ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Α ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Διευθύντρια: Καθηγήτρια ΛΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ www.radiology-uoa.gr ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2018-2019
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ: Σοφία Γκουρτσογιάννη, Επ. Καθηγήτρια Ακτινολογίας Χάρις Μπουργιώτη, Ακτινολόγος, Ακαδημαϊκή Υπότροφος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: Ιωάννα Παπαδοπούλου (e-mail: radiology1@med.uoa.gr)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το πρόγραμμα των ετησίων Μετεκπαιδευτικών Μαθημάτων που οργανώνουν τα μέλη του Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών συνεχίζεται για 37η χρονιά. Σκοπός των μαθημάτων είναι η παρουσίαση από εξειδικευμένους ιατρούς - μέλη του Εργαστηρίου και προσκεκλημένους εξωτερικούς ομιλητές - θεμάτων που καλύπτουν ευρύ φάσμα της Ακτινολογίας πρωτίστως, αλλά και της Πυρηνικής Ιατρικής καθώς και της Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, με ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, ανάπτυξη της προσωπικής εμπειρίας και περιγραφή των νεότερων εξελίξεων. Τα μαθήματα απευθύνονται σε ειδικευομένους και ειδικευμένους ιατρούς. Προτείνεται επίσης στους φοιτητές η παρακολούθηση τουλάχιστον δύο μαθημάτων στο πλαίσιο της εκπαίδευσής τους στην Ακτινολογία, κατά την διάρκεια του 4ου έτους σπουδών. Τα μαθήματα πραγματοποιούνται στο Μικρό Αμφιθέατρο του Αρεταιείου Νοσοκομείου κάθε 2η Πέμπτη του μήνα στις 6.00 7.00 μ.μ. Στην παρούσα έκδοση παρουσιάζεται επίσης το εσωτερικό πρόγραμμα εκπαίδευσης των ειδικευομένων Ακτινολογίας του Εργαστηρίου, το οποίο περιλαμβάνει: Μαθήματα από τους ειδικούς Ιατρούς του Εργαστηρίου και τους Φυσικούς Ιατρικής κάθε Παρασκευή στις 8:30 π.μ. Την εβδομαδιαία επιστημονική συνάντηση του Εργαστηρίου όπου γίνεται παρουσίαση και συζήτηση ενδιαφερόντων περιστατικών και βιβλιογραφική ενημέρωση. Αντίστοιχα μαθήματα και επιστημονικές συναντήσεις πραγματοποιούνται επίσης για τους ειδικευόμενους Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, και Πυρηνικής Ιατρικής καθώς και για τους εκπαιδευόμενους Φυσικής Ιατρικής και παρουσιάζονται στις σελίδες που ακολουθούν. Εκ μέρους των μελών του Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας σας εύχομαι μία παραγωγική ακαδημαϊκή χρονιά. Με θερμούς χαιρετισμούς, Λία Ευαγγελία Μουλοπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας Διευθύντρια του Α Εργαστηρίου Ακτινολογίας
ΔΕΠ Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ Λία Ευαγγελία Μουλοπούλου Κυριακή Μυστακίδου Αχιλλέας Χατζηϊωάννου Αριστείδης Αντωνίου Ανδρέας Κουρέας Βασίλειος Κουτουλίδης Άννα Ζυγογιάννη Μιχαήλ Σουβατζόγλου Σοφία Γκουρτσογιάννη Ευαγγελία Πανουργιά Γεωργία Λυμπεροπούλου Καθηγήτρια Ακτινολογίας - Διευθύντρια Καθηγήτρια Ανακουφιστικής Αγωγής Καθηγητής Επεμβατικής Ακτινολογίας Αναπληρωτής Καθηγητής Ακτινολογίας Επίκουρος Καθηγητής Ακτινολογίας Επίκουρος Καθηγητής Ακτινολογίας Επικ. Καθηγήτρια Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Επίκουρος Καθηγητής Πυρηνικής Ιατρικής Επίκουρη Καθηγήτρια Ακτινολογίας Λέκτορας Ακτινολογίας Λέκτορας Ακτινοφυσικής ΕΔΙΠ Α' ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ Χρήστος Αντύπας Χριστίνα Αρμπιλιά Ακτινοφυσικός Ιατρικής Ακτινοφυσικός Ιατρικής ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΙ ΥΠΟΤΡΟΦΟΙ Χάρις Μπουργιώτη Ζωή Λιακούλη Ακτινολόγος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δέσποινα Αλεξίου Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος Ραφαέλα Μ. Αυγουστή Ακτινοφυσικός Ιατρικής Ιωάννης Γόγαλης Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος Αθανάσιος Ζαφειρόπουλος Καρδιολόγος π. Ιωάννης Κοκκάκης Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος Σωτηρία Κωστοπούλου Νοσηλεύτρια Ευφημία Πάρπα Ψυχολόγος Ελένη Τσιλίκα Ψυχολόγος Σοφία Φονταρά Ακτινολόγος
Ακτινολογίας: Γεώργιος Γερμανάκης Ευαγγελία Γιάτσου Κωνσταντίνα Ζαφειροπούλου Ιωάννα Κλάπα Μαρία-Άννα Κονιδάρη Ηλίας Παναγοδήμος Ουρανία Πρέζα Αθανάσιος Σεργεντάνης Γρηγόριος Ψαρράς Χρήστος Ψυχογιός ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΙ ΙΑΤΡΟΙ Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας: Μαρία Γρενζελιά Παναγιώτης Νεοφύτου Στυλιαννή Θ. Νικολούδη Μαρία Πρωτοπαππά (Ειδικευμένη σε παράταση) (Ειδικευμένη σε παράταση) Πυρηνικής Ιατρικής: Μαρία Χαλιώτη
ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ ΟΜΙΛΗΤΕΣ (Με αλφαβητική σειρά) Μ. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ Καθηγήτρια Ακτινολογίας, Διευθύντρια Εργαστηρίου Ακτινολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Σ. ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ Επίκουρη Καθηγήτρια Νευρολογίας, Α Νευρολογική Κλινική ΕΚΠΑ, Αιγινήτειο Νοσοκομείο Θ. ΘΕΟΔΟΣΟΠΟΥΛΟΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής, Β Χειρουργική Κλινική ΕΚΠΑ, Αρεταίειο Νοσοκομείο Ν. ΚΕΛΕΚΗΣ Καθηγητής Ακτινολογίας, Διευθυντής Β Εργαστηρίου Ακτινολογίας ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟ Β. ΚΟΥΛΟΥΛΙΑΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, Β Εργαστήριο Ακτινολογίας ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟ Μ. ΚΡΟΚΙΔΗΣ Consultant Vascular and Interventional Radiologist, Department of Radiology, Addenbrookes Hospital, Cambridge University Hospitals, UK Ε. ΚΥΡΟΔΗΜΟΣ Επίκουρος Καθηγητής Ωτορινολαρυγγολογίας, Α Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ M. ΜΑΝΤΑΤΖΗΣ Επίκουρος Καθηγητής Ακτινολογίας, Εργαστήριο Διαγνωστικής και Θεραπευτικής Ακτινολογίας, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Γ. ΜΕΤΑΞΑΣ Χειρουργός Μαστού, Β Χειρουργική Κλινική, Νοσοκομείο Ε. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ Μ. ΜΟΥΝΔΡΕΑ Ακτινολόγος, Διευθύντρια Μονάδας Μαστού, Ογκολογικό Νοσοκομείο ΜΕΤΑΞΑ Κ. ΝΑΣΤΟΣ Χειρουργός, Ακαδημαϊκός Υπότροφος, Β Χειρουργική Κλινική ΕΚΠΑ, Αρεταίειο Νοσοκομείο Ν. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ MRI Clinical Scientist, Centre for the Unknown, Champalimaud Foundation, Lisbon, Portugal
Προσκεκλημένοι ομιλητές Μ. ΡΑΪΣΑΚΗ Επίκουρη Καθηγήτρια Ακτινολογίας, Εργαστήριο Ιατρικής Απεικόνισης, Πανεπιστήμιο Κρήτης Π. ΤΟΜΟΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής Θώρακος, Θωρακοχειρουργική Κλινική ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο ΑΤΤΙΚΟ Π. ΤΟΥΛΑΣ Ακτινολόγος, Επιστημονικός Διευθυντής Μαγνητικού Τομογράφου Βιοϊατρικής, Επιστημονικός Συνεργάτης Β Εργαστηρίου Ακτινολογίας, ΕΚΠΑ Σ. ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Διευθυντής Χειρουργικού Τομέα, ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΙΑΣΩ
ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πέμπτη 6-7 μμ Ο ρόλος της απεικόνισης στον ορθοκολικό καρκίνο 18/10/18 Προεδρείο: Λ.Ε. Μουλοπούλου O ρόλος του Ακτινολόγου στον καρκίνο παχέος εντέρου Ομιλητής: Σ. Γκουρτσογιάννη Μαγνητική Τομογραφία ορθού Ομιλητής: Β. Κουτουλίδης Σχολιαστής: Θ. Θεοδοσόπουλος 24/10/18 Δευτέρα 2-3 μμ Αρχές Ακτινοφυσικής και Ακτινοπροστασίας 29/10/18 Εισηγητής: Γ. Λυμπεροπούλου 31/10/18 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Ακτινοφυσική (1) 02/11/18 Δευτέρα 2-3 μμ Σύγχρονες Τεχνικές Ακτινοθεραπείας: 05/11/18 από το Σχεδιασμό στην Εφαρμογή Εισηγητής: Χ. Αντύπας 07/11/18 Πέμπτη 6-7 μμ Καρκίνος θυρεοειδούς αδένα 08/11/18 Προεδρείο: Α. Αντωνίου, Α. Χατζηϊωάννου Απεικονιστική διαχείριση καρκίνου θυρεοειδούς αδένα Ομιλητής: Α. Κουρέας Σχολιαστής: Κ. Νάστος Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Ακτινοφυσική (2) 09/11/18
Αναλυτικό πρόγραμμα Δευτέρα 2-3 μμ Αρχές Ραδιοβιολογίας στην Ακτινοθεραπεία 12/11/18 Εισηγητής: Χ. Αρμπιλιά 14/11/18 Δευτέρα 2-3 μμ Κεντρικό Νευρικό Σύστημα 19/11/18 Εισηγητής: Ζ. Λιακούλη 21/11/18 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Ακτινοφυσική (3) 23/11/18 Δευτέρα 2-3 μμ Καρκίνος Κεφαλής και Τραχήλου - 26/11/18 Χειρουργική Αντιμετώπιση και Ακτινοθεραπεία Εισηγητές: Ε. Κυροδήμος, Α. Ζυγογιάννη 28/11/18 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Ακτινοφυσική (4) 30/11/18 Δευτέρα 2-3 μμ Υπερθερμία 03/12/18 Εισηγητής: Ι. Γόγαλης 05/12/18 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Ακτινοφυσική (5) 07/12/18 Δευτέρα 2-3 μμ Καρκίνος Πνεύμονα 10/12/18 Εισηγητής: Α. Ζυγογιάννη 12/12/18
Πέμπτη 6-7 μμ Απεικόνιση Καρδιάς Βασικές αρχές 13/12/2018 Προεδρείο: Λ.Ε. Μουλοπούλου, Α. Χατζηϊωάννου Εισαγωγή στην Ανατομία Εμβρυολογία Βασικές προβολές και κύριες ενδείξεις ΥΤ και ΜΤ Ομιλητής: Ν. Κελέκης Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Ακτινοφυσική (6) 14/12/18 19/12/18 09/01/19 Πέμπτη 6-7μμ Νεώτερες τεχνικές στη διάγνωση του καρκίνου 10/01/19 του μαστού Προεδρείο: Α. Χατζηϊωάννου, Β. Κουτουλίδης Μαγνητική Τομογραφία στον καρκίνο του μαστού Ομιλήτρια: Ε. Πανουργιά Απεικονιστικά κατευθυνόμενες επεμβατικές πράξεις μαστού Ομιλήτρια: Μ. Μουνδρέα Σχολιαστής: Γ. Μεταξάς Παρασκευή 8:30 πμ 11/01/19 Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Εξετάσεις 16/01/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: 18/01/19 Πυρηνική Ιατρική (1) 23/01/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: 25/01/19 Πυρηνική Ιατρική (2) Δευτέρα 2-3 μμ Γυναικολογικός καρκίνος 28/01/19 Εισηγήτρια: Σ. Νικολούδη Παρασκευή 8:30 πμ 01/02/19 Αναλυτικό πρόγραμμα Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Εξετάσεις
Δευτέρα 2-3 μμ Καρκίνος Ουροποιητικού Συστήματος 04/02/19 και Προστάτου Αδένα Εισηγητής: Β. Κουλουλίας 06/02/19 Πέμπτη 6-7 μμ Παιδοακτινολογία 07/02/19 Προεδρείο: Λ.Ε. Μουλοπούλου, Α. Χατζηϊωάννου Απεικόνιση του ΚΝΣ στα πρόωρα νεογνά Ομιλήτρια: Μ. Αργυροπούλου Συγγενείς βλάβες ουροποιητικού στα παιδιά Ομιλήτρια: Μ. Ραϊσάκη Δευτέρα 2-3 μμ Καρκίνος Μαστού 11/02/19 Εισηγήτρια: Α. Ζυγογιάννη 13/02/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: 15/02/19 Γυναικολογική απεικόνιση (1) Δευτέρα 2-3 μμ Επείγουσα Ακτινοθεραπεία - Ολόσωμη Ακτινοθεραπεία 18/02/19 Εισηγητής: π.ι. Κοκκάκης 20/02/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: 22/02/19 Γυναικολογική απεικόνιση (2) Δευτέρα 2-3 μμ Καρκίνοι γαστρεντερικού συστήματος 25/02/19 Εισηγητής: Μ. Πρωτοπαππά 27/02/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: 01/03/19 Γυναικολογική απεικόνιση (3) Δευτέρα 2-3 μμ Λεμφώματα 04/03/19 Εισηγητής: Δ. Αλεξίου
06/03/19 13/03/19 Πέμπτη 6-7:30 μμ Απεικόνιση Αντιμετώπιση Αγγειακού εγκεφαλικού 14/03/19 επεισοδίου Προεδρείο: Α. Χατζηϊωάννου, Α. Κουρέας Απεικονίζοντας το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο Ομιλητής: Π. Τούλας Το παράθυρο του Επεμβατικού Ακτινολόγου Ομιλητής: Μ. Μαντατζής Σχολιαστής: Σ. Βασιλοπούλου Παρασκευή 8:30 πμ 15/03/19 Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Εξετάσεις Δευτέρα 2-3 μμ Ανακουφιστική Αγωγή σε Καρκινοπαθείς 18/03/19 Εισηγητής: Κ. Μυστακίδου 20/03/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: 22/03/19 Απεικόνιση Μαστού (1) 27/03/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: 29/03/19 Απεικόνιση Μαστού (2) 03/04/19 10/04/19
Πέμπτη 6-7 μμ Γυναικολογικός καρκίνος στην κύηση 11/04/19 Προεδρείο: Λ.Ε Μουλοπούλου, Α. Αντωνίου Πώς μπορούμε να απεικονίσουμε με ασφάλεια την έγκυο ασθενή Ομιλήτρια: Χ. Μπουργιώτη Γυναικολογικός καρκίνος στην κύηση- Παρουσίαση περιστατικών Ομιλήτρια: Λ.Ε Μουλοπούλου Σχολιαστής: Σ. Φωτόπουλος Παρασκευή 8:30 πμ 12/04/19 Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Εξετάσεις 17/04/19 (Εξετάσεις) Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Κοιλία (1) 19/04/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Κοιλία (2) 03/05/19 08/05/19 Πέμπτη 6-7 μμ Αγγειακές Παθήσεις Θώρακα 09/05/19 Προεδρείο: Α. Χατζηϊωάννου Επείγουσες αγγειακές παθήσεις θώρακα Ομιλητής: Α. Χατζηϊωάννου Νεώτερες εξελίξεις στην ενδοαγγειακή αποκατάσταση των παθήσεων της θωρακικής αορτής Ομιλητής: Μ. Κροκίδης Σχολιαστής: Π. Τόμος Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Κοιλία (3) 10/05/19 15/05/19 Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Κοιλία (4) 17/05/19 22/05/19
Παρασκευή 8:30 πμ Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Κοιλία (5) 24/05/19 29/05/19 05/06/19 Παρασκευή 8:30 πμ 07/06/19 Μάθημα ειδικευομένων Ακτινολογίας: Εξετάσεις 12/06/19 (Εξετάσεις) Πέμπτη 6-7:30 μμ Ραδιογονιδιώματα (Radiogenomics) 13/06/19 Προεδρείο: Λ.Ε Moυλοπούλου Πόσο κοντά είναι στην πόρτα μας; Ομιλητής: Ν. Παπανικολάου Από τη θεωρία στην κλινική εφαρμογή Πολλαπλό μυέλωμα Ομιλητής: Β. Κουτουλίδης Καρκίνος μαστού Ομιλητής: Ε. Πανουργιά 19/06/19 26/06/19