Μελέτη των Μηχανικών Ιδιοτήτων Σκυροδέµατος Περιέχοντος Υαλόθραυσµα

Transcript

1 Μελέτη των Μηχανικών Ιδιοτήτων Σκυροδέµατος Περιέχοντος Α. Καραµπέρη Χηµικός Μηχανικός, MSc, cphd. Εργαστήριο Ανόργανης και Αναλυτικής Χηµείας, Σχολή Χηµικών Μηχανικών ΕΜΠ Α. Μουτσάτσου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια. Εργαστήριο Ανόργανης και Αναλυτικής Χηµείας, Σχολή Χηµικών Μηχανικών ΕΜΠ Αικ. Παύλου Πολιτικός Μηχανικός. Προϊσταµένη Εργαστηρίου Τεχνολογίας Σκυροδέµατος. ιεύθυνση Έρευνας και Ποιότητας Α.Ε. Τσιµέντων ΤΙΤΑΝ Ε. Χανιωτάκης Χηµικός. ιευθυντής Έρευνας και Ποιότητας Α.Ε. Τσιµέντων ΤΙΤΑΝ Λέξεις κλειδιά: υαλόθραυσµα, σκυρόδεµα, ανάπτυξη µηχανικών αντοχών ΠΕΡΙΛΗΨΗ: η παρούσα µελέτη διεξήχθη µε σκοπό να διερευνήσει την δυνατότητα αξιοποίησης έγχρωµου υαλοθραύσµατος ως αδρανούς ή ποζολανικού υλικού σε µίγµατα σκυροδέµατος. Η παρουσία του υαλοθραύσµατος δείχνει να συντελεί στην αύξηση του περιεχόµενου αέρα κυρίως λόγω της πεπλατυσµένης µορφής των κόκκων του γυαλιού που προέρχεται από ανακυκλωµένες φιάλες. Για τον ίδιο λόγο παρατηρείται µείωση της κάθισης µε την χρήση χονδρόκοκκων αδρανών υαλοθραύσµατος. Αντίθετα όσο µειώνεται η κοκκοµετρία του µειώνεται και η απαίτηση σε ρευστοποιητή γεγονός που µπορεί να οφείλεται και στην µηδενική τιµή υδατοαπορρόφησης του γυαλιού µε αποτέλεσµα την µείωση δέσµευσης νερού. Στην πλειοψηφία των δοκιµίων σηµειώθηκε µείωση της θλιπτικής αντοχής, όχι όµως σε απαγορευτικά επίπεδα έτσι ώστε να µην µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε ειδικές εφαρµογές σκυροδέµατος. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές προσπάθειες σε διεθνές επίπεδο για την αξιοποίηση τόσο των βιοµηχανικών παραπροϊόντων όσο και των απορριµµάτων που προέρχονται από την οικιακή δραστηριότητα. Το έναυσµα γι αυτές τις µελέτες είναι η ανάγκη για εύρεση οικονοµικών µεθόδων για την µείωση των αρνητικών επιπτώσεων των προαναφερθέντων απορριµµάτων στο περιβάλλον. Το υαλόθραυσµα αποτελεί ένα βασικό συστατικό των στερεών απορριµµάτων σε όλες τις αναπτυγµένες χώρες. Σχετικά εύκολα να διαχωριστεί από τα άλλα στερεά απορρίµµατα και λόγω των φυσικών και χηµικών του ιδιοτήτων αποτελεί έναν κύριο υποψήφιο απόρριµµα για ανακύκλωση. Η ανάγκη ανακύκλωσης του γυαλιού στον ελλαδικό χώρο γίνεται συνεχώς και πιο επιτακτική κυρίως λόγω της χρείας µείωσης του όγκου των στερεών απορριµµάτων αλλά και λόγω της υφιστάµενης Ευρωπαϊκής νοµοθεσίας, η οποία οριοθετεί τα ποσοστά ανακύκλωσης για τα υλικά συσκευασίας στα οποία συµπεριλαµβάνεται και το γυαλί. Πιο συγκεκριµένα, η εισαγωγή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας European Packaging and Packaging Waste Directive [European Parliament, 1994] έχει θέσει τους στόχους για την ανάκτηση του γυαλιού στο 60% για το Η ανακύκλωση 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

2 του γυαλιού δεν µπορεί να απορροφηθεί από την υαλουργία ως πρωτογενές υλικό λόγω της µη κάλυψης των προδιαγραφών καθαρότητας (κόλλες από τις ετικέτες, υπολείµµατα από λίπη κ.α.) µε συνέπεια την µείωση της ποιότητα της παραγόµενης υαλόµαζας. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα διότι δεν υπάρχει διαχωρισµός χρωµάτων του ανακυκλούµενου υαλοθράσµατος καθίσταται δύσκολη η αξιοποίηση του προς αυτό τον τοµέα. Μία από τις πιο σύγχρονες χρήσης του υαλοθραύσµατος είναι η αξιοποίησή του στον τοµέα των δοµικών υλικών µε πολλές εφαρµογές όπως ως αδρανούς στην άσφαλτο, διακοσµητικού αδρανούς, συνδετικού υλικού στα κεραµικά και τα τούβλα, αλλά και ως συστατικό των προϊόντων τσιµέντου [Dhir etal. 2004, Meyer etal. 2001]. Η τελευταία εφαρµογή µοιάζει αρκετά πρόσφορη, κυρίως λόγω της ποσότητας του απορρίµµατος που µπορεί να απορροφηθεί και της φύσης του υλικού. Στην παρούσα µελέτη επιδιώκεται η ανεύρεση συνδυασµών ανακυκλωµένου γυαλιού ως αδρανούς, οι οποίοι να δίνουν σκυρόδεµα µε επαρκή αντοχή. Μετά από συστηµατική µελέτη των κοκκοµετρικών καµπύλων επιλέχθηκε να εξεταστεί η αντικατάσταση 0-60% των αδρανών του σκυροδέµατος, τόσο των λεπτόκοκκων όσο και των χονδρόκοκκων και χρήση αµιγούς τσιµέντου. Λόγω της φύσης του το λεπτοαλεσµένο υαλόθραυσµα, το οποίο συνιστά ένα άµορφο υλικό, πλούσιο σε διοξείδιο του πυριτίου, µπορεί να χαρακτηριστεί ως ποζολανικό υλικό [Shao etal. 2000]. Λαµβάνοντας υπόψη τα προαναφερόµενα χαρακτηριστικά, εξετάστηκε επιπρόσθετα η χρήση του ως υποκατάστατο του τσιµέντου στο σκυρόδεµα τόσο µε χρήση κοινών αδρανών όσο και µε αδρανή που προέρχονται από την ανακύκλωση γυαλιού. Αφού αναγνωριστούν οι καλύτερες αναλογίες όσον αφορά την αντοχή σε θλίψη αλλά και στην ανθεκτικότητα στην αλκαλοπυριτική δράση [Moutsatsou etal. 2002], οι προκύπτουσες συστάσεις θα εξεταστούν ως προς τις ιδιότητες του νωπού σκυροδέµατος καθώς και ως προς τις ιδιότητες του σκληρυµένου σκυροδέµατος. Πιο συγκεκριµένα θα µελετηθούν ως προς τον περιεχόµενο αέρα, την κάθιση, το ειδικό βάρος, τη θλιπτική αντοχή, την απαίτηση σε ρευστοποιητή. Επιπρόσθετα θα γίνει µελέτη των δοκιµίων µε θερµική ανάλυση και ανάλυση µε περίθλαση ακτίνων Χ. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ Το χρησιµοποιούµενο γυαλί προέρχεται από την εσωτερική ανακύκλωση υαλοβιοµηχανίας και αποτελείται κυρίως από φιάλες αποθήκευσης τροφίµων. Το πρώτο πρόβληµα που προέκυψε ήταν ο περιορισµός στο µέγεθος των αδρανών λόγω του λεπτού (µικρότερου από 0.5 cm) πάχους του υαλοθραύσµατος. Αυτό δηµιουργεί πρόβληµα στην χρήση του ως χονδρόκοκκου ανδρανούς διότι για να επιτευχθεί η µέγιστη κοκκοµετρία θα πρέπει να χρησιµοποιηθεί υαλόθραυσµα µε µεγάλη διαφορά στην σχέση πάχους/πλάτους στο σχήµα των αδρανών. Τα συγκεκριµένα αδρανή δεν καλύπτουν την προδιαγραφή για το σχήµα των αδρανών του σκυροδέµατος, αφού αποτελούν πεπλατυσµένα και επιµήκη αδρανή. Παρόλα αυτά δεν απορρίφθηκε εκ των προτέρων η χρήση τους, αλλά θα κριθούν από τα προκύπτοντα αποτελέσµατα. Άλλη µια παράµετρος που λήφθηκε σοβαρά υπόψη είναι η µείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε όλη την διαδικασία, ώστε να προκύψει ένα οικονοµικό προϊόν. Αυτό θα επιτευχθεί µε την µείωση της άλεσης του υαλοθραύσµατος. Εποµένως, για την χρήση του υαλοθραύσµατος ως χονδρόκοκκο ή λεπτόκοκκο αδρανές δεν πραγµατοποιήθηκε άλεση, αλλά τα υλικά χρησιµοποιήθηκαν όπως προέκυψαν από την εσωτερική ανακύκλωση της υαλοβιοµηχανίας. Άλεση πραγµατοποιήθηκε µόνο στην περίπτωση που το υαλόθραυσµα χρησιµοποιήθηκε ως υποκατάστατο του τσιµέντου ή ως υπέρλεπτο κλάσµα στα αδρανή. Πιο συγκεκριµένα, για την αντικατάσταση του τσιµέντου από γυαλί, το ανακυκλωµένο υαλόθρασµα λειοτριβήθηκε έτσι ώστε να διέρχεται ολοκληρωτικά από κόσκινο 90 µm. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

3 Παλαιότερες έρευνες αναφέρουν ότι το λεπτοαλεσµένα υαλόθραυσµα µπορεί να µειώσει την διαστολή λόγω αλκαλοπυριτικής δράσης όπως ακριβώς συµβαίνει και µε άλλα υλικά όπως είναι οι τέφρες, οι σκωρίες και η πυριτική παιπάλη [Polley etal. 1998]. Για να γίνει εκτίµηση της δυνατότητας αναστολής της αλκαλοπυριτικής δράσης και κατά συνέπεια αποφυγή στην µείωση των µηχανικών αντοχών των δοκιµίων σκυροδεµάτων ελέγχθηκε συγκριτικά και η χρήση ιπτάµενης τέφρας ως ποζολανικού υλικού και κατά συνέπεια υποκατάστατο του τσιµέντου στις ίδιες αναλογίες που χρησιµοποιήθηκε και το λεπτοαλεσµένο υαλόθραυσµα. Το τσιµέντου που χρησιµοποιήθηκε ήταν κοινό τσιµέντο Πόρτλαντ (OPC) Ι 42,5 και οι τέφρες προήρθαν από τους θερµοηλεκτρικούς σταθµούς Μεγαλόπολης και Πτολεµαΐδας και χρησιµοποιήθηκαν ακατέργαστες και υπολογίστηκε ότι είχαν κοκκοµετρία 80% να παραµένει στο κόσκινο των 56µm (DIN 4188). Η χηµική σύσταση των γυαλιών (άσπρου, πράσινου, καφέ) που προέρχονται από ανακυκλωµένα µπουκάλια συσκευασίας ποτών καθώς και της ελληνικής Ιπτάµενης Τέφρας από τον θερµοηλεκτρικό σταθµό της Μεγαλόπολης παρουσιάζεται στον πίνακα 1. Πίνακας 1: Χηµική σύσταση γυαλιού και ιπτάµενης τέφρας %(w/w) Πράσινο υαλόθραυσµα Καφέ υαλόθραυσµα Λευκό υαλόθραυσµα SiO Al 2 O Fe 2 O CaO MgO SO Na 2 O K 2 O Cr 2 O Loss of ignition Ιπτάµενη τέφρα Μεγαλόπολης Η κοκκοµετρία των υαλοθραυσµάτων παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα (πίνακας 2). Στον ίδιο πίνακα παρουσιάζονται και οι κοκκοµετρίες των συµβατικών αδρανών. Οι αναλογίες των 9 τελικών συστάσεων των σκυροδεµάτων πρόεκυψαν από συστηµατική µελέτη της σύνθεσης κοκκοµετρικών καµπυλών µε χρήση τόσο των συµβατικών αδρανών όσο και του υαλοθραύσµατος, ώστε να επιτευχθούν εµπορικά προϊόντα. Για να επιτευχθούν συγκρίσιµα αποτελέσµατα διατηρήθηκε ο λόγος του νερό/κονίας σταθερός. ιότι στόχος της παρούσας εργασίας ήταν η δηµιουργία ενός εµπορεύσιµου τελικού προϊόντος, η κάθιση του νωπού σκυροδέµατος διατηρήθηκε σταθερή και και ίση µε 120±10mm. Με σταθερές αυτές τις παραµέτρους είναι φανερό ότι η µεταβαλλόµενη παράµετρος είναι ο ρευστοποιητής. Ως ρευστοποιητής χρησιµοποιήθηκε ένα συνθετικό πολυµερές. Για κάθε σύσταση πραγµατοποιήθηκαν 3 δείγµατα και χυτεύθηκαν σε καλούπια διαστάσεων 15Χ15Χ15 και µελετήθηκα οι ηλικίες των 7, 28 και 90 ηµερών. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

4 Όλα τα δείγµατα εξετάστηκαν ως προς τις ιδιότητες των νωπών σκυροδεµάτων και πιο συγκεκριµένα ως προς την κάθιση (ΣΚ 309), τον περιεχόµενο αέρα (ASTM C231) και το ειδικό βάρος (kg/m 3 ) (ASTM C 138). Στην συνέχεια µετρήθηκε η θλιπτική αντοχή των σκληρυµένων σκυροδεµάτων στις αντίστοιχες ηλικίες (ΣΚ 304) και µελετήθηκαν αντίστοιχα δοκίµια µε θερµική ανάλυση TG (Mettler TGA/SDTA851 e ) και µε περίθλαση ακτίνων Χ, XRD (Siemens D5000 diffractometer, Cu Ka radiation, Ni Filter), ώστε να εκτιµηθεί η ανάπτυξη των ενυδατωµένων φάσεων. Πίνακας 2. Κοκκοµετρία συµβατικών αδρανών και υαλοθραυσµάτων ιερχόµενο Ποσοστό % Χαλίκι Λατοµείου Γαρµπίλι Λατοµείου Άµµος Λατοµείου Χονδρόκοκκο Παρήχθησαν 9 συνθέσεις σκυροδέµατος, οι οποίες παρουσιάζονται στον πίνακα 4. Λεπτόκοκκο ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Από τις µετρήσεις των ιδιοτήτων των νωπών κονιαµάτων προέκυψαν τα αποτελέσµατα του πίνακα 3. Πίνακας 3: Ιδιότητες νωπών συνθέσεων Ειδικό βάρος (Kg/ m 3 ) Περιεχόµενος Αέρας (%) ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ Κάθιση (mm) 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

5 Πίνακας 3: Συστάσεις παραγοµένων σκυροδεµάτων Όνοµα σύνθεσης Τσιµέντο Χαλίκι Γαρµπίλι Άµµος Χονδρό Λεπτό Υπέρλεπτο Ι.Τ. Μεγαλόπολης Πρόσθετο Νερό Kg/1 m3 ΣΓ/ ΣΓ/ , ΣΓ/ , ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ ΣΓ/ , ΣΓ/ ΣΓ/ ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

6 Τα αποτελέσµατα από την µέτρηση του περιεχόµενου αέρα στα νωπά σκυροδέµατα έδειξαν µία τάση για αύξηση του µε την παρουσία υαλοθραύσµατος τόσο στις συνθέσεις που περιείχαν υαλόθραυσµα τόσο ως αδρανές όσο και ως κονία. Το γεγονός αυτό µπορεί να οφείλεται στην πεπλατυσµένη µορφή των κόκκων του ανακυκλωµένου γυαλιού που προέρχεται από φιάλες αποθήκευσης τροφίµων. Μόνη εξαίρεση παρουσιάζει η περίπτωση της χρήσης υαλοθραύσµατος ως κατώτερου κλάσµατος των λεπτόκοκκων αδρανών. Σε αυτή την περίπτωση παρατηρείται µείωση του περιεχόµενου αέρα. Αντίστοιχα παρατηρείται µείωση του ειδικού βάρους όλων των συνθέσεων, το γεγονός αυτό οφείλεται στο µικρότερο ειδικό βάρος του γυαλιού σε σχέση µε τα κοινά αδρανή. Παρατηρώντας την ποσότητα προσθήκης ρευστοποιητή στις διάφορες συνθέσεις είναι φανερό ότι η χρήση του υαλοθραύσµατος ως χονδρόκοκκου αδρανούς απαιτεί αύξηση της ποσότητας του ρευστοποιητή στην αντίθετη περίπτωση η παρουσία του υαλοθραύσµατος ως λεπτόκοκκου αδρανούς ή ως κονίας µειώνει την αντίστοιχη απαίτηση. Η πρώτη παρατήρηση πιθανά να οφείλεται στην πεπλατυσµένη µορφής των κόκκων του ανακυκλωµένου γυαλιού που προέρχεται από φιάλες. Όπως έχει προαναφερθεί στα χονδρόκοκκα αδρανή από υαλόθραυσµα δεν ικανοποιείται η προδιαγραφή για το σχήµα των αδρανών του σκυροδέµατος, αφού αποτελούν πεπλατυσµένα και επιµήκη αδρανή έχοντας πολύ µικρό λόγο πάχος/πλάτος. Αντίθετα µε την µείωση της κοκκοµετρίας των αδρανών µειώνεται και η απαίτηση σε ρευστοποιητή, καθώς ο λόγος πάχος/πλάτος αυξάνει ριζικά γεγονός που συνεπικουρείται και από την µηδενική τιµή υδατοαπορρόφησης του γυαλιού µε αποτέλεσµα την µείωση δέσµευσης νερού. Οι θλιπτικές αντοχές των συνθέσεων παρουσιάζονται στο διάγραµµα 1 για τις αντίστοιχες ηµέρες Ηµέρες 28 Ηµέρες 90 Ηµέρες Θλιπτική αντοχή (MPa) ΣΓ/0 ΣΓ/1 ΣΓ/2 ΣΓ/3 ΣΓ/4 ΣΓ/5 ΣΓ/6 ΣΓ/7 ΣΓ/8 ΣΓ/9 Όνοµα Σύνθεσης ιάγραµµα 1: Θλιπτική αντοχή των παραγόµενων συνθέσεων Στα περισσότερα από τα δείγµατα παρατηρείται µείωση της θλιπτικής αντοχής των δοκιµίων µε τα ποσοστά µείωσης να παραµένουν σταθερά στις διάφορες ηλικίες. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

7 Η χρήση χονδρόκοκκου ανακυκλωµένου γυαλιού µειώνει την θλιπτική αντοχή παρουσιάζοντας την ίδια µείωση ανεξάρτητα από το ποσοστό αντικατάστασης (ΣΓ/4, ΣΓ/9). Περαιτέρω µείωση παρατηρείται όταν επιπλέον µέρος των αδρανών αντικατασταθεί από λεπτόκοκκο υαλόθραυσµα (ΣΓ/5). Την χειρότερη απόδοση, όσον αφορά την θλιπτική αντοχή, παρουσιάζουν τα δοκίµια στα οποία µέρος των αδρανών έχει αντικατασταθεί µε λεπτόκοκκο υαλόθραυσµα µε χείριστη περίπτωση τα δοκίµια στα οποία έχει αντικατασταθεί και µέρος του τσιµέντου µε λεπτοαλεσµένο υαλόθραυσµα. Το γεγονός αυτό δεν αντιβαίνει στις βιβλιογραφικές αναφορές σύµφωνα µε τις οποίες το µέγεθος των κόκκων του γυαλιού που προκαλεί και την µέγιστη διαστολή λόγω αλκαλοπυριτικής δράσης είναι από 1-2,5 mm [Jin etal. 2000]. Η αλκαλοπυριτική αντίδραση διεξάγεται µεταξύ ενός στερεού (το αντιδρόν αδρανές) και ενός υγρού (του υγρού στους πόρους του σκυροδέµατος) και κατατάσσεται στις ετερογενής χηµικές αντιδράσεις στερεού-υγρού [Swamy etal. 1992]. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα η ειδική επιφάνεια του αδρανούς, που έχει άµεση σχέση µε την κατανοµή του µεγέθους των κόκκων, να είναι ένας κύριος παράγοντας για τον ρυθµό της αντίδρασης. Πέρα από µία κοκκοµετρία όµως, ο ρυθµός της αλκαλοπυριτικής δράσης µειώνεται και η ποζολανική δράση ενεργοποιείται [Shayan etal. 2004]. Φυσικά τα όρια αυτά δεν έχουν µε ακρίβεια καθοριστεί και επηρεάζονται από πολλούς άλλους παράγοντες. Η Ιπτάµενη Τέφρα δεν δείχνει να ευνοεί µε την παρουσία της στην αποτροπή της αλκαλοπυριτικής δράσης. Πιθανότατα, η ελληνική ιπτάµενη τέφρα λόγω της υψηλής παρουσίας σε αλκάλια να µην είναι κατάλληλη για την χρήση της ως αναστολέας της αλκαλοπυριτικής δράσης. Πολύ ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσµατα όταν το υαλόθρασµα χρησιµοποιείται για να αντικαταστήσει το κατώτερο κλάσµα των συµβατικών αδρανών. Σε αυτή την περίπτωση παρατηρείται αύξηση της θλιπτικής αντοχής σε σχέση µε το δοκίµιο αναφορά. Το γεγονός αυτό µπορεί να οφείλεται, τόσο στην πιθανή ποζολανική δράση που ενδέχεται να παρουσιάσει το υαλόθραυσµα [Dyer etal. 2001] όσο και στην καλύτερη κοκκοµετρική κατανοµή που µπορεί να επιτεύχθηκε µε την χρήση ενός υλικού µικρότερου από 90 µm. 0,12 0,02-0,08-0,18 % C^-1-0,28 ΣΓ/0 ΣΓ/1 ΣΓ/2 ΣΓ/3 ΣΓ/4 ΣΓ/5 ΣΓ/6 ΣΓ/7 ΣΓ/8 ΣΓ/9-0,38-0,48-0,58-0, C ιάγραµµα 2: Καµπύλες θερµικής ανάλυσης όλων των συστάσεων στις 28 ηµέρες. 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

8 Από τις καµπύλες θερµικής ανάλυσης (διάγραµµα 2) προκύπτει ότι σε όλες τις συνθέσεις παρατηρείται αντίστοιχη θερµική συµπεριφορά. Η αιχµή στους o C µπορεί να αντιστοιχιστεί µε την παρουσία των προϊόντων ενυδάτωσης. Η ενδόθερµη αιχµή στους o C µπορεί να αποδοθεί στην αποσύνθεση του Ca(OH) 2. Επίσης, όλα τα δείγµατα παρουσίασαν µια αιχµή στους o C η οποία µπορεί να ερµηνευτεί από την αποσύνθεση του CaCO ΣΓ/9 ΣΓ/8 ΣΓ/7 Counts ΣΓ/6 ΣΓ/5 ΣΓ/4 ΣΓ/3 ΣΓ/2 ΣΓ/1 0 ΣΓ/ θ ιάγραµµα 3: ιαγράµµατα περίθλασης ακτίνων-χ όλων των συνθέσεων στις 28 ηµέρες. Αντίστοιχα, τα διαγράµµατα περίθλασης ακτίνων-χ (διάγραµµα 3) δεν µας παρέχουν αρκετές πληροφορίες για την ανάπτυξη των ενυδατωµένων φάσεων διότι οι κορυφές αυτές είναι δύσκολο να διακριθούν λόγω της άµορφης φύσης τους αλλά και λόγω της παρουσίας των αδρανών. Παρόλα αυτά, παρατηρείται παρόµοια συµπεριφορά σε όλα τα δείγµατα µε κύριες κορυφές αυτές των ασβεστιτικών αδρανών (CaCO 3 ), επίσης είναι αισθητή η παρουσία ettringite, quartz, portlandite, calcium silicate (Ca 3 SiO 5 ) και larnite (Ca 2 SiO 4 ) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στόχος της παρούσας εργασίας ήταν να εξετάσει την πιθανή αξιοποίηση ανακυκλωµένου υαλοθραύσµατος ως συστατικό του σκυροδέµατος, τόσο ως αδρανούς όσο και ως κονίας. Η παρουσία των υαλοθραυσµάτων επιδρά στην εργασιµότητά του όχι όµως σε βαθµό που θα το καταστήσει απαγορευτικό για την χρήση αυτή. Μάλιστα, η χρήση λεπτόκοκκου γυαλιού µειώνει την απαίτηση σε ρευστοποιητές καθιστώντας το τελικό προϊόν οικονοµικότερο όσον αφορά αυτή την παράµετρο. Πολύ ενθαρρυντικά ήταν τα αποτελέσµατα της χρήσης του γυαλιού ως του λεπτότερου κλάσµατος των αδρανών. Τα δοκίµια αυτά ξεπέρασαν τις µηχανικές αντοχές των 15ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,

9 δοκιµίων αναφοράς. Γενικότερα, η χρήση του γυαλιού ως συστατικό του σκυροδέµατος δείχνει εφαρµόσιµη ιδιαίτερα για ειδικές εφαρµογές. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Στον κ. Παντελή Αντωνιάδη Τεχνικός Υπεύθυνος Εργαστηρίου Τεχνολογίας Σκυροδέµατος για την πολύτιµη τεχνική βοήθειά του. ΑΝΑΦΟΡΕΣ Dhir, R.K, Dyer, T.D Maximasing Opportunities for Recycling Glass, Proc Inter Conf Sustainable Waste Management and Recycling: Glass Waste, Kingston Universtiy, London, Dyer, T.D., Dhir, R.K Chemical Reaction of Glass Cullet used as Cement Component, Journal of Materials in Civil Engineering; 13: European Parliament and Council Directive 94/62/EC on Packaging and Packaging Waste, Jin, W., Meyer, C., Baxter, S Glascrete - concrete with glass aggregate. ACI Materials Journal, March-April; 97(2): Meyer, C.,Egosi, N.,Andela, C Proc.Int.Symp. Recycling and Reuse of Glass Cullet, Dundee, Moutsatsou, A., Chaniotakis, E., Papageorgiou, D, Karamberi, A Influence of Coloured Cullet on the Hydration of Cement Pastes, 6th ICCTof Developing Countries, Amman, Jordan. Polley, C., Cramer, S.M., and De la Cruz, R.V Potential for using waste glass in Portland cement concrete. Journal of Materials in Civil Engineering; 10: Shao Y, Thibaut L, Moras S, Rodrigues D Studies on Concrete Containing Ground Waste Glass. Cement and Concrete Research,; 30: Shayan, A., Xu, A Value-added utilisation of glass in concrete; 34: Swamy,R.N.: The Alkali-Silicate reaction in concrete, Department of Mechanical and Process Engineering University of Sheffield, Blackie and Son Ltd, Glasgow, Great Britain, ο Συνέδριο Σκυροδέματος, ΤΕΕ, ΕΤΕΚ, Αλεξανδρούπολη, Οκτωβρίου,