5.4 Συνοπτική αναφορά ενδεικτικών κινήτρων που παρέχονται μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων (ΕΣΠΑ 2014-2020) 1) Γενικά Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η χώρα μας και ειδικότερα οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είχαν την δυνατότητα μέσω των κοινοτικών επενδυτικών προγραμμάτων να ιδρύσουν νέες επιχειρησιακές δραστηριότητες, να εκσυγχρονίσουν και να επεκτείνουν υφιστάμενες επιχειρήσεις και γενικά να βελτιώσουν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Το πόσο αυτό έχει επιτευχθεί αποτελεί ουσιαστικό ερώτημα και σημαντικό θέμα έρευνας προκειμένου να δοθεί κάποια αντικειμενική απάντηση στο θέμα της αξιοποίησης των κοινοτικών κονδυλίων; 1
Το ΕΣΠΑ 2014-2020, για την χώρα μας θέτει ως κύρια προτεραιότητα χρηματοδότησης : την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας - εξωστρέφειας των επιχειρήσεων (ιδιαίτερα των ΜΜΕ), την μετάβαση στην ποιοτική επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Παραγωγικοί, ανταγωνιστικοί και εν δυνάμει εξωστρεφείς κλάδοι αποκτούν κεντρικό ρόλο και σημαντικό μερίδιο στην κατανομή πόρων και επενδύσεων. 2
Επιδιώκεται μεταξύ των άλλων, η αύξηση της κλίμακας - μεγέθους των μονάδων παραγωγής, η εισαγωγή καινοτομιών και νέων προϊόντων-υπηρεσιών που αξιοποιούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ενισχύουν ή και δημιουργούν νέα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στη χώρα και στις επιμέρους περιφέρειες και ενσωματώνουν γνώση. Με βάση τα παραπάνω, το Υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού υλοποιεί τη δράση «Αναβάθμιση πολύ μικρών & μικρών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές» για τις επιχειρήσεις όλων των Περιφερειών της Χώρας. 3
2) Σκοπός της δράσης «Αναβάθμιση πολύ μικρών & μικρών επιχειρήσεων για την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές» Η δράση αυτή αφορά στην ενίσχυση πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων των 8 τομέων προτεραιότητας του ΕΠΑνΕΚ αγροδιατροφή -βιομηχανία τροφίμων, ενέργεια, περιβάλλον, τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνίας (ΤΠΕ), Logistics, υγεία, υλικά - κατασκευές, πολιτιστικές βιομηχανίες, προκειμένου να αναβαθμίσουν την ανταγωνιστική τους θέση επενδύοντας στον τεχνολογικό, οργανωτικό και εμπορικό εκσυγχρονισμό τους ή/και την αναδιαμόρφωση των λειτουργιών ή των προϊόντων/υπηρεσιών τους. 4
Τα ενισχυόμενα επενδυτικά σχέδια θα πρέπει να έχουν σαφή στόχευση στην βελτίωση της ποιότητας των προσφερόμενων προϊόντων & υπηρεσιών ή στη δημιουργία νέων προϊόντων/υπηρεσιών τα οποία θα καλύπτουν συγκεκριμένες ανάγκες της αγοράς. Επίσης, τα επενδυτικά σχέδια δύνανται να στοχεύουν στην μείωση του κόστους ή την αύξηση της αποτελεσματικότητας των λειτουργικών και παραγωγικών διαδικασιών. Ο προϋπολογισμός της παρούσας Δράσης ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 130.000.000 (Δημόσια Δαπάνη) και θα υλοποιηθεί μέσω 2 κύκλων προκήρυξης (1ος κύκλος 2016: 60% και 2ος κύκλος 2o εξάμηνο 2016: 40%). 5
3) Δικαιούχοι -προϋποθέσεις συμμετοχής Επιλέξιμες είναι οι υφιστάμενες και οι νέες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις ως εξής: 1. α. Υφιστάμενες επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Β και Γ' κατηγορίας, οι οποίες μέχρι 31/12/2015 έχουν κλεισμένες δύο ή περισσότερες διαχειριστικές χρήσεις ή β. Νέες επιχειρήσεις που δεν εμπίπτουν στην ως άνω κατηγορία των υφιστάμενων και έχουν συσταθεί μέχρι 31/12/2015. 2. Διαθέτουν μέχρι 31/12/2015 δραστηριότητα σε έναν τουλάχιστον επιλέξιμο ΚΑΔ. 6
Σημείωση: Ποσοστό 10% του προϋπολογισμού της δράσης θα διατεθεί αποκλειστικά για τις νέες μικρές και πολύ μικρές νέες επιχειρήσεις, ενώ το 90% θα διατεθεί για τις υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. (i) Στην κατηγορία των ΜΜΕ, ως μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερους από 50 εργαζομένους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 10 εκατομμύρια ευρώ. (ii). Στην κατηγορία των ΜΜΕ, ως πολύ μικρή επιχείρηση ορίζεται η επιχείρηση η οποία απασχολεί λιγότερους από δέκα εργαζομένους και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή το σύνολο του ετήσιου ισολογισμού δεν υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ. 7
Οι βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής μιας επιχείρησης, είναι οι ακόλουθες: να έχει την απαιτούμενη εν ισχύ άδεια λειτουργίας ή την υποβληθείσα στον αρμόδιο φορέα αίτηση έκδοσης ή ανανέωσης. Στην περίπτωση που το σχέδιο αφορά σε ΚΑΔ, στον οποίο δεν έχει δραστηριοποιηθεί η εταιρεία, υποχρεούται να προσκομίσει την άδεια λειτουργίας πριν την καταβολή της τελευταίας πληρωμής. να δραστηριοποιείται στην Ελληνική επικράτεια και να πραγματοποιήσει επένδυση αποκλειστικά σε μία μόνο Περιφέρεια. να λειτουργεί αποκλειστικά με μία από τις ακόλουθες νομικές μορφές (Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ο. Ε. ή Ε.Ε. και Ι.Κ.Ε, Ατομική Επιχείρηση, 8
Συνεταιρισμός, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση του Ν. 4019/2011. να μην αποτελεί προβληματική επιχείρηση κατά την έννοια που δίδεται στο δίκαιο περί κρατικών ενισχύσεων. να μην είναι υπό πτώχευση, εκκαθάριση ή αναγκαστική διαχείριση. να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ανάκτηση ενίσχυσης. να διαθέτει ή να δεσμευθεί με υπεύθυνη δήλωση του Νόμιμου Εκπροσώπου ότι μέχρι την ολοκλήρωση της δράσης/επένδυσης θα μεριμνήσει για τις κατάλληλες υποδομές και υπηρεσίες με σκοπό την ελαχιστοποίηση των εμποδίων και τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε ΑμΕΑ. 9
να υποβάλλει έως ένα επενδυτικό σχέδιο ανά Α.Φ.Μ. το επενδυτικό σχέδιο να μην έχει ολοκληρωθεί, πριν την ημερομηνία υποβολής της πρότασης. να υποβάλλει στο επενδυτικό σχέδιό του δαπάνες που δεν έχουν χρηματοδοτηθεί και δεν έχουν ενταχθεί σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. να δεσμευτεί ότι το επενδυτικό του σχέδιο δεν έχει υποβληθεί για ένταξη και δεν θα υποβληθεί σε άλλο πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους. 10
το συνολικό ποσό των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που έχει λάβει στο παρελθόν η ενιαία επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης από αυτή τη Δράση, να μην υπερβαίνει το ποσό των 200.000 ευρώ (ή 100.000 ευρώ για τον τομέα των μεταφορών) μέσα σε μία τριετία πριν από τον χρόνο χορήγησης του εννόμου δικαιώματος της ενίσχυσης. υπάρχει περιορισμός ως προς τη συμμετοχή ενός δυνητικού δικαιούχου σε περισσότερες από μία Δράσεις του ΕΠΑνΕΚ για τις οποίες έχουν δημοσιευθεί προσκλήσεις στις 11 Φεβρουαρίου 2016, ανεξάρτητα εάν η αίτησή του αφορά σε άλλο ή πολύ περισσότερο στο ίδιο επιχειρηματικό σχέδιο. Η ΕΥΔ ΕΠΑνΕΚ/Ο ΕΦ της Δράσης επιφυλάσσεται για τη διασταύρωση των στοιχείων που δηλώνονται από τον δικαιούχο. 11
4) Επιλέξιμες δαπάνες Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η ημερομηνία δημοσίευσης της Πρόσκλησης. Κατά τη διαμόρφωση του προτεινόμενου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού από την επιχείρηση, είναι υποχρεωτική η σύνδεση των αιτούμενων δαπανών με τις παρακάτω κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών: 12
Α/ Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΔΑΠΑΝΗΣ 1. Κτίρια, εγκαταστάσεις και περιβάλλων χώρος ΜΕΓΙΣΤΟ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΝ ΕΠΙΧΟΡΗΓΟΥΜΕΝΟ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ 40% 2. Μηχανήματα Εξοπλισμός 90% 3. Άϋλες Δαπάνες 100% και σε κάθε περίπτωση μέχρι 100.000 4. Μισθολογικό κόστος εργαζομένων (υφιστάμενο ή/και νέο προσωπικό) με την υποστήριξη από το ΕΚΤ 40% και μέχρι 24.000 ως ακολούθως: 12.000,00 ανά ΕΜΕ (υφιστάμενη ή/και νέα) και μέχρι δύο ΕΜΕ* Σημειώνεται ότι δεν είναι επιλέξιμη η πρόσληψη συζύγων και συγγενών α και β βαθμού. * 1 ΕΜΕ = 12 ανθρωπομήνες = 300 ημέρες ασφάλισης = 2.080 ανθρωποώρες. 13
Υπολογισμός ΕΜΕ: 1. Εργαζόμενος με πλήρες ωράριο (8ωρο): Hμέρες ασφάλισης (του έτους) που ο εργαζόμενος δουλεύει με πλήρες ωράριο (8ωρο) / 300. 2. Εργαζόμενος που δουλεύει με ωράριο μικρότερο των οκτώ ωρών (στοιχεία από τους Πίνακες προσωπικού): (αριθμός ασφαλιστικών ημερομισθίων ανά μήνα x ώρες εργασίας ανά ημέρα x μήνες εργασίας) / 2.080. Ετήσια Μονάδα Εργασίας (ΕΜΕ): θεωρείται η πλήρης απασχόληση για διάστημα 1 έτους, δηλαδή η συμπλήρωση 40 ωρών εβδομαδιαίως για 12 μήνες από ένα ένα άτομο πλήρους απασχόλησης ή από περισσότερα άτομα μερικής απασχόλησης κατά το ίδιο διάστημα. 14
5) Προϋπολογισμός έργων διάρκεια υλοποίησης Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κάθε πρότασης δεν δύναται να είναι μικρότερος των 15.000 ευρώ και δεν δύναται να υπερβαίνει τον κύκλο εργασιών του έτους 2015 ή το ποσόν των 200.000 ευρώ στην περίπτωση που ο κύκλος εργασιών της επιχείρησης το έτος 2015 ήταν μεγαλύτερος των 200.000 ευρώ. Γενικές επισημάνσεις: Σε περίπτωση που το σχέδιο θα έχει προϋπολογισμό μικρότερο από 15.000, τότε αυτό θα κρίνεται μη επιλέξιμο εξ αρχής και δε μπορεί να υποβληθεί. Στην περίπτωση που το υποβαλλόμενο σχέδιο έχει προϋπολογισμό μεγαλύτερο του ανώτατου ορίου, το ποσό πέραν της Δημόσιας 15
Χρηματοδότησης για την κάλυψη του συνολικού προϋπολογισμού θα θεωρείται ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση του σχεδίου. Στην περίπτωση αυτή, παρόλο που οι υπερβάλλουσες δαπάνες δεν επιχορηγούνται, αντικείμενο αξιολόγησης και παρακολούθησηςελέγχου αποτελεί το σύνολο της επενδυτικής πρότασης και το σύνολο του υπερβάλλοντος κόστους. Η προθεσμία ολοκλήρωσης των χρηματοδοτούμενων επενδύσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 24 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της Απόφασης Ένταξης. 16