Β ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 11 ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Ιατρικη Σχολη Πανεπιστημιου Πατρων ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ - ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ 2 ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο Υπεύθυνοι Σεμιναρίου: Μ. ΕΛΙΣΑΦ, Δ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ, Θ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΔΗΣ «Διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας και των ηλεκτρολυτών» Υπό την Αιγίδα της Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών Διευθυντής: Καθηγητής Χ. Γώγος ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Χορηγούνται 6 μόρια Συνεχιζόμενης ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ Ταχ. Γραφείο ΠΑΤΡΑΣ 4 Αριθμός Άδειας 30/2010 Μ. ΠΑΠΑΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ - Π. ΑΝΔΡΙΚΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ Ο.Ε. ÁÖÌ: 998220889, ÄÏÕ: Α Πατρών Αυστραλίας 88, 26442 Πάτρα 9-10 Νοεμβρίου 2012 Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών Ιατρικής Εκπαίδευσης (C.M.E. Credits) 1
ΔιαταραχEς της οξεοβασικhς ισορροπiας και των ηλεκτρολυτων ΠΡΟΛΟΓΟΣ Οι διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας και των ηλεκτρολυτών είναι συχνές στην κλινική πράξη και επηρεάζουν σημαντικά τη νοσηρότητα και θνητότητα των ασθενών. Η κατανόηση επομένως των υποκείμενων παθοφυσιολογικών μηχανισμών και η σωστή αντιμετώπισή τους, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Στο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο, θα συζητηθούν οι διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας και των ηλεκτρολυτών και με την παρουσίαση κλινικών περιστατικών, θα επιχειρηθεί η μεθοδική ανάλυση του τρόπου με τον οποίο επιτυγχάνεται η σωστή διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπισή τους. Το παρόν Σεμινάριο, είναι το 11ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο των διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας και των ηλεκτρολυτών που οργανώνεται από τη Β Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική του Νοσοκομείου Ιωαννίνων και παράλληλα είναι το 2ο Εκπαιδευτικό Σεμινάριο που οργανώνεται από το Νεφρολογικό Κέντρο και το Ενδοκρινολογικό Τμήμα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών. Μ. Ελισάφ Δ. Γούμενος Θ. Αλεξανδρίδης Καθηγητής Παθολογίας Καθηγητής Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Παθολογίας-Νεφρολογίας Παθολογίας-Ενδοκρινολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ιατρικής Σχολής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών Πανεπιστημίου Πατρών 3
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Εκειο ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2012 16.45 Έναρξη Δ. Γούμενος, Θ. Αλεξανδρίδης Χαιρετισμός Χ. Γώγος Οξεοβασική Ισορροπία Προεδρείο: Α. Βαγενάκης, Κ. Φίλος 17.00-17.45 Φυσιολογία οξεοβασικής ισορροπίας Ερμηνεία αερίων αίματος Κ. Μαυροματίδης 17.45-18.10 Αναπνευστική οξέωση και αλκάλωση Κ. Σπυρόπουλος 18.10-18.40 Μεταβολική οξέωση Χ. Μηλιώνης 18.40-19.00 Μεταβολική αλκάλωση Ε. Παπαχρήστου 19.00-19.30 Μικτές διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας Κ. Φουρτούνας Διάλειμμα 19.50-21.20 Φροντιστήριο (Διαταραχές Οξεοβασικής Ισορροπίας) Μ. Ελισάφ 4 2 ο Εκπαιδευτικo Σεμινaριο
Σάββατο 10 Νοεμβρίου 2012 Ηλεκτρολυτικές Διαταραχές Ι Προεδρείο: Θ. Αλεξανδρίδης, Κ. Φουρτούνας 09.00-09.30 Ομοιοστασία νατρίου και ύδατος Δ. Γούμενος 09.30-10.00 Υπονατριαιμία Γ. Λιάμης 10.00-10.30 Υπερνατριαιμία Γ. Λιάμης Διάλειμμα Ηλεκτρολυτικές Διαταραχές ΙΙ Προεδρείο: Χ. Γώγος, Δ. Γούμενος 11.00-11.30 Ομοιοστασία του καλίου Π. Καλλιακμάνη 11.30-12.00 Υποκαλιαιμία Ε. Σαββιδάκη 12.00-12.30 Υπερκαλιαιμία Ε. Λυμπερόπουλος 12.30-13.00 Διαταραχές ασβεστίου Θ. Αλεξανδρίδης Ελαφρύ Γεύμα Προεδρείο: Δ. Γούμενος, Θ. Αλεξανδρίδης 14.30-16.30 Φροντιστήριο (Διαταραχές Νατρίου και Καλίου) Μ. Ελισάφ Διάλειμμα 17.00-18.00 Δορυφορικό Συμπόσιο (Abbott Hellas & Sanofi) Νεότερα δεδομένα στις δράσεις της Βιταμίνης D Προεδρείο: Θ. Αλεξανδρίδης, Δ. Γούμενος Ο ρόλος της Βιταμίνης D στο μεταβολισμό του ασβεστίου και των οστών στα φυσιολογικά άτομα και σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Θ. Αλεξανδρίδης Πλειοτροπικές δράσεις της Βιταμίνης D Αντιμετώπιση διαταραχών ασβεστίου, φωσφόρου και παραθορμόνης στη χρόνια νεφρική νόσο Δ. Γούμενος 5
ΟΜΙΛΗΤΕΣ - ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ Θ. Αλεξανδρίδης Καθηγητής Παθολογίας Ενδοκρινολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Διευθυντής Ενδοκρινολογικού Τμήματος Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Α. Βαγενάκης Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών Δ. Γούμενος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Διευθυντής Νεφρολογικού Κέντρου Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Χ. Γώγος Καθηγητής Παθολογίας Λοιμωξιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών, Πρόεδρος Ιατρικού Τμήματος Πανεπιστημίου Πατρών Μ. Ελισάφ Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Διευθυντής Β Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων Π. Καλλιακμάνη Επιμελήτρια Α, Νεφρολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Γ. Λιάμης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ε. Λυμπερόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κ. Μαυροματίδης Διευθυντής Νεφρολογικού Τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής 7
ΟΜΙΛΗΤΕΣ - ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ Χ. Μηλιώνης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ε. Παπαχρήστου Επιμελητής Α, Νεφρολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Ε. Σαββιδάκη Επιμελήτρια Α, Νεφρολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Κ. Σπυρόπουλος Καθηγητής Παθολογίας - Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών Κ. Φίλος Καθηγητής Αναισθησιολογίας και Εντατικής Θεραπείας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών, Διευθυντής Πανεπιστημιακής Κλινικής Αναισθησιολογίας και Εντατικής Θεραπείας Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών Κ. Φουρτούνας Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας - Νεφρολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών 8 2 ο Εκπαιδευτικo Σεμινaριο
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΠΟΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ Το Σεμινάριο θα διεξαχθεί στο Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Οι εγγραφές θα πραγματοποιηθούν στη ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ του Σεμιναρίου, την Παρασκευή 9 Νοεμβρίου 2012 από τις 16.30. Η συμμετοχή στο Σεμινάριο είναι ΔΩΡΕΑΝ και περιλαμβάνει: Παρακολούθηση του επιστημονικού προγράμματος Παραλαβή CD με τις ομιλίες και Εκπαιδευτικού Φυλλαδίου με τα πρακτικά του Σεμιναρίου Παραλαβή folder με το πρόγραμμα, μπλοκ, στυλό και το υπόλοιπο υλικό Χορήγηση του Πιστοποιητικού παρακολούθησης με τη λήξη του Σεμιναρίου Προσφορά καφέ κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ΤΕΧΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Στο χώρο της ημερίδας θα λειτουργεί γραμματεία δοκιμής διαφανειών, στην οποία πρέπει να παραδίδεται το υλικό παρουσιάσεων σε ηλεκτρονική μορφή, τουλάχιστον μισή ώρα πριν από την παρουσίαση. 9
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΜΟΡΙΟΔΟΤΗΣΗ Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος χορηγεί 6 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης στο Επιστημονικό Πρόγραμμα του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου «Διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας και των ηλεκτρολυτών». ΕΚΘΕΣΗ Στο χώρο του σεμιναρίου θα λειτουργεί έκθεση φαρμακευτικών προϊόντων και βιβλίων. Πληροφορίες - Γραμματεία: Congress World AΘΗΝΑ: Μιχαλακοπούλου 27, 115 28 Αθήνα, Τηλ.: 210 7210001, 210 7210052, Fax: 210 7210051, www.congressworld.gr, info@congressworld.gr ΠΑΤΡΑ: Αυστραλίας 88, 264 42 Πάτρα, Τηλ.: 2610 450237, Fax:2610 462318, www.congressworld-patra.gr, patra@congressworld.gr 10 2 ο Εκπαιδευτικo Σεμινaριο
Β ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Ιατρικη Σχολη Πανεπιστημιου Πατρων ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ - ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ 2 ο EÊÐÁÉÄÅÕÔÉÊÏ ÓÅÌÉÍÁÑÉÏ Διαταραχές της οξεοβασικής ισορροπίας και των ηλεκτρολυτών Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών 9-10 Nοεμβρίου 2012 ÄÅËÔÉÏ ÓÕÌÌÅÔÏ ÇÓ Óáò ðáñáêáëïýìå íá óõìðëçñþóåôå ìå ÊÅÖÁËÁÉÁ ãñüììáôá ôç öüñìá êáé íá ôç óôåßëåôå óôç ãñáììáôåßá ôïõ Óõíåäñßïõ: Πληροφορίες - Γραμματεία: Congress World AΘΗΝΑ: Μιχαλακοπούλου 27, 115 28 Αθήνα, Τηλ.: 210 7210001, 210 7210052, Fax: 210 7210051, www.congressworld.gr, info@congressworld.gr ΠΑΤΡΑ: Αυστραλίας 88, 264 42 Πάτρα, Τηλ.: 2610 450237, Fax:2610 462318, www.congressworld-patra.gr, patra@congressworld.gr ÐÑÏÓÙÐÉÊÁ ÓÔÏÉ ÅÉÁ Åðþíõìï:... ¼íïìá... Äéåýèõíóç (êáôïéêßáò):... Ðüëç:... Ô.Ê. (áðáñáßôçôïò):... Ôçë. Ïéêßáò:... Tçë. Åñãáóßáò:... Fax:...e-mail:... Çìåñïìçíßá... ÕðïãñáöÞ... 11
Προς την γραμματεία του Εκπαιδευτικού Σεμιναρίου CONGRESS WORLD Αυστραλίας 88, 264 42 Πάτρα Τηλ.: 2610 450237, Fax: 2610 462318 www.congressworld-patra.gr e-mail: patra@congressworld.gr