Ἡ ἔξοδος τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπό τήν Αἴγυπτο

Transcript

1 ΜΑΘΗΜΑ 16ο Ἔξοδος 3,1-15,21 Ἡ ἔξοδος τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπό τήν Αἴγυπτο Θά ἔχετε δεῖ σίγουρα πολλές φορές παιδιά νά συναγωνίζονται ποιό ἔχει μεγαλύτερη δύναμη. Ἄλλοι σφίγγουν τά μπράτσα τους, ἄλλοι βάζουν ἀντικριστά τά χέρια τους, ἄλλοι πάλι προσπαθοῦν νά σηκώσουν κάτι πολύ βαρύ. Μέ τήν ἱστορία πού θά σᾶς πῶ σήμερα θά σᾶς δείξω τήν ἰσχυρότερη δύναμη μιά δύναμη πού στάθηκε ἱκανή νά ρυθμίσει τή ζωή ὁλόκληρων λαῶν. Ὁ Μωυσῆς, ὁ πιστός αὐτός Ἰσραηλίτης, βρίσκεται στή χώρα Μαδιάμ. Μιά μέρα, ἐνῶ ἔβοσκε τά πρόβατα τοῦ πεθεροῦ του Ἰοθόρ στό βουνό Χωρήβ, βλέπει ξαφνικά (δείχνουμε τήν εἰκόνα, βλ. Ἡ Βίβλος, σ ) κάτι πολύ παράξενο: μιά μεγάλη βάτο, δηλαδή ἕναν ἀγκαθωτό θάμνο, μέσα σέ φλόγες χωρίς νά καίγεται! Πλησιάζει νά δεῖ καλύτερα ἀπό κοντά καί μέσα ἀπό τή βάτο ἀκούει μιά φωνή: - Μωυσῆ, Μωυσῆ! - Ποιός εἶναι; Τί συμβαίνει; - Μήν πλησιάζεις ἐδῶ! συνεχίζει ἡ φωνή. Βγάλε τά σανδάλια ἀπό τά πόδια σου, γιατί ὁ τόπος αὐτός εἶναι ἱερός! Ἐγώ εἶμαι ὁ Θεός τοῦ πατέρα σου, ὁ Θεός τοῦ Ἀβραάμ καί τοῦ Ἰσαάκ καί τοῦ Ἰακώβ. 97

2 Εἶδα τά βάσανα τοῦ λαοῦ μου στήν Αἴγυπτο καί ἀποφάσισα νά τόν σώσω ἀπό τά χέρια τῶν Αἰγυπτίων, ἀπό τή χώρα τῆς σκλαβιᾶς καί νά τόν ὁδηγήσω στήν εὔφορη καί πλούσια Χαναάν, ὅπου τρέχει ἄφθονο γάλα καί μέλι. Ἔλα, λοιπόν, τώρα νά σέ στείλω στόν φα - ραώ, τόν βασιλιά τῆς Αἰγύπτου (ὁ φαραώ πού ζητοῦσε νά τόν σκοτώσει εἶχε πιά πεθάνει). Σ ἐσένα ἀναθέτω αὐτή τήν ἀποστολή, νά βγάλεις τούς Ἰσραηλίτες ἀπό τήν Αἴγυπτο. Τά χασε ὁ Μωυσῆς. Τί ἦταν αὐτά πού ἄκουγε; Μόλις πού τόλμησε νά ψιθυρίσει: - Κύριε, ποιός εἶμαι ἐγώ πού θά παρουσιαστῶ στόν φαραώ καί θά βγάλω τούς Ἰσραηλίτες ἀπό τή χώρα τῆς Αἰγύπτου; - Θά εἶμαι μαζί σου! τόν διαβεβαίωσε ὁ Θεός. Αὐτός ὁ λόγος ἔδωσε κουράγιο στόν Μωυσῆ. Ἄν ὁ Θεός εἶναι μαζί του, τί νά φοβηθεῖ; Ἀκούει, λοιπόν, μέ προσοχή τίς ὁδηγίες πού τοῦ δίνει γιά τό μεγάλο ἔργο. - Θά καλέσεις πρῶτα τούς γεροντότερους ἀπό τούς Ἰσραηλίτες καί θά τούς ἀνακοινώσεις τό σχέδιό μου. Ἔπειτα θά πᾶς μαζί τους στόν φαραώ καί θά τοῦ πεῖς: «Ὁ Θεός τῶν Ἑβραίων μᾶς ἔχει καλέσει νά βγοῦμε στήν ἔρημο γιά νά Τοῦ προσφέρουμε ἐκεῖ θυσία». Ὁ φαραώ, βέβαια, δέν θά δεχτεῖ νά σᾶς ἀφήσει νά φύγετε. Θά ἀναγκαστεῖ ὅμως, γιατί θά δεῖ νά κάνω στόν λαό του τρομερά θαύματα. Ὁ Μωυσῆς ἔχει κι ἄλλες ἀγωνίες καί τίς λέει στόν Θεό: - Κι ἄν οἱ Ἰσραηλίτες δέν μέ πιστέψουν καί μοῦ ποῦν «δέν σοῦ φανερώθηκε ὁ Θεός», τί θά τούς ἀπαντήσω; - Τί εἶναι αὐτό πού κρατᾶς στό χέρι σου, Μωυσῆ; τόν ρωτᾶ ὁ Θεός. - Ραβδί. - Ἄφησέ το νά πέσει κάτω. Τό ρίχνει κάτω ὁ Μωυσῆς καί τό ραβδί γίνεται φίδι! Φοβήθηκε ὁ Μωυσῆς κι ἀπομακρύνθηκε. Ὁ Θεός ὅμως τοῦ λέει: 98

3 - Ἅπλωσε τό χέρι σου, Μωυσῆ, καί πιάσε τήν οὐρά τοῦ φιδιοῦ. Ὁ Μωυσῆς ὑπακούει στόν Θεό καί βλέπει κάτι καταπληκτικό: Τό φίδι στό χέρι του γίνεται καί πάλι ραβδί! - Ἄν δέν σέ πιστέψουν, Μωυσῆ, θά κάνεις αὐτό τό θαῦμα καί ἄλλα ἀκόμη μέ τή δική μου δύναμη. - Κύριε, ξέρεις ἀκόμη ὅτι δέν μπορῶ νά μιλήσω δυνατά καί καθαρά. Μήπως νά στείλεις κάποιον ἄλλο πιό ἱκανό γιά τή μεγάλη ἀποστολή; - Ἐγώ δέν δίνω στούς ἀνθρώπους τίς ἱκανότητες καί τά χαρίσματα; τόν ἐνθαρρύνει ὁ Θεός. Θά ἀνοίξω τό στόμα σου καί θά σέ βοηθήσω νά μιλήσεις. Τοῦ ἔδωσε, ὡστόσο, καί ἕναν βοηθό, τόν ἀδερφό του τόν Ἀα - ρών. Μέ συγκίνηση καί μεγάλη χαρά ἄκουσαν οἱ Ἰσραηλίτες ὅσα τούς εἶπαν ὁ Μωυσῆς καί ὁ Ἀαρών. Ἀλλά ὁ φαραώ, ὅπως ὁ Θεός τούς εἶχε προειδοποιήσει, ὄχι μόνο ἀρνήθηκε νά τούς ἀφήσει, ἀλλά ἐπιπλέον ἔδωσε διαταγή νά γίνει ἡ δουλειά τους βαρύτερη, κοπιαστικότερη, ἀκόμη πιό τυραννική (δείχνουμε τήν εἰκόνα ἀπό τή Βίβλο, σ. 109). Τότε ὁ Θεός, γιά νά πειστεῖ ὁ ὑπερήφανος καί σκληρός βασιλιάς, ἐπέτρεψε «δέκα πληγές» 1, δηλαδή δέκα μεγάλες συμφορές πού ἔπληξαν τούς Αἰγυπτίους. Οἱ Ἰσραηλίτες μέ κομμένη ἀνάσα παρακολουθοῦσαν καί περίμεναν μέ ἀγωνία νά δοῦν τήν ἀντίδραση τοῦ φαραώ. Αὐτός κάθε φορά τρόμαζε καί ὑποσχόταν στόν Μωυσῆ ὅτι θά ἀφήσει τόν λαό νά πάει νά λατρέψει τόν Θεό του. Μόλις ὅμως σταματοῦσε τό κακό, ἄλλαζε γνώμη. Γιά πολύ καιρό ἔμενε ἀσεβής καί ἀμετάπειστος, ὥσπου ἔφτασε ἡ δέκατη πληγή. Αὐτή ἦταν ἡ τρομερότερη ἀπ ὅλες: Ὅλα τά πρωτότοκα ἀγόρια τῶν Αἰγυπτίων πέθαναν ξαφνικά μέσα σέ μιά νύχτα! Καταλαβαίνετε τί θρῆνος ἁπλώθηκε στή χώρα! Ἀκόμη καί στό παλάτι τοῦ φαραώ, γιατί κι αὐτός ἔχασε τόν πρωτότοκο γιό του. 99

4 Μόνο οἱ Ἰσραηλίτες δέν θρηνοῦσαν νεκρούς. Μέ ἐντολή τοῦ Θεοῦ κάθε οἰκογένεια ἔσφαξε ἕνα μικρό ἀρνάκι καί μέ τό αἷμα του σημάδεψε τήν ἐξώπορτα τοῦ σπιτιοῦ της, γιά νά μήν τούς ἀγγίξει τό κακό. Ἐκεῖνο τό βράδυ ὅλοι ἦταν ἄγρυπνοι, ἕτοιμοι γιά τή μεγάλη ἔξοδο ἔτσι τούς εἶχε πεῖ ὁ Μωυσῆς. Πραγματικά, ὁ φαραώ τρέμοντας μήπως ξεσπάσει χειρότερη συμφορά στή χώρα του, τούς δίνει τήν ἄδεια νά φύγουν. Παίρνουν τό σύνθημα ἀπό τόν Μωυσῆ καί ξεκινοῦν. Ἕνας ὁλόκληρος λαός προχωρεῖ τώρα μέσα στήν ἔρημο, ὥσπου φτάνουν μπροστά στήν Ἐρυθρά Θάλασσα. Πῶς θά περάσουν ὅμως ἀπέναντι; Πλοῖα δέν ἔχουν. Καί νά ταν μόνο αὐτό Ἀπό μακριά ἀκούγονται καλπασμοί ἀλόγων καί θόρυβος πολύς. Τί συμβαίνει; Ὁ αἰγυπτιακός στρατός ἔρχεται κατά πάνω τους! Ὁ σκληρόκαρδος φαραώ πάλι μετάνιωσε πού τούς ἄφησε ἐλεύθερους. Πῆρε ὅλο τό ἱππικό του καί ἑξακόσια ἅρματα, μπῆκε ὁ ἴδιος ἐπικεφαλῆς καί νά, τώρα ἔχει στρατοπεδεύσει πολύ κοντά τους! Σκέφτονται οἱ Ἰσραηλίτες τί τούς περιμένει καί τούς πιάνει ἀπελπισία. Κλονίζεται ἡ πίστη τους στόν Θεό. Λόγια βαριά ξεστομίζουν στόν Μωυσῆ: - Δέν ὑπῆρχαν τάφοι στήν Αἴγυπτο καί μᾶς ἔβγαλες ἐδῶ στήν ἔρημο ν ἀφήσουμε τά κόκαλά μας; Καλύτερα δοῦλοι στούς Αἰγυπτίους παρά νά μᾶς σφάξουν στήν ἔρημο! Ὁ Μωυσῆς ὅμως δέν χάνει τό θάρρος του. Ἐνθαρρύνει καί τόν λαό. - Ἔχετε θάρρος, μήν κλονίζεστε! Θά δεῖτε ὅτι ὁ Θεός θά μᾶς γλυτώσει! Θά πολεμήσει Αὐτός καί θά μᾶς σώσει. Αὐτά εἶπε στούς Ἰσραηλίτες, κι ἔπειτα ἄρχισε νά μιλᾶ στόν Θεό. Προσεύχεται ὁ Μωυσῆς. Προσεύχεται μέ πίστη δυνατή. Προσεύχεται ἐπίμονα, μέσα ἀπό τήν καρδιά του. Πῶς νά μήν ἀκούσει ὁ Θεός μιά τέτοια προσευχή! -Τί φωνάζεις, Μωυσῆ; τοῦ λέει, ὄχι γιατί ἔλεγε δυνατά τήν προσ - 100

5 ευχή του, ἀλλά γιατί ἡ καρδιά του κραύγαζε πρός τόν Θεό. Τόν παρακαλοῦσε θερμά μέ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη. Ἄν ἤθελε ὁ Θεός, δέν τοῦ ἦταν δύσκολο νά κάνει ἕνα θαῦμα! Πραγματικά, παιδιά, ὁ Θεός ἔκανε τό θαῦμα Του ἕνα καταπληκτικό θαῦμα. - Σήκωσε τό ραβδί σου, Μωυσῆ, λέει στόν πιστό Του δοῦλο καί ἅπλωσε τό χέρι σου πάνω στή θάλασσα. Ὁ Μωυσῆς κάνει ὅ,τι τοῦ λέει ὁ Θεός. Καί τότε, ἡ Ἐρυθρά Θάλασσα σχίζεται στά δύο κι ἀνοίγει ἕνας δρόμος ἀνάμεσα σέ ὑδάτινα τείχη! Ὁ λαός τοῦ Θεοῦ προχωρεῖ καί περνᾶ στήν ἀπέναντι ὄχθη (δείχνουμε τήν εἰκόνα ἀπό τή Βίβλο, σ ). Μέ δεύτερη ἐντολή τοῦ Θεοῦ, ὁ Μωυσῆς ἁπλώνει ξανά τό χέρι του πάνω στή θάλασσα καί τά νερά ἐπανέρχονται στή θέση τους. Καθώς ὅμως ἑνώνονται καί πάλι, κλείνουν μέσα τους -ποιούς λέτε; Ναί, τούς Αἰγυπτίους πού τούς καταδίωκαν καί εἶχαν μπεῖ κι αὐτοί μέσα στό μονοπάτι τῆς Ἐρυθρᾶς Θάλασσας. Οἱ Ἰσραηλίτες ἔχουν πλέον σωθεῖ. Ἐπιτέλους ἐλεύθεροι! Τί χαρά καί τί πανηγύρι ἔγινε τότε! Ὅλοι οἱ Ἰσραηλίτες ἄρχισαν νά ὑμνοῦν 2 καί νά δοξάζουν τόν παντοδύναμο Θεό, τόν σωτήρα τους, πού εἶδε τήν ἀγωνία τους καί ἄκουσε τή θερμή προσευχή τοῦ Μωυσῆ. Ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς Νά, ποιά εἶναι ἡ ἰσχυρότερη δύναμη, ἱκανή νά ρυθμίσει ἀκόμη καί τήν πορεία τῶν ἐθνῶν: ἡ προσευχή! Ἡ προσευχή πού γίνεται μέ πίστη, μέ ἐπιμονή, μέ ἐμπιστοσύνη στόν Θεό. Ὁ Χριστός μᾶς εἶπε: «αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν, ζητεῖτε, καὶ εὑρήσετε, κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν» (Μθ 7,7). Μέ ἁπλά λόγια: «Νά ζητᾶτε καί θά σᾶς δοθεῖ... νά χτυπᾶτε τήν πόρτα μου καί θά σᾶς 101

6 ἀνοίξω»! (Μποροῦν ἴσως τά παιδιά νά μάθουν ἀπ ἔξω τόν λόγο τοῦ Κυρίου καί νά τό ἐπαναλαμβάνουν χωρισμένα σέ ὁμάδες). Νά μή διστάζουμε, λοιπόν, νά προσευχόμαστε καί νά ζητοῦμε ἀπό τόν Θεό, νά Τοῦ λέμε τίς ἀνάγκες καί τά προβλήματά μας. Εἶναι ὁ οὐράνιος πατέρας μας ἔτσι δέν Τόν ὀνομάζουμε στό «Πάτερ ἡμῶν»; Κι εἶναι πατέρας παντοδύναμος καί στοργικός. Ἔχει τή δύναμη νά μᾶς βοηθήσει καί μᾶς ἀγαπάει. Εἶναι ἕτοιμος νά μᾶς προστατέψει, ἀρκεῖ ἐμεῖς νά Τοῦ τό ζητοῦμε στήν προσευχή μας μέ πίστη, ἐπιμονή καί ἐμπιστοσύνη. (Στό τέλος τοῦ μαθήματος ὁ κατηχητής μπορεῖ νά δώσει στά παιδιά ὁρισμένες πρακτικές ὁδηγίες γιά τήν προσευχή: πότε, ποῦ, πῶς νά προσευχόμαστε 3. Κατάλληλο, ἐπίσης, γιά τό μάθημα εἶναι τό τραγούδι «Προσευχή», ἀπό «Πνευματικές Ωδές Β», σ. 283, CD «Χαμόγελα σέ νότες ἑφτά», ἀρ. 1, βλ. ἐποπτικό ὑλικό). Γιά τόν κατηχητή Μέ ἐμπιστοσύνη, πίστη καί ἐπιμονή φτάνει στόν Θεό θερμή ἡ προσευχή. 1 Οἱ «δέκα πληγές» ἦταν οἱ ἑξῆς: α) Τό νερό ἔγινε αἷμα, μέ ἀποτέλεσμα νά ψοφήσουν τά ψάρια καί νά μήν ἔχουν σ ὅλη τή χώρα νερό νά πιοῦν. β) Βγῆκαν ἀπό τόν Νεῖλο ποταμό ἀτέλειωτα βατράχια, πού ἔμπαιναν μέσα στά σπίτια. γ) Ἐμφανίστηκαν ἀμέτρητα κουνούπια πού τσιμποῦσαν φοβερά. δ) Ἀκολούθησαν τεράστιες μύγες. ε) Ψόφησαν τά ζῶα τῶν Αἰγυπτίων. στ) Ἔπεσε φοβερός κουρνιαχτός πού προκάλεσε πληγές σέ ἀνθρώπους καί ζῶα. ζ) Ἔπεσε φοβερό καταστρεπτικό χαλάζι. 102

7 η) Σκεπάστηκε ὅλη ἡ χώρα μέ ἀκρίδες. θ) Γιά τρεῖς μέρες ὑπῆρχε παντοῦ πυκνό σκοτάδι καί θύελλα. Ἄν τίς ἀναφέρουμε στά παιδιά, εἶναι καλό νά δείξουμε καί τίς ἀντίστοιχες εἰκόνες ἀπό τή Βίβλο, σ «Ἄσωμεν τῷ Κυρίῳ, ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται», ἐπαναλάμβαναν ὅλοι μαζί. Δηλαδή: «Ἄς ψάλουμε στόν Κύριο, γιατί μέ μεγάλη δόξα δοξάστηκε». Τή νικητήρια αὐτή ὠδή τήν ψάλλουμε μέχρι καί σήμερα στήν Ἐκκλησία. Εἶναι ἡ πρώτη ἀπό τίς ἐννιά ὠδές τοῦ Ὄρθρου. 3 Προσευχόμαστε κάθε πρωί καί βράδυ, πρίν καί μετά ἀπό τό φαγητό, καί ὁποιαδήποτε στιγμή τῆς μέρας ἤ τῆς νύχτας θέλουμε. Μποροῦμε παντοῦ νά προσευχόμαστε, ἀλλά γιά τήν προσωπική μας προσευχή διαλέγουμε μιά ἥσυχη γωνιά. Ὅσον ἀφορᾶ στίς προσευχές πού μποροῦν νά λένε τά παιδιά, μποροῦμε νά τούς συστήσουμε κάποιο παιδικό προσευχητάρι καί νά τά συμβουλεύσουμε νά μήν παρακαλοῦν μόνο τόν Θεό στήν προσευχή τους, ἀλλά καί νά Τόν εὐχαριστοῦν γιά τά τόσα Του δῶρα. Ἐπίσης, νά μήν προσεύχονται μόνο γιά τόν ἑαυτό τους, ἀλλά ἡ προσευχή τους ν ἀγκαλιάζει ὅλο τόν κόσμο (οἰκογένεια, συγγενεῖς, φίλους, γείτονες, δασκάλους, συμμαθητές, πατρίδα κ.ἄ.) καί ἰδιαίτε ρα ὅσους ἔχουν ἀνάγκη (ἀρρώστους, φτωχούς, ὀρφανά, γέροντες κ.ἄ.). Ἰδιαίτερη προτροπή ἀξίζει νά γίνει ὥστε νά προσεύχονται γιά τόν ἐπίσκοπο τῆς τοπικῆς ἐκκλησίας καί γιά τούς ἱερεῖς τῆς ἐνορίας τους. ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 1. Ἔγχρωμες εἰκόνες. 2. «Ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς»: ὑλικό γιά ἐκτύπωση. 3. Ἁγιογραφικό χωρίο. 4. Παιχνίδια: α) Λαβύρινθος β) Ἀντιστοίχιση. 5. Τραγούδι: «Προσευχή» (σέ ἀρχεῖο κειμένου-ἤχου). 103