Ο ρόλος των διευθύνσεων εφοδιαστικής αλυσίδας µεσούσης της ύφεσης

Ο ρόλος των διευθύνσεων εφοδιαστικής αλυσίδας µεσούσης της ύφεσης 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011 Διενέργεια έρευνας: Σταμάτης Ανδριανόπουλος Μαριλένα Αργυρού Νίκος Βούλγαρης

Σκοπός έρευνας Ο σκοπός της έρευνας ήταν να αποτυπώσει και να παρουσιάσει το ρόλο των Διευθυντών Εφοδιαστικής αλυσίδας και των Logistics Managersμέσα στη νέα οικονομική και επιχειρηματική πραγματικότητα Αυτό που προσπάθησε η έρευνα να διαφωτίσει ήταν τα ακόλουθα ερωτήματα: Ποια η θέση της Διεύθυνσης Εφοδιαστικής Αλυσίδας δύο χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης; Πώς αυτή επηρεάστηκε οργανογραμματικά; Σε ποιες λειτουργίες της Εφοδιαστικής Αλυσίδας έγιναν οι δραστικότερες εξοικονομήσεις; Ποια γνωστικά εφόδια δίδονται πλέον στο ανθρώπινο δυναμικό; Ποιες επεμβάσεις έγιναν στη συνεργασία με προμηθευτές; Ποια η θέση των Logistics στις διατμηματικέςομάδες εργασίας για την αντιμετώπιση της κρίσης; Ποιος ο ρόλος των 3rd Party Logistics Providers; Ποιος ο ρόλος της τεχνολογίας; * * * * * * * Η έρευνα διεξήχθη: Από 20 Ιανουαρίου 2011 έως και τις 23 Φεβρουαρίου 2011 Έλαβαν μέρος: 105 άτομα Τύπος έρευνας: On-line Αριθμός ερωτημάτων: 17 πολλαπλής επιλογής 2

Ταυτότητα έρευνας Κλαδική ανάλυση επιχειρήσεων που απάντησαν στα ερωτήματα της έρευνας 22,12% 13,46% 6,73% 2,88% 4,81% 1,92%0,96% 5,77% 3,85% 0,96% 8,65% 1,92% 9,62% 3,85% 1,92% 8,65% 1,92% Third Party Logistics Βαριά βιοµηχανία Ένδυση υπόδηση Εξοπλισµός αποθηκών Ηλεκτρικά είδη Προϊόντα τεχνολογίας Κατασκευές / Υλικά οικοδοµής Καύσιµα Μεταφορές Παροχή υπηρεσιών Πληροφορική FMCGs Σούπερ µάρκετ Συσκευασία Τρόφιµα ποτά Φάρµακα / καλλυντικά Εµπόριο 3

Ταυτότητα έρευνας Αναλύοντας περαιτέρω τους κλάδους. ΕΛΛΗΝΙΚΗ; 67% ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΗ 33% Αναλύοντας το δείγμα των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα, έγινε ένας πρώτος διαχωρισμός ανάμεσα στις πολυεθνικές και στις ελληνικές εταιρείες. Τα αποτελέσματα ήταν: Πολυεθνικές εταιρείες: 33% Ελληνικές εταιρείες: 67% 25% 28% Υπηρεσίες 47% Άμεσα καταναλωτικα Κεφαλαιουχικα Επιπρόσθετα έγινε διαχωρισμός των εταιρειών σε 3 κατηγορίες ανάλογα με το αντικείμενό τους. Υπηρεσίες: Third party logistics, μεταφορές, παροχή υπηρεσιών, Πληροφορική Άμεσα καταναλωτικά: Ένδυση- υπόδηση, FMCG, Super market, τρόφιμα ποτά, φάρμακακαλλυντικά Κεφαλαιουχικά: Βαριά βιομηχανία, εξοπλισμός αποθηκών, Ηλεκτρικά είδη, προιόντα τεχνολογίας, κατασκευές / υλικά οικοδομής, καύσιμα, συσκευασία, εμπόριο 4

Ταυτότητα έρευνας Οι εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα είναι οι ακόλουθες: ASTRAZENECA JASON ALPHA A.E. Y-LOGIMED ΚΡΙ-ΚΡΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ AVON COSMETICS JUMBO Α.Ε.Ε. ΑΙΚ. ΣΑΝΤΟΡΙΝΑΙΟΥ Ε.Ε Μ.Γ.ΧΡΥΣΑΦΙΔΗΣ BARILLA HELLAS KLEEMANN A.B.E.E. ΑΙΟΛΟΣ-PANFROST LOGISTICS SERVICES AE ΜΑΒΕ ΑΕΒΕ BEIERSDORF HELLAS AE KRAFT FOODS ΑΛΤΙ ΕΛΛΑΣ ΜΕΒΓΑΛ Α.Ε. BSH ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΑΒΕ KUEHNE-NAGEL ΑΦΟΙ Κ. ΖΗΚΟΥ Ο.Ε. ΜΕΤΡΟ ΑΕΒΕ CADBURY HELLAS SA LAS SOLUTIONS LTD ΑΦΟΙ ΚΑΣΣΟΥΔΑΚΗ ΑΕ ΜΙΝΕΡΒΑ Α.Ε. CHEP HELLAS LG ELECTRONICS HELLAS ΑΦΟΙ ΛΑΝΙΤΗ ΛΤΔ ΝΗΡΕΥΣ Α.Ε CRETA FARMS LOGISTICS WAY Β. Ι. ΑΛΜΠΑΝΗΣ Α.Ε ΟΚΤΑΒΙΤ ΑΕ DIA HELLAS Α.Ε. MAPEI HELLAS Β.Σ.ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ ΑΒΕΕΠ P & G ΚΩΤΣΟΒΟΛΟΣ MINERVA SA ΒΟΓΙΑΤΖΟΓΛΟΥ SYSTEMS AE ΠΓ ΝΙΚΑΣ ΑΒΕΕ EL.KE.DI. AE NOTOS COM ΣΕΜΜΕΤΟΧΕΣ ΑΕΒΕ Γ & Ι ΠΑΣΣΑΛΗΣ ΑΕ ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΘΑΝΑΣΟΥΛΑΣ & ΥΙΟΣ Ο.Ε. ELBISCO ORPHEE BEINOGLOU Γ ΚΗΡΥΚΟΣ & ΣΙΑ ΟΕ ΠΛΑΙΣΙΟ FASHION LOGISTICS A.E. -(SPRIDER) PEPSICO ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗΣ ΠΡΟ.ΣΥ.ΦΑ. Ν. ΣΕΡΡΩΝ FIBRAN A.E. PHILIPS HELLAS S.A. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΙ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΣΕΛΟΝΤΑ ΑΕΓΕ FOLLI FOLLIE GROUP S.A. PLANNING A.E. ΕΛΙΝΟΙΛ ΑΕ ΣΙΔΜΑ Α.Ε FRIESLANDCAMPINA HELLAS S.A ROLCO BIANIL ΕΛΤΑ ΑΕ ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ FRIGOGLASS SCA HYGIENE PRODUCTS AE ΕΠΙΠΛΑ ΛΥΟΞΥΛ ΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ-ΚΑΝΑΒΗ Ο.Ε GI & GE AE SCHENKER AE ΕΡΓΟΦΙΛ Α.Ε. (CARGLASS) ΤΕΙ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΘΗΒΑΣ GLAXOSMITHKLINE GREECE SCHUCO INTERNATIONAL KG HELLAS ΙΜΠΕΡΙΟ - ΑΡΓΩ ΤΡΑΝΣΚΟΜΠΙ ΕΞΠΡΕΣ HANDLING HELLAS SA SHELMAN ΙΝΤΕRKLARK ΥΙΟΙ Δ.ΜΠΑΚΑΤΣΕΛΟΥ ΑΕ HOUSEMARKET - IKEA SIKA HELLAS ΙΩΝΙΑ ΑΒΕΕ ΧΑΛΚΟΡ INFO QUEST SA SUNLIGHT SYSTEMS S.A. Κ. ΠΑΠΑΠΟΛΙΤΗΣ ΑΕΒΕ ΧΑΤΖΗΪΩΑΝΝΟΥ ΑΕΒΕ INTERSPORT ATHLETICS S.A. SYNERGY SA ΚΑΓΙΑΣ ΕΠΕ ΧΟΝΔΡΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΠΕ JANSSEN GREECE TRADE LOGISTICS S.A. ΚΟΣΚΙΝΙΔΗΣ ΑΒΕΕ 5

Ερώτηση 1 Η κρίση έχει επηρεάσει τον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων στην Ελλάδα ειδικά την τελευταία διετία (2009-2010). Σε τι ποσοστό εκτιμάτε ότι συνέβη αυτό στην επιχείρησή σας (σε σχέση με τα επίπεδα που βρισκόταν ο τζίρος το 2008); Απαντήσεις Ποσοστό µηδενική πτώση 15,69% πτώση 0%-10% 38,24% πτώση 10%-20% 21,57% πτώση 20%-40% 20,59% 20% 21% 1% 4% 16% 38% μηδενική πτώση πτώση 0%-10% πτώση 10%-20% πτώση 20%-40% πτώση 40%-60% πτώση 40%-60% 0,98% Δ/Α /Α 3,92% Αναλύοντας τα παραπάνω αποτελέσματα παρατηρούμε ότι σχεδόν το 55% των επιχειρήσεων είχε έως 10% πτώση στον κύκλο εργασιών τους. Το 1/3 εξ αυτών δηλώνει μηδενική πτώση, δηλαδή η κρίση δεν τις επηρέασε. Απότηνάλληυπήρχαν1στις5εταιρείες πουηκρίσητιςεπηρέασε αισθητά φτάνονταςέωςκαιτο 40% σεσχέση με τα επίπεδα που βρίσκονταν οι επιχειρήσεις το 2008. Από τα λεγόμενα των συμμετεχόντων φαίνεται ότι υπάρχει σημαντική πτώση όπως μικρότερη από ότι ακούγεται στην αγορά. Ίσως οι logistics managers δεν έχουν αντιληφθεί που ακριβώς βρίσκονται οι επιχειρήσεις τους. 6

Ερώτηση 1 Η κρίση έχει επηρεάσει τον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων στην Ελλάδα ειδικά την τελευταία διετία (2009-2010). Σε τι ποσοστό εκτιμάτε ότι συνέβη αυτό στην επιχείρησή σας (σε σχέση με τα επίπεδα που βρισκόταν ο τζίρος το 2008); ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ Απαντήσεις Άμεσα Άμεσα Κεφαλαιουχικά Υπηρεσίες καταναλωτικά καταναλωτικά Κεφαλαιουχικά Υπηρεσίες µηδενική πτώση 23,53% 20,00% 16,67% 12,90% 13,33% 13,04% πτώση 0%-10% 47,06% 10,00% 33,33% 54,84% 26,67% 30,43% πτώση 10%-20% 23,53% 40,00% 16,67% 19,35% 20,00% 13,04% πτώση 20%-40% 5,88% 30,00% 33,33% 12,90% 33,33% 26,09% πτώση 40%-60% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 6,67% 0,00% /Α 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 17,39% Σύνολο 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Αναλύοντας περαιτέρω τις απαντήσεις που δόθηκαν και κοιτώντας τις μέσω από δύο πρίσματα μπορούμε να δούμε και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία. Παρατηρούμε ότι την μεγαλύτερη πτώση τζίρου, της τάξεως του 10 έως 40%, είναι εταιρείες κεφαλαιουχικών προϊόντων. Μεγαλύτερη πτώση παρατηρείται κυρίως στις πολυεθνικές έναντι των ελληνικών. Ο κλάδος των υπηρεσιών είναι μοιρασμένος και εμφανίζεται μία γενικότερη πτώση. Μικρότερη πτώση παρουσιάζουν οι εταιρείες με τα άμεσα καταναλωτικά προϊόντα οι οποίες στην κλίμακα 0-10% εμφανίζονται περίπου οι μισές από αυτές. 7

Ερώτηση 2 Πότε πιστεύετε ότι θα ανακτήσετε τον χαμένο τζίρο και θα φτάσετε στα επίπεδα του 2008; Απαντήσεις Ποσοστό δεν έχουµε απώλεια τζίρου 15,69% εντός 2012 30,39% µέχρι το 2014 20,59% µέχρι το 2016 13,73% µέχρι το 2018 5,88% µέχρι το 2020 1,96% µετά το 2020 1,96% ποτέ 5,88% /Α 3,92% 2% 2% 6% 4% 6% 14% 20% 16% 30% δεν έχουμε απώλεια τζίρου εντός 2012 μέχρι το 2014 μέχρι το 2016 μέχρι το 2018 μέχρι το 2020 μετά το 2020 ποτέ Υπάρχει μία διάχυτη πίστη μεταξύ των Logisticians ότι οι εταιρείες τους θα ανακάμψουν και θα επιστρέψουν στα επίπεδα τζίρου του 2008 έως το 2014. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες θα πρέπει να επιτυγχάνουν μεγάλη αύξηση τζίρου κάθε χρόνο της τάξεως του 10%. Αυτό σε μία τέτοια περίοδο φαντάζει αρκετά δύσκολο. Ίσως τα εμπορικά στελέχη να έχουν πείσει τους logistics managers ότι θα καταφέρουν να κερδίσουν το τζίρο στην επόμενη 3ετία. Αυτό ίσως να δικαιολογεί και το ότι δεν γίνονται πολλά έργα cost cuttingστην Ελλάδα. 8

Ερώτηση 3 Σε τι επίπεδα κυμάνθηκε η απώλεια κερδών της επιχείρησης την τελευταία διετία (2009-2010) κατά την εκτίμηση σας συγκριτικά με τα επίπεδα του 2008; Απαντήσεις Ποσοστό µηδενική πτώση 17,65% πτώση 0%-10% 39,22% πτώση 10%-20% 10,78% πτώση 20%-40% 20,59% 5% 5% 2% 20% 11% 18% 39% μηδενική πτώση πτώση 0%-10% πτώση 10%-20% πτώση 20%-40% πτώση 40%-60% πτώση 40%-60% 1,96% πτώση >60% 4,90% πτώση >60% Δ/Α /Α 4,90% Γενικότερα φαίνεται πως οι επιχειρήσεις δεν έχουν υποστεί μεγάλες απώλειες κερδών. Είναι χαρακτηριστικό πως το 70% των επιχειρήσεων έχουν απώλειες κερδών έως και 20%. Τα παραπάνω νούμερα αν τα συγκρίνουμε με μελέτες που γίνονται στον ελληνικό χώρο δεν φαίνεται να συμπίπτουν καθώς φαίνονται αρκετά ανεβασμένα. Βέβαια δεν λείπουν και οι εταιρείες που δηλώνουν ότι έχουν σημαντική πτώση κερδών που κυμαίνεται από 20 έως40%.υπάρχεικαιέναμέρος(5%)όπουηκρίσητιςέχειεπηρεάσεισημαντικάκαιηπτώσηξεπερνάειτο60%. 9

Ερώτηση 3 Σε τι επίπεδα κυμάνθηκε η απώλεια κερδών της επιχείρησης την τελευταία διετία (2009-2010) κατά την εκτίμηση σας συγκριτικά με τα επίπεδα του 2008; ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ Άμεσα Άμεσα Απαντήσεις Κεφαλαιουχικά Υπηρεσίες Καφαλαιουχικά Υπηρεσίες καταναλωτικά καταναλωτικά µηδενική πτώση 5,88% 10,00% 0,00% 25,81% 26,67% 17,39% πτώση 0%-10% 58,82% 20,00% 66,67% 48,39% 13,33% 30,43% πτώση 10%-20% 11,76% 10,00% 0,00% 12,90% 6,67% 13,04% πτώση 20%-40% 5,88% 60,00% 16,67% 9,68% 33,33% 21,74% πτώση 40%-60% 0,00% 0,00% 0,00% 3,23% 6,67% 0,00% πτώση >60% 17,65% 0,00% 0,00% 0,00% 13,33% 0,00% /Α 0,00% 0,00% 16,67% 0,00% 0,00% 17,39% Σύνολο 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% Αναλύοντας περαιτέρω την πτώση των κερδών των εταιρειών παρατηρούμε ότι οι κεφαλαιουχικές / πολυεθνικές εταιρείες είχαν την μεγαλύτερη πτώση κερδών σε σχέση με τις αντίστοιχες ελληνικές. Χαρακτηριστικό είναι ότι στα άμεσα καταναλωτικά των πολυεθνικών παρουσιάζονται αρκετές εταιρείες που είχαν πτώση κερδών μεγαλύτερη του 60%. Στις υπηρεσίες των ελληνικών εταιρειών παρατηρείτε μία ομοιομορφία στην πτώση σε όλες τις κλίμακες σε αντίθεση με τις πολυεθνικές που η πτώση ήταν επικεντρωμένη στην κλίμακα 0-10%. 10

Ερώτηση 4 Πότε πιστεύετε ότι θα ανακτήσετε τα χαμένα κέρδη και θα φτάσετε στα επίπεδα κερδών του 2008; Απαντήσεις Ποσοστό δεν έχουµε απώλεια τζίρου 15,69% εντός 2012 30,39% µέχρι 2014 21,57% µέχρι 2016 16,67% µέχρι 2018 5,88% µετά το 2020 0,98% ποτέ 3,92% /Α 2,94% 6% 1% 4%3% δεν έχουμε απώλεια τζίρου 16% εντός 2012 17% 31% 22% μέχρι 2014 μέχρι 2016 μέχρι 2018 μετά το 2020 Για ακόμα μία φορά οι Logistic managersφαίνονται αισιόδοξοι με την εξέλιξη των επιχειρήσεών τους. Το 85% των απαντήσεων δίνουν ως έτος εξόδου και επιστροφή στα επίπεδα του 2008, το 2016. Οι πιο αισιόδοξοι, που αντιστοιχούν στο 30%, πιστεύουν ότι εντός του 2012 όλες οι δυσκολίες θα έχουν ξεπεραστεί. 11

Ερώτηση 5 Ποια η διαπίστωση σας ως προς τη θέση της Διεύθυνσης Logistics/supplychainστην εταιρεία σας σήμερα, δύο χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης; Απαντήσεις Λειτουργία Τµήµατος Logistics εντός άλλης ιεύθυνσης Παρέµεινε αυτόνοµη και µε ενισχυµένες αρµοδιότητες Παρέµεινε αυτόνοµη και µε τις ίδιες αρµοδιότητες ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ Ποσοστό απαντήσεων 12,12% 10,14% 10,78% 33,33% 31,88% 32,35% 54,55% 52,17% 51,96% /Α 0,00% 5,80% 4,90% 56% 1% 11% 32% Λειτουργία Τμήματος Logistics εντός άλλης Διεύθυνσης Παρέμεινε αυτόνομη και με ενισχυμένες αρμοδιότητες Παρέμεινε αυτόνομη και με τις ίδιες αρμοδιότητες Δ/Α Σύνολο 100,00% 100,00% 100% Η διεύθυνση Logistics / supply chain τουλάχιστον στις μισές εταιρείες παρέμεινε ως έχει. Δεν αφαίρεσαν αρμοδιότητες αλλά ούτε και ενισχύθηκε. Δεν θεωρήθηκε δηλαδή ότι η διεύθυνση αυτή θα μπορούσε να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην βελτίωση των δεικτών της εταιρείας. Βέβαια υπάρχει και η άλλη διάσταση, η οποία είναι πολύ ενθαρρυντική για τον ρόλο των logistics. Στις περιπτώσεις αυτές η διεύθυνση logistics αναβαθμίστηκε παίρνοντας κάτω από την εποπτεία της περισσότερες αρμοδιότητες. Αυτό αντιστοιχεί στο 32% των επιχειρήσεων. Στις εταιρείες αυτές έγινε αντιληπτό ότι μία διευρυμένη διεύθυνση logistics έχει την δυνατότητα να ελέγξει καλύτερα τα κόστη της εταιρείας, ελέγχοντας προμηθευτές, αποθέματα και κόστος αποθήκευσης και διακίνησης. Αντίθετα στο ένα δέκατο των εταιρειών, θεωρήθηκε ότι μέρος της λύσης ήταν η υποβάθμισή της σε μέρος μιας άλλης διεύθυνσης. 12

Ερώτηση 6 Συγκριτικά με το συνολικό ποσοστό της διαφοροποίησης του budgetτης επιχείρησης την τελευταία διετία (2009-2010) πώς κινήθηκε η διαφοροποίηση του budgetτου τμήματος Logistics; Απαντήσεις Ποσοστό Αυξηµένο 8,82% Στα ίδια επίπεδα 40,20% Λιγότερο µειωµένο 33,33% Κατά πολύ µειωµένο 15,69% 33% 16% 2% 9% 40% Αυξημένο Στα ίδια επίπεδα Λιγότερο μειωμένο Κατά πολύ μειωμένο Δ/Α /Α 1,96% Καθώς οι περισσότερες εταιρείες κράτησαν σταθερή την διεύθυνση Logistics σταθερό παρέμεινε και το budget. Οι εταιρείες αυτές δεν προσπάθησαν να μειώσουν κόστη αλλά και ούτε να προσπαθήσουν να επιτύχουν κάτι καλύτερο στις συνεργασίες τους. Αντίθετα μία αρκετά μεγάλη ομάδα εταιρειών προσπάθησε να μειώσει budget. Έτσι αρκετές εταιρείες μείωσαν τα budget τους από λίγο έως πολύ. Είναι λογικό όταν όλα μειώνονται να μειωθεί και στα logistics. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει πως μειώνοντας το budget πέτυχαν και βελτίωση των υπηρεσιών τους. 13

Ερώτηση 7 Σε ποιο τομέα έγιναν οι δραστικότερες εξοικονομήσεις στον τομέα των Logisticsγια να αντιμετωπιστεί η κρίση; 6 - Μεγάλη εξοικονόµ ηση 5 4 3 2 1 - Μικρή εξοικονόµ ηση /Α είκτης βαρύτητας Στον τοµέα της µείωσης δαπανών προσωπικού Στον τοµέα των δαπανών κτιρίων και λειτουργίας αυτών Στον τοµέα των επενδύσεων εξοπλισµού αποθήκης 16,67% 20,59% 20,59% 11,76% 13,73% 14,71% 1,96% 3,63 6,86% 15,69% 21,57% 11,76% 26,47% 14,71% 2,94% 3,09 10,78% 6,86% 16,67% 22,55% 25,49% 15,69% 1,96% 3,00 Στον τοµέα των λειτουργικών εξόδων 5,88% 40,20% 21,57% 18,63% 8,82% 3,92% 0,98% 4,00 Στον τοµέα των αποθεµάτων 16,67% 30,39% 18,63% 15,69% 9,80% 7,84% 0,98% 4,01 Στον τοµέα της διανοµής 17,65% 25,49% 25,49% 20,59% 3,92% 5,88% 0,98% 4,11 Παρατηρώντας τον παραπάνω πίνακα αντιλαμβανόμαστε ότι οι εταιρείες επικεντρώθηκαν κυρίως στην εξοικονόμηση πόρων από τους τομείς διανομής, αποθεμάτων και των λειτουργικών εξόδων. Οι τομείς αυτοί είναι σημαντικοί καθώς αποτελούν εν δυνάμει σημεία άμεσης εξοικονόμησης πόρων και βελτίωσης του cash flow. Στην δεύτερη επιλογή εμφανίζεται η μείωση των δαπανών του προσωπικού. Οι εταιρείες δεν κατάφεραν να περικόψουν προνόμια (αυτοκίνητο, κινητά κ.α) του προσωπικού τους καθώς επίσης δεν προχώρησαν σε σημαντικές μειώσεις μισθών. Τέλος οι επιχειρήσεις δεν ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με την μείωση των λειτουργικών δαπανών και εν γένει την βελτίωση των κτιρίων. 14

Ερώτηση 8 Αξιολογήστε σε ποιον κατά προτεραιότητα τομέα ζητήθηκε και επετεύχθησαν επεμβάσεις στη συνεργασία με προμηθευτές 5 - Μεγάλη επέµβαση 4 3 2 1 - Μικρή επέµβαση /Α είκτης βαρύτητας Χαµηλότερη τιµή χρέωσης κόστους προϊόντων και υπηρεσιών 23,53% 42,16% 11,76% 8,82% 9,80% 3,92% 3,49 Αργότερος χρόνος πληρωµής 20,59% 27,45% 20,59% 16,67% 11,76% 2,94% 3,20 Χαλάρωση των Service Level Agreements Χαλάρωση των ποιοτικών απαιτήσεων (ποσοστό επιστρεφοµένων, απορριπτόµενων παρτίδων ) 5,88% 5,88% 23,53% 23,53% 35,29% 5,88% 2,06 8,82% 6,86% 15,69% 22,55% 41,18% 4,90% 2,05 Χαλάρωση χρόνων παράδοσης 10,78% 5,88% 23,53% 11,76% 43,14% 4,90% 2,15 Όσον αφορά την σχέση των εταιρειών με τους προμηθευτές τοκύριο μέλημα τους ήταν να μειώσουν την τιμή των υπηρεσιών και των προϊόντων τους. Η κίνηση αυτή είναι σίγουρο ότι απέφερε μείωση του κόστους των προϊόντων καθώς επίσης και μείωση των λειτουργικών εξόδων. Επιπρόσθετα ζητήθηκε και η παράταση των πληρωμών, προσπαθώντας να τροποποιήσουν το cash cycle υπέρ των εταιρειών τους. Βέβαια στην προσπάθεια τους να μειώσουν κόστη «θυσίασαν» άλλα σημεία με τις συνεργασίες με τους προμηθευτές όπως η χαλάρωση των υπηρεσιών όπως ο χρόνος παράδοσης και των service level agreements. Ενδεικτικό είναι πως οι εταιρείες είναι πλέον πρόθυμες να λάβουν υπηρεσίες χαμηλότερων standards σε σχέση με όσα λάμβαναν προ 3-ετιάς. 15

Ερώτηση 9 Σε ποιον τομέα οργανογραμματικά παρατηρείτε ενδυνάμωση ή αποδυνάμωση στην επιχείρησή σας; 5 - Μεγάλη ενδυνάµω ση 4 3 2 1 - Μεγάλη αποδυνάµ ωση /Α είκτης βαρύτητας Αποθήκη 10,78% 6,86% 62,75% 13,73% 1,96% 3,92% 2,99 Customer Service 13,73% 33,33% 36,27% 12,75% 0,00% 3,92% 3,36 ιανοµή 12,75% 28,43% 37,25% 15,69% 0,00% 5,88% 3,21 Sourcing προµηθειών (διαπραγµατεύσεις µε προµηθευτές) Planning (διαµόρφωση ύψους αποθεµάτων) 31,37% 25,49% 28,43% 6,86% 3,92% 3,92% 3,62 21,57% 21,57% 42,16% 3,92% 6,86% 3,92% 3,35 Στην ερώτηση αυτή για ακόμα μια φορά τα Logistics δεν είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι εταιρείες επικεντρώθηκαν στους τομείς που αφορούσαν κυρίως τις προμήθειες. Από κοντά ακολούθησαν το customer service και τα αποθέματα. Στους τρεις αυτούς τομείς υπήρξε μία ενδυνάμωση του οργανογράμματος. Η καλύτερη διαχείριση των αποθεμάτων τα οποία θα είχαν αγοραστεί σε μειωμένες τιμές είναι το κύριο συστατικό ώστε οι εταιρείες να ανταπεξέλθουν στην διαρκή πίεση των ημερών. Επίσης προσπάθεια για βελτίωση έγινε και στον χώρο της διανομής, μιας και το κόστος, λόγω της συνεχούς αύξησης του κόστους των καυσίμων, συνεχώς αυξανόταν. Η βελτιστοποίηση της καθημερινής δρομολόγησης των παραγγελιών είναι πολύ σημαντική καθώς μειώνονται τα έξοδα. Τέλος η αποθήκη δεν ήταν από τους τομείς στους οποίους οι επιχειρήσεις τροποποίησαν τα οργανογράμματά τους, καθώς θεώρησαν ότι λειτουργούν αποτελεσματικά και ότι δεν θα είχαν κάποιο άμεσο αποτέλεσμα. 16

Ερώτηση 10 Τι ζητούν κατά προτεραιότητα οι Logisticians από το Εμπορικό Τμήμα; 5 - Πολύ σηµαντικό 4 3 2 1 - Λίγο σηµαντικό /Α είκτης βαρύτητας Λιγότερους κωδικούς προϊόντων 13,73% 29,41% 15,69% 16,67% 16,67% 7,84% 2,83 Λιγότερα back orders 11,76% 30,39% 20,59% 15,69% 13,73% 7,84% 2,87 Αραιότερες µεγαλύτερες παραδόσεις 13,73% 33,33% 23,53% 14,71% 5,88% 8,82% 3,08 Ελαχιστοποίηση επιστροφών ή και 37,25% 24,51% 16,67% 6,86% 8,82% 5,88% 3,57 κατάργησή τους Καλύτερο forecast 55,88% 20,59% 10,78% 5,88% 2,94% 3,92% 4,09 Οι προτεραιότητες των logistics που θέτουν ως αίτημα στο Εμπορικό τμήμα είναι καλύτερο forecasting των αποθεμάτων. Είναι μία έννοια που μέχρι σήμερα δεν απασχολούσε το τμήμα των logistics. Σήμερα όπως έχει αποκτήσει μεγάλη σημασία καθώς η αποθήκευση μεγάλου όγκου αποθεμάτων αφαιρεί ζεστό χρήμα από τα ταμεία της επιχείρησης. Μία άλλη πηγή κόστους που βαραίνει το τμήμα των logistics είναι οι επιστροφές. Εδώ ζητούμενο είναι η μείωση των επιστροφών ή αν είναι δυνατόν και η κατάργησή τους. Είναι ένα σημείο που χρίζει διερεύνησης καθώς πολλές φορές η διαχείριση των επιστροφών είναι πολύ μεγαλύτερο από την καταστροφή τους στο σημείο πώλησης. Στον αντίποδα των απαιτήσεων, χωρίς βέβαια να λείπουν από τις διεκδικήσεις, είναι η μείωση των κωδικών καθώς και των back orders που νε μεν επιβαρύνουν την λειτουργία του τμήματος αλλά δεν προσθέτουν τόσο μεγάλο βάρος ώστε να είναι από τα πρώτα ζητούμενα προς διαφοροποίηση. 17

Ερώτηση 11 Τι ζητάει κατά προτεραιότητα το Εμπορικό Τμήμα από τους Logisticians; 5 Πολύ σηµαντικό 4 3 2 1 Λίγο σηµαντικό /Α είκτης βαρύτητας Περισσότερα µικρά σηµεία Μικρότερο drop side (ποσότητες) 15,69% 21,57% 30,39% 16,67% 8,82% 6,86% 2,98 16,67% 29,41% 28,43% 13,73% 5,88% 5,88% 3,20 Συχνότερες παραδόσεις 35,29% 33,33% 21,57% 3,92% 0,00% 5,88% 3,82 Περισσότερο τεµαχιακό picking 18,63% 21,57% 20,59% 24,51% 8,82% 5,88% 2,99 Υψηλότερα αποθέµατα 7,84% 25,49% 26,47% 13,73% 21,57% 4,90% 2,70 Στην τελείως αντίθετη κατεύθυνση από το τμήμα logistics κοιτάει η εμπορική διεύθυνση. Το εμπορικό τμήμα το ενδιαφέρει να κάνει συχνότερες παραδόσεις με μικρότερο drop size και σε κάποιο βαθμό να επικεντρωθούν στα μικρά σημεία. Τα στοιχεία αυτά αυξάνουν το κόστος διανομής και έρχονται σε πλήρη αντίθεση από τα «πιστεύω» των τμημάτων logistics που ζητούν αραιότερες παραδόσεις με μεγαλύτερο drop size. H δύσκολη οικονομική περίοδος που περνούν οι πελάτες τους αναγκάζει να ζητούν μικρές παραγγελίες τις οποίες οι πελάτες τους θα μπορούν να αποπληρώσουν. 18

Ερώτηση 12 Δημιουργήθηκαν διατμηματικέςομάδες εργασίας μέσα στην εταιρεία με στόχο την αντιμετώπιση της κρίσης,και αν ναι ποιο το αντικείμενο τους; Απαντήσεις Ποσοστό Customer Service 11,76% Sourcing & Προµήθειες 12,75% ιαχείριση Αποθεµάτων 18,63% Έλεγχος budget & reporting 30,39% εν δηµιουργήθηκαν 23,53% 23% 30% 3% 12% 19% 13% Customer Service Sourcing & Προμήθειες Διαχείριση Αποθεμάτων Έλεγχος budget & reporting Δεν δημιουργήθηκαν Δ/Α /Α 2,94% Το ευχάριστο μήνυμα είναι πως τα 3/4 των εταιρειών ασχολήθηκαν και δημιούργησαν διατμηματικές ομάδες αντιμετώπισης της κρίσης. Σε περίοδο όπου η επιχείρηση αντιμετωπίζει προβλήματα είναι πολύ σημαντικό να ακούγονται όλες οι πλευρές και οι απόψεις. Με τον τρόπο αυτό το πρόβλημα αντιμετωπίζεται συνολικά και λαμβάνονται υπ όψη όλες οι παράμετροι. Παρατηρούμε ότι κυρίαρχο θέμα αποτέλεσε η διαμόρφωση του budget, η παρακολούθηση των δεικτών και η επίτευξη των στόχων. Οι εταιρείες επικεντρώθηκαν στο πως θα διαμορφώσουν και θα διαχειριστούν τον προϋπολογισμό αναλύοντας τις πωλήσεις των προϊόντων, κάνοντας πρόβλεψη για το cash flow και ανανεώνοντας τα δεδομένα των πωλήσεων, συγκρίνοντάς τα με τις πραγματικές. Αρκετή σημασία δόθηκε στην βελτίωση των αποθεμάτων και μικρότερη στο customer service και στις προμήθειες, τομείς οι οποίοι αν διαχειριστούν σωστά μπορούν να αποδώσουν τα μέγιστα. Η μείωση των αποθεμάτων μπορεί να βελτιώσει κατά πολύ το cash flow και η διαπραγμάτευση των προμηθειών θα μπορεί να μειώσει τα έξοδα κάνοντας τα προϊόντα ανταγωνιστικότερα. 19

Ερώτηση 13 Στις δράσεις για μείωση κόστους και αντιμετώπισης της κρίσης ποιος ο ρόλος του Διευθυντή logistics; Απαντήσεις ΠΟΛΥΕΘΝΙΚΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ράση αποκλειστικά στο τµήµα του Ποσοστό απαντήσεων 12,12% 14,49% 13,73% Να ηγηθεί της προσπάθειας 15,15% 23,19% 20,59% Περιορισµένη δράση 6,06% 5,80% 5,88% Συµµετοχή σε οµάδα εργασίας 66,67% 53,62% 57,84% /Α 0,00% 2,90% 1,96% 58% 2% 14% 20% 6% Δράση αποκλειστικά στο τμήμα του Να ηγηθεί της προσπάθειας Περιορισμένη δράση Συμμετοχή σε ομάδα εργασίας Δ/Α Σύνολο 100% 100% 100% Διερευνώντας την αντιμετώπιση των logistics managers στην ελληνική επιχείρηση, παρατηρούμε πως δεν του δίνεται ηγετικός ρόλος. Είναι σχεδόν πάντα ένα από τα μέλη μιας ομάδας η οποία ψάχνει να βρει και να προτείνει λύσεις έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση. Ενθαρρυντικό είναι πως ορισμένες επιχειρήσεις αντιλήφθηκαν τις δυνατότητες των logisticians και 1 στις 5 έδωσαν τον ηγετικό ρόλο ώστε ηγηθεί της προσπάθειας για τη μείωση του κόστους. Ενθαρρυντικό δείγμα αποτελεί ότι οι Logisticians ηγήθηκαν στο 23% των ελληνικών εταιρειών έναντι του 15% που εμφανίστηκε στις πολυεθνικές εταιρείες. Φαίνεται ότι πλέον οι εταιρείες αρχίζουν και εμπιστεύονται τους ανθρώπους των Logistics. 20

Ερώτηση 14 Τι ζητείται κατά προτεραιότητα από το προσωπικό της αποθήκης; 5 Μεγάλη ζήτηση 4 3 2 1 Μικρή ζήτηση /Α είκτης βαρύτητας Εξάλειψη έµµεσων εργασιών Μεγαλύτερη παραγωγικότητα στις direct εργασίες 13,73% 21,57% 41,18% 10,78% 6,86% 5,88% 3,07 41,18% 40,20% 11,76% 3,92% 0,00% 2,94% 4,10 Όχι λάθη 53,92% 28,43% 9,80% 3,92% 0,00% 3,92% 4,21 Ταχύτητα εκτέλεσης 26,47% 36,27% 21,57% 8,82% 1,96% 4,90% 3,62 Όχι προβλήµατα στα προϊόντα 26,47% 35,29% 20,59% 8,82% 5,88% 2,94% 3,59 Σε μια περίοδο τόσο πιεστική αναφορικά με το κόστος, οι επιχειρήσεις προσπαθούν να μειώσουν τα λάθη τους και κυρίως την διαχείρισή τους. Για αυτό το λόγο η προτεραιότητες που θέτονται στους υπαλλήλους της αποθήκης είναι η ελαχιστοποίηση των λαθών και φυσικά η αύξηση της παραγωγικότητας στις εργασίες της αποθήκης, όπως η συλλογή, η τακτοποίηση κ.α. Σε όλα αυτά προστίθενται και η ελαχιστοποίηση των καταστροφών των προϊόντων, καθώς κάθε τεμάχιο που καταστρέφεται είναι χαμένες πωλήσεις. Για την επίτευξη των στόχων δέχονται να θυσιάσουν λίγο από την ταχύτητα κατά την εκτέλεση των εργασιών, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως δέχονται μεγάλες διαφοροποιήσεις από τους στόχους που θέτονται για αυξημένη παραγωγικότητα. Αυτό που δεν αντιλαμβάνονται είναι πως πρέπει να επικεντρωθούν στην έμμεση εργασία καθώς ο τομέας αυτός είναι που τις περισσότερες φορές δημιουργεί αρκετά μεγάλα κόστη χωρίς όμως να είναι εμφανή. Αν δώσουν σημασία στον τομέα αυτό είναι σίγουρο πως θα έχουν κέρδος. 21

Ερώτηση 15 Τι ζητείται πιο πολύ από τους 3rd Party Logistics Providers σε περίοδο κρίσης 5 Μεγάλη ζήτηση 4 3 2 1 Μικρή ζήτηση /Α είκτης βαρύτητας Χαµηλότερες τιµές 68,63% 20,59% 0,00% 5,88% 1,96% 2,94% 4,39 Ταχύτερη παράδοση 17,65% 30,39% 26,47% 11,76% 8,82% 4,90% 3,22 Αλάνθαστη παράδοση 29,41% 44,12% 15,69% 6,86% 0,00% 3,92% 3,84 Πληρότητα 21,57% 29,41% 23,53% 11,76% 8,82% 4,90% 3,28 Όχι ποιοτικά προβλήµατα στα προϊόντα 34,31% 25,49% 15,69% 15,69% 5,88% 2,94% 3,58 Στην πλειοψηφία τους οι επιχειρήσεις κάτι που φαίνεται και από το ποσοστό που έχει πάρει η απάντηση προσπάθησαν να πετύχουν καλύτερες τιμές από τις εταιρείες 3PL που είχαν συνάψει συνεργασίες. Επιπρόσθετα ενώ ζήτησαν μειωμένες τιμές στο service το επίπεδο εξυπηρέτησης που επιθυμούσαν από τους συνεργάτες τους δεν μειώθηκε καθόλου, αντίθετα ζήτησαν να βελτιωθούν και να αυξηθούν οι αλάνθαστες παραδόσεις καθώς και η ελαχιστοποίηση των καταστροφών. Αυτό θα αύξανε πιθανότητα πωλήσεων άρα κερδών καθώς περισσότερα προϊόντα θα έφταναν στα σημεία πώλησης. Με τον απαιτήσεις αυτές προς τις εταιρείες 3PL οι εταιρείες αποσκοπούσαν στην αύξηση των κερδών τους καθώς επίσης και στην συνεχή παρουσίαση τους στα σημεία πώλησης. 22

Ερώτηση 16 Πώς πιστεύετε ότι μπορούν να ενισχυθούν τα Logistics από την Πολιτεία; Απαντήσεις Ανάθεση logistics δηµόσιων φορέων σε 3PL εταιρείες ηµιουργία θέσης Logistics σε δηµόσιους φορείς Ποσοστό 37,25% 41,18% 16% 41% 6% 37% Ανάθεση logistics δημόσιων φορέων σε 3PL εταιρείες Δημιουργία θέσης Logistics σε δημόσιους φορείς Επιδότηση εταιρειών 3PL Επιδότηση εταιρειών 3PL 15,69% Δ/Α /Α 5,88% Αυτό που ενδιαφέρει κυρίως τους ανθρώπους των logistics είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας σε δημόσιους φορείς. Αυτό θα αναδείξει των ρόλο των logisticians και θα τους ανεβάσει στα μάτια των επιχειρηματιών που συνήθως τους βλέπουν ως απλούς αποθηκάριους. Επιπρόσθετα η εφαρμογή σύγχρονων τάσεων στα logistics θα μπορούσε να βελτιώσει την θέση πολλών δημόσιων φορέων οι οποίοι απλώς αποθηκεύουν και δεν διαχειρίζονται τα αποθέματα τους. Ένα δεύτερο σημεία είναι να ανατεθούν τα logistics δημόσιων φορέων σε εταιρείες 3PL. Αυτό σε ορισμένες φορές θα μπορούσε να γλυτώσει στο δημόσιο μεγάλες δαπάνες. Εν κατακλείδι οι logisticians δηλώνουν ότι θέλουν δουλειά και όχι επιδοτήσεις. 23

Ερώτηση 17 Ποιος τομέας hardware τεχνολογίας παρατηρείτε ότι βοηθάει περισσότερο τα Logistics σε περίοδο κρίσης 5 Μεγάλη βοήθεια 4 3 2 1 Καθόλου βοήθεια /Α είκτης βαρύτητας RFID 13,73% 15,69% 28,43% 22,55% 5,88% 13,73% 2,68 Voice Logistics 6,86% 23,53% 25,49% 16,67% 9,80% 17,65% 2,48 Συστήµατα Lighting 9,80% 20,59% 25,49% 20,59% 8,82% 14,71% 2,58 RF Scanning 26,47% 32,35% 18,63% 11,76% 0,00% 10,78% 3,41 Barcode Scanning 29,41% 28,43% 20,59% 8,82% 0,00% 12,75% 3,40 Άλλο 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00 Από τις απαντήσεις στην ερώτηση αυτή φάνηκε πως υπάρχει ελεύθερο πεδίο για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών για την διαχείριση των αποθηκών. Το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων logisticians δέχεται το bar coding ως την ενδεδειγμένη λύση στην κρίση, ενώ για τις λύσεις όπως το RFID, το pick-to-light και το voice picking που θα μπορούσαν να λύσουν τα χέρια τους και να επιταχύνουν βασικές λειτουργίες, θεωρούν πως δεν θα τους προσφέρουν τίποτα το σημαντικό. Η τεχνολογία υπάρχει και όσοι το έχουν επιχειρήσει έχουν αντιληφθεί τα οφέλη τους που συνήθως είναι η αύξηση της παραγωγικότητας και η αισθητή μείωση των λαθών. 24