EYPΩΠAΪKH EΠITPOΠH YΠOYPΓEIO ΓEΩPΓIAΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΕ ΡΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ KOINOTIKO ΠΛAIΣIO ΣTHPIΞHΣ 2000-2006 EΠIXEIPHΣIAKO ΠPOΓPAMMA 4η Συνεδρίαση Eπιτροπής Παρακολούθησης XANIA, ΙΟΥΝΙΟΣ 2003 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2002
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ετήσια έκθεση του έτους 2002 συντάχθηκε από τη ιαχειριστική Αρχή του Προγράµµατος σύµφωνα µε το άρθρο 37 του κανονισµού 1260/99, τον νόµο 2860/2000 και τις διατάξεις εφαρµογής του Γ ΚΠΣ. Η έκθεση αποτελείται από 6 επιµέρους κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι µεταβολές των γενικών όρων που είναι σηµαντικές για την εκτέλεση του Προγράµµατος. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται η πρόοδος εφαρµογής του Προγράµµατος ανά Άξονα και Μέτρο, καθώς και ένα ιδιαίτερο τµήµα που αφορά τους ανθρώπινους πόρους. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η δηµοσιονοµική εκτέλεση του προγράµµατος. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται στοιχεία των δεικτών που σχετίζονται µε το αποθεµατικό επίδοσης. Στο πέµπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα µέτρα διασφάλισης της ποιότητας και της αποτελεσµατικότητας της εφαρµογής. Τέλος, στο έκτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα µέτρα που έχουν ληφθεί για τη διασφάλιση της συµβατότητας µε τις κοινοτικές πολιτικές. Επισηµαίνουµε ότι στο ΕΠ ΑΑ-ΑΥ 2000-2006 δεν υπάρχουν µεγάλα έργα και συνεπώς δεν γίνεται ιδιαίτερη αναφορά για τη χρηµατοδοτική πρόοδο αυτών. 1
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ 1.1. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ : ΝΕΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Κατά την περίοδο µετά το 1997, έτος το οποίο αποτελεί και το τελευταίο έτος αναφοράς των κοινωνικών και οικονοµικών εξελίξεων στον τοµέα της γεωργίας, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιµα στοιχεία και περιγράφονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου 2000 2006», υπήρξαν ορισµένες οριακές µεταβολές όσον αφορά την εξέλιξη βασικών οικονοµικών µεγεθών που χαρακτηρίζουν τον πρωτογενή τοµέα και ειδικότερα τη γεωργία. Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι σε ότι αφορά τα στοιχεία που παρατίθενται στο κεφάλαιο αυτό, όπως τονίζεται και παραπάνω, το 1997 αποτελεί το τελευταίο έτος αναφοράς. Κατά συνέπεια τα στοιχεία που παρατίθενται παραµένουν αµετάβλητα σε σχέση µε την προηγούµενη Ετήσια Έκθεση. Εν πάσει περιπτώσει, οι οποιεσδήποτε µεταβολές δεν διαφοροποιούν τη σηµαντική θέση την οποία κατέχει ο τοµέας, τόσο ως κλάδος οικονοµικής δραστηριότητας, όσο και ως παράγοντας διατήρησης της κοινωνικής και οικονοµικής συνοχής µεγάλων περιοχών της ελληνικής επικράτειας. Ακαθάριστο Γεωργικό Προϊόν Το Ακαθάριστο Γεωργικό Προϊόν, σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέµενης Αξίας, παρουσιάζει µικρή αύξηση κατά την περίοδο 1997-2000, σε απόλυτες τιµές. Όµως η συµµετοχή της ακαθάριστης προστιθέµενης αξίας της γεωργίας (περιλαµβανοµένης της θήρας και των συναφών δραστηριοτήτων) στην ακαθάριστη προστιθέµενη αξία του συνόλου της οικονοµίας συνεχίζει να µειώνεται και διαµορφώνεται σε 7,3% το 2000, έναντι 8,3% το 1997. ΠΙΝΑΚΑΣ 1.1.1 Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία Κλάδου Σε εκατ. δρχ. ΚΛΑ ΟΙ 1997 1998 1999 * 2000 * (1) Γεωργία, Θήρα και 2.463.638 2.583.707 2.607.398 2.637.165 συναφείς δραστηριότητες (2) ασοκοµία, υλοτοµία και 13.615 13.909 12.470 12.437 συναφείς δραστηριότητες (3) Αλιεία 97.894 100.923 109.039 107.660 (4) Σύνολο οικονοµίας 29.330.329 31.860.136 33.635.632 36.134.429 (1)/(4) 8,3% 8,1% 7,8% 7,3% ΠΗΓΗ: Εθνικοί Λογαριασµοί (*) Προσωρινά στοιχεία 2
Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσµα της µεγέθυνσης του τριτογενή τοµέα µε ρυθµούς πολύ µεγαλύτερους από τους αντίστοιχους αυτών της γεωργίας. Ακαθάριστη Αξία Παραγωγής Κατά την περίοδο µετά το 1997, η συµµετοχή της Ακαθάριστης Αξίας Παραγωγής της γεωργίας, στο σύνολο της ελληνικής οικονοµίας παρουσιάζει περαιτέρω µείωση, αν και σηµειώνεται µικρή αύξηση της ακαθάριστης αξίας παραγωγής σε απόλυτες τιµές. ΠΙΝΑΚΑΣ 1.1.2 Ακαθάριστη Αξία Παραγωγής Σε εκατ. δρχ. ΚΛΑ ΟΙ 1997 1998 1999 * 2000 * (1) Γεωργία, Θήρα και 3.619.462 3.697.547 3.740.600 3.864.085 συναφείς δραστηριότητες (2) ασοκοµία, υλοτοµία και 16.673 16.957 16.635 17.211 συναφείς δραστηριότητες (3) Αλιεία 170.868 169.670 178.510 192.493 (4) Σύνολο οικονοµίας 50.286.242 54.289.798 57.474.261 63.528.795 (1)/(4) 7,2% 6,8% 6,5% 6,1% ΠΗΓΗ: Εθνικοί Λογαριασµοί (*) Προσωρινά στοιχεία Η εξέλιξη αυτή είναι, όπως και στην περίπτωση της συµµετοχής της ακαθάριστης προστιθέµενης αξίας του κλάδου στην προστιθέµενη αξία στο σύνολο της οικονοµίας, αποτέλεσµα της µεγέθυνσης του τριτογενή τοµέα µε ταχύτερους ρυθµούς από αυτούς της γεωργίας. Γεωργικές εκµεταλλεύσεις Κατά το 2000 το σύνολο των γεωργικών εκµεταλλεύσεων στη χώρα ανερχόταν σε περίπου 809.000, έναντι 821.000 το 1997. Η συνολική έκταση των εκµεταλλεύσεων αυτών ήταν το 2000 περίπου 3,58 εκ. Ha, έναντι 3,50 εκ. Ha to 1997. Κατά συνέπεια η µείωση του αριθµού των εκµεταλλεύσεων, στη διάρκεια της περιόδου 1997-2000, κατά 1.5% περίπου συνοδεύεται από µικρή αύξηση των εκτάσεων των βασικών καλλιεργειών, γεγονός το οποίο οδηγεί σε µικρή αύξηση του µέσου µεγέθους της γεωργικής εκµετάλλευσης σε 4,4 Ha/εκµετάλλευση το 2000 (έναντι 4,3 Ha το 1997). Η οριακή αυτή εξέλιξη δεν οδηγεί στην ουσιαστική µείωση της απόστασης από το µέσο µέγεθος γεωργικής εκµετάλλευσης σε κοινοτικό επίπεδο, το οποίο διαµορφώνεται σε 18,2 Ha/εκµετάλλευση. 3
ΚΥΡΙΕΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΕΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΓΕΩΡΓΙΚΟΥ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ 1994-2001 Αξίες σε σταθερές τιµές 1995 1 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 Αξία Τελικής Παραγωγής 2.861.820,00 3.400.598,00 3.559.876,00 3.631.959,00 3.834.244,00 3.997.087,00 3.856.390,00 3.763.340,00 Αξία Φυτικής Παραγωγής 2.049.209,00 2.480.306,00 2.655.248,00 2.687.399,00 2.817.951,00 2.897.503,00 2.762.741,00 2.654.482,00 Αξία Ζωικής Παραγωγής 707.073,10 804.582,70 771.570,80 802.739,40 875.292,60 938.361,50 937.503,70 952.971,90 Αξία Μεταποίησης Αγροτικών Προϊόντων 105.538,70 115.709,30 133.057,50 141.820,40 141.000,40 161.221,90 156.145,20 155.885,30 - Ενδιάµεση Κατανάλωση 730.726,50 858.787,30 953.056,40 939.217,30 970.704,00 988.132,00 1.004.891,00 976.241,30 =Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία 2.131.094,00 2.541.810,00 2.606.820,00 2.692.742,00 2.863.540,00 3.008.955,00 2.851.499,00 2.787.098,00 -Κόστος Σταθερού Κεφαλαίου 149.865,00 185.262,60 204.351,30 201.982,50 213.754,10 220.454,10 212.332,00 207.711,30 -Φόροι Παραγωγής 48.825,75 53.543,33 59766.75 60369.41 54890.37 62046.57 61149.17 59103.95 +Επιδοτήσεις 80.970,00 60.759,23 99.053,28 70.186,61 75.047,92 108.680,90 101.705,90 105.060,10 =Γεωργικό Εισόδηµα (1) 2.013.373,00 2.363.764,00 2.441.755,00 2.500.576,00 2.669.944,00 2.835.135,00 2.679.723,00 2.625.343,00 ΜΑΕ πλήρους Απασχόλησης ('000) (2) 675,30 644,60 624,40 604,80 599,50 594,40 577,30 560,80 είκτης Α: (1)/(2): 2,98 3,67 3,91 4,13 4,45 4,77 4,64 4,68 ΠΗΓΗ: New Cronos, EUROSTAT και ΕΣΥΕ /νση Εθνικών Λογαριασµών 4
Εµπορικό ισοζύγιο Όσον αφορά το εµπορικό ισοζύγιο των αγροτικών προϊόντων, κατά την περίοδο 1997-2000, σηµειώνονται οι ακόλουθες εξελίξεις : To συνολικό εµπορικό αγροτικό ισοζύγιο παρουσιάζεται αρνητικό για όλα τα έτη, ακολουθώντας την τάση η οποία διαµορφώνεται από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η αρνητική τιµή του συνολικού αγροτικού ισοζυγίου διαµορφώνεται κυρίως λόγω της έντονης ελλειµµατικότητας του ισοζυγίου της βιοµηχανίας τροφίµων και ποτών. Το γεωργικό ισοζύγιο παραµένει θετικό σε όλη την περίοδο αναφοράς, µε εξαίρεση το έτος 1998. Το ισοζύγιο των προϊόντων δασοκοµίας, υλοτοµίας και συναφών δραστηριοτήτων παρουσιάζεται ως ελλειµµατικό σε όλη την περίοδο αναφοράς, ενώ την αντίθετη τάση παρουσιάζει το ισοζύγιο των προϊόντων αλιείας. ΠΙΝΑΚΑΣ 1.1.3 Εξωτερικό Εµπόριο Σε εκατ. δρχ. ΚΛΑ ΟΙ 1997 1998 1999 * 2000 * ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Γεωργία, Θήρα και συναφείς 259.486 275.298 266.213 280.368 δραστηριότητες ασοκοµία, υλοτοµία και συναφείς 15.902 14.936 12.665 16.225 δραστηριότητες Αλιεία 41.115 47.107 44.017 56.385 Βιοµηχανία τροφίµων και ποτών 797.420 892.022 798.510 1.007.127 ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ 1.113.923 1.229.363 1.121.405 1.360.105 ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Γεωργία, Θήρα και συναφείς 269.059 256.759 270.967 313.051 δραστηριότητες ασοκοµία, υλοτοµία και συναφείς 1.155 2.047 1.224 1.556 δραστηριότητες Αλιεία 52.354 65.901 71.512 90.758 Βιοµηχανία τροφίµων και ποτών 546.025 600.036 582.143 687.988 ΣΥΝΟΛΟ ΕΞΑΓΩΓΩΝ 868.593 924.743 925.846 1.093.353 ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Γεωργία, Θήρα και συναφείς 9.573-18.539 4.754 32.683 δραστηριότητες ασοκοµία, υλοτοµία και συναφείς -14.747-12.889-11.441-14.669 δραστηριότητες Αλιεία 11.239 18.794 27.495 34.373 Βιοµηχανία τροφίµων και ποτών -251.395-291.986-216.367-319.139 ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ -245.330-304.620-195.559-266.752 5
ΠΗΓΗ: Εθνικοί Λογαριασµοί (*) Προσωρινά στοιχεία Απασχόληση Κατά την περίοδο µετά το 1997, η ποσοστιαία συµµετοχή των απασχολούµενων στον πρωτογενή τοµέα στο σύνολο των απασχολούµενων συνεχίζει να παρουσιάζει κάµψη, διατηρώντας την τάση που σηµειώνεται κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. ΠΙΝΑΚΑΣ 1.1.4 Απασχόληση ΚΛΑ ΟΙ 1997 1998 1999 * 2000 * (1) Γεωργία, Θήρα και 677.591 676.744 649.514 619.398 συναφείς δραστηριότητες (2) ασοκοµία, υλοτοµία και 7.375 8.397 9.586 7.403 συναφείς δραστηριότητες (3) Αλιεία 26.894 24.696 25.993 24.207 (4) Σύνολο οικονοµίας 3.748.037 3.940.390 3.909.876 3.897.571 (1)/(4) 18,1% 17,1% 16,7% 16,1% ΠΗΓΗ: Εθνικοί Λογαριασµοί (*) Προσωρινά στοιχεία Σύµφωνα µε τα στοιχεία που προκύπτουν από την επεξεργασία των Εθνικών Λογαριασµών, για τα έτη 1997-2000, η συµµετοχή των απασχολούµενων στη γεωργία στη συνολική απασχόληση της χώρας µειώνεται από 18,1% το 1997, σε 16.1% το 2000. Σε σύγκριση µε την προ του 1997 περίοδο, παρατηρείται η συνέχιση της τάσης µείωσης της συµµετοχής του γεωργικού τοµέα στη συνολική απασχόληση. Παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία που παρατίθενται στο Επιχειρησιακό Πρόγραµµα, προέρχονται από τις Έρευνες Εργατικού υναµικού της ΕΣΥΕ και δεν είναι απολύτως συγκρίσιµα µε τα στοιχεία των Εθνικών Λογαριασµών, η τάση αυτή δεν µεταβάλλεται. Οι παρατηρούµενες αποκλίσεις στη συµµετοχή του πρωτογενή τοµέα στη συνολική απασχόληση της χώρας, µεταξύ των δύο πηγών στατιστικών δεδοµένων (Εθνικοί Λογαριασµοί, Έρευνες Εργατικού υναµικού ΕΣΥΕ) είναι της τάξης του 1.0% έως 1.5% περίπου. Οι διαφορές αυτές οφείλονται στη διαφορετική µεθοδολογία που χρησιµοποιείται από τους δύο φορείς, αφού οι εκτιµήσεις µε βάση του Εθνικούς Λογαριασµούς στηρίζονται στη µέση απασχόληση του έτους, ενώ οι Έρευνες Εργατικού υναµικού λαµβάνουν υπόψη τους την απασχόληση του δευτέρου τριµήνου κάθε έτους. 6
Ουσιαστικά, κατά την περίοδο 1997 2000 διαπιστώνεται µία επιβεβαίωση των τάσεων που παρουσιάζουν τα βασικά µακροοικονοµικά µεγέθη του τοµέα της γεωργίας κατά τα τελευταία χρόνια (γεωργικό προϊόν, απασχόληση, εµπορικό ισοζύγιο, προστιθέµενη αξία), γεγονός το οποίο δεν θα µετέβαλε το µακροοικονοµικό πλαίσιο εφαρµογής του προγράµµατος και δε θα δηµιουργούσε ανάγκη µεταβολής του προγραµµατισµού, εάν δεν είχαν σηµειωθεί οι ακραίες καιρικές συνθήκες της περιόδου 2001-2002. Οι ζηµιές αυτές είχαν σοβαρές και σύνθετες κοινωνικοοικονοµικές επιπτώσεις: το εισόδηµα πολλών παραγωγών της χώρας επλήγη σε τέτοιο βαθµό ώστε να χρειάζονται οικονοµική βοήθεια για να αποκαταστήσουν τις ζηµιές τους, να ανταποκριθούν στις οικονοµικές τους υποχρεώσεις και να συνεχίσουν την οικονοµική τους δραστηριότητα και την παραµονή τους στις αγροτικές περιοχές. Οι επιπτώσεις αυτές, γενικά, µεταβάλλουν τις συνθήκες εκτέλεσης του Ε.Π. και ειδικότερα του Μέτρου 6.5 «Αντιµετώπιση ζηµιών που προκαλούνται στη γεωργία γενικά (γεωργία, κτηνοτροφία) από θεοµηνίες, πυρκαγιές και άλλα έκτακτα γεγονότα», που σκοπό έχει ακριβώς την αποκατάσταση του φυσικού αντικειµένου πάνω στο οποίο βασίζεται η απασχόληση των γεωργών. Για την ικανοποίηση των στόχων του Μέτρου αυτού, σε σχέση µε τις νέες συνθήκες καταστροφών στη γεωργία, αλλά και γενικότερα για την επίτευξη των στόχων του Προγράµµατος σε ότι αφορά τα καθεστώτα ενισχύσεων και κυρίως σε ότι αφορά την εφαρµογή των επενδυτικών κινήτρων στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις, κρίθηκε αναγκαία και τελικά προτάθηκε τροποποίηση του Επιχειρησιακού Προγράµµατος προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σηµειώνεται ότι η αναγκαιότητα τροποποίησης του Προγράµµατος έχει ήδη αναγνωρισθεί σε επίπεδο Γ ΚΠΣ. 1.2. ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ, ΤΟΜΕΑΚΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ Από την ηµεροµηνία υποβολής του Προγράµµατος µέχρι και τις 31/12/2002 ουδεµία µεταβολή έχει επέλθει στις ασκούµενες Εθνικές, Περιφερειακές και Τοµεακές πολιτικές, που να επιδρά στη λογική, συνοχή και συνάφεια των παρεµβάσεων του Προγράµµατος. 7
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : ΠΡΟΟ ΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, ΤΩΝ ΑΞΟΝΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ 2.1. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΙ ΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΜΕ ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΙΚΤΩΝ, ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΕΠΙΠΕ Ο 2.1.1. Περιγραφή της προόδου υλοποίησης του Προγράµµατος ανά Μέτρο, Άξονα προτεραιότητας και σύνολο Αξόνων Πρόοδος υλοποίησης στο σύνολο του Προγράµµατος Το Επιχειρησιακό Πρόγραµµα "Αγροτική Ανάπτυξη-Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου 2000-2006" είναι µονοταµειακό πρόγραµµα (ΕΓΤΠΕ-Π) Εθνικού σκέλους του Γ' ΚΠΣ και αφορά το σύνολο της χώρας. Οι στρατηγικοί στόχοι του Προγράµµατος είναι οι εξής : 1) Η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας ενόψει των προκλήσεων ενός συνεχώς ανταγωνιστικότερου διεθνούς περιβάλλοντος. 2) Η βιώσιµη και ολοκληρωµένη ανάπτυξη της υπαίθρου για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και η ελκυστικότητά της και να αποκατασταθεί η κοινωνική και οικονοµική της λειτουργία. 3) Η διατήρηση και βελτίωση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων της υπαίθρου. Το εν λόγω Επιχειρησιακό Πρόγραµµα διαρθρώνεται σε επτά (7) Άξονες Προτεραιότητας και 34 επιµέρους Μέτρα. Κατά τη διάρκεια του έτους 2002 έγιναν σηµαντικές ενέργειες οι οποίες δηµιούργησαν τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση εφαρµογής σχεδόν όλων των Μέτρων του Προγράµµατος και ιδιαίτερα αυτών που έχουν την µεγαλύτερη βαρύτητα τόσο από οικονοµικής πλευράς όσο και από πλευράς συµβολής τους στους βασικούς αναπτυξιακούς στόχους του Προγράµµατος. Μετά τις συνεδριάσεις της 2 ης και της 3 ης Επιτροπής Παρακολούθησης έγιναν από την Υπηρεσία ιαχείρισης όλα τα απαραίτητα βήµατα, όπως αυτά προβλέπονται στον βασικό Κανονισµό (ΕΚ) αριθ.1260/1999 του Συµβουλίου που αφορά τις γενικές διατάξεις για τα ιαρθρωτικά Ταµεία καθώς και του Νόµου αριθ.2860 /2000 που αφορά τη διαχείριση και παρακολούθηση εφαρµογής του Κ.Π.Σ, µε βάση τα οποία οι 8
Τελικοί ικαιούχοι προκήρυξαν όλα σχεδόν τα Μέτρα του Προγράµµατος και εξελίσσεται η διαδικασία ένταξης πράξεων. Ιδιαίτερη σηµασία και προτεραιότητα δόθηκε στα Μέτρα που απαιτούσαν ενέργειες κανονιστικού περιεχοµένου, για τα οποία εκδόθηκαν οι απαιτούµενες Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ), όπως επίσης και σε αυτά που απαιτούσαν κοινές διαδικασίες εφαρµογής µε αντίστοιχα µέτρα των ΠΕΠ. Μέχρι 31-12-2002 οι πληρωµές-απορροφήσεις που είχαν καταγραφεί στο Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα (Ο.Π.Σ), αποτελούσαν το 13,1% της συνολικής... του Προγράµµατος, ήτοι σε σύνολο. 1.776 εκατοµµύρια πραγµατοποιήθηκαν πληρωµές 232,43 εκατοµµύρια. Ένα άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο της προόδου υλοποίησης του συνόλου του Προγράµµατος, είναι ο αριθµός των ενταγµένων έργων στο ΟΠΣ, ο οποίος στα τέλη του 2002, ανήλθε συνολικά σε 235 έργα, συνολικής.. ύψους 889,5 εκατ., ήτοι ποσοστό 50% της συνολικής. του Προγράµµατος. Εάν διαχωρίσουµε τρία από τα µεγαλύτερα Μέτρα του Προγράµµατος, τόσο από πλευράς χρηµατοδοτικής βαρύτητας, όσο και από πλευράς συµβολής τους στην αναπτυξιακή προοπτική του αγροτικού τοµέα, ήτοι τα Μέτρα 1.1, 2.1, 3.1, θα παρατηρήσουµε ότι ο βαθµός προόδου της υλοποίησης τους ανά Μέτρο, ξεπερνά κατά πολύ το ποσοστό του 50% της συνολικής προόδου του προγράµµατος. Πιο συγκεκριµένα, το µέτρο 1.1 που αφορά τις επενδύσεις στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις, το µέτρο 2.1 που αφορά τις επενδύσεις στη µεταποίηση και την εµπορία των γεωργικών προϊόντων και το µέτρο 3.1 που αφορά την πριµοδότηση πρώτης εγκατάστασης των νέων γεωργών, αποτελούν από πλευράς.. το 52% της συνολικής.. του Προγράµµατος. Οι συνολικές δεσµεύσεις της.. των µέτρων αυτών, µε τις προκηρύξεις ανά µέτρο που έχουν γίνει από τον Τελικό ικαιούχο για υποβολή προτάσεων από τους ενδιαφερόµενους, ξεπερνούν το 90% και οι πληρωµές-απορροφήσεις που έχουν πραγµατοποιηθεί, φθάνουν στο 24,6% της συνολικής.. των µέτρων αυτών. Θα πρέπει επίσης να επισηµάνουµε την ιδιαίτερη πρόοδο που έχει πραγµατοποιηθεί στον Άξονα 7 του Προγράµµατος που αφορά τα Ολοκληρωµένα Προγράµµατα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου (ΟΠΑΑΧ), όπου ενεργοποιήθηκαν όλα τα Μέτρα του Άξονα. Τα Προγράµµατα αυτά είναι πολύ σηµαντικά, λόγω του καινοτόµου χαρακτήρα τους και του µεγάλου χρηµατοδοτικού τους βάρους στο σύνολο του Προγράµµατος. 9
Τα προβλήµατα στην µέχρι σήµερα διανυθείσα πορεία ήταν πολλά και η καταγραφή και αναφορά τους αποτέλεσε µία από τις υποχρεώσεις της Υπηρεσίας ιαχείρισης ώστε να προσπαθήσουµε να φτάσουµε στην επίλυσή τους. Ειδικότερα: Η ευρέως αποδεκτή πολυπλοκότητα του Κανονιστικού πλαισίου εφαρµογής, οι αυξηµένες απαιτήσεις διαχείρισης, ιδιαίτερα στην έναρξη της εφαρµογής της Γ Προγραµµατικής περιόδου, επηρέασαν ως ένα βαθµό την «αποτελεσµατικότητα» εφαρµογής του προγράµµατος. Σηµειώνεται ότι ήδη η Ε.Ε. έχει ξεκινήσει διαδικασίες για την απλούστευση, αποσαφήνιση, συντονισµό και ευελιξία στη διαχείριση γενικότερα των προγραµµάτων. Με την πραγµατοποιηθείσα ενεργοποίηση όλων των µέτρων του Προγράµµατος και λαµβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, σήµερα θα µπορούσαµε να πούµε, ότι τα παραπάνω αντιµετωπίστηκαν µέχρις ενός βαθµού ικανοποιητικά. Έχουν επίσης εκδοθεί όλες οι Κοινές Υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ) που αφορούν καθεστώτα ενισχύσεων. Οι τελευταίες ήταν η ΚΥΑ για τα Ολοκληρωµένα Προγράµµατα του άξονα 7 και η ΚΥΑ για το µέτρο 4.3 για την προώθηση εξαγωγών, ενώ παράλληλα προχώρησαν οι διαδικασίες για την συµπλήρωση όλων των απαραίτητων κειµένων για την εφαρµογή των Μέτρων αυτών. Το µεγάλο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε και ο µεγάλος αριθµός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν σε συνέχεια των δύο προκηρύξεων που πραγµατοποιήθηκαν για τα δύο πολύ σηµαντικά µέτρα του προγράµµατος το 1.1 που αφορά επενδύσεις στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις και το 3.1 που αφορά τους νέους αγρότες, σε συνδυασµό µε την πολυπλοκότητα του συστήµατος εφαρµογής, καθόρισαν την ανάγκη για επανεξέταση του όλου συστήµατος εφαρµογής των µέτρων. Για την αντιµετώπιση αυτών των προβληµάτων, τροποποιήθηκε και απλουστεύθηκε ο φάκελος υποψηφιότητας και ο οδηγός εφαρµογής για το µέτρο 3.1 και ετοιµάζεται η τροποποίηση και η απλούστευση και για το µέτρο 1.1. Η επόµενη προκήρυξη και για τα δύο αυτά µέτρα θα γίνει µε βάση τα νέα απλουστευµένα κείµενα τα οποία παρουσιάζονται παρακάτω στα ειδικά θέµατα. 10
Για την αντιµετώπιση της ιδιαιτερότητας και πολυπλοκότητας του άξονα 7 που αφορά τα ΟΠΑΑΧ του ΕΠΑΑΥ, αλλά και των ΟΠΑΑΧ των ΠΕΠ σε σχέση µε την Κ.Π. LEADER ΡLUS, δηµιουργήθηκε µια συντονιστική οµάδα µεταξύ της Υπηρεσίας ιαχείρισης του ΕΠΑΑΑΥ, της /νσης Προγραµµατισµού και Γεωργικών ιαρθρώσεων (Τελικός ικαιούχος), της Υπηρεσίας ιαχείρισης Κ.Π. LEADER ΡLUS, του Υπ. Οικονοµίας και Οικονοµικών, και κατά περίπτωση εκπρόσωποι των ιχειριστικών Αρχών των ΠΕΠ, ώστε να αποφευχθούν τυχόν επικαλύψεις µε δράσεις των τοπικών προγραµµάτων της Κ.Π. LEADER ΡLUS, όπου οι περιοχές επικαλύπτονται και να υπάρχει συνεχής συνεργασία και ετοιµότητα για να επιταχυνθεί η εφαρµογή τους χωρίς να αλλοιώνεται ο καινοτόµος χαρακτήρας και η στόχευσή τους. Ορισµένα προβλήµατα που υπήρχαν σχετικά µε την στελέχωση των Υπηρεσιών Τελικών ικαιούχων, στο µεγαλύτερό µέρος τους έχουν αντιµετωπισθεί. Βέβαια µία περαιτέρω ενδυνάµωση θα αποτελέσει σηµαντικό προωθητικό παράγοντα στην υλοποίηση του προγράµµατος. Ειδικότερα η /νση Προγραµµατισµού, η οποία είναι επιφορτισµένη µε την υλοποίηση των πλέον σηµαντικών µέτρων του προγράµµατος, κρίνεται σκόπιµο να υποστηριχθεί µε σκοπό να ενσωµατώσει ειδική τεχνική εµπειρογνωµοσύνη και να ανταποκριθεί άµεσα στις αυξηµένες απαιτήσεις της διαχείρισης. Οι απαιτήσεις αυτές οφείλονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των µέτρων της αρµοδιότητας της ( πληθώρα επενδυτών, περιφερειακός χαραχτήρας των επενδύσεων) και στις νέες διαχειριστικές απαιτήσεις της τρέχουσας προγραµµατικής περιόδου. Αυτό σε συνδυασµό µε τη δηµιουργία και την εφαρµογή µικρών πληροφοριακών συστηµάτων, θα διευκολύνει και θα επιταχύνει σε µεγάλο βαθµό τις διαχειριστικές της δυνατότητες και κατ επέκταση την αποτελεσµατικότερη υλοποίηση των παρεµβάσεων. Συνεκτιµώντας και τα παραπάνω, θα µπορούσαµε να πούµε ότι η εξέλιξη της πορείας υλοποίησης του προγράµµατος βρίσκεται προς θετική κατεύθυνση, σύµφωνα µε τους βασικούς στόχους που έχουν τεθεί από το Πρόγραµµα και το Συµπλήρωµα Προγραµµατισµού. Ακολουθεί αναλυτική αναφορά της προόδου υλοποίησης του προγράµµατος κατά άξονα και µέτρο, µε στοιχεία που αφορούν την περίοδο µέχρι 31/12/2002. 11
Πρόοδος υλοποίησης ανά Άξονα Προτεραιότητας και Μέτρο Άξονας Προτεραιότητας (1) Ολοκληρωµένες Παρεµβάσεις σε επίπεδο Αγροτικής Εκµετάλλευσης (Εγκεκριµένη δηµόσια δαπάνη 380.366.918 ΕΥΡΩ) Ο Άξονας αυτός υλοποιείται µε τρία (3) Μέτρα και αποσκοπεί : Στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκµεταλλεύσεων Στη δηµιουργία ενός συνεχώς ενηµερωµένου µέσου µε στοιχεία γεωργών και γεωργικών εκµεταλλεύσεων, καθώς και στην ενίσχυση για την εξειδίκευση της ανάδειξης της ποιότητας των γεωργικών προϊόντων Στην κάλυψη των υποχρεώσεων για τις ενταγµένες στο Πρόγραµµα Οµάδες Παραγωγών του Β ΚΠΣ Οι συνολικές πραγµατοποιηθείσες επιλέξιµες δαπάνες του Άξονα 1, οι οποίες είναι καταχωρηµένες στο ΟΠΣ, φτάνουν τα 147.803.883 ΕΥΡΩ και αφορούν το µέτρο 1.1 του Άξονα. Οι δαπάνες οι οποίες έχουν πραγµατοποιηθεί στο πλαίσιο του Μέτρου 1.1 αντιστοιχούν στο 38,90% της συνολικής εγκεκριµένης ηµόσιας απάνης του Άξονα Προτεραιότητας 1 του Προγράµµατος. Η πορεία υλοποίησης του Άξονα 1 ανά Μέτρο κατά το έτος 2002 ήταν η ακόλουθη : Μέτρο 1.1. Επενδύσεις στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις Η /νση Προγραµµατισµού και Γεωργικών ιαρθρώσεων που είναι ο Τελικός ικαιούχος για την εφαρµογή του Μέτρου, προχώρησε κατά το 2002 σε δύο προσκλήσεις για την εκδήλωση ενδιαφέροντος και υποβολή αιτήσεων εκ µέρους των υποψηφίων επενδυτών: -Α Προκήρυξη (παραλαβή αιτήσεων 15 µέρες µετά την δηµοσιοποίηση των Περιφερειών και µέχρι 30/6/2002) -Β Προκήρυξη (Παραλαβή των αιτήσεων 15 µέρες µετά την δηµοσιοποίηση των Περιφερειών και µέχρι την 15/ 10/2002) Για το έτος 2002 το όριο των πιστώσεων για την ανάληψη νέων νοµικών δεσµεύσεων έχει ορισθεί ως εξής: 12
Συνολικός Προϋπολογισµός : 191.400.000 ηµόσια απάνη: 95.700.000 Προκειµένου να απλοποιηθούν οι διαδικασίες που παρουσίαζε η ΚΥΑ 451/2001 προέκυψε η ανάγκη ουσιαστικής τροποποίησης της. Η τροποποίηση αυτή ξεκίνησε το 2002. Ειδικά για τις ανειληµµένες υποχρεώσεις, έγινε επανέλεγχος όλων των επενδυτικών σχεδίων, τροποποίηση των σχετικών Τεχνικών ελτίων και άρχισε η διαδικασία πληρωµής εκκρεµοτήτων όσον αφορά πιστοποιηµένες επενδύσεις για την ολοκλήρωση των επενδυτικών σχεδίων. Για την Α Προκήρυξη, δόθηκε ιδιαίτερη έµφαση για τους φακέλους που αφορούν τις µικρές επιχειρήσεις και ελέγχθηκαν στο σύνολό τους από τη /νση Προγρ/σµού & Γ... Μέχρι 31/12/2002 εντάχθηκαν όσες επιχειρήσεις υπάγονται στο καθεστώς αυτό (κεφ. Γ. της ΚΥΑ 451/2001). Παράλληλα άρχισε ο έλεγχος των φακέλων υποψηφιότητας και για τις υπόλοιπες υποβληθείσες προτάσεις. Για την Β Προκήρυξη, οι φάκελοι υποψηφιότητας καθώς και τα πορίσµατα της αξιολόγησης άρχισαν να διαβιβάζονται από τις Περιφέρειες προς την /νση Προγρ/σµού & Γ.. ώστε να ξεκινήσει ο έλεγχός τους µετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών της Α Προκήρυξης. Μέτρο 1.2 «Ενίσχυση φορέων και θεσµών για τη χάραξη της αγροτικής πολιτικής» ράση 1.2.Α «Σύστηµα Υποστήριξης της Λήψης Αποφάσεων Σχεδιασµού ιαρθρωτικών Μέτρων Αγροτικής Πολιτικής» Η δράση αφορά στο σχεδιασµό και την οργάνωση των διάφορων οικονοµικών, κοινωνικών και οικολογικών δεδοµένων που είναι απαραίτητα για την άσκηση πολιτικής, προσαρµοσµένης στις δυναµικά µεταβαλλόµενες συνθήκες και ειδικές ανάγκες του αγροτικού τοµέα. 13
Κατά το 2002, δηµιουργήθηκε οµάδα εργασίας, στην οποία συµµετέχουν στελέχη της /νσης Προγραµµατισµού και Γ.. και της /νσης Πληροφορικής, για τον καθορισµό του τρόπου και των φάσεων υλοποίησης του Μέτρου. ράση 1.2. Β «Ανάπτυξη του Συστήµατος Ποιότητας των Αγροτικών Προϊόντων» Η δράση αφορά στην ανάπτυξη συστήµατος ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και έχει τους παρακάτω στόχους: Την εγκαθίδρυση ενός αποτελεσµατικού και αξιόπιστου συστήµατος πιστοποίησης της ποιότητας στον αγροτικό τοµέα. Την υιοθέτηση και διάδοση στο µεγαλύτερο δυνατό βαθµό γεωργικών µεθόδων και πρακτικών που να διασφαλίζουν την παραγωγή προϊόντων πιστοποιηµένης ασφάλειας και ποιότητας και την προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος. Την πληροφόρηση του καταναλωτικού κοινού για τα προϊόντα και τα συστήµατα ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης στον αγροτικό τοµέα. Το 2002 έχει ενταχθεί στο µέτρο ένα έργο για πρόσληψη του τεχνικού συµβούλου συνολικού προϋπολογισµού 740.000. Η διάρκεια του έργου είναι 3 χρόνια και ο στόχος του είναι η συµβουλευτική και επιστηµονική υποστήριξη του Οργανισµού Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων (Ο.Π.Ε.ΓΕ.Π.) στην ενεργοποίηση των πράξεων και στην υλοποίηση τους. Ολοκληρώθηκαν όλες οι διαδικασίες ώστε να γίνει η σχετική προκήρυξη. Μέτρο 1.3 «Υποχρεώσεις για Οµάδες Παραγωγών» Στόχος του µέτρου είναι η ολοκλήρωση πληρωµών οικονοµικών ενισχύσεων σύστασης και λειτουργίας αναγνωρισµένων Οµάδων Παραγωγών του Β ΚΠΣ σε εφαρµογή του άρθρου 52(3) του Καν.(ΕΚ) 1260/99. Οι υποχρεώσεις αφορούν την πληρωµή των οικονοµικών ενισχύσεων σε 47 Ο.Π του Καν.(ΕΟΚ)952/97 και 3 Ο.Π του Καν. (ΕΚ) 2200/96 για την λειτουργία τους κατά τα έτη 1997-1999 14
Το 2002 εγκρίθηκαν δύο έργα: - το πρώτο αφορά ανειληµµένες υποχρεώσεις του Καν. (ΕΚ) 952/97 συνολικής.. 2.550.592 ( /νση Συνεργατισµού & Οµαδικών ραστηριοτήτων) και - το δεύτερο αφορά ανειληµµένες υποχρεώσεις των Καν. (ΕΚ) 1035/72 και 2200/96 συνολικής.. 282.269 ( νση ΠΑΠ ενδροκηπευτικής) 15
Άξονας Προτεραιότητας (2) - Παρεµβάσεις στο Επίπεδο Μεταποίησης και Εµπορίας του Πρωτογενούς Γεωργικού και ασικού Προϊόντος. (Εγκεκριµένη δηµόσια δαπάνη 392.263.915 ΕΥΡΩ) Ο Άξονας αυτός υλοποιείται µε δύο µέτρα και αποσκοπεί : Στη, µέσω των επενδύσεων, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών προϊόντων, στη βελτίωση της ποιότητας και της υγιεινής των προϊόντων, στην ικανοποίηση των αιτήσεων της αγοράς, στην προστασία του περιβάλλοντος και στη βελτίωση του εισοδήµατος των παραγωγών των πρωτογενών προϊόντων Στον εκσυγχρονισµό της διαχείρισης και εκµετάλλευσης των δασών και στην ορθολογική οργάνωση της διαδικασίας µεταποίησης και διακίνησης των δασικών προϊόντων Η πορεία υλοποίησης του Άξονα 2 ανά Μέτρο κατά το έτος 2002 ήταν η ακόλουθη : Μέτρο 2.1 «Επενδύσεις στη µεταποίηση και εµπορία γεωργικών προϊόντων» Το Μέτρο 2.1 προβλέπει την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που αφορούν στην βελτίωση των συνθηκών µεταποίησης και εµπορίας των γεωργικών προϊόντων. Κατά το 2002 εγκρίθηκαν τα έργα: 1.Επενδύσεις που µεταφέρθηκαν από το Β ΚΠΣ: οι ανειληµµένες υποχρεώσεις του Β ΚΠΣ αποτέλεσαν ένα Έργο (Πράξη Ένταξης 3871/10-07-02) µε 14 Υποέργα µε Προϋπολογισµό 31.797.509 και ηµόσια απάνη 13.979.603,45. 2. Νέα Επενδυτικά Σχέδια: εγκρίθηκε έργο για την 2 η Προκήρυξη (παραλαβή αιτήσεων: 24-07-02 έως 31-10-02) µε Προϋπολογισµό 333.333.333 και ηµόσια απάνη 150.000.000 16
Πορεία Υλοποίησης Έργων Για τις Ανειληµµένες Υποχρεώσεις, από τα 14 υποέργα έχουν αρχίσει τις εργασίες και βρίσκονται σε εξέλιξη τα 8. Για το Έργο της 1ης Προκήρυξης, ολοκληρώθηκε στις 25/10/02 η εξέταση των υποβληθέντων αιτήσεων µε τα παρακάτω αποτελέσµατα: Εξετάσθηκαν 457 σχέδια Θετική γνωµοδότηση δόθηκε σε 319 σχέδια Απορρίφθηκαν 131 σχέδια Αποσύρθηκαν (παραίτηση) 7 σχέδια Βγήκαν αποφάσεις οριστικής έγκρισης για 163 σχέδια µε.. 92,46 εκατοµµ.. Για τα 163 αυτά σχέδια η Υπηρεσία ιαχείρισης εξέδωσε 1 Πράξη Ένταξής των ως άνω Υποέργων στο Έργο της 1 ης Προκήρυξης (5495/04-10-02) και προετοίµασε την διαδικασία για τα υπόλοιπα υποέργα (εντάξεις του 2003). Για το Έργο της 2ης Προκήρυξης, η υποβολή αιτήσεων έληξε στις 31/10/02 και υποβλήθηκαν 1.010 επενδυτικά σχέδια µε συνολικό προϋπολογισµό 1.456.210.000 και συνολική αιτούµενη ηµόσια απάνη 672.972.000. Η αξιολόγηση των αιτήσεων αυτών άρχισε τον εκέµβριο του 2002. Μέτρο 2.2 «Βελτίωση της υλοτόµησης, µεταποίησης και εµπορίας των δασοκοµικών προϊόντων» Το Μέτρο 2.2 προβλέπει την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που αφορούν τις Επενδύσεις στην Μεταποίηση και Εµπορία των ασοκοµικών προϊόντων. Κατά το 2002 εγκρίθηκαν 4 έργα, ως εξής: - Για την 1η Προκήρυξη (παραλαβή αιτήσεων 1/7/2002 έως 31/7/2002) εκδόθηκαν δύο Πράξεις Ένταξης (η 3004/15.5.2002 για επενδυτικά σχέδια έως 5900 και η 3005/15.5.2002 για επενδυτικά σχέδια άνω των 5900 ) - Για την 2η Προκήρυξη (που θα πραγµατοποιηθεί εντός του 2003) εκδόθηκαν επίσης δύο Πράξεις Ένταξης (η 7061/20.12.2002 για επενδυτικά σχέδια έως 5900 και η 7062/20.12.2002 για επενδυτικά σχέδια άνω των 5900 ) 17
Για το Έργο της 1 ης Προκήρυξης, υποβλήθηκαν 2358 αιτήσεις συνολικού Προϋπολογισµού 7.153.254,62 και αιτούµενη επιχορήγηση (..) 3.218.739,58 για επενδύσεις έως 5900 και 60 αιτήσεις συνολικού Προϋπολογισµού 15.292.363 και αιτούµενη επιχορήγηση (..) 6.881.563,35 για επενδύσεις άνω των 5900. Εξετάσθηκαν και τα 2.358 επενδυτικά σχέδια που αφορούσαν επενδύσεις έως 5.900 και δόθηκε θετική γνώµη στα 2.347 επενδυτικά σχέδια, απορρίφθηκαν 7 σχέδια ενώ αποσύρθηκαν (παραίτηση) 4 σχέδια. 18
Άξονας Προτεραιότητας (3) - Βελτίωση της ηλικιακής σύνθεσης του αγροτικού πληθυσµού (Εγκεκριµένη δηµόσια δαπάνη 254.957.432 ΕΥΡΩ) Ο Άξονας, ο οποίος περιλαµβάνει δύο µέτρα, στοχεύει στη συγκρότηση και διατήρηση της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής στην ύπαιθρο και συµβάλλει στην άµβλυνση του προβλήµατος που έχει δηµιουργηθεί στον αγροτικό χώρο, λόγω της γήρανσης του αγροτικού πληθυσµού, µέσω της ενθάρρυνσης της εγκατάστασης νέων ανθρώπων στις αγροτικές περιοχές. Μέτρο 3.1 «Εφάπαξ πριµοδότηση πρώτης εγκατάστασης» Το Μέτρο 3.1 προβλέπει την καταβολή ενισχύσεων για την ενθάρρυνση της εγκατάστασης νέων γεωργών σε γεωργικές εκµεταλλεύσεις. Από την Υπηρεσία ιαχείρισης εγκρίθηκαν 13 έργα που αφορούν την 2 η Προκήρυξη του Μέτρου ( ηµόσια απάνη 60.348.819 ΕΥΡΩ). Η υποβολή των αιτήσεων πραγµατοποιήθηκε το διάστηµα από 25/7/2002 έως 15/8/2002. Ο αριθµός των αιτήσεων που υποβλήθηκαν ανέρχεται σε 5.056 σε επίπεδο χώρας. Το 2002 καταβλήθηκε και η Α όση σε µεγάλο αριθµό νέων αγροτών της 1 ης Προκήρυξης, Συνολικής ηµόσιας απάνης 36.624.435 ΕΥΡΩ. Επίσης, ο Τελικός ικαιούχος προχώρησε σε τροποποίηση της ΚΥΑ 448/01, για απλούστευση των διαδικασιών υποβολής προτάσεων. Μέτρο 3.2 «Αντιµετώπιση δαπανών πρώτης εγκατάστασης» Στα πλαίσια του µέτρου οι νέοι αγρότες που έχουν ενταχθεί στο µέτρο 3.1 έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν την ενίσχυση της δανειακής τους κάλυψης µε επιδότηση επιτοκίου προκειµένου να αντιµετωπίσουν τις ανάγκες πρώτης εγκατάστασης της γεωργικής του εκµετάλλευσης. Κατά το 2002, από την Υπηρεσία ιαχείρισης εγκρίθηκε 1 Έργο για την 1 η Προκήρυξη του Μέτρου η οποία αφορά ηµόσια απάνη ύψους 200.000 για την περίοδο από 25/7/2002 15/10/2002 όπου και υποβλήθηκαν περίπου 6 αιτήσεις. 19
Άξονας Προτεραιότητας (4) - Βελτίωση των υποστηρικτικών µηχανισµών και ενηµέρωσης του αγροτικού πληθυσµού µε αξιοποίηση νέων τεχνολογιών (Εγκεκριµένη δηµόσια δαπάνη 81.195.413 ΕΥΡΩ) Ο Άξονας περιλαµβάνει πέντε µέτρα και έχει σαν στόχο : Την άµεση και έγκαιρη πληροφόρηση των κατοίκων της υπαίθρου, µε την αξιοποίηση προηγµένων µέσων επικοινωνίας Την αναβάθµιση και εκσυγχρονισµό των εκπαιδευτικών δοµών του Υπουργείου Την προώθηση προϊόντων ποιότητας και υψηλής προστιθέµενης αξίας, την προώθησή τους σε νέες αγορές και την αύξηση των εξαγωγών Τη δηµιουργία και εκσυγχρονισµό δοµών και υποδοµών για βελτίωση της ποιότητας προϊόντων και προστασία της δηµόσιας υγείας Την ανάπτυξη και υιοθέτηση φιλικών προς το περιβάλλον γεωργικών πρακτικών και την αποτελεσµατικότερη αντιµετώπιση προβληµάτων φυτοπροστασίας Η πορεία υλοποίησης του Άξονα 4, ανά Μέτρο, κατά το έτος 2002 ήταν η ακόλουθη: Μέτρο 4.2 «Αναβάθµιση της υποδοµής ενηµέρωσης, πληροφόρησης, εκπαίδευσης, ευαισθητοποίησης πληθυσµού» ράση 4.2.1 «Υποδοµή για εκπαίδευση-ενηµέρωση» Το 2002 εντάχθηκε ένα έργο µε τίτλο «ιαγνωστική προκαταρκτική µελέτη» των αναγκών των εκπαιδευτικών δοµών µε συνολικό προϋπολογισµό 152.370 και έγινε Προκήρυξη για τη µελέτη µε προθεσµία υποβολής προτάσεων από 21/10/2002 έως 13/11/2002. Οι υποβληθείσες προσφορές εξετάζονται. 20
ράση 4.2.2. «ίκτυο γεωργικών βιβλιοθηκών» Το µέτρο προβλέπει την αναβάθµιση και τον εκσυγχρονισµό της κεντρικής βιβλιοθήκης του Υπουργείου Γεωργίας ώστε να διευκολυνθεί η χρήση των υπαρχουσών πληροφοριών και να καταστεί δυνατή η προσφορά νέων προϊόντων και υπηρεσιών στην γεωργική επιστηµονική πληροφόρηση. Η υλοποίηση του µέτρου αυτού δεν προχώρησε το 2002 λόγω µη εύρεσης κατάλληλου κτιρίου για τη στέγαση της κεντρικής βιβλιοθήκης. Μέτρο 4.3 «ράσεις για την προώθηση εξαγωγών και συλλογικοί φορείς» Το µέτρο έχει στόχο την κατάχτηση και διατήρηση νέων αγορών, τη στροφή προς προϊόντα υγιεινής διατροφής µε έµφαση σε περιβαλλοντικά θέµατα, την ανάπτυξη συστηµάτων διασφάλισης ποιότητας και την ετοιµασία φακέλων για την αναγνώριση προϊόντων ΠΟΠ, ΠΓΕ, ΕΠΠΕ, Το 2002 εκδόθηκε η 506/2002 ΚΥΑ και ξεκίνησαν οι διεργασίες για την έκδοση του σχετικού οδηγού εφαρµογής και του φακέλου υποψηφιότητας για την υποβολή των αιτήσεων. Μέτρο 4.4 «ηµιουργία και εκσυγχρονισµός δοµών και υποδοµών για βελτίωση της ποιότητας προϊόντων και διασφάλισης της δηµόσιας υγείας ιαπίστευση εργαστηρίων» Το µέτρο προβλέπει ένα ολοκληρωµένο σύστηµα αντιµετώπισης του προβλήµατος των υπολειµµάτων γεωργικών εισροών (φυτοφαρµάκων, κλπ) στα προϊόντα φυτικής προέλευσης, µε παρεµβάσεις στην εργαστηριακή υποδοµή, στην διαπίστευση των εργαστηρίων, καθώς και µε συγκεκριµένο πρόγραµµα ελέγχου και παρακολούθησης των υπολειµµάτων και της ποιότητας των φυτοπροστατευτικών µέσων και των προϊόντων διατροφής. Το πρώτο έργο για την εφαρµογή του µέτρου εγκρίθηκε το 2002 και είναι ο Σύµβούλος ιαπίστευσης (Π/Υ.. 450.000 ), ο οποίος θα ασχοληθεί µε την οργάνωση της λειτουργίας των εργαστηρίων, καθώς και τις απαιτήσεις του ΕΣΥ. Έγινε Προκήρυξη για Επιλογή Συµβούλου µε προθεσµία υποβολής προτάσεων από 16/10/2002 έως 9/12/2002. 21
Μέτρο 4.5 «Ανάπτυξη στοιχείων Καταπολέµηση εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων, για τη δηµιουργία βάσης δεδοµένων. Ανάπτυξη δικτύου πληροφόρησης σε θέµατα φυτοπροστασίας Τεχνική υποστήριξη Ανάπτυξη και εφαρµογή µεθόδων ταχείας διάγνωσης-προσδιορισµού εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων» Το µέτρο περιλαµβάνει τις παρακάτω 4 ενέργειες: Ενέργεια Α. Οδηγία ηλεκτρονικού οδηγού Φυτοπροστασίας-ανάπτυξη µεθόδων αντιµετώπισης- εύρεση εναλλακτικών µεθόδων για την αντικατάσταση του βρωµιούχου µεθυλίου. Ενέργεια Β. Ανάπτυξη δικτύου πληροφόρησης σε θέµατα φυτοπροστασίας. Ενέργεια Γ. Ανάπτυξη, βελτίωση και εφαρµογή σύγχρονων και αξιόπιστων µεθόδων ταχείας διάγνωσης-προσδιορισµού επιβλαβών οργανισµών, καθώς επίσης και των διαδικασιών που πρέπει να ακολουθούνται κατά τον φυτοϋγειονοµικό έλεγχο διακινουµένων φυτών και φυτικών προϊόντων. Ενέργεια. Συγκέντρωση και δηµιουργία τράπεζας «γενετικού υλικού» εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων που έχουν βρεθεί στη χώρα µας, καθώς και οργανισµών καραντίνας. Στα πλαίσια του Μέτρου το 2002 εγκρίθηκαν 3 Έργα που αφορούν προσλήψεις συµβούλων συνολικής ηµόσιας απάνης 93.000 ΕΥΡΩ. 22
Άξονας Προτεραιότητας (5)- Παρεµβάσεις στο γεωργικό προϊόν (Εγκεκριµένη δηµόσια δαπάνη 35.410.799 ΕΥΡΩ) Στον Άξονα περιλαµβάνονται δύο µέτρα που στοχεύουν κυρίως στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του γεωργικού τοµέα, οι οποίες σχετίζονται άµεσα µε τη βελτίωση της ποιότητας των παραγοµένων προϊόντων. Η πορεία υλοποίησης του Άξονα 5 ανά Μέτρο κατά το έτος 2002 ήταν η ακόλουθη: Μέτρο 5.1 «Ολοκληρωµένο πρόγραµµα υπηρεσιών στήριξης των κτηνοτρόφων της Ελληνικής Υπαίθρου για την παραγωγή και χρησιµοποίηση του κατάλληλου για την κάθε περιοχή ζωικού αναπαραγωγικού κεφαλαίου» Το Μέτρο 5.1 προβλέπει την ενίσχυση των εκτροφέων αγροτικών ζώων (καθαρόαιµων φυλών, υβριδικών χοίρων ως και πληθυσµών µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον), Φορέων (Ενώσεις-Οργανώσεις παραγωγών), που τα µέλη τους εκτρέφουν τα παραπάνω ζώα και µεµονωµένων παραγωγών για την παραγωγή και χρησιµοποίηση του κατάλληλου ζωικού αναπαραγωγικού κεφαλαίου για την Χώρα. Το Μέτρο περιλαµβάνει Πέντε (5) Έργα, τα οποία εγκρίθηκαν το 2002, όσα είναι και τα Κέντρα Γενετικής Βελτίωσης Ζώων (ΚΓΒΖ), και το Χρηµατοδοτικό Σχήµα για την περίοδο 2000-2006 για το κάθε ΚΓΒΖ είναι: Κέντρα Γενετικής Συνολικός ηµόσια Ιδιωτική Βελτίωσης Ζώων Προϋπολογισµός απάνη Συµµετοχή ΚΓΒΖ Αθηνών 3.827.700,00 3.500.048,88 327.651,12 ΚΓΒΖ ράµας 1.859.163,00 1.700.018,65 159.144,35 ΚΓΒΖ Ιωαννίνων 2.843.440,00 2.600.041,55 243.398,45 KΓΒΖ Καρδίτσας 3.171.549,97 2.899.890,30 271.659,67 ΚΓΒΖ Νέας Μεσσήµβριας Θεσ/νίκης 8.063.927,00 7.373.654,85 690.272,15 ΣΥΝΟΛΟ 19.765.779,97 18.073.654,23 1.692.125,74 23
Εκδόθηκε η αριθ. 489/08-08-02 ΚΥΑ που περιλαµβάνει το πλαίσιο εφαρµογής του προγράµµατος, καθώς και η αριθ.317981/23-12-02 εφαρµοστική απόφαση (λεπτοµέρειες εφαρµογής). Μέτρο 5.2 «Ανάπτυξη και προώθηση µεθόδων ολοκληρωµένης βιολογικής καταπολέµησης εχθρών, ασθενειών και ζιζανίων των κυριότερων καλλιεργειών της χώρας» Το Μέτρο 5.2 προβλέπει την ενίσχυση της «Ανάπτυξης και Προώθησης Μεθόδων Ολοκληρωµένης Βιολογικής Καταπολέµησης Εχθρών, Ασθενειών και Ζιζανίων των Κυριότερων Καλλιεργειών της Χώρας». Το Μέτρο περιλαµβάνει 2 Υποέργα: 1) Ανάδειξη Τεχνικού Συµβούλου για την υποστήριξη του Φορέα Υλοποίησης του Μέτρου στην προετοιµασία και το σχεδιασµό όλων των δράσεων του Μέτρου 2) Πρόσληψη Αναδόχων για την Ανάπτυξη και Προώθηση Μεθόδων Ολοκληρωµένης Βιολογικής Καταπολέµησης Εχθρών, Ασθενειών και Ζιζανίων στα Εσπεριδοειδή, Ελιά, Αµπέλι, Πυρηνόκαρπα Γιγαρτόκαρπα, Βαµβάκι, Ζαχαρότευτλα, Φυτά Μεγάλης Καλλιέργειας, Κηπευτικά Υπαίθρου Θερµοκηπίου. Στις 3/9/02 έγινε η Προκήρυξη για την ανάδειξη του Τεχνικού Συµβούλου ο οποίος θα υποστηρίξει τον Τελικό ικαιούχο του Μέτρου στην προετοιµασία και το σχεδιασµό όλων των δράσεων και ενεργειών που περιλαµβάνει η εφαρµογή του. Αφορά ανοικτό, διεθνή διαγωνισµό, προϋπολογισµού 257.144 που διενεργήθηκε σύµφωνα µε την οδηγία 92/50 όπως ισχύει κάθε φορά και είχε καταληκτική ηµεροµηνία την 5/11/02. Στις 12/11/2002 έγινε η αποσφράγιση των Προσφορών. Στις 19/12/2002 ολοκληρώθηκε η διαδικασία της αξιολόγησης των προσφορών. Η έγκριση του αποτελέσµατος του διαγωνισµού έγινε το 2003. 24
Άξονας Προτεραιότητας (6)- Ανάπτυξη και προστασία φυσικών πόρων και περιβάλλοντος (Εγκεκριµένη δηµόσια δαπάνη 294.617.563 ΕΥΡΩ) Ο Άξονας αυτός υλοποιείται µε πέντε (5) µέτρα που αποσκοπούν : Στην ορθή διαχείριση και αξιοποίηση του υδατικού δυναµικού της χώρας Στην προστασία δασικών και οικολογικά ευαίσθητων περιοχών Στην δηµιουργία ολοκληρωµένου µηχανισµού καταγραφής και παρακολούθησης των εξελίξεων της γεωργικής γης τόσο σε οικονοµικούς όσο και περιβαλλοντικούς όρους Στην αποκατάσταση των ζηµιών στη γεωργία και στο φυσικό περιβάλλον από έκτακτα γεγονότα Η πορεία υλοποίησης του Άξονα 6 ανά Μέτρο κατά το έτος 2002 ήταν η ακόλουθη: Μέτρο 6.1 «Ολοκλήρωση εγγειοβελτιωτικών έργων του 2ου ΚΠΣ» Το Μέτρο 6.1 αφορά την τεχνική και οικονοµική ολοκλήρωση των υποδοµών (έργα και µελέτες ) των δράσεων που είχαν ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Ανάπτυξη του Τοµέα Γεωργίας 1994 1999». Η πρόσκληση για υποβολή προτάσεων έγινε στις 26 Ιουλίου 2001. ΕΝΤΑΓΜΕΝΑ ΕΡΓΑ Σύνολο ενταγµένων έργων το 2002: 4 Συνολικός Προϋπολογισµός Ενταγµένων έργων: 35,14 εκ. Συνολικές Απορροφήσεις : 1,00 εκ. 1. ΑΡ ΕΥΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΒΙΣΤΡΙΖΑΣ Ν. ΦΘΙΩΤΙ ΑΣ ( 9,15 εκ. ) - Υπάρχει εγκατεστηµένη εργολαβία. 2. ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΑΡ ΕΥΣΗΣ ΙΙου ΑΡ ΕΥΤΙΚΟΥ ΙΚΤΥΟΥ Ν. ΣΕΡΡΩΝ (1,17 εκ. ) - Έχει επιλεγεί ανάδοχος/ µελετητής 25
3. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΙΝΙΟΥ ΜΑΧΑΙΡΑ Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (12,96 εκ. ) - Ανάδειξη Αναδόχου προβλέπεται να γίνει τον Μάιο 2003 4. ΦΡΑΓΜΑ ΒΡΑΧΟΥ Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ( 11,86 εκ. ) - Υπάρχει εγκατεστηµένη εργολαβία κατασκευής του φράγµατος. - Ανάδειξη αναδόχου των µελετών των δικτύων προβλέπεται να γίνει τον µέχρι 31/5/2003 Μέτρο 6.2 «Ταµίευση και εκµετάλλευση επιφανειακών απορροών - Τεχνητοί εµπλουτισµοί υπόγειων υδροφορέων Εκσυγχρονισµός και βελτίωση των συνθηκών άρδευσης» Το Μέτρο αφορά έργα κατασκευής ταµιευτήρων σε νησιωτικές κυρίως περιοχές, καθώς και την εκπόνηση των µελετών και την κατασκευή των έργων αξιοποίησής των, µελέτες και έργα τεχνητού εµπλουτισµού, παρεµβάσεις σε λειτουργούντα αρδευτικά δίκτυα µε σκοπό τον εκσυγχρονισµό τους προς εξοικονόµηση αρδευτικού νερού και βελτίωση των συνθηκών άρδευσης. Προϋπολογισµός Μέτρου : 141.643.059. Η εικόνα του Μέτρου είναι η εξής : ΕΝΤΑΓΜΕΝΑ ΕΡΓΑ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΤΑΓΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ : (5) ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΤΑΓΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ : 63,22 εκ. ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΕΙΣ : 2,65 εκ. 1. ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ( 2,80 εκ. ) 2. ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΑΡ ΕΥΤ. ΙΚΤΥΟΥ ΛΕΚΑΝΟΠΕ ΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ( 25,45 εκ. ) 3. ΛΙΜΝΟ ΕΞΑΜΕΝΗ ΚΑΣΤΑΝΙΑ ΑΛΟΝΝΗΣΟΥ ( 10,34 εκ. ) Ανάδειξη Αναδόχου µετά την αναµόρφωση των µελετών. 4. ΛΙΜΝΟ ΕΞΑΜΕΝΗ ΠΑΝΟΡΜΟΣ ΣΚΟΠΕΛΟΥ ( 6,08 εκ. ) Ανάδειξη Αναδόχου µετά την αναµόρφωση των µελετών. 5. ΑΡ ΕΥΤΙΚΟ ΕΡΓΟ ΚΑΝ ΗΛΑΣ Ν. ΑΡΚΑ ΙΑΣ ( 18,55 ΕΚ. ) Υπάρχει εγκατεστηµένη εργολαβία. 26
Μέτρο 6.3 «Σχέδια διαχείρισης για την αειφόρο ανάπτυξη δασικών και οικολογικά ευαίσθητων περιοχών και δηµιουργία Τράπεζας Γενετικού Υλικού» ράση 6.3.Α «Σχέδια διαχείρισης για την αειφόρο ανάπτυξη δασικών και οικολογικά ευαίσθητων περιοχών» Το 2002 εγκρίθηκαν 2 έργα συνολικής ηµόσιας απάνης 10.971.000 ΕΥΡΩ και αφορούν: 1) τις 24 διαχειριστικές µελέτες που προκηρύχθηκαν µε τις διατάξεις της οδηγίας 92/50 όπως ισχύει κάθε φορά (Π.. 346/98), οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο της επιλογής των αναδόχων µελετητών. 2) τις 74 διαχειριστικές µελέτες προϋπολογισµού 4.457.388 ΕΥΡΩ ράση 6.3.Β «ηµιουργία Τράπεζας Γενετικού Υλικού» Η ράση προβλέπει την κατασκευή και λειτουργία της Τράπεζας Γενετικού Υλικού.( ηµιουργία απαραίτητης υποδοµής-συλλογή διάσωση Γενετικού Υλικού- Προστασία άγριων συγγενών ειδών-ανταλλαγή γενετικού υλικού µε χώρες της Βαλκανικής). Η ράση περιλαµβάνει τέσσερα(4) υποέργα (Μελέτη κτιριακής υποδοµής, Κατασκευή κτιριακής υποδοµής, Συλλογή, διάσωση, διατήρηση, προστασία γενετικού υλικού και Προµήθεια εξοπλισµού), για τα οποία η απόφαση ένταξης θα εκδοθεί το 2003. 27
Μέτρο 6.5 «Αντιµετώπιση ζηµιών που προκαλούνται στη γεωργία γενικά (γεωργία κτηνοτροφία) από θεοµηνίες, πυρκαγιές και άλλα έκτακτα γεγονότα» Οι ζηµιές που προκλήθηκαν τον Νοέµβριο- εκέµβριο του 2001 και Ιανουάριο του 2002 από δυσµενείς καιρικές συνθήκες (κυρίως παγετός και χιονοπτώσεις) ήταν µεγάλες και εκτεταµένες. Για τον λόγο αυτό κατά την υλοποίηση του Προγράµµατος κρίθηκε ότι το Μέτρο 6.5 θα καλύψει λίγο-πολύ µόνο αυτές τις ζηµιές. Προτάθηκε τροποποίηση του Προγράµµατος µε αύξηση των πιστώσεων από το αποθεµατικό προγραµµατισµού του Γ ΚΠΣ, όµως το σχετικό αίτηµά µας προς την αρµόδια αρχή του ΚΠΣ δεν έγινε αποδεκτό. Κατόπιν αυτού η σχετική πρόταση τροποποίησης του Προγράµµατος αυξάνει τις πιστώσεις του Μέτρου στα 20 εκατ. ΕΥΡΩ από την ανακατανοµή των πιστώσεων του Προγράµµατος, γεγονός που έχει σαν συνέπεια την κάλυψη από το ΕΠΑΑΑΥ ενός µόνο µέρους των δαπανών για την αντιµετώπιση των ζηµιών του ανωτέρω αναφερόµενου χρονικού διαστήµατος. Εδώ, σηµειώνεται ότι πάρθηκε απόφαση να πληρωθούν όλες οι ανάγκες για το θέµα αυτό (FROGGY) από Εθνικές πιστώσεις µέσω δανεισµού του ΕΛΓΑ, έτσι ώστε να εξυπηρετηθούν στο σύνολό τους οι παραγωγοί έγκαιρα, τηρώντας όµως όλες τις διαδικασίες επιλεξιµότητας του Προγράµµατος. Όταν εγκριθεί η τροποποίηση του Προγράµµατος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα ενταχθούν σ αυτό µέσω του Ολοκληρωµένου Πληροφοριακού Συστήµατος (ΟΠΣ), δαπάνες µέχρι του ποσού των 20 εκατ. ΕΥΡΩ. 28
Άξονας Προτεραιότητας (7) - Προγράµµατα ανάπτυξης αγροτικού χώρου Εγκεκριµένη δηµόσια δαπάνη 311.903.185 ΕΥΡΩ Στα πλαίσια του Άξονα αυτού που υλοποιείται µέσω δέκα τεσσάρων (14) µέτρων, θα εφαρµοσθεί µια σειρά δραστηριοτήτων για την ολοκληρωµένη ανάπτυξη του αγροτικού χώρου. Οι δράσεις αυτές θα εφαρµοσθούν σε επιλεγµένες κυρίως ορεινές και µειονεκτικές περιοχές λαµβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των περιοχών αυτών και έχουν στόχο να δώσουν πνοή οικονοµικής και κοινωνικής ανανέωσης στην ύπαιθρο, περιλαµβάνοντας και υποδοµές και υπηρεσίες εξυπηρέτησης του αγροτικού πληθυσµού και της αγροτικής οικονοµίας στην ύπαιθρο. Κατά το έτος 2002 για τον Άξονα 7 «Προγράµµατα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου» πραγµατοποιήθηκαν οι κατωτέρω ενέργειες : Όσον αφορά στις οµές Στήριξης (Μέτρο 7.14 του προγράµµατος) έγινε από την Υπηρεσία ιαχείρισης του Ε.Π. «Α.Α.-Α.Υ. 2000-2006» πρόσκληση προς τον Τελικό ικαιούχο του Μέτρου ( ιεύθυνση Προγραµµατισµού και Γ..) µε αριθ. πρωτ. 1576/28.01.2002 για την υποβολή Τεχνικών ελτίων Έργων (Τ..Ε.) και Υποέργων του µέτρου 7.14. Εκδόθηκαν από τη ιεύθυνση Προγραµµατισµού και Γ.. οι µε αριθ. πρωτ. 232966/584/23.01.2002 και 232967/585/23.01.2002 Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) για τον καθορισµό λεπτοµερειών για την παροχή βασικών υπηρεσιών στον αγροτικό πληθυσµό των περιοχών εφαρµογής των Ολοκληρωµένων Προγραµµάτων και για τη ρύθµιση ειδικότερων θεµάτων για την παροχή βασικών υπηρεσιών στον αγροτικό πληθυσµό των περιοχών εφαρµογής των Ολοκληρωµένων Προγραµµάτων. Με την αριθ. πρωτ. 234629/737/29.01.2002 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας προκηρύχθηκε ανοικτός διεθνής διαγωνισµός για την ανάθεση του έργου των οµών Στήριξης των ΟΠΑΑΧ των Περιφερειών της χώρας στο πλαίσιο του Ε.Π. «Α.Α.-Α.Υ. 2000-2006». Ο εν λόγω διαγωνισµός είχε ως καταληκτική ηµεροµηνία για την υποβολή προτάσεων από τους ενδιαφερόµενους φορείς την 22 η Μαρτίου 2002. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν (συνολικά κατατέθηκαν 16 προτάσεις) αξιολογήθηκαν από την 29
αρµόδια Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία συστάθηκε µε την αριθ. πρωτ. 249061/2450/01.2002 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας. Μετά το πέρας του έργου της Επιτροπής Αξιολόγησης των προτάσεων εκδόθηκαν (το 2 ο εξάµηνο του 2002) όλες οι Υπουργικές Αποφάσεις για την ανάθεση του έργου των οµών Στήριξης ανά Περιφέρεια στους Αναδόχους Φορείς. Μέσα στο 2002 εξετάστηκαν και εκδόθηκαν τα απαραίτητα πιστοποιητικά από το Εθνικό Συµβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) των αναδόχων φορέων των οµών Στήριξης και αποστάλθηκαν προς έλεγχο οι συµβάσεις των περισσότερων φορέων, για τις οποίες απαιτούνταν, από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Πριν την κατάρτιση των συµβάσεων πραγµατοποιήθηκαν Τεχνικές Συσκέψεις προκειµένου να διευθετηθούν θέµατα που αφορούσαν στις συµβάσεις αλλά και να ενηµερωθούν σχετικά µε το αντικείµενο, τις απαιτήσεις και υποχρεώσεις του έργου που καλούνταν να αναλάβουν. Στις 31/12/2002 υπογράφηκε η Σύµβαση για τη οµή Στήριξης της Περιφέρειας Κρήτης (Αναπτυξιακή Ηρακλείου Α.Ε.). Οι εν λόγω ενέργειες πραγµατοποιήθηκαν από τη ιεύθυνση Προγραµµατισµού και Γ.. του Υπουργείου Γεωργίας. Ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση και παραλαβή των µελετών για τις 35 αρχικά επιλεγµένες περιοχές εφαρµογής των ΟΠΑΑΧ του Υπουργείου Γεωργίας και κοινοποιήθηκαν όλες προς ενηµέρωση στις αρµόδιες Περιφέρειες. Παράλληλα πραγµατοποιήθηκαν ενηµερωτικές συσκέψεις µε εκπροσώπους των τοπικών φορέων της κάθε περιοχής, προκειµένου να ενηµερωθούν σχετικά µε τις επιλεξιµότητες του νέου κανονισµού για το ΕΓΤΠΕ-Π και ιδιαίτερα για το Άρθρο 33 αυτού πάνω στο οποίο βασίζεται κυρίως ο Άξονας 7 του Ε.Π. «Α.Α.-Α.Υ. 2000-2006». Επιπλέον ενηµερώθηκαν περί των νέων προϋποθέσεων και διαδικασιών που οφείλουν να πληρούν και να ακολουθήσουν ως τελικοί δικαιούχοι των µικρών δηµοσίων έργων του Άξονα 7. Στα πλαίσια της 2 ης Συνεδρίασης της Υποεπιτροπής Αγροτικής Ανάπτυξης (22.04.2002) οριστικοποιήθηκαν οι πέντε(περιοχή Τροιζήνας, Περιοχή Σάµου, Περιοχή Μικρών Νησιών Αιγαίου, Περιοχή Οροπεδίου Λασιθίου και Περιοχή Λέσβου) επιπλέον περιοχές παρέµβασης των ΟΠΑΑΧ του Υπουργείου Γεωργίας. Εκπονήθηκαν µε χρηµατοδότηση από την Τεχνική Βοήθεια του Προγράµµατος οι µελέτες για τις πέντε αυτές περιοχές και παραλήφθηκαν όλες οριστικά από τις αρµόδιες Επιτροπές το τελευταίο τρίµηνο του 2002. Σε συνέχεια της οριστικής παραλαβής των 35 µελετών των ΟΠΑΑΧ καταρτίστηκαν και οριστικοποιήθηκαν τα Επιχειρησιακά Σχέδια ράσης (Business Plan) αυτών. Τα Business Plans αυτά, εγκρίθηκαν µε την αριθ. 30
πρωτ. 4330/02.08.2002 Απόφαση του Ειδικού Γραµµατέα του Υπουργείου Γεωργίας και περιλαµβάνουν για τα µέτρα που αφορούν στα ηµόσια Έργα εγγραφές µε ονοµατισµένα κατά προτεραιότητα µικρά δηµόσια έργα, ενώ για τα µέτρα των καθεστώτων ενίσχυσης (ιδιωτικές επενδύσεις) χρηµατοδοτική κατανοµή ανά µέτρο για την κάθε περιοχή παρέµβασης. Επιπλέον, αυτά κοινοποιήθηκαν στο Υπουργείο Οικονοµίας και Οικονοµικών, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις Περιφέρειες και στις οµές Στήριξης. Παράλληλα µε την οριστικοποίηση των Business Plan πραγµατοποιήθηκε σχετική αλληλογραφία µε τις Περιφέρειες όσον αφορά στα έργα που προέκυψαν από τις µελέτες των ΟΠΑΑΧ του Υπουργείου Γεωργίας και είναι επιλέξιµα για χρηµατοδότηση από το ΕΤΠΑ και ΕΚΤ στα πλαίσια των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραµµάτων (ΠΕΠ) 2000-2006 και που θα ενισχύσουν τα ΟΠΑΑΧ του Προγράµµατός µας προκειµένου να επιτευχθεί ο Ολοκληρωµένος Χαρακτήρας των προγραµµάτων αυτών. Από την Υπηρεσία ιαχείρισης του Ε.Π. «Α.Α.-Α.Υ. 2000-2006» τον Ιούλιο του 2002 αποστάλθηκαν οι προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς τους τελικούς δικαιούχους των αντίστοιχων µέτρων σύµφωνα µε τα όσα αναφέρονται στον Άξονα 7 του Ε.Π. «Α.Α.-Α.Υ. 2000-2006» (εµπλεκόµενοι Ο.Τ.Α. και ιεύθυνση Προγραµµατισµού και Γ..) προκειµένου να υποβάλλουν Τ..Ε. στην Υπηρεσία µας. Για τα Μικρά ηµόσια Έργα των ΟΠΑΑχ, µαζί µε την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος κοινοποιήθηκαν στους εµπλεκόµενους ήµους το Business Plan της περιοχής τους µε τα κατά προτεραιότητα Μικρά ηµόσια Έργα, Οδηγίες για την υποβολή Τεχνικών ελτίων Έργων, καθώς επίσης και τα κριτήρια ένταξης πράξεων των αντίστοιχων Μέτρων του Άξονα 7. Ως ηµεροµηνία έναρξης υποβολής Τ..Ε. από τους Ο.Τ.Α. ορίστηκε η 1 η Σεπτεµβρίου 2002 ενώ ως καταληκτική ηµεροµηνία η 31 η εκεµβρίου 2002 στην οποία δόθηκε πριν τη λήξη της σχετική παράταση έως τις 28 Φεβρουαρίου 2003. Τέλη του 2002 συντάχθηκαν οι απαιτούµενοι οδηγοί εφαρµογής καθώς και οι φάκελοι υποψηφιότητας για τα περισσότερα από τα µέτρα που περιλαµβάνουν δράσεις/έργα και αφορούν σε καθεστώτα ενίσχυσης (ιδιωτικές επενδύσεις) του Άξονα 7 και κοινοποιήθηκαν τα σχέδιά τους στο Υπουργείο Οικονοµίας και Οικονοµικών, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και στις Περιφέρειες. Μέσα στο 2002 δροµολογήθηκαν όλες οι απαραίτητες ενέργειες για την έγκριση και ανάθεση στο πλαίσιο της Τεχνικής Βοήθειας του Προγράµµατος σε ανάδοχο φορέα η δηµιουργία Πληροφοριακού Συστήµατος, συµβατό µε το 31