ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2017-2018 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2018 ΜΑΘΗΜΑ: ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 29/05/2018 ΤΑΞΗ: Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ώρες ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΕΝΤΕ (5) ΣΕΛΙΔΕΣ. ΟΔΗΓΙΕΣ: Να γράφετε μόνο με μπλε μελάνι. Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υγρού. Το εξεταστικό δοκίμιο βαθμολογείται με 100 μονάδες. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από δύο (2) μέρη. Να απαντηθούν ΟΛΕΣ οι ερωτήσεις και των δύο (2) μερών. ΜΕΡΟΣ Α : ΔΙΔΑΓΜΕΝΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (Μονάδες 35) Ι. Ineacivitate, quamleges continent, boni virileges servant. Lexenim est fundamentumlibertatis, fons aequitatis. Mens et animus et consilium et sententiacivitatisposita est in legibus. Ut corporanostra sine mente, sic civitas sine lege non stat. Legumministrisuntmagistratus,leguminterpretesiudices, legumdeniqueomnes servi sumus; sic enimliberiessepossumus. (Lectio VΙ, διασκευή) ΙΙ. Aeneas bellumingensgeretin Italia. Populos ferocescontundet, mores eisimponet et moeniacondet. PosteaIulus, Aeneaefilius, regnum ab Laviniotransferet et AlbamLongammuniet. Post trecentos annos Ilia duos filios, Romulum et Remum, pariet, quoslupanutriet. Romulus moeniamartiacondetromanosque de suo nomine appellabit. (Lectio X, διασκευή) 1. Να μεταφράσετε τα πιο πάνω κείμενα. (Μονάδες 35) 1
ΜΕΡΟΣ Β : ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ (Μονάδες 65) 2. α)από τα δύο (2) κείμεναπου δόθηκαν για μετάφραση να εντοπίσετε και να γράψετε δύο(2) λέξεις της λατινικής που είναι κοινές σημασιολογικά και ετυμολογικά με την ελληνική γλώσσα. (Μονάδες 3) β)από τα δύο (2) κείμενα που δόθηκαν για μετάφραση να εντοπίσετε και να γράψετε δύο(2) λέξεις της λατινικής που έχουν ετυμολογική συγγένεια με σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ισπανικά, ιταλικά).(μονάδες 3) 3. α) Να αντιστοιχίσετε τα ουσιαστικά (από το πρώτο κείμενο που δόθηκε για μετάφραση) της Στήλης Α με τις πτώσεις της Στήλης Β. Προσοχή: Στη Στήλη Β περισσεύουν δύο στοιχεία. (Μονάδες 4) Στήλη Α Στήλη Β Α.civitatis 1. ονομαστική ενικού Β.magistratus 2. γενική πληθυντικού Γ.legibus 3. αφαιρετική πληθυντικού Δ. fons 4. γενική ενικού 5. αιτιατική πληθυντικού 6. ονομαστική πληθυντικού β) Με βάση τις παρακάτω προτάσεις (από το πρώτο κείμενο που δόθηκε για μετάφραση) να χαρακτηρίσετε ως Ορθό ή Λάθος το περιεχόμενο των επιλογών που σας δίδονται στους πίνακες που ακολουθούν. (Μονάδες 4) Lex enimestfundamentumlibertatis. Ο τύπος fundamentum είναι αιτιατική ενικού. Ο τύποςlibertatis είναι δοτική πληθυντικού. Ορθό Λάθος 2
Ut corporanostra sine mente. Ο τύπος mente είναι αιτιατική ενικού. Ο τύποςnostra είναι ονομαστική πληθυντικού ουδετέρου γένους. Ορθό Λάθος γ)να μεταφέρετε όλους τους κλιτούς τύπους των προτάσεων στον αντίθετο αριθμό: (Μονάδες 2) α) Boni virileges servant. β) Lexestfundamentumlibertatis, fonsaequitatis. 4. Να μεταφέρετε τις παρακάτω λέξεις από το δεύτερο κείμενο που δόθηκε για μετάφραση στην αφαιρετική ενικού και στη γενική πληθυντικού.(μονάδες 5) feroces filius regnum quos lupa Αφαιρετική ενικού Γενική πληθυντικού 5. Να αναγνωρίσετε συντακτικώς τις πιο κάτω λέξεις ή φράσεις (είναι υπογραμμισμένες στα κείμενα για μετάφραση):(μονάδες 6) ΚείμενοVI:in civitate, fundamentum, aequitatis,mens,nostra, esse. Κείμενο X: bellum,feroces, postea,filius, post annos,lupa. 3
6. Να γράψετε το απαρέμφατο ενεστώτα ενεργητικής και μέσης φωνής των παρακάτω ρημάτων: (Μονάδες 6) contineo (VI), servo (VI), gero (X), impono (X), transfero (X),nutrio (X). 7. Να κάνετε χρονική αντικατάσταση των πιο κάτω ρηματικών τύπων, διατηρώντας το πρόσωπο, την έγκλιση και τη φωνή.(μονάδες 5) Ενεστώτας sunt Παρατατικός nutriebamini Μέλλοντας condet Παρακείμενος Υπερσυντέλικος Συντελεσμένος Μέλλοντας 8. Οι παρακάτω ρηματικοί τύποι να μεταφερθούν στο β ενικό πρόσωπο της οριστικής του παρακειμένου στη φωνή που βρίσκονται:(μονάδες 5) continent (VI), stat (VI), possumus (VI), muniet (X), appellabit (X). 9. Να τρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και αντίστροφα στις παρακάτω περιόδους:(μονάδες 6) α)antonius Catilinamproeliovicit. β) Ab Aenea bellum ingens in Italia geretur. γ)brutus cultrumextahit. 10. Να μεταφέρετε στα λατινικά τις πιο κάτω προτάσεις:(μονάδες 6) α)η δικαιοσύνη και η ομόνοια ήταν αρετές των Ρωμαίων. β)αυτός αναφέρει ότι πολλοί σύντροφοι τραυματίστηκαν στη μάχη. 4
11. Να μεταφέρετε στα ελληνικά το πιο κάτω κείμενο:(μονάδες 10) Romani in Italiāhabitabant. Urbemsuam, Romam, multumamabant. Excercitum magnum habebant et magnāaudaciāgerebant. Saepe contra finitimospugnabant. Imperium Romanorumingens erat. finitimus-a-um= γείτονας multum= πολύ ΟΔιευθυντής ΓιώργοςΙωσηφίδης 5
6