ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/05/2018 ΤΑΞΗ: Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες ΒΑΘΜΟΣ:... ΟΛΟΓΡΑΦΩΣ:... ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΚΑΘΗΓΗΤΗ:... ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:...ΤΜΗΜΑ:... ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΝΕΑ (9) ΣΕΛΙΔΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ: Να γράφετε μόνο με μπλε μελάνι. Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υλικού. Το εξεταστικό δοκίμιο βαθμολογείται με 100 μονάδες. Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις σε όλα τα μέρη. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τέσσερα (4) μέρη. Να απαντηθούν ΟΛΕΣ οι ερωτήσεις και των τεσσάρων (4) μερών. Επιτρέπεται η χρήση μη προγραμματιζόμενης υπολογιστικής μηχανής.
ΖΗΤΗΜΑ Α Ερώτηση 1 Να βάλετε σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στην ορθή απάντηση: i. Το οικονομικό πρόβλημα οφείλεται στο ότι: α) Οι ανθρώπινες ανάγκες είναι απεριόριστες, ενώ τα μέσα ικανοποίησής τους είναι περιορισμένα. β) Οι ανάγκες συνεχώς αυξάνονται και εξελίσσονται. γ) Το σύστημα της ελεύθερης αγοράς δημιουργεί συνεχώς νέες ανάγκες μέσω της διαφήμισης και του μάρκετινγκ. δ) Οι ανθρώπινες ανάγκες αλλάζουν συνεχώς χαρακτηριστικά, γεγονός που καθιστά δύσκολη την ικανοποίησή τους. ii. Ορθολογικός χαρακτηρίζεται ο καταναλωτής ο οποίος: α) Μεγιστοποιεί τη συνολική του χρησιµότητα από τα αγαθά που καταναλώνει µε βάση το περιορισµένο εισόδηµα που κατέχει. β) Καταναλώνει τα φθηνότερα προϊόντα. γ) Αξιοποιεί όλες τις πιθανές πηγές εισοδήµατος που κατέχει. δ) Καταναλώνει τα ποιοτικότερα προϊόντα που µπορεί να βρει στην αγορά, ανεξάρτητα από την τιµή τους. iii. Σύμφωνα με την αρχή της μεγιστοποίησης: α) Ο άνθρωπος επιδιώκει το μεγαλύτερο αποτέλεσμα με τη μικρότερη θυσία (μέσα). β) Ο άνθρωπος επιδιώκει το μεγαλύτερο αποτέλεσμα με δεδομένα μέσα. γ) Ο άνθρωπος επιδιώκει το μεγαλύτερο αποτέλεσμα με οποιαδήποτε μέσα. δ) Ο άνθρωπος επιδιώκει το μεγαλύτερο αποτέλεσμα με τη μεγαλύτερη θυσία.. iv Ως παραγωγικοί συντελεστές θεωρούνται: α) Όλα τα χρηματικά μέσα που διαθέτουν οι επιχειρήσεις, για να παράγουν τα προϊόντα τους. β) Όλα τα μέσα ή οι πόροι που διαθέτει το κράτος, για να πραγματοποιηθεί η παραγωγή. γ) Όλα τα χρηματικά μέσα που προσφέρουν τα νοικοκυριά στις επιχειρήσεις. δ) Όλα τα μέσα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία. (Μονάδες 4) 1
Ερώτηση 2 Να συμπληρώσετε τις προτάσεις: α) Η αύξηση της ζήτησης τριανταφύλλων την εβδομάδα του Αγίου Βαλεντίνου, προκαλεί μετακίνηση της καμπύλης... β) Οι φορείς της οικονομικής δραστηριότητας σε μια μικτή οικονομία είναι τρεις:...,... και το...... γ) Σε αγορές που χαρακτηρίζονται από αντιπραγματισμό, οι συναλλαγές δεν πραγματοποιούνται με..., αλλά με... δ) Οι τρεις βασικοί τομείς της παραγωγής είναι ο..., ο... και ο... ε) Όταν η τιμή ενός αγαθού μειωθεί, το πραγματικό εισόδημα των καταναλωτών... Ερώτηση 3 Να σημειώσετε ΟΡΘΟ ή ΛΑΘΟΣ: ΟΡΘΟ/ΛΑΘΟΣ Σύμφωνα με το οικονομικό κύκλωμα, οι επιχειρήσεις αγοράζουν αγαθά και υπηρεσίες. Παραγωγικότητα είναι το προϊόν που παράγεται συνολικά. Η αύξηση της τιμής του παγωτού προκαλεί αύξηση στη ζήτηση της σοκολάτας. Η βελτίωση της τεχνολογίας προκαλεί μετατόπιση της Καμπύλης Παραγωγικών Δυνατοτήτων προς τα αριστερά. Η προσφορά χρήματος περιλαμβάνει τα κέρματα, τα χαρτονομίσματα και το λογιστικό χρήμα. Η αύξηση των ανθρώπινων αναγκών οφείλεται στη μίμηση, στη μόδα, στην τεχνολογία, στη συνήθεια και στη διαφήμιση. Ερώτηση 4 Να σημειώσετε ΟΡΘΟ ή ΛΑΘΟΣ: Όταν η τιμή ενός αγαθού είναι μεγαλύτερη της τιμής ισορροπίας, στην αγορά παρατηρείται έλλειμμα προσφοράς. Οι κάτοχοι ομολόγων απολαμβάνουν μεγάλα οφέλη από τα κέρδη, ενώ οι κάτοχοι μετοχών λαμβάνουν μόνο σταθερό επιτόκιο από τις μετοχές τους. Τα αγαθά που ικανοποιούν ανάγκες παρέχουν πάντοτε ωφελιμότητα στον καταναλωτή. Οι ανάγκες που σχετίζονται με τη συμβίωση του ανθρώπου ονομάζονται ανάγκες επιβίωσης. Ένα ελεύθερο αγαθό μπορεί να μετατραπεί και σε οικονομικό. (Μονάδες 6) ΟΡΘΟ/ΛΑΘΟΣ (Μονάδες 5 2
Ερώτηση 5 Nα αντιστοιχίσετε κάθε έννοια που σημειώνεται με γράμματα της αλφαβήτου με την κατάλληλη αριθμημένη φράση: Γράμματα αλφαβήτου (α) Μικροοικονομία (1) Ιδιωτική πρωτοβουλία Αριθμημένη φράση (β) Κόστος ευκαιρίας (2) Κυριαρχία κράτους (γ) Ελεύθερη οικονομία (3) Η ποσότητα του άλλου αγαθού που πρέπει να θυσιαστεί, για να παραχθεί μια επιπλέον μονάδα του άλλου αγαθού. (δ) Διευθυνόμενη οικονομία (ε) Τιμάριθμος ΖΗΤΗΜΑ Β Ερώτηση 1 Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία: (4) Δείκτης που μετρά τις μεταβολές του γενικού επιπέδου των τιμών ενός έτους, σε σύγκριση με τις τιμές που είχαν τα ίδια αγαθά και υπηρεσίες στο έτος βάσης. (5) Ο κλάδος της οικονομικής επιστήμης ο οποίος ασχολείται με τη συμπεριφορά και τα προβλήματα των επιμέρους οικονομικών μονάδων. (Σύνολο Μονάδων Α ζητήματος 25) Ποσότητα αγαθού Συνολική Χρησιμότητα ΤU Οριακή Χρησιμότητα MU 0 ; ; 1 ; 12 2 20 8 3 26 ; 4 ; 4 5 30 ; 6 28 ; α) Να συμπληρώσετε τον πίνακα. (Να δείξετε τους υπολογισμούς σας).................. (Μονάδες 4) 3
β) Αν το εισόδημα του καταναλωτή είναι απεριόριστο, πόσες μονάδες από το αγαθό θα αγόραζε; Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. (Μονάδες 6)... Ερώτηση 2 Δίνεται ο παρακάτω πίνακας: Ρυθμός Κόστος Δείκτης Έτος Πληθωρισμού Καλαθιού Τιμών % 2004 62.000 ; ; 2005 65.100 105 ; 2006 ; 109 ; 2004 (έτος βάσης) Ζητείται: α) Να συμπληρώσετε τον πιο κάτω πίνακα, δείχνοντας όλους τους υπολογισμούς σας............. β) Nα αναφέρετε τι δηλώνει η φράση: «ο Ρυθμός Πληθωρισμού το 2016 είναι - 3%»............. (Μονάδες 3) 4
Ερώτηση 3 Μία επιχείρηση απασχολούσε τον Απρίλιο 22 εργάτριες, για 8 ώρες την ημέρα και παρήγαγε 2.640 πουκάμισα. Τον Μάιο αύξησε τις εργάτριες σε 25, για 8 ώρες την ημέρα και παρήγαγε 2.800 πουκάμισα. Να υπολογίσετε και να γράψετε τον μήνα κατά τον οποίο παρατηρήθηκε η μεγαλύτερη παραγωγικότητα εργασίας. (Να δείξετε τους υπολογισμού σας)....... ΖΗΤΗΜΑ Γ Ερώτηση 1 (Μονάδες 7) (Σύνολο Μονάδων Β ζητήματος 25) Μια οικονομία έχει τις εξής παραγωγικές δυνατότητες δύο προϊόντων (μήλων και μολυβιών): Χρησιμοποιεί πλήρως και αποδοτικά τους συντελεστές παραγωγής με την υπάρχουσα τεχνολογία. Οι μέγιστοι συνδυασμοί ποσοτήτων μήλων και μολυβιών που μπορούν να παραχθούν δίνονται στον πιο κάτω πίνακα: Ζητείται: Συνδυασμοί Παραγωγής Μήλα (τόνοι) Α 200 0 Β 150 100 Γ 100 175 Δ 50 225 Ε 0 250 Μολύβια (τεμάχια) α) Να κατασκευάσετε στο πιο κάτω διάγραμμα την Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων,. (Μονάδες 7) β) Πώς χαρακτηρίζονται οι συνδυασμοί προϊόντων που βρίσκονται: i) πάνω στην Κ.Π.Δ... ii) αριστερά της Κ.Π.Δ... iii) δεξιά της Κ.Π.Δ... (Μονάδες 3 5
(γ) Να εξηγήσετε πώς θα επηρεάσει το πιο κάτω γεγονός την Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων: i) Η βελτίωση της τεχνολογίας παραγωγής και των δυο αγαθών............. ii) Να δείξετε διαγραμματικά τη μεταβολή, στο ίδιο διάγραμμα iii) Πώς ονομάζεται αυτό το φαινόμενο............ δ) Να υπολογίσετε το κόστος ευκαιρίας των μήλων (συνολικά και ανά μονάδα) σε μονάδες μολυβιών, μεταξύ των συνδυασμών Γ και Β. 6
Ερώτηση 2 Το πιο κάτω σχεδιάγραμμα παρουσιάζει την καμπύλη ζήτησης ΖΖ και την καμπύλη προσφοράς ΠΠ των πατατών σε μια υποθετική αγορά κατά την διάρκεια μιάς εβδομάδας. Ζητείται: (α) Να αναφέρετε και να εξηγήσετε πoιo θα είναι το αποτέλεσμα του καθενός από το πιο κάτω γεγονότα πάνω στην καμπύλη ζήτησης ή προσφοράς ή και στις δύο καμπύλες. (Να εξηγήσετε με τη βοήθεια των πιο κάτω διαγραμμάτων, ξεχωριστά για το κάθε γεγονός.) i) Καταστροφή της παραγωγής πατατών, λόγω κακών καιρικών συνθηκών.............................. 7
ii) Αύξηση της τιμής των πατατών.................. (β) Να δώσετε τον ορισμό του νόμου της Ζήτησης............. (Σύνολο Μονάδων Γ ζητήματος 35) ΖΗΤΗΜΑ Δ Ερώτηση 1 α) Να αναφέρετε τη διαφορά μεταξύ ιδιωτικής και δημόσιας αποταμίευσης. (Μονάδες 4) 8
β) Ο τεχνίτης "Ε" αμείβεται με 20.000 και με την έναρξη της νέας χρονιάς ο μισθός του αυξάνεται κατά 10%. Αν για τη νέα χρονιά αναμένεται ο ρυθμός πληθωρισμού να ανέρθει στο 3%, να υπολογίσετε την πραγματική αύξηση στο μισθό του υπαλλήλου αυτού............. Ερώτηση 2 Να αναφέρετε τρεις (3) δείκτες που περιγράφουν το βιοτικό επίπεδο μιας χώρας............. (Μονάδες 6) (Σύνολο Μονάδων Δ ζητήματος 15) (ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ 100) Ο Διευθυντής... Γιώργος Ιωσηφίδης 9
β) Ο τεχνίτης "Ε" αμείβεται με 20.000 και με την έναρξη της νέας χρονιάς αυξάνεται κατά 10%. Αν για τη νέα χρονιά αναμένεται ο ρυθμός πληθωρισμού να ανέρθει στο 3%, να υπολογίσετε την πραγματική αύξηση στο μισθό του υπαλλήλου αυτού. Ερώτηση 2 Να αναφέρετε τρεις (3) δείκτες που περιγράφουν το βιοτικό επίπεδο μιας χώρας....... Εξεταστική επιτροπή 1 Μαρία Ξενή... 2 Άντρη Λαρδή... 3 Σωτηρούλα Κιτρομηλίδου... Συντονιστής Β.Δ Μαίρη Σπανού... Διδάσκοντες 1 Μαρία Ξενή... (Μονάδες 6) (Σύνολο Μονάδων Δ ζητήματος 15) (ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ 100) Ο Διευθυντής 2 Άντρη Λαρδή...... 3 Σωτηρούλα Κιτρομηλίδου... 4 Ροδούλα Λαμπριανίδου... Γιώργος Ιωσηφίδης 10