ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ Μ. ΧΑΝΤΑΝΗΣ Διευθυντής Καρδιολογίας Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιάς
Μεταβολικό Σύνδρομο Γλυκόζης νηστείας 110mg/dl Σπλαχνική παχυσαρκία [>102cm (m) >88cm (f)] TG 150mg/dl αρτηριακή πίεση Μεταβολικό Σύνδρομο HDL-C <40mg/dl (m) <50 mg/dl (f) 130/ 85 mmhg Caterson et al. Int J Obes Relat Metab Disord 2003; 27(9): 1139
Κριτήρια Μεταβολικού Συνδρόμου (NCEP- ATP III) ΣΔ τύπου 2 (ή IFG) Κεντρική παχυσαρκία Δυσλιπιδαιμία Υπέρταση 3
The Metabolic Syndrome
Όφελος από τη θεραπεία του μεταβολικού συνδρόμου Finnish Diabetes Prevention Study 25% 20% -58% 15% Ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη 4 χρόνια μετά: 10% 5% 0% Control Intervention With Diabetes (%) Tuomilehto J, et al. N Engl J Med. 2001;344:1343-1350.
1900-2003 Deaths from Cardiovascular Disease Deaths in Thousands 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 1900 10 20 30 40 50 60 70 80 90 00 Years CDC
Χρονικές μεταβολές του ΟΕΜ στον Ελληνικό πληθυσμό Ανά 100.000 πληθυσμό 250 200 150 100 50 Σύνολο ΟΕΜ Νοσηλευθέντες Θάνατοι 0 1979 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 Έτος
Aging World Populations 300 200 World Population Aged >75 Years (Millions) 100 0 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020 2030 Year www.census.gov/prod/2001/p95-01-1.pdf
ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΣΟΥ ΟΡΟΥ ΖΩΗΣ Μείωση των λοιμώξεων (εμβόλια, αντιβιοτικά) Μείωση της θνησιμότητας από ΣΝ Γρήγορη αντιμετώπιση Μονάδες εντατικής θεραπείας Νέα φάρμακα
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ τροποποιήσιμοι και όχι
Η συνεισφορά επιλεγμένων παραγόντων στον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσημάτα 60 50 56% 49% 40 31% 30 22% 20 10 0 Υψηλή χοληστερόλη υπέρταση Χαμηλή κατανάλωση φρούτων & λαχανικών Χαμηλή δραστηριότητα Mackay and Mensah, The atlas of heart disease and stroke, WHO 2004
Διαβήτης Ο διαβήτης είναι μια συνηθισμένη πάθηση κατά την οποία η ποσότητα γλυκόζης (ζάχαρη-σάκχαρο)στο αίμα είναι υπερβολικά υψηλή Στην Ελλάδα η συχνότητά του είναι 4-6% ( 500.000 κυρίως Έλληνες αλλά και Ελληνίδες) στο σύνολο του πληθυσμού Αυτό συμβαίνει όταν το σώμα δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή όταν η ινσουλίνη που παράγει δεν λειτουργεί αποτελεσματικά. Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που χρειάζεται για να μετατραπεί το σάκχαρο («γλυκόζη του αίματος») σε ενέργεια και ελέγχει τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος
Συνέπειες του Διαβήτη Η συχνότητα της καρδιοπάθειας στους σακχαροδιαβητικούς είναι 2 με 4 φορές μεγαλύτερη από τους μη διαβητικούς και αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου ( 75% ) στον πληθυσμό αυτό. Οι διαβητικοί ασθενείς χωρίς ιστορικό καρδιοπάθειας ( στεφανιαία νόσο ) έχουν τον ίδιο καρδιαγγειακό κίνδυνο με τους ασθενείς που έχουν υποστεί έμφραγμα μυοκαρδίου ή που έχουν γνωστή στεφανιαία νόσο.
Συνέπειες του Διαβήτη Στους ασθενείς αυτούς παρατηρούμε αλλοιώσεις στα μεγάλα αγγεία υπό μορφή αθηρωμάτωσης της αορτής, των καρωτίδων, των λαγονίων, στα στεφανιαία αλλά και στα μικρά υπό μορφή νεφροαγγειοπάθειας,νευροπάθειας και αμφιβληστροειδοπάθειας.
Πώς θα ξέρω αν έχω διαβήτη; Tα συμπτώματα είναι το αποτέλεσμα των υψηλών επιπέδων γλυκόζης στο αίμα Ο διαβήτης τύπου Ι αναπτύσσεται πολύ πιο γρήγορα και συνήθως τα συμπτώματα είναι πολύ πιο εμφανή Ο διαβήτης τύπου ΙΙ αναπτύσσεται πιο αργά και μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην το αντιληφθούν έγκαιρα
Τι μπορώ να κάνω για να μην εμφανίσω διαβήτη; Το υπερβολικό βάρος και η έλλειψη άσκησης αυξάνουν τον κίνδυνο να πάθετε διαβήτη Mπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο να πάθετε διαβήτη διατηρώντας ένα υγιές βάρος Να είστε πιο δραστήριοι σωματικά. Προσπαθήστε να κάνετε κάποια δραστηριότητα μέτριας έντασης για τουλάχιστον 30 λεπτά καθημερινά (περπάτημα, κολύμπι, ποδήλατο, χορός) Κόψτε το κάπνισμα
Σωστή διατροφή Όσοι πάσχουν από διαβήτη πρέπει να τρώνε μικρά και συχνά γεύματα Μειώστε την κατανάλωση ζάχαρης Τρώτε πολλά φρούτα λαχανικά και όσπρια Προτιμήστε τα χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, το άπαχο κρέας, τα ψάρια Μειώστε την κατανάλωση αλατιού
Όλες σχεδόν οι επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν πως Η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών Πρόληψη σοβαρών παθήσεων όπως Καρδιαγγειακά νοσήματα Καρκινογενέσεις (Οξείδωση LDL, καταστροφή DNA, παχυσαρκία κλπ) Block G. Dietary guidelines and the results of food consumption surveys. Am J Clin Nutr 1991
Eίμαστε ότι τρώμε...
Παχυσαρκία Η Ελλάδα καταλαμβάνει την πρώτη θέση πανευρωπαϊκά στην παιδική παχυσαρκία. Ο αριθμός των υπέρβαρων ανθρώπων αυξάνεται με ανησυχητικό ρυθμό Σε γενικές γραμμές, αυτό οφείλεται στον καθιστικό τρόπο ζωής αλλά και στην ανθυγιεινή διατροφή Μόνο το 1-2% της παιδικής παχυσαρκίας οφείλεται στην κληρονομικότητα
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Συνέπειες Εάν υποφέρουμε ήδη από μια από αυτές τις παθήσεις, το χάσιμο βάρους μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση τους Θα μας βοηθήσει επίσης να έχουμε καλύτερη εμφάνιση και να νιώσουμε καλύτερα Βελτιώνουμε την υγεία μας και την αυτοπεποίθησή μας
Παράγοντας κινδύνου
Θνησιμότητα 25 ετών από ισχαιμική καρδιοπάθεια σε ομάδες της μελέτης των Επτά Χωρών
Μέσες τιμές βάρους και ύψους 221 ΑΝΔΡΩΝ της επιδημιολογικής μελέτης Μεσσαράς λιποβαρής φυσιολογικός αυξ. βάρος παχυσαρκία 1960 μεγάλου βαθμού παχυσαρκία 1960: μετρήσεις ανδρών της Κρήτης ηλικίας 40-60 ετών (μελέτη «Επτά Χωρών»)
Mεσογειακή δίαιτα Η θετική επίδραση της μεσογειακής δίαιτας στη συνολική θνητότητα, στα στεφανιαία επεισόδια και στον καρκίνο, σε άντρες μετά από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. ΑmJMed113:13S,2002
Επιβράδυνση του ρυθμού γήρανσης Τακτικά-ισορροπημένα γεύματα Μικρή κατανάλωση οινοπνεύματος Σταθερό σωματικό βάρος Τακτικός και επαρκής ύπνος Αποχή από το κάπνισμα Τακτική φυσική δραστηριότητα
Παν μέτρoν άριστον Μια παλιά παροιμία Όταν οι γιατροί σου κόψουν το ποτό, το φαγητό και την σεξουαλική δραστηριότητα είναι καιρός να κόψεις και εσύ τους γιατρούς σου Ευχαριστώ για την προσοχή σας