Αρωματικά φυτά της Ελλάδας 1. ΣΤΟΧΟΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Να ενημερωθούμε περί των αρωματικών φυτών της Ελλάδας. Να μάθουμε για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Να μάθουμε τις τοποθεσίες που βρίσκονται. Να μάθουμε τρόπους χρήσης τους. Να μάθουμε τη χρήση τους σε είδη περιποίησης. Να μάθουμε συνταγές με κύριο συστατικό τα αρωματικά φυτά. Τα γνωστά σε όλους μας αρωματικά φυτά έχουν τέτοιες ιδιότητες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως φάρμακο σε διάφορες παθήσεις. Ο καθένας από εμάς μπορεί πολύ εύκολα να δημιουργήσει ένα μικρό κήπο στην κατοικία του χρησιμοποιώντας όλα αυτά τα φυτά. Η καλλιέργεια τους είναι πολύ εύκολη, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις. ΑΔΙΑΝΤΟ 2. ΕΙΔΗ Αποτελεί ένα φυσικό τονωτικό μαλλιών. Σημαντική είναι η χρήση του σε περιπτώσεις ξερόβηχα, άσθματος και βρογχικών. Φυτρώνει σε σπηλιές, υγρούς τοίχους, πηγάδια και όπου υπάρχει αρκετή υγρασία. Ευδοκιμεί τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Σταματάει την τριχόπτωση και την πιτυρίδα. Ανακουφίζει σε περιπτώσεις βρογχίτιδας, καταρροής και κρυολογήματος. Είναι χρήσιμο σε φλεγμονές και στο άσθμα. Θεωρείται χρήσιμο σε δυσμηνόρροια.
ΑΜΥΓΔΑΛΙΑ Αποτελεί συγχρόνως μαλακτικό, καταπραϋντικό φάρμακο και καλλυντικό. Βρίσκεται σε κάθε εξοχή. Χρησιμοποιείται σε αρωματικά ποτά, παγωτά, ζαχαρωτά, γλυκά, ζελέ, μαστίχες κ.α. Τα χρήσιμα μέρη της είναι τα φύλλα, τα λουλούδια, καθώς και ο καρπός. Επίσης χρησιμοποιείται για την δημιουργία ενός αντιβηχικού εγχύματος αποτελεσματικό για το κοκίτη και την ηπατική ανεπάρκεια. Συνιστάται σε εγκαύματα. Το αφέψημα των φύλλων είναι καθαρτικό- αντιδιαβητικό. Είναι επίσης καταπραϋντικό σε πυρετούς και φλεγμονές. Χρησιμοποιείται σε καλλυντικά. ΒΑΛΕΡΙΑΝΑ Χρησιμοποιείται αντί για ηρεμιστικά χάπια. Βρίσκεται στα ορεινά της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Μακεδονίας. Ευδοκιμεί το φθινόπωρο. Χρήσιμα μέρη είναι κυρίως η ρίζα και μερικές φορές ολόκληρο το φυτό. Χρησιμοποιείται σαν αφέψημα, αιθέριο λάδι ή έμβρεγμα. Καταπολεμάει νευρασθένειες, νευρώσεις, υστερία, εξάψεις, υπερδιέγερση. Ανακουφίζει από τον πονοκέφαλο και τις καούρες. Αποτελεί εξαιρετικό ρόφημα κατά της αϋπνίας. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ Ο βασιλικός είναι ένα φυτό που δεν λείπει σχεδόν ποτέ από κανένα σπίτι στη χώρα μας. Αυτό που μπορεί να μην γνωρίζουμε όμως είναι ότι χρησιμοποιείται ευρύτατα στην αρωματοποιία, στη φαρμακοβιομηχανία και στην ποτοποιία. Οι θεραπευτικές ιδιότητες του βασιλικού βρίσκονται κυρίως στο αιθέριο έλαιο του. Συγκεκριμένα, τα φύλλα του φυτού μπορούν να δημιουργήσουν ένα εξαιρετικό ρόφημα το οποίο είναι ιδιαίτερα τονωτικό, χωνευτικό, διουρητικό καθώς και καταπραϋντικό για τις νευρικές ημικρανίες. Ακόμα ο βασιλικός σε σκόνη, διαλυμένος μέσα σε κρασί, τονώνει τον οργανισμό και λειτουργεί πάλι και ως χωνευτικό. ΓΑΡΥΦΑΛΛΙΑ Βρίσκεται στην εξοχή και σε λιβάδια. Χρήσιμα μέρη είναι τα μπουμπούκια των λουλουδιών. Χρήσιμο προϊόν είναι το γαριφαλέλαιο που παίρνουμε από την απόσταξη με ατμό. Είναι απωθητικό των κουνουπιών και των σκόρων
Σταματάει τον πονόδοντο. Όταν αναμειχθεί σε νερό σταματάει τον εμετό και κόβει την ναυτία. Είναι αντισηπτικό και χρησιμοποιείται σε πληγές. Έχει αποδειχθεί πως είναι χρήσιμο σε δυσπεψίες, ψωρίαση και τυμπανισμό. ΔΑΦΝΗ Γνωστό φυτό της Μεσογείου, τα φύλλα του οποίου νοστιμίζουν σάλτσες, ψαρικά, κρέατα και όσπρια. Με δάφνινα στεφάνια αντάμοιβαν τους Ολυμπιονίκες στην αρχαιότητα. Το εκχύλισμα της δάφνης καταπολεμά τα φουσκώματα, ανοίγει την όρεξη και τονώνει τα τεμπέλικα στομάχια. Αντισηπτική, είναι πολύτιμη για το συνάχι και τη βρογχίτιδα. Το δαφνέλαιο είναι κατάλληλο για τους ρευματισμούς και την αεροφαγία. Μπορούμε εύκολα να το φυτέψουμε σε μια γλάστρα και να την διατηρήσουμε στο μπαλκόνι μας. ΔΕΝΤΡΟΛΙΒΑΝΟ Ευδοκιμεί στις μεσογειακές χώρες και στις χέρσες περιοχές της Ελλάδα. Αποτελεί πρώτη ύλη για το ελιξίριο της νεότητας. Χρήσιμα μέρη είναι τα φύλλα και οι ανθισμένες κορυφές. Χρησιμοποιείται σαν έγχυμα, αφέψημα και αιθέριο λάδι. Πολύτιμο σε σωματική και πνευματική υπερκόπωση που συνοδεύεται από αμνησία και σε υπόταση. Είναι καρδιοτονωτικό, υπερτασικό και ρυθμιστικό των επινεφριδίων αδένων. Το έγχυμα των φύλλων του είναι χωνευτικό, σπασμολυτικό, τονώνει την όραση. ΔΥΟΣΜΟΣ ΜΕΝΤΑ Στον δυόσμο αποδίδονται πολλές ευεργετικές ιδιότητες, όπως καταπολέμηση των πόνων του στομάχου, της ναυτίας, του λόξυγκα και υποβοήθηση στην πέψη. Επίσης προσφέρει πολλά κατά της νευρώσεων και τις διάφορες εκδηλώσεις της: αϋπνίες, σπασμοί, τρεμούλες, ημικρανίες, ταχυπαλμίες. Στη μαγειρική χρησιμοποιείται αρκετά ως μυρωδικό σε κεφτέδες, καλλιτσούνια, μυζηθρόπιτες, σάλτσες κλπ. Και ο δυόσμος και η μέντα ευδοκιμούν όταν ποτίζονται πολύ. Ανθίζουν το καλοκαίρι, αλλά μαζεύονται το φθινόπωρο. ΘΥΜΑΡΙ Εξαιρετικό φυτό και από τα καλύτερα αντισηπτικά και τονωτικά βότανα. Το εκχύλισμά του μπορεί να προλάβει το κρύωμα, ρίχνει τον πυρετό, καταπολεμά
τη γρίπη, τις εντερικές διαταραχές και δερματικές λοιμώξεις. Αντισπασμωδικό των πεπτικών οδών, διευκολύνει την πέψη, ηρεμεί τις νευρικές συσπάσεις του στομάχου και του εντέρου. Δεν συνιστάται η χρήση του από υπερτασικούς γιατί ανεβάζει την αρτηριακή πίεση. Στην μαγειρική θεωρείται από τα καλύτερα μυρωδικά για το ψητό κρέας. ΛΕΒΑΝΤΑ Φυτρώνει σε θερμά ηλιόλουστα και ξερά χώματα, σε υψώματα και βουνά από 700 μέχρι 1.400 μέτρα, αλλά μπορούμε και να τη φυτέψουμε σε κήπο, που έχει ανάλογο χώμα. Ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι τον Αύγουστο. Το αφέψημα ανακουφίζει από ημικρανίες, πονοκεφάλους, λιποθυμία και διώχνει την αϋπνία. Σταματάει τους πονόδοντους. Βοηθάει στο άσθμα, τη γρίπη, τη βρογχίτιδα και στη φυματίωση. Είναι αντισηπτική και βακτηριοκτόνα. ΛΟΥΪΖΑ Διώχνει τον πονοκέφαλο, τον πονόδοντο, την νευραλγία των αυτιών. Ανακουφίζει από τους πόνους των ρευματισμών. Κάνει καλό στις στομαχικές ανωμαλίες. Καταπολεμεί την αϋπνία και τις πέτρες στα νεφρά. Είναι επουλωτικό, χωνευτικό, αντιπυρετικό και αντιδιαβητικό. Φυτρώνει στις άκρες των εξοχικών δρόμων, σε αναχώματα, στα πετρώδη εδάφη πολλών νησιών μας, στην Πελοπόννησο και την Κρήτη και στα χωράφια που δεν ποτίζονται συχνά. Χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό μόνο όταν είναι ανθισμένο. Περιέχει αιθέριο λάδι και βλέννα. ΜΑΪΝΤΑΝΟΣ Από τα πιο αγαπημένα για την κουζίνα μας αρωματικά φυτά, γνωστό από την αρχαιότητα οπότε και χρησιμοποιούνταν σαν καρύκευμα και σαν φάρμακο. Ισχυρό διουρητικό, πολύτιμο σε περιπτώσεις κατακράτησης υγρών, πρηξίματος ποδιών και χεριών. Χρήσιμος κατά της κυτταρίτιδας. Φυτό, εξαιρετικό ως τονωτικό και αντιφλεγμονώδες. Τα φύλλα οι μίσχοι και η ρίζα, σε πολτοποιημένη κατάσταση και σε τοπική χρήση καταπραΰνουν τον πόνο και τη
φαγούρα από τσιμπήματα εντόμων. Έχει τη φήμη ότι δίνει πιο φωτεινό δέρμα και εξαλείφει τους σκούρους λεκέδες του δέρματος. ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΝΑ Καταπολεμάει άγχος και πονοκεφάλους. Ευδοκιμεί στα βουνά και σε γκρεμούς αλλά και σε γλάστρες. Ανθίζει από τον Ιούλιο μέχρι τον Οκτώβριο. Καταπολεμάει άγχος και πονοκεφάλους. Ευδοκιμεί στα βουνά και σε γκρεμούς αλλά και σε γλάστρες. Οι ανθισμένες της κορυφές χρησιμοποιούνται στην παραγωγή σπιτικής μπύρας. Χρήσιμα μέρη της είναι οι ανθισμένες κορυφές και το αιθέριο λάδι της. ΜΠΟΡΑΤΖΑ Ιδανική για την καταπολέμηση ψαμμίασης, πετρών στα νεφρά και ρευματισμών. Φυτρώνει στους λαχανόκηπους και στα καλλιεργημένα χωράφια. Ανθίζει από το Μάιο μέχρι και το Σεπτέμβριο. Πρέπει να την κόβουμε όταν αρχίσει να ανθίζει. Δραστικές ουσίες είναι κυρίως τα μεταλλικά άλατα καλίου και ασβεστίου. ΡΙΓΑΝΗ Για τους πονόδοντους και ρευματισμούς. Σε όλα τα ξερά, χέρσα, πετρώδη, άγρια τοπία. Από τον Μάιο ως τον Σεπτέμβριο και τότε είναι η κατάλληλη εποχή να τη μαζέψουμε. Δραστικές ουσίες είναι το αιθέριο λάδι, η γόμμα και η ρητίνη. Χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό ανθισμένο. ΤΙΛΙΟ Για τα νεύρα, τους ρευματισμούς και τα αρθριτικά. Φύλλα και λουλούδια μπορούμε να μαζέψουμε τον Ιούλιο και Χρησιμοποιείται σε ρευματισμούς και αρθριτικά. Καταπολεμά την κυστίτιδα και την δυσπεψία. Βοηθάει στην απόφραξη της σπλήνας και του ήπατος. Διαλύει τις πέτρες των νεφρών και διώχνει τις ημικρανίες. Έχει καλά αποτελέσματα κατά της αρτηριοσκλήρωσης τον Ιούνιο που είναι ανθισμένο το δέντρο. Χρήσιμα μέρη είναι οι καρποί και η φλούδα του δέντρου. Δραστικές ουσίες είναι τα φλαβονικά γλυκοζίδια.
ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ Διεγερτικό των νεύρων σε περιπτώσεις αδυναμίας. Βοηθάει ιδιαίτερα σε περίπτωση κατάθλιψης και δυσμηνόρροιας. Ωφελεί στην φαρυγγίτιδα και στο βράχνιασμα. Συνιστάται για όσους έχουν υπόταση και κυκλοφοριακά προβλήματα. Χρειάζεται σε περίπτωση λαρυγγίτιδας και ερεθισμένες αμυγδαλές. Υπάρχει άφθονο στις μεσογειακές χώρες και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, οπού φυτρώνει παντού, χωρίς ιδιαίτερες προτιμήσεις σε έδαφος. Το πιο δυνατό και το πιο μυρωδάτο φυτρώνει σε άγριες ακαλλιέργητες περιοχές. Ανήκει στο γένος των Αγγειοσπέρμων δικότυλων φυτών Σάλβια. Πολυετές, θαμνώδες με πολυάριθμα κλαδιά ύψους μέχρι μισό μέτρο. Διαθέσιμα φυτικά καλλυντικά: 1.Κατά Της Ακμής 2.Για Λαμπερό Δέρμα 3.Για Τόνωση Των Μαλλιών: Κρέμα Μαλλιών Σαμπουάν Μάσκες Προσώπου 4.Για Περιποίηση Δέρματος 3.ΧΡΗΣΗ ΣΕ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ Απαλό Φυτικό Σαμπουάν Δίνει δύναμη και λάμψη στα μαλλιά 4.ΣΥΝΤΑΓΕΣ
Χρησιμοποιήστε άνθη καλέντουλας για το κόκκινο κεφάλι, λεβάντα για μελαχρινές, άνθη χαμομηλιού και για ξανθιές. 1/3 φλιτζανιού Καλέντουλα, Χαμομήλι και Λεβάντα άνθη 8 ουγκιών απεσταγμένο νερό 8 ουγκιών Σαμπουάν Φέρτε άνθη βότανο και το νερό σε ήπιο βρασμό σε ανοξείδωτο χάλυβα ή εμαγιέ κατσαρόλα. Απενεργοποιήστε τη θερμότητα, την κάλυψη σε απότομες και αφήστε να κρυώσει. Ρίξτε μίγμα σε πλαστικό δοχείο. Ανακινείται μέχρι αναμειγνύονται. Συνεργάστηκαν: Παυλάκης Χαράλαμπος Σιδηροπούλου Γεωργία Τζαμπατζοπούλου Ελπίδα Τσαμτσίδου Μαρία