ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 21 Iουλίου 1998

Transcript

1 ΛΟΙΠΕΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΕΣ * Νο. 60 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 21 Iουλίου 1998 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αρ. Πρωτ.: /581/Β ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΛ.: 1205 α. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡ. ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ - ΤΜΗΜΑΤΑ Α' & Β' β. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΩΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 2. ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ 3. Δ/ΝΣΗ ΜΗΤΩΟΥ - ΤΜΗΜΑΤΑ Α' & Β' ΘΕΜΑ: Απαλλαγή αγροτών στη Φορολογία Κεφαλαίου-Κοινοποίηση Σχετικών Διατάξεων: 1. Του ν. 2520/1997 (ΦΕΚ 173 Α' ) Μέτρα για τους νέους αγρότες, σύσταση Οργανισμού Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Απασχόλησης και άλλες διατάξεις. 2. Του ν. 2538/1997 (ΦΕΚ 242 Α'/ ) Τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας για τα γεωργικά και κτηνιατρικά φάρμακα, ρύθμιση χρεών συνεταιριστικών οργανώσεων και άλλες διατάξεις». 3. Του ν. 2601/1998 (ΦΕΚ 81 Α'/ ) Ενισχύσεις ιδιωτικών επενδύσεων για την οικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας και άλλες διατάξεις. Με τις διατάξεις του ν. 2520/1997 θεσπίστηκαν μεταξύ των άλλων, φορολογικές διευκολύνσεις (απαλλαγές) για τους νέους αγρότες που αφορούν τη φορολογία κεφαλαίου. Ήδη με τις διατάξεις του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 και του άρθρου 13 του ν. 2601/1998 επήλθαν τροποποιήσεις στο ν. 2520/1997 με σκοπό τη βελτίωση της διαδικασίας εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων, οι οποίες ισχύουν από 1ης Σεπτεμβρίου 1997 και καταλαμβάνουν υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από την ημερομηνία αυτή και μεταγενέστερα. Με την παρούσα εγκύκλιό μας ερμηνεύουμε τις διατάξεις του ν. 2520/1997 που αφορούν θέματα φορολογίας κεφαλαίου όπως έχουν τροποποιηθεί με τους ανωτέρω νόμους και ισχύουν. Για διευκόλυνσή σας, στο τέλος της παρούσας επισυνάπτουμε το κείμενο των προαναφερθεισών διατάξεων καθώς και όλων των προγενέστερων διατάξεων που αφορούν γεωργικές απαλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν. Επίσης επισυνάπτουμε τις αριθμ / (ΦΕΚ.218/τ.Β/6.3.98), / (ΦΕΚ 321/τ.Β / ), /2290/ (ΦΕΚ.480/τ.Β/ ) και / (ΦΕΚ.712/τ.Β/ ) αποφάσεις των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Γεωργίας, οι οποίες έχουν εκδοθεί κατ' εξουσιοδότηση των πιο πάνω νόμων και είναι απαραίτητες για την εφαρμογή τους. Επισημαίνουμε ότι στη φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών οι απαλλαγές της παραγράφου 2 του άρθρου 29 του ν.δ. 118/1973 καθώς και οι απαλλαγές της παραγράφου 1 του άρθρου 40 του ν. 814/1978 μπορούν να ισχύσουν παράλληλα, εφόσον οι υπόχρεοι σε φόρο πληρούν όλες τις προϋποθέσεις που θέτουν οι προαναφερθείσες διατάξεις. Δεδομένου ότι τα πρώτα εδάφια των προαναφερθέντων διατάξεων νόμων αναφέρονται στις απαλλαγές των αγροτών, τα δε τελευταία εδάφια στις απαλλαγές των νέων αγροτών, διευκρινίζεται ότι, σε περίπτωση που οι υπόχρεοι σε φόρο έχουν ταυτόχρονα την ιδιότητα του αγρότη και του νέου αγρότη, υποχρεούνται να επιλέξουν τις απαλλαγές της μιας εκ των δύο ιδιοτήτων. Δηλαδή δεν μπορούν ταυτόχρονα να τύχουν της απαλλαγής ως αγρότες και της απαλλαγής ως νέοι αγρότες. π.χ. Νέος αγρότης που κληρονομεί τον αγρότη πατέρα του, μπορεί να τύχει των απαλλαγών της παρ. 27 του άρθρου 29 του ν.δ. 118/1973 και της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 814/1978 παράλληλα, έχει όμως τη δυνατότητα να επιλέξει την απαλλαγή του με τις προϋποθέσεις είτε του αγρότη (πρώτα εδάφια των προαναφερθέντων νόμων) είτε του νέου αγρότη (τελευταία εδάφια των προαναφερθέντων νόμων). Στη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων ο αγρότης άνω των 40 ετών κατά την αγορά αγροτικής έκτασης έχεί τη δυνατότητα απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, μόνο βάσει των προγενέστερων διατάξεων (του ν. 634/1977).

2 Αντίθετα, ο νέος αγρότης (μέχρι 40 ετών) έχει τη δυνατότητα απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, είτε με την ιδιότητα του αγρότη, βάσει των προγενέστερων διατάξεων (ν. 634/1977) είτε με την ιδιότητα του νέου αγρότη βάσει των νέων διατάξεων (ν. 2520/1997). Υποχρεούται όμως να επιλέξει την απαλλαγή της μιας εκ των δύο ιδιοτήτων. π.χ. Νέος αγρότης αγοράζει για πρώτη φορά αγροτική έκταση εμβαδού 50 στρεμμάτων. Επειδή έχει και τις δύο ιδιότητες (του αγρότη και του νέου αγρότη) υποχρεούται να επιλέξει την απαλλαγή του με τις προϋποθέσεις είτε του αγρότη (ν. 634/1977) είτε του νέου αγρότη (ν. 2520/1997). Ν. 2520/1997 ΑΡΘΡΟ 1 ΟΡΙΣΜΟΙ Με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2520/1997 δίνονται οι βασικοί ορισμοί των όρων αγρότης, νέος αγρότης, νεοεισερχόμενος νέος αγρότης και εργάτης γης. Για την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 2520/1997, όπως ισχύουν, αλλά και για τη χορήγηση των λοιπών γεωργικών απαλλαγών στη φορολογία κεφαλαίου, σας διευκρινίζουμε τους πιο κάτω όρους για την ενιαία αντιμετώπισή τους: ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1 Με τις διατάξεις της παραγρ. 1 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, αγρότες είναι τα φυσικά πρόσωπα τα απασχολούμενα κατά κύρια απασχόληση με κάθε είδους αγροτική εργασία, η οποία τους αποφέρει τουλάχιστον το 50% του συνολικού καθαρού εισοδήματός τους (από κάθε πηγή π.χ. ακίνητα, κινητές αξίες κ.λ.π.) και τα οποία αφιερώνουν το μισό τουλάχιστον του χρόνου τους σε αγροτική δραστηριότητα. Η απόδειξη του ποσοστού του συνολικού καθαρού εισοδήματος που αποφέρει στους αγρότες η ενασχόλησή τους με αγροτικές δραστηριότητες, γίνεται από τον έλεγχο της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για όλο το χρονικό διάστημα, για το οποίο δεσμεύονται οι φορολογούμενοι να έχουν την ιδιότητα του αγρότη (10ετία ή 15ετία). Για το ίδιο αυτό χρονικό διάστημα απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης της ιδιότητας του αγρότη. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο υπόχρεος σε φόρο, έχει απολέσει την ιδιότητα του αγρότη, αίρεται η χορηγηθείσα απαλλαγή. Δεν αίρεται όμως η απαλλαγή εφόσον συντρέξει λόγος ανώτερης βίας. Ως αγρότες θεωρούνται και οι ασχολούμενοι με την γεωργία, κτηνοτροφία, πτηνοτροφία, μελισσοκομία, σηροτροφία, αλιεία και δασοπονία. Επίσης και όσοι από τους ανωτέρω ασχολούνται συμπληρωματικά με τον αγροτουρισμό, αγροτοβιομηχανία, παραδοσιακή βιοτεχνία και προστασία του φυσικού χώρου, εφόσον οι δραστηριότητες αυτές ασκούνται στα όρια της αγροτικής εκμετάλλευσης και στα πλαίσια εγκεκριμένου προγράμματος του Υπουργείου Γεωργίας. Περαιτέρω με τις διατάξεις της περίπτωσης ε' του άρθρου 1 της αριθμ / (ΦΕΚ 712/τ.Β'/ ) κοινής απόφασης των Υπουργών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Γεωργίας, παρέχονται πρόσθετοι εννοιολογικοί προσδιορισμοί για την ιδιότητα του αγρότη ως ακολούθως: Ως αγρότες νοούνται τα φυσικά πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997 που αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 13 του ν. 2601/1998, τα οποία εκτός από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις εν λόγω διατάξεις πρέπει να: αα. Είναι νόμιμοι κάτοχοι αγροτικής εκμετάλλευσης. ββ. Έχουν εγγραφεί στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 2332/1995 (τ. Α' 181). γγ. Έχουν κύριο ταμείο ασφάλισης τον ΟΓΑ με εξαίρεση: - Τους δασεργάτες. - Τους απασχολούμενους με αγροτουριστικές, αγροτοβιοτεχνικές δραστηριότητες και δραστηριότητες παραδοσιακής βιοτεχνίας. - Τους περιστασιακούς εργάτες και μικροεπαγγελματίες μονίμους κατοίκους των μη ανεπτυγμένων τουριστικά ζωνών των ορεινών και μειονεκτικών οικισμών πληθυσμού μέχρι κατοίκων και υπό τον όρο ότι στο πρόσωπό τους πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις. Δεν θεωρούνται αγρότες: - Οι μόνιμοι και με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου υπάλληλοι του Δημοσίου Ν.Π.Δ.Δ. Ν.Π.Ι.Δ. καθώς και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι.

3 Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, όπως εργολάβοι, βιοτέχνες κ.λ.π. Οι περιπτώσεις μικροεπαγγελματιών μονίμων κατοίκων οικισμών πληθυσμού κάτω των κατοίκων που βρίσκονται σε μη τουριστικές ζώνες των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, εξετάζεται αν πληρούν ή μη τις προϋποθέσεις της παρούσας ε' περίπτωσης. Επισημαίνεται ότι, η ιδιότητα της παντρεμένης ή χήρας γυναίκας ως αγρότισσας, εξετάζεται αυτοτελώς σύμφωνα με τα παραπάνω, ανεξάρτητα από την αγροτική ιδιότητα του συζύγου, π.χ. σύζυγος ή χήρα αγρότη ή μη αγρότη μπορεί να θεωρηθεί αγρότισσα, εφόσον πληροί τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις του νόμου. Ο υπόχρεος σε φόρο αγρότης κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης, (φόρου κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών ή μεταβίβασης) υποχρεούται να προσκομίσει βεβαίωση για την αγροτική του ιδιότητα από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης όπως αυτή προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 2 της ανωτέρω κοινής Υπουργικής απόφασης. Η βεβαίωση αυτή θα λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη από τη ΔΟΥ για τον χαρακτηρισμό του υπόχρεου ως αγρότη. ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2 Με τις διατάξεις της παραγρ. 2 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, νέοι αγρότες θεωρούνται εκείνοι οι αγρότες που κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης δεν έχουν συμπληρώσεί το 40ο έτος της ηλικίας τους. Περαιτέρω με τις διατάξεις του άρθρου 1 της περίπτωσης στ' της αριθμ / (ΦΕΚ 712/τ.Β/ ) κοινής Υπουργικής απόφασης ορίζεται ότι, ως νέοι αγρότες νοούνται τα φυσικά πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 και δεν έχουν υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας τους, τα οποία εκτός από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις εν λόγω διατάξεις πρέπει να πληρούν επιπροσθέτως και τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 13 του ν. 2601/1998 καθώς και τις προϋποθέσεις των εδαφίων αα', ββ', γγ' της ε' περίπτωσης του άρθρου 1 της απόφασης. Για τον υπολογισμό της ηλικίας, ως αφετηρία λαμβάνεται υπόψη η 1η Ιανουαρίου του έτους γέννησης π.χ. α. ο Α και ο Β γεννήθηκαν στις και αγοράζουν αγροτική έκταση ο μεν Α στις , ο δε Β στις Για την εφαρμογή των απαλλακτικών διατάξεων του ν. 2520/1997, ο Α θεωρείται ότι έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη γιατί κατά το χρόνο αγοράς δεν έχει υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας του (39 ετών), δεδομένου ότι ως αφετηρία για τον υπολογισμό της ηλικίας του λαμβάνεται η O Β δεν θεωρείται ότι έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη γιατί κατά το χρόνο αγοράς έχει υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας του. β. ο Γ γεννήθηκε στις και ο' Δ στις και κληρονομούν τον πατέρα τους στις Για την εφαρμογή των απαλλακτικών διατάξεων του ν. 2520/1997 ούτε ο Γ ούτε ο Δ θεωρούνται ότι έχουν την ιδιότητα του νέου αγρότη. Ο υπόχρεος σε φόρο νέος αγρότης κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης υποχρεούται να προσκομίσει βεβαίωση για την αγροτική του ιδιότητα από τη Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης όπως αυτή προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 2 της ανωτέρω κοινής Υπουργικής απόφασης. Η βεβαίωση αυτή θα λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη από τη ΔΟΥ για τον χαρακτηρισμό του υπόχρεου ως αγρότη. ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης ζ' του άρθρου 1 της αριθμ / (ΦΕΚ 712/τ.Β'/ ) κοινής Υπουργικής απόφασης ως νεοεισερχόμενοι νέοι στον αγροτικό τομέα νοούνται τα φυσικά πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 3, του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως τροποποιήθηκε με τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997, τα οποία δεν έχουν υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας τους και για πρώτη φορά αρχίζουν να αποκτούν τις προϋποθέσεις του νέου αγρότη ως ακολούθως: αα. Αποκτούν για πρώτη φορά εισοδήματα από την αξιοποίηση δικής τους αγροτικής εκμετάλλευσης.

4 Ωστόσο δύναται να θεωρηθεί ότι πληροί την ιδιότητα του νεοεισερχόμενου και το πρόσωπο με μόνιμη εξωαγροτική απασχόληση και παράλληλη αξιοποίηση αγροτικής εκμετάλλευσης εφόσον διακόψει οριστικά την εξωαγροτική του απασχόληση. β.β. Αποκτούν για πρώτη φορά πρόσβαση σε εθνικά και κοινοτικά καθεστώτα ενισχύσεων ή ενεργειών που απαιτούν την ύπαρξη της ιδιότητας του αγρότη, όπως η έννοια ορίζεται στην περίπτωση ε' του παρόντος άρθρου. γγ. Προβαίνουν για πρώτη φορά σε ενέργειες που χαρακτηρίζουν την ιδιότητα του αγρότη, όπως η έννοια ορίζεται στην περίπτωση ε' του παρόντος άρθρου. δδ. Ο συνολικός χρόνος που διαθέτουν για τις εξωτερικές προς την εκμετάλλευση τους δραστηριότητες δεν υπερβαίνει το ήμισυ του συνολικού χρόνου απασχόλησης τους. εε. Ασφαλίζονται για πρώτη φορά στον ΟΓΑ με εξαίρεση, κατά περίπτωση τα παιδιά των αγροτών, τους εργάτες γης και δασεργάτες. Όπου στην παρούσα περίπτωση στ' αναφέρεται ο όρος «πρώτη φορά» νοείται το εξεταζόμενο έτος ή το προηγούμενο. Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω μπορεί να χαρακτηρισθεί νεοεισερχόμενος νέος στον αγροτικό τομέα και εκείνος του οποίου έχει εγκριθεί η αίτηση ένταξης στο καθεστώς του άρθρου 10 του Καν. (Ε.Ε.) 950/97, έστω και αν για ένα έτος από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης δεν πληροί τις προϋποθέσεις των εδαφίων αα' και γγ' της παρούσας περίπτωσης. Ο υπόχρεος σε φόρο κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης υποχρεούται να προσκομίσει βεβαίωση για την ιδιότητά του ως νεοεισερχόμενου νέου αγρότη από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης όπως αυτή προβλέπεται από την παράγραφο 2 της ανωτέρω κοινής Υπουργικής απόφασης. Σε περίπτωση που έχει υποβάλλει αίτηση για την ένταξή του στο καθεστώς του άρθρου 10 του Καν. (Ε.Ε. 950/97) τότε κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης θα προσκομίζεται προσωρινά η «προέγκριση» μέχρι την έκδοση της σχετικής βεβαίωσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 της αριθμ / (ΦΕΚ 712/τ.Β'/ ) κοινής Υπουργικής απόφασης. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, για την ένταξη στο πρόγραμμα (άρθρο 10 του Καν. Ε.Ε. 950/97) απαιτείται η υποβολή αίτησης με τα συνημμένα δικαιολογητικά στη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης του Νομού, όπου είναι η μόνιμη κατοικία του ενδιαφερόμενου και μέσα σε ένα μήνα από αυτή χορηγείται έγγραφη αποδοχή (προέγκριση) της αίτησης ή έγγραφη απόρριψη αυτής. Επειδή η έκδοση της οριστικής απόφασης αποδοχής της αίτησης για ένταξη στο πρόγραμμα είναι χρονοβόρα (περίπου ένα έτος από την υποβολή της αίτησης) για το λόγο αυτό κατά το χρόνο υποβολής της οικείας δήλωσης (κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών ή Φ.Μ.Α.), θα συνυποβάλλεται η «προέγκριση» και θα δεσμεύεται ο φορολογούμενος με υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/86 για την προσκόμιση της οριστικής έγκρισης η της σχετικής βεβαίωσης. Επισημαίνεται ότι η ανωτέρω βεβαίωση θα λαμβάνεται υποχρεωτικά από τη ΔΟΥ για το χαρακτηρισμό του υπόχρεου ως νεοεισερχόμενου νέου αγρότη. Στο νεοεισερχόμενο νέο αγρότη, για τη διατήρηση των φορολογικών ευεργετημάτων του ν. 2520/1997 για τα δύο πρώτα συνεχή έτη από την έναρξη της αγροτικής του απασχόλησης δεν απαιτείται ο έλεγχος της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος αυτού και συγκεκριμένα δεν απαιτείται γι' αυτό το χρονικό διάστημα να αποκομίζει το 50% του συνολικού του εισοδήματος από την αγροτική του απασχόληση. Οι νεοεισερχόμενοι νέοι αγρότες, που λόγω της ιδιότητάς τους αυτής έτυχαν των φορολογικών ευεργετημάτων του ν. 2520/1997, υποχρεούνται για μια συνεχή δεκαετία από την έναρξη της αγροτικής τους απασχόλησης να ασχολούνται κατά κύρια απασχόληση με αγροτικές εργασίες. Σε περίπτωση που πριν από την παρέλευση της δεκαετίας δεν τηρήσουν την υποχρέωσή τους για κύρια αγροτική απασχόληση, υποχρεούνται να υποβάλουν στην αρμόδια ΔΟΥ την οικεία δήλωση (φόρου κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης ακινήτων) μέσα σε 30 ημέρες από την παύση της απασχόλησής τους και επιβάλλεται από τη ΔΟΥ ο οικείος φόρος, την πληρωμή του οποίου διέφυγαν. Για την επιβολή του φόρου αυτού λαμβάνονται υπόψη οι αξίες των μεταβιβασθέντων αιτία θανάτου, δωρεάς, γονικής παροχής ή με επαχθή αιτία ακινήτων κατά το χρόνο διακοπής της αγροτικής απασχόλησης, ενώ φορολογικές κλίμακες λαμβάνονται εκείνες του χρόνου γένεσης φορολογικής υποχρέωσης (δηλαδή του θανάτου ή της σύνταξης του συμβολαιογραφικού εγγράφου δωρεάς ή γονικής παροχής).

5 Παράδειγμα: Νεοεισερχόμενος νέος αγρότης απαλλάσσεται από το φόρο δωρεάς το έτος 1998 και σταματά την αγροτική του απασχόληση το έτος Κατά το χρόνο παύσης της αγροτικής απασχόλησης θα επιβληθεί φόρος δωρεάς για τη μεταβιβασθείσα έκταση με αξία εκείνη που θα ισχύει το έτος 2001 και φορολογικές κλίμακες του Αν δεν υποβληθεί η δήλωση από τον υπόχρεο, εκτός από την πληρωμή του φόρου που διέφυγε, επιβάλλεται από την οικεία ΔΟΥ και πρόστιμο ίσο με το 100% του φόρου αυτού (που διέφυγε) καθώς και οι πρόσθετοι φόροι που προβλέπονται από το ν. 2523/1997. Στην περίπτωση που μετά την παύση της αγροτικής απασχόλησης, κατά τη διάρκεια της 10ετίας, ο υπόχρεος προτίθεται να προβεί -και μετά την πάροδο της 10ετίας- σε ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν τις ανάγκες της αγροτικής του εκμετάλλευσης, επί της αγροτικής του έκτασης, για την οποία έτυχε της απαλλαγής, δεν χορηγείται η άδεια της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας, αν δεν προσκομισθεί -μεταξύ των άλλων- βεβαίωση της αρμόδιας ΔΟΥ, ότι υποβλήθηκε η δήλωση διακοπής της αγροτικής απασχόλησης και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του φόρου, την πληρωμή του οποίου διέφυγε ο υπόχρεος. Σημειώνεται ότι, σε περίπτωση παύσης της αγροτικής απασχόλησης, επιβάλλεται φόρος για ολόκληρη την έκταση που έτυχε της απαλλαγής. Σε περίπτωση που ανεγείρονται κτίσματα σε μέρος της έκτασης που έτυχε της απαλλαγής, χωρίς ο νεοεισερχόμενος νέος αγρότης να διακόψει την αγροτική του απασχόληση, η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που απαιτείται για την ανέγερση του κτίσματος (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής κατά τις πολεοδομικές διατάξεις) και όχι για ολόκληρη την έκταση. Δεν αναζητούνται οι τυχόν φόροι ούτε επιβάλλεται πρόσθετος φόρος και πρόστιμο στους νεοεισερχόμενους νέους αγρότες που αποδεικνύουν ότι διέκοψαν την αγροτική τους απασχόληση πριν από την πάροδο της δεκαετίας για λόγους ανώτερης βίας. Λόγοι ανωτέρας βίας. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Αρείου Πάγου ανώτερη βία υπάρχει όταν η ανθρώπινη σκέψη και πρόνοια δεν μπορεί να προβλέψει και να προλάβει το επιζήμιο γεγονός, όπως σεισμοί, πυρκαγιές, έκτακτες θεομηνίες μη συνηθισμένες για την περιοχή, πόλεμοι, ασθένειες βαριάς μορφής που ο ενδιαφερόμενος ήταν αδύνατον κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων να προβλέψει. Πάντως το θέμα της ανώτερης βίας δεν ορίζεται εννοιολογικά από το νόμο αλλά θα αντιμετωπίζεται κατά περίπτωση από την αρμόδια ΔΟΥ ή από τα δικαστήρια, εφόσον η υπόθεση φτάσει ενώπιον αυτών. Ενδεικτικά, πραγματικά περιστατικά που μπορούν να χαρακτηρισθούν λόγοι ανώτερης βίας είναι: α. ο θάνατος του δικαιούχου, β. η προσωρινή ή μόνιμη αναπηρία του δικαιούχου με ποσοστό αναπηρίας ίσο ή μεγαλύτερο του 67% ή τουλάχιστον η νοσηλεία του σε νοσοκομείο του εσωτερικού ή του εξωτερικού για διάστημα άνω των 6 μηνών. γ. η αναγκαστική απαλλοτρίωση της περιουσίας για λόγους δημοσίου συμφέροντος και με τον όρο ότι η απαλλοτρίωση αυτή δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί κατά το χρόνο φορολογίας. δ. η σοβαρή καταστροφή των σταυλικών εγκαταστάσεων και ενδεχόμενα των λοιπών παγίων εγκαταστάσεων και του φυτικού κεφαλαίου των μόνιμων φυτειών από φυσικά αίτια ή απρόβλεπτες αντιξοότητες (σεισμοί, κατολισθήσεις, χιονοπτώσεις, πυρκαγιές, πλημμύρες κ.λ.π.) και ε. η επιζωοτία (θάνατος) του ζωϊκού κεφαλαίου. (σχετ. η υπ' αριθμ /2290/ Υπουργική Απόφαση που επισυνάπτεται). 2. Για διευκόλυνσή σας κατά τον έλεγχο υποθέσεων απαλλαγής των νέων και νεοεισερχόμενων νέων αγροτών από το φόρο μεταβίβασης ακινήτων, κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, σας παραθέτουμε εννοιολογικούς προσδιορισμούς όρων που αναφέρονται στις διατάξεις του ν. 2520/97, όπως αυτοί ορίζονται με τις με αριθμ /2290/ και / κοινές Υπουργικές Αποφάσεις που επισυνάπτονται. Κλάδοι του αγροτικού τομέα νοούνται: 1. Η γεωργία, δηλαδή: α. η φυτική παραγωγή, β. η ζωϊκή παραγωγή η οποία περιλαμβάνει την κτηνοτροφία, την πτηνοτροφία, τη σηροτροφία, τη μελισσοκομία και κάθε είδους εκτροφή και γ. η υδατοκαλλιέργεια σε δεξαμενές ξηράς, εφόσον ασκείται από αγρότες στα όρια της αγροτικής εκμετάλλευσης.

6 Η δασοπονία. 3. Η αλιεία η οποία διακρίνεται σε: συλλεκτική αλιεία (θαλάσσια πλην της υπερπόντιας εσωτερικών υδάτων και η σπογγαλιεία) και υδατοκαλλιέργεια (ιχθυοκαλλιέργεια, οστρακοκαλλιέργεια κ.λ.π. γλυκών και αλμυρών νερών). 4. ο αγροτοτουρισμός, η αγροτοβιομηχανία, η παραδοσιακή βιοτεχνία και η προστασία του περιβάλλοντος, εφόσον ασκούνται από αγρότες στα όρια της αγροτικής εκμετάλλευσης. Αγροτική εργασία (απασχόληση) είναι η εργασία που προσφέρεται συστηματικά από φυσικό πρόσωπο για την επίτευξη οικονομικού αποτελέσματος και μπορεί να είναι : α. χειρωνακτικής φύσης στη δική του αγροτική εκμετάλλευση ή σε εκμεταλλεύσεις τρίτων, εφόσον πρόκειται για εργάτη γης και β. διοικητικής διαχειριστικής φύσης ή με χρήση μηχανών στη δική του αγροτική εκμετάλλευση. Αγροτική εκμετάλλευση είναι η μονάδα παραγωγής προς πώληση ενός ή περισσοτέρων προϊόντων των κλάδων του αγροτικού τομέα υπό ενιαία διοίκηση και διαχείριση. Στις δραστηριότητες της αγροτικής εκμετάλλευσης (αγροτικές δραστηριότητες) περιλαμβάνονται: α. η πρωτογενής παραγωγή, β. η διακίνηση, μεταφορά, τυποποίηση, συσκευασία, μεταποίηση, αποθήκευση μέχρι το στάδιο της χονδρικής πώλησης, αποκλειστικά των προϊόντων που παράγει η εκμετάλλευση, γ. οι αγροτουριστικές, αγροτοβιοτεχνικές, δασικές δραστηριότητες και οι δραστηριότητες βιοτεχνίας και διατήρησης του φυσικού χώρου, δ. η λιανική και χονδρική πώληση των προϊόντων της πρωτογενούς παραγωγής και της πρώτης μεταποίησης. 3. Περαιτέρω διευκρινίζουμε ότι, έκταση για αγροτική ή μη χρήση, νοείται κάθε έκταση που βρίσκεται εκτός σχεδίου και που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον κάτοχό της ή κάποιον τρίτο για την άσκηση αγροτικών δραστηριοτήτων (οι εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού εκτάσεις αποτελούν οικόπεδα, σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις). Η έκταση αυτή μπορεί να είναι μεμονωμένη ή να αποτελεί μέρος συγκροτημένης αγροτικής εκμετάλλευσης. Τέτοιες εκτάσεις μπορεί να είναι γεωργικές με φυτοκάλυψη ή όχι, χέρσες σε πολυετή αγρανάπαυση, βοσκότοποι και λειβαδικές εκτάσεις. Επίσης αγροτικές κατασκευές θεωρούνται αυτές που εξυπηρετούν τους αγρότες για τις αγροτικές τους εργασίες και μπορεί να είναι αγροικίες, αποθήκες, στάβλοι, υπόστεγα, βοηθητικές εγκαταστάσεις, περιφράξεις, περιτοιχίσεις, κλειστές δεξαμενές κ.λ.π. ΑΡΘΡΟ 2 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4 Η παράγραφος 4 του άρθρου 2 του κοινοποιούμενου νόμου καταργήθηκε από τότε που ίσχυσε, με τις διατάξεις της παραγρ. 5 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997. ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5 Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, σε περίπτωση που περισσότεροι του ενός κληρονομούν εξ αδιαιρέτου μια αγροτική εκμετάλλευση, εφόσον μέσα σε ένα (1) έτος από την αιτία θανάτου κτήση μεταβιβάσουν με οποιαδηποτε αιτία (αντάλλαγμα, δωρεά, γονική παροχή) την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία της εκμετάλλευσης σε έναν από τους συγκληρονόμους, ο οποίος έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη, επιστρέφεται ο τυχόν καταβληθείς φόρος κληρονομιάς, που επιμεριστικά αναλογεί στην αγροτική εκμετάλλευση, σε όλους τους συγκληρονόμους και δεν οφείλεται φόρος για τη μεταβίβαση αυτή (φόρος μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής). Επίσης επιστρέφεται ο φόρος κληρονομιάς, εφόσον όλοι οι συγκληρονόμοι με συμβολαιογραφικό έγγραφο αποδεχθούν την αποκλειστική διαχείριση της αγροτικής εκμετάλλευσης από έναν από αυτούς συγκληρονόμο νέο αγρότη. Στα συμβολαιογραφικά έγγραφα μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής ή αποδοχής της αποκλειστικής διαχείρισης, που συντάσσονται κατά το παραπάνω, πρέπει να γίνεται ρητή μνεία ότι η αγροτική εκμετάλλευση δεν θα μεταβιβασθεί περαιτέρω ή δεν θα συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα σ' αυτή πριν την παρέλευση δεκαετίας από την κτήση (με αντάλλαγμα, δωρεά, γονική παροχή) ή ότι ο νέος αγρότης θα διαχειριστεί την κληρονομιαία έκταση για μια τουλάχιστον δεκαετία. Οι απαλλαγές που προαναφέρθηκαν (από το φόρο κληρονομιών, μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής) αίρονται αν, πριν την παρέλευση της δεκαετίας, ο νέος αγρότης δεν διαχειρισθεί την

7 κληρονομιαία έκταση ή μεταβιβάσει αυτή περαιτέρω ή συστήσει εμπράγματα δικαιώματα σ' αυτή. Στις περιπτώσεις αυτές οι κληρονόμοι υποχρεούνται μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την παύση της διαχείρισης ή πριν τη μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος, να υποβάλουν τις οικείες δηλώσεις (φόρου κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης). Ως αξία, για την επιβολή του οικείου φόρου, λαμβάνεται η αξία της αγροτικής εκμετάλλευσης κατά το χρόνο άρσης της απαλλαγής, ενώ φορολογικές κλίμακες λαμβάνονται εκείνες του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (δηλαδή του θανάτου ή της σύνταξης του συμβολαιογραφικού εγγράφου, δωρεάς ή γονικής παροχής). Κατά τη σύνταξη των συμβολαιογραφικών εγγράφων περαιτέρω, μεταβίβασης της κυριότητας ή σύστασης εμπράγματων δικαιωμάτων επί αγροτικής εκμετάλλευσης, που έτυχε απαλλαγής, προσαρτάται από το συμβολαιογράφο πιστοποιητικό της αρμόδιας ΔΟΥ, ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ολόκληρος ο αναλογών φόρος. Μόνες εξαιρέσεις από τις πιο πάνω περιπτώσεις άρσης της απαλλαγής είναι η μέσα στη δεκαετία εκποίηση με αναγκαστικό πλειστηριασμό ή η αναγκαστική απαλλοτρίωση για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή ο θάνατος του νέου αγρότη. Στην τελευταία αυτή περίπτωση (θανάτου) η δεκαετία πρέπει να συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων του νέου αγρότη. Η ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, πάνω στην έκταση που έτυχε της απαλλαγής, για την οποία απαιτείται έκδοση άδειας από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, συνεπάγεται παύση της διαχείρισης από το νέο αγρότη και δεν εκδίδεται η άδεια, αν δεν προσκομιστεί το πιστοποιητικό της αρμόδιας ΔΟΥ, ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης ακινήτων για το τμήμα της έκτασης που έτυχε της απαλλαγής και απαιτείται για την ανέγερση των κτισμάτων (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις). ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 6 1. Με τις διατάξεις της παραγρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 2520/1997, όπως αυτές αντικαταστάθηκαν με τις διατάξεις της παραγρ. 7 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 προβλέπεται τετραπλασιασμός του ισχύοντος συντελεστή φόρου μεταβίβασης ακινήτων κατά την αγορά αγροτικών εκτάσεων, κατά πλήρη κυριότητα ή κατ' επικαρπία ή ποσοστού αυτών που πραγματοποιείται από φυσικά πρόσωπα μη αγρότες ή από νομικά πρόσωπα ή κατά την ανταλλαγή μεταξύ των ανωτέρω προσώπων, εφόσον οι εκτάσεις αυτές πρόκειται να χρησιμοποιηθούν έμμεσα ή άμεσα από τους αγοραστές ή τους ανταλλάσσοντες ή τρίτους για αγροτική χρήση. Εξαιρούνται του τετραπλασιασμού του φόρου οι περιπτώσεις μεταβίβασης αγροτικών εκμεταλλεύσεων από φυσικά πρόσωπα αγρότες, που πρόκειται να ενταχθούν στα προγράμματα πρόωρης συνταξιοδότησης αγροτών στα πλαίσια εφαρμογής του άρθρου 10 του Καν. Ε.Ε. 950/1997, καθώς και η μεταβίβαση αγροτικών εκμεταλλεύσεων σε νομικά πρόσωπα κατά κύρια απασχόληση αγρότες, εφόσον σαν στόχο έχουν τη διαχείριση κοινής αγροτικής εκμετάλλευσης. Η ισχύς των διατάξεων αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν. 2520/1997, άρχιζε από (ημέρα δημοσίευσής του). Επειδή όμως τόσο οι φορολογούμενοι όσο και οι αρμόδιες υπηρεσίες ενημερώθηκαν καθυστερημένα για την έναρξη ισχύος των ανωτέρω διατάξεων, ήδη με την παραγρ. 9 του άρθρου 13 του ν. 2601/1998, ορίζεται ότι η ισχύς των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 2520/1997 αρχίζει από 1η Οκτωβρίου Συνεπώς για μεταβιβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα από μέχρι και δεν θα ισχύει ο τετραπλασιασμός του φόρου. 2. Ήδη με τις διατάξεις της παραγρ. 2 του άρθρου "Τροποποίηση και συμπλήρωση διατάξεων του ν. 2520/1997 (ΦΕΚ 173 Α')" του σχεδίου νόμου "Σύσταση Οργανισμού Πιστοποίησης Λογαριασμών, Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων, Οργανισμού Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων, Γενικών Διευθύνσεων και θέσεων προσωπικού στο Υπουργείο Γεωργίας και Έταιρείας Αξιοποίησης Αγροτικής Γης Α.Ε. και άλλες διατάξεις" που κατατέθηκε στη Βουλή προς ψήφιση, η πιο πάνω διάταξη αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε (δηλαδή από ) και έχει ως ακολούθως: «Κατά την αγορά αγροτικών εκτάσεων κατά πλήρη κυριότητα ή κατ' επικαρπία από φυσικά πρόσωπα αγρότες για αγροτική χρήση, ή νομικά πρόσωπα κατά κύρια απασχόληση αγρότες, όπως η έννοια

8 ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, εφόσον αυτά έχουν σαν στόχο τη διαχείριση κοινής αγροτικής εκμετάλλευσης, μειώνεται ο ισχύων συντελεστής φόρου μεταβίβασης ακινήτων στο ήμισυ αυτού. Η μείωση του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται μετά τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου, είτε των απαλλασσόμενων στρεμμάτων είτε της απαλλασσόμενης αξίας, όπως προβλέπεται από την παράγραφο 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1997 (ΦΕΚ 186 Α'), όπως ισχύει. Οι διατάξεις των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, όπως ισχύει, εφαρμόζονται και για τις μεταβιβάσεις της παρούσας παραγράφου». 3. Για την εφαρμογή της πιο πάνω διάταξης, η έννοια του νομικού προσώπου κατά κύρια απασχόληση αγρότη, καθορίζεται με την αριθμ / (ΦΕΚ 218/τ.Β/ ) απόφαση του Υπουργού Γεωργίας την οποία και σας επισυνάπτουμε. 4. Σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 της ανωτέρω τροπολογίας, όταν η αγορά αγροτικών εκτάσεων πραγματοποιείται από φυσικά πρόσωπα αγρότες για αγροτική χρήση, επιβάλλεται συντελεστής ΦΜΑ μειωμένος στο ήμισυ του ακεραίου που ισχύει (δηλαδή 4,5% ή 5,5%) εφόσον αυτοί (αγοραστές-αγρότες) έχουν εξαντλήσει το ανώτατο όριο απαλλαγής (σε στρέμματα ή αξία) με βάση τις διατάξεις του ν. 634/1977 όπως ισχύει. Διευκρινίζεται ότι η διάταξη αυτή έχει εφαρμογή όχι μόνο σε αγορά αγροτικών εκτάσεων, αλλά και σε πλειστηριασμό αυτών, δεδομένου ότι ο πλειστηριασμός κατά πάγια νομολογία εξομοιούται με αγορά, επί του οποίου εφαρμόζονται οι περί αγοράς κανόνες. Ενόψει της εφαρμογής της νέας διάταξης επισημαίνεται ότι αυτή καταλαμβάνει υποθέσεις ΦΜΑ για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση (χρόνος σύνταξης του οριστικού συμβολαίου) γεννήθηκε από , έστω και αν το οριστικό συμβόλαιο συντάσσεται σε εκτέλεση προσυμφώνου που έχει συνταγεί πριν από την ισχύ των διατάξεων αυτών και θα ισχύσει από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του νομοσχεδίου (την οποία θα σας γνωρίσουμε με νεώτερη εγκύκλιο). Συνεπώς και για μεταβιβάσεις που πραγματοποιήθηκαν από και μέχρι τη δημοσίευση του υπό ψήφιση νομοσχεδίου, δεν θα ισχύει ο τετραπλασιασμός του φόρου και σε τυχόν υποθέσεις που έχει ήδη επιβληθεί φόρος με τετραπλάσιο συντελεστή ΦΜΑ θα πρέπει να προβείτε οίκοθεν σε νέα εκκαθάριση και διαγραφή ή επιστροφή του τυχόν βεβαιωθέντος ή καταβληθέντος φόρου κατά περίπτωση. Επειδή ενδέχεται στο χρονικό διάστημα από (ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 2520/1997) μέχρι και να έχει επιβληθεί τετραπλάσιος φόρος σε υποθέσεις ΦΜΑ θα πρέπει και σ' αυτές να ενεργήσετε κατά τα ανωτέρω. Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγρ. 2 της ανωτέρω τροπολογίας ο μειωμένος συντελεστής ΦΜΑ δεν θα εφαρμόζεται για τις αγροτικές εκτάσεις της παραγρ. 4 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 όπως αυτή αντικαταστάθηκε με την παραγρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2520/1997 (Λεπτομερείς οδηγίες για τις αγροτικές αυτές εκτάσεις παρέχονται στην παραγρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2520/1997). ΑΡΘΡΟ 3 Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού προστίθεται νέο εδάφιο μετά το πρώτο εδάφιο της παραγρ. 2 του άρθρου 29 ν.δ. 118/1973, όπως ισχύει, που ορίζει ότι από την αξία των κληρονομικών μεριδίων και κληροδοσιών κληρονόμων που υπάγονται στις Α' και Β' κατηγορίες, εκπίπτει και δεν φορολογείται ποσό τριπλάσιο προς το ισχύον κάθε φορά αφορολόγητο, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α. η κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία αποτελείται κατά το μισό της αξίας της τουλάχιστον από γεωργικά ή κτηνοτροφικά περιουσιακά στοιχεία, με συνυπολογισμό και όλων των προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχών και προικών που συστάθηκαν από τον κληρονομούμενο προς τον κληρονόμο ή κληροδόχο β. ο κληρονομούμενος ήταν αγρότης γ. ο κληρονόμος είναι νέος αγρότης και δ. η περιουσία περιέρχεται σε κατιόντες, ανιόντες ή σύζυγο του κληρονομούμενου. Τα προσαυξημένα αφορολόγητα όρια ισχύουν και στη φορολογία δωρεών και γονικών παροχών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 1 του άρθρου 44 του ν.δ. 118/1973 και της παραγρ. 1 του δεύτερου άρθρου του ν. 1329/1983.

9 ΑΡΘΡΟ 4 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1 Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού του κοινοποιούμενου νόμου προστίθενται νέα εδάφια στο τέλος της παραγρ. 1 του άρθρου 40 ν. 814/1978, όπως ισχύει, που ορίζουν ότι από την αγοραία αξία κάθε στρέμματος γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης που μεταβιβάζεται αιτία θανάτου, μαζί με τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται πάνω σε αυτήν και εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή της, δεν φορολογείται ποσό ίσο με το 75% της ανά στρέμμα αξίας μεταβιβαζόμενης έκτασης για κάθε κληρονόμο-κληροδόχο και συνολικά για ποσό μέχρι δραχμές και για μέχρι 100 στρέμματα μεταβιβαζόμενης έκτασης, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α. οι κληρονόμοι-κληροδόχοι είναι νέοι αγρότες, έστω και αν χρησιμοποιούν επιβοηθητικά τα μέλη της οικογένειάς τους ή και ξένους εργάτες β. οι κληρονόμοι-κληροδόχοι είναι τέκνα, σύζυγοι, γονείς ή αδέλφια του κληρονομουμένου και γ. η έκταση χρησιμοποιείται αδιαλείπτως από τους κληρονόμους-κληροδόχους για 15 συναπτά έτη από την απόκτησή της αποκλειστικά για αγροτική εκμετάλλευση. Τονίζεται ότι η απαλλαγή της παραγράφου αυτής παρέχεται χωρίς να εξετάζεται η στρεμματική αξία των μεταβιβαζόμενων εκτάσεων, αντίθετα με τις παρεχόμενες στους λοιπούς αγρότες απαλλαγές του άρθρου 40 ν. 814/1978, στις οποίες η στρεμματική αξία δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δρχ. Η καταλληλότητα και ο χαρακτήρας της έκτασης μαζί με τις εγκαταστάσεις της ως γεωργικής ή κτηνοτροφικής, αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας κατά τόπο υπηρεσίας του Υπουργείου Γεωργίας, που επισυνάπτεται στη δήλωση φόρου κληρονομίας. Όταν αποκτάται αιτία θανάτου ιδανικό μερίδιο γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης, για την πιο πάνω απαλλαγή λαμβάνονται υπόψη τα ποσοστά κάθε μεριδίου που αντιστοιχούν σε έκταση μέχρι 100 στρέμματα. Τα πιο πάνω όρια των αφορολογήτων ποσών μπορούν να αυξάνονται ή να μειώνονται, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται η κληρονομιαία έκταση, με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Γεωργίας. Παράδειγμα Ο Α αγρότης πεθαίνει στις και αφήνει μοναδικούς εξ αδιαθέτου κληρονόμους τη σύζυγό του Β άνω των 40 χρόνων κατά ποσοστό 1/4 και το γιο του Γ κάτω των 40 χρόνων κατά ποσοστό 3/4, ο οποίος είναι νέος αγρότης. Το 1996 ο Α είχε συστήσει γονική παροχή προς τον Γ ένα διαμέρισμα αξίας δρχ. και είχε καταβληθεί φόρος δρχ. Η κληρονομιά περιουσία αποτελείται από μια γεωργική έκταση 280 στρεμμάτων, στρεμματικής αξίας δρχ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ της Β' - ΣΥΖΥΓΟΥ (280 στρέμματα Χ 1/4) Χ = αξία συνολική δρχ. Δε δικαιούται την απαλλαγή του άρθρου 40 του ν. 814/1978 αν και συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις, δεδομένου ότι η στρεμματική αξία υπερβαίνει τα δρχ. Δικαιούται όμως η Β' την έκπτωση του διπλασίου αφορολογήτου του άρθρου 29 του ν.δ. 118/1973 δηλαδή έκπτωση δρχ. Το υπόλοιπο των δρχ. υπόκειται σε φόρο κληρονομίας που ανέρχεται σε δρχ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ του Γ' - ΥΙΟΥ (280 στρέμματα Χ 3/4) Χ = αξία συνολική δρχ. - Αναλογικά στο μερίδιο του Γ' αντιστοιχούν (280 Χ 3/4) = 210 στρέμματα. - Απαλλασσόμενη στρεμματική αξία Χ 75% = δρχ. - Απαλλασσόμενα στρέμματα: Συνολική αξία απαλ/νων στρεμ.: 100 Χ = > Επειδή η αξία των απαλλασσομένων στρεμμάτων είναι μεγαλύτερη του ανώτατου απαλλασσόμενου ορίου των , η παρεχόμενη απαλλαγή περιορίζεται στην αξία των δρχ. ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2 Α. Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίστανται τα δύο πρώτα εδάφια της παραγράφου 4 του άρθρου 40 του ν. 814/1978, όπως τροποποιήθηκε με την

10 παράγραφο 8 του ν. 2538/1997 και ορίζεται, ότι οι γεωργικές απαλλαγές του άρθρου 40 του ν. 814/1978 ισχύουν τόσο στις κληρονομιές, όσο και στις κτήσεις αιτία δωρεάς και γονικής παροχής. Στην περίπτωση διαδοχικών μεταβιβάσεων γεωργικών κτηνοτροφικών εκτάσεων από τον ίδιο δικαιοπάροχο προς τον ίδιο δικαιοδόχο, κάθε μεταγενέστερη κτήση δεν υπόκειται σε φόρο, αν κατά τις προγενέστερες μεταβιβάσεις δεν είχε συμπληρωθεί το ανώτατο όριο της απαλλαγής της παραγρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 814/1978. Στην πραγματικότητα η διάταξη αυτή της παραγρ. 4 του άρθρου 40 του ν. 814/1978 έχει εφαρμογή από την έναρξη ισχύος της απαλλαγής του ίδιου αυτού άρθρου (40 ν. 814/1978). Απλώς αναδιατυπώθηκε ούτως ώστε να καλύπτει όλες τις πιθανές τροποποιήσεις της παραγρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 814/1978. Β. Με τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 προστίθεται νέο εδάφιο μετά το τέλος της παραγράφου 2 του άρθρου 40 του ν. 814/1078, η οποία αφορά όλες τις περιπτώσεις απαλλαγών του άρθρου αυτού (40 ν. 814/1978), είτε αφορούν τους αγρότες είτε αφορούν τους νέους αγρότες. Σύμφωνα με τη νέα αυτή διάταξη, οι απαλλαγές του άρθρου 40 του ν. 814/1978 δεν αίρονται στην περίπτωση αναγκαστικού πλειστηριασμού ή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή σε περίπτωση θανάτου του αγρότη, εφόσον η δεκαπενταετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού. Επίσης ορίζεται ότι σε περίπτωση ανέγερσης κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση επί της αγροτικής έκτασης που έτυχε της απαλλαγής, μέσα στην 15ετία από την κτήση, για την έκδοση της άδειας οικοδομής απαιτείται η προσκόμιση του πιστοποιητικού της αρμόδιας ΔΟΥ ότι υποβλήθηκε η οικεία δήλωση και καταβλήθηκε ολόκληρος ο φόρος που επιμεριστικά αναλογεί. Σημειώνεται ότι η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που μεταβιβάζεται, εκμισθώνεται ή αλλάζει χρήση και όχι για το σύνολο της έκτασης που έτυχε απαλλαγής. Ειδικά στην περίπτωση που η αλλαγή της χρήσης συνίσταται στην ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που απαιτείται για την ανέγερση του κτίσματος (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις). ΑΡΘΡΟ 5 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1 Α. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού του κοινοποιούμενου νόμου προστίθενται νέα εδάφια στο τέλος της παραγρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, όπως ισχύει, που έχουν ως εξής: Σε συμβάσεις αγοράς ή ανταλλαγής κυριότητας γεωργικών και κτηνοτροφικών εκτάσεων μαζί με τις εγκαταστάσεις τους που εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή τους, απαλλάσσεται από το φόρο μεταβίβασης ακινήτων ποσό ίσο με το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) της ανά στρέμμα αξίας της μεταβιβαζόμενης έκτασης και μέχρι εκατό (100) στρέμματα και κατά ανώτατο όριο παρεχόμενης απαλλαγής εκατόν πενήντα εκατομμύρια ( ) δρχ. για κάθε αγοραστή. Η απαλλαγή αυτή παρέχεται είτε οι συμβάσεις γίνονται με μία είτε με περισσότερες συμβολαιογραφικές πράξεις, με την προϋπόθεση ότι η μεταβίβαση γίνεται σε νέο κατά κύρια απασχόληση αγρότη ηλικίας μέχρι σαράντα (40) ετών. Η προϋπόθεση της ηλικίας πρέπει να συντρέχει κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης δηλ. της σύνταξης του οριστικού συμβολαίου. Για τον υπολογισμό της ηλικίας ως ημερομηνία γέννησης θα λαμβάνεται υπόψη η 1η Ιανουαρίου του έτους γέννησης. Τονίζεται ότι η απαλλαγή της παραγράφου αυτής παρέχεται χωρίς να εξετάζεται η στρεμματική αξία της αγοραζόμενης έκτασης, αντίθετα με την απαλλαγή που παρέχεται με τις ισχύουσες προγενέστερες διατάξεις του ν. 634/1977, σύμφωνα με τις οποίες η στρεμματική αξία δεν πρέπει να υπερβαίνει το δρχ. Επίσης η απαλλαγή αυτή παρέχεται και στην περίπτωση που ο δικαιούχος αγοραστής είναι κύριος γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης άνω των εκατό (100) στρεμμάτων. Δεν εξετάζεται δηλαδή εάν ο αγοραστής έχει στην κυριότητά του αγροτική έκταση μεγαλύτερη των εκατό (100) στρεμμάτων συνολικά, όπως αυτό απαιτείται (ως προϋπόθεση) για τη χορήγηση απαλλαγής, με τις προϊσχύουσες διατάξεις του ν. 634/1977.

11 Κατά την αγορά ομόρων προς τη ιδιοκτησία του αγοραστή εκτάσεων, η συνολική για κάθε αγοραστή απαλλασσόμενη έκταση αυξάνεται σε εκατόν είκοσι (120) στρέμματα. Σε περίπτωση μεταβίβασης ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης προς ένα από τους συγκυρίους, η απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης παρέχεται για ολόκληρο το μεταβιβαζόμενο μερίδιο. Και στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις η απαλλαγή παρέχεται με την προϋπόθεση ότι η απαλλασσόμενη αξία δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα εκατομμύρια ( ) δρχ. Οι διατάξεις των προηγουμένων εδαφίων της παραγράφου αυτής δεν έχουν εφαρμογή στις περιπτώσεις κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών που προβλέπει το άρθρο 12 του ν. 634/1977. Ο χαρακτηρισμός της μεταβιβαζόμενης έκτασης ως γεωργικής ή κτηνοτροφικής θα αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας κατά τόπο υπηρεσίας του Υπουργείου Γεωργίας, που θα συνυποβάλλεται με τη δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Β. Με τις διατάξεις της παραγράφου 11 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 προστίθεται εδάφιο στο τέλος του ογδόου εδαφίου της παραγρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν. 2520/1997, που έχει ως ακολούθως: Κατά τη χορήγηση της απαλλαγής των νέων αγροτών, για την συμπλήρωση του απαλλασσόμενου ορίου των εκατό (100) και εκατόν είκοσι (120) στρεμμάτων, συνυπολογίζονται και οι προγενέστερες μεταβιβάσεις (αγορές ή ανταλλαγές) γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων για τις οποίες οι δικαιούχοι έτυχαν απαλλαγής τόσο ως αγρότες όσο και ως νέοι αγρότες. Συνεπώς, όταν ο νέος αγρότης έχει τύχει απαλλαγής με τις προγενέστερες διατάξεις του ν. 634/1977 μπορεί να τύχει απαλλαγής με τις νέες διατάξεις (του ν. 2520/1997) μέχρι συμπλήρωση του ορίου των εκατό (100) ή εκατόν είκοσι (120) στρεμμάτων χωρίς να εξετάζεται αν το συνολικό εμβαδόν των αγροτικών εκτάσεων που έχει στην κυριότητά του υπερβαίνει τα εκατό (100) στρέμματα. Για πληρέστερη κατανόηση σας παραθέτουμε τα ακόλουθα παραδείγματα: 1. Ο Α κατά κύριο επάγγελμα αγρότης γεννήθηκε στις και προέβη σε αγορά αγροτικής έκτασης (97) στρεμμάτων στις (σύνταξη οριστικού συμβολαίου) με στρεμματική αξία δρχ. Κατ' εφαρμογή των πιο πάνω διατάξεων, ως αφετηρία για τον υπολογισμό της ηλικίας του λαμβάνεται η , άρα έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη, διότι κατά το χρόνο της αγοράς δεν έχει υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας του (39 ετών). Συνεπώς θα απαλλαγεί κατά την αγορά των 97 στρεμμάτων για το 75% της στρεμματικής αξίας τους (των δρχ.) και κατ' ανώτατο όριο παρεχόμενης απαλλαγής το ποσό των δρχ. 97 Χ = Χ 0,75 = > Επειδή το 75% της στρεμματικής αξίας των 97 στρεμμάτων υπερβαίνει το ανώτατο όριο απαλλαγής των , η απαλλαγή που θα του χορηγηθεί είναι για δρχ. Συνεπώς η υπόλοιπη αξία των ( = ) θα υποβληθεί σε φόρο. 2. Ο Χ ηλικίας 36 ετών (νέος αγρότης) αγοράζει σήμερα αγροτική έκταση 80 στρεμμάτων με στρεμματική αξία δρχ. Στο παρελθόν έχει τύχει απαλλαγής από το Φ.Μ.Α. ως αγρότης με τις προγενέστερες διατάξεις του ν. 634/1977 για 40 στρέμματα. Η συνολική περιουσία του ανέρχεται σε 110 στρέμματα. Η απαλλαγή που θα του χορηγηθεί θα είναι για το εμβαδόν των 60 στρεμμάτων, δεδομένου ότι έχει ήδη τύχει απαλλαγής για τα 40 στρέμματα, τα οποία συνυπολογίζονται στην απαλλαγή. 80 Χ = Χ = Χ 0,75 = < Για την αξία των δρχ. θα απαλλαγεί από το φόρο, ενώ για την υπόλοιπη αξία των ( = ) θα υποβληθεί σε φόρο. 3. Ο Β ηλικίας 28 ετών αγοράζει για πρώτη φορά αγροτική έκταση εμβαδού 30 στρεμμάτων με στρεμματική αξία δρχ. Μπορεί να τύχει της απαλλαγής είτε ως αγρότης με βάση τις προγενέστερες διατάξεις του ν. 634/1977, είτε ως νέος αγρότης με βάση τις νέες διατάξεις του ν. 2520/1997. Υποχρεούται όμως να επιλέξει μεταξύ των δύο απαλλαγών: α. Απαλλαγή με τις προγενέστερες διατάξεις (του ν. 634/1977):

12 Συνολική αξία αγροτικής έκτασης: 30 Χ = παρέχεται απαλλαγή για ολόκληρο το ποσό των δρχ., δεδομένου ότι η στρεμματική αξία δεν υπερβαίνει το δρχ. β. Απαλλαγή με τις νέες διατάξεις (του ν. 2520/1997): 30 Χ = Χ 0,75 = < παρέχεται απαλλαγή για το ποσό των δρχ. Για το υπόλοιπο ποσό των θα καταβληθεί φόρος. Συνεπώς ο Β θα επιλέξει την απαλλαγή του με την ιδιότητα του αγρότη βάσει των προγενέστερων διατάξεων, ως συμφέρουσα γι' αυτόν. ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2 Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 5 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίσταται η παραγρ. 4 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 ως εξής: Η παράγρ. 2 του άρθρο 13 του ν. 634/1977 που προβλέπει απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης κατά την αγορά ή ανταλλαγή αγροτικών εκτάσεων, τόσο με τις προγενέστερες όσο και με τις διατάξεις του κοινοποιούμενου νόμου, δεν εφαρμόζεται για τις γεωργικές εκτάσεις, όταν αυτές βρίσκονται ολικά ή μερικά σε ζώνη ακτίνας τριακοσίων (300) μέτρων από τον αιγιαλό και για τις κτηνοτροφικές, όταν αυτές βρίσκονται σε ζώνη ακτίνας χιλίων (1000) μέτρων ή όταν αυτές (γεωργικές και κτηνοτροφικές) εφάπτονται στο ρυμοτομικό σχέδιο πόλης ή κωμόπολης ή κοινότητας ή σε οικισμό. Για τα μικρά νησιά, όπως αυτά προσδιορίζονται στην αριθμ / (ΦΕΚ 321/τ.Β/3.4.98) απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, η οποία επισυνάπτεται στην παρούσα, ισχύουν διαφορετικές αποστάσεις και συγκεκριμένα για μεν την γεωργία έως διακόσια (200) μέτρα γιά δε την κτηνοτροφία τετρακόσια (400) μέτρα. ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 Α. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίσταται η παράγρ. 5 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, ως εξής: Η προβλεπόμενη από την παραγρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 φορολογική απαλλαγή αίρεται, αν μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ετών από τη μεταβίβαση ο αγοραστής, ή σε περίπτωση θανάτου αυτού οι κληρονόμοι του αλλάξουν χρήση ή εκμισθώσουν ή δεν καλλιεργήσουν την αγροτική έκταση για δύο (2) συνεχόμενα έτη, στα οποία δεν υπολογίζεται η αναγκαστική αγρανάπαυση. Στις περιπτώσεις αυτές, ο αγοραστής ή οι κληρονόμοι του υποχρεούνται, μέσα σε προθεσμία (30) ημερών από την αλλαγή της χρήσης, την εκμίσθωση ή τη συμπλήρωση της διετίας, να υποβάλουν δήλωση και να καταβάλουν ολόκληρο το φόρο που αναλογεί στην αγοραία αξία της έκτασης κατά το χρόνο αυτό. Σε περίπτωση μεταβίβασης, εκμίσθωσης, ή αλλαγής της χρήσης τμήματος μόνο της αγοραζόμενης έκτασης, η άρση της απαλλαγής θα αφορά μόνο το τμήμα αυτό. Δεν αίρεται η απαλλαγή επί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της εν λόγω έκτασης ή τμήματος αυτής. Εάν η αλλαγή της χρήσης συνίσταται σε ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, για την έκδοση άδειας από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η προσκόμιση πιστοποιητικού της αρμόδιας ΔΟΥ, ότι υποβλήθηκε δήλωση και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του αναλογούντος φόρου και προστίμου. Στην περίπτωση αυτή σημείώνουμε ότι η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που απαιτείται για την ανέγερση του κτίσματος (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις). Β. Με τις διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 αντικαθίσταται το προτελευταίο εδάφιο της παραγρ. 5 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 όπως ισχύει και ορίζεται ότι δεν αίρεται η απαλλαγή σε περίπτωση αναγκαστικού πλειστηριασμού και αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής. ΑΡΘΡΟ 8 Δ/ΝΣΗ ΚΩΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού ορίζεται ότι, οι νέοι αγρότες υποχρεούνται στην τήρηση των βιβλίων και στοιχείων που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (π.δ. 186/1992). Δεν εισάγεται δηλαδή με τις διατάξεις αυτές καμία νέα υποχρέωαη των νέων αγροτών. Οδηγίες για τις υποχρεώσεις των αγροτών στην τήρηση βιβλίων και στοιχείων σας έχουν δοθεί με προγενέστερες εγκυκλίους μας (σχετ /480/0015/ ΠΟΛ 1222).

13 Δ/ΝΣΗ ΜΗΤΡΩΟΥ Οι νέοι αγρότες, που σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων και στοιχείων του Κ.Β.Σ., υποχρεούνται πριν από την θεώρησή τους να υποβάλουν στην αρμόδια ΔΟΥ δήλωση ενάρξεως εργασιών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 1α του άρθρου 29 του ν. 1642/1986 και την ΑΥΟ /2620/ΠΟΛ 1169/Δ.Μ/ (ΦΕΚ τ.β' 634). Επίσης, οι νέοι αγρότες οι υπαγόμενοι στο ειδικό καθεστώς του άρθρου 33 του ν. 1642/1986 για τη θεώρηση φορολογικών στοιχείων του Κ.Β.Σ. υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης απόδοσης ΑΦΜ, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 13 του άρθρου 2 της ΑΥΟ /842/Δ.14/ (ΦΕΚ τ.β' 193) και με τις οδηγίες που έχουν δοθεί με την εγκύκλιο /1800/Δ.Μ./ΠΟΛ 1120/ ΑΡΘΡΟ 10 Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 και ισχύει ορίζεται ότι, εφόσον κατά κύριο επάγγελμα αγρότης (όχι μόνο ο νέος αγρότης), που αποκτά με οποιαδήποτε αιτία (κληρονομιά, δωρεά, γονική παροχή, αγορά, διανομή, ή ανταλλαγή) κατά πλήρη κυριότητα ή επικαρπία ενιαία βιώσιμη αγροτική εκμετάλλευση σύμφωνα με τα κριτήρια βιωσιμότητας κατά περιοχή και μέσα σε έξι (6) μήνες από την απόκτησή της την εντάσσει σε λειτουργούσα αποτελεσματικά ομάδα παραγωγών ή αγροτικό συνεταιρισμό και εφόσον διασφαλίζεται η επί μία δεκαετία συνεχής λειτουργία αυτής, ο οικείος φόρος που βεβαιώθηκε ή καταβλήθηκε για την απόκτησή της (κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης) διαγράφεται ή επιστρέφεται κατά περίπτωση. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο αγρότης -κατά τα παραπάνω να έχει αποκτήσει το πράσινο πιστοποιητικό, το οποίο χορηγείται από τον Υπουργό Γεωργίας μετά τη φοίτηση των αγροτών στον Οργανισμό Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Απασχόλησης (ΟΓΕΕΚΑ) «ΔΗΜΗΤΡΑ» σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 11 και 12 του ν. 2520/1997. Τα κριτήρια βιωσιμότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων κατά περιοχή ορίζονται κάθε φορά με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Γεωργίας. Ο αγρότης υποχρεούται να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔΟΥ για την επί μία δεκαετία συνεχή λειτουργία της αγροτικής εκμετάλλευσης και συντάσσει συμπληρωματική συμβολαιογραφική πράξη δωρεάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης με αντάλλαγμα ή αποδοχή κληρονομιάς, που μεταγράφεται νόμιμα, στην οποία αναγράφεται η χορήγηση της απαλλαγής από τον οικείο φόρο και ότι η αγροτική εκμετάλλευση δεν θα μεταβιβαστεί περαιτέρω και δεν θα συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα επ' αυτής πριν την παρέλευση της δεκαετίας. Αν ο αγρότης, που έτυχε των απαλλαγών που προαναφέρθηκαν, μέσα στη δεκαετία από την κτήση μεταβιβάσει περαιτέρω με οποιαδήποτε αιτία την αγροτική εκμετάλλευση, για την οποία έτυχε της απαλλαγής, ή συστήσει εμπράγματα δικαιώματα σ' αυτή ή σταματήσει τη λειτουργία της, οι απαλλαγές αίρονται. Στις περιπτώσείς αυτές ο αγρότης υποχρεούται μέσα σε 30 ημέρες από τη διακοπή της λειτουργίας ή πριν την περαιτέρω μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων να υποβάλει την οικεία δήλωση (κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης) και να καταβάλει το φόρο που έτυχε απαλλαγής. Ως αξία για την επιβολή του οικείου φόρου λαμβάνεται η αξία της αγροτικής εκμετάλλευσης κατά το χρόνο άρσης της απαλλαγής, ενώ φορολογικές κλίμακες λαμβάνονται εκείνες του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (δηλαδή του θανάτου ή της σύνταξης του συμβολαιογραφικού εγγράφου δωρεάς ή γονικής παροχής). Στα συμβόλαια που συντάσσονται κατά τα παραπάνω (μεταβίβασης της κυριότητας ή σύστασης εμπράγματων δικαιωμάτων σε εκτάσεις που έτυχαν απαλλαγής) πρέπει να προσαρτάται από το συμβολαιογράφο πιστοποιητικό της αρμόδιας ΔΟΥ ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του φόρου που αναλογεί. Δεν αίρονται οι απαλλαγές στις περιπτώσεις αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή σε περίπτωση θανάτου του αγρότη που έχει αποκτήσει το πράσινο πιστοποιητικό, εφόσον όμως η δεκαετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού. ΑΡΘΡΟ 25 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1 Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, απαλλάσσονται από το φόρο μεταβίβασης οι αγροτικές εκτάσεις τόσο κατά την αγορά τους από τις εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, όσο και κατά την οριστική μεταβίβαση της κυριότητας των