Α. Π.: ΥΠΕΝ/ ΝΕΠ/46019/2629

INFORMATICS DEVELOPMEN T AGENCY Digitally signed by INFORMATICS DEVELOPMENT AGENCY Date: 2018.07.20 14:46:05 EEST Reason: Location: Athens ΑΔΑ: ΩΑΕΖ4653Π8-ΕΓΞ Ηµ/νία: 1 16/07/2018 Α. Π.: ΥΠΕΝ/ ΝΕΠ/46019/2629 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ Δ/ΝΣΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΡΙΣΕΩΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΑΠΟΦΑΣΗ Tαχ. Δ/νση : Αμαλιάδος 17 Ταχ. Κώδικας : 115 23 Τηλέφωνο : 2131515.158 ΤELEFAX : 2131515.713 ΕMAIL : dne@prv.ypeka.gr ΘΕΜΑ: Αποδοχή της από 16-05-2018 προσφυγής της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε.» κλπ. Έχοντας υπόψη: 1.- Τις διατάξεις του ν. 1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος» (Α 160), όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του ν. 3010/2002 «Εναρμόνιση του ν. 1650/1986 με τις Οδηγίες 97/11 Ε.Ε. και 96/61 Ε.Ε., διαδικασία οριοθέτησης κλπ.» (Α 91) και ισχύει και ειδικότερα το άρθρο 30 αυτού. 2.- Τις διατάξεις του ν. 4014/2011 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων και ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου κλπ.» (Α 209), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ως και τις διατάξεις του ν. 3937/2011 «Διατήρηση της Βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις» (Α 60). 3. Τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν.3200/1955 (Α /97) «Περί Διοικητικής Αποκέντρωσης». 4.- Την υπ αρ. Αποκεντρωμένης πρωτ. Διοίκησης 1597/19.4.2018 Απόφαση Μακεδονίας-Θράκης, με του Συντονιστή θέμα «Επιβολή διοικητικών προστίμων στην «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ

2 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε» (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) [ΑΦΜ 094549011, Δ.Ο.Υ. ΦΑΕΕ Θεσσαλονίκης] που εδρεύει στην οδό Εγνατίας 127, στη Θεσσαλονίκη, σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 30 του ν. 1650/1986, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, για παράβαση περιβαλλοντικής νομοθεσίας και υποβάθμιση του περιβάλλοντος». 5.- Την από 16.05.2018 προσφυγή της Ανώνυμης Εταιρείας με την Επωνυμία «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε» κλπ η οποία κατατέθηκε στην Κεντρική Υπηρεσία του Υ.Π.Ε.Ν. την 16.5.2018 με αριθμό πρωτ. 29005 και στρέφεται κατά της ανωτέρω υπό στοιχείο (4) απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης. 6.- Την υπ αρ. πρωτ.166769/8.10.2013 τροποποιητική Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) του Γενικού Διευθυντή Περιβάλλοντος ΥΠΕΚΑ (ΑΔΑ:ΒΛΛΡ0-ΡΩΒ) του έργου «Ανισόπεδος Κόμβος (Κ16)» 7.-Την υπ αρ. πρωτ.506813/8378/8.12.2017 απόφαση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Με την ειδική προσφυγή του άρθρου 8 του ν. 3200/1955, όπως ισχύει, ελέγχεται η προσβαλλόμενη απόφαση αποκλειστικά για παράβαση νόμου. Με την υπό κρίση προσφυγή, η Ανώνυμη Εταιρεία με την Επωνυμία «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε.» (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) κλπ στρέφονται κατά της υπό στοιχείο 4 απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης. Με την προσβαλλόμενη πράξη επιβλήθηκε εις βάρος της α προσφεύγουσας πρόστιμο 224.137,00 ευρώ, με την αιτιολογία της παραβίασης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, λόγω απόρριψης ανεπεξέργαστων αστικών λυμάτων από το Α3 αντλιοστάσιο της περιοχής Δενδροποτάμου στον Κόλπο Θεσσαλονίκης, που έχει χαρακτηρισθεί ευαίσθητη περιοχή [σχετικές Κ.Υ.Α. 19661/1982/31.08.99 (Β 1811) και Κ.Υ.Α. 48392/939/02 (Β 405)], κατά παράβαση του άρθρου 10 του ν. 1650/1986 και των άρθρων 4 και 5 της Κ.Υ.Α. 5697/400/31.10.1997. Η α προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι το εις βάρος της πρόστιμο επιβλήθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 2937/2001 (Α 169), καθότι δεν φέρει ευθύνη για τη μη εύρυθμη λειτουργία του επίμαχου δικτύου αγωγών και τη συνεπεία αυτής ρύπανση του Θερμαϊκού Κόλπου, ούτε έχει αρμοδιότητα για την επίλυση του ζητήματος αυτού, αφού για την οριστική του επίλυση απαιτούνται έργα μεγάλης υποδομής τα οποία συμπεριλαμβάνονται στο

3 επενδυτικό πρόγραμμα που οφείλουν να υλοποιούν το Δημόσιο και η Ε.Υ.Α.Θ. Παγίων, καθώς και η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ως προς το έργο μετατόπισης του αγωγού που συνδέει το υπ αριθμ. Α4 αντλιοστάσιο με τον ΚΑΑ. Ό ανωτέρω ισχυρισμός κρίνεται βάσιμος διότι: Με το ν. 2937/2001 και την από 27.7.2001 Τριμερή Σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, της Ε.Υ.Α.Θ. ΠΑΓΙΩΝ και της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε., χορηγήθηκε στην Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. το αποκλειστικό δικαίωμα παροχής ύδρευσης και αποχέτευσης στη γεωγραφική περιοχή της αρμοδιότητας της. Η α προσφεύγουσα «Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.» είναι αποκλειστικά υπεύθυνη σύμφωνα με το άρθρο 5.4. της από 27.7.2001 Τριμερούς Σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, της Ε.Υ.Α.Θ. ΠΑΓΙΩΝ και της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. «. να προβαίνει σε επενδύσεις στο σύστημα εντός της περιοχής αποκλειστικής ευθύνης, πλην των μεγάλων έργων υποδομής, τα οποία περιλαμβάνονται στο επενδυτικό πρόγραμμα που οφείλουν να υλοποιούν το δημόσιο και η Ε.Υ.Α.Θ. ΠΑΓΙΩΝ». Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 5.2 της ιδίας ως άνω Τριμερούς Σύμβασης «το Δημόσιο και η και η Ε.Υ.Α.Θ. ΠΑΓΙΩΝ είναι αποκλειστικά αρμόδιοι και υπεύθυνοι να προβαίνουν σε επενδύσεις στο Σύστημα». Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 6 της ιδίας ως άνω σύμβασης «Η Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.» είναι αρμόδια και υπεύθυνη για την παροχή των υπηρεσιών στους καταναλωτές εντός της περιοχής δραστηριότητας, την με έξοδα και δαπάνες της λειτουργία και συντήρηση του συστήματος». Από τις προαναφερόμενες διατάξεις προκύπτει με σαφήνεια ότι η α προσφεύγουσα «E.Y.A.Θ. Α.Ε» είναι αρμόδια και υπεύθυνη για την παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης και μόνο για τη λειτουργία και συντήρηση του όλου συστήματος, ρητά εξαιρουμένων των μεγάλων έργων υποδομής, για τα οποία αρμόδιο είναι το Ελληνικό Δημόσιο. Από τα στοιχεία του φακέλου της προσβαλλόμενης γίνεται σαφές ότι ο επίμαχος αγωγός για τον οποίο επιβλήθηκε το πρόστιμο, παροχετεύει την αντλούμενη ποσότητα του υπ αριθμ. Α3 υπογείου αντλιοστασίου στην αριστερή όχθη του χειμάρρου Δενδροποτάμου. Ακόμη και αν διακοπεί η εκροή του στον Δενδροπόταμο δεν θα είναι δυνατό να οδηγηθεί η αντλούμενη ποσότητα του στον ΚΑΑ και εν συνεχεία στην ΕΕΛΘ και το βιολογικό καθαρισμό, αλλά αντιθέτως η αντλούμενη αυτή ποσότητα θα υπερχειλίζει σε

4 κάποια άλλη περιοχή, λόγω μη ολοκλήρωσης μέχρι σήμερα του ακροτελεύτιου έργου σύνδεσης των αντλιοστασίων με τον ΚΑΑ. Το Α3 αντλιοστάσιο αποτελεί τμήμα μια σειράς τεσσάρων (4) αντλιοστασίων (Α1, Α2, Α3 και Α4), τα οποία κατασκευάστηκαν κατά τη δεκαετία του 1990 από το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ με το συντονισμό της Ειδικής Υπηρεσίας Δημόσιων Έργων Ύδρευσης Αποχέτευσης και Επεξεργασίας Λυμάτων Μείζονος Περιοχής Θεσσαλονίκης, που είχε συσταθεί για το συγκεκριμένο έργο, και μετά την κατασκευή τους παραδόθηκαν στην προσφεύγουσα, προκείμενου να τα εντάξει στο αποχετευτικό της σύστημα. Μέχρι το αντλιοστάσιο Α3 τα λύματα θα ωθούνται συνεχώς και αδιαλείπτως, χωρίς καμία διακοπή, όμως μετά το επίδικο Α3 αντλιοστάσιο δεν έχει κατασκευαστεί ο ΚΑΑ, μέσω του οποίου τα λύματα θα οδηγούνται στην ΕΕΛΘ. Η κατασκευή του δευτέρου αυτού κλάδου του ΚΑΑ εντάσσεται αναμφισβήτητα στα μεγάλα έργα υποδομής, στα οποία είχε ενταχθεί και η κατασκευή του πρώτου κλάδου του ΚΑΑ και ανήκει στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Ελληνικού Δημοσίου και πάντως όχι στην αρμοδιότητα της α προσφεύγουσας. Σχετικά με την αδυναμία λειτουργίας του συστήματος αγωγών στη διαδρομή από το Α3 αντλιοστάσιο προς το Α4, εκκρεμεί μέχρι σήμερα τόσο η κατασκευή του δεύτερου αυτού κλάδου του ΚΑΑ, ο οποίος ανήκει ως σημαντικό έργο υποδομής στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Ελληνικού Δημοσίου, όσο και το έργο της μετατόπισης του αγωγού που συνδέει το υπ αριθμ. Α4 αντλιοστάσιο με τον ΚΑΑ, το οποίο καταστράφηκε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας κατά την υλοποίηση από αυτήν του έργου κατασκευής του ανισόπεδου οδικού κόμβου Κ16 «Ανισόπεδος κόμβος (Κ16) στην Εσωτερική Περιφερειακή οδό και τον Αυτοκινητόδρομο Πατρών Αθηνών - Θεσσαλονίκης» και για το οποίο υπεύθυνη να το χρηματοδοτήσει είναι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία έχει ήδη συντάξει και εγκρίνει τη σχετική μελέτη μετατόπισης με την υπ αριθμ. πρωτ. 506813/8378/8.12.2017 απόφασή της. Κατόπιν των ανωτέρω, η α προσφεύγουσα έχει ευθύνη μόνο για τη λειτουργία και συντήρηση του συστήματος αποχέτευσης ακάθαρτων και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει την ευθύνη για την αργοπορία κατασκευής των μεγάλων έργων υποδομής, τα οποία πρέπει να υλοποιηθούν από το Ελληνικό Δημόσιο και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και συνεπώς εσφαλμένα της έχει επιβληθεί το υπό κρίση

5 πρόστιμο για υποτιθέμενες παραλείψεις της, ενώ δεν είναι αρμόδια για τα έργα που υπολείπονται να εκτελεστούν. Επίσης, οι προσφεύγοντες επικαλούνται ότι κατά παράβαση του δικαιώματος της προηγούμενης ακρόασης, που θεσπίζεται από το αρ. 6 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν.2690/99 ΦΕΚ Α 45) και κατοχυρώνεται από το άρθρο 20 παρ. 2 του Συντάγματος, δεν κλήθηκαν από τη Διοίκηση, πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, ώστε να εκφράσουν τις απόψεις τους αναφορικά με την προσαπτόμενη σε αυτούς παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και το ύψος του επιβληθέντος προστίμου. Ο ισχυρισμός αυτός κρίνεται βάσιμος, διότι από τα στοιχεία του φακέλου και το με αρ. πρωτ. 4638/5.6.2018 έγγραφο απόψεων του Τμήματος Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Κεντρικής Μακεδονίας προκύπτουν τα ακόλουθα: α) η α προσφεύγουσα ενημερώθηκε αρχικά με την υπ αριθμ. 0246/4.7.2017 Έκθεση Έλεγχου της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Π.Μ.Κ. ότι κατά την από 4.7.2017 αυτοψία της Δ/νσης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Μ.Ε. Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, λήφθηκαν δείγματα από την περιοχή Δενδροποτάμου (περιοχή δραστηριότητας της ΕΥ.Α.Θ. Α.Ε.) στο ύψος του κόμβου του Σταθμού ΚΤΕΛ. β) Με το Α.Π.οικ 9860(236)/8.1.2018 έγγραφο του Τμήματος Περιβάλλοντος και Υδρονομίας της Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Μ.Ε. Θεσσαλονίκης, η προσφεύγουσα ενημερώθηκε για τα αποτελέσματα των αναλύσεων που πραγματοποιήθηκαν στα ληφθέντα δείγματα, από τα οποία προέκυψε ότι τα υγρά απόβλητα που διατίθενται από την Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. μέσω του αντλιοστασίου Α3 είναι ανεπεξέργαστα λύματα και ζητήθηκε από την προσφεύγουσα να καταθέσει απόψεις επί του θέματος, τις οποίες και υπέβαλε με το με αρ. πρωτ. ΔΕΔΑ101/01561/2.2.2018 έγγραφό της. Μετά την υποβολή από την α προσφεύγουσα των προαναφερομένων απόψεων της την 2.2.2018, δεν έλαβε αυτή καμία απολύτως κλήση σε απολογία ακρόαση ή έστω ενημέρωση μέχρι και την 19.4.2018, όταν και της επιβλήθηκε το επίμαχο πρόστιμο. Δεν της δόθηκε η δυνατότητα να εκφράσει τις απόψεις και τους ισχυρισμούς της σχετικά με την πρόθεση της διοίκησης να της επιβάλει διοικητικές κυρώσεις λόγω παραβίασης εκ μέρους της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, πολλώ δε μάλλον όταν οι προαναφερόμενες δυο (2) ενημερώσεις και η υποβολή των από 2.2.2018 απόψεών της δεν

6 έγιναν στον Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης, που επέβαλε το επίμαχο πρόστιμο, αλλά στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (Τμήμα Περιβάλλοντος και Υδρονομίας της Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Μ.Ε. Θεσσαλονίκης). Τα έγγραφα αλληλογραφία της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. προς την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να θεωρηθούν απολογία ακρόαση της α προσφεύγουσας μετά από κλήση της διοίκησης, σχετικά με την πρόθεση της τελευταίας να της επιβάλει διοικητικές κυρώσεις λόγω παραβίασης εκ μέρους της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Επομένως, επειδή το δικαίωμα ακρόασης (αρθ. 20 Σ και αρθ. 6 ΚΔΔ) αποβλέπει στην παροχή δυνατότητας στον διοικούμενο, τον οποίο αφορά η δυσμενής διοικητική πράξη, να έχει την ευκαιρία να καταστήσει, κατά πρόσφορο τρόπο, γνωστή την άποψη του ενώπιον του αρμόδιου διοικητικού οργάνου, ούτως ώστε να επηρεάσει τη λήψη από το όργανο αυτό της σχετικής αποφάσεως ύστερα από διαφορετική εμφάνιση ή εκτίμηση του πραγματικού υλικού, για το λόγο αυτό στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχει παραβίαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας και η προσβαλλόμενη είναι ακυρωτέα. Επειδή, μετά τα ανωτέρω, διαπιστώθηκε παράβαση νόμου της προσβαλλόμενης απόφασης κατά το άρθρο 8 του ν.3200/1955, όπως ισχύει. Για τους λόγους αυτούς Α π ο φ α σ ί ζ ο υ μ ε Γίνεται δεκτή η από 16.05.2018 προσφυγή της Ανώνυμης Εταιρείας με την Επωνυμία «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.)» κλπ, κατά το σκεπτικό και ακυρώνεται η προσβαλλόμενη υπ αριθμ. πρωτ. 1597/19.4.2018 απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας Θράκης «Επιβολή διοικητικών κυρώσεων στην Εταιρία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης Α.Ε. (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.)». Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ

7 Κοινοποίηση: 1.- Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης Γενική Διεύθυνση Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Κεντρικής Μακεδονίας Τμήμα Περιβαλλοντικού και Χωρικού Σχεδιασμού Στρωμνίσης 53 542 48 Θεσσαλονίκη (με τα αποσταλέντα στοιχεία). 2.-«ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε» (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) Εγνατίας 127 546 35 Θεσσαλονίκη