ΕΣΠΑ 2014-2020 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΕΠΑΝΕΚ ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (ΠΑΒΕΤ) Το ΠΑΒΕΤ απευθύνεται σε επιχειρήσεις κάθε μεγέθους ή σε συμπράξεις ανεξάρτητων μεταξύ τους επιχειρήσεων (με δυνατότητα ανάθεσης τμήματος του έργου, υπεργολαβικά, σε φορείς εκτέλεσης ΕΤΑ) για την υλοποίηση έργων Ε&Τ σε εστιασμένους τομείς, 1. Αγροδιατροφή, 2.Υγεία & Φάρμακα, 3.Περιβάλλον & Βιώσιμη Ανάπτυξη, 4 Ενέργεια Επιλέξιμες Επιχειρήσεις Eλληνικές επιχειρήσεις (ΑΕ, ΕΠΕ, ΟΕ, ΕΕ, ΙΚΕ του ιδιωτικού ή/και του δημοσίου τομέα, καθώς και αγροτικοί συνεταιρισμοί ή ενώσεις/συμπράξεις αυτών) οποιουδήποτε μεγέθους, οι οποίες κατά την ημερομηνία υποβολής της πρότασής τους έχουν κλείσει μία τουλάχιστον ετήσια οικονομική χρήση. Δίνεται η δυνατότητα τμήμα του έργου να εκτελείται, επί συμβάσει (υπεργολαβία), από φορείς εκτέλεσης Έρευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΤΑ). Ως φορείς ΕΤΑ (Νομικά πρόσωπα) νοούνται οι παρακάτω: 1. ΑΕΙ (Πανεπιστήμια, Τ.Ε.Ι.), Δημόσια Ερευνητικά Κέντρα ή Ινστιτούτα. 2.Ερευνητικά Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα και Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας των ΤΕΙ. 3.Φορείς του άρθρου 12 του Ν.3297/23.12.2004. 4.Εξειδικευμένες Επιχειρήσεις. 5. Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Όρια προϋπολογισμού ανά έργο και ποσοστά ενίσχυσης Α. Μία (1) ή δύο (2) επιχειρήσεις - Έως 400.000 Β. Τουλάχιστον τρεις (3) ανεξάρτητες μεταξύ τους επιχειρήσεις - Έως 800.000 Επιλέξιμες Δαπάνες 1. Δαπάνες προσωπικού (επιστήμονες, ερευνητές, τεχνικοί, και λοιπό προσωπικό υποστήριξης) που θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες υλοποίησης του έργου. 2. Δαπάνες για αγορά οργάνων και εξοπλισμού, που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά και σε μόνιμη βάση στο έργο. 3. Δαπάνες για αγορά τεχνολογίας-τεχνογνωσίας, που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την ερευνητική δραστηριότητα. 4. Δαπάνες για έρευνα επί συμβάσει από νομικά και φυσικά πρόσωπα (σε ποσοστό έως 35% του συνολικού προϋπολογισμού κάθε δικαιούχου, ή έως το 50% στη περίπτωση τριών ανεξάρτητων ΜΜΕ). 5. Συμπληρωματικά γενικά έξοδα (π.χ. έξοδα ταξιδίων, προβολής των δραστηριοτήτων του έργου, και αναλώσιμα). 6. Δαπάνες κατοχύρωσης δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας (ισχύει μόνο για ΜΜΕ). Κατηγορία Έρευνας Βιομηχανική Έρευνα (1 ή 2 ανεξάρτητεςεπιχειρήσεις) Βιομηχανική Έρευνα. Εφόσον περιλαμβάνει συνεργασία μεταξύ 3 τουλάχιστον ανεξάρτητων επιχ/σεων και πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: - καμία μεμονωμένη επιχείρηση δεν φέρει πάνω από το 70% των επιλέξιμων δαπανών του έργου - υπάρχει συνεργασία με τουλάχιστον μία ΜμΕ Πειραματική Ανάπτυξη (1 ή 2 ανεξάρτητες επιχειρήσεις) Πειραματική Ανάπτυξη. Εφόσον και στην περίπτωση του έργου πειραματικής ανάπτυξης καλύπτεται η παραπάνω προϋπόθεση της αντίστοιχης κατηγορίας βιομηχανικής έρευνας (σύμπραξη 3 τουλάχιστον επιχειρήσεων). Μικρές Μεσαίες Μεγάλες επιχ/σεις επιχ/σεις επιχ/σεις 70% 60% 50% 80% 75% 65% 45% 35% 25% 60% 50% 40% Όροι Συμμετοχής και Διαδικασία Υποβολής Προτάσεων Η ενίσχυση για τις δαπάνες κατοχύρωσης με διπλώματα ευρεσιτεχνίας για τις ΜΜΕ κυμαίνεται στο 50%. Η ιδιωτική συμμέτοχή των επιχειρήσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει ανά έτος το 50% του μέσου ύψους των κύκλων εργασιών της για τα τρία τελευταία έτη, όπως προκύπτει από τους δημοσιευμένους ισολογισμούς ή ισοδύναμα οικονομικά στοιχεία. Κάθε επιχείρηση μπορεί να υποβάλει μέχρι δύο (2) προτάσεις είτε μεμονωμένα είτε ως εταίρος σε ομαδικό σχήμα. Στο παράρτημα Ι, παρουσιάζονται αναλυτικά οι προτεραιότητες των τεσσάρων θεματικών τομέων του προγράμματος. Διάρκεια έργων Η χρονική διάρκεια ενός προτεινόμενου έργου μπορεί να κυμαίνεται από 12 έως 24 μήνες. Διαδικασία υποβολής προτάσεων Η υποβολή γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας της ΓΓΕΤ, κατόπιν εγγραφής και δημιουργίας <<λογαριασμού χρήστη>> Αξιολόγηση προτάσεων Οι προτάσεις αξιολογούνται από 5μελείς επιτροπές αξιολόγησης, τα μέλη των οποίων ορίζονται από την ΓΓΕΤ. Ιδιαίτερη βαρύτητα στη διαδικασία αξιολόγησης προσδίδεται σε θέματα όπως: Ποιότητα-αξιοπιστία των φορέων (συντελεστής βαρύτητας 25%): αξιολόγηση του οργανωτικού σχήματος, της δυνατότητας τεχνικής, διοικητικής και οικονομικής υποστήριξης του έργου, καθώς και της εμπειρίας και αξιοπιστίας/καταλληλότητας των gram1314 Σελίδα 1
συντελεστών του έργου. Επιστημονική και τεχνολογική ποιότητα πρότασης (συντελεστής βαρύτητας 35%): ποιότητα και αρτιότητα πρότασης, αποτελεσματικότητα και καταλληλότητα της προτεινόμενης μεθοδολογίας-τεχνολογίας, εφικτότητα έργου, σαφήνεια παραδοτέων. Επιπτώσεις και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων (Συντελεστής βαρύτητας 40%): ικανότητα φορέων να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα της έρευνας και η γενικότερη επίδραση του έργου στην παραγωγική διαδικασία/ αύξηση της ανταγωνιστικότητας των συμμετεχουσών επιχειρήσεων και οι επιπτώσεις στην οικονομία και κοινωνία ή το περιβάλλον. Η ΑΤΛΑΝΤΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ Α.Ε. έχει σημαντική εμπειρία και εξειδίκευση σε Ευρωπαϊκά Ερευνητικά προγράμματα έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, και είναι σε θέση να αναλάβει, όχι μόνο την εκπόνηση και υποβολή της πρότασής σας, αλλά και το συνολικό σχεδιασμό και τη μελέτη του έργου, καθώς και τη διαχείριση της υλοποίησης με εξειδικευμένους συνεργάτες. Υπεύθυνοι επικοινωνίας Θεσσαλονίκης: Γρηγόρης Καλαμακίδης τηλ. 2310 531000 εσωτ. 107 κιν.6944914330 email: kalamakidis@atlantisresearch.gr Νίκος Δάλλας, τηλ. 2310 531000 εσωτ. 155 κιν. 6957 831464, e-mail: dallas@atlantisresearch.gr Υπεύθυνος επικοινωνίας Αθηνών: Τάσος Τζιφοπανόπουλος, τηλ. 210 6563800 e-mail: tzifopanopoulos@atlantisresearch.gr Υπεύθυνη επικοινωνίας Κρήτης: Ελίνα Βασσάλου, τηλ. 2810 542700, κιν. 6944 296741, e-mail: vassalou@atlantisresearch.gr Υπεύθυνος επικοινωνίας Αγρινίου: Νίκος Μαστρογιάννης, τηλ. 26410 44010, κιν. 6945 790712, e-mail: mastrogiannis@atlantisresearch.gr Υπεύθυνος επικοινωνίας Κεντρικής Ελλάδας: Χρήστος Βαγενάς, Τηλ: 22310 23270, κιν. 6972822920 e-mail: vagenas@atlantisresearch.gr ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Οι προτεραιότητες στο πλαίσιο των οποίων θα ενισχυθούν προτάσεις στους τέσσερις (4) θεματικούς τομείς που εστιάζεται η δράση είναι: 1. Αγρο-διατροφή 1.1. Βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης των αγροτικών προϊόντων φυτικής, ζωικής παραγωγής στις διεθνείς αγορές 1.1.1 Ανάδειξη και βελτίωση των μοναδικών χαρακτηριστικών των ελληνικών προϊόντων της πρωτογενούς παραγωγής με έμφαση στην ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων 1. Ανάπτυξη μεθόδων & τεχνολογιών για τον έλεγχο της αυθεντικότητας (authentication) προϊόντων στόχων και ταυτοποίηση της γεωγραφικής προέλευσης εγχώριων αγροτικών προϊόντων με σύγχρονες τεχνικές 2. Διερεύνηση και προσθήκη της παραγωγής υδατοκαλλιεργειών με είδη που επιτρέπουν την εύκολη μεταποίηση και την πρόσβαση σε νέες αγορές 1.1.2 Αύξηση της παραγωγικότητας της φυτικής και ζωικής παραγωγής και της μεταποίησης 1 Βελτίωση της παραγωγικότητας της φυτικής, ζωικής και των υδατοκαλλιεργειών μέσω προγραμμάτων γενετικής επιλογής για την παραγωγή πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού, γόνου 2 Ανάπτυξη του ελληνικού θερμοκηπίου και συστημάτων υδροπονίας με την αξιοποίηση των βασικών τεχνολογιών εφαρμογής (ΤΠΕ, υλικά, μηχανολογία, νανοτεχνολογία κλπ.) 3 Γεωργία ακριβείας στις συνθήκες της χώρας (κλίμα και επιχειρηματική οργάνωση παραγωγής) 4 Ανάπτυξη ολοκληρωμένων ή/και βιολογικών συστημάτων παραγωγής και εκτροφής (π.χ. εκτροφή ακριβείας, βιολογική εκτροφή, πρότυπες μεθοδολογίες εκτροφής) στις συνθήκες της χώρας 5 Αξιοποίηση της βιοποικιλότητας και των απορριπτόμενων της αγροτικής παραγωγής για την παραγωγή ζωοτροφών/ ιχθυοτροφών υψηλής διατροφικής αξίας 6 Βελτίωση της αναπαραγωγικής ικανότητας των ζώων που εκτρέφονται στη χώρα και εντάσσονται στις αναπτυξιακές προτεραιότητες (γηγενείς και εισαγόμενες φυλές) 7 Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών εκτροφής σε συνθήκες ανοικτής θάλασσας. Έρευνα για τη χρήση κατάλληλων υλικών, αυτοματισμοί και τεχνολογίες εκτροφής, καθώς και ανάπτυξη μεθόδων για την αξιοποίηση του θαλάσσιου πλούτου με συνύπαρξη δραστηριοτήτων και σε πολυχρηστικές πλατφόρμες ανοικτής θάλασσας 1.2. Βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης των ελληνικών μεταποιημένων προϊόντων στις διεθνείς αγορές 1.2.1 Ανάδειξη και βελτίωση των μοναδικών χαρακτηριστικών των ελληνικών μεταποιημένων προϊόντων με έμφαση στην ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων gram1314 Σελίδα 2
1 Βελτίωση της ποιότητας και της διατηρησιμότητας καθώς και της ασφάλειας των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων και των προϊόντων υδατοκαλλιεργειών, των ποτών και των ζωοτροφών με την ανάπτυξη και χρήση βελτιωμένων μεθοδολογιών ελέγχου. 2 Ανάπτυξη και χρήση γρήγορων και χαμηλού κόστους μεθόδων ελέγχου (non-destructive, non-invasive) και ανίχνευσης βιολογικών, χημικών και φυσικών κινδύνων (όπως μόνιμοι οργανικοί επιμολυντές, βαρέα μέταλλα, perfluorinated compounds και τοξίνες) στα τρόφιμα και στη διατροφική αλυσίδα 3 Ανάπτυξη συσκευών, τεχνικών και συστημάτων διαχείρισης πληροφοριών που επιτρέπουν την άμεση (in-on-at line,) παρακολούθηση και αξιολόγηση συγκεκριμένων ποιοτικών χαρακτηριστικών, των πρώτων υλών αλλά και επιμέρους διαφόρων σταδίων τους καθώς και των άμεσων αποφάσεων ώστε να εξασφαλίζεται η τελική ποιότητα και ασφάλεια των τροφών. Σύνδεση με το διαδίκτυο 4 Έρευνα για την ορθολογικότερη διαχείριση της τροφικής αλυσίδας (από το χωράφι στο πιάτο) με την αναβάθμιση των συστημάτων και εργαλείων για την ιχνηλασιμότητα, τη διασφάλιση της γνησιότητας των τροφίμων, την ταχεία και έγκαιρη εκτίμηση της ασφάλειας και ποιότητας τους 5 Ανάπτυξη, παραγωγή και προώθηση στην αγορά νέων καινοτόμων προϊόντων με σύγχρονες μεθόδους παραγωγής που θα στηρίζονται σε παραδοσιακά προϊόντα της μεσογειακής διατροφής ( Back to the future ). Στρατηγικός στόχος είναι παλιά, ίσως και ξεχασμένα προϊόντα ή προϊόντα που παράγονται σε πολύ μικρή οικογενειακή κλίμακα, να αναπαραχθούν υπό τις νέες σύγχρονες τεχνολογικές συνθήκες και να προωθηθούν στις παγκόσμιες αγορές ως νέα 6 Αναγνώριση, απομόνωση και λειτουργικός χαρακτηρισμός βιο-δραστικών μορίων από φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά - θαλάσσιους οργανισμούς με φαρμακευτικό/ αρωματικό/ καλλυντικό ενδιαφέρον ή και ως πρόσθετα τροφίμων 7 Μέθοδοι παραλαβής και ενσωμάτωσης βιο-λειτουργικών ουσιών χωρίς απώλεια της δραστικότητας τους σε καινοτόμα λειτουργικά τρόφιμα υψηλής προστιθέμενης αξίας. 8 Κατάργηση χημικών πρόσθετων στα μεταποιημένα τρόφιμα με νέες μεθόδους επεξεργασίας ή και αντικατάστασή τους με συστατικά φυσικής προέλευσης 9 Διερεύνηση του μικροβιακού πλούτου (βακτήρια, ζύμες, μύκητες) από την άγρια ελληνική χλωρίδα με σκοπό να χρησιμοποιηθούν ως εναρκτήριες ή προστατευτικές ή προβιοτικές καλλιέργειες για την παραγωγή με ζύμωση τροφίμων με ειδικά χαρακτηριστικά, ή για την παραγωγή βιοτεχνολογικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας 1.2.2 Αύξηση της παραγωγικότητας της μεταποίησης 1 Ανάπτυξη και εφαρμογή σύγχρονων υπολογιστικών εργαλείων για τη βελτιστοποίηση των γραμμών επεξεργασίας των τροφίμων 2 Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών επεξεργασίας (συμπεριλαμβανομένης της συσκευασίας) προϊόντων υδατοκαλλιέργειας, τροφίμων και ζωοτροφών, Έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη και εφαρμογή νέων ήπιων μεθόδων επεξεργασίας, έξυπνης και ενεργού συσκευασίας. Συσκευασίες φιλικές προς το περιβάλλον (π.χ. βιοδιασπόμενες) 3 Ανάπτυξη νέων τεχνικών συντήρησης των τροφίμων συμπεριλαμβανομένων της τεχνικής των εμποδίων (hurdle technology) και της ενεργούς συσκευασίας (active packaging) για τον έλεγχο παθογόνων και άλλων βακτηρίων 4 Μελέτη και εφαρμογή μοντέλων για την πρόβλεψη της διάρκειας ζωής ελληνικών προϊόντων σε βιομηχανικό επίπεδο. 5 Ανάπτυξη νέων προϊόντων που περιέχουν βιοενεργά συστατικά από την ελληνική χλωρίδα και τους θαλάσσιους οργανισμούς (π.χ. φυσικά χρώματα, αντιοξειδωτικά, γλυκαντικές ουσίες κ.ά). Ανάπτυξη μεθόδων για την παραλαβή των συστατικών αυτών και την ενσωμάτωσή τους στο τελικό προϊόν χωρίς να χάσουν τις βιοενεργές ιδιότητές τους. 6 Μελέτη και ανάπτυξη προϊόντων με πρώτες ύλες που είναι μοναδικές στην Ελλάδα, δηλαδή από αυτόχθονες φυλές ζώων ή από γηγενείς ποικιλίες φυτών 7 Ανάπτυξη (νέων) σύγχρονων τεχνικών και εφαρμογή ολοκληρωμένων συστημάτων (π.χ. ιχνηλασιμότητα, πρόβλεψη της διάρκειας ζωής, εκτίμηση της επικινδυνότητας) κατά την παραγωγή, διακίνηση, διάθεση και κατανάλωση των τροφίμων με στόχο τον αποτελεσματικό εντοπισμό και την εξάλειψη των ενδεχόμενων κινδύνων για την υγεία των καταναλωτών 1.3. Αειφόρα διαχείριση της πρωτογενούς παραγωγής και μεταποίησης 1 Βελτίωση του βαθμού απόδοσης και εφαρμογή τεχνικών εξοικονόμησης ενέργειας και νερού στη μεταποίηση με στόχο τη μείωση του κόστους παραγωγής, την εξοικονόμηση πόρων και τη διατήρηση του περιβάλλοντος. 2 Ανάπτυξη και εφαρμογή τεχνολογιών για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριπτόμενων υλικών από την αγροτική παραγωγή, τις υδατοκαλλιέργειες και τη μεταποίηση, όπως τεχνολογίες για ολοκληρωμένη αξιοποίηση αγροτικών προϊόντων, μηδενικής απόρριψης φυσικών πόρων διαχείρισης και αξιοποίησης στερεών υλών, νέες τεχνολογίες με σύνθεση διεργασιών gram1314 Σελίδα 3
3 Ανάπτυξη ολοκληρωμένων συστημάτων επεξεργασίας (βιο-διυλιστήρια) που συνδυάζουν την παραγωγή τροφίμων με την αξιοποίηση των αποβλήτων και παραπροϊόντων της βιομηχανίας τροφίμων για παραγωγή ενέργειας καθώς και προϊόντων προστιθέμενης αξίας 2. Υγεία και Φάρμακα 2.1. Ανάπτυξη νέων διεθνώς ανταγωνιστικών φαρμακευτικών προϊόντων και ιατρικών τεχνολογιών 2.1.1 Ανάπτυξη νέων μορφών χορήγησης φαρμάκων και βελτιωμένη μορφοποίηση φαρμάκων. 2.1.2 Συνδυασμοί φαρμάκων, συνδυασμοί τρόπου χορήγησης φαρμάκων. 2.1.3 Ανάδειξη και επιβεβαίωση νέων θεραπευτικών στόχων (επαναστόχευση) και βιοδεικτών (προγνωστικών, διαγνωστικών και θεραπευτικών). 2.1.4 Ανάπτυξη νέων φαρμάκων, εστιασμένες δραστηριότητες έρευνας στα πρώτα στάδια παραγωγής φαρμάκων (ανάπτυξη μικρών μορίων, φυσικών προϊόντων, αντισωμάτων, χημειοπληροφορική, in vitro δοκιμές, προκλινικές δοκιμές). 2.2. Ανάπτυξη διεθνώς ανταγωνιστικών προηγμένων συστημάτων, εφαρμογών και υπηρεσιών στο χώρο της υγείας Ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών υγείας, καινοτόμων ιατρικών, διαγνωστικών και απεικονιστικών υπηρεσιών και βιο-πληροφορικής: 2.2.1 Ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και εφαρμογών με ψηφιακό περιεχόμενο όπως κινητές εφαρμογές και βιοαισθητήρες (mobile health & biosensors) και ανάπτυξη εύχρηστων, διαγνωστικών μεθόδων. 2.2.2 Βιο-απεικόνιση (Bio-imaging/ Biomedical imaging): Τεχνολογίες μη επεμβατικής απεικόνισης για την ανίχνευση, διάγνωση και παρακολούθηση νοσημάτων καθώς και μοριακών αλληλεπιδράσεων σε ζωντανά κύτταρα, ιστούς, όργανα και οργανισμούς με μεγάλη ακρίβεια και ευαισθησία. Μη επεμβατικές ή μικρό- επεμβατικές προσεγγίσεις και τεχνολογίες αποτελούν εξαιρετικά χρήσιμα εργαλεία τόσο στις συνήθεις διαγνωστικές εξετάσεις αλλά και στην βιο-ιατρική και μεταφραστική έρευνα όπου αξιοποιούνται και για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων. 2.2.3 Βιοπληροφορική - Big data analytics: Εφαρμογή των ΤΠΕ για την επίλυση προβλημάτων των βιο-επιστημών και την επεξεργασία βιολογικών δεδομένων (βάσεις δεδομένων, εξόρυξη και συνδυασμός πληροφορίας, λογισμικό και υπηρεσίες ανάλυσης για την καλύτερη κατανόηση των σύνθετων ρυθμιστικών δικτύων χιλιάδων γονιδίων και πρωτεϊνών που ελέγχουν σημαντικές βιολογικές διεργασίες και τη μεταγραφή των αποτελεσμάτων της κλινικής έρευνας στην κλινική πρακτική. Προβλεπτικά μαθηματικά μοντέλα της συμπεριφοράς βιολογικών συστημάτων σε αλλαγές ή σε χρήση φαρμάκων). 2.2.4 Προηγμένα μικρο/νανο βιοϊατρικά συστήματα και συσκευές: νέα συστήματα και συσκευές τα οποία εκμεταλλεύονται τις προόδους στη μικρο και νανο-τεχνολογία και της τεχνολογίας υλικών όπως, ενδεικτικά, μικροροικές συσκευές, μικρο- αναλυτικές συσκευές, νανο-αισθητήρες, εμφυτεύσιμες συσκευές και νανο- συσκευές για αυτοματοποιημένη χορήγηση θεραπευτικών ουσιών, εφαρμογές ρομποτικής χειρουργικής). 2.3. Διεύρυνση των αλυσίδων αξίας με την ανάπτυξη ανάντι και κατάντι διασυνδέσεων 2.3.1 Ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών τηλεϊατρικής και εξειδικευμένων, καινοτόμων υπηρεσιών για τη φροντίδα ειδικών ομάδων του πληθυσμού, των ηλικιωμένων και την ενίσχυση του ιατρικού τουρισμού. 2.3.2 Ανάπτυξη διεθνώς ανταγωνιστικών φαρμακευτικών προϊόντων και καλλυντικών βασισμένων στην εγχώρια χλωρίδα (αιθέρια έλαια & βότανα). 3. Περιβάλλον και Βιώσιμη Ανάπτυξη 3.1 Διαχείριση Ελαστικών 3.1.1 Παραγωγή νέων ελαστικών-ανάκτηση χημικών ουσιών για τη σύνθεση νέων ελαστικών 3.1.2 Αύξηση του ποσοστού μηχανικής επεξεργασίας με στόχο την αξιοποίηση των μεταχειρισμένων ελαστικών σε τελικές εφαρμογές 3.1.3 Ανάπτυξη τεχνολογιών για θερμική επεξεργασία των ελαστικών (πυρόλυση και αεριοποίηση) και βελτιστοποίηση τους 3.1.4 Ανάπτυξη νέων μεθόδων για το μηχανικό διαχωρισμό των υλικών 3.2 Στερεά Αστικά Απορρίμματα 3.2.1 Ανάπτυξη μονάδων βιοσταθεροποίησης (βιοξήρανσης και κομποστοποίησης) και μονάδων αναερόβιας χώνευσης. Προώθηση επιδεικτικών μονάδων με δυνατότητα επέκτασης 3.2.2 Επέμβαση σε υφιστάμενες μονάδες μηχανικής και βιολογικής επεξεργασίας με σκοπό την βελτιστοποίηση του βαθμού ανάκτησης υλικών gram1314 Σελίδα 4
3.2.3 Ανάπτυξη μονάδων παραγωγής υγρών βιοκαυσίμων. Έμφαση στην αξιοποίηση του βιοαποδομήσιμου κλάσματος για παραγωγή βιοκαυσίμων 2ης γενιάς (πχ. βιοαιθανόλη) 3.3. Διαχείριση βιομηχανικών αποβλήτων 3.3.1 Ανάπτυξη συστημάτων συλλογής, μεταφοράς και διάθεσης βιομηχανικών αποβλήτων. Προώθηση της βιομηχανικής συμβίωσης 3.3.2 Ανάκτηση υλικών, επαναχρησιμοποίηση και ανάκτηση ενέργειας (εναλλακτικά καύσιμα) 3.3.3 Επεξεργασία υπολειμμάτων τεμαχισμού (shredding) σε μονάδες επεξεργασίας μεταλλικών αποβλήτων ή αποβλήτων που περιέχουν μέταλλα (π.χ. ΟΤΚΖ, ΑΗΗΕ, καλώδια κλπ) με στόχο την ανάκτηση των περιεχομένων υπολειμμάτων μετάλλων 3.3.4 Ανάκτηση μετάλλων από βιομηχανικά απόβλητα μεταλλουργικών δραστηριοτήτων (π.χ. σκουριές χαλυβουργίας) καθώς επίσης και κρίσιμων για τεχνολογικές εφαρμογές μετάλλων από αντίστοιχα ρεύματα αποβλήτων (πχ. ηλεκτρονικού εξοπλισμού) 3.3.5 Διαχείριση επικίνδυνων και τοξικών αποβλήτων (βιομηχανικά και οικιακά) 3.4 Διαχείριση υγρών αποβλήτων 3.4.1 Επαναχρησιμοποίηση υγρών αποβλήτων. Ανάπτυξη ώριμων τεχνολογιών παραγωγής καθαρού νερού για χρήση στη γεωργία 3.4.2 Αξιοποίηση υγρών αποβλήτων προς παραγωγή βιοκαυσίμων (βιουδρογόνου, βιοαερίου, βιοαιθανόλης, βιοντήζελ) και προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας μέσω μικροβιακών διεργασιών 3.4.3 Προεπεξεργασία και αξιοποίηση λυματολάσπης, αστικής και βιομηχανικής προελεύσεως 3.5 Διαχείριση αγρό-κτηνοτροφικών αποβλήτων 3.5.1 Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών επεξεργασίας, μέσω της ανάπτυξης βιοδιυλιστηρίων για παραγωγή νέων προϊόντων 3.5.2 Διαχείριση αποβλήτων από ελαιουργεία-παραγωγή αντιοξειδωτικών και λοιπών ενώσεων σε συνδυασμό με την επεξεργασία αποβλήτων ελαιουργείων-βιοδιυλιστηρία 3.7 Αποκατάσταση εδαφών και υπόγειων υδάτων 3.7.1 Ανάπτυξη καινοτόμων, φθηνών και ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών απορρύπανσης εδαφών και υπογείων υδάτων με πιλοτική εφαρμογή σε υποβαθμισμένες περιοχές 4. Ενέργεια 4.1 Εξοικονόμηση ενέργειας: 4.1.1 Ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών για εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια 1 Έρευνα και ανάπτυξη για την παραγωγή νέων ή βελτιωμένων δομικών υλικών και συστημάτων κατασκευής για τον κτιριακό τομέα και για αστικές αναπλάσεις. 2 Έρευνα και ανάπτυξη για την ενσωμάτωση βιοκλιματικών στοιχείων, τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, τεχνολογιών συμπαραγωγής, παραγωγής (ηλεκτρισμός, θερμότητα, ψύξη) καθώς και τεχνολογιών ΑΠΕ σε υπάρχοντα και νέα κτήρια. 3 Έρευνα και ανάπτυξη για τη βελτίωση της απόδοσης και τη μείωση του κόστους των συμβατικών συστημάτων θέρμανσης, ψύξης, φωτισμού, καθώς και των συστημάτων ηλιακού κλιματισμού και υβριδικών συστημάτων ψύξης και θέρμανσης. Επίσης ανάπτυξη βελτιστοποιημένων συστημάτων και μεθόδων ενεργειακής διαχείρισης. 4 Έρευνα για ανάπτυξη νέων πρακτικών υπολογιστικών εργαλείων για την εκτίμηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτηρίων και του ελληνικού κτιριακού αποθέματος. 4.1.2 Ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών εξοικονόμησης ενέργειας στο βιομηχανικό και γεωργικό τομέα, (με στόχο την μείωση του ενεργειακού κόστους παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών και μείωση της ενεργειακής εξάρτησης) 1 Έρευνα και ανάπτυξη για εξοικονόμηση ενέργειας στα συστήματα επεξεργασίας λυμάτων 2 Έρευνα και ανάπτυξη για εκμετάλλευση της απόβλητης θερμότητας και συμπαραγωγή ή τριπαραγωγή ηλεκτρισμού, θερμότητας, ψύξης. 3 Έρευνα για παραγωγή θερμότητας στον βιομηχανικό τομέα (διεργασίες) και στον αγροτικό τομέα από ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένης χαμηλής εντροπίας γεωθερμία. 4 Έρευνα και ανάπτυξη για μείωση της ενεργειακής έντασης για τα παραγόμενα προϊόντα 5 Ανάπτυξη βελτιστοποιημένων συστημάτων και μεθόδων ενεργειακής διαχείρισης. 4.2 Ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών με εφαρμογή σε συστήματα ηλιακής ενέργειας (με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής τους) gram1314 Σελίδα 5
4.2.1 Εύκαμπτα, οργανικά, φωτοβολταϊκά 4.2.2 Συγκεντρωτικά φωτοβολταϊκά 4.2.3 Συνδυασμό Φ/Β συστημάτων με άλλες τεχνολογίες όπως συστήματα παραγωγής θερμότητας. 4.2.4 Θερμικά ηλιακά συστήματα και σε συνδυασμό με άλλες τεχνολογίες, (όπως π.χ. άλλες ΑΠΕ, αποθήκευση θερμότητας και αφαλάτωση. Διαχωρισμός σε μικρής και μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις. Έμφαση στον νησιωτικό τομέα. 4.2.5 Συγκεντρωτικά θερμικά συστήματα (CSP, parabolic, Fresnel, Dishes, PowerTowers) 4.2.6 Nέα βελτιωμένα υλικά για συστήματα ΑΠΕ (π.χ. επιφάνειες με υψηλό συντελεστή απορρόφησης ή και με φασματικά επιλεκτικές οπτικές ιδιότητες στην ηλιακή ακτινοβολία, ρευστά μεταφοράς θερμότητας βελτιωμένων θερμοφυσικών ιδιοτήτων.) 4.3 Ανάπτυξη προϊόντων και υπηρεσιών αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ 4.3.1 Συνδυασμό συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας με ηλιακά συστήματα και έμφαση στα συγκεντρωτικά ηλιακά. 4.3.2 Βελτίωση των χαρακτηριστικών των συσσωρευτών ενέργειας συμπεριλαμβανομένης και της ηλεκτροχημικής αποθήκευσης. 4.3.3 Τεχνικές αποθήκευσης της ενέργειας από ΑΠΕ σε άλλες μορφές όπως π.χ. μετατροπή σε υγρά ή αέρια καύσιμα. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Ως «βιομηχανική έρευνα» νοείται η σχεδιασμένη έρευνα ή κριτική διερεύνηση που αποσκοπεί στην απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών ή για τη σημαντική βελτίωση υφιστάμενων προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών. Περιλαμβάνει τη δημιουργία συστατικών στοιχείων πολύπλοκων συστημάτων και μπορεί να συμπεριλαμβάνει την κατασκευή πρωτοτύπων σε εργαστηριακό περιβάλλον ή σε περιβάλλον προσομοίωσης διεπαφών με υφιστάμενα συστήματα, καθώς και δοκιμαστικές γραμμές παραγωγής, εφόσον κρίνεται αναγκαίο για τη βιομηχανική έρευνα και ιδιαίτερα για την επικύρωση τεχνολογίας πολλαπλών εφαρμογών. Ως «πειραματική ανάπτυξη» νοείται η απόκτηση, ο συνδυασμός, η διαμόρφωση και η χρήση υφισταμένων επιστημονικών, τεχνολογικών, επιχειρηματικών και άλλων συναφών γνώσεων και δεξιοτήτων που αποσκοπούν στην ανάπτυξη νέων ή βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών ή υπηρεσιών. Μπορεί να περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, και άλλες δραστηριότητες με στόχο τον εννοιολογικό προσδιορισμό, τον σχεδιασμό και την τεκμηρίωση νέων προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών. Η πειραματική ανάπτυξη μπορεί να περιλαμβάνει την κατασκευή πρωτοτύπων, την επίδειξη, την πιλοτική λειτουργία, τη δοκιμή και επικύρωση νέων ή βελτιωμένων προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών σε αντιπροσωπευτικά περιβάλλοντα πραγματικών συνθηκών λειτουργίας, στα οποία ο πρωταρχικός στόχος συνίσταται στην υλοποίηση περαιτέρω τεχνικών βελτιώσεων σε προϊόντα, διεργασίες ή υπηρεσίες που δεν έχουν διαμορφωθεί ουσιαστικά. Εν προκειμένω, μπορεί να περιλαμβάνεται η ανάπτυξη πρωτοτύπων ή πιλοτικών σχεδίων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν εμπορικά στις περιπτώσεις που τα πρωτότυπα. gram1314 Σελίδα 6