Ενεργότητα και πολυμορφισμός 4G/5G του γονιδίου του ΡΑΙ-1 σε γυναίκες με ιδιοπαθείς καθ' έξιν εκτρώσεις



Σχετικά έγγραφα
74 η ΣΥΝΟΔΟΣ ΠΡΥΤΑΝΕΩΝ & ΠΡΟΕΔΡΩΝ Δ.Ε. ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Θεσσαλονίκη, Δεκεμβρίου 2013

ΠΡΟΣ: Υπουργό Παιδείας Θεσσαλονίκη 26 / 2 / 2008 κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη Αρ. Πρωτ. 4775

ΠΡΟΟΔΟΣ ΠΡΟΣΚΟΠΟΥ. Οι διακρίσεις αυτές συνοδεύονται από αντίστοιχο διακριτικό για τη στολή, όπως αυτά


Παρράσιο Πάρκο Πολιτιστικής Κληρονομιάς: Σχέδιο της Πρότασης

ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ. Διπλωματική Εργασία

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

1.1 Εκπαίδευση και Παιδεία

ΚΥΡΙΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΗ ΠΡΟΟΔΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΠΙΣΤΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΝΙΑΜΗΝΟ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ ΣΤΙΣ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

ΘΕΜΑ: Κάλυψη κενών θέσεων τακτικού προσωπικού σε νησιωτικούς δήμους. Δυόμισι χρόνια μετά την εφαρμογή του Προγράμματος Καλλικράτης και την

Προτάσεις Ανάπλασης Κεντρικών Περιοχών Ελευσίνας

ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΟΒΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΣΥΜΒΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ

ΕΤΗΣΙΑ EKΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 2014

ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΧΩΜΑΤΕΡΗΣ «ΑΣΤΙΜΙΤΣΙ» ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΟΡΥΤΙΑΝΗΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟY ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ

Ξεκινώντας τον απολογισμό της χρήσης του 2014 θα εξετάσουμε ορισμένα θεμελιώδη μεγέθη των Οικονομικών Καταστάσεων στα οποία παρατηρούνται τα εξής:

Α Π Ο Σ Π Α Σ Μ Α. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ ΔΗΜΟΣ ΟΡΧΟΜΕΝΟΥ Αρ.Πρωτ.: 298/

ΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΩΝ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ

ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΚΗΣ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ» ΑΡΘΡΟ 1 ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ

Μεταμόσχευση νεφρού. Τι είναι οι νεφροί;

ΕΙΔΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ 7 ο Εξάμηνο

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1164/94 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 16ης Μαΐου 1994 για την ίδρυση του

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ ΤΕΕ ΤΜΗΜΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ

1 Εισαγωγή στην Ανάλυση των Κατασκευών 1.1 Κατασκευές και δομοστατική

H ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

Εκατοστή τριακοστή τρίτη ηλεκτρονική έκδοση εβδομαδιαίας εφημερίδας του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

στο σχέδιο νόµου «Άσκηση εµπορικών δραστηριοτήτων εκτός καταστήµατος» Γενικό Μέρος ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΕΙΣΗΓΗΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ. ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΑΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΩΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ»

ΥΠΟΜΝΗΜΑ. Στην Επιτροπή Κρίσεως Βαρέων και Ανθυγιεινών επαγγελμάτων του άρθρου 20 ν.3790/2009

«ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΙ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΥΠΟΔΟΜΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ. ΤΙ

ΑΠΟΦΑΣΗ. Η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού

Επιμέλεια εργασίας: Ιωάννης Τραγουδάρας Αριθμός Μητρώου

Σεισμοί και Σχολεία. ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ τεύχος

Οι αρχαιοβοτανικές έρευνες στη Προϊστορική Μακεδονία: Η συμβολή των δεδομένων από την Τούμπα Θεσσαλονίκης

Κοινωνική Οικονομία: Μια βιώσιμη εναλλακτική?

Η παρούσα πτυχικακή εργασία έρχεται μετά από λίγα χρόνια να συμπληρώσει μία ακόμη σχεδιαστική πρόταση για την «Ανάπλαση της Αλάνας της Τούμπας», θέμα

ΗΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΩΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΜΑΘΗΤΗ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΜΕΝΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Πρόγραμμα Σπουδών για τα Μαθηματικά στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση

Ολυμπιακό Κωπηλατοδρόμιο Σχινιά

591 Κ.Ι\ ΘΕΜΑ: ΚΑΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑ & ΠΕΡΙΒΑλλΟΝ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΤΜΗΜΑ ΚΛΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑΣ. Τ.Ε.Ι Πειραιά για την απόκτηση του πτυχίου.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Πρόλογος

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ : ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΕΓΕΡΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ Γ.Ν.Ν ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΤΟ ΝΕΟ Γ.Ν.Ν. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

7. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ, ΣΕ ΚΑΘΕ ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ. Μακέτα εργασίας 1/50.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΔΕΗ Ανανεώσιμες: Το μέλλον της ΔΕΗ Ομιλία του κ. Τάκη Αθανασόπουλου Προέδρου & Διευθύνοντος Συμβούλου ΔΕΗ Α.Ε

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ME TO ΒΛΕΜΜΑ ΣΤΡΑΜΜΕΝΟ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. ΟΡΙΖΟΥΣΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟΝ 21 ο ΑΙΩΝΑ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΕΜΒΑΔΟΥ ΤΟΥ ΟΡΘΟΓΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ Τ.Π.Ε.

FORUM ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ

Εισήγηση για τον Προϋπολογισμό 2011 του Δήμου Κηφισιάς

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΜΟΝΑΔΩΝ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ:

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ. Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κριτική παρουσίαση της μελέτης των Κ. Κασιμάτη και Άλλισον Ε.

Ε.Ε. Π α ρ.ι(i), Α ρ.4083, 20/4/2006 ΝΟΜΟΣ ΠΟΥ ΠΡΟΝΟΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ

ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ: ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ

ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΥΝΟΜΟ ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΗ

Σχέδιο Χωρικής & Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης Δ.Ε. Αν. Αργιθέας Β 1 Στάδιο ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ένας πρακτικός οδηγός για επενδύσεις στα φωτοβολταϊκά μετά την ψήφιση του νέου νόμου (Ν.3851/2010) για τις ΑΠΕ

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ: ΤΑ ΠΕΤΡΙΝΑ ΓΕΦΥΡΙΑ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ

ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΤΩΚΟΠΙΑΣ (KATOKOPIA CULTURAL HERITAGE ASSOCIATION)

«ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΟ ΣΕ ΜΟΝΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΛΙΚΕΡ»

Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΘΗΝΑ,

Προς τα μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής

ΠΡΙΣΜΑ. Ολιστική εκτίμηση της ακτινικής επιβάρυνσης του πληθυσμού και ανάπτυξη εθνικού πληροφοριακού συστήματος για τις ακτινοβολίες.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΝΟΜΟΥ «για τη δίκαιη δίκη και την αντιµετώπιση φαινοµένων αρνησιδικίας» Α. ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

18 ος Πανελλήνιος Μαθητικός

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ ΔΗΜΟΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΙΡΕΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Α Π Ο Σ Π Α Σ Μ Α

ΔΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ Δ/ΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Θερμοκρασιακό περιβάλλον

κ.ο. ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ Θέσεις της Πολιτικής Επιτροπής

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. «Η ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΟΥ ΤΜΙΙΜΑΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΣΕ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ i

Προπτυχιακή Εργασία. Βιτωράκη Ανδριάνα. Ιδιωτικοποίηση και Συνταγματικά Δικαιώματα ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Α ΣΤΑΔΙΟ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εκπαίδευση Ατόμων με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες Σπονδυλωτό Εξ Αποστάσεως Πρόγραμμα Εξειδίκευσης

Το σχεδιαστικό μέρος της αποτύπωσης παράγεται και υλοποιείται μέσω δύο ειδών σχεδίων:

Ο ΝΟΜΟΣ 1963/91 ΓΙΑ ΤΗΝ Ι ΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ (ΝΟΜΟΣ 1963/91 ΦΕΚ. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ. Παράρτημα Β Διατάξεις Εφαρμογής Κανονισμού για τους Ερασιτέχνες Ποδοσφαιριστές

ΤΑ ΑΝΤΑΠΟ ΟΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΙΘΑΓΕΝΟΥΣ ΧΛΩΡΙ ΑΣ ΣΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ. Των Γιώργου Καρέτσου και Μανταλένας Μπαρδουνιώτη

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΕΠΕΡΩΤΩΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΑΚΟΣ (ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ)

Μπορούμε να πούμε ότι η δεύτερη δύναμη είναι πολύ πιο ισχυρή από την πρώτη.

ΑΣΠΙΔΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΝΕΟ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΕΕ ΕΛΕΝΗ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ

ΕΜΦΥΤΕΥΣΙΜΟΙ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΤΡΟΠΕΙΣ- ΑΠΙΝΙΔΩΤΕΣ. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ.

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002

ΕΦΟΡΕΙΑ ΠΡΟÏΣΤΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ

ΠΑΡΕΛΘΟΝ, ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

Ο ΠΕΡΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ 2007 ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΑΡΘΡΩΝ

Αποτυπώσεις της Ένωσης στα Κρητικά Υφαντά. Από την Φλωρεντίνη Καλούτση στην Αποστολή Πηνελόπη Gandhi

Ευαγγελινή Αθανασοπούλου Κωνσταντία Λαδοπούλου Στέλλα Χαριτάκη

«ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΤΑΘΜΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΩΝ Σ.ΕΜΠΟ Ο.Λ.Π.» Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΕΝΤΥΠΟ ΠΑ 69. Αρχική Γνωμάτευση: Η γνωμάτευση Γιατρού με την οποία διαγνώστηκε η καλυπτόμενη πάθηση.

Η ΕΡΤ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΗΜΕΡΑΣ «ΠΟΙΑ ΕΡΤ ΘΕΛΟΥΜΕ»

ΤΡΙΗΡΗΣ. ΤΡΙΗΡΗΣ Σελίδα 1

Transcript:

ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ Ενεργότητα και πολυμορφισμός 4G/5G του γονιδίου του ΡΑΙ-1 σε γυναίκες με ιδιοπαθείς καθ' έξιν εκτρώσεις Αλέξανδρος Σωτηριάδης 1, Θεόδωρος Στέφος 1, Ματθαίος Παύλου 1, Νικόλαος Κολαΐτης 2, Γεώργιος Βαρθολομάτος 3, Λευκοθέα Ντόβα 3, Ευάγγελος Παρασκευαΐδης 1, Σοφία Ν. Καλανταρίδου 1 1 Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημιακού Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων 2 Εργαστήριο Αιματολογίας Πανεπιστημιακού Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων 3 Εργαστήριο Αιματολογίας - Μονάδα Μοριακής Βιολογίας Πανεπιστημιακού Περιφερειακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων Αλληλογραφία: Αλέξανδρος Σωτηριάδης Π. Μελά 10, 546 22 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 274800 E-mail: asotir@gmail.com Περίληψη Ο αναστολέας του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου -1 (ΡΑΙ-1) επηρεάζει έμμεσα τη διείσδυση της τροφοβλάστης, ανταγωνιζόμενος τη θετική δράση του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου τύπου ουροκινάσης (upa). Στην παρούσα μελέτη εξετάστηκε ταυτόχρονα η ενεργότητα και ο πολυμορφισμός 4G/5G του ΡΑΙ-1 σε ασθενείς με καθ' έξιν αποβολές και γυναίκες ελέγχου. Η ενεργότητα και η κατανομή της μετάλλαξης 4G/5G του γονιδίου του αναστολέα του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου -1 (ΡΑΙ-1) εξετάστηκε σε 46 γυναίκες με 2 συνεχόμενες ανεξήγητες αυτόματες εκτρώσεις πρώτου τριμήνου και 34 γυναίκες ελέγχου. Αν και οι γυναίκες με καθ'έξιν εκτρώσεις παρουσίαζαν υψηλότερη διάμεση ενεργότητα του ΡΑΙ-1 σε σχέση με τις γυναίκες ελέγχου (2.5 U/mL έναντι 0.4 U/mL, p=0.0001), η κατανομή του πολυμορφισμού δεν διέφερε ανάμεσα στις δύο ομάδες. Ασθενείς με καθ' έξιν αποβολές παρουσιάζουν υψηλότερη ενεργότητα του ΡΑΙ-1, είναι όμως πιθανό ότι αυτή εκδηλώνεται στα πλαίσια ενός γενικότερου θρομβωτικού περιβάλλοντος στο οποίο ο συγκεκριμένος πολυμορφισμός του γονιδίου του ΡΑΙ δεν ασκεί σημαντική επίδραση. Λέξεις κλειδιά: καθ' έξιν εκτρώσεις, ΡΑΙ, θρομβοφιλία, ινωδόλυση Εισαγωγή Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας έχει γίνει αντιληπτό ότι ο μηχανισμός της ινωδόλυσης διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ανθρώπινη κύηση. Ο ενεργοποιητής του πλασμινογόνου τύπου ουροκινάσης (upa) εκφράζεται στην τροφοβλάστη και γνωρίζουμε ότι αποτελεί έναν από τους παράγοντες που ευνοεί τη διείσδυσή της μέσω αύξησης της διηθητικότητάς της και προαγωγής της διάσπασης της εξωκυττάριας ουσίας (Lala and Chakraborty, 2003). Οι αναστολείς του ενεργοποιητή του πλασμινογόνου (ΡΑΙ) εμφανίζουν ανασταλτική δράση έναντι των ενεργοποιητών του πλασμινογόνου τύπου ου- 251

ΡΑΙ-1 και καθ' έξιν εκτρώσεις Σωτηριάδης και συν. ροκινάσης (upa) και ιστικού τύπου (tpa), ασκώντας έτσι έμμεσα ρυθμιστική δράση στην τροφοβλαστική διείσδυση. Ο τύπος 2 του ΡΑΙ (ΡΑΙ-2) παράγεται κυρίως από την τροφοβλάστη και σπάνια ανιχνεύεται εκτός κύησης. Ο ΡΑΙ-1, εκτός από τις άλλες θέσεις, εκφράζεται στην ανθρώπινη συγκυτιοτροφοβλάστη, την ενδολάχνια τροφοβλάστη και την εξωλάχνια και αγγειακή τροφοβλάστη (Floridon et al., 2000), και τα επίπεδα του ΡΑΙ-1 στο πλάσμα εμφανίζουν ισχυρή συσχέτιση με τα επίπεδά του στον πλακούντα τόσο σε φυσιολογικές όσο και σε επιλεγμένες κυήσεις (Estelles et al., 1994). Σε ανεπίπλεκτες κυήσεις, τα επίπεδα του ΡΑΙ-1 αυξάνονται σημαντικά με την ηλικία κύησης, παράλληλα με μικρές αυξήσεις των επιπέδων του upa και tpa (Estelles et al., 1994). Διαταραχές της ενεργότητας του ΡΑΙ έχουν συσχετιστεί με μαιευτικές επιπλοκές πλακουντιακής προέλευσης, όπως προεκλαμψία (Kolben et al., 1996; Schjetlein et al., 1999), σύνδρομο HELLP (Kolben et al., 1996) και ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης (Grancha et al., 1996; Schjetlein et al., 1999). H μετάλλαξη 4G/5G αποτελεί συχνό πολυμορφισμό προσθήκης/διαγραφής του γονιδίου του ΡΑΙ-1, όπου η παρουσία του αλληλόμορφου 4G συσχετίζεται με αυξημένα επίπεδα ΡΑΙ-1 (Burzotta et al., 1998, Margaglione et al., 1998). Ομοζυγωτά για το γονότυπο 4G/4G έχει συσχετιστεί με προεκλαμψία (Glueck et al., 2000; Yamada et al., 2000), ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης (Glueck et al., 2000; Glueck et al., 2001) και πρόωρη αποκόλληση πλακούντα (Glueck et al., 2000; Glueck et al., 2001), και ο υποκείμενος μηχανισμός σχετίζεται πιθανώς με αυξημένη εναπόθεση ινικής στους μεσολάχνιους χώρους και ελαττωματική διείσδυση της τροφοβλάστης (Lala and Chakraborty, 2003). Αυξημένη ενεργότητα του ΡΑΙ έχει αναφερθεί και σε ασθενείς με καθ' έξιν εκτρώσεις (Gris et al., 1993; Gris et al., 1997). Ωστόσο, οι μελέτες των πολυμορφισμών δείχνουν ότι η κατανομή του 4G/5G δεν διαφέρει μεταξύ ασθενών και γυναικών ελέγχου (Buchholz et al., 2003; Dossenbach-Glaninger et al., 2003). Καθώς ο γονότυπος καθορίζει εν μέρει μόνο την ενεργότητα του ΡΑΙ, και ως τώρα δεν υπάρχουν μελέτες σε ασθενείς με καθ' έξιν εκτρώσεις με ταυτόχρονη εξέταση του γονότυπου και της ενεργότητας του ΡΑΙ, η παρούσα μελέτη έγινε προκειμένου να συγκριθεί η ενεργότητα και η κατανομή του πολυμορφισμού 4G/5G του ΡΑΙ-1 σε ασθενείς με καθ' έξιν εκτρώσεις και γυναίκες ελέγχου. Υλικό και Μέθοδοι Η ομάδα μελέτης περιέλαβε 46 γυναίκες με 2 συνεχόμενες αυτόματες εκτρώσεις πρώτου τριμήνου, οι οποίες εξετάστηκαν στο Ιατρείο Καθ' Έξιν Εκτρώσεων του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων. Οι ασθενείς αυτές έλαβαν τη διάγνωση των ιδιοπαθών καθ' έξιν αποβολών μετά από διερεύνηση σύμφωνα με προκαθορισμένο πρωτόκολλο για ανατομικές ανωμαλίες της μήτρας, ορμονικές ανωμαλίες, αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα, συγγενείς θρομβοφιλικές διαταραχές (παράγοντας V Leiden, μετάλλαξη G20210A του γονιδίου της προθρομβίνης, έλλειψη πρωτεΐνης C, S και αντιθρομβίνης ΙΙΙ), χρωμοσωμικές διαταραχές στο ζεύγος και λοιμώξεις. Η ομάδα ελέγχου περιέλαβε 34 υγιείς γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, με 2 επιτυχείς κυήσεις και ιστορικό αρνητικό για αυτόματες εκτρώσεις. Η μελέτη εγκρίθηκε από την Επιτροπή Βιοηθικής του ΠΠΓΝΙ και οι ασθενείς έδιναν τη γραπτή τους συγκατάθεση. Ο γονότυπος και η ενεργότητα του ΡΑΙ αναλύθηκαν σε δείγματα φλεβικού αίματος. Η φλεβοκέντηση έγινε μεταξύ των ωρών 10:00 και 12:00 πμ, μετά από ολονύκτια νηστεία και αποχή από το κάπνισμα. Τα δείγματα δεν είχαν διακριτικά από τα οποία θα μπορούσε να αναγνωριστεί η ταυτότητα της γυναίκας και οι εξεταστές δεν γνώριζαν αν προέρχονταν από την ομάδα ασθενών ή ελέγχου. Το αίμα συλλέχθηκε σε φιαλίδια κιτρικού νατρίου 0.129 mol/l και φυγοκεντρήθηκε δύο φορές στις 2000 στροφές επί 15 λεπτά σε θερμοκρασία δωματίου ώστε να απομονωθεί πλάσμα με κατά το δυνατόν ελάχιστα αιμοπετάλια. Τα επίπεδα ΡΑΙ μετρήθηκαν χρησιμοποιώντας αντιδραστήριο που βασίζεται στην αναστολή της ουροκινάσης (Berichrom PAI, Dade Behring Marburg GmbH, Marburg, Germany). Οι τιμές αναφοράς του αντιδραστηρίου ήταν 0.3-3.5 U/ml (10η και 90η εκατοστιαία θέση αντίστοιχα). H ανάλυση για τον πολυμορφισμό 4G/5G έγινε με εξέταση DNA το οποίο απομονώθηκε από περιφερικά λευκοκύτταρα με χρήση αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR). H ακολουθία των primers, όπως έχει περιγραφεί (Rossaak et al., 2000) ήταν η 5'- CACAGAGAGAGTCTGGCCACGT-3' και 5'- CCAACAGAGGACTCTTGGTCT-3' και τα θραύσματα είχαν μήκος 100 (5G) ή 99 (4G) ζευγών βάσεων. Η πέψη με περιοριστικά ένζυμα έγινε με επώαση 20 μl των προϊόντων της PCR για 3 ώρες στους 55 _C with 3U of the enzyme Bsl I (New England Biolabs (UK) Ltd, Herts, UK). Τα θραύ- 252

σματα αναλύθηκαν με ηλεκτροφόρηση σε γέλη αγαρόζης 4% (Metaphor Agarose, FMC Bio Product, Rockland, USA) και εξετάστηκαν μετά από χρώση με βρομιούχο αιθίδιο (Gel Star Nucleic Acid Gel Stain, FMC Bio Product, Rockland, USA) κάτω από υπεριώδη φωτισμό. Το αλληλόμορφο που κωδικοποιεί για το 4G δίνει θραύσματα 99 ζευγών βάσεων, το αλληλόμορφο που κωδικοποιεί για το 5G δίνει θραύσματα 77 και 23 ζευγών βάσεων και το αλληλόμορφο που κωδικοποιεί για το 4G/5G δίνει θραύσματα 99, 77 και 23 ζευγών βάσεων. Τα αποτελέσματα αναλύθηκαν με μη παραμετρικές (Fisher's exact, Mann-Whitney U) ή παραμετρικές (chi square, Student's t-test) δοκιμασίες. Στατιστικά σημαντικές θεωρήθηκαν οι τιμές p<0.05 (αμφίδρομη ανάλυση). Για τις αναλύσεις χρησιμοποιήθηκαν τα προγράμματα SPSS (SPSS Inc., Chicago IL, USA) και StatXact (Cytel Software Corp., USA). Αποτελέσματα Ο διάμεσος αριθμός αυτόματων εκτρώσεων στην ομάδα ασθενών ήταν 2.9 (εύρος 2-7). Η ενεργότητα του ΡΑΙ ήταν σημαντικά υψηλότερη σε γυναίκες με ιδιοπαθείς καθ' έξιν εκτρώσεις (διάμεση τιμή 2.5 U/mL, εύρος 0.0-6.7 U/mL) από ό,τι στις γυναίκες ελέγχου (διάμεση τιμή 0.4 U/mL, εύρος 0.0-5.4 U/mL) (p=0.0001) (Πίνακας 1). Ο πολυμορφισμός 4G/5G ήταν συχνός και στις δύο ομάδες και η κατανομή του δεν διέφερε μεταξύ τους. Ανεξάρτητα από την ομάδα, η διάμεση ενεργότητα του ΡΑΙ ήταν 1.4 U/mL σε γυναίκες με γονότυπο 5G/5G, 1.9 U/mL σε γυναίκες με γονότυπο 4G/5G και 3.2 U/mL σε γυναίκες με γονότυπο 4G/4G. Ωστόσο, οι διαφορές αυτές δεν ήταν στατιστικά σημαντικές (Kruskal-Wallis ANOVA, p=0.497). Συζήτηση Στη μελέτη μας επιλέξαμε να εξετάσουμε γυναίκες με δύο ή περισσότερες συνεχόμενες αυτόματες εκτρώσεις πρώτου τριμήνου, καθώς το όριο αυτό χρησιμοποιείται συχνά στη βιβλιογραφία (Rey et al., 2003), αλλά και επειδή η έκβαση σε επόμενη κύηση δεν διαφέρει ουσιαστικά μετά από δύο ή μετά από τρεις αυτόματες εκτρώσεις, επιδεινώνεται όμως σημαντικά καθώς αυξάνεται η ηλικία της γυναίκας (Brigham et al., 1999) και επομένως καθυστερήσεις στη διερεύνηση μπορεί να είναι επιβλαβείς. Μετρήσαμε την ενεργότητα και όχι τα επίπεδα αντιγόνου του ΡΑΙ, καθώς η πρώτη αντικατοπτρίζει το ελεύθερο και δραστικό κλάσμα του παράγοντα. Βρήκαμε ότι γυναίκες με 2 συνεχόμενες αυτόματες εκτρώσεις πρώτου τριμήνου έχουν αυξημένη ενεργότητα του ΡΑΙ-1 σε σχέση με γυναίκες χωρίς ιστορικό επιπλοκών, ωστόσο η κατανομή του πολυμορφισμού 4G/5G είναι παρόμοια στις δύο ομάδες. Αν και τα δύο αυτά ευρήματα έχουν αναφερθεί ανεξάρτητα, είναι η πρώτη φορά που ο γονότυπος και η ενεργότητα εξετάζονται ταυτόχρονα στις Πίνακας 1: Πολυμορφισμός PAI-1 4G/5G και ενεργότητα του PAI σε ασθενείς με καθ' έξιν αποβολές και γυναίκες ελέγχου Καθ' έξιν εκτρώσεις Γυναίκες ελέγχου (N=46) (N=34) Μέση ηλικία (SD) 31.7 (5.8) 33.9 (4.8) Γονότυπος ΡΑΙ-1 5G/5G 15 (33%)* 11 (32%)* 4G/5G 26 (56%)* 17 (50%)* 4G/4G 5 (11%)* 6 (18%)* Συχνότητα αλληλόμορφων 4G 61%* 57%* 5G 39%* 43%* Διάμεση ενεργότητα ΡΑΙ (U/ml), εύρος 2.5 0.0-6.7 0.4 0.0-5.4 Ενεργότητα ΡΑΙ >3.5 U/ml 13 (28%)* 6 (18%)* * Μη σημαντική διαφορά, P=0.001 253

ΡΑΙ-1 και καθ' έξιν εκτρώσεις Σωτηριάδης και συν. ίδιες γυναίκες. Στη μεγαλύτερη σειρά ώς τώρα, ασθενείς με ιστορικό καθ' έξιν εκτρώσεων είχαν σημαντικά υψηλότερη ενεργότητα ΡΑΙ-1 σε σχέση με την ομάδα ελέγχου και περίπου 1/3 από αυτές είχαν παθολογικά υψηλή ενεργότητα (Gris et al., 1997). Μελέτες πολυμορφισμών έδειξαν ότι, αν και η κατανομή του 4G/5G δεν διαφέρει ανάμεσα στις δύο ομάδες, ο συνδυασμός του με τη μετάλλαξη D/I του γονιδίου του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (ACE) (15) ή με τη μετάλλαξη Val34Leu του παράγοντα ΧΙΙΙ (16) είναι συχνότερος σε ασθενείς με καθ' έξιν εκτρώσεις. Η συνύπαρξη του 4G/5G με την ACE D/I αυξάνει πιθανώς περαιτέρω τα επίπεδα του ΡΑΙ-1 (Buchholz et al., 2003), και ο συνδυασμός με τη Val34Leu παραβλάπτει πιθανώς συνεργιστικά το μηχανισμό της ινωδόλυσης (Dossenbach- Glaninger et al., 2003), ωστόσο καμία από τις προηγούμενες μελέτες δεν δίνει άμεσα στοιχεία για την υποστήριξη αυτών των θεωριών. Επιπλέον, τα επίπεδα του ΡΑΙ-1 καθορίζονται μόνο εν μέρει από το γονότυπο, και φαίνεται ότι ο δείκτης μάζας σώματος και οι συγκεντρώσεις των τριγλυκεριδίων και της HDL είναι σημαντικότεροι ρυθμιστές του ΡΑΙ από ό,τι οι γενετικοί παράγοντες (Burzotta et al., 1998; Glueck et al., 1999a; Glueck et al., 1999b). Οι Glueck και συν. εξέτασαν τα επίπεδα και τον πολυμορφισμό 4G/5G του ΡΑΙ-1 σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και -κυρίως σποραδικές- αυτόματες εκτρώσεις (Glueck et al., 1999b) και βρήκαν ότι οι ασθενείς αυτές έχουν σημαντικά συχνότερα αυξημένη ενεργότητα του ΡΑΙ σε σχέση με γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και φυσιολογικό αναπαραγωγικό ιστορικό, ενώ η κατανομή του πολυμορφισμού 4G/5G δεν διαφέρει. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτά δεν μπορούν να γενικευθούν λόγω του υψηλού ποσοστού μεταβολικών διαταραχών στις γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και αυτόματες εκτρώσεις (Glueck et al., 1999b). Αν και στο δείγμα μας δεν μετρήθηκαν τα επίπεδα τριγλυκεριδίων, ασθενείς με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών εξαιρέθηκαν από την ανάλυσή μας, και υπάρχουν στοιχεία ότι τα επίπεδα τριγλυκεριδίων δεν είναι αυξημένα σε ασθενείς με καθ' έξιν εκτρώσεις σε σχέση με γυναίκες ελέγχου (Nicotra et al., 1994) ελαχιστοποιώντας έτσι την πιθανότητα συστηματικού σφάλματος για αυτή την παράμετρο. Στην παρούσα μελέτη δείχνουμε με άμεσο τρόπο ότι η διάμεση ενεργότητα του ΡΑΙ τείνει να αυξάνεται με την αύξηση του αριθμού των αλληλόμορφων 4G ( αν και δεν επιτυγχάνεται στατιστικά σημαντική διαφορά λόγω του μικρού δείγματος), ότι γυναίκες με καθ' έξιν εκτρώσεις έχουν αυξημένη ενεργότητα σε σχέση με γυναίκες ελέγχου και ότι η κατανομή του πολυμορφισμού δεν διαφέρει ανάμεσα στις δύο ομάδες. Αν και υπάρχει τόσο η θεωρητική βάση όσο και τα κλινικά στοιχεία για την εμπλοκή της ελαττωματικής ινωδόλυσης σε τουλάχιστον κάποιες περιπτώσεις καθ' έξιν εκτρώσεων, η έλλειψη θεραπευτικής παρέμβασης αποδεδειγμένης αποτελεσματικότητας περιορίζει την πρακτική σημασία της αντίστοιχης εξέτασης. Η ηπαρίνη προάγει την εξουδετέρωση του ΡΑΙ-1 (Urano et al., 2000), ωστόσο δεν υπάρχουν τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες σε γυναίκες με καθ' έξιν εκτρώσεις και επομένως επί του παρόντος δεν μπορεί να συστηθεί η κλινική χρήση της σε τέτοιες ασθενείς. PAI-1 activity and polymorphism 4G/5G in women with idiopathic recurrent miscarriage Α. Sotiriadis 1, Th. Stefos 1, M. Pavlou 1, N. Kolaitis 2, G. Vartholomatos 3, L. Dova 3, E. Paraskevaidis 1, S. Ν. Kalantaridou 1 1 Dept. of Ob/Gyn. Clinic University of Ioannina 2 Hematology Lab. University of Ioannina 3 Unit of Molecular Biology, University of Ioannina Correspondence: A. Sotiriadis 10 P. Mela, 546 22 Thessaloniki, Greece Tel.: +30 2310 274800 E-mail: asotir@gmail.com Summary Plasminogen activator inhibitor (PAI) indirectly affect trophoblastic invasion, antagonising the promoting effect of urokinase-type plasminogen activator (upa). In this study, PAI activity and the distribution of PAI-1 4G/5G polymorphism were simultaneously examined in patients with recurrent miscarriage and control women. Plasminogen activator inhibitor (PAI) levels and the distribution of PAI-1 gene 4G/5G polymorphism were examined in 46 women with 2 consecutive unexplained firstrimester abortions and 34 matched controls. Although women with recurrent miscarriage showed increased median PAI activity than controls (2.5 U/mL versus 0.4 U/mL, P=0.001), the distribution of the polymorphism did not differ between the two 254

groups. Recurrent miscarriage patients have higher PAI activity, which is likely part of a wider prothrombotic state, on which the specific PAI-1 gene polymorphism has little effect. Key words: recurrent miscarriage, PAI, thrombophilia, fibrinolysis Βιβλιογραφία Brigham, S.A., Conlon, C. and Farquharson, R.G. (1999) A longitudinal study of pregnancy outcome following idiopathic recurrent miscarriage. Hum. Reprod.14,2868-2871. Buchholz, T., Lohse, P., Rogenhofer, N. et al. (2003) Polymorhisms in the ACE and PAI-1 genes are associated with recurrent spontaneous miscarriages. Hum. Reprod. 11,2473-2437. Burzotta, F., Di Castelnuovo, A., Amore, C. et al. (1998) 4G/5G promoter PAI-1 gene polymorphism is associated with plasmatic PAI-1 activity in Italians: a model of gene environment interaction. Thromb. Haemost. 79,354-358. Dossenbach-Glaninger, A., Van Trotsenburg, M., Dossenbach, M. et al. (2003) Plasminogen Activator Inhibitor 1 4G/5G Polymorphism and Coagulation Factor XIII Val34Leu Polymorphism: Impaired Fibrinolysis and Early Pregnancy Loss. Clin. Chem. 49,1081-1086. Estelles, A., Gilabert, J., Keeton, M. et al. (1994) Altered expression of plasminogen activator inhibitor type 1 in placentas from pregnant women with preeclampsia and/or intrauterine fetal growth retardation. Blood, 84,143-150. Floridon, C., Nielsen, O., Holund, B. et al. (2000) Does Plasminogen Activator Inhibitor-1 (PAI-1) Control Trophoblast Invasion? A Study of Fetal and Maternal Tissue in Intrauterine, Tubal and Molar Pregnancies. Placenta, 21,754-762. Glueck, C.J., Fontaine, R.N., Gruppo, R. et al. (1999a) The Plasminogen Activator Inhibitor-1 Gene, Hypofibrinolysis, and Osteonecrosis. Clin. Orthop. 366,133-146. Glueck, C.J., Wang, P., Fontaine, R.N. et al. (1999b) Plasminogen activator inhibitor activity: an independent risk factor for the high miscarriage rate during pregnancy in women with polycystic ovary syndrome. Metabolism, 48,1589-1595. Glueck, C.J., Phillips, H., Cameron, D. et al. (2000) The 4G/4G polymorphism of the hypofibrinolytic plasminogen activator inhibitor type 1 gene: an independent risk factor for serious pregnancy complications. Metabolism, 49,845-852. Glueck, C.J., Kupferminc, M.J., Fontaine, R.N. et al. (2001) Genetic hypofibrinolysis in complicated pregnancies. Obstet. Gynecol. 97,44-48. Grancha, S., Estelles, A., Gilabert, J. et al. (1996) Decreased expression of PAI-2 mrna and protein in pregnancies complicated with intrauterine fetal growth retardation. Thromb. Haemost. 76,761-767. Gris, J.C., Neveu, S., Mares, P. et al. (1993). Plasma fibrinolytic activators and their inhibitors in women suffering from early recurrent abortion of unknown etiology. J. Lab. Clin. Med. 122,606-615. Gris, J.C., Ripart-Neveu, S., Maugard, C. et al. (1997) Respective evaluation of the prevalence of haemostasis abnormalities in unexplained primary early recurrent miscarriages. The Nimes Obstetricians and Haematologists (NOHA) Study. Thromb. Haemost. 77,1096-1103. Huber, K. (2001) Plasminogen activator inhibitor type-1 (part one): basic mechanisms, regulation, and role for thromboembolic disease. J. Thromb. Thrombolysis, 11,183-193. Kolben, M., Lopens, A., Blaser, J. et al. (1996) Proteases and their inhibitors are indicative in gestational disease. Eur. J. Obstet. Gynecol. Reprod. Biol. 68,59-65. Lala, P.K. and Chakraborty, C. (2003) Factors Regulating Trophoblast Migration and Invasiveness: Possible Derangements Contributing to Pre-eclampsia and Fetal Injury (1). Placenta, 24,575-587. Margaglione, M., Cappucci, G., d'addedda, M. et al. (1998) PAI-1 plasma levels in a general population without clinical evidence of atherosclerosis: relation to environmental and genetic determinants. Arterioscler. Thromb. Vasc. Biol. 18,562-567. Nakashima, A., Kobayashi, T. and Terao, T. (1996) Fibrinolysis during normal pregnancy and severe preeclampsia relationships between plasma levels of plasminogen activators and inhibitors. Gynecol. Obstet. Invest. 42,95-101. Nicotra, M., Muttinelli, C., Sbracia, M. et al. (1994) Blood levels of lipids, lipoperoxides, vitamin E and glutathione peroxidase in women with habitual abortion. Gynecol. Obstet. Invest. 38,223-226. Rey, E., Kahn, S.R., David, M. and Shrier, I. (2003) Thrombophilic disorders and fetal loss: a meta-analysis. Lancet, 361,901-908. Rossaak, J.I., van Rij, A.M., Jones, G.T. and Harris, E.L. (2000) Association of the 4G/5G polymophism in the promoter region of the plasminogen activator inhibitor- 1 with abdominal aortic aneurysms. J. Vasc. Surg. 31,1026-1032. Schjetlein, R., Abdelnoor, M., Haugen, G. et al. (1999) Hemostatic variables as independent predictors for fetal growth retardation in preeclampsia. Acta Obstet. Gynecol. Scand. 78,191-197. Urano, T., Ihara, H., Suzuki, Y., Takada, Y. and Takada, A. (2000) Coagulation-associated enhancement of fibrinolytic activity via a neutralization of PAI-1 activity. Semin. Thromb. Hemost. 26,39-42. Yamada, N., Arinami, T., Yamakawa-Kobayashi, W. et al. (2000) The 4G/5G polymorphism of the plasminogen activator inhibitor-1 gene is associated with severe preeclampsia. Hum. Genet. 45,138-141. ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΕ 16/06/08 ΕΓΙΝΕ ΑΠΟΔΕΚΤΗ 15/07/08 255