

Υπερηχογραφική μέτρηση μήκους τραχήλου μεταξύ 24ης και 29ης εβδομάδας κύησης σε ασυμπτωματικές έγκυες και πρόωρος τοκετός Τσικούρας Π., Αμμάρι Α., Πινίδης Π., Γαλάζιος Γ., Λυμπέρης Β. Πανεπιστημιακή Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Υπερηχογραφική μέτρηση μήκους τραχήλου μεταξύ 24ης και 29ης

Διαβάστε περισσότερα

Universitäts-Frauenklinik Essen (ΛΗΨΗ) ΒΙΟΨΙΑ ΧΟΡΙΑΚΩΝ ΛΑΧΝΩΝ KAI ΑΜΝΙΟΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ

Universitäts-Frauenklinik Essen (ΛΗΨΗ) ΒΙΟΨΙΑ ΧΟΡΙΑΚΩΝ ΛΑΧΝΩΝ KAI ΑΜΝΙΟΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ Universitäts-Frauenklinik Essen (ΛΗΨΗ) ΒΙΟΨΙΑ ΧΟΡΙΑΚΩΝ ΛΑΧΝΩΝ KAI ΑΜΝΙΟΠΑΡΑΚΕΝΤΗΣΗ (Ληψη) Βιοψια Χοριακων Λαχνων (Εξεταση ιστου πλακουντα) Αμνιοπαρακεντηση (Εξεταση αμνιακου υγρου) Απαντησεις στις ερωτησεις

Διαβάστε περισσότερα

«Εμβρυομητρική Ιατρική» 23-24 Οκτωβρίου 2010 «ΑΤΤΙΚΟ» Νοσοκομείο Επιστημονικό Πρόγραμμα

«Εμβρυομητρική Ιατρική» 23-24 Οκτωβρίου 2010 «ΑΤΤΙΚΟ» Νοσοκομείο Επιστημονικό Πρόγραμμα ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Γ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Π.Γ.Ν «Αττικόν» Διευθυντής: Aναπλ. Καθηγ. Δηµήτριος Κασσάνος 7 o Eτήσιο Συμπόσιο 23-24 Οκτωβρίου 2010 «ΑΤΤΙΚΟ»

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Αθήνα, 20/05/2015 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 13 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μαιευτικής Γυναικολογίας στο Βόλο, 28-31 Μαΐου 2015 Στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI)

Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI) Σύνδροµο Μηροκοτυλιαίας Πρόσκρουσης Femoroacetabular Impingement Syndrome (FAI) Τι είναι το σύνδροµο µηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης; Φυσιολογικά, η κεφαλή του ισχίου δεν προσκρούει στο χείλος της κοτύλης κατά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην τεχνική Προσανατολισμός εικόνων, θέση εξεταζομένου Ορολογία ΥΓ κριτήρια Προετοιμασία ασθενούς Κλινικές εφαρμογές

Εισαγωγή στην τεχνική Προσανατολισμός εικόνων, θέση εξεταζομένου Ορολογία ΥΓ κριτήρια Προετοιμασία ασθενούς Κλινικές εφαρμογές Εισαγωγή στην τεχνική Προσανατολισμός εικόνων, θέση εξεταζομένου Ορολογία ΥΓ κριτήρια Προετοιμασία ασθενούς Κλινικές εφαρμογές Απαιτείται δεξιότητα και εμπειρία, συγχρονισμός κινήσεων χεριού & οφθαλμού

Διαβάστε περισσότερα

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ 27 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρείας Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας Σπάρτη και Μονεμβασιά 2015 ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ Καλογήρου

Διαβάστε περισσότερα

IAΤΡΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΙΚΑ (Τεύχος 7, Οκτώβριος εκέµβριος 2007)

IAΤΡΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΙΚΑ (Τεύχος 7, Οκτώβριος εκέµβριος 2007) IAΤΡΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΙΚΑ (Τεύχος 7, Οκτώβριος εκέµβριος 2007) ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ ΠΡΟΓΕΝΝΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ιαρεµέ Μαργαρίτα, Κλινικός Χηµικός ΜSc, Βιοχηµικό Εργαστήριο ΙΚΑ Ζακύνθου Θεοδωρόπουλος Γιώργος,

Διαβάστε περισσότερα

Εξέταση για το σύνδροµο Down στην εγκυµοσύνη

Εξέταση για το σύνδροµο Down στην εγκυµοσύνη Greek Translation Εξέταση για το σύνδροµο Down στην εγκυµοσύνη Η επιλογή εάν θα κάνετε τις εξετάσεις είναι µια σηµαντική απόφαση για εσάς και το µωρό σας Το φυλλάδιο αυτό σας παρέχει µερικές πληροφορίες

Διαβάστε περισσότερα

Υπερηχογραφική διάγνωση δεξιού αορτικού τόξου κατά το υπερηχογράφημα Β επιπέδου -

Υπερηχογραφική διάγνωση δεξιού αορτικού τόξου κατά το υπερηχογράφημα Β επιπέδου - ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.9, ΤΕΥΧ.4, ΣΕΛ. 101-108, 2012 Κεραμίδας Ο., Αντσακλής Π., Οικονόμου Θ., Θεοδωρά Μ., Δασκαλάκης Γ., Παπαντωνίου Ν., Μεσογίτης Σ., Αντσακλής Α. Α Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

γναθουπερωϊοσχιστία Η συμβολή της 3D/4D υπερηχογραφίας στην προγεννητική διάγνωση των σχιστιών του προσώπου

γναθουπερωϊοσχιστία Η συμβολή της 3D/4D υπερηχογραφίας στην προγεννητική διάγνωση των σχιστιών του προσώπου ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.2, ΤΕΥΧ.1, ΣΕΛ. 41-48 2005 Χ. Κασίμης, Α. Κοραντζής Μαιευτήρας - Γυναικολόγος Χειλεοσχιστία γναθουπερωϊοσχιστία Η συμβολή της 3D/4D υπερηχογραφίας στην προγεννητική διάγνωση των σχιστιών

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινογραφική απεικόνιση ωμικής ζώνης. Περικλής Παπαβασιλείου,PhD Τεχνολόγος Ακτινολόγος

Ακτινογραφική απεικόνιση ωμικής ζώνης. Περικλής Παπαβασιλείου,PhD Τεχνολόγος Ακτινολόγος Ακτινογραφική απεικόνιση ωμικής ζώνης Περικλής Παπαβασιλείου,PhD Τεχνολόγος Ακτινολόγος Ανατομία ωμικής ζώνης 1. 1η πλευρά 3. 4η και 7η πλευρά 4. κλείδα 5. ακρωμιοκλειδική άρθρωση 6. ακρώμιο 7. εντομή

Διαβάστε περισσότερα

Ο νοσηλευτικός ρόλος στην πρόληψη του μελανώματος

Ο νοσηλευτικός ρόλος στην πρόληψη του μελανώματος ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή διατριβή Ο νοσηλευτικός ρόλος στην πρόληψη του μελανώματος Ονοματεπώνυμο: Αρτέμης Παναγιώτου Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

Διαβάστε περισσότερα

Προγεννητική διάγνωση

Προγεννητική διάγνωση ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΜ.1, ΤΕΥΧ.3, ΣΕΛ. 147-158, 2004 Αριστείδης Ι. Αντσακλής Α Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Προγεννητική διάγνωση Μέθοδοι προγεννητικού ελέγχου Η προγεννητική διάγνωση

Διαβάστε περισσότερα

Λήψεις με οριζόντια δέσμη Λυχνία στις 90 Οι ΜLO & CC λήψεις δεν μπορούν πάντα να καθορίσουν ακριβώς τη θέση μιας αλλοίωσης Ανάλογα με τη θέση της

Λήψεις με οριζόντια δέσμη Λυχνία στις 90 Οι ΜLO & CC λήψεις δεν μπορούν πάντα να καθορίσουν ακριβώς τη θέση μιας αλλοίωσης Ανάλογα με τη θέση της Λήψεις με οριζόντια δέσμη Λυχνία στις 90 Οι ΜLO & CC λήψεις δεν μπορούν πάντα να καθορίσουν ακριβώς τη θέση μιας αλλοίωσης Ανάλογα με τη θέση της αλλοίωσης (έσω ή έξω) επιλέγεται η έξω έσω ή η έσω έξω

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία της PAPP-A κατά το δεύτερο τρίμηνο στην πρόγνωση των επιπλοκών της εγκυμοσύνης

Η σημασία της PAPP-A κατά το δεύτερο τρίμηνο στην πρόγνωση των επιπλοκών της εγκυμοσύνης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ 20(4):363-370, 2008 Κλινικοεργαστηριακή Μελέτη Η σημασία της PAPP-A κατά το δεύτερο τρίμηνο στην πρόγνωση των επιπλοκών της εγκυμοσύνης Μ. Παπαδόπουλος 1 Χ. Γιαννούλης

Διαβάστε περισσότερα

Μαριάνθη Γεωργίτση Επίκουρη Καθηγήτρια Ιατρικής Βιολογίας-Γενετικής

Μαριάνθη Γεωργίτση Επίκουρη Καθηγήτρια Ιατρικής Βιολογίας-Γενετικής Μαριάνθη Γεωργίτση Επίκουρη Καθηγήτρια Ιατρικής Βιολογίας-Γενετικής Τομέας Βιολογικών Επιστημών και Προληπτικής Ιατρικής Σχολή Επιστημών Υγείας Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης E-mail: margeorgitsi@auth.gr

Διαβάστε περισσότερα

Μη επεμβατικός Προγεννητικός έλεγχος

Μη επεμβατικός Προγεννητικός έλεγχος Μη επεμβατικός Προγεννητικός έλεγχος Α. Κολιαλέξη, Βιοπαθολόγος PhD Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής Πανεπιστημίου Αθηνών Μη επεμβατικός ΠΕ από cffdna στο πλάσμα εγκύου Ελεύθερο Εμβρυϊκό DNA στη μητρική κυκλοφορία

Διαβάστε περισσότερα

Τετραγλώχινα Πνευμονική Βαλβίδα σε Ενήλικα Ασθενή: Ευρήματα από το. Διαθωρακικό Υπερηχοκαρδιογράφημα και την Πολυτομική Αξονική Τομογραφία

Τετραγλώχινα Πνευμονική Βαλβίδα σε Ενήλικα Ασθενή: Ευρήματα από το. Διαθωρακικό Υπερηχοκαρδιογράφημα και την Πολυτομική Αξονική Τομογραφία Τετραγλώχινα Πνευμονική Βαλβίδα σε Ενήλικα Ασθενή: Ευρήματα από το Διαθωρακικό Υπερηχοκαρδιογράφημα και την Πολυτομική Αξονική Τομογραφία SOO-YEON JUNG, Department of cardiology, St. Vincent s Hospital,

Διαβάστε περισσότερα

Η αξία της γενετικής ανάλυσης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια

Η αξία της γενετικής ανάλυσης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Η αξία της γενετικής ανάλυσης στην υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια Θωμάς Γκόσιος Εργαστήριο Μυοκαρδιοπαθειών Α Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης Οικογενειακό δένδρο I 1 2 II III IV Proband (ΙΙΙ-3)

Διαβάστε περισσότερα

Τραχειοοισοφαγικό συρίγγιο σε παιδιά: Η προσέγγιση του ακτινολόγου

Τραχειοοισοφαγικό συρίγγιο σε παιδιά: Η προσέγγιση του ακτινολόγου Τραχειοοισοφαγικό συρίγγιο σε παιδιά: Η προσέγγιση του ακτινολόγου Παστρωμά Αγγελική, Κελέσης Χρήστος, Σιδέρη Ναταλί, Μπιζίμη Βασιλική, Παπαϊωάννου Ασημίνα, Αλεξοπούλου Ευθυμία. B Εργαστήριο Ακτινολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Επιστηµονική Ηµερίδα

Επιστηµονική Ηµερίδα Επιστηµονική Ηµερίδα Ιατρικής Εµβρύου & Περιγεννητικής Ιατρικής «Οι προκλήσεις - Η επόµενη ηµέρα» 24 Φεβρουαρίου 2018 09:00 Αµφιθέατρο Οµίλου Ιατρικού, Κεφαλάρι 5 ΜΟΡΙΑ (credits) Συνεχιζόµενης Ιατρικής

Διαβάστε περισσότερα

Δειγματοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ. Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών

Δειγματοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ. Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών Δειγματοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ Μονάδα Πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας και άλλων Αιμοσφαιρινοπαθειών ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΛ: 2310892819

Διαβάστε περισσότερα

Από τους πιο σημαντικούς ελέγχους που πρέπει να κάνουμε πολύ συχνά μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία του παιδιού είναι η σωματική του ανάπτυξη!

Από τους πιο σημαντικούς ελέγχους που πρέπει να κάνουμε πολύ συχνά μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία του παιδιού είναι η σωματική του ανάπτυξη! Από τους πιο σημαντικούς ελέγχους που πρέπει να κάνουμε πολύ συχνά μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία του παιδιού είναι η σωματική του ανάπτυξη! Το ύψος του, το βάρος, η περίμετρος των σημείων του σώματος του

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΦΟΣ Θ.

ΣΤΕΦΟΣ Θ. Επηρεάζει την αύξηση του βάρους κατά τη διάρκεια της κύησης Επηρεάζει τη μακροχρόνια διατήρηση των προσληφθέντων κιλών κατά τη διάρκεια της κύησης (5-9μήνες) Επηρεάζει την εμφάνιση παχυσαρκίας σε γυναίκες

Διαβάστε περισσότερα

Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών

Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών Εργαστήριο Ανατοµίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστήµιο Αθηνών ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΏΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΜΙΑΣ Το Μυοσκελετικό Σύστηµα Δρ. Ε. Τζόνσον Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αθήνα 2012 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΜΙΑ Ι. Α. Τα µέρη και

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ. Π Φλεβάρη. Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ. Π Φλεβάρη. Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ Π Φλεβάρη Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα Φυσιολογική βάση DIAGNOSTIC YIELD OF VARIOUS TESTS IN 308 PATIENTS WITH A FINAL DIAGNOSIS ACCORDING TO ESC

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος

Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος Χρήστος Α. Βενέτης MD, MSc Μαιευτήρας- Γυναικολόγος Υποψήφιος Διδάκτωρ Α.Π.Θ. Μονάδα Ανθρώπινης Αναπαραγωγής Α Μαιευτική- Γυναικολογική Κλινική Ιατρική Σχολή, Α.Π.Θ.

Διαβάστε περισσότερα

Ο Σκελετός της Πυέλου

Ο Σκελετός της Πυέλου Ο Σκελετός της Πυέλου E Johnson Αν. Καθηγήτρια Εργαστήριο Ανατοµίας Η Πύελος το κατώτερο σηµείο του κορµού προς τα κάτω συνέχεια της κοιλιάς η πυελική κοιλότητα = κατώτερο τµήµα της κοιλιακής χώρας εντοπίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης.

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Η ισχαιμική ανεπάρκεια της μιτροειδούς αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα της σημερινής καρδιολογίας, τόσο από πλευράς κατανόησης

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδρομο Dandy - Walker Variant. Παρουσίαση Περιστατικού

Σύνδρομο Dandy - Walker Variant. Παρουσίαση Περιστατικού ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ & MΑΙΕΥΤΙΚΗΣ TΟΜ. 6, TΕΥΧ. 1, ΣΕΛ. 73-78, 2007 Σύνδρομο Dandy - Walker Variant. Παρουσίαση Περιστατικού Νικόλαος Γεωργογιάννης, Δημήτριος Παπαθεοδώρου, Παντελής Κόκκαλης,

Διαβάστε περισσότερα

ειγµατοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS)

ειγµατοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS) 12 ειγµατοληψία Χοριακών Λαχνών (CVS) Μεταφρασµένο από την Κατερίνα Πουγούνια και την Μαρία Τζέτη. Ιανουάριος 2009 Τροποποιήθηκε από φυλλάδια που εκδόθηκαν από τα νοσοκοµεία Guy s και St Thomas στο Λονδίνο,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ Εμμανουήλ Σμυρνάκης Λέκτορας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ smyrnak@auth.gr Θέματα Διαγνωστικές Δοκιμασίες Μέτρα Εγκυρότητας Ευαισθησία Ειδικότητα Θετική και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ

ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΑ Κλινικές εφαρμογές 4 Αιμοδυναμική μελέτη Doppler 1. Αγγεία κοιλιάς 2. Περιφερικά αγγεία Κ. Χατζημιχαήλ Υπερηχοτομογραφία Μορφολογική μελέτη Αιμοδυναμική μελέτη Doppler

Διαβάστε περισσότερα

Χρωμοσωματικές ανωμαλίες

Χρωμοσωματικές ανωμαλίες Χρωμοσωματικές ανωμαλίες ΧΡΩΜΟΣΩΜΙΚΕΣ ΑΝΩΜΑΛΙΕΣ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ: 50% ΤΩΝ ΑΥΘΟΡΜΗΤΩΝ ΑΠΟΒΟΛΩΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ 60 ΣΥΝΔΡΟΜΑ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ~0.7% ΤΩΝ ΒΡΕΦΩΝ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΤΟ 2 % ΤΩΝ ΚΥΗΣΕΩΝ ΜΗΤΕΡΩΝ ΑΝΩ ΤΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ.

Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Μ. Δρακοπούλου*, Κ. Τούτουζας*, Γ. Μπενέτος*, Α. Συνετός*, Φ. Mητροπούλου*, Α. Μιχελόγγονα*, Α. Παπανικολάου*, Κ. Πρέκας, Η. Σιώρης, Δ. Τούσουλης* *A Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Ιπποκράτειο Γενικό

Διαβάστε περισσότερα

Εμβρυολογία του Αναπνευστικού Συστήματος

Εμβρυολογία του Αναπνευστικού Συστήματος Εμβρυολογία του Αναπνευστικού Συστήματος Ανάπτυξη πνευμόνων Εμβρυική περίοδος (4-5 εβδομάδες) Ψευδοαδενική περίοδος (5-16 εβδομάδες) Περίοδος σχηματισμού του βρογχικού δέντρου Σωληνώδης περίοδος (16-26

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση:

Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜ Α ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: Παχυσαρκία και κύηση: επιπτώσεις στην έκβαση της κύησης και στο έμβρυο Ονοματεπώνυμο: Στέλλα Ριαλά Αριθμός

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΜΕ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ Χρυστάλλα, Γεωργίου Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. Η Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, Μαρία Κοκκινίδη, M.D. Τμήμα Ιατρικής Εμβρύου ΜΗΤΕΡΑ

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ. Η Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, Μαρία Κοκκινίδη, M.D. Τμήμα Ιατρικής Εμβρύου ΜΗΤΕΡΑ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Αγαπητοί συνάδελφοι, Με ιδιαίτερη χαρά σας προσκαλώ στην 4η Διημερίδα που διοργανώνει το τμήμα Ιατρικής Εμβρύου του ΜΗΤΕΡΑ και αφορά θέματα Εμβρυομητρικής Ιατρικής. Η Διημερίδα θα διεξαχθεί

Διαβάστε περισσότερα

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος Αναπνευστικό σύστημα (αποτελείται

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ Αυχενικοί σπόνδυλοι 7 Θωρακικοί σπόνδυλοι 12 Οσφυϊκοί σπόνδυλοι 5 Ιερό οστό 5 συνοστεομένοι σπόνδυλοι Κόκκυγας Φυσιολογικά Κυρτώματα Σ.Σ. Η σπονδυλική στήλη δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

Επίκαιρα Θέματα Εμβρυομητρικής Ιατρικής 2018

Επίκαιρα Θέματα Εμβρυομητρικής Ιατρικής 2018 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Διημερίδα Ιατρικής Εμβρύου Επίκαιρα Θέματα Εμβρυομητρικής Ιατρικής 2018 08:30 ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ Θα δοθούν 10 μόρια συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης Πληροφορίες: 210 6867021 210 9609400 ΟΡΓΑΝΩΣΗ:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ

ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ Ιωάννα Τζουλάκη Κώστας Τσιλίδης Ιωαννίδης: κεφάλαιο 2 Guyatt: κεφάλαιο 18 ΕΠΙςΤΗΜΟΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Επιστήμη (θεωρία) Πράξη (φροντίδα υγείας) Γνωστικό μέρος Αιτιό-γνωση Διά-γνωση Πρό-γνωση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΛΕΞΙΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ Α.Μ Πτυχιακή εργασία ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2011

ΑΛΕΞΙΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ Α.Μ Πτυχιακή εργασία ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2011 ΑΛΕΞΙΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ Α.Μ.10159 Πτυχιακή εργασία ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2011 Σύνδρομο Down ή αλλιώς Τρισωμία 21 ή Τρισωμία G είναι η περιγραφή μια ανωμαλίας, που περικλείει ένα σύνολο χαρακτηριστικών,

Διαβάστε περισσότερα