Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταµείο Με τη συγχρηµατοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εθνική Έρευνα για τη Διαφθορά στην Ελλάδα -2011 Π.2.1.3.α: Αναλυτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας: Η έκταση της συνολικής διαφθοράς Σύγκριση Δημοσίου & Ιδιωτικού Τομέα Διάγραμμα 1 Τεύχος 1
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: ΑΝΑΘΕΣΗ: ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ: ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΠΕΡΙΟΧΗ: ΔΕΙΓΜΑ: ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ: ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ: ΤΥΠΙΚΟ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟ ΣΦΑΛΜΑ: ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ: PUBLIC ISSUE(Α.Μ. ΕΣΡ: 8) Μέλος WAPOR, ESOMAR, ΣΕΔΕΑ, ΠΕΣΣ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΕΛΛΑΣ Ποσοτική έρευνα, με τηλεφωνικές συνεντεύξεις στα νοικοκυριά των ερωτώμενων και χρήση δομημένου ερωτηματολογίου Γενικός πληθυσμός 18 ετών και άνω Το σύνολο της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των νήσων Αιγαίου και Ιονίου Το μέγεθος του δείγματος ανέρχεται σε 12.020 άτομα. Η έρευνα πεδίου πραγματοποιήθηκε σε τέσσερα κύματα ως εξής: 21 έως 26 Νοεμβρίου 2011-1.021 άτομα, 28 έως 29 Νοεμβρίου 2011-1.023 άτομα, 29 Νοεμβρίου έως 7 Δεκεμβρίου 2011-2.009 άτομα και 7 έως 27 Δεκεμβρίου 2011-7.967 άτομα. Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2011 Ακολουθήθηκε η μέθοδος της πολυσταδιακής στρωματοποιημένης δειγματοληψίας Για τα αποτελέσματα της έρευνας και σε διάστημα εμπιστοσύνης 95%, το τυπικό σφάλμα υπολογίζεται σε +/- 0,9% Εργάστηκαν 53 ερευνητές και 4 επόπτες Διάγραμμα 2
Διάγραμμα 3
Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ, 2007-2011 Ποσοστό (%) των νοικοκυριών που αναφέρουν περιστατικά διαφθοράς Βάση: Σύνολο δείγματος Ν = 6.027 άτομα Ν = 6.105 άτομα Ν = 6.122 άτομα Ν = 6.114 άτομα Ν = 12.020άτομα * Συνυπολογίζοντας 12,3 13,5 13,4 13,0* τη μη-έκδοση αποδείξεων στον ΙΤ 10,4 8,5 9,5 9,3 10,2 7,4 7,2 4,4 5,1 5,3 4,0 6,6* 3,4 Συνολική διαφθορά (ΔΤ & ΙΤ) Διαφθορά στο Δημόσιο Τομέα Διαφθορά στον Ιδιωτικό Τομέα 2007 2008 2009 2010 2011 Διάγραμμα 4
ΣΥΝΘΕΣΗ (%) ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ, 2007-2011 Βάση: Απαντούν μόνον όσοι τους έχουν ζητηθεί χρήματα, εκτός από τα νόμιμα, για να προχωρήσει πιο γρήγορα, ή να τακτοποιηθεί μια υπόθεσή τους, στον Δημόσιο, ή στον Ιδιωτικό Τομέα, τους τελευταίους 12 μήνες Και και 4,9% 2007 Ν = 742 άτομα 64,2% Και και 8,1% 2009 Ν = 822 άτομα 60,8% 60,7% Και και 5,0% 2011 Ν = 1.223 άτομα 67,3% 30,9% Και και 7,4% 2008 Ν = 826άτομα 63,0% 31,1% Και και 7,8% 2010 Ν = 633 άτομα 61,1% 61,2% 27,7% 2011 Ν = 1.560 άτομα * Συνυπολογίζοντας τη μη-έκδοση αποδείξεων Και και 7,7% 49,2% 29,6% 31,1% 43,1% Διάγραμμα 5
ΖΗΤΗΘΕΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΠΟΣΑ (ΣΕ ΕΥΡΩ), ΣΕ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ 2007-2011 Βάση: Όσοι αναφέρουν χρηματικό ποσό Μέσος όρος χρηματικού ποσού Μεταβολή 2010-2011 τομέας 2007 (Ν=271) 2008 (Ν=320) 2009 (Ν=318) 2010 (Ν=273) 2011 (Ν=609) Σε Ευρώ Ποσοστό % 1.313 1.374 1.355 1.492 1.399-93 -6,6% Μέσος όρος χρηματικού ποσού Μεταβολή 2010-2011 τομέας 2007 (Ν=151) 2008 (Ν=162) 2009 (Ν=189) 2010 (Ν=137) 2011 (Ν=235) Σε Ευρώ Ποσοστό % 1.554 1.575 1.671 1.623 1.406-217 -15,4% Διάγραμμα 6
ΣΥΝΘΕΣΗ (%) ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΩΝ ΖΗΤΗΘΕΝΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΟΣΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ, 2007-2011 Βάση: Όσοι αναφέρουν χρηματικό ποσό 2007 2009 56,6% 43,4% 57,7% 42,3% 2011 2008 2010 72,1% 27,9% 46,5% 35,3% 53,5% 64,7% Διάγραμμα 7
ΣΥΝΘΕΣΗ (%) ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ & ΖΗΤΗΘΕΝΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΟΣΩΝ, ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ, 2007-2011 Περιστατικά * Συνυπολογίζοντας τη μη-έκδοση αποδείξεων στον ΙΤ Χρηματικά ποσά 64,2 63 60,7 61,2 67,3 *49,2 56,6 53,5 57,7 64,7 72,1 30,9 29,6 31,1 31,1 27,7 *43,1 4,9 7,4 8,1 7,8 5 *7,7 43,4 46,5 42,3 35,3 27,9 2007 2008 2009 2010 2011 2007 2008 2009 2010 2011 Και ΔΤ και ΙΤ Διάγραμμα 8
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΚΑΤΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2011 (ΣΕ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ) Υπολογισμός με βάση τα αποτελέσματα της «Εθνικής Έρευνας για τη Διαφθορά στην Ελλάδα» και την απογραφή πληθυσμού του 2001* * Αναθεωρηθείσα εκτίμηση ΕΛΣΤΑΤ για το 2011 (Έρευνα Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού - Γ` Τρίμηνο 2011) Περιστατικά διαφθοράς το 2011 στα νοικοκυριά: 7,4% Περιστατικά διαφθοράς το 2011 στα νοικοκυριά: 3,4% Εκτιμώμενος αριθμός νοικοκυριών: 271.165 Χ Μέσος όρος ζητηθέντος ποσού: 1.399 = 379 εκατ. (355-403 εκατ. ) Εκτιμώμενος αριθμός νοικοκυριών: 124.589 Χ Μέσος όρος ζητηθέντος ποσού: 1.406 = 175 εκατ. (158-192 εκατ. ) Εκτιμώμενο μέγεθος συνολικής διαφθοράς κατά το έτος 2011: 554 εκατ. (513-595 εκατ. ) Διάγραμμα 9
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2010-2011 (ΣΕ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ) Υπολογισμός με βάση τα αποτελέσματα της «Εθνικής Έρευνας για τη Διαφθορά στην Ελλάδα» και την απογραφή πληθυσμού του 2001* * Αναθεωρηθείσα εκτίμηση ΕΛΣΤΑΤ για το 2011 (Έρευνα Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού - Γ` Τρίμηνο 2011) Εκτιμώμενο μέγεθος συνολικής διαφθοράς κατά το έτος 2010: 632 εκατ. (567-696 εκατ. ) Εκτιμώμενο μέγεθος συνολικής διαφθοράς κατά το έτος 2011: 554 εκατ. (513-595 εκατ. ) Μεταβολή 2010-2011: -78 εκατ. Διάγραμμα 10
ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, 2007-2011 (ΣΕ ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ) Υπολογισμός με βάση τα αποτελέσματα της «Εθνικής Έρευνας για τη Διαφθορά στην Ελλάδα» και την απογραφή πληθυσμού του 2001* * Αναθεωρηθείσα εκτίμηση ΕΛΣΤΑΤ για το 2011 (Έρευνα Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού - Γ` Τρίμηνο 2011) 639 748 787 632 554 2007 2008 2009 2010 2011 Εκτιμώμενο μέγεθος συνολικής διαφθοράς Διάγραμμα 11
ΕΚΒΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ 2011 Ποσοστό % ερωτηθέντων που έδωσαν ή αρνήθηκαν τα ζητηθέντα ποσά στα περιστατικά διαφθοράς Αυθόρμητες αναφορές των ερωτώμενων * Καταγράφεται για πρώτη φορά στην έρευνα του 2011 Αδιευκρίνιστο 14,2% Αδιευκρίνιστο 23,6% Αρνήθηκαν 25,3% Έδωσαν 60,5% Αρνήθηκαν 21,6% Έδωσαν 54,8% Διάγραμμα 12
Διάγραμμα 13
Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ, ΚΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ 2011 Ποσοστό (%) των νοικοκυριών που αναφέρουν περιστατικά διαφθοράς Ποσοστό συνολικής διαφθοράς - Σύνολο χώρας: 10,2% Διάγραμμα 14
Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ, ΚΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ 2011 Ποσοστό (%) των νοικοκυριών που αναφέρουν περιστατικά διαφθοράς Ποσοστό διαφθοράς στο Δημόσιο Τομέα - Σύνολο χώρας: 7,4% Διάγραμμα 15
Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ ΣΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ, ΚΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ 2011 Ποσοστό (%) των νοικοκυριών που αναφέρουν περιστατικά διαφθοράς Ποσοστό διαφθοράς στον Ιδιωτικό Τομέα - Σύνολο χώρας: 3,4% Διάγραμμα 16
Διάγραμμα 17
ΑΤΟΜΙΚΑΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ Εκτός από την έκταση του φαινομένου της διαφθοράς που προκύπτει από τη ανάλυση των νοικοκυριών, η Εθνική Έρευνα για τη Διαφθορά στην Ελλάδα παρέχει, επιπλέον, τη βάση για να διερευνηθούν ταυτοχρόνως και τα ατομικά δημογραφικά χαρακτηριστικά των θυμάτων της διαφθοράς. Για το σκοπό αυτό υπολογίζεται ένα επιπρόσθετο μέγεθος, που αφορά στο ποσοστό των ατόμων (ερωτηθέντων) που έχουν υπάρξει προσωπικά θύματα διαφθοράς, ανεξαρτήτως χρονικού προσδιορισμού, δηλαδή είτε το 2011 είτε παλαιότερα και ανεξαρτήτως τομέα συμβάντος. Το εν λόγω ποσοστό υπολογίζεται σε 22,2% των ατόμων (ερωτηθέντων) που συμμετείχαν συνολικά στην έρευνα. Τα βασικά δημογραφικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου πληθυσμού των θυμάτων δίδονται στα διαγράμματα που ακολουθούν. Διάγραμμα 18
ΑΤΟΜΙΚΑΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ, 2011-1 Ποσοστό %, κατά κοινωνική κατηγορία Φύλο Ηλικία Εκπαίδευση Απασχόληση 26,7 18,0 19,0 24,3 26,2 24,4 17,6 11,0 14,2 22,5 26,0 26,3 22,1 18,4 Άνδρες Γυναίκες 18-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65+ Κατώτερη Μέση Ανώτερη Ενεργοί Άνεργοι Μη-ενεργοί Φύλο & ηλικία Θέση στην απασχόληση 10,7 11,4 22,0 16,1 31,6 18,9 32,0 21,3 30,3 18,8 20,4 13,4 30,7 22,2 24,2 22,1 20,1 14,7 Α/18-24 Γ/18-24 Α/25-34 Γ/25-34 Α/35-44 Γ/35-44 Α/45-54 Γ/45-54 Α/55-64 Γ/55-64 Α/65+ Γ/65+ Εργοδ. - Αυτ/μενοι Μισθωτοί Δ.Τ. Μισθωτοί Ι.Τ. Άνεργοι Συνταξιούχοι Νοικοκυρές Διάγραμμα 19
ΑΤΟΜΙΚΑΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ, 2011-2 Ποσοστό %, κατά κοινωνική κατηγορία Αστικότητα Πολεοδομικό συγκρότημα Παράσταση εισοδήματος 24,1 22,2 17,5 25,9 25,7 20,0 23,8 20,3 21,5 24,0 Αστικά Ημιαστικά Αγροτικά ΠΣΠ ΠΣΘ ΛΟΙΠΗ Μεγάλη Δυσκολία Τα ΕΛΛΑΔΑ δυσκολία καταφέρνουν Ζουν άνετα 17,4 Γεωγραφική περιφέρεια κατοικίας 26,2 27,4 21,8 16,4 17,5 19,0 21,6 21,0 22,2 19,4 16,9 16,9 Αυτοτοποθέτησησε κοινωνική τάξη 24,8 22,4 24,1 16,4 Αν.Μακεδονία - Θράκη Κεντρική Μακεδονία Δυτική Μακεδονία Ήπειρος Θεσσαλία Στερεά Ελλάδα Δυτική Ελλάδα Αττική Πελοπόννησος Νησιά Ιονίου Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Κρήτη ΑΝΩΤΕΡΗ- ΑΣΤΙΚΗ ΜΕΣΑΙΑ ΚΑΤΩΤΕΡΗ ΑΤΑΞΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ/ ΔΓ/ΔΑ Διάγραμμα 20