********************************************

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "********************************************"

Άλκηστις Μανωλάς
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΑ ΙΑΠΙΣΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ Θέµα: Ελληνικά Ηµεροµηνία: 21 Απριλίου 2010 ιάρκεια: 2 ώρες και 15 λεπτά ΤΟ ΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΣΕΛΙ ΕΣ ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΝΑ ΟΘΟΥΝ ΣΤΟ ΤΕΤΡΑ ΙΟ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ ΜΕΡΟΣ Α : ΕΚΘΕΣΗ (Μονάδες 50) Να αναπτύξετε ένα από τα πιο κάτω θέµατα ( λέξεις) 1. Τα αυξανόµενα κρούσµατα τροµοκρατίας αποτελούν ένα από τα σηµαντικότερα προβλήµατα της εποχής µας. Να εκφράσετε τους προβληµατισµούς σας όσον αφορά τους παράγοντες που ευνοούν το φαινόµενο αυτό και να προτείνετε µέτρα πρόληψης και αντιµετώπισής του 2. Ο σύγχρονος άνθρωπος χαρακτηρίζεται από µια αδιάφορη στάση απέναντι στα κοινωνικά και πολιτικά δρώµενα. Να αναλύσετε τους παράγοντες που συνεργούν στην υιοθέτηση της στάσης αυτής και τις επιπτώσεις που έχει το φαινόµενο αυτό για την κοινωνία 3. Η χρήση των ηλεκτρονικών µέσων µπορεί να συµβάλει στην ενίσχυση της ηµοκρατίας ή να αποτελέσει απειλή σε βάρος της. Να υποστηρίξετε την πιο πάνω θέση µε τεκµηριωµένη επιχειρηµατολογία ΜΕΡΟΣ Β : ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ (Μονάδες 30) Να διαβάσετε µε προσοχή το πιο κάτω κείµενο και να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις που ακολουθούν: Το 1957 ο βιολόγος Τζούλιαν Χάξλεϊ επινόησε τον όρο «υπερ-ουµανισµός» για να περιγράψει την ιδέα ότι πρέπει να χρησιµοποιήσουµε την τεχνολογία, ώστε να υπερβούµε τους περιορισµούς των σωµάτων και των εγκεφάλων µας. Ο Χάξλεϊ πίστευε ότι «το ανθρώπινο είδος µπορεί, αν το θέλει, να υπερβεί τον εαυτό του» µέσω του «εξελικτικού ουµανισµού». Σχεδόν µισό αιώνα µετά, ο υπερ-ουµανισµός έχει γίνει µια πραγµατική πιθανότητα, δείχνοντας το δρόµο προς ένα απίστευτα υπερβατικό µέλλον, το οποίο θα ήταν ασύλληπτο, ακόµη και για τον Χάξλεϊ. Οι 1

2 επιλογές που θα κάνουµε σήµερα θα καθορίσουν την απάντηση στο ερώτηµα «Τι θα έρθει µετά τον άνθρωπο;» Στην πριν από το ιαφωτισµό κοσµοθεωρία, ο άνθρωπος αποτελούσε το αποκορύφωµα της δηµιουργίας, ήταν φτιαγµένος κατ' εικόνα του Θεού για να κατοικήσει στη Γη, η οποία αποτελούσε το κέντρο του Σύµπαντος. Ο ιαφωτισµός - και ιδιαίτερα οι επιστήµες - σταδιακά ανέτρεψαν αυτή την πεποίθηση. Στην εποχή του Χάξλεϊ, ήταν πια ξεκάθαρο ότι η ύπαρξή µας ήταν ένα τυχαίο στιγµιαίο γεγονός σε ένα τεράστιο, παµπάλαιο και αδιάφορο Σύµπαν. Από αυτή την άποψη ο ιαφωτισµός ήταν κατά κάποιο τρόπο ταπεινωτικός. Υπάρχει, ωστόσο, µια σηµαντική παρηγοριά: η ιδέα της προόδου - ότι µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε την επιστηµονική αναζήτηση, την ανεξιθρησκία, την ελευθερία, τη δηµοκρατία και την ατοµική ελευθερία, για να οικοδοµήσουµε ένα καλύτερο µέλλον. Η ιδέα αυτή είναι ακόµη νέα και η µάχη για την υπεράσπισή της συνεχίζεται. Τα επόµενα 50 χρόνια η σύγκλιση της φαρµακολογίας, της τεχνητής νοηµοσύνης, της νανοτεχνολογίας και της βιοτεχνολογίας θα µας προσφέρει εξουσία στην ίδια την εξέλιξή µας. Η διάρκεια ζωής θα ξεπεράσει κατά πολύ τον αιώνα. Οι αισθήσεις µας θα αντιλαµβάνονται πράγµατα εκτός της φυσικής ικανότητάς τους. Θα θυµόµαστε περισσότερα από τις ζωές µας, µε µεγαλύτερη ακρίβεια. Θα εξουσιάζουµε την κόπωση, τη διέγερση και την προσοχή µας, θα δώσουµε στον εαυτό µας περισσότερη νοηµοσύνη, θα αποκτήσουµε µεγαλύτερο έλεγχο στα συναισθήµατά µας και θα είµαστε λιγότερο ευαίσθητοι στην κατάθλιψη, στην εξάρτηση και στις ψυχικές ασθένειες. Τα σώµατα και οι εγκέφαλοί µας θα ξεπεραστούν και θα ενωθούν µε τη δύναµη των ηλεκτρονικών υπολογιστών η οποία θα γίνει τόσο ισχυρή όσο οι εγκέφαλοί µας ή και περισσότερο. Με την ενσωµάτωση µηχανηµάτων στο µυαλό µας θα αποδοµηθούµε και θα ξανασυναρµολογηθούµε. Θα χρησιµοποιήσουµε την τεχνολογία για να ξανασχεδιάσουµε τον εαυτό µας, τα παιδιά µας και τα ζώα, σε ποικιλίες νοήµονος ζωής που είναι αδύνατο να προβλέψουµε. Αυτές καθαυτές οι τεχνολογίες του είδους εµπεριέχουν, ωστόσο, σοβαρούς κινδύνους. Θα µπορούσαµε να χάσουµε ιδιότητες τις οποίες θεωρούµε πολύτιµες, την ικανότητα να συµπονούµε, τη δηµιουργικότητα, το δέος ή το λογισµό και τη σκέψη µας. Πρέπει να υιοθετήσουµε πολιτικές οι οποίες θα κατευθύνουν την ανθρώπινη εξέλιξη µακριά από τα αδιέξοδα του εγωισµού και της εθιστικής αποµόνωσης και θα τη στρέφουν προς την ενίσχυση της κοινωνικότητας, της αυτοσυνείδησης και της λογικής. Από όλους τους κινδύνους που θέτουν οι αναδυόµενες τεχνολογίες, ίσως ο µεγαλύτερος έρχεται από τη νοηµοσύνη των µηχανών. Η ικανότητα πρόκλησης χάους από τη νοηµοσύνη που θα αναδυθεί από τις µηχανές µας θα είναι µάλλον σε θέση να ξεπεράσει τους κινδύνους που τίθενται από την κλιµατική αλλαγή. Για να προλάβουµε τέτοιου είδους καταστροφές, ίσως τελικά πρέπει να ενστερνιστούµε τον υπερ-ουµανισµό - να ενισχύσουµε συλλογικά την ανθρώπινη νοηµοσύνη, για να εξακολουθήσουµε να είµαστε αυτοί που υφαίνουν τον ιστό και να µη γίνουµε τα θύµατά του. 2

3 Αν υπερασπίσουµε τη φιλελεύθερη κοινωνία και χρησιµοποιήσουµε την επιστήµη, τη δηµοκρατία και τις νοµοθετικές ρυθµίσεις για να πλεύσουµε σταθερά µέσα σε αυτές τις προκλήσεις, τότε θα έχουµε µια ευκαιρία για ένα ασύλληπτα υπερβατικό µέλλον. Μπορούµε να γίνουµε ένα νέο είδος µε µεγάλη ποικιλότητα, ενωµένοι από την κοινή µας εκτίµηση για την πολυτιµότητα της αυτοσυνείδησης µέσα σε ένα απέραντο, σκοτεινό Σύµπαν. Αυτή είναι η θετική άποψη του ιαφωτισµού - ο καθένας µας να φθάσει στο απόγειο των τεχνολογικά ενισχυµένων δυνατοτήτων του, ζώντας ταυτόχρονα ως µέρος µιας ενιαίας, ανεκτικής δηµοκρατικής κοινωνίας. James Hughe, Τι θα έρθει µετά τον homo sapiens; διασκευή, από τον ηµερήσιο τύπο ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ: 1. Να γράψετε περίληψη του πιο πάνω κειµένου, µε δικά σας λόγια ( λέξεις). 2. Ποιες είναι, σύµφωνα µε το συγγραφέα, οι πιθανές θετικές και ποιες οι πιθανές αρνητικές συνέπειες για τον άνθρωπο από την εξέλιξη της τεχνολογίας στα επόµενα χρόνια; 3. Για να προλάβουµε τέτοιου είδους καταστροφές, ίσως τελικά πρέπει να ενστερνιστούµε τον υπερ-ουµανισµό - να ενισχύσουµε συλλογικά την ανθρώπινη νοηµοσύνη, για να εξακολουθήσουµε να είµαστε αυτοί που υφαίνουν τον ιστό και να µη γίνουµε τα θύµατά του. Να εξηγήσετε και να σχολιάσετε το νόηµα του πιο πάνω αποσπάσµατος. ΜΕΡΟΣ Γ : ΓΛΩΣΣΑ (Μονάδες 20) Οι λέξεις των ασκήσεων 1-4 είναι παρµένες από το ΚΕΙΜΕΝΟ ΓΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ. Μπορείτε, όµως, να τις χρησιµοποιήσετε µε οποιαδήποτε σηµασία, κυριολεκτικά ή µεταφορικά. 1. Να γράψετε ένα συνώνυµο για καθεµιά από τις πιο κάτω λέξεις: α) ενστερνιστούµε β) αποδοµηθούµε γ) λογισµό (Μονάδες 3) 2. Να γράψετε ένα αντίθετο για καθεµιά από τις πιο κάτω λέξεις: α) oυµανισµός β) ατοµική γ) ενιαίας (Μονάδες 3) 3

4 3. Να χωρίσετε τις πιο κάτω λέξεις στα συνθετικά τους µέρη: α) υπερβατικό β) ανεκτικής γ) απόγειο δ) επινόησε (Μονάδες 4) 4. Να σχηµατίσετε προτάσεις, µε κάθε µια από τις λέξεις που ακολουθούν έτσι ώστε να φαίνεται η σηµασία τους: α) βιοτεχνολογίας β) κοσµοθεωρία (Μονάδες 4) 5. Να συµπληρώσετε στο τετράδιο απαντήσεων τις έξι πιο κάτω προτάσεις επιλέγοντας την κατάλληλη λέξη (µια για κάθε πρόταση) από τον κατάλογο των επτά λέξεων που ακολουθεί. (Κάθε λέξη µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο µια φορά). α) Η των κτηµάτων του γίνεται µε αυτόµατο πότισµα. β) Απαγορεύεται αυστηρά να οδηγεί κανείς υπό την αλκοόλ. γ) Είχε έντονη προσωπικότητα, γι αυτό και η του στους µαθητές του ήταν πολύ µεγάλη. δ) Η του περιβάλλοντος στη διαµόρφωση της προσωπικότητας ενός ατόµου είναι εξίσου σηµαντική µε την κληρονοµικότητα. ε) Ολοκληρώθηκαν φέτος τα έργα για την, την αποχέτευση και την ηλεκτροδότηση της περιοχής. στ) Η των ηλιακών ακτίνων στην ανάπτυξη των φυτών είναι ιδιαίτερα ευεργετική. Κατάλογος λέξεων άρδευση, επίδραση, επήρεια, επενέργεια, επίπτωση, επιρροή, ύδρευση (Μονάδες 6) ******************************************** Copyright 2010 Yπουργείο Παιδείας και Πολιτισµού. Απαγορεύεται η αναδηµοσίευση µε οποιοδήποτε µέσο όλου ή µέρους του περιεχοµένου χωρίς τη συγκατάθεση του εκδότη. 4

5 5

Σχετικά έγγραφα

: : : (5) )

: : : (5) ) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΡΑΠΤΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΑ ΠΛΗΡΩΣΗ ΚΕΝΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΣΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ Θέµα: EΙ ΙΚΟ (Αριθµητικός