ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ I ΜΗΜΑ ΛΟ ΓΙΣΤΙΚΗΣ Τ Ε I ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 3ΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ TJ3Y/ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ^ΣΗ ΤΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ε μ π ο Ε οε ιο τ ε χ ν ε ς ΤνΕΥΘΕΡΟγΜΕΠΑΓΓΕΛ ΜΑΤΙΕΣ Καθηγητής Κ Ε Τ ΙΚ ΙΔ Η Σ Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ ισ ηγήτριες Λ Ω Λ Η Ε Λ Ε Ν Η ΧΑΡΑΛΑΜ ΠΙΑ ΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΣΧΟΛΗ Δ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ Ο ΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟ ΓΙΣΤΙΚΗΣ Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ/ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ Ε Β^ΣΗ ΤΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΓΙΑ ε μ π ο ^ Ε ιο τ ε χ ν ε ς ΑΕΥΘΕΡΟΥς / ε ΠΑΓΓΕΛ ΜΑΤΙΕΣ Καθηγητής: ΚΕΤΙΚ1ΔΗΣ ΑΝΑΡΕΑΣ ισηγήτριες: ΛΩΛΗ ΕΛΕΝΗ ΧΑΡΑΛΑΜΠ1ΔΟΥ ΕΛΕΝΗ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ... 1 1. Πρόλογος... 1 2. Γενικά... 2 2.1 Ποιοι έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση... 2 2.2 Πώς δηλώνεται το εισόδημα... 4 2.3 Πώς και πότε υποβάλλεται η δήλωση... 4 3. Το αντικειμενικό σύστημα φορολογίας... 6 3.1 Τί είναι το αντικειμενικό σύστημα... 6 3.2 Ποιους αφορά το νέο σύστημα... 6 3.3 Ποιοί εξαιρούνται από τη φορολογία του νόμου 2 2 14 /1 99 4... 6 3.4 Ειδικά έντυπα... 7 3.5 Σύγκριση των δύο συστημάτων φορολογίας... 8 3.6 Γιατί η κυβέρνηση προέβει στη θέσπιση του αντικειμενικού συστήματος φορολογίας... 8 ΜΕΡΟΣ Δ ΕΥΤΕΡΟ... 10 1. Ατομική επιχείρηση... 10 1.1 Ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος... 10 1.2 Μισθωτική αξία... 10 1.3 Εμπορική αμοιβή... 11 1.4 Συντελεστής εμπορικότητας... 12 1.5 Συντελεστής απόδοσης... 13 1.6 Μειώσεις της μισθωτκής αξίας... 14 1.7 Περιορισμός της μισθωτικής αξίας... 16 1.8 Επιμερισμός επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών... 16 1.9 Επαγγελματική εγκατάσταση η κατοικία του φορολογουμένου... 17 1.10 Μη εφαρμογή του συντελεστή εμπορικότητας... 18 1.11 Μικτή επιχείρηση... 18 1.12 Υποκαταστήματα... 20 1.13 Εισόδημα και από άλλες πηγές... 21 1.14 Νέες επιχειρήσεις... 22 1.15 Διαχειριστική περίοδος...24 1.16 Ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων... 27 2. Οδηγίες για τη συμπλήρωση εντύπου Ειο... 37
ΜΕΡΟΣ Τ Ρ ΙΤ Ο... 57 1. Προσωπικές εταιρίες... 57 Γενικές οδηγίες συμπλήρωσης εντύπων Es-E^... 58 ΜΕΡΟΣ Τ ΕΤΑ ΡΤΟ... 60 1. Αντικειμενικά κριτήρια ελεύθερων επαγγελματιών (άρθρο 2 Ν.2 2 14 /9 4)... 60 2. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους γιατρούς... 61 2.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους γιατρούς... 61 2.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους γιατρούς62 3. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους δικηγόρους... 67 3.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους δικηγόρους... 67 3.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους δικηγόρους... 69 4. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους οικονομολόγους-λογιστέςφοροτέχνες-προγραμματιστές... 71 4.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους οικονομολόγους-λογιστές-φοροτέχνες-προγραμματιστές... 71 4.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους οικονομολόγους-λογιστές-φοροτέχνες-προγραμματιστές... 71 5. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους κτηνιάτρους... 76 5.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους κτηνιάτρους... 76 5.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους κτηνιάτρους... 76 6. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους ψυχολόγους... 78 6.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους ψυχολόγους... 78 6.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους ψυχολόγους... 78 7. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους φυσιοθεραπευτές... 79 7.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους φυσιοθεραπευτές... 79 7.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους φυσιοθεραπευτές... 79
8. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους οδοντιάτρους... 80 8.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους οδοντιάτρους... 80 8.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους οδοντιάτρους... 80 9. Αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους καλλιτέχνες ή τραγουδιστές των κέντρων διασκέδασης... 81 9.1 Πώς υπολογίζετε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για τους καλλιτέχνες ή τραγουδιστές των κέντρων διασκέδασης... 81 9.2 Διευκρινίσεις στα αντικειμενικά κριτήρια που αφορούν τους καλλιτέχνες ή τραγουδιστές των κέντρων διασκέδασης... 82 9.3 Δ ικαιολογητικά υποβαλλόμενα με τις δηλώσεις φόρου εισοδήματος καλλιτεχνών... 83 10. Συμπληρωματικές διατάξεις... 84 11. Οδηγίες για τη συμπλήρωση του εντύπου E n... 86 ΜΕΡΟΣ ΠΕΜ ΠΤΟ... 121 Κριτική - Συμπεράσματα... 121 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ... 124
1. ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ως σημερινοί λογιστές θα πρέπει να συνδιάσουμε με τέτοιο τρόπο τα σύγχρονα συστήματα λογιστικής φοροτεχνικής και εργατικής νομοθεσίας, ώστε να γίνουμε απαραίτητα και πολύτιμα στελέχη της επιχείρησης που εργαζόμαστε. Η φορολογική πολιτική της κυβέρνησης, προκειμένου να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του φορολογικού μας συστήματος, θέσπισε για πρώτη φορά με διατάξεις του νόμου 2214/94 την αντικειμενοποίηση της φορολογίας εισοδήματος. Εμείς θα ασχοληθούμε με τη φορολογία του εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών και εμποροβιοτεχνών. Στο κεφάλαιο 1 θα ασχοληθούμε γενικά με τα αντικειμενικά κριτήρια, για τους υπόχρεους και μη, συμπληρώνουμε σωστά τα έντυπα Ειο, Εη. Es. Στο δεύτερο κεφάλαιο, θα αναλύσουμε το φορολογητέο εισόδημα των ατομικών επιχειρήσεων, με βάση το άρθρο 1 του νόμου 2214/94. Στο τρίτο κεφάλαιο θα ασχοληθούμε με τις προσωπικές εταιρίες και τέλος στο τέταρτο κεφάλαιο θα αναφέρουμε και θα αναλύσουμε τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος, όσον αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες. Κλείνοντας, κατόπιν επιχειρημάτων, θα καταλήξουμε σε συμπεράσματα κατά πόσο είναι δίκαια τα αντικειμενικά κριτήρια.
2.1 Ποιοί έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση Υποχρέωση να υποβάλλει φορολογική δήλωση έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο (πραγματικό ή τεκμαρτό) εισόδημά του υπερβαίνει τις 400.000 δρχ., εφόσον στο συνολικό εισόδημα του υπόχρεου περιλαμβάνεται ζημιά από εμπορική ή γεωργική επιχείρηση. Ειδικά, τα φυσικά πρόσωπα που απαιτούν αποκλειστικά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες δεν έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση όταν το ετήσιο φορολογούμενο εισόδημά τους είναι μέχρι τις 800.000 δρχ., εφόσον όμως έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα και δεν εμπίπτουν σε μία από τις παρακάτω περιπτώσεις α', β', στ', ζ', ή ια'. Τα φυσικά πρόσωπα που κατά κύριο επάγγελμα είναι αγρότες και έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα, υποχρεούνται να υποβάλλουν δήλωση, εφόσον το ετήσιο καθαρό γεωργικό τους εισόδημα υπερβαίνει το ποσό του 1.000.000 δρχ. και δεν συντρέχει για τα πρόσωπα αυτά μία από τις περιπτώσεις α ' έως ια' αυτής της παραγράφου. Ανεξάρτητα από το αν έχουν φορολογητέο ή όχι εισόδημα, έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση και; α) Όσοι έχουν στην κυριότητά τους ή με οποιοδήποτε τρόπο διατηρούν στην κατηγορία τους επιβατικό αυτοκίνητο Ι.Χ. ή ημιφορτηγό Ι.Χ. (εκτός από αγροτικό) ή μοτοσυκλέτα από 500 κ.ε. και πάνω ή κότερο ή άκατο ή θαλαμηγό ή αεροσκάφος ή αυτοκίνητο μικτής χρήσης ή αυτοκίνητο τύπου jeep ή σκάφος αναψυχής, καθώς και όσοι χρησιμοποιούν για τις ατομικές ή οικογενειακές τους ανάγκες τέτοια μεταφορικά μέσα, τα οποία ανήκουν είτε στη σύζυγό τους ή στα προστατευόμενα μέλη τους, είτε στις εταιρείες στις οποίες μετέχουν ως εταίροι, διαχειριστές εταίροι ή προκειμένου για Α.Ε., είναι πρόεδροι που ασκούν πραγματική διοίκηση ή διευθύνοντες ή ενταλμένοι σύμβουλοί της. β) Όσοι διατηρούν στην προσωπική τους υπηρεσία ένα ή περισσότερα πρόσωπα ως έμμισθο προσωπικό.
γ)όσοι ασκούν ατομική επιχείρηση ή ελεύθερο επάγγελμα, δ) Όσοι μετέχουν σε προσωπική ή περιορισμένης ευθύνης εταιρία ή κοινοπραξία ή κοινωνία ή αστική εταρία που ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα. ε) Όσοι έχουν ακαθάριστο συνολικό εισόδημα από εκμίσθωση ακινήτων πάνω από 50.000 δρχ. το χρόνο. στ) Όσοι αγοράζουν ακίνητα ή ανεγείρουν οικοδομή, ζ) Όσοι διατηρούν δευτερεύουσα κατοικία ή κατοικούν σε οικοδομή πάνω από 150 τετραγωνικά μέτρα. η) Όσοι είναι κατά κύριο επάγγελμα αγαρότες, εφόσον λαμβάνουν επιδοτήσεις ποσού άνω των 500.000 δρχ. για προϊόντα φυτικής παραγωγής, ή 750.000 δρχ. για προϊόντα ζωϊκής παραγωγής. Επίσης, όσοι λαμβάνουν καλλιεργητικά δάνεια πάνω από 2.000.000 δρχ., ή όταν το χρεωστικό υπόλοιπο του λογαριασμού τους αυτής της κατηγορίας στην τράπεζα τη 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους υπερβαίνει τα 2.000.000 δρχ. θ) Όσοι έχουν άδεια της αρμόδιας αρχής να πωλούν αγαθά πλανοδίως ή στις λαϊκές αγορές. ι) Όσοι κατέχουν ή καλλιεργούν ορισμένη έκταση γεωργικής γης, καθώς και όσοι εισπράττουν επιστρεψόμενο φόρο προστιθέμενης αξίας. ια) Όποιος προσκληθεί με έγγραφο του προϊσταμένου της αρμόδιας δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας. Στην περίπτωση αυτή, ο καλούμενος υποχρεούται να υποβάλλει τις οικίες δηλώσεις μέσα σε προθεσμία 30 ημερών από την ημερομηνία της επίδοσης σε αυτόν της οικείας πρόσκλησης. ιβ) Όποιος έχει υπερβεί το εικοστό πέμπτο (25ο) έτος της ηλικίας του, εκτός αν αποκτά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες μέχρι το ποσό των 800.000 δρχ., ή και από ιδιοκατοίκηση κύριας κατοικίας με επιφάνεια μέχρι 60 τ.μ., ή είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης.
2.2 Πώς δηλώνεται το εισόδημα 1. Οι σύζυγοι έχουν υποχρέωσοι να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, στα οποία ο φόρος υπολογίζεται χωριστά. Σ αυτή την περίπτωση η δήλωση υπογράφεται και από τους δύο συζύγους. 2. Οι σύζυγοι υποβάλλουν φορολογική δήλωση χωριστά στις ακόλουθες περιπτώσεις: -Όταν δεν μένουν μαζί, λόγω διακοπής της έγγαμης συμβίωσης. -Όταν ο ένας από τους δύο είναι σε κατάσταση πτώχευσης. -Όταν ο ένας από τους δύο έχει τεθεί σε δικαστική ή νόμιμη απαγόρευση ή τελεί υπό δικαστική αντίληψη. 3. Επίσης, υποχρέωση για την υποβολή της δήλωσης έχουν; - Ο πατέρος για τα εισοδήματα των ανήλικων παιδιών, που φορολογούνται χωριστά. Αν δεν υπάρχει πατέρας ή έχει χάσει τη γονική μέριμνα, την υποχρέωση για υποβολή δήλωσης την έχει η μητέρα. - Ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή μεσεγγυούχος, για περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομιάς ή επιδικίας ή μεσεγγύησης, αντίστοιχα. - Ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο αντιλήπτορας, στις περιπτώσεις, αντίστοιχα, ανηλίκων ή δικαστικώς ή νομίμως απαγορευμένων ή αυτών που τελούν υπό δικαστική αντίληψη. - Οι κληρονόμοι του φορολογουμένου, για το συνολικό εισόδημά του μέχρι την ημέρα θανάτου του. 2.3 Πώς και πότε υποβάλλεται η δήλωση Η δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίτυπα στον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας (Δ.Ό.Υ.) προσωπικώς, από το φορολογούμενο ή από πρόσωπο ειδικά εξουσιοδοτημένο γγ αυτό ή στέλνεται ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή, μέχρι τις 2 Μαρτίου 1995. Κατ' εξαίρεση, μπορούν να υποβάλλουν δήλωση; 1. Ως και τις 12 Μαρτίου 1995, όσοι δηλώνουν και εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες.
2. Ως και τις 15 Απριλίου 1995, όσοι έχουν αποκτήσει: α) Κέρδη από επιχειρήσεις που τήρησαν βιβλία Γ' κατηγορίας του Κ,Β,Σ και η διαχειριστική τους περίοδος έληξε μέσα στους μήνες Νοέμβριο ή Δεκέμβριο 1994, εκτός αν πρόκειται για εισοδήματα που προέρχονται από εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, των οποίων ο ισολογισμός έχει εγκριθεί μέσα στο 1994, οπότε η δήλωση από τα μέλη της πρέπει να υποβληθεί μέχρι τις 2 Μαρτίου 1995. β) Εισοδήματα τα οποία έχουν προκόψει στην αλλοδαπή. γ) Εισοδήματα από αμοιβές ως αξιωματικοί ή ως κατώτερα πληρώματα εμπορικών πλοίων. δ) Εισοδήματα τα οποία έχουν προκόψει στην ημεδαπή και δεν κατοικούν ούτε διαμένουν σε αυτή, ε) Γεωργικά εισοδήματα. στ) Οι αντιπρόσωποι, πράκτορες ασφαλιστικών εταιριών και οι ασφαλειομεσίτες, οι συγγραφείς τα συγγραφικά τους δικαιώματα, οι πράκτορες και αντιπρόσωποι Τραπεζών, καθώς και οι μισθωτοί των οποίων το σύνολο ή ένα τμήμα των αμοιβών τους υπολογίζονται σε ποσοστό πάνω στα κέρδη επιχειρήσεων, εφόσον ο προσδιορισμός του εισοδήματος αυτών των δικαιούχων εξαρτάται από επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Γ' κατηγορίας Κ.Β.Σ., των οποίων η διαχειριστική περίοδος έληξε μέσα στους μήνες Νοέμβριο ή Δεκέμβριο του 1994.
3. TO ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ 3.1 Τί είναι το Αντικειμενικό Σύστημα Το Αντικειμενικό Σύστημα φορολογίας του εισοδήματος αποτελεί μια εξειδικευμένη μεθοδολογία προσδιορισμού του ελάχιστου ποσού φορολογητέου εισοδήματος ορισμένων επαγγελματικών τάξεων, στις οποίες έχει διαπιστωθεί σημαντική φοροδιαφυγή. Το εισόδημα που προκύπτει με τη μέθοδο αυτή, υπάγεται σε φόρο, εφόσον είναι μεγαλύτερο από το καθαρό εισόδημα που προκύπτει από τα ειλικρινώς τηρούμενα βιβλία. Η ιδέα του συστήματος είναι παραπλήσια με τη μεθοδολογία με την οποία αντιμετωπίζεται η αντικειμενική αξία των ακινήτων, καθώς και με το σύστημα που εφαρμόστηκε για το κλείσιμο των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων. Στην περίπτωση των ακινήτων, το σύστημα εφαρμόστηκε εδώ και δέκα χρόνια, χωρίς παρενέργειες κι έχει γίνει αποδεκτό διότι έλυσε σωρεία προβλημάτων. 3.2 Ποιούς αφορά το νέο σύστημα Στην αντικειμενική φορολογία υπάγονται οι μικρές εμπορικές επιχειρήσεις, που τηρούν βιβλία Α ' ή Β' κατηγορίας ή δεν τηρούν βιβλία, ορισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες (γιατροί, οδοντίατροι κ.λ.π.), οι προσωπικές εταιρίες Ο.Ε., Ε.Ε., αφανείς, συμμετοχικές, κοινοπραξίες και κοινωνίες αστικών δικαίων. 3.3 Ποιοί εξαιρούνται από τη φορολογία του Ν. 2214/94 1) Δεν υπάγονται στο σύστημα αυτό οι ανώνυμες εταιρίες και οι εταιρίες περιορισμένης ευθύνης, καθώς και οι ατομικές και εταιρικές που τηρούν προαιρετικά βιβλία Γ' κατηγορίας. 2) Όσοι εκμεταλλεύονται θέατρα, κινηματογράφους, λεωφορεία των ΚΤΕΛ, επιχειρήσεις που ασχολούνται με την πώληση ανεγειρόμενων
οικοδομών, παραγωγοί, μεσίτες ασφαλειών χωρίς επαγγελματική εγκατάσταση, περιοδεύοντες αντιπρόσωποι, εκτελωνιστές, πρακτορεία εφημερίδων και περιοδικών, εφημεριδοπώλες, πρακτορεία ειδήσεων, πρακτορεία λαχείων και προπό, 3) Επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε δήμους ή κοινότητες με πληθυσμό κάτω των 4.000 κατοίκων, εκτός αν οι δήμοι ή οι κοινότητες έχουν χαρακτηρισθαεί ως τουριστικοί τόποι. 4) Επιχειρήσεις που έχουν πτωχεύσει ή βρίσκονται σε αδράνεια πάνω από 3 χρόνια, ή έχουν λυθεί ή έχουν μετατραπεί. 5) Τέλος, δεν αφορά αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, τυφλούς που είναι γραμμένοι στο μητρώο της Νομαρχίας και όσοι έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους και ασκούν το επάγγελμα για μια δεκαετία. 3.4 Ειδικά Έντυττα Για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος, θα πρέπει να συμπληρωθούν τα εξής έντυπα: 1) Ε,ο -Υποβάλλεται από τα φυσικά πρόσωπα για την ατομική επιχείρησή τους και τα πρόσωπα της παρ. 4 του άρθρου 2 του νόμου 2238/1994, που δεν τηρούν βιβλία Α ' ή Β' κατηγορίας του ΚΒΣ. 2) Ειι -Υποβάλλεται από τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομικά ελευθέριο επάγγελμα ή συμμετέχουν σε εταιρίες ελευθερίων επαγγελμάτων που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 51 του Ν. 2238/1994, που δεν τηρούν ή τηρούν βιβλία Α 'ή Β'κατηγορίας του ΚΒΣ. 3) E j -Υποβάλλεται από φυσικά πρόσωπα, για την ατομική τους επιχείρηση και κάθε υποκατάστημά της (άρθρο 9 ΚΒΣ), από τα νομικά πρόσωπα, κοινοπραξίες, κοινωνίες κ.τ.λ. που τηρούν βιβλία Α ' ή Β' κατηγορίας ΚΒΣ. 4) Εί -Υποβάλλεται από τις εταιρικές επιχειρήσεις Ο.Ε. - Ε.Ε. - αστικών, αφανών ή συμμετοχικών εταιριών, κοινωνίες αστικού δικαίου και κοινοπραξικό.
3.5 Σύγκριση των δύο συστημάτων φορολογίας Με το σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων δεν φσρσλογσύνται οι πολίτες με βάση την πραγματική (ροοολονική touc ικανότητα", αλλά με βάση ορισμένα κριτήρια. Με το παλιό σύστημα φορολογίας, το οποίο εφαρμόζεται παράλληλα με το αντικειμενικό, δεν προσδιορίζεται το πράγματι απαιτούμενο εισόδημα, διότι και με το σύστημα αυτό, το καθαρό εισόδημα προσδιορίζεται εξωλογιστικώς (τεκμαρτώς) με τη χρήση μοναδικών συντελεστών επί των ακαθάριστων κερδών. Μόνο στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών το εισόδημα προσδιορίζεται λογιστικώς, ως διαφορά εσόδων - εξόδων. 3.6 Γιατί η κυβέρνηση ττροέβει στη θέσττιση του αντικειμενικού συστήματος φορολογίας Το παλιό σύστημα φορολογίας παρέχει την ευχέρεια στους επιτηδευματίες και στους ελεύθερους επαγγελματίες να αποκρύπτουν πωλήσεις, να συμπιέζουν δηλαδή τα ακαθάριστα έσοδα κι έτσι να μην προκύπτει, με την εφαρμογή του μοναδικού συντελεστή, εισόδημα υποκείμενο σε φόρο ή αν προκύπτει, αυτό να μην είναι το πράγματι αποκτηθέν. Συμπερασματικά, έχει εκτιμηθεί ότι το παλιό σύστημα προσφέρεται για μεγάλης έντασης φοροδιαφυγή. Παρατηρείται επί χρόνια τώρα το φαινόμενο επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες, μετά από μακρά επιχειρηματική ή επαγγελματική δραστηριότητα, να δηλώνουν εισόδημα μικρότερο από εκείνο του ανειδίκευτου εργάτη. Η ικανότητα αυτή εφαρμόζεται με τον κανόνα ότι το φορολογικό βάρος ττρέπει να κατανέμεται στους πολίτες ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Στοιχεία της φοροδοτικής ικανότητας είναι η περιουσία και το εισόδημα. Η φοροδοτική ικανότητα εκφράζεται με τον προοδευτικό φόρο.
Με την εισαγωγή του αντικειμενικού συστήματος εττιδιώκεται ανατροπή αυτής της κατάστασης. Η εισαγωγή του συστήματος αυτού υπήρξε αναπότρεπτη αναγκαιότητα. Κατά πόσο. όμως, είναι αποτελεσματικός ο καινούριος νόμος θα το διαπιστώσουμε παρακάτω.
1. ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ 1.1 Ελάχιστο Ποσό Καθαρού Εισοδήματος Με την τταράγραφο 1 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, ως ελφζίστο ποσό καθαρού εισοδήματος από την άσκηση ατομικής εμπορικής επιχείρησης, η οποία δεν τηρεί βιβλία ή τηρεί βιβλία πρώτης ή δεύτερης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, θεωρείται εκείνο που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του αθροίσματος της μισθωτικής αξίας τοης επαγγελματικής εγκατάστασης της επιχείρησης και της εμπορικής αμοιβής, που αποτελεί τη Φορολογική Βάση, με τους συντελεστές εμπορικότητας και απόδοσης της επιχείρησης, δηλαδή για επιγειοήσειο πώλησηο αναθών : (ΜΙΣΘΩΤΙΚΗ ΑΞΙΑ + ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΑΜΟΙΒΗ) X ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΤΗΤΑΣ X ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Ειδικότερα, όσον αφορά τις επιγειοήσεκ aaooyhc υπηρεσιών, ο τύπος διατυπώνεται ως εξής: (ΜΙΣΘΩ ΤΙΚΗ ΑΞΙΑ + ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΑΜΟΙΒΗ) X ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ ΑΠΟΔ ΟΣΗΣ 1.2 Μισθωτική αξία Ως Μισθωτική Αξία λαμβάνεται ποσοστό 6% επί του ποσού που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του αριθμού των τετραγωνικών μέτρων της επιφάνειας της επαγγελματικής εγκατάστασης με την τιμή ζώνης που ισχύει κατά την 1η Ιανουάριου κάθε ημερολογιακού έτους, σύμφωνα με τις διατάξεις περί φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων, για τη ζώνη στην οποία βρίσκεται η εγκατάσταση αυτή, δηλαδή: (μισθωτική αξία = τιμή ζώνης X 6% X τ.μ.)
Σε περίπτωση μεταβολής της επαγγελματικής εγκατάστασης κατά τη διάρκεια της χρήσης, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία της εγκατάστασης, η οποία χρησιμοποιήθηκε κατά το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μέσα στο έτος. ΜΙΣΘΩΤΙΚΗ ΑΞΙΑ = ΤΙΜΗ ΖΩΝΗΣ X ΤΕΤΡ. ΜΕΤΡΑ X β% α) Τιμή ζώνης Σε κάθε περίπτωση, δηλαδή ανεξάρτητα του είδους της επαγγελματικής εγκατάστασης, λαμβάνεται υπόψη η ίδια τιμή ζώνης, για όλες τις κατηγορίες επαγγελματικών εγκαταστάσεων, όπου βρίσκεται το ακίνητο. Δεδομένου ότι στη Φορολογία μεταβίβασης ακινήτου οι ζώνες διακρίνονται σε: ι) Κυκλικές ζώνες και ιι) γραμμικές ζώνες. Για τις περιοχές που δεν έχει ενταχθεί στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, ως τιμή ζώνης λαμβάνεται η κατώτερη τιμή ζώνης που ισχύει για την πρωτεύουσα του νομού, όπου ευρίσκεται η εγκατάσταση της επιχείρησης. β) Επιφάνεια επαγγελματικής εγκατάστασης Στην έννοια της επιφάνειας της επαγγελματικής εγκατάστασης περιλαμβάνεται κάθε επιφάνεια, στεγασμένη ή μη, η οποία εξυπηρετεί τις ανάγκες της επιχείρησης ή συβάλλει στην εξυπηρέτηση του σκοπού. Έτσι, περιλαμβάνονται τόσο οι κτιριακές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των κοινόχρηστων χώρων. Στις εμπορικές επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης, η μισθωτική αξία που λαμβάνεται υπόψη περιορίζεται στο πενήντα τοις εκατό (50%). 1.3 Εμττορική αμοιβή Η εμπορική αμοιβή αποτελεί το σύνολο των βασικών αποδοχών που καθορίζονται κάθε χρόνο από τη συλλογική σύμβαση εργασίας, που ισχύει για έναν εμποροϋπάλληλο που έχει υπηρεσία 5 χρόνων. Αν, λοιπόν, μηνιαίες αποδοχές 120.000 X 14 = 1.680.000 στρογγυλοποιούμενα γίνεται 1.700.000.
Εξαιρούνται εδώ οι ασκούντες εμπορική επιχείρηση, που παρέχουν υπηρεσίες, οπότε είναι προσαυξημένο κατά 30%, δηλαδή 120.000 X 14 X 30% + 1.700,000 = 2.240.000 ή 2.200.000. Ως επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες νοούνται και οι επιχειρήσεις που, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, χαρακτηρίζονται έτσι ακόμα και όταν χρησιμοποιούνται υλικά, το κόστος των οποίων δεν υπερβαίνει το 'h της συνολικής αμοιβής και με την προϋπόθεση, όμως, ότι από τη χρησιμοποίηση των υλικών δεν παράγεται νέο είδος αγαθού. Τέλος, ορίζεται ότι, εξαιρούνται της προσαύξησης της εμπορικής αμοιβής, κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%), οι επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και ως τέτοιες είναι τα νηπιαγωγεία, η επαγγελματική εκπαίδευση κ.ά. 1.4 Συντελεστής εμπορικότητας Προσδιορίζεται ανάλογα με το συντελεστή εμπορικότητας της οδού η' της ζώνης, σε περίπτωση που δεν υπάρχει για την οδό που προβλέπεται από τις διατάξεις περί φορολογίας ακινήτων, επί της οποίας βρίσκεται η επαγγελματική εγκατάσταση. Με βάση την παραπάνω συσχέτιση, ο συντελεστής εμπορικότητας της επιχείρησης διαμορφώνεται από τις κοινοποιούμενες διατάξεις ως ακολούθως; Για εττιχ/σεις εγκατεστημένες σε Συντ/στής περιοχές με συντ/στή εμπ/τας εμπορικότητας 1 1,1-2 1 1,20 2,1-3 1,40 3,1-4 1,60 4,1 και πάνω 1,80 Για επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε περιοχές, οι οποίες δεν έχουν ενταχθεί στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, ως συντελεστής εμπορικότητας λαμβάνεται ο αριθμός (1),
1.5 Συντελεστής Απόδοσης Αυτός προκύπτει από τον μοναδικό συντελεστή καθαρού κέρδους, για τα βιβλία που δεν εξάγεται πλήρες λογιστικό αποτέλεσμα, δηλαδή Α ' κατηγορίας και Β'. Στην περίπτωση Α ' κατηγορίας επιβάλλεται μοναδιαίος συντελεστής καθαρού κέρδους, επί των αγορών, ενώ στη δεύτερη, επί των ακαθάριστων εσόδων. επιχειρήσεις πώλησης αγαθών Για επιχ/σεις με μοναδιμό συντ/στή Συντελεστής καθαρού κέρδους Απόδοσης μέχρι 5% 1 5% - 10% 1,15 10% - 15% 1,30 15% - 20% 1,45 20% και πάνω 1,60 επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών Για επχ/σεις με μοναδικό συντ/στή Συντελεστής καθαρού κέρδους Απόδοσης μέχρι 20% 1 20% - 30% 1,20 30% - 40% 1,40 40% και πάνω 1,60 Για επιχειρήσεις στις οποίες εφαρμόζονται περισσότεροι από ένα μοναδικοί συντελεστές καθαρού κέρδους, για τον προσδιορισμό του συντελεστή απόδοσης λαμβάνεταο υπόψη εκείνος της κύριας δραστηριότητας. Στις περιπτώσεις επαγγελμάτων που δεν έχουν περιληφθεί στους πίνακες των συντελεστών που αφορούν ακαθάριστα έσοδα, θα εφαρμόζονται ο συντελεστής του περισσότερου συγγενές επαγγέλματος.
1.6 Μειώσεις της Μισθωτικής Αξίας Η Μισθωτική Αξία μειώνεται προκειμένου για: α) Επαγγελματική εγκατάσταση που βρίσκεται αποκλειστικά σε όροφο οικοδομής, πάνω από το ισόγειο, κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%). Ημιόροφος ή μεσοπάτωμα είναι όροφος ή τμήμα ορόφου που βρίσκεται μεταξύ ισόγειου και α ' ορόφου και δεν έχει εσωτερική επικοινωνία με το ισόγειο ή, όταν έχει, αυτή δεν είναι αποκλειστική. Σε περίπτωση που ο ημιόροφος ή το μεσοπάτωμα δεν έχει εσωτερική επικοινωνία με το ισόγειο κατάστημα, λογίζεται ως α ' όροφος και επομένως η μισθωτική αξία του μειώνεται κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%). Αντίθετα, αν ο ημιόροφος ή το μεσοπάτωμα επικοινωνούν με το ισόγειο κατάστημα, έστω και αν υπάρχει και άλλη είσοδος, ο χώρος αυτών θεωρείται εννιαίος με του ισογείου καταστήματος και επομένως, σε αυτή την περίπτωση, δεν υφίσταται μείωση της μισθωτικής αξίας του ακινήτου. β) Επαγγελματική εγκατάσταση που βρίσκεται αποκλειστικά σε υπόγειο οικοδομής, κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%). Υπόγειο θεωρείται ο όροφος ή τμήμα ορόφου που χαρακτηρίζεται ως υπόγειο στην αντίστοιχη άδεια της Πολεοδομικής Υπηρεσίας ή στην πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας και γενικά σε κάθε τίτλο ιδιοκτησίας ή όχι. γ) Αποθηκευτικό χώρο, κατά ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%). Η μιαθωτική αξία του αποθηκευτικού χώρου προσαυξάνει τη μισθωτική αξία της έδρας της επιχείρησης. Αν στην πόλη όπου βρίσκεται ο αποθηκευτικός χώρος δεν είναι εγκατεστημένη η έδρα της επιχείρησης αλλά υποκαταστήματα αυτής, η μισθωτική αξία του αποθηκευτικού χώρου προσαυξάνει τη μισθωτική αξία του υποκαταστήματος. Ως αποθήκη θεωρείται κάθε ανεξάρτητη επαγγελματική εγκατάσταση, στην οποία δεν εκδηλώνεται καμμία συν/κή δραστηριότητα, αλλά χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τη φύλαξη-αποθήκευση των αγαθών. Από την επαγγελματική εγκατάσταση αυτή ενεργούνται μόνο απλές παραλαβές ή παραδόσεις αγαθών.
Η Μισθωτική Αξία του αποθηκευτικού χώρου μειώνεται κατά ποσοστό 75%, ανεξάρτητα της θέσης αυτού (υπόγειου, α' όροφος κ.λ.π ), χωρίς και ταυτόχρονη μείωσης της αξίας του, με βάση τα ποσοστά που ορίζονται στην προηγούμενη παράγραφο λόγω θέσης της εγκατάστασης. Σε περίπτωση που ο αποθηκευτικός χώρος ευρίσκεται σε πόλη εκτός της έδρας της επιχείρησης, στην οποία βρίσκοντια περισσότερα από ένα υποκαταστήματα, η μισθωτική αξία αυτού προσαυξάνει τη μισθωτική αξία του πλησιέστερου προς το χώρο αυτό υποκατάστημα. Σε περίπτωση που μέρος του χώρου αυτής της επαγγελματκής εγκατάστασης χρησιμοποιείται ως αποθήκη και το υπόλοιπο ως κατάστημα ή υποκατάστημα, εάν ο αποθηκευτικός βρίσκεται επί διαφορετικού ορόφου -εφόσον η επικοινωνία γίνεται με κοινόχρηστη σκάλα ή κοινόχρηστο ανελκυστήρα- κρίνεται ως ξεχωριστός χώρος και έχει την προβλεπόμενη μείωση κατά ποσοστό 75%. Αντίθετα αν επικοινωνεί εσωτερικά με το κατάστημα, δεν υπολογίζεται η μείωση αυτή Αν βρίσκεται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο και οι χώροι είναι συνεχόμενοι, δεν υπολογίζεται η μείωση, ενώ αν δεν είναι συνεχόμενοι οι χώροι, αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστός χώρος και υπολογίζεται η μείωση αυτή. Π.χ. Μια επιχείρηση "MINI MARKET στεγάζεται σε επαγγελματικό χώρο που αποτελείται από ισόγειο, πατάρι, υπόγειο. Το υπόγειο δεν του έχει δοθεί άδεια να το χρησιμοποιεί ως κυρίως επαγγελματικό χώρο. Αναγκαστικά, στοιβάζει σ' αυτό κενά συσκευασίας και άλλα πράγματα, που δεν έχουν ανάγκη ειδικών χώρων φύλαξης. Με άλλα λόγια είναι αποθήκη. Κατά το νόμο 2214/94, όμως, η επιφάνειά του προσαυξάνει τη μισθωτική αξία του ακινήτου κατά 100%. Ενώ, η διπλανή παρόμοια επιχείρηση, που διατηρεί αποθήκη πενήντα μέτρα πιο πέρα από την κύρια δραστηριότητά της, η μισθωτική της αξία θα υπολογιστεί με μείωση 75%, ενώ, η επιφάνεια του ισόγειου χώρου είναι διπλάσια από του προηγούμενου. Όμως, δεν έχει ούτε πατάρι, ούτε ισόγειο.
1.7 Περιορισμός της Μισθωτικής Αξίας Όσον αφορά τις επιχειρήσεις που έχουν, λόγω της φύσης του αντικειμένου των εργασιών τους, μεγάλη επιφάνεια επαγγελματικής εγκατάστασης, ορίζεται ότι η μισθωτική αξία των ακινήτων που λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος, όπως δηλαδή αυτή η μισθωτική αξία έχει διαμορφωθεί μετά την προσθήκη της μισθωτικής αξίας της έδρας ή υποκαταστήματος και αφού έχουν γίνει τυχόν προβλεπόμενες μειώσεις, δεν μπορεί να υπερβεί την προβλεπόμενη εμπορική αμοιβή, η οποία για τη χρήση 1994 είναι ίση με το ποσό 1.700.000 δρχ. Στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, το όριο της εμπορικής αμοιβής, το οποίο δεν μπορεί να υπερβεί η μισθωτική αξία, είναι αυτό που προκύπτει μετά την προσαύξηση της εμπορικής αμοιβής, κατά ποσοστό 30%, όπως προβλέπεται δηλαδή το ποσό των 2.210.000 για τη χρήση 1994. Παοάδεινυα: Έστω μία επιχείρηση παροχής υπηρεσιών είναι εγκατεστημένη σε μισθωμένο ισόγειο κατάστημα 180 τετραγ. μέτρων, στην οδό Αθηνών. Η τιμή ζώνης που ισχύει την 1.1.1994 είναι 300.000 δρχ. Να βρεθεί η μισθωτική αξία. Μ.Α. = 300.000 X 180 X 6% = 3.240.000 Περιορισμός της μισθωτικής αξίας στο ποσό της εμπορικής αμοιβής 2.210.000. 1.8 Εττιμερισμός Επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών Στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών που στεγάζονται στον ίδιο επαγγελματικό χώρο, η μισθωτική αξία επιμερίζεται ανάλογα με τον αριθμό των συστεγαζόνενων επιχειρήσεων. Ο παραπάνω επιμερισμός διενεργείτσι υόνο σε επιχειρήσεις που: α) Από τη φύση τους είναι αποκλειστικά παροχής υπηρεσιών.
β) Είναι μικτές και όλες οι δραστηριότητες διεξάγονται στον ίδιο χώρο και κρίνονται, κατά κύριο λόγο, ως επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, γ) Είναι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και εμπορίας ή παραγωγής αγαθών, αλλά στο χώρο της συστέγασης παρέχονται μόνο υπηρεσίες, ενώ οι λοιπές δραστηριότητες διενεργούνται σε άλλες εγκαταστάσεις. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει συστέγαση για ολόκληρο το δωδεκάμηνο, γίνεται ανάλογος επιμερισμός της μισθωτικής αξίας. 1.9 Επαγγελματική εγκατάσταση η κατοικία του φορολογούμενου Όταν στην επαγγελματική στέγη της επιχείρησης χρησιμοποιείται η κατοικία του φορολογουμένου, για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας λαμβάνεται υπόψη το Vs της επιφάνειας της επαγγελματικής για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος. Ας δούμε την περίπτωση ενός ηλεκτρολόγου εγκσταστάτη που δεν διαθέτει κατάστημα. Χρησιμοποιεί ως έδρα των δραστηριοτήτων του την κατοικία του, κάπου στο Παλαιό Φάληρο. Η εργασία του θεωρείται παροχής υπηρεσιών. Έτσι το καθαρό φορολογητέο εισόδημά του εξάγεται με αφαίρεση των εξόδων των λογιστικών του βιβλίων, από τα αντίστοιχα έσοδά του. Εκδίδει αποδείξεις παροχής υπηρεσιών και τιμολόγια παροχής υπηρεσιών. Ιχολιασμός : 77 ΰ^έση μπορεί να ^ ε ι η μισθωτική αξία της κατοικίας του με το μέγεθος των ακαθάριστων εσόδων που πραγματοποιεί. Δεν παρέχει υπηρεσίες σ' αυτή. Στο τηλέφωνο τον παίρνουν και τρφ(ει με το βαλιτσύκι. Τα καθαρά φορολογητέα εισοδήματα του ηλεκτρολόγου, όπως αυτά εξάγονται από τις φορολογικές του δηλώσεις, που υπέβαλλε κατά την τελευταία πενταετία, είναι τα εξής; οικονομικό έτος 1990 781.838 δρχ 1991 1.694.687 δρχ 1992 597.069 δρχ 1993 2.393.596 δρχ 1994 3 437.427 δρχ
Κατά το τελευταίο έτος (1994) κατέβαλλε ως φόρο εισοδήματος 236.385 δρχ., ενώ δήλωσε εισόδημα 3.437.427 δρχ. Σύμφωνα όμως με τα αντικειμενικά κριτήρια, για το οικονομικό έτος 1995 θα είναι (επιφάνεια 40 τ.μ.): (Αντικειμενική αξία 85.000 X 6% = 204.000 δρχ.) + (Εμπορική αμοιβή 1.700.000 + 1.700.000 X /,οο) = =204.000 + 2.210.000 = 2.414.000 δρχ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται με το συντελεστή απόδοσης. Για τον επαγγελματία αυτόν, θα είναι 1,60. Επομένως, το ανώτερο εισόδημα θα ανέρχεται σε: 2.414.000 δρχ. X 1,60 = 3.862.400 δρχ. Γιατί θα πρέπει να πληρώσει φόρο για 400.000 δρχ. επιπλέον από αυτό που δηλώνει; 1.10 Μη εφαρμογή του Συντελεστή Εμττορικότητας Δεν λαμβάνεται υπόψη ο συντελεστής εμπορικότητας για επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, που μπορεί να είναι: α) Είτε αποκλειστικά παροχής υπηρεσιών. β) Είτε μικτές, των οποίων όλες οι δραστηριότητες διεξάγονται στην ίδια επαγγελματική εγκατάσταση και κρίθηκαν ως κύρια δραστηριότητα την παροχή υπηρεσιών. 1.11 Μικτή Επιχείρηση Για επιχειρήσεις οι οποίες διεξάγουν στην ίδια επαγγελματική εγκατάσταση μικτή δραστηριότητα, προσδιορίζουμε πρώτα την κύρια δραστηριότητα της επιχείρησης, εκείνη δηλαδή με τα περισσότερα ακαθάριστα έσοδα, για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος. Με βάση τον διαχωρισμό αυτό, προσδιορίζουμε το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος της επιχείρησης για την κύρια δραστηριότητά της, είτε με βάση όσα προβλέπονται για τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών.
αν κριθεί ως κύρια δραστηριότητα της επιχείρησης αυτής της παροχής υπηρεσιών, είτε με όσα προβλέπονται για τις επιχειρήσεις εμπορίας αγαθών, αν κριθεί ως κύρια δραστηριότητα η εμπορία αγαθών Στη συνέχεια, το προσδιοριζόμενο, σύμφωνα με τα παραπάνω, ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος προσαυξάνεται κατά το ποσοστό συμμετοχής των ακαθάριστων εσόδων της ή των δευτερευουσών δραστηριοτήτων στα συνολικά ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης: ακαθάριστα έσοδα δευτερεύουσας επιχ/σης X 100 Συνολικά ακαθάριστα έσοδα Το ποσοστό αυτής της προσαύξης δεν μπορεί να υπερβεί το ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%), δηλαδή σε περίπτωση το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος της κύριας δραστηριότητας θα προσαυξηθεί κατά ανώτατο όριο 20%. Εφόσον, όμως, η επιχείρηση είναι μικτή, με κύρια δραστηριότητα την παροχή υπηρεσιών, η προσαύξηση του Ε.Π.Κ.ΕΙ. θα προσαυξηθεί κατά τριάντα τοις εκατό (30%). Σε περίπτωση που οι επιμέρους δραστηριότητες των παραπάνω επιχειρήσεων διεξάγονται σε ξεχωριστές εγκαταστάσεις, το ελάχιστο ποσό κάθε εγκατάστασης εξευρίσκεται με βάση όσα ορίζονται είτε για τις επιχειρήσεις παροχής, είτε για τις επιχειρήσεις πώλησης, ανάλογα. Για παράδειγμα, αν ο φορολογούμενος διατηρεί επιχείρηση κομμωτήριο με έδρα την Αθήνα και κατάστημα εμπορίας καλλυντικών στην Κόρινθο, για μεν την έδρα στην Αθήνα το Ε.Π.Κ.ΕΙ. θα προσδιοριστεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, για το δε κατάστημα θα προσδιοριστεί Ε.Π.Κ.ΕΙ. για όσα προβλέπονται για την επιχείρηση πώλησης αγαθών -με μείωση της εμπορικής αμοιβής με ποσοστό 50% ως υποκατάστημα- το οποίο θα προστεθεί στο ελάχιστο ποσό εισοδήματος της έδρας. Αν στην έδρα της επιχείρησης, εκτός του κομμωτηρίου, ασκείται και δραστηριότητα εμπορίας καλλυντικών (μικτή), προσδιορίζεται το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος της κύριας δραστηριότητας της έδρας, το
οποίο και προσαυξάνεται κατά το ποσό της συμμετοχής των εσόδων στη δευτερεύουσα δραστηριότητα της έδρας, στα συνολικά της έσοδα με ανώτατο όριο το ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) και στο άθροισμα που προκύπτει, προστίθεται το ελ. ποσ. καθ εισοδ. του υποκαταστήματος. 1.12 Υποκαταστήματα Σε περίπτωση που υπάρχουν υποκαταστήματα, προσδιορίζεται για κάθε υποκατάστημα ξεχωριστά, με βάση το αντικείμενο της διεξαγόμενης από αυτό δραστηριότητας, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος και το συνολικό ποσό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος όλων των υποκαταστημάτων προστίθεται στο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος της έδρας της επιχείρησης. Κάθε επιχειρηματίας -φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων, εφόσον ασκεί περισσότερες από μία δραστηριότητες σε διαφορετικές επαγγελματικές εγκαταστάσεις, στις οποίες εκδηλώνεται οποιαδήποτε συναλλακτική κίνηση ή παραγωγική διαδικασία- θεωρεί μία από τις εγκαταστάσεις του αυτές σαν κεντρικό ή έδρα και τις υπόλοιπες σαν υποκαταστήματα. Π.χ. φυσικό πρόσωπο εκμεταλλεύεται ατομικά αρτοποιείο στην Αλεξανδρούπολη, κατάστημα ψιλικών στην Κομοτηνή και κατάστημα πώλησης τουριστικών ειδών στην Ξάνθη. Κεντρικό κατάστημά του θεωρεί εκείνο της Αλεξανδρούπολης, όπου και η κύρια επιχείρησή του και τα υπόλοιπα δύο, υποκαταστήματα. Επί νομικών προσώπων, ως έδρα θα λαμβάνεται αυτή που αναφέρεται στο καταστατικό τους. Διευκρινίζεται ότι αν στο αυτό κτίριο χρησιμοποιείται από την επιχείρηση ισόγειος χώρος με τον πρώτο όροφο ή με το υπόγειο και οι χώροι αυτοί επικοινωνούν, δεν υπολογίζεται ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος χωριστά για κάθε εγκατάσταση, επειδή δεν θεωρείται ότι υπάρχει υποκατάστημα. Η μισθωτική αξία του λογιστηρίου της επιχείρησης, όταν βρίσκεται σε διαφορετικό χώρο από το υποκατάστημα, προσαυξάνει τη μισθωτική αξία του καταστήματος χωρίς μείωση.
Τέλος, ορίζεται για τον προσδιορισμό του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος κάθε υποκαταστήματος, η εμπορική αμοιβή μειώνεται κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%). Στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, εκτός τις επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης, μειώνεται με το ποσοστό αυτό η προσαυξημένη -σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου του άρθρου 1- κατά ποσοστό 30% εμπορική αμοιβή. 1.13 Εισόδημα και αττό άλλες πηγές Αν ο φορολογούμενος δηλώνει εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και από εμπορικές επιχειρήσεις, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει -με βάση τις κοινοποιούμενες διατάξεις- περιορίζεται στο μισό, εφόσον το καθαρό εισόδημα που προέρχεται από μισθωτές υπηρεσίες είναι ίσο ή ανώτερο από την εμπορική αμοιβή που ισχύει εκάστοτε. Διευκρινίζεται ότι, στο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος, περιλαμβάνονται και τα απαλλασσόμενα εισοδήματα αυτής της κατηγορίας, όπως π.χ, οι αμοιβές του κατώτερου πληρώματος των εμπορικών πλοίων, τα ποσά που χορηγούνται σε πρόσωπα που είναι ολικώς ανάπηρα κ.τ.λ. Επίσης, λαμβάνονται υπόψη τα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες που φορολογούνται με ειδικό τρόπο, καθώς και το ποσό της μείωσης του εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες που προβλέπονται για τους δημοσιογράφους -σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν.δ. 3323/1955 (έξοδα κίνησης, αποζημίωση απολυομένων κ.τ.λ.)- καθόσον αυτά δεν θεωρούνται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Σημειώνεται ότι, ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες θεωρούνται -σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 40 του ν.δ. 3323/1955- και οι συντάξεις, βοηθήματα, επικουρικά κ.τ.λ., που καταβάλλονται σε συνταξιούχους.
Επίσης, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος των επιχειρήσεων -που προσδιορίζεται με βάση τις διατάξεις της παρ, 13- δηλαδή επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται ενοικιαζόμενα δωμάτια, κάμπινγκ, επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης και φορτηγά δημόσιας χρήσης, δεν περιορίζεται στο μισό -με βάση τις διατάξεις της παραγράφου αυτής- όταν δηλώνεται από το φυσικό πρόσωπο που ασκεί την επιχείρηση εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. 1.14 Νέες επιχειρήσεις Το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει με βάση τις προηγούμενες διατάξεις, μειώνεται κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) κατά τα τρία πρώτα χρόνια λειτουργίας της επιχείρησης. Τονίζεται ότι, δεν πρόκειται για έκπτωση που παρέχεται επί των δηλουμένων ή προσδιορισθέντων, ύστερα από έλεγχο, κερδών της επιχείρησης, όταν αυτά είναι μεγαλύτερα από το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προκύπτει με βάση τις διατάξεις του κοινοποιούμενου νόμου και επομένως, επί των κερδών αυτών δεν παρέχεται η ανωτέρω έκπτωση. Για τον υπολογισμό της τριετίας, ως πρώτο έτος θεωρείται το επόμενο εκείνου μέσα στο οποίο ο φορολογούμενος υπέβαλλε για πρώτη φορά δήλωση έναρξης άσκησης επαγγέλματος, δηλαδή ουσιαστικά η έκπτωση αυτή υπολογίζεται για τα τέσσερα (4) πρώτα οικονομικά έτη. Έτσι, για παράδειγμα, για το οικονομικό έτος 1995, μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος δικαιούνται όσοι υπέβαλλαν για πρώτη φορά δήλωση έναρξης άσκησης επαγγέλματος από 1.1.1991 και μετά Αν η δήλωση έναρξης άσκησης επαγγέλματος υποβλήθηκε για πρώτη φορά όχι μέσα στο έτος 1991 αλλά στο έντος 1990 ή σε προηγούμενο αυτού έτος, διακόπηκε μεταγενέστερα η λειτουργία της επιχείρησης και επαναλειτούργησε μετά το έτος 1991, τότε για το οικονομικό έτος 1995 θα εφαρμοστούν οι διατάξεις του κοινοποιούμενου νόμου, χωρίς την ανωτέρω μείωση, γιατί ο υπόχρεος θεωρείται ότι ασκεί την επιχειρηματική του δραστηριότητα περισσσότερο από 3 χρόνια.
Διευκρινίζεται ότι, για τον υπολογισμό της τριετίας λαμβάνονται υπόψη όλα τα έτη από την υποβολή της πρώτης δήλωσης έναρξης άσκησης του επαγγέλματος, ανεξάρτητα αν αυτή έγινε σε πόλη με πληθυσμό κάτω των 4,000 κατοίκων -όπου υπάρχει απαλλαγή από τα αντικειμενικά κριτήρια- και κατόπιν, λόγω μεταφοράς της έδρας σε πόλη με πληθυσμό πάνω από 4.000 κατοίκους, υποβλήθηκε δήλωση μεταβολών. Περαιτέρω, με τις διατάξεις αυτής της παραγράφου ορίζεται ότι, σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί δήλωση έναρξης άσκησης επαγγέλματος ή έχει υποβληθεί εκπρόθεσμα, μετά την πάροδο εξαμήνου από την πραγματική έναρξη άσκησης του επαγγέλματος οι προηγούμενες διατάξεις του άρθρου αυτού θα εφαρμόζονται χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα έτη άσκησης του επαγγέλματος από τον υπόχρεο, δηλαδή δεν θα χορηγείται η έκπτωση του ποσοστού 30% στο προσδιοριζόμενο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που προβλέπεται από τις νέες επιχειρήσεις. Ως έναρξη εργασιών στην περίπτωη που δεν έχει υποβληθεί δήλωση έναρξης άσκησης επαγγέλματος, θεωρείται ο χρόνος πραγματοποίησης της πρώτης συναλλαγής στα πλαίσια της επιχείρησης. Ως πρώτη συναλλαγή θεωρείται όχι μόνο η παράδοση αγαθών ή λήψη υπηρεσιών, αλλά γενικά και κάθε άλλη συναλλαγή στα πλαίσια της δραστηριότητάς της. Εξυπακούεται ότι η υπογραφή και μόνο της πράξης μίσθωσης ταης επαγγελματικής εγκατάστασης δεν θεωρείται συναλλαγή. Με τις διατάξεις αυτής της παραγράφου ορίζεται ακόμη ότι, για τις επιχειρήσεις για τις οποίες προβλέπονται ειδικές ρυθμίσεις σύμφωνα με την παράγραφο 13 αυτού του άρθρου (ενοικιαζόμενα δωμάτια, δημόσιας χρήσης αυτοκίνητα κ.τ.λ.), δεν αναγνωρίζεται έκπτωση του ποσοστού τριάντα τοις εκατό (30%) ακόμα και όταν πρόκειται για νέες επιχειρήσεις, σύμφωνα με όσα αναφέρονται παραπάνω. Τέλος, με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι, στις επιχειρήσεις που δεν τηρούν βιβλία και στοιχεία του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων -αν και έχουν υποχρέωση τήρησης- ή τηρούν ανακριβή στοιχεία, δεν αναγνωρίζεται η πιο πάνω έκπτωση.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ., ανακρίβεια σε βιβλία πρώτης κατηγορίας έχουμε στις εξής περιπτώσεις: α) Μη καταχώρηση ή ανακριβής καταχώρηση αγορών, β) Μη έκδοση ή ανακριβής έκδοση φορολογικών στοιχείων, γ) Εμφάνιση αθροιστικών λαθών. Ανακρίβεια σε βιβλία δεύτερης κατηγορίας έχουμε στις εξής περιπτώσεις: α) Μη καταχώρηση ή ανακριβής καταχώρηση εσόδων ή εξόδων, β) Εμφάνιση αθροιστικών λαθών. γ) Μη έκδοση ή ανακριβής έκδοση ή έκδοση εικονικών ή πλαστών στοιχείων διακίνησης ή αξίας ως προς την ποσότητα ή την αξία ή τον αντισυμβαλλόμενο, λήψη ανακριβών ή εικονικών στοιχείων. 1.15 Διαχειριστική περίοδος Στην περίπτωση κατά την οποία η επιχείρηση έκανε έναρξη λειτουργίας ή διακοπή των εργασιών της μέσα στην υφίνόμενη περίοδο, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος περιορίζεται σε τόσα δωδέκατα όσοι οι μήνες λειτουργίας της επιχείρησης. Χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από δεκαπέντε (15) ημέρες λογίζεται ολόκληρος μήνας. Σε περίπτωση πτώχευσης του φορολογουμένου, που ασκεί ατομική επιχείρηση ή θέσεως αυτού υπό δικαστική απαγόρευση, ο χρόνος από της κηρύξεως της πτώχευσης ή της απαγόρευσης και για όσο χρόνο θα διαρκέσουν τα γεγονότα αυτά, δεν θεωρείται για την εφαρμογή αυτού του άρθρου ως χρόνος άσκησης επιχείρησης και επομένως, για το χρονικό αυτό διάστημα δεν θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί αντικειμενικών κριτηρίων. Περιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος σε τόσα δωδέκατα όσα και οι πραγματικοί μήνες λειτουργίας της επιχείρησης, έχουμε και σε περιπτώσεις μετατροπής ή συγχώνευσης της επιχείρησης -π.χ. μετατροπή σε Ε,Π.Ε- ενδιάμεσα του χρόνου, επιχείρησης υπαγομένης στο αντικειμενικό σύστημα.
Τονίζεται ότι για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν εποχιακά (π.χ. τουριστικά επαγγέλματα κ.λ.π.), το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος θα υπολογίζεται -χωρίς κανένα περιορισμό- για ολόκληρο το έτος. Εξαίρεση έχουμε στις επιχειρήσεις που κατά τη διάρκεια του έτους 1994 βρίσκονται σε αδράνεια και με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι η αδράνεια προϋπήρχε και στις προηγούμενες δύο συνεχόμενες χρήσεις, δεν θα προσδιοριστεί ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος για το οικονομικό έτος 1995. Για τα υποκαταστήματα που λειτούργησαν λειγότερο από δώδεκα μήνες μέσα στο χρόνο, υπάρχει περιορισμός του προσδιοριζόμενου ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος. Το ίδιο ισχύει και για τους αποθηκευτικούς χώρους, π.χ. μίσθωση αποθήκης του μήνα Μαρτίου 1994. Για τις επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται αυτοκίνητα δημοσίας χρήσης, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος μειώνεται σε τόσα δωδέκατα αν η εκμετάλλευση αυτών διήρκησε λιγότερο από δώδεκα μήνες μέσα στο χρόνο, λόγω αγοράς ή πώλησης του αυτοκινήτου ενδιάμεσα του έτους. Ενώ, σε επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται κάμπινγκ και ενοικιαζόμενα δωμάτια, δεν εφαρμόζεται η μείωση, λόγω του οποίου προσδιορίζεται κατ' αποκοπή ετήσιο ποσό καθαρού εισοδήματος ή φόρου. Ιο παοάδεινμα Φορολογούμενος ασκεί από το έτος 1991 ατομική επιχείρηση με αντικείμενο εργασιών εκπαίδευση οδηγών αυτοκινήτων (επιχείρηση παροχής υπηρεσιών). Η επιχείρησή του είναι εγκατεστημένη σε μισθωμένο ισόγειο κατάστημα, επιφάνειας 40 τ.μ., στην οδό Μπιζανίου, στο Ηράκλειο Κρήτης. Η τιμή ζώνης της περιοχής όπου ευρίσκεται η οδός αυτή είναι 140.000 δρχ. το τετραγ. μέτρο και ο συντελεστής εμπορικότητας είναι 2,5. Από την 17418/1955 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και με τον κώδικα 8023 εκπαιδευτής οδηγών αυτοκινήτων, προβλέπεται Μ.Σ.Κ.Κ. 48%.
Τηρείται βιβλίο εσόδων-εξόδων (Β' κατηγορίας του ΚΒΣ), από το οποίο προκύπτουν ακαθάριστα έσοδα 7.500.000 δρχ., δαπάνες 4.400.000 δρχ. και καθαρά κέρδη 3.100.000 δρχ., τα οποία δηλώθηκαν με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος οικονομ. έτους 1995. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ I) ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ Ιο Μισθωτική αξία (Τιμή Ζώνης X Τετρ. μέτρα X 6%) 140.000 X 40 τ.μ. X 6% = 336.000 2ο Εμπορική Αμοιβή 1.700.000 +1.700.000 X 30% = 2.210.000 ΣΥΝΟΛΟ 2.546.000 II) ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΣΥΝΤ. ΑΠΟΔΟΣΗΣ 2.546.000 X 1,60 4.073.600 Επειδή η επιχείρηση βρίσκεται στο τέταρτο έτος λειτουργίας της, ως νέα επιχείρηση έχει έκπτωση ποσοστό 30% 4.073.600 X 30% = - 1.222.080 ΕΛΑΧ. ΠΟΣΟ ΚΑΘ. ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ: 2.851.520 Τα δηλούμενα Καθαρά Κέρδη (3.100.000) είναι μεγαλύτερα του προκύπτοντος Ε.Π.Κ.Ε1. (2.851.520). Ο υπόψη φορολογούμενος θα φορολογηθεί με βάση τα καθαρά κέρδη.
1.16 Ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων Με την παράγραφο 13 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου, κατ' εξαίρεση των όσων αναφέρθηκαν, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος των παρακάτω επιχειρήσεων -όταν δεν τηρούν βιβλία ή τηρούν βιβλία πρώτης ή δεύτερης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων- προσδιορίζεται ως ακολούθως: α) Για επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια, ανεξάρτητα του τόπου εγκατάστασης, σε εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) δραχμές ετησίως, για κάθε δωμάτιο. Σημειώνεται ότι στη ρύθμιση αυτή δεν υπάγονται τα κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα (ξενοδοχεία κλασικού τύπου, ξενοδοχεία τύπου ΜΟΤΕΛ, ξενοδοχεία τύπου επιπλωμένων διαμερισμάτων και ξενοδοχεία κλασικού τύπου επιπλωμένων δωματίων) και από τα μη κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οι χώροι οργανωμένης κατασκήνωσης με ή χωρίς οικίσκους, οι τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις ή κατοικίες και τα επιπλωμένα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα. Επίσης, δεν υπάγονται και ξενοδοχεία που λειτουργούν στην κατηγορία του ξενώνα, διότι αυτά κατατάσσονται στις αντίστοιψες κατηγορίες των ξενοδοχείων κλασικού τύπου. Για όλες τις παραπάνω εξαιρέσεις (εκτός από επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται οργανωμένους χώρους κατασκήνωσης με ή χωρίς οικίσκους), το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 12, ενώ για τις επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται οργανωμένους χώρους κατασκήνωσης προσδιορίζεται σύμφωνα με την παρακάτω περίπτωση β. Επίσης, υπενθυμίζεται η Ε.2312/ΠΟΛ 25/11.2.1982 διαταγή μας, σύμφωνα με την οποία επί ενοικιαζομένων δωματίων όταν δεν παρέχονται και υπηρεσίες καθαριότητας κ.τ.λ., το εισόδημα που προκύπτει από την ενοικίαση αυτή χαρακτηρίζεται ως εισόδημα από ακίνητα (Α' κατηγορίας) και όχι εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις.
β) Για επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται κάμπιγκ, σε πενήντα χιλιάδες δραχμές ετησίως για κάθε εγκατάσταση σκηνής ή τροχόσπιτου ή αυτοκινήτου. Αν στον ίδιο χώρο ακούνται και άλλες δραστηριότητες, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος των δραστηριοτήτων αυτών προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 12 αυτού του άρθρου. Ενδεικτικά, τέτοιες δραστηριότητες που ασκούνται μέσα στο χώρο του κάμπιγκ είναι π.χ. η εκμετάλλευση Super Market, Bangalous, εστιατορίου, μπαρ, ενοικίαση βάρκας κ.τ.λ. Στις περιπτώσεις αυτές, το άθροισμα του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος -που προσδιορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 12 αυτού του άρθρου (είτε ως μικτή είτε όχι), για τις δραστηριότητες αυτές- και του εισοδήματος που προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του αριθμού των θέσεων επί τις 50.000 δρχ., αποτελεί το συνολικό ελάχιστο ποσό εισοδήματος της επιχείρησης εκμετάλλευσης κάμπιγκ. γ) Για επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος προσδιορίζεται ως ακολούθως; αα) Για επιβατικό αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης με άδεια κυκλοφορίας εκατό τοις εκατό (100%) και οδηγό τον ιδιοκτήτη, σε τρία εκατομμύρια (3.000.000) δραχμές. ββ) Για επιβατικό αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης με άδεια κυκλοφορίας εκατό τοις εκατό (100%) και οδηγό τρίτο πρόσωπο, σε δύο εκατομμύρια πεντακόσιες χιλιάδες (2.500.000) δραχμές. γγ) Για επιβατικό αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης με άδεια κυκλοφορίας πενήντα τοις εκατό (50%) και οδηγό τον ιδιοκτήτη, σε δύο εκατομμύρια τετρακόσιες χιλιάδες (2.400.000) δραχμές. δδ) Για επιβατιικό αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης με άδεια κυκλοφορίας πενήντα τοις εκατό (50%) και οδηγό τρίτο πρόσωπο, σε ένα εκατομμύριο οκτακόσιες χιλιάδες (1.800.000) δραχμές.
Τα παραπάνω ποσά μειώνονται προκειμένου για επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό κάτω από διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) και επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό κάτω από πενήντα χιλιάδες (50,000) κατοίκους, κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%). Προκειμένου για επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται επιβατικά λεωφορεία μη ενταγμένα σε Κ.Τ.Ε.Λ., τα ποσά της περίπτωσης γ', αυτής της παραγράφου, που αναφέρονται πιο πάνω, δηλαδή τα ποσά που αφορούν επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης, προσαυξάνονται κατά περίπτωση κατά πενήντα τοις εκατό (50%) και το ποσό που προκύπτει μετά την αύξηση αποτελεί το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος των επιχειρήσεων αυτών. Για τις επιχειρήσεις αυτές, για τη χρήση 1994, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος που διαμορφώνεται κατά περίπτωση -μετά την προσαύξηση κατά 50%- ανέρχεται σε: τέσσερα εκατομμύρια πεντακόσιες χιλιάδες (4.500.000) δραχμές, τρία εκατομμύθρια επτακόσιες πενήντα χιλιάδες (3.700.000) δραχμές, τρία εκατομμύρια εξακόσιες χιλιάδες (3.600.000) δραχμές και δύο εκατομμύρια επτακόσιες χιλιάδες (2.700.000) δραχμές, αντίστοιχα για τις περιπτώσεις αα', ββ', γγ', δδ". Σημειώνεται ότι στην κατηγορία αυτή των επιβατικών λεωφορείων μη ενταγμένων σε Κ.Τ.Ε.Λ., περιλαμβάνονται και τα τουριστικά λεωφορεία. Για τα επιβατικά λεωφορεία μη ενταγμένα σε Κ,Τ.Ε.Λ., εφαρμόζεται η μείωση του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος λόγω έδρας, που προβλέπεται για τα επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης. Επίσης, σημειώνεται ότι, τυχόν εισοδήματα που προκύπτουν από την παραχώρηση επιβατικών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης της παραγράφου αυτής για τοποθέτηση διαφημιστικών μηνυμάτων, προστίθενται στο κατά τα παραπάνω προσδιοριζόμενο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος.
δ) Για επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης με βάση το ωφέλιμο φορτίο του αυτοκινήτου ως ακολούθως: Ωφέλιμο φορτίο (τόννοι) Με οδηγό τον ιδιοκτήτη Με οδηγό τρίτο πρόσωπο μέχρι 5 2,200.000 1.500.000 πάνω από 5 μέχρι 11 2.800.000 2.000.000 " 11 16,5 3.400.000 2.400.000 πάνω από 16,5 4.000.000 2,600.000 Τα παραπάνω ποσά μειώνονται προκειμένου για επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης κι έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό κάτω από διακόσιες χιλιάδες (200.000) κατοίκους, κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%). Σημειώνεται ότι για την εφαρμογή αυτής της παραγράφου η περιοχή τέωςδιοίκησης πρωτεύουσας θεωρείται ως μια πόλη. Από τη γενική διατύπωση της διάταξης αυτής προκύπτει ότι στη ρύθμιση αυτή υπάγονται όλες οι κατηγορίες φορτηγών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης, δηλαδή είτε αυτά είναι Εθνικών Μεταφορών -δηλαδή αυτοκίνητα που ασχολούνται με μεταφορές εμπορευμάτων μέσα στα όρια της χώρας- είτε με νομαρχιακές άδειες αυτοκίνητα και τρίτροχα, είτε Διεθνών Μεταφορών, καθώς και οι ιδιοκτήτες φορτηγών ενταγμένων στις Ιδιότυπες Μεταφορικές Επιχειρήσεις (Ι.Μ.Ε.). Σε περίπτωση μεταφοράς, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 του V. 1959/1991, της έδρας του φορτηγού Δημόσιας Χρήσης κατά τη διάρκεια του έτους σε άλλη πόλη, για την εφαρμογή του παρόντος λαμβάνεται υπόψηη πόλη με μεγαλύτερο πληθυσμό. Τέλος, με το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι, εξαιρετικά για επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν για τις ανάγκες τους πετρελαιοκίνητα φορτηγά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, τα ακαθάριστα έσοδα που δηλώνουν με την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος, δεν μπορούν να είναι κατώτερα για δύο (2) συνεχή έτη και για κάθε αυτοκίνητο από το 80% των ακαθάριστων εσόδων που είναι απαραίτητο να έχει