Ομάδα Γ Μαντάς Κωνσταντίνος Συντονιστής, Κατσίκης Γιώργος Γραμματέας, Καρακώστα Χρυσάνθη Γραμματέας, Μαργέλου Κατερίνα Ερευνήτρια, Κιτσικόπουλος

Transcript

1 Ομάδα Γ Μαντάς Κωνσταντίνος Συντονιστής, Κατσίκης Γιώργος Γραμματέας, Καρακώστα Χρυσάνθη Γραμματέας, Μαργέλου Κατερίνα Ερευνήτρια, Κιτσικόπουλος Θάνος Ερευνητής, Λαμπρυνιάδης Γιάννης - Ερευνητής

2 Τα περισσότερα μέταλλα δεν τα βρίσκουμε ελεύθερα στη φύση. Τα παίρνουμε με ειδική επεξεργασία από τα διάφορα πετρώματα. Τα πετρώματα είναι συγκεντρώσεις (συσσωματώματα) από ένα η περισσότερα ορυκτά. Άρα για να καταλάβουμε πως δημιουργήθηκαν τα μέταλλα πρέπει να μελετήσουμε τον σχηματισμό των ορυκτών από τα οποία προήλθαν.

3 Μαγματογενή ορυκτά (π.χ. ο απατίτης, οι άστριοι, ο βιοτίτης, ο πυρόξενος κ.ά. ) Ιζηματογενή ορυκτά (π.χ. ο γύψος, το ορυκτό αλάτι, ο ασβεστίτης, ο δολομίτης κ.ά.) Μεταμορφωσιγενή ορυκτά (π.χ. χαλαζίας, οι άστριοι, οι μαρμαρυγίες, ο ασβεστίτης, ο γύψος, ο γραφίτης, ο τάλκης, οι ζεόλιθοι )

4 Ο αιματίτης είναι ορυκτό του σιδήρου με ευρεία διάδοση στο στερεό φλοιό της Γης.(F 2 O 3 )

5 Ο Γκαιτίτης είναι ένυδρο ορυκτό οξείδιο του σιδήρου. Ο βαρύτης είναι θειικό ορυκτό του βαρίου (BaSO 4 ).

6 Ο βωξίτης είναι πέτρωμα, δηλαδή συνδυασμός ορυκτών, και αποτελεί το κυριότερο μετάλλευμα αργιλίου. Ο Γαληνίτης είναι ορυκτό και το κυριότερο μετάλλευμα του μολύβδου (PbS).

7 Ο τάλκης είναι πυριτικό ορυκτό του μαγνησίου (Mg 3 Si 4 O 10 (OH) 2 ) πυρολουσίτης είναι ορυκτό του μαγγανίου, αποτελούμενο κυρίως από διοξείδιο του μαγγανίου (MnO2).

8 Ο μαλαχίτης είναι ορυκτό του χαλκού (Cu 2 CO 3 (OH) 2 ). Ο φθορίτης ή αργυροδάμας είναι ορυκτό του ασβεστίου (CaF 2 )

9

10 a) Χρυσός(Au): 6000π.Χ.-αισθητική ομορφιά Κράμα χρυσού(80%) και ασημιού(20%)- ήλεκτρον b) Λευκόχρυσος(Pt) c) Xαλκός(Cu): i. Μετάβαση από εποχή Λίθου σε εποχή Χαλκού ii. Παραλαβή από μαλαχίτη iii. Ανακάλυψη 3600π.Χ. iv. Χρήση αρχικά από ανώτερες κοινωνικά τάξεις v. Κυριότερος εξαγωγέας: Κύπρος

11 d) Μόλυβδος(Pb): 3500π.Χ. -Αίγυπτος:χρήση σουλφιδίου του μολύβδου(pbs) -Ρώμη: χρήση καθαρού μολύβδου e) Ασήμι(Ag): 2500π.Χ.-τεκμήριο κοινωνικής ανόδου f) Κασσίτερος(Sn): Δυτική Ασία- 1750π.Χ.- ανάμειξη χαλκού και κασσίτερου - ορείχαλκος ή μπρούντζος g) Υδράργυρος ή υγρό ασήμι(hg): 1600π.Χ.- χρήση για διάλυση χαλκού και ασημιού

12 h) Σίδηρος(Fe): π.Χ. 2. Αιματίτης(Fe 2 O 3 ) : κοσμήματα 3. Υψηλές θερμοκρασίες τήξης & τιμές εμποδίζουν ευρεία χρήση π.Χ.-ευρεία χρήση-επανάσταση σε καλλιέργεια και πόλεμο Καμπή στην ανθρώπινη ιστορία

13 1643: αρσενικό(as) Εισαγωγή ψευδαργύρου από Κίνα 19 ος αιώνας: i. Κοβάλτιο(Co) ii. Νικέλιο(Ni) iii. Χρώμιο(Cr)

14 Αλουμίνιο(Al): i. Μεγάλες αλλαγές ii. Μεγάλη ανθεκτικότητα iii. Βάση βιομηχανικής επανάστασης iv. Ουράνιο(U): πυρηνική ενέργεια και ατομική βόμβα

15

16 Επιστήμη που ασχολείται με: Τρόπους παρασκευής μετάλλων Συστατικά μετάλλων Επεξεργασία μετάλλων Ιδιότητες μετάλλων

17 Συμβολή: Στην επιβολή πολλών λαών σε άλλους (Ευρωπαίοι) το 15 ο και το 16 ο αιώνα Στην έκδοση χρημάτων για τις διάφορες συναλλαγές

18 Στη δημιουργία σύγχρονου πολιτισμού (γραφή, καλές τέχνες, ηλεκτρισμός, τεχνολογία) Κατασκευή όπλων ολοκληρωτική καταστροφή πολλών πόλεων

19 Πυρομεταλλουργία Επιμεταλλώσεις Υδρομεταλλουργία συγκολλήσεις Ηλεκτρομεταλλουργία Χύτευση - μεταλλοτεχνία Μεταλλογραφία Μεταλλογνωσία

20 Εξόρυξη είναι το σύνολο των εργασιών που εκτελούνται σ ένα ορυχείο με σκοπό την απόσπαση από την γη και την μεταφορά στην επιφάνεια του εδάφους ενός μεταλλεύματος. Μεταλλευτική είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα της εξόρυξης ορυκτών και πετρωμάτων για χρήση στην οικοδομή, την εξαγωγή μετάλλων και την παραγωγή αντικειμένων γενικότερα.

21 1. Μεταλλεία Λαυρίου: Αντικείμενο εκμετάλλευσης για χρόνια Πλούσια σε μεταλλεύματα αργύρου και μολύβδου Τα αρχαιότερα στον Ελλαδικό χώρο

22 Συμβολή: Στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων Στην κοπή ενός από τα πρώτα αργυρά νομίσματα στον κόσμο (Αθηναϊκή δραχμή) Στην κατασκευή ενός πανίσχυρου Αθηναϊκού στόλου Στην καταπολέμηση πολλών λαών (Πέρσες)

23 Άλλα σημαντικά μεταλλεία: Στη Χαλκιδική εξόρυξη μολύβδου από γαληνίτη Στη Μακεδονία μικρά αλλά υπαρκτά ποσά χρυσού (ιδίως στο Γαλλικό ποταμό οπού γίνεται και η εκμετάλλευσή του)

24

25 Ανάγκη προϊστορικού ανθρώπου. Ανακάλυψη πρώτα των εύκολα εξαγόμενων μετάλλων. Χαλκός, χρυσός, μόλυβδος, μπρούντζος, σίδηρος, κασσίτερος, αλουμίνιο, κ.α. μέταλλα εξήχθησαν ανάλογα με την ευκολία εξόρυξης.

26 Επεξεργασία χαλκού στην αρχαιότητα με κάμινο. Σήμερα : Δαπάνη ενέργειας στην εξαγωγή χαλκού = 100GJ/τόνο, στην ανακύκλωση χαλκού = 10GJ/τόνο ( 10 % ενέργειας στην εκχύλιση)

27 Πρωτογενής παραγωγή 1 kg αλουμινίου 14 kwh. Ανακύκλωση αυτής της ποσότητας 5% ενέργειας ηλεκτρόλυσης. 60%+ των μονάδων ηλεκτρόλυσης υδροηλεκτρικές πηγές. Καθαρότερη ενέργεια. Ανακύκλωση αλουμινίου σημαντικότερο μέσο για οικονομία ενέργειας και μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

28 Εφεύρεση Γάλλου Paul Heroult, 1900, θεμελίωση στις Η.Π.Α. το 1907 Πολύ καλύτερη από την έως τότε καθιερωμένη μέθοδο με κλίβανο Martin Για 50 χρόνια, παραγωγή χάλυβα υψηλής ποιότητας κατανάλωση 10 MVA Κατανάλωση ενέργειας ανά τόνο παλαιοσιδήρου μείωση 30 %, kva Χημική ενέργεια που προσδίδεται=30-40 % συνολικής ενέργειας.

29

30 Τα μεταλλεία στην περιοχή του Λαυρίου είναι από τα αρχαιότερα μεταλλεία στον Ελλαδικό χώρο. Η μεταλλευτική δραστηριότητα σε αυτά χρονολογείται από το π. Χ., (ίχνη εξορύξεως χαλκού στη περιοχή του Θορικού) αλλά η συστηματική εκμετάλλευσή τους αρχίζει με τη γέννηση της Αθηναϊκής Δημοκρατίας το 508 π. Χ. από τον Κλεισθένη

31 Τα πρώτα νομίσματα επινοήθηκαν από Έλληνες ή Λυδούς και χρησιμοποιήθηκαν κατά τα μέσα του 7ου αι. π.χ. Ήταν από χρυσό που βρισκόταν σε ψήγματα σε ποτάμια της Μ.Ασίας. Τον ονόμαζαν «ήλεκτρον». Δεν ήταν καθαρός χρυσός αλλά φυσικό κράμα με 20-30% άργυρο. Λίγο πριν το 600 π. Χ., κόβεται στην στην Αίγινα, το πρώτο νόμισμα από άργυρο, με σύμβολο τη χελώνα. Κατά το 600 π. Χ. κυκλοφορεί το αργυρό νόμισμα της Κορίνθου με σύμβολο τον Πήγασο. Πηγές αργύρου: η Θάσος και η Σίφνος

32 Τα πρώτα νομίσματα της Αθήνας, δίδραχμα από άργυρο, εμφανίζονται μετά τα κορινθιακά περί το 580 π.χ. Ονομάστηκαν νομίσματα οικοσήμων, «εραλδικά νομίσματα». Φέρουν πράγματι στη μία όψη σύμβολα που αποδίδονται σε εραλδικές παραστάσεις αριστοκρατικών οικογενειών. Τα νομίσματα αυτά ήταν κρατικά.

33 Τα νομίσματα έγιναν πιθανότατα από Λαυρεωτικό άργυρο γιατί, αφού το Λαύριο, την εποχή εκείνη παρήγε άργυρο, είναι φυσικό να χρησιμοποίησαν οι Αθηναίοι δικό τους άργυρο. Η περιεκτικότητα σε άργυρο των νομισμάτων τους ήταν πάνω από 98%, σύμφωνα με αναλύσεις που έγιναν

34 580 π.χ : κοπή ενός από τα πρώτα αργυρά νομίσματα στον κόσμο, της αθηναϊκής δραχμής, ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ ΛΑΥΡΙΟΥ 512 π. Χ :αποκλειστική εκμετάλλευση Οι πολεμικές προετοιμασίες Περσικών πολέμων βασίζονται στον άργυρο των μεταλλείων ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ: ύφεση 4ος αιώνας π.χ. : αξιόλογη εκμετάλλευση 2 ος αιώνας Ρωμαίοι: σταδιακή παύση 482 π. Χ. : εντοπισμός νέου μεγάλου αργυρούχου κοιτάσματος ο Θεμιστοκλής πείθει τους Αθηναίους να διατεθούν τα προερχόμενα από αυτό έσοδα για την κατασκευή ενός ισχυρού στόλου

35 1864, ο Ανδρέας Κορδέλλιας, ο Τζιανμπατίστα Σερπιέρι και η γαλλική εταιρεία I.Roux-Fressynet ιδρύουν την εταιρεία Roux-Serpieri-Fressynet Ελληνική Εταιρεία των Μεταλλουργίων Λαυρίου. Εξόρυξη υπολειμμάτων κοιτασμάτων αργύρου, σύγκρουση με ελληνικό κράτος για εκμετάλλευση αρχαίου ορυχείου. Διάσπαση εταιρείας σε ελληνική και γαλλική, με σημαντικό ρόλο η κάθε μία στην ανάπτυξη του Λαυρίου. Κρίση 1920 επιβίωση μόνο γαλλικής, 1950 αναζωογόνηση της μεταλλουργίας στην περιοχή. Κλίμα αποβιομηχάνισης Κλείσιμο μεταλλείου το , αγορά έκτασης μεταλλείου από Υπουργείο Πολιτισμού και μετατροπή σε Τεχνολογικό-Βιοτεχνικό Πάρκο Λαυρίου.