Διατομεακή Συνεργασία και Δημόσια Υγεία. Αγορίτσα Μπάκα ΚΕΕΛΠΝΟ

Transcript

1 Διατομεακή Συνεργασία και Δημόσια Υγεία Αγορίτσα Μπάκα ΚΕΕΛΠΝΟ

2 Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά;

3 Health in All Policies- HiAP Οριζόντια στρατηγική που εξετάζει όλες τις πολιτικές η επίδραση στην υγεία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στο σχεδιασμό οποιασδήποτε πολιτικής Στόχοι η ανάπτυξη evidence-based πολιτικών η αντιμετώπιση των ανισοτήτων που επιδρούν στην υγεία

4 Όλες οι πολιτικές επιδρούν στην υγεία Η υγεία ενός πληθυσμού δεν εξαρτάται αποκλειστικά από το σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας και δημόσιας υγείας Η υγεία επιρρεάζεται από καθοριστικούς παράγοντες (health determinants): βιολογικοί, γενετικοί, τρόπος ζωής, περιβάλλον, μόρφωση, πολιτισμός, κοινωνικές δομές αποτελούν τον κυρίως στόχο της προαγωγής υγείας η HiAP προσεγγίζει κυρίως τις πολιτικές για την τροποποίηση παραγόντων που ελέγχονται από άλλους τομείς, εκτός του τ. Υγεία

5 Υγεία Πληθυσμού From: Intersectoral Action for Health April 1997 (Dr. Rita Thapa)

6 Ευρωπαϊκή Ένωση Άρθρο 152 Συνθήκης ΕΕ: «η υγεία πρέπει να ενσωματώνεται σε όλες τις πολιτικές που εφαρμόζονται στην Κοινότητα» Και στη Συνθήκη Λισσαβώνας Η Υγεία θεωρείται πρωτεύον αγαθό κι αυτό «αναγνωρίζεται» με σημαντικές επενδύσεις «Καλή υγεία»= οικονομικά ωφέλη, αύξηση παραγωγικότητας, κοινωνική ανάπτυξη

7 Μετακίνηση επιπέδου αποφάσεων για το εμπόριο, την γεωργία, τη βιομηχανική παραγωγή σε ευρωπαϊκό ή/και διεθνές επίπεδο οι πολιτικές υγείας παραμένουν ευθύνη του εθνικού επιπέδου Έχει γίνει αντιληπτό ότι όταν δεν λαμβάνονται υπόψη οι επιδράσεις στην υγεία: απώλεια ζωής, τεράστιο κόστος, απώλεια παραγωγικότητας κλπ Π.χ. «τρελές αγελάδες» Οι πολιτικές υγείας θα πρέπει να αναδειχθούν σε κεντρική θέση σε όλα τα επίπεδα αναγνώριση/μελέτη και επιπτώσεων στην ασφάλεια της υγείας και περίθαλψης

8 Προκλήσεις Διαφορετική γλώσσα Διαφορετικές προτεραιότητες Διαφορετικά προγράμματα δράσης Διαφορετικοί προϋπολογισμοί

9 Προϋποθέσεις Δημοκρατία και συμμετοχή κοινού Διαφάνεια Ικανός χρόνος για διάλογο και σχόλια από τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς/τομείς Καλά δεδομένα Μελέτες επιπτώσεων στην υγεία ως προϋπόθεση για την πρόταση νέων πολιτικών «μετάφραση» αποτελεσμάτων για τους πολιτικούς Εξέταση >1 εναλλακτικών λύσεων

10

11 Καλές Πρακτικές-Ι Ανεύρεση εταίρων, ανάπτυξη συμμαχιών Σουηδία: Εθνική Επιτροπή Δημόσιας Υγείας Εκπρόσωποι κομμάτων Υπ. Υγείας και φορείς Τοπική αυτοδιοίκηση Ακαδημαΐκοί φορείς Εκπρόσωποι ασθενών και συνταξιούχων Εκπρόσωποι εργαζομένων

12 Καλές Πρακτικές -ΙΙ Αναγνώριση της σημασίας και της προτεραιότητας της πρακτικής HiAP σε ΟΛΑ τα επίπεδα πλαίσιο αρμοδιοτήτων και συντονισμού συνεργασία και συμφωνία τοπικών ειδικών χαρτογράφηση Ικανός αριθμός και κατάλληλη εκπαίδευση προσωπικού δημόσιας υγείας, μαζί με συναφείς αρμοδιότητες

13 Παράδειγμα Φινλανδίας-Ι Αναζήτηση πολιτικών με επίδραση στην Υγεία ( ): Υπ. Γεωργίας: ασφάλεια τροφίμων, ασφάλεια νερού για τη ζωική παραγωγή, πρόληψη ζωονόσων, κατευθυντήριες οδηγίες διατροφικής αξίας Υπ. Άμυνας: πρωτόκολλο φυσικής εξέτασης νεοσυλλέκτων, πολιτικές ίσης μεταχείρησης, πρόγραμμα κατά του αλκοολισμού και της παχυσαρκίας Υπ. Οικονομικών: δράσεις κατά του λαθρεμπορίου ναρκωτικών, αλκοόλ & καπνού- έλεγχος εισαγωγών τροφίμων

14 Παράδειγμα Φινλανδίας-ΙΙ Αναζήτηση πολιτικών με επίδραση στην Υγεία ( ): Υπ. Εξωτερικών: προετοιμασία για τη διαχείριση κρίσεων, ασφάλεια παιδιών στο εξωτερικό, εισήγηση για θέματα υγείας σε διαπραγματεύσεις διεθνών συνθηκών Υπ. Δικαιοσύνης: νομικό πλαίσιο για την επανένταξη νέων στη κοινωνία, υγεία στις φυλακές, πρόγραμμα κατά της βίας, πρόγραμμα συμβουλευτικής για την διαχείριση χρεών Υπ. Μεταφορών: πρόγραμμα κατά του θορύβου, οδική ασφάλεια, προαγωγή ποδηλατοδρόμων, ανάπτυξη ΜΜΜ, ασφαλείς τηλεπικοινωνίες

15 Παράδειγμα Φινλανδίας-ΙΙΙ Αναζήτηση πολιτικών με επίδραση στην Υγεία ( ): Υπ. Εμπορίου: τεχνολογικές ανακαλύψεις για τον τομέα υγείας, προστασία καταναλωτή, οδηγίες για τις πληροφορίες σε παιδικές τροφές Υπ. Εσωτερικών: πρόγραμμα ασφάλειας κατά των οικιακών πυρκαγιών, ασφάλεια στο σχολείο, πρόγραμμα κατά της οικογενειακής βίας, πλαίσιο δημοκρατικής διακυβέρνησης τοπικής αυτοδιοίκησης, δημιουργία ενιαίου τηλεφωνικού κέντρου για τα επείγοντα υγείας και πρόνοιας Υπ. Περιβάλλοντος: εθνικό σχέδιο κατά του θορύβου, υλοποίηση προγράμματος κατά της ατμοσφαιρικής ρύπνασης, διαχείριση υδάτινων πόρων, πρόγραμμα μείωσης των κινδύνων στο σπίτι

16 ΠΟΥ:Τι είναι «Υγεία 2020»; Health 2020 είναι ένα πολιτικό πλαίσιο βασισμένο σε αξίες και δράσεις, που μπορεί να προσαρμόζεται σε διαφορετικές πραγματικότητες των χωρών της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας του ΠΟΥ. Health 2020 απευθύνεται στον τομέα υγείας αλλά στοχεύει επίσης στη συμμετοχή όλων των τομέων και επιπέδων της κυβέρνησης και των κοινωνικών φορέων που μπορούν να συμβάλλουν στην υγεία.

17 Health 2020 ένας κοινός σκοπός, μία από κοινού ευθύνη Το όραμα της Health 2020 Μία Ευρωπαϊκή Περιφέρεια στην οποία θα δίνεται η δυνατότητα και υποστήριξη σε όλους τους κατολικους για να επιτύχουν το καλύτερο δυνατό επίπεδο υγείας και ευεξίας και της οποίας οι χώρες, μαζί και ξεχωριστά, δουλεύουν για την μείωση των ανισοτήτων στην υγεία εντός της Περιφέρειας και πέρα από αυτή. Ο στόχος της Health 2020 Να βελτιώσει την υγεία και ευεξία των πληθυσμών, να μειώσει τις ανισότητες στην υγεία και να διασφαλίσει την βιωσιμότητα ανθρωποκεντρικών συστημάτων υγείας Οι στρατηγικοί στόχοι Health Δουλεύοντας μαζί: προσθέτοντας αξία μέσω της συνεργασίας 2. Θέτοντας κοινές προτεραιότητες πολιτικής υγείας 3. Βελτιώνοντας την διακυβέρνηση για την υγεία και αυξάνοντας την συμμετοχή 4. Επιταχύνοντας την υλοποίηση νέων προσεγγίσεων και καινοτομιών μέσω αποτελεσματικής ηγετικής ικανότητας

18 Πολιτική δράση 6: Υγεία σε όλες τις πολιτικές Προώθηση και υιοθέτηση της υγείας σε όλες τις πολιτικές και των προσεγγίσεων whole-ofgovernment and whole-of society Έξυπνη διακυβέρνηση για την υγεία και ευεξία (smart governance) Διακυβέρνηση μέσω της συνεργασίας Διακυβέρνηση μέσω της συμμετοχής των πολιτών Διακυβέρνηση μέσω συνδυασμού κανονισμών και πειστικότητας Διακυβέρνηση μέσω ανεξάρτητων υπηρεσιών και ομάδες εμπειρογνωμόνων Διακυβέρνηση μέσω προσαρμοζόμεν ων πολιτικών και βιώσιμων δομών Προσεγγίσεις με το Σύνολο της Κυβέρνησης και το Σύνολο της Κοινωνίας για την υγεία και ευεξία Δεσμευμένη Κυβέρνηση για Υγεία σε όλες τις πολιτικές Βελτίωση του συντονισμού, της ένταξης, και των ικανοτήτων επικεντρωμένα σε κοινούς στόχους Ισχύς και ευθύνη για την υγεία και ευεξία διαχυμένες στο σύνολο της κυβέρνησης και της κοινωνίας Καλή Διακυβέρνηση για την Υγεία και Ευεξία Η υγεία είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα Η υγεία αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ευεξίας Η Υγεία είναι ένα Παγκόσμιο Δημόσιο Αγαθό Η Υγεία σαν Κοινωνική Δικαιοσύνη Πηγή: Kickbusch, 2011 (centrepiece of bigger figure)

19 One World-One Medicine-One Health Addressing the connections between health and the environment Accelerated biomedical research discoveries Enhanced public health efficacy Expanded scientific knowledge base Improved medical education and clinical care ADVANCING HEALTH CARE for the 21st century - Humans & Animals

20 One Health European Προτεραιότητα στην Δανέζικη Προεδρία 2012 Commission

21 Περισσότερες πληροφορίες Health in All Policies: Prospects and potentials. Finnish Ministry of Social Affairs (2006) Crossing Bridges Website: Ευχαριστώ