Αθήνα, 2 Ιουνίου 2014 Δελτίο Τύπου Αποκλιμάκωση των κλειστών επιχειρήσεων στο κέντρο της Αθήνας Η καταγραφή των κλειστών επιχειρήσεων αποτέλεσε από τον Αύγουστο του 2011 μία σημαντική πρωτοβουλία του ΙΝΕΜΥ αφού προσέφερε νέες ερευνητικές διαστάσεις στον Ινστιτούτο αλλά κυρίως συνέβαλλε στην συστηματική αποτύπωση ενός φαινομένου το οποίο αποτελούσε αντικείμενο μόνο εμπειρικής προσέγγισης. Δυστυχώς από την επεξεργασία των δεδομένων της τελευταίας καταγραφής (Μάρτιος 2014) επιβεβαιώνεται η παγίωση μιας δυσμενούς εικόνας (31,2%) η οποία επιδεινώνεται διαρκώς από το Μάρτιο 2011 φτάνοντας στο υψηλότερο ποσοστό (32,4%) το Σεπτέμβριο του 2013. Αν και η τελευταία καταγραφή εμφανίζει σημάδια βελτίωσης το ανησυχητικό φαινόμενο των κλειστών επιχειρήσεων «λουκέτα» λαμβάνει τη μορφή της μόνιμης πλέον εικόνας. Το εμπορικό κέντρο της Αθήνας σε κατάσταση «ανάγκης» Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ιδιαίτερα δυσμενές, αφού το 31,2% των επιχειρήσεων του εμπορικού κέντρου της Αθήνας είναι κλειστές. Όπως ήταν αναμενόμενο και από την εμπειρική παρατήρηση, από την συνολική απογραφή του εμπορικού κέντρου διαπιστώνεται ότι σε σύνολο 6.377 επιχειρήσεων /επαγγελματικών στεγών, οι 1.986 είναι κλειστές. 1
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ Μάρτιος 2014 6.377 1.986 31,2% Σεπτέμβριος 2013 6.377 2.072 32,4% Μάρτιος 2013 6.608 1.903 28,8% Σεπτέμβριος 2012 6.532 1.850 28,3% Σε σύγκριση με τον προηγούμενο εξάμηνο, η κατάσταση μπορεί να φαίνεται οριακά βελτιωμένη αλλά θα πρέπει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που παρατηρούνται ποσοστά πάνω από το 30% για το εμπορικό τρίγωνο της Αθήνας. Όπως φαίνεται και στο παραπάνω πίνακα η μεγάλη αύξηση των κλειστών επιχειρήσεων σημειώνεται το Σεπτέμβριο του 2013 όπου το ποσοστό του λουκέτων εκτινάσσεται στο 32,4% από το 28,8%. 2
Χάρτης: Κλειστά καταστήματα Όπως φαίνεται χαρακτηριστικά στο παραπάνω χάρτη, το εμπορικό κέντρο συρρικνώνεται και αλλάζει δραστικά. Όπου υφίσταται εμπορική αγορά και συγκέντρωση επαγγελματικών στεγών υφίστανται και κλειστά καταστήματα ανεξαρτήτου κλάδου και χωρικότητας. Σημαντική συγκέντρωση κλειστών εμπορικών επιχειρήσεων παρατηρείται στο παραδοσιακό εμπορικό τρίγωνο Ομόνοια Σύνταγμα Μοναστηράκι ενώ πολλά κλειστά καταστήματα παρατηρούνται και επί της Σταδίου / Πανεπιστημίου στο ύψος της Ιπποκράτους και Χαριλάου Τρικούπη. Αυτό που γίνεται πλέον ξεκάθαρο είναι ότι ενώ μπορεί να διακρίνονται κάποιες «πιάτσες» κλειστών επιχειρήσεων, η γενική εικόνα δείχνει ότι πρόκειται για μία ομοιόμορφη κατανομή των λουκέτων σε όλο το κέντρο της Αθήνας. 3
Δρόμοι με ρεκόρ κλειστών επιχειρήσεων Μεταξύ των εμπορικών δρόμων υπάρχουν ορισμένοι στους οποίους διαπιστώνονται ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά συγκέντρωσης κλειστών επιχειρήσεων. Είναι ενδιαφέρον ότι πρόκειται για εμπορικούς δρόμους με διαφορετικά χαρακτηριστικά εμπορικής επιχειρηματικότητας (ύψος ενοικίων, τύπος εμπορίου κα.) που όμως αποτελούν παραδοσιακούς εμπορικούς δρόμους της Αθήνας. Πανεπιστημίου: 35 %--------------------------1/3 Σταδίου: 36%----- -----------------------1/3 Χαρ. Τρίκουπη: 51%--------------------------1/2 Μπενάκη: 40%...1/3 Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ποσοστά των κλειστών καταστημάτων μόνο στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της Αθήνας (Ερμού, Ακαδημίας, Πανεπιστημίου, Σταδίου, Πατησίων, Θεμιστοκλέους, Εμ. Μπενάκη, Χαριλάου Τρικούπη, Σόλωνος), όπως παρουσιάζονται παρακάτω. ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣ Ποσοστό κλειστών επιχειρήσεων σε κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της Αθήνας Σεπτέμβριος 2010 18% Μάρτιος 2011 23,4% Σεπτέμβριος 2011 24,4% Μάρτιος 2012 29,6% Σεπτέμβριος 2012 31,0% Μάρτιος 2013 31,8% Σεπτέμβριος 2013 36,4% Μάρτιος 2014 31,0% 4
Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η κατάσταση που διαπιστώθηκε στους βασικούς εμπορικούς δρόμους του κέντρου, καθώς η επιδείνωση που είχε παρατηρηθεί τον Αύγουστο του 2012 φαίνεται πως όχι μόνο παγιώνεται αλλά σε κάποιους εμπορικούς δρόμους ενισχύεται περαιτέρω. οι 3 στις 10 επιχειρήσεις να είναι πλέον κλειστές. Αν συγκρίνουμε τα ποσοστά των λουκέτων για το σύνολο του εμπορικού κέντρου με αυτά των κεντρικών εμπορικών δρόμων, παρατηρείται μια πλήρη συνάφεια. Το παραπάνω συμπέρασμα είναι ένα αρκετά νέο στοιχείο, αφού έως την τελευταία καταγραφή το Σεπτέμβριο του 2013 η εικόνα των κεντρικών εμπορικών δρόμων ήταν πολύ δυσμενέστερη σε σύγκριση με το σύνολο του κέντρου. Το Σεπτέμβριο του 2013 φαίνεται ότι κλιμακώνεται τα φαινόμενο των κλειστών επιχειρήσεων φτάνοντας στα υψηλοτέρα επίπεδα για τους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους (36,4%). Στην επόμενη καταγραφή παρουσιάζεται βελτίωση η οποία επαναφέρει την εικόνα το Σεπτεμβρίου του 2012 με ποσοστό κλειστών επιχειρήσεων στο 31%. Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, κ. Βασίλης Κορκίδης δήλωσε: «Παρά την σχετική βελτίωση βασικών οικονομικών δεικτών, η οικονομική και κοινωνική πίεση αποτυπώνεται και συμβαδίζει με τον αριθμό των κλειστών επιχειρήσεων, ο οποίος παραμένει ανησυχητικός, ιδίως για το κέντρο της Αθήνας. Παρ όλα αυτά, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι από τον Σεπτέμβριο του 2013, όταν είχαμε την κλιμάκωση του φαινομένου, καταγράφεται σήμερα μια βελτίωση της εικόνας. Τα ποσοστά, το τελευταίο εξάμηνο, δείχνουν ότι πράγματι το εμπορικό κέντρο της Αθήνας μπορεί να βρίσκεται σε τροχιά ανάσχεσης των λουκέτων. Ωστόσο, όσο το περιβάλλον παραμένει ακόμα αβέβαιο, κυρίως όσον αφορά την υπερφορολόγηση και την ελλειμματική ρευστότητα των επιχειρήσεων, δεν μπορούμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα. Σε κάθε περίπτωση, η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα δίνει συνεχή και καθημερινό αγώνα, στον οποίο ευελπιστούμε με τη βοήθεια του τζίρου της τουριστικής περιόδου, ότι θα έχει θετικό αποτέλεσμα». 5