ΜΥΗΕ µόνο ή και Μεγάλα Υδροηλεκτρικά Έργα; Ορόλοςτουςστοενεργειακό σύστηµα τηςχώρας Ι.Π. Στεφανάκος ρ. Πολιτικός µηχανικός, Λέκτορας ΕΜΠ Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 1
Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 2
Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 3
ΕΛΛΗΝΙΚΟ Υ ΡΟ ΥΝΑΜΙΚΟ (GWh) Ολικό Θεωρητικό Υδροδυναµικό 80.000 Τεχνικά Εκµεταλλεύσιµο 20.000 Οικονοµικά Εκµεταλλεύσιµο 15.000 Παραγωγιµότητα το 1995 (µέσο έτος) 3.967 Παραγωγιµότητα το 2001 (ξηρό έτος) 2.266 Παραγωγιµότητα το 2006 (υγρό έτος) 5.013 Αξιοποίηση Υδροδυναµικού 33 % Συνολική Καθαρή Παραγωγή το 2006 47.302 Ποσοστό Παραγωγής από ΥΗΕ το 2006 11,6 % Ποσοστό Παραγωγής από ΥΗΕ το 2001 5,7 % Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 4
Γεωγραφική κατανοµή όλων των σε λειτουργία ΑΠΕ Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 5
ΜΕΓΑΛΑ Υ ΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΕΗ ΕΤΟΣ ΕΝΤΑΞΗΣ & ΟΦΕΛΙΜΟΣ ΟΓΚΟΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ (εκατ. m 3 ) ΕΤΟΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΑΓΡΑΣ (1954) ΛΑ ΩΝΑΣ (1955) ΠΛΑΣΤΗΡΑΣ (1960) ΚΡΕΜΑΣΤΑ (1966) ΚΑΣΤΡΑΚΙ (1969) Ε ΕΣΣΑΙΟΣ (1969) ΠΟΛΥΦΥΤΟ (1974) ΠΟΥΡΝΑΡΙ (1981) ΑΣΩΜΑΤΑ (1985) ΣΦΗΚΙΑ (1985) ΣΤΡΑΤΟΣ (1989) ΠΗΓΕΣ ΑΩΟΥ (1990) ΘΗΣΑΥΡΟΣ (1997) ΠΟΥΡΝΑΡΙ ΙΙ (1999) ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ (1999) ΟΦΕΛΙΜΟΣ ΟΓΚΟΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΑΓΡΑΣ (3,8) ΛΑ ΩΝΑΣ (46,2) ΠΛΑΣΤΗΡΑΣ (300) ΚΡΕΜΑΣΤΑ (2.805) ΚΑΣΤΡΑΚΙ (53) Ε ΕΣΣΑΙΟΣ (0,46) ΠΟΛΥΦΥΤΟ (1.020) ΠΟΥΡΝΑΡΙ (303) ΑΣΩΜΑΤΑ (10) ΣΦΗΚΙΑ (16) ΣΤΡΑΤΟΣ (11) ΠΗΓΕΣ ΑΩΟΥ (145) ΘΗΣΑΥΡΟΣ (570) ΠΟΥΡΝΑΡΙ ΙΙ (3,6) ΠΛΑΤΑΝΟΒΡΥΣΗ (12) ΣΥΝΟΛΟ (5.300 εκατ. m 3 ) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 6
Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα σε λειτουργία τον Ιανουάριο 2009 Πλήθος Έργων (%) Μέγεθος MW (%) 42 (53) 0 < Ισχύς <= 1 28,7 (17) 15 (19) 1 < Ισχύς <= 2 23,2 (14) 15 (19) 2 < Ισχύς <= 5 50,6 (30) 5 (6) 5 < Ισχύς <= 10 36,1 (21) 3 (4) 10 < Ισχύς <= 11 31,5 (19) 80 (100) Σύνολο 170,1 (100) Πλήθος Έργων (%) Ιδιοκτησία MW (%) 61 (76) Ιδιώτες 96,9 (57) 7 (9) ΕΥ ΑΠ ή ήµοι 5,0 (3) 3 (4) ΕΗ Αν.+Ιδιώτες 14,9 (9) 9 (11) ΕΗ 53,2 (31) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 7
Παραγωγή του συνόλου των Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων το ξηρό 2008 Μήνας Παραγωγή (MWh) Ισχύς (MW) Ώρες λειτουργίας Ώρες /ηµέρα Ιανουάριος 28.780 96,85 297,2 9,6 Φεβρουάριος 26.259 116,15 226,1 8,1 Μάρτιος 35.680 130,99 272,4 8,8 Απρίλιος 45.273 141,89 319,1 10,6 Μάιος 37.124 141,89 261,6 8,4 Ιούνιος 26.419 144,47 182,9 6,1 Ιούλιος 21.101 148,27 142,3 4,6 Αύγουστος 17.136 148,70 115,2 3,7 Σεπτέµβριος 13.496 148,70 90,8 3,0 Οκτώβριος 17.131 150,25 114,0 3,7 Νοέµβριος 17.710 150,88 117,4 3,9 εκέµβριος 38.821 158,42 245,1 7,9 Σύνολα 324.930 2384,0 6,5 Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 8
Παραγωγή του συνόλου των Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων το υγρό 2006 Μήνας Παραγωγή (MWh) Ισχύς (MW) Ώρες λειτουργίας Ώρες /ηµέρα Ιανουάριος 25.508 48,16 529,7 17,1 Φεβρουάριος 21.505 48,16 446,5 15,9 Μάρτιος 28.840 52,08 553,8 17,9 Απρίλιος 28.858 52,08 554,1 18,5 Μάιος 28.337 52,08 544,1 17,6 Ιούνιος 18.172 53,03 342,7 11,4 Ιούλιος 11.148 61,42 181,5 5,9 Αύγουστος 8.630 63,98 134,9 4,4 Σεπτέµβριος 7.138 64,07 111,4 3,7 Οκτώβριος 11.858 65,02 182,4 5,9 Νοέµβριος 12.108 66,55 181,9 6,1 εκέµβριος 18.497 73,68 251,0 8,1 Σύνολα 220.599 4014,0 11,0 Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 9
Παραγωγή από Εισροές (1954-2008) των Υδροηλεκτρικών Έργων της ΕΗ 6000 5500 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 Εγκατεστηµένη Ισχύς (MW), Παραγωγή από Εισροές (GWh) Έτος Παραγωγή Ισχύς Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 10
ιαχρονική µεταβολή του ποσοστού της Υδροηλεκτρικής Παραγωγής 35,0 ιασυνδεδεµένο Σύστηµα 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Έτος Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 11 Ποσοστό Υδροηλεκτρικής Παραγωγής (% )
ιαχρονική µεταβολή της παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (1958-2008) 60000 ιασυνδεδεµένο Σύστηµα 55000 50000 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 Εισαγωγές-Εξαγ ωγ ές Υδροηλεκτρικά Φυσικό αέριο Πετρελαϊκά Αιολικά κλπ Λιγνιτικά 10000 5000 0 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Έτος Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 12 Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας (GWh)
ιαχρονική µεταβολή της παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (1990-2008) 60000 Εισαγωγές-Εξαγ ωγ ές ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας (GWh) 55000 50000 45000 40000 35000 30000 Υδροηλεκτρικά Φυσικό αέριο Πετρελαϊκά Αιολικά κλπ Λιγνιτικά 25000 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Έτος Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 13
Εγκατεστηµένη Ισχύς από Μικρά Υδροηλεκτρικά και λοιπές ΑΠΕ ( ΕΣΜΗΕ/Ιανουάριος 2009) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 14
Παραγωγή από Μικρά Υδροηλεκτρικά και λοιπές ΑΠΕ ( ΕΣΜΗΕ/Ιανουάριος 2009) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 15
ΑΝΤΛΗΤΙΚΑ Αντιµετωπίζοντας την Ξηρασία (1) 6000 Παραγωγή από Εισροές, Άντληση ( GWh ) 5000 4000 3000 2000 1000 0 Από Εισροές Από Άντληση 1985 1990 1995 Έτος 2000 2005 2010 Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 16
ΑΝΤΛΗΤΙΚΑ Αντιµετωπίζοντας την Ξηρασία (2) 40 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΑΝΤΛΗΣΗ (ως ποσοστό της παραγωγής από εισροές) 35 Ποσοστό Παραγωγής από Άντληση 30 25 20 15 10 5 0 1985 1990 1995 Έτος 2000 2005 2010 Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 17
ΑΝΤΛΗΤΙΚΑ Το πρόβληµα της Οριακής Τιµής (1) Οριακή Τιµή Ενέργειας ( /MWh) 110 105 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 60,33 36,77 Ελληνικό ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Ηµερήσια Καµπύλη ιαρκείας Οριακών Τιµών Συστήµατος (πηγή ΕΣΜΗΕ, τιµές ανά ώρα από 19.11.2001 έως 16.1.2006) 20,26 19.11.2001-16.1.2006 Μ.Ο. 36,18 /MWh Αιχµή Ενδιάµεση Ζώνη Βάση 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 Χρόνος (ποσοστό % της ηµέρας) Μ.Ο. 36,18 /MWh Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 18
ΑΝΤΛΗΤΙΚΑ Το πρόβληµα της Οριακής Τιµής (2) Οριακή Τιµή Ενέργειας ( /MWh) 90 85 80 75 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 75,10 Ελληνικό ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Ηµερήσια Καµπύλη ιαρκείας Οριακών Τιµών Συστήµατος (πηγή ΕΣΜΗΕ, τιµές ανά ώρα από 17.1.2006 έως 28.2.2007) 56,27 17.1.2006-28.2.2007 Μ.Ο. 65,79 /MWh Αιχµή 28,85 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 Χρόνος (ποσοστό % της ηµέρας) Μ.Ο. 65,79 /MWh Ενδιάµεση Ζώνη Βάση Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 19
Μεταβολή της Μέσης Μηνιαίας Οριακής Τιµής του Συστήµατος Οκτ-02 Νοε-02 εκ-02 Ιαν-03 Φεβ-03 Μαρ-03 Απρ-03 Μαϊ-03 Ιουν-03 Ιουλ-03 Αυγ-03 Σεπ-03 Οκτ-03 Νοε-03 εκ-03 Ιαν-04 Φεβ-04 Μαρ-04 Απρ-04 Μαϊ-04 Ιουν-04 Ιουλ-04 Αυγ-04 Σεπ-04 Οκτ-04 Νοε-04 εκ-04 Ιαν-05 Φεβ-05 Μαρ-05 Απρ-05 Μαϊ-05 Ιουν-05 Ιουλ-05 Αυγ-05 Σεπ-05 Οκτ-05 Νοε-05 εκ-05 Ιαν-06 Φεβ-06 Μαρ-06 Απρ-06 Μαϊ-06 Ιουν-06 Ιουλ-06 Αυγ-06 Σεπ-06 Οκτ-06 Νοε-06 εκ-06 Ιαν-07 Φεβ-07 Μαρ-07 Απρ-07 Μαϊ-07 Ιουν-07 Ιουλ-07 Αυγ-07 Σεπ-07 Οκτ-07 Νοε-07 εκ-07 Ιαν-08 Φεβ-08 Μαρ-08 Απρ-08 Μαϊ-08 Ιουν-08 Ιουλ-08 Αυγ-08 Σεπ-08 Οκτ-08 Νοε-08 εκ-08 Ιαν-09 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Μήνας Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 20 Οριακή Τιµ ή Συστήµ ατος ( /M W h)
ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Καµπύλη ιαρκείας Φορτίου (2003) Φορτίο (MW) 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 Αεροστρόβιλοι στην Αιχµή (14 GWh, 542 MW) Ενδιάµεσο Φορτίο (14222GWh, 2250 MW) Υπόλ. Φορτίου Βάσης (31098 GWh, 3550 MW) Υδροηλεκτρικά στην Αιχµή (3453 GWh, 2500 MW) Υδροηλεκτρικά στη Βάση (1752 GWh, 200 MW) 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 Ώρες Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 21
ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Ηµερήσια Παραγωγή (ανά ώρα) Φθινόπωρο: (Τρίτη 10/10/2006) 8 7 6 MWh 5 3 4 ΦΥΣ. ΑΕΡ. Υ ΡΟΗΛ.. ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛ. ΛΙΓΝΙΤΗΣ 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Ώρα Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 22
ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Ηµερήσια Παραγωγή (ανά ώρα) Καλοκαίρι: (Τρίτη 26/06/2007) 10 9 8 7 ΜWh 6 5 4 3 2 1 Αιολικά ΥΗΣ Φ.Α. Πετρέλ, Λιγνίτης 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 Ώρα Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 23
Μεταβολές των ηµερήσιων ενεργειακών αποθεµάτων των Υδροηλεκτρικών 3500 3000 Απόθεµα Ενέργειας (GWh) 2500 2000 1500 1000 500 0 Ιαν-03 Ιαν-04 εκ-04 εκ-05 εκ-06 εκ-07 εκ-08 Ηµεροµηνία Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 24
Σηµερινή Πραγµατικότητα - Λειτουργούν δεκαέξι (16) µεγάλα ΥΗΕ - Εγκατεστηµένη ισχύς υδροηλεκτρικών, 3.060 ΜW (το 22% περίπου της συνολικής ισχύος του διασυνδεδεµένου συστήµατος) - Η υδροηλεκτρική παραγωγή, όπως προβλεπόταν από τις µελέτες, έπρεπε να είναι 6.400 GWh το χρόνο - Πραγµατική µέση παραγωγή όλων των υδροηλεκτρικών, 3.500 έως 4.500 GWh (το 10% περίπου της όλης ηλεκτρικής παραγωγής) - ιαθέσιµος ωφέλιµος όγκος όλων των ταµιευτήρων των υδροηλεκτρικών, 5.300 εκατοµµύρια m 3 - Το 30% περίπου του ωφελίµου όγκου των ταµιευτήρων των υδροηλεκτρικών, διατίθεται κατά πρoτεραιότητα για άλλες, πέραν της ηλεκτροπαραγωγής, χρήσεις εν προγραµµατίζονται από τη ΕΗ νέα µεγάλα ΥΗΕ εν ενεργοποιήθηκαν ακόµη οι ιδιώτες επενδυτές Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 25
Γιατί χρειαζόµαστε και άλλα ΥΗΕ Γιαναδιπλασιάσουµε την παραγωγή ανανεώσιµης ενέργειας, έστω µέχρι το 2020, (Οδηγία 2001/77) Γιαναδιπλασιάσουµε τις αποθήκες νερού Για την αντιπληµµυρική προστασία των κατάντη περιοχών στα περισσότερα ποτάµια Για την βελτίωση της ενεργειακή µας αυτονοµίας Γιαναδιευκολύνουµε την διείσδυση και των άλλων ΑΠΕ (αιολικά) Γιανααποφύγουµε κατά το δυνατόν τα πυρηνικά Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 26
Χρειαζόµαστε πράγµατι νέους µεγάλους Ταµιευτήρες; Όγκος βροχής 116.000 hm 3 Εξάτµιση 59.000 hm 3 Υπόγεια & επιφανειακά 57.000 hm 3 Εισροή από άλλες χώρες 13.000 hm 3 Απορροή µεγάλων ποταµών 47.000 hm 3 Σηµερινή ζήτηση 8.200 hm 3 Ταµιευτήρες Υδροηλεκτρικών 5.300 hm 3 Ταµιευτήρες Άρδευτικών 450 hm 3 Ταµιευτήρες Ύδρευσης ~900 hm 3 Σύνολο ταµιευτήρων ~ 6.700 hm 3 Ταµιευτήρες σε κατασκευή 1.318 hm 3 (από τα οποία 1.080 hm 3 οι ταµιευτήρες των ΥΗΕ Ιλαρίωνα, Μεσοχώρας, Συκιάς) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 27
α/α Υπάρχουν θέσεις για νέα ΥΗΕ (1); Εγκατεστ. Ισχύς (MW) Φάση µελέτης 1 Αυλάκι Αχελώος 100,0 150 99 249 Προµελέτη 2 Υδροηλεκτρικό Έργο Ποταµός Παραγόµενη Ενέργεια (GWh/έτος) Πρωτεύουσα ευτερεύουσα Ολική Βίνιανη - Μαρκόπουλο Ανατολικός Αχελώος 324,0 195 20 215 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 3 Αγραφιώτης " 40,0 143 24 167 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 4 Τρικεριώτης " 40,0 99 220 319 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 5 Στενό - Καλλαρίτικο Αραχθος 390,0 624 78 702 Μελέτη δηµοπράτησης 6 Αγιος Νικόλαος " 140,0 170 220 390 Μελέτη δηµοπράτησης 7 Πιστιανά ' 60,0 153 51 204 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 8 Βωβούσα Αώος 135,0 364 0 364 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 9 Ελεύθερο " 80,0 205 80 285 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 10 Αγία Βαρβάρα Σαραντάπορος 35,0 93 59 152 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 11 Γλύζιανη Καλαµάς 86,0 225 131 356 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 12 Σουλόπουλο " 25,0 61 36 97 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 13 Βροσίνα " 70,0 193 66 259 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 14 Μινίνα " 50,0 145 66 211 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 28
α/α Υπάρχουν θέσεις για νέα ΥΗΕ (2); Υδροηλεκτρικό Έργο Εγκατεστ. Ισχύς (MW) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 29 Φάση µελέτης 15 Κοροµηλιά-Καστοριά Αλιάκµων 6,2 6 11 17 Προµελέτη 16 Μετόχι - Σπήλαιο " 25,0 60 34 94 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 17 Τρίκωµο " 10,0 22 13 35 Γεν. Σχέδιο Αξιοποίησης 18 Ελάφι " 75,0 206 129 335 Προµελέτη 19 Τέµενος Νέστος 19,5 20 21 71 Μελέτη δηµοπράτησης 20 Πύλη-Μουζάκι Πηνειός 130,0 200 52 252 Προµελέτη 21 Μαυροµάτι " 30,0 48 8 56 Προµελέτη 22 Ιλαρίωνας Αλιάκµων 160,0 214 199 413 Κατασκευάζεται 23 Μεσοχώρα Αχελώος 160,0 231 153 384 Κατασκευάζεται 24 Συκιά Αχελώος 120,0 118 178 296 Κατασκευάζεται 25 Πευκόφυτο Ποταµός Παραγόµενη Ενέργεια (GWh/έτος) Πρωτεύουσα ευτερεύουσα Ολική Σήραγγα Εκτροπής Αχελώου 160,0 340 0 340 Κατασκευάζεται 26 Μετσοβίτικος Μετσοβίτικος 25,0 29 29 58 Κατασκευάζεται ΣΥΝΟΛΟ 2495,7 4314 1977 6321 Πίνακας 1: ΥΗΕ µελετηθέντα (σε διάφορα στάδια µελέτης) από τη ΕΗ, βασικά στοιχεία
Αώος-Βοϊδοµάτης-Σαραντάπορος Αφθονία ανεκµετάλλευτου νερού Λεκάνη απορροής Επιφάνεια (km 2 ) Μέση Παροχή (m 3 /s) Μέσος Ετήσιος Όγκος (hm 3 ) Ως ποσοστό του όγκου στα Σύνορα (%) Σύνολο Αώου - Βοϊδοµάτη 1145 46,2 1456,6 68,3 Σύνολο Σαραντάπορου 885 21,4 675,8 31,7 Σύνολο στα Σύνορα 2030 67,6 2132,4 100,0 Συγκράτηση στις Πηγών Αώου 87 3,2 99,5 4,7 Υπόλοιπο υπολεκάνης Βωβούσας 88 3,7 116,7 5,5 Πρόταση άντλησης από Βωβούσα - 2,2 70,0 3,3 Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 30
Βωβούσα: υνατότητα άντλησης έως 70 hm 3 /έτος από τα χειµερικά νερά (1) 10 Καµπύλες ιαρκείας Μέσων Ηµερησίων Παροχών (Οκτ. έως Μάι. - Qοικ.) Qοικ.=0,421 m 3 /s, Qm=8,995/5,336/5,311/5,156/3,468/2,565 m 3 /s Vmax=187,402/107,032/103,183/100,304/64,983/46,362 x10 6 m 3 Μέση Ηµερήσια Παροχή (m 3 /sec) 9 8 7 6 5 4 3 2 2005-06 1991-92 2002-03 1993-94 2000-01 1988-2006 1 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 Χρόνος (%) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 31
Βωβούσα: υνατότητα άντλησης έως 70 hm 3 /έτος από τα χειµερικά νερά (2) Αντλούµενος Όγκος Χειµερινών Παροχών (Οκτ. έως Μάι. - Q οικ. ) 6.0 Q οικ.=0,421 m 3 /s, Q m=8,995/5,336/5,311/5,156/3,468/2,565 m 3 /s V max=187,402/107,032/103,183/100,304/64,983/46,362 x10 6 m 3 5.5 Παροχή Αντλιοστασίου (m 3 /sec) 5.0 4.5 4.0 3.5 3.0 2.5 2.0 1.5 1.0 0.5 34 49,5 62 71,5 73 2005-06 1991-92 2002-03 1993-94 2000-01 1988-2006 0.0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 Αν τλούµενος Όγκος Νερού (εκ. m 3 ) Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 32
Συµπεράσµατα - Προτάσεις (1) Έχει αξιοποιηθεί το ένα τρίτο (1/3) περίπου του Υδροδυναµικού της χώρας Οι Υδροηλεκτρικοί Σταθµοί (ΥΗΣ) παράγουν ενέργεια από ανανεώσιµη πηγή(νερό) Τα ΥΗΕ είναι πολλαπλού σκοπού και απόλυτα αναγκαία για τις µεσογειακές χώρεςόπωςηελλάδα Είναι πρακτικά αδύνατη η ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων χωρίς ταµιευτήρες και φράγµατα Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 33
Συµπεράσµατα - Προτάσεις (2) Τα µεγάλα ΥΗΕ επηρεάζουν σηµαντικά το περιβάλλον (θετικά και αρνητικά) Οι ταµιευτήρες είναι συνήθως πλούσιοι σε χλωρίδα και πανίδα και εξελίσσονται σε σηµαντικούς υγροβιότοπους Τα ΥΗΕ συµβάλλουνστηνήπιαανάπτυξη Η Ελλάδα έχει ανάγκη από έργα πολλαπλού σκοπού για τη ορθολογική διαχείριση των υδατικών της πόρων Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 34
Συµπεράσµατα - Προτάσεις (3) Η κατανοµή τωνδαπανώνγιατην κατασκευή αυτών των Έργων, στις διάφορες χρήσεις, πρέπει να γίνεται ανάλογα µε ταοφέληπουθααποκοµίσει ηκάθεχρήση Με την υπερετήσια εκµετάλλευση των µεγάλων ταµιευτήρων και µε τους αντλητικούς σταθµούς, εξασφαλίζονται τα απαραίτητα αποθέµατα για την αντιµετώπιση περιόδων ξηρασίας Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 35
Ευχαριστώ Ι.Π. Στεφανάκος ρ. Πολιτικός µηχανικός, Λέκτορας ΕΜΠ Ιωάννινα, 2009 Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΕ, 20-21 Μαρτίου 36