ΘΕΜΑ 1 ο Για τις προτάσεις 1.1 έως και 1.3 γράψτε στο τετράδιό σας τον αριθµό της πρότασης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Transcript

1 ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΡΙΤΗ 4 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ : EΠΤΑ (7) Επιµέλεια : Μπεντρός Χαλατζιάν ΘΕΜΑ 1 ο Για τις προτάσεις 1.1 έως και 1.3 γράψτε στο τετράδιό σας τον αριθµό της πρότασης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.1 Σε διάλυµα ασθενούς µονοπρωτικού οξέος ΗΑ, προσθέτουµε µια ουσία Χ, χωρίς να µεταβληθεί ο όγκος του διαλύµατος και το pη του διαλύµατος ελαττώνεται. Η ουσία Χ είναι: α. ΗΝΟ 3 β. ΝΗ 4 Cl γ. CH 3 CΟΟΝα δ. ΝαCl 1.2 ιάλυµα ΝaΝΟ 3 στους θ o C έχει ph=6,5. Για τη θερµοκρασία θ ισχύει: α. θ < 25 ο C β. θ > 25 ο C γ. θ = 25 ο C δ. εν µπορούµε να γνωρίζουµε ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ ΕΣ

2 ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 1.3 ιάλυµα οξέος ΗΑ συγκέντρωσης 0,001Μ έχει pη=3. ιάλυµα άλατος ΝαΑ συγκέντρωσης 0,1Μ έχει pη: α. 1 β. 13 γ. 7 δ. 7 < ph < Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας τη λέξη «Σωστό» ή «Λάθος» δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση. α. Σύµφωνα µε τη θεωρία Arrhenius, κάθε ένωση που περιέχει υδρογόνο είναι οξύ. β. Κατά τη διάλυση σε νερό 0,1mol CH 3 COOH και 0,1mol NaOH, προκύπτει ουδέτερο διάλυµα. γ. Αν το ΗΝΟ 2 είναι ισχυρότερο οξύ από το HF, το NΟ 2 είναι ισχυρότερη βάση από το F. δ. To H 2 SO 4 είναι, σε σχέση µε το CH 3 COOH, ισχυρότερο οξύ, γιατί κάθε µόριο H 2 SO 4 µπορεί να αποδώσει δύο πρωτόνια, ενώ κάθε µόριο CH 3 COOH µπορεί να αποδώσει ένα πρωτόνιο. ε. Κατά την αραίωση ενός διαλύµατος µε προσθήκη νερού, το ph ελαττώνεται. Moνάδες 5 1 = Να αντιστοιχήσετε κάθε στοιχείο της Στήλης Ι µε την πληροφορία που αναφέρεται στη Στήλη ΙΙ, γράφοντας στο τετράδιό σας τον αριθµό της Στήλης Ι και δίπλα το αντίστοιχο γράµµα της Στήλης ΙΙ. ΤΕΛΟΣ 2ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ ΕΣ

3 Στήλη Ι Α α. ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Στήλη ΙΙ έχει τη µικρότερη ατοµική ακτίνα 2. 2Β β. το οξείδιό του είναι ιοντική ένωση 3. 6Γ γ. η ένωσή του µε υδρογόνο είναι ισχυρό οξύ δ. σχηµατίζει ένωση του τύπου ΧCl Ε ε. είναι το πιο ηλεκτραρνητικό στοιχείο ΘΕΜΑ 2 ο 2.1 Το Η 2 CO 3 είναι διπρωτικό οξύ και ιοντίζεται σε δύο στάδια. Οι τιµές των σταθερών ιοντισµού για το πρώτο και το δεύτερο στάδιο είναι Κ a, 1 =4, και K a, 2 =4, αντίστοιχα. α. Γράψτε τις χηµικές εξισώσεις που περιγράφουν τις δύο αντιδράσεις ιοντισµού. Μονάδες 2 β. ιάλυµα ΝaHCO 3 είναι: i. όξινο ii. ουδέτερο iii. βασικό Επιλέξτε τη σωστή απάντηση. ικαιολογήστε την απάντησή σας. Μονάδες 2 Μονάδες 6 ΤΕΛΟΣ 3ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ ΕΣ

4 ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 2.2 Υδατικό διάλυµα ασθενούς µονόξινης βάσης Β αραιώνεται µε προσθήκη νερού, χωρίς να µεταβληθεί η θερµοκρασία του. α. Να αποδείξετε ότι για τον βαθµό ιοντισµού (α) της βάσης ισχύει η σχέση: α = Κ b [OH ] + K b β. Εξηγήστε πώς µεταβάλλεται ο βαθµός ιοντισµού της Β κατά την αραίωση του διαλύµατος. Μονάδες Να εξετάσετε προς ποια κατεύθυνση είναι µετατοπισµένη η παρακάτω ισορροπία: ΝΗ CH 3 CH 2 COO ΝΗ 3 + CH 3 CH 2 CΟOH ίνoνται Για το CH 3 CH 2 COOH: Κ a = 10 5 Για την NH 3 : Κ b = Κ w = Μονάδες 8 ΤΕΛΟΣ 4ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ ΕΣ

5 ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΘΕΜΑ 3 ο Τα στοιχεία Α και Β έχουν ατοµικούς αριθµούς Ζ και Ζ+10 αντίστοιχα και ανήκουν στην 1η οµάδα του Περιοδικού Πίνακα. 3.1 Να προσδιορίσετε τους ατοµικούς αριθµούς των στοιχείων Α και Β. Μονάδες Να γράψετε τους ηλεκτρονικούς τύπους των ενώσεων Ε 1 και Ε 2 που σχηµατίζουν τα στοιχεία Α και Β µε το φθόριο (Ζ=9). Μονάδες Υδατικό διάλυµα 1 της ένωσης Ε 1, συγκέντρωσης 0,2M, έχει ph=2. Να βρείτε το ph υδατικού διαλύµατος 2 της ένωσης Ε 2, που έχει συγκέντρωση 0,5M. Μονάδες Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναµείξουµε τα διαλύµατα 1 και 2 ώστε να προκύψει ουδέτερο διάλυµα; Μονάδες 8 Τα διαλύµατα βρίσκονται στους 25 C (Κ w = ) Για τη λύση του προβλήµατος να γίνουν οι γνωστές προσεγγίσεις. ΤΕΛΟΣ 5ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ ΕΣ

6 ΘΕΜΑ 4 ο ΑΡΧΗ 6ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Οι πληροφορίες που ακολουθούν αφορούν στα ασθενή µονοπρωτικά οξέα HA, ΗΒ, ΗΓ και Η. α. Ο βαθµός ιοντισµού του ΗΑ σε διάλυµα συγκέντρωσης 0,05Μ (διάλυµα 1 ), είναι 0,02. β. ιάλυµα ΗΒ συγκέντρωσης 0,06 Μ (διάλυµα 2 ) έχει pη=2. γ. Σε διάλυµα ΗΓ συγκέντρωσης 0,1 Μ (διάλυµα 3 ), η συγκέντρωση των µορίων του οξέος που δεν έχουν ιοντιστεί είναι ίση µε τη συγκέντρωση των ανιόντων Γ. δ. Ο βαθµός ιοντισµού του Η σε διάλυµά του µε pη=1 2 (διάλυµα 4 ) είναι. 3 Απαντήστε µε σαφήνεια στα ακόλουθα ερωτήµατα: 4.1 ιατάξτε τα οξέα κατά σειρά αυξανόµενης ισχύος. Μονάδες Σε 900mL νερού προστίθεται αργά διάλυµα 1 και µε κατάλληλη διάταξη µετράται συνεχώς το pη του διαλύµατος που προκύπτει. Πόσος όγκος διαλύµατος 1 έχει προστεθεί στο νερό τη στιγµή που το pη του διαλύµατος είναι 3,5; Μονάδες 6 ΤΕΛΟΣ 6ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ ΕΣ

7 ΑΡΧΗ 7ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ 4.3 Σε 200mL διαλύµατος 4 προστίθεται επιπλέον ποσότητα Η, χωρίς να µεταβληθεί πρακτικά ο όγκος του διαλύµατος και στο διάλυµα που προκύπτει ο βαθµός ιοντισµού του Η µεταβάλλεται κατά 50% σε σχέση µε το βαθµό ιοντισµού του στο αρχικό διάλυµα. Να υπολογίσετε την ποσότητα, σε moles, του οξέος Η που προστέθηκε. Τα διαλύµατα βρίσκονται στους 25 C (Κ w = ) Μονάδες 10 Ο ΗΓΙΕΣ (για τους υποψηφίους) 1. Στο τετράδιο να γράψετε µόνο τα προκαταρκτικά (ηµεροµηνία, κατεύθυνση, εξεταζόµενο µάθηµα). Τα θέµατα δεν θα τα αντιγράψετε στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοµατεπώνυµό σας στο πάνω µέρος των φωτοαντιγράφων αµέσως µόλις σας παραδοθούν. εν επιτρέπεται να γράψετε οποιαδήποτε άλλη σηµείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε µαζί µε το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέµατα. 4. Κάθε λύση επιστηµονικά τεκµηριωµένη είναι απoδεκτή. 5. ιάρκεια εξέτασης: Τρεις (3) ώρες µετά τη διανοµή των φωτοαντιγράφων. 6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: Μία (1) ώρα µετά τη διανοµή των φωτοαντιγράφων. KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ