20 Ιουνίου 2014 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Απαντήσεις Επαναληπτικών Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Γενικών Λυκείων ΘΕΜΑ Α. Α1. δ Α2. β Α3. γ Α4. δ Α5. γ ΘΕΜΑ Β Β1. Σχολικό βιβλίο, σελίδα 126: «Η διαδικασία χαρακτηριστικά.» Β2. Σχολικό βιβλίο, σελίδα 86: «Τα φυτά. ατμόσφαιρα.» Β3. Σχολικό βιβλίο, σελίδα 105: «Η ακτινοβολία. δέρματος.» Σχολικό βιβλίο, σελίδες 105 106: «Αν και το όζον υπεριώδους ακτινοβολίας.» «Από τη δεκαετία στους οργανισμούς.» 1
Το περιβαλλοντικό πρόβλημα που σχετίζεται με την αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας ονομάζεται εξασθένηση της στιβάδας του όζοντος. Β4. 246135 ΘΕΜΑ Γ. Γ1. Στην εικόνα 1 η καμπύλη που αντιστοιχεί στα αντισώματα είναι η Β και η καμπύλη που αντιστοιχεί στα αντιγόνα είναι η Α. Στην εικόνα 2 η καμπύλη που αντιστοιχεί στα αντισώματα είναι η Δ και η καμπύλη που αντιστοιχεί στα αντιγόνα είναι η Γ. Γ2. Από την εικόνα 1 παρατηρώντας την καμπύλη που αντιστοιχεί στα αντισώματα (καμπύλη Β) διαπιστώνεται τη χρονική στιγμή t1 απότομη παραγωγή των αντισωμάτων σε μεγάλη συγκέντρωση η οποία σταδιακά μειώνεται. Αυτό υποδηλώνει ότι εισήχθησαν έτοιμα αντισώματα στο σώμα του Νίκου με τη χορήγηση ορού. Οπότε, στον Νίκο πραγματοποιήθηκε παθητική ανοσία με τεχνητό τρόπο. Παρατηρώντας την εικόνα 2 διαπιστώνεται ότι στον οργανισμό της Δανάης τα αντισώματα παράγονται αμέσως μετά τη μόλυνση (χρονική στιγμή t0) και μάλιστα σε μεγάλες ποσότητες. Στην περίπτωση αυτή τα αντισώματα παράγονται από τον ίδιο τον οργανισμό γι αυτό η ανοσία που πραγματοποιείται είναι ενεργητική. Γ3. Σχολικό βιβλίο, σελίδα 39: «Στην ενεργητική μεταδίδει.» 2
Γ4. Η παραγωγή των αντισωμάτων στον οργανισμό της Δανάης ξεκινά ταυτόχρονα με τη στιγμή της μόλυνσης. Η άμεση παραγωγή των αντισωμάτων και μάλιστα σε μεγάλη συγκέντρωση υποδηλώνει ότι ο οργανισμός της Δανάης έχει μολυνθεί ξανά στο παρελθόν από το ίδιο μικρόβιο. Οπότε, τα κύτταρα μνήμης που έχουν παραχθεί στον οργανισμό της ενεργοποιήθηκαν αμέσως μετά τη μόλυνση και ξεκίνησε άμεσα η παραγωγή των αντισωμάτων. Για το λόγο αυτό, και το αντιγόνο αντιμετωπίστηκε ταχύτατα. Η Δανάη δεν θα εκδηλώσει συμπτώματα της ασθένειας και πιθανότατα δεν θα αντιληφθεί ότι μολύνθηκε. Γ5. Τα κύτταρα που ενεργοποιούνται σε περίπτωση που η Δανάη μολύνθηκε από ιό είναι τα μακροφάγα, τα βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα μνήμης, τα κυτταροτοξικά Τ-λεμφοκύτταρα μνήμης, τα Β-λεμφοκύτταρα μνήμης και τα κατασταλτικά Τ-λεμφοκύτταρα. ΘΕΜΑ Δ. Δ1. Οι διαφορετικές τροφικές αλυσίδες που υπάρχουν στην εικόνα 3 είναι οι εξής: 1. Πεύκομελίγκραδρυοκολάπτης γεράκι 2. Πεύκο κάμπια κοτσύφι γεράκι 3. Βελανιδιά κάμπια κοτσύφι γεράκι 4. Γρασίδισαλιγκάρικοτσύφιγεράκι 3
Δ2. Οργανισμός Μελίγκρα Κοτσύφι Γεράκι Γρασίδι Κάμπια Βελανιδιά Τροφικό επίπεδο 2 ο 3 ο 4 ο 1 ο 2 ο 1 ο Δ3. Ο δρυοκολάπτης μαζί με το κοτσύφι ανήκουν στο τρίτο τροφικό επίπεδο. Η συνολική βιομάζα του τρίτου τροφικού επιπέδου είναι ίση με (120 + 80) Kg =200 Kg. Η τροφική πυραμίδα βιομάζας του συγκεκριμένου οικοσυστήματος είναι η εξής: Γεράκι: 20Kg Κοτσύφι, δρυοκολάπτης:200kg Σαλιγκάρι, κάμπια, μελίγκρα:2000kg Αιτιολόγηση: Σχολικό βιβλίο σελίδα 77: «Έχει υπολογιστεί βιομάζα του.» Δ4. Η συνολική βιομάζα των γερακιών υπολογίζεται από το γινόμενο της βιομάζας κάθε γερακιού επί τον αριθμό των γερακιών. Οπότε, αριθμός των γερακιών = Πεύκο, βελανιδιά, γρασίδι:20000kg ά ώ = έ ά ύ = 20 γεράκια 4
Δ5. Περισσότερο αποδοτική από ενεργειακή άποψη για τον αετό είναι η τροφική αλυσίδα Β. Αιτιολόγηση: Είναι γνωστό ότι καθώς μεταφερόμαστε από το ένα τροφικό επίπεδο στο επόμενο το 90% της ενέργειας χάνεται και ότι μόνο το 10% αυτής μεταφέρεται στο επόμενο τροφικό επίπεδο. Έστω ότι Χ είναι η ενέργεια που είναι δεσμευμένη στο γρασίδι. Στην τροφική αλυσίδα Α: η ακρίδα έχει ενέργεια ίση με 0,1 Χ η σαύρα έχει ενέργεια ίση με 0,01 Χ ο αετός έχει ενέργεια ίση με 0,001 Χ Στην τροφική αλυσίδα Β: ο λαγός έχει ενέργεια ίση με 0,1 Χ ο αετός έχει ενέργεια ίση με 0,01 Χ Συνεπώς, στην τροφική αλυσίδα Β ο αετός δεσμεύει περισσότερη ενέργεια. 5