Διεθνείς Περιβαλλοντικές Συμβάσεις Διασυνοριακού Χαρακτήρα ΤΕΕ, Μυτιλήνη 14-1515 Μαΐου 2010 Αγγελική Δ. Μπούρα, ΜΜ, ΜSc. Env. Eng. Εμπειρογνώμονας- Σύμβουλος Α σε Διεθνή Περιβαλλοντικά, ΥΠ.ΕΞ. Μέλος ΜΕΠΑΑ, ΤΕΕ 1
Σύμβαση Βασιλείας για τον έλεγχο της Διασυνοριακής Διακίνησης Επικίνδυνων Αποβλήτων και της Διάθεσής τους ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Βασιλεία ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ 22 Μαρτίου 1989 ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΕΔΡΑ 5 Μαΐου 1992 ΓΓ ΟΗΕ Γενεύη ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 22 Μαρτίου 1989 ΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ Ν 2203/94 (ΦΕΚ 58Α / 15-04 04-94 ) ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 2 Νοεμβρίου 1994 Η Τουρκία υπέγραψε στις 22.03.89 και κύρωσε στις 22.06.94 2
Σύμβαση Βασιλείας Το «Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον» (U.N.E.P.) συγκάλεσε τη διεθνή δά διάσκεψη της Βασιλείας (22 Μαρτίου 1989), η οποία κατέληξε στην υιοθέτηση της Σύμβασης για τον έλεγχο της διακίνησης των επικίνδυνων αποβλήτων και τους τρόπους διάθεσής τους. Είναι η πρώτη σύμβαση στον τομέα αυτό που υπεγράφη υπό την αιγίδα ενός παγκόσμιου οργανισμού και αφορά τα τοξικά και επικίνδυνα απόβλητα, δίνοντας με τον τρόπο αυτό το στίγμα ότιη επικινδυνότητα των ουσιών αυτών έχει καταστεί απειλή για ολόκληρο τον πλανήτη. 3
Σύμβαση Βασιλείας ΗΣύμβαση της Βασιλείας : δίνει έμφαση στη χρήση καθαρών μεθόδων παραγωγής, καταδεικνύει ότι το εμπόριο που λαμβάνει χώρα απαιτεί την προηγούμενη συγκατάθεση και μετά από ενημέρωση η συγκατάθεση του κράτους διαμετακόμισης μ και του κράτους εισαγωγής, αφορά μόνο ουσίες που διατίθενται ή πρόκειται να διατεθούν. Στην πραγματικότητα καλύπτει μόνο τα οικιακά και επικίνδυνα απόβλητα. Τα ραδιενεργά απόβλητα εξαιρούνται. 4
Σύμβαση Βασιλείας Παρά τις καινοτομίες που εισήγαγε γ η Σύμβαση, κυρίως σχετικά με τις αρχές διαχείρισης, όπως: η αρχή της μείωσης των αποβλήτων και των διασυνοριακών μεταφορών (άρθρο 4,2), η αρχή της αυτάρκειας και της εγγύτητας (άρθρο 4,2,β,ε),β, και,, η αρχή της ορθολογικής διαχείρισης (άρθρο 4,2) δεν απαγορεύει τη διασυνοριακή μεταφορά των αποβλήτων αλλά την επιτρέπει υπό ορισμένες αυστηρές προϋποθέσεις. 5
Σύμβαση Εspoo για την Εκτίμηση των Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σε Διασυνοριακά Πλαίσια ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Espoo, Φιλανδίας Φλ ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ 25 Φεβρουαρίου 1991 ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ 10 Σεπτεμβρίου 1997 ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΕΔΡΑ ΓΓ ΟΗΕ Γενεύη (UNECE) ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 26 Φεβρουαρίου 1991 ΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 24 Φβ Φεβρουαρίου 1998 ΦΕΚ 249 Α (Ν. 2540, 15/12/97) ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΠΟ 24 Φεβρουαρίου ρ 1998 ΕΛΛΑΔΑ Η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης Espoo 6
Η Σύμβαση Εspoo Σύμβαση Espoo για τη διασυνοριακή Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΕΠΕ) στοχεύει στην εφαρμογή της ΕΠΕ στις περιπτώσεις που έργα ή δραστηριότητες σε ένα κράτος-μέρος ενδέχεται να επιφέρουν επιπτώσεις στο περιβάλλον ενός άλλου κράτους-μέρους (συνήθως, αλλά όχι αναγκαστικά, γειτονικού κράτους μέρους). 7
Η Σύμβαση Σύμβαση Εspoo ορίζει τις διασυνοριακές επιπτώσεις ως: "οιεσδήποτε ή επιπτώσεις, όχι αποκλειστικώς γενικής φύσεως, εντός περιοχής συμβαλλόμενου προκαλούνται από που μέρους βρίσκεται (της προτεινόμενη υπό την Σύμβασης), δικαιοδοσία οι οποίες δραστηριότητα η φυσική προέλευση της οποίας τοποθετείται εξ ολοκλήρου ήεν μέρει εντός της περιοχής η οποία βρίσκεται υπό τη δικαιοδοσία άλλου συμβαλλομένου μέρους." Οεν λόγω ορισμός αφορά τόσο τα έργα όσο και τις επιπτώσεις που υπερβαίνουν τα σύνορα και, ως εκ τούτου, δεν περιορίζει ως προς το πεδίο εφαρμογής τις επιπτώσεις της Σύμβασης στην εξέταση έργων που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με σύνορα. 8
Σύμβαση Εspoo Η Σύμβαση Espoo για την ΕΠΕ σε διασυνοριακό πλαίσιο υπεγράφη το 1991 από 29 χώρες και από την ΕΕ και διεύρυνε και ενίσχυσε τις απαιτήσεις για διαβουλεύσεις σχετικά με τις διασυνοριακές επιπτώσεις που προβλέπονται από την οδηγία 85/337 337/ΕΟΚ Περιλαμβάνει κατάλογο των τύπων έργου στους οποίους οίο εφαρμόζεται α η Σύμβαση και οι εν λόγω τύποι περιλαμβάνουν ορισμένα έργα τα οποία δεν παρατίθενται στα Παραρτήματα της οδηγίας 85/337 337/ΕΟΚ /ΕΟΚ: Παραγωγή πυρηνικών καυσίμων εγκαταστάσεις επανεπεξεργασίας, ξργ και Άντληση υπογείων υδάτων (10 εκατομμύρια ή περισσότερα κυβικά μέτρα κατ έτος) και, Μεγάλης κλίμακας αποδάσωση. 9
Σύμβαση Ελσίνκι για την Προστασία και Χρήση των Διασυνοριακών Υδάτων και Διεθνών Λιμνών ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Ελσίνκι ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ 17 Μαρτίου 1992 ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΕΔΡΑ 6 Οκτωβρίου 1996 ΓΓ ΟΗΕ Γενεύη ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 18 Μαρτίου 1992 ΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 6 Σεπτεμβρίου 1996, Ν.2425/96 ΦΕΚ 148 Α /04-07-96 ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 6 Οκτωβρίου 1996 Η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης Ελσίνκι 10
Η Σύμβαση Ελσίνκι (Διασυνοριακών Υδάτων και Διεθνών Λιμνών) Σύμβαση συνέπειες κατάσταση που των προσπαθεί μπορεί να να διασυνοριακών δώσει προκύψουν υδάτων λύση από και στις την των διεθνών λιμνών στο περιβάλλον,στις οικονομίες των κρατών. Τα μέρη μρη της Σύμβασης παίρνουν τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη,τον έλεγχο και τη μείωση οποιασδήποτε δυσμενής συνέπειας στο περιβάλλον η οποία οφείλεται σε μεταβολή της κατάστασης των διασυνοριακών ανθρώπινης δραστηριότητας. υδάτων λόγω 11
Σύμβαση Ελσίνκι για τις Διασυνοριακές Επιπτώσεις των Βιομηχανικών Ατυχημάτων ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Ελσίνκι,Φιλανδίας ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ 17 Μαρτίου 1992 ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ 19 Απριλίου 2000 ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΕΔΡΑ ΓΓ ΟΗΕ Γενεύη ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 18 Μαρτίου 1992 ΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 24 Φεβρουαρίου 1998, ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ Ν.2546 2546/97 97, ΦΕΚ 256 Α / 97 19 Απριλίου 2000 Η Τουρκία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης 12
Σύμβαση Ελσίνκι για τις Διασυνοριακές Επιπτώσεις των Βιομηχανικών Ατυχημάτων Η Σύμβαση διασυνοριακών αναφέρεται επιπτώσεων στην και αντιμετώπιση βιομηχανικών ατυχημάτων όπου βιομηχανικό ατύχημα είναι ένα γεγονός μη ελεγχόμενης εξέλιξης κατά τη διάρκεια δραστηριότητας ουσίες. Δεν ατυχήματα αναφέρεται σε όπου σε εμπλέκονται πυρηνικά στρατιωτικές επικίνδυνες ατυχήματα ή εγκαταστάσεις, ατυχήματα μεταφορών. Τα Μέρη δημιουργούν ένα πλαίσιο ανταλλάσσονται τεχνολογία. συνεργασίας μέσα στο πληροφορίες, ρ δυναμικό οποίο και 13
Σύμβαση για την Μακράς Εμβέλειας από Αέρος Διασυνοριακή Ρύπανση ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Γενεύη ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ 13 Νοεμβρίου 1979 ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ 16 Μαρτίου 1983 ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΕΔΡΑ ΓΓ ΟΗΕ Εκτ. Γραμμ. ECOSOC(Γενεύη) ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 14 Νοεμβρίου 1979 ΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 30 Αυγούστου 1983 (ΦΕΚ 91 Α / 08-07 07-83 83) ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 30 Αυγούστου 1983 Η Τουρκία υπέγραψε στις 13.11.1979 και επικύρωσε στις 18.04.1983 14
Σύμβαση για την Μακράς Εμβέλειας από Αέρος Διασυνοριακή Ρύπανση Είναι η μόνη βασική περιφερειακή συμφωνία που ρυθμίζει και ελέγχει τη διασυνοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση μακράς εμβέλειας. Ως μακράς εμβέλειας από αέρος διασυνοριακή ορίζεται η ρύπανση που έχει αποτέλεσμα σε τέτοια απόσταση ώστε δεν είναι δυνατό να διακριθεί συνεισφορά ατομικών πηγών εκπομπών ή ομάδων πηγών. Αναφέρεται βροχής και σε περιφερειακά ευρέως προβλήματα διασπαρμένων η όξινης ρυπαντών. Προβλέπει την συνεργασία των Μερών με ανταλλαγή πληροφοριών των κατάλληλων στρατηγικών. και τεχνολογίας για την υλοποίηση 15
Σύμβαση Βαρκελώνης για την Προστασία του Θαλασσίου Περιβάλλοντος και των Παράκτιων περιοχών της Μεσογείου ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Βαρκελώνη ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ 16 Φεβρουαρίου 1976 ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ 12 Φεβρουαρίου 1978 ΕΔΡΑ Ισπανία (UNEP Γραμματεία) ΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 3 Ιανουαρίου 1979Ν. 855/78 (ΦΕΚ 235/Α/23-12 12-1978) 1978) κύρωσης της Σύμβασης και των Πρωτοκόλλων 1 και 2. ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΠΟ 2 Φβ Φεβρουαρίου 1979 ΕΛΛΑΔΑ 16
Μεσογειακό Πρωτόκολλο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Παράκτιων Περιοχών, της Σύμβασης της Βαρκελώνης ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ: : Μαδρίτη ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ: 21 Ιανουαρίου 2008 Μήκος Ελληνικής Ακτογραμμής: 25% της Ευρωπαϊκής ακτογραμμής & 35% της αντίστοιχης Μεσογειακής 17
ΤΟΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ Ελληνο - Τουρκικό Μνημόνιο Περιβαλλοντικής Συνεργασίας Άγκυρα ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗΣ 20 Ιανουαρίου 2000 ΚΥΡΩΣΗ ΑΠΟ ΕΛΛΑΔΑ 12 Απριλίου 2001 Ν. 2902/2001 (ΦΕΚ 77Α/ 2001) ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΠΟ 30 Ιουνίου 2001 (ΦΕΚ 130Α / 2001) ΕΛΛΑΔΑ - Παραγωγή γή Ενέργειας - Απερήμωση - Θαλάσσια ρύπανση - Δασοπυρόσβεση - Οικοτουρισμός - Χερσαίες πηγές ρύπανσης - Θέματα σεισμών - Εκμετάλλευση πυρηνόξυλου - Υιοθέτηση περιβαλλοντικώς ορθών πρακτικών διαχείρισης στερεών αποβλήτων, - Ανταλλαγή πληροφοριών για την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων - Ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ ΜΚΟ και στις δύο χώρες 18
ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Χρειάζονται: 450 Χρόνια ώστε ένα πλαστικό μπουκάλι να αποικοδομηθεί στη θάλασσα 80-200 Χρόνια για ένα αλουμινένιο τενεκεδάκι 10-20 Χρόνια για μια πλαστική σακούλα 1-5 Χρόνια για ένα φίλτρο τσιγάρου 19
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!! 20