Η αναγκαιότητα διαποίμανσης παιδιών με διαταραχή αυτισμού: Συμπεράσματα

Transcript

1 2 Σεπτεμβρίου 2014 Η αναγότητα διαποίμανσης παιδιών με διαταραχή αυτισμού: Συμπεράσματα Θρησκεία / Ποιμαντική Αθανάσιος Κολιοφού, Δρ. Θεολογίας Εκπαιδευτικός Η πρωτότυπη μελέτη του Δρ Αθ. Κολιοφούτη για τη διαποίμανση των παιδιών που πάσχουν από διαταραχή αυτισμού έφτασε σήμερα στο τέλος [προηγούμενο άρθρο: θίγοντας με εξαιρετικά νοτόμο τρόπο ζητήματα που έχουν εξεταστεί ελάχιστα από την εγχώρια θεολογική τουλάχιστον βιβλιογραφία. Τα αποτελέσματα των παραπάνω ερευνών, οι οποίες διεξάχθηκαν σε οικογένειες με αυτιστικά παιδιά, που ζούσαν σε διάφορες χώρες, όπως τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία, την Αγγλία, την Ιρλανδία η τη Νέα Ζηλανδία, είναι αποκαλυπτικά [98]. Οι γονείς εξέφρασαν πράγματι, δυσαρέσκεια για τη δυνατότητα πρόσβασής τους στις παρεχόμενες υπηρεσίες, το απαιτούμενο κόστος για την αξιοποίησή τους, η την σχέση τους με τους ειδικούς, πράγμα το οποίο φυσικά τους καθιστούσε αγχωτικούς ανασφαλείς στην καθημερινή τους ζωή.

2 Ιδιαίτερα το θέμα οικονομικής στενότητας πολλών εξ αυτών των ανθρώπων στην αναγότητα θεραπείας του παιδιού τους, τους έκανε να απορρίψουν τελείως την θεραπευτική αντιμετώπισή. Άλλοι πάλι εκφράζουν την έκδηλη αγωνία τους για το μέλλον αυτών των παιδιών. Το ερώτημά τους για το τι θα απογίνουν αυτά τα παιδιά, όταν οι ίδιοι φύγουν από τη ζωή, είναι όντως απολύτως εύλογο. Ταυτόχρονα, μέλη κοινωνίας μας δεν έχουν απελευθερωθεί τελείως από τα ρατσιστικά σύνδρομά τους στην καλύτερη περίπτωση συμπάσχουν μεν με τις οικογένειες αυτών των παιδιών, αλλά δεν φαίνεται να αναλαμβάνουν δράσεις, ως ενεργοί πολίτες, για την άρση των κοινωνικών αποκλεισμών την συμπαράταξη κοινωνίας με όλους αυτούς τους πονεμένους ανθρώπους. Ο ποιμένας δεν μπορεί να μείνει αμέτοχος σε όλες τις παραπάνω διαπιστώσεις. Καλείται να συνδράμει με όλες του τις δυνάμεις στην άμβλυνση όλων των παραπάνω δυσχερειών. Γι αυτό το λόγο, πέραν όλων των βασικών ποιμαντικών ενεργειών, τις οποίες εκθέσαμε στα προηγούμενα κεφάλαια αυτής μελέ, οι οποίες θέτουν στο κέντρο ποιμαντικής του διακονίας το ίδιο το αυτιστικό παιδί την οικογένειά του, υπάρχουν ορισμένες περιφεριακές ποιμαντικές δράσεις, οι οποίες θα συμπλήρωναν την ποιμαντική του επί του προβλήματος διακονία. Η περαιτέρω ευαισθητοποίηση κοινωνίας, τα μέλη οποίας καλούνται να αγκαλιάσουν αυτούς τους ανθρώπους, είναι κάτι στο οποίο μπορεί αναμφισβήτητα να στοχεύσει η ποιμαντική συμβουλευτική του πνευματικού

3 πατέρα. Οι σύγχρονοι ποιμένες, αντιλαμβανόμενοι την κατάσταση που περιγράψαμε παραπάνω, οφείλουν να επιδοθούν σε έναν επανευαγγελισμό του λαού σχετικά με την αναγότητα συμπαράστασης αυτών των ανθρώπων απ όλους τους χριστιανούς, ως έμπρακτη έκφραση χριστιανικής τους αυτοσυνειδησίας. Η σύνδεση του κηρύγματός του με καταστάσεις αυτιστικών παιδιών, θα του δώσουν την ευρία να τονίσει την πολυσυλλεκτικότητα Εκκλησίας, στην οποία καλούνται να ενταχθούν άπαντες, χωρίς καμία διάκριση. Η αφιέρωση σχετικών κηρυγμάτων κατά την εορτή του προστάτη των παιδιών, του αγίου Στυλιανού, για παράδειγμα, στην αναγότητα πρόνοιας των αυτιστικών παιδιών την ευεργετική γι αυτά απόπειρα κοινωνικοποίησής τους, μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά τόσο στην εθελοντική συμμετοχή χριστιανών επιστημόνων στις ποιμαντικές δομές που εισηγηθήκαμε παραπάνω, όσο στην διεύρυνση των κοινωνικών πιέσεων προς τους διαχειριστές πολιτικής εξουσίας. Οι χριστιανοί δεν είναι παθητικοί δέκτες των τεκταινόμενων στη κοινωνική πραγματικότητα, αλλά αναλαμβάνουν ενεργητική δράση για τη κατά το δυνατόν αποκατάσταση κοινωνικής αδικίας. Κάνουν την επανάσταση αγάπης. Το οικονομικό πρόβλημα η απαισιοδοξία των γονέων για το μέλλον των παιδιών τους είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικό. Η ψυχολογική στήριξη αυτών των ανθρώπων πρέπει να συμληρωθεί με την επίδειξη έμπρακ ποιμαντικής πρόνοιας ποιμαίνουσας Εκκλησίας για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων τους. Η θεσμοθέτηση ενός ειδικού επιδόματος για τις οικογένειες των αυτιστικών παιδιών, ανάλογο μ αυτό που δίδεται στις πολύτεκνες οικογένειες Θράκης, μπορεί να δημιουργήσει ένα αίσθημα ενθάρρρυνσης σ αυτούς τους ανθρώπους. Η διατήρηση του επιδόματος αυτού εφόρου ζωής κατά περίπτωση, μπορεί να συμβάλλει στην κατά το δυνατόν συνήρησή του. Η ανέγερση ξενώνων με έξοδα Εκκλησίας, προς φιλοξενία εξυπηρέτηση των αυτιστικών παιδιών, εφόσον αυτά μένουν μόνα στη ζωή, θα αναπληρώσει την έλλειψη σχετικής κρατικής κοινωνικής πρόνοιας. Η δημιουργική απασχόληση των παιδιών αυτών σε σχετικό εργαστήριο ενορίας που θα διαμορφωθεί γι αυτά σε κάθε μητρόπολη, στο οποίο θα μπορούν να εκκλησιαστική συνδράμουν χειροτεχνία σε η καλλιτεχνικές την δραστηριότητες, αγιογράφηση, θα συμβάλλει όπως θετικά στην στη λειτουργία ενορίας ως μιας διαρκούς πλατφόρμας κοινωνικοποίησης αυτών των παιδιών. Τέλος, η επιστημονική διερεύνηση των παραμέτρων που ενδέχεται να συνδέονται με την πρόκληση αυτιστικής διαταραχής, μας επιτρέπει να υποστηρίξουμε τη

4 δυνατότητα σχεδιασμού μιας προληπτικής ποιμαντικής εκ μέρους ποιμαίνουσας Εκκλησίας. Αν σήμερα αποδεικνύεται εμπειρικά, ότι οι μητέρες αυτιστικών παιδιών διαγνώστηκαν με ένα υψηλό η τέλος πάντων, υψηλότερο από το φυσιολογικό επίπεδο άγχους, ως αποτέλεσμα έκθεσής τους σε διαφορετικές μορφές προγεννητικού στρες, τότε η χάραξη η εφαρμογή μιας προληπτικής ποιμαντικής, που θα αντιμετωπίζει το παραπάνω πρόβλημα αποτελεί μια ποιμαντική αναγότητα [99]. Τα αυξημένα επίπεδα άγχους, που προκαλεί η έκθεση του σύγχρονου ανθρώπου σε διαφορετικές ποικίλες πηγές άσκησης άγχους, όπως την αλλαγή του τόπου κατοικίας, τις συνέπειες ενός διαζυγίου, τη μεταβολή οικογενειακής δυναμικής, τις ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, τη μεταβολή των εργασιακών συνθηκών, τα έντονα οικονομικά προβλήματα άλλα, επιζητούν την ποιμαντική αντιμετώπισή τους. Το θετικό απόλυτα έμπρακτο ενδιαφέρον των ποιμένων για τη καθημερινότητα, τους προβληματισμούς, τα οικονομικά προβλήματα τις προσωπικές ανησυχίες αγωνίες των πνευματικών τους παιδιών, ο προσανατολισμός τους στη λήψη των ενδεδειγμένων αποφάσεων η εισήγηση συγκεκριμένων πρακτικών προτάσεων, θα ενισχύσει την αισιοδοξία τους θα κρατήσει ζωντανή την ελπίδα. Αν λοιπόν, μια από τις πολλές κατά την επιστήμη, γενεσιουργές αιτίες του αυτισμού, αποτελεί το αυξημένο προγεννητικό άγχος των μελλουσών μητέρων, τότε μια επικεντρωμένη στις γυναίκες αυτές ποιμαντική στρατηγική, η οποία θα αποσκοπεί στην ενίσχυση χριστιανικής ελπίδας τους την άμβλυνση των στεσογόνων κοινωνικών παραγόντων, ίσως μπορεί να συνδράμει θετικά στην προοπτική αναχαίτισης αυτής αιτίας. Επιλογικά

5 Στην παρούσα μελέτη καταβάλαμε μια προσπάθεια να αναμετρηθούμε με ορισμένα προκλητικά ερωτήματα, τα οποία απορρέουν από τη διερεύνηση ποιμαντικής αναγότητας διαποίμανσης παιδιών με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού. Δεν τρέφουμε τη ψευδαίσθηση ότι δια παρούσης απαντήσαμε με τελεσίδικες απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, πράγμα το οποίο, αν υποστηρίζονταν, θα έρχονταν σε ευθεία αντιπαράθεση με την ούτως η άλλως, αινιγματική φύση αυτής διαταραχής, ακόμα σήμερα. Ωστόσο, η κριτική αξιολόγηση των επιστημονικών δεδομένων για τη διαταραχή του αυτισμού ο ποιμαντικός συσχετισμός αυτών των δεδομένων με τη φύση λειτουργία Εκκλησίας ως σώματος Χριστού, που καλείται να συμπεριλάβει τους πάντες τα πάντα, εγείρουν τουλάχιστον, την αναγότητα απόπειρας απαντήσεων σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα. Σε μια τέτοια προσπάθεια επιδοθήκαμε. Αν τα συμπεράσματα σύγχρονων ερευνών επαναβεβαιώνουν ότι το ανθρώπινο πνεύμα μπορεί να ξεπεράσει, ακόμα να αντλήσει οφέλη από τις ακραίες δυσλειτουργίες μας, τότε η αγάπη του Χριστού, την οποία καλούνται να κηρύξουν να κομίσουν σε κάθε κατεύθυνση οι σύγχρονοι ποιμένες, μπορεί να χωρέσει να θεραπεύσει αναμφισβήτητα κάθε ετερότητα κάθε δυσλειτουργία. Εναποθέτουμε το παρόν πόνημα στη κρίση όλων των ενδιαφερόμενων σίγουρα πάντως στους ποιμαντικούς επιστήμονες, οι οποίοι οφείλουν να μελετήσουν ενδελεχώς το συγκεκριμένο ποιμαντικό πρόβλημα να αποπειραθούν στην αναζήτηση των δικών τους απαντήσεων σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα. [Τέλος] [98] Mackintosh V., Goin-Kochel R., Myers B., «What Do You Like/Dislike About the Treatments You re Currently Using?. A Qualitative Study of Parents of Children With Autism Spectrum Disorders», Focus on Autism and Other Developmental Disabilities 27, 1, 2012, σσ [99] «In summary, higher overall stress level result- ing from a higher incidence of exposure to different sources of prenatal stress was found to be experienced by mothers of ASD children»: Hao G., Steve Xue S., Janet Cheng Yan Ki J. and Schepper L., A «Preliminary Investigation of Prenatal Stress and Risk Factors of Autism Spectrum Disorder», Autism Insights 4, 2012, σ