ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ της χρήσης 1η Ιανουαρίου 2012 έως 31η Δεκεμβρίου 2012 Σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς ( Δ.Π.Χ.Α.) 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ετήσια Έκθεση... 4 ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ... 8 Κατάσταση Οικονομικής Θέσης... 10 Κατάσταση Συνολικού Εισοδήματος... 11 Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων... 12 Κατάσταση ταμειακών ροών... 13 1. Γενικές Πληροφορίες... 14 2. Φύση Δραστηριοτήτων... 14 3. Σύνοψη σημαντικών λογιστικών αρχών που χρησιμοποιεί η Εταιρεία.... 15 3.1 Πλαίσιο κατάρτισης των Οικονομικών Καταστάσεων... 15 3.2 Ακολουθούμενες Λογιστικές Αρχές... 23 3.3 Διαχείριση κεφαλαίου... 30 4. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις της Διοίκησης.... 31 5. Διαχείριση χρηματοοικονομικού κινδύνου - Παράγοντες χρηματοοικονομικού κινδύνου... 31 (α) Κίνδυνος επιτοκίου. Κίνδυνος ταμειακών ροών και κίνδυνος μεταβολών εύλογης αξίας λόγω μεταβολών των επιτοκίων.... 31 (β) Πιστωτικός κίνδυνος... 31 (γ) Κίνδυνος ρευστότητας... 32 (δ) Κίνδυνος αγοράς συναλλαγματικών ισοτιμιών... 32 6. Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα... 32 7. Πρόσθετες πληροφορίες και επεξηγήσεις... 37 7.1 Ενσώματες ακινητοποιήσεις... 37 2
7.2 Επενδύσεις σε ακίνητα... 38 7.3 Άυλα περιουσιακά στοιχεία... 38 7.4 Ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις... 39 7.5 Αριθμός απασχολούμενου προσωπικού... 39 7.6 Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις... 40 7.7 Διαθέσιμα προς πώληση Χρηματοοικονομικά στοιχεία... 41 7.8 Αναβαλλόμενος φόρος... 41 7.9 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις... 42 7.10 Λοιπές απαιτήσεις... 43 7.11 Λοιπά κυκλοφοριακά στοιχεία Ενεργητικού... 44 7.12 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων... 44 7.13 Ίδια κεφάλαια... 44 7.14 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού... 44 7.15 Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις... 45 7.16 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις... 45 7.17 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις... 45 7.18 Κόστος πωληθέντων / Έξοδα διοίκησης / διάθεσης / ερευνών... 46 7.19 Φόρος εισοδήματος... 46 7.20 Κέρδη ανά μετοχή... 47 7.21 Μερίσματα... 47 7.22 Ενδεχόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις... 47 7.23 Λοιπές πληροφορίες... 47 7.24 Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού... 47 7.25 Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη... 47 7.26 Χρηματοοικονομικά μέσα - συμφωνία ανά κατηγορία παρουσίασης... 48 3
Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της 24ης Απριλίου 2013 επί των Οικονομικών Καταστάσεων για τη χρήση από 01/01/2012 έως 31/12/2012 Κύριοι Μέτοχοι, Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 σας υποβάλλουμε την παρούσα Έκθεση Διαχειρίσεως του Διοικητικού Συμβουλίου για την εταιρική χρήση που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2012. Η παρούσα έκθεση παρέχει συνοπτικές χρηματοοικονομικές πληροφορίες για την οικονομική κατάσταση και τα αποτελέσματα της Εταιρείας, περιγραφή των σημαντικών γεγονότων που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της κλειόμενης χρήσεως, πληροφορίες σχετικά με τους κυριότερους κινδύνους και αβεβαιότητες, πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση των σημαντικών χρηματοοικονομικών κινδύνων που αντιμετωπίζει η Εταιρεία καθώς και παράθεση στοιχείων και εκτιμήσεων για την εξέλιξη των δραστηριοτήτων της Εταιρείας για την επόμενη χρήση. Α. Συνοπτικές χρηματοοικονομικές πληροφορίες για την Εταιρεία και αριθμοδείκτες οικονομικής διάρθρωσης Η Εταιρεία κατά την κλειόμενη χρήση παρουσίασε τα παρακάτω οικονομικά αποτελέσματα: Κύκλος εργασιών Ο κύκλος εργασιών της Εταιρείας, κατά την κλειόμενη οικονομική χρήση, ανήλθε σε ποσό 9.411 χιλ. έναντι ποσού 8.519 χιλ. το 2011 σημειώνοντας αύξηση 10%. Αποτελέσματα προ φόρων Τα αποτελέσματα προ φόρων της Εταιρείας, κατά την κλειόμενη οικονομική χρήση, ανήλθαν σε κέρδος ποσού 312,9 χιλ. έναντι κέρδους ποσού 201,6 χιλ χιλ. το 2011. 4
Αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως Τα αποτελέσματα εκμετάλλευσης της Εταιρείας κατά τη διάρκεια της κλειόμενης χρήσεως ανήλθαν σε ποσό 387,3 χιλ. έναντι ποσού 250,5 χιλ. το 2011 Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Κατά την παρούσα χρήση οι ροές από λειτουργικές δραστηριότητες ανήλθαν στο ποσό 2.105 χιλ. ενώ την χρήση 2011 και ανέρχονταν στο ποσό 706 χιλ. Καθαρή Θέση Η καθαρή θέση των μετόχων της Εταιρείας, κατά την κλειόμενη οικονομική χρήση, ανήλθε σε ποσό 2.907 χιλ. έναντι ποσού 2.695 χιλ. το 2011 εμφανίζοντας αύξηση κατά 8% σε σχέση με τη προηγούμενη χρήση. Β. Σημαντικά γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά την κλειόμενη χρήση και επίδραση αυτών στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις Οι Οικονομικές δυσκολίες που εμφανίστηκαν έντονα κατά το 2010 τόσο στα οικονομικά του Ελληνικού Δημοσίου όσο και των Ιδιωτικών Επιχειρήσεων συνεχίστηκαν τόσο κατά το 2011 όσο και το 2012, αλλά τουλάχιστον όσον αφορά την εταιρεία μας σε μικρότερο βαθμό και έτσι συνεχίσαμε με αύξηση τόσο στον τζίρο μας όσο και στα κέρδη μας. Γ. Προβλεπόμενη εξέλιξη των δραστηριοτήτων της Εταιρείας Την εξέλιξη των δραστηριοτήτων της εταιρείας στο τρέχον έτος πιθανώς θα επηρεάσουν δύο παράγοντες με θετικό τρόπο και ως αποτέλεσμα προβλέπουμε ότι η πορεία των εργασιών μας θα είναι ελαφρά ανοδική. Α) Στο τρέχον έτος θα έχουμε προκηρύξεις νέων προγραμμάτων για επιχορηγήσεις επενδύσεων επιχειρήσεων, εν δυνάμει πελατών μας, που δραστηριοποιούνται σχεδόν σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, μέσω των κονδυλίων του ΕΣΠΑ από διάφορα Υπουργεία και εποπτευόμενος οργανισμούς Β) Στο τρέχον έτος οι επιχειρήσεις θα υποστηριχθούν περισσότερο από τον Τραπεζικό τομέα ο οποίος με την ολοκλήρωση των ανακεφαλαιοποιήσεων της κάθε Τράπεζας, θα μπορεί να διοχετεύσει κονδύλια στην αγορά και να ενισχύσει τόσο την ρευστότητα των επιχειρήσεων όσο και την κάλυψη των αναγκών τους για νέες επενδύσεις. 5
Δ. Υποκαταστήματα της Εταιρείας 1. Αυστραλίας 137, Πάτρα 2. Ιερού Λόχου 14, Ρόδος Ε. Διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων Η Εταιρεία εκτίθεται σε διάφορους χρηματοοικονομικούς κινδύνους, οι κυριότεροι εκ των οποίων είναι ο πιστωτικός κίνδυνος και ο κίνδυνος ρευστότητας. Οι πολιτικές διαχειρίσεως των σχετικών κινδύνων της Εταιρείας έχουν ως στόχο την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων που μπορεί να έχουν οι κίνδυνοι αυτοί στη χρηματοοικονομική της θέση και απόδοση. Η διαχείριση κινδύνου διενεργείται από την Οικονομική Διεύθυνση της Εταιρείας, οι σχετικές πολιτικές της οποίας εγκρίνονται από το Διοικητικό Συμβούλιο. Η διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων περιλαμβάνει την αναγνώριση, τον υπολογισμό και την αντιστάθμιση των χρηματοοικονομικών κινδύνων σε στενή συνεργασία με τις λειτουργικές μονάδες της Εταιρείας. (α) Κίνδυνος επιτοκίου. Κίνδυνος ταμειακών ροών και κίνδυνος μεταβολών εύλογης αξίας λόγω μεταβολών των επιτοκίων. Τα λειτουργικά έσοδα και ταμειακές ροές της Εταιρείας είναι ουσιωδώς ανεξάρτητα από μεταβολές στις τιμές των επιτοκίων. Η Εταιρεία έχει μηδενικό δανεισμό. (β) Πιστωτικός κίνδυνος Η Εταιρεία δεν έχει σημαντικές συγκεντρώσεις πιστωτικού κινδύνου. Οι πωλήσεις γίνονται κυρίως σε πελάτες με μειωμένο βαθμό απωλειών καθώς και στο Ελληνικό Δημόσιο είτε τοις μετρητοίς είτε με τη λήψη μεταχρονολογημένων επιταγών. (γ) Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα, μέσω της διαθεσιμότητας επαρκών πιστωτικών ορίων από τα πιστωτικά ιδρύματα και του μηδενικού δανεισμού. (δ) Κίνδυνος αγοράς συναλλαγματικών ισοτιμιών Οι συναλλαγές της Εταιρείας διεξάγονται κυρίως σε Ευρώ και κατά συνέπεια δεν υφίσταται συναλλαγματικός κίνδυνος. ΣΤ. Μερισματική πολιτική Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας προτείνει προς την Τακτική Γενική Συνέλευση, τη διανομή μερίσματος 0,07 ευρώ ανά μετοχή, η οποία τελεί υπό την έγκριση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων. 6
Ζ. Σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν από τη λήξη της χρήσεως μέχρι την ημερομηνία συντάξεως της παρούσας εκθέσεως διαχειρίσεως Δεν υπήρξαν σημαντικά γεγονότα από τη λήξη της χρήσεως μέχρι την ημερομηνία συντάξεως της παρούσας εκθέσεως διαχειρίσεως. Με εκτίμηση, Χρήστος Καινούργιος Πρόεδρος & Δ/νων Σύμβουλος Βεβαιώνουμε ότι η παραπάνω έκθεση Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ επί των οικονομικών καταστάσεων της εταιρικής χρήσης 1/1/2012-31/12/2012, που αποτελείται από τέσσερεις σελίδες, είναι αυτή που αναφέρεται στην με ημερομηνία 30/4/2013 έκθεση ελέγχου μας. Αθήνα, 30 Απριλίου 2013 Ο ΟΡΚΩΤΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΔΗΜ. Χ. ΣΚΟΝΔΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ. 14671 Συνεργαζόμενοι Ορκωτοί Λογιστές α.ε.ο.ε. μέλος της Crowe Horwath International Φωκ. Νέγρη 3, 11257 Αθήνα Αρ Μ ΣΟΕΛ 125 7
ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ Προς τους μετόχους της ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Έκθεση επί των Οικονομικών Καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας «ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», που αποτελούνται από την κατάσταση οικονομικής θέσης της 31ης Δεκεμβρίου 2012, τις καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών και μεθόδων και λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες. Ευθύνη της Διοίκησης για τις Οικονομικές Καταστάσεις Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλείδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση οικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των οικονομικών καταστάσεων με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουμε και διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι οικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις οικονομικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των οικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλείδες που σχετίζονται με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλείδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της ελεγκτικής μας γνώμης. Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική θέση της Εταιρείας «ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» κατά την 31η Δεκεμβρίου 2012 και τη χρηματοοικονομική της επίδοση και τις ταμειακές της ροές για τη χρήση που έληξε την 8
ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αναφορά επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Θεμάτων Επαληθεύσαμε τη συμφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχομένου της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου με τις συνημμένες οικονομικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόμενων από τα άρθρα 43α και 37 του Κ.Ν. 2190/1920. Αθήνα, 30 Απριλίου 2013 ΔΗΜΗΤΡΗΣ Χ. ΣΚΟΝΔΡΟΓΙΑΝΝΗΣ Αρ Μ ΣΟΕΛ 14671 Συνεργαζόμενοι Ορκωτοί Λογιστές α.ε.ο.ε. μέλος της Crowe Horwath International Φωκ. Νέγρη 3, 11257 Αθήνα Αρ Μ ΣΟΕΛ 125 9
Κατάσταση Οικονομικής Θέσης 31/12/2012 31/12/2011 Σύνολο περιουσιακών στοιχείων 7.501.973 5.729.146 Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία 1.996.561 1.679.980 Ενσώματες ακινητοποιήσεις 114.311 97.094 Άϋλα περιουσιακά στοιχεία 1.813.769 1.519.093 Επενδύσεις σε Ακίνητα 23.879 23.879 Διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία 23.126 23.126 Λοιπές Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις 21.476 16.788 Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία 5.505.412 4.049.166 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 1.685.649 2.160.691 Λοιπές απαιτήσεις 110.252 120.616 Επενδύσεις 1 1 Λοιπά κυκλοφοριακά στοιχεία ενεργητικού 1.486.721 998.162 Ταμιακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 2.222.788 769.695 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων 7.501.973 5.729.146 Iδια κεφάλαια και αποθεματικά 2.907.868 2.695.725 Μετοχικό κεφάλαιο 863.040 863.040 Λοιπά αποθεματικά 344.127 344.127 Υπόλοιπο κερδών εις νέον 1.700.701 1.488.558 Δικαιώματα μειοψηφίας Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 323.131 274.445 Υποχρεώσεις παροχών αποχωρήσεων 56.517 45.190 Έσοδα επομένων χρήσεων από επιχορηγήσεις 0 3.641 Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις 231.614 190.613 Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις 35.000 35.000 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 4.270.974 2.758.976 Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 4.075.893 2.638.803 Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 194.905 120.172 Βραχυπρόθεσμα δάνεια 176 0 10
Κατάσταση Συνολικού Εισοδήματος 31/12/2012 31/12/2011 Κύκλος εργασιών 9.411.520 8.519.759 Κόστος πωληθέντων 7.18-7.092.121-6.638.801 Μικτό κέρδος 2.319.399 1.880.958 24,64% 22,08% Άλλα έσοδα εκμεταλλεύσεως 7.19 48.439 801 Εξοδα διοικητικής λειτουργίας 7.18-813.845-691.102 Εξοδα λειτουργίας πωλήσεων 7.18-590.390-560.571 Εξοδα ερευνών και ανάπτυξης 7.18-413.771-321.720 Αλλα έξοδα εκμεταλλεύσεως 7.19-162.502-57.907 Αποτελέσματα προ φόρων χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων 387.329 250.460 Χρηματοοικονομικά έσοδα 14.745 9.894 Χρηματοοικονομικά έξοδα -89.224-58.724 Κέρδη προ φόρων 312.851 201.630 Φόρος εισοδήματος 7.20-100.709 10.127 Κέρδη μετά από φόρους 212.143 211.757 11
Κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Μετοχικό κεφάλαιο Τακτικό Αποθεματικό Έκτακτα Αποθεματικά Αφορολόγητα αποθεματικά ειδικών διατάξεων Υπόλοιπο κερδών σε νέο Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Υπόλοιπο στις 1 Ιανουάριος 2011 863.040 290.458 5.259 48.410 1.488.558 2.695.725 Καθαρό κέρδος περιόδου 212.143 212.143 Υπόλοιπο στις 31 Δεκέμβριος 2011 863.040 290.458 5.259 48.410 1.700.701 2.907.868 ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Μετοχικό κεφάλαιο Τακτικό Αποθεματικό Έκτακτα Αποθεματικά Αφορολόγητα αποθεματικά ειδικών διατάξεων Υπόλοιπο κερδών σε νέο Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Υπόλοιπο στις 1 Ιανουάριος 2011 863.040 269.835 5.259 48.410 1.326.094 2.512.640 Καθαρό κέρδος περιόδου 211.756 211.756 Διανομή κερδών χρήσης 2010 20.622-20.622 0 Μεταφορές 0 Ζημιά από απορρόφηση θυγατρικής -28.671-28.671 Υπόλοιπο στις 31 Δεκέμβριος 2011 863.040 290.458 5.259 48.410 1.488.558 2.695.725 12
Κατάσταση ταμειακών ροών 31/12/2012 31/12/2011 Λειτουργικές δραστηριότητες Κέρδη προ φόρων 312.851 201.630 Πλέον / μείον προσαρμογές για: Αποσβέσεις 349.103 466.343 Προβλέψεις 155.442 23.900 Αποτελέσματα (έσοδα,έξοδα,κέρδη & ζημιές) επενδυτικής δραστηριότητας -24.667-9.894 Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα 89.224 58.724 Πλέον/ μείον προσαρμογές για μεταβολές λογαριασμών κεφαλαίου κίνησης ή που σχετίζονται με τις λειτουργικές δραστηριότητες: Μείωση / (αύξηση) απαιτήσεων -199.131-422.285 (Μείωση) / αύξηση υποχρεώσεων (πλην τραπεζών) 1.513.392 523.502 Μείον: Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβεβλημένα -89.224-58.724 Καταβλημένοι φόροι 0-76.451 Σύνολο εισροών / (εκροών) από λειτουργικές δραστηριότητες (α) 2.106.990 706.744 Επενδυτικές δραστηριότητες Απόκτηση θυγατρικών, συγγενών, κοινοπραξιών και λοιπών -648 επενδύσεων 0 Αγορά ενσώματων και άϋλων παγίων περιουσιακών -1.100.207 στοιχείων -668.818 Τόκοι εισπραχθέντες 14.745 9.894 Σύνολο εισροών / (εκροών) από επενδυτικές δραστηριότητες (β) -654.073-1.090.961 Χρηματοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις από εκδοθέντα / αναληφθέντα δάνεια 176-351.249 Εξοφλήσεις δανείων 0 Σύνολο εισροών / (εκροών) από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (γ) 176-351.249 Καθαρή αύξηση / (μείωση) στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα περιόδου (α) + (β) + (γ) 1.453.093-735.465 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έναρξης περιόδου 769.695 1.502.899 Μετρητά από απορρόφηση Θυγατρικής 0 2.261 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης περιόδου 2.222.788 769.695 13
1. Γενικές Πληροφορίες Η Εταιρεία ιδρύθηκε το 1995 και η διάρκεια λειτουργίας της έχει ορισθεί μέχρι το 2045. Η Εταιρεία εδρεύει σε χώρους που μισθώνει στην περιοχή Χαλανδρίου Αττικής και έχει αναπτύξει σημαντική τεχνογνωσία και σύγχρονο εξοπλισμό, ώστε να ανταποκριθεί με επιτυχία στις υψηλές απαιτήσεις των πολύπλευρων τομέων των δραστηριοτήτων της. Η εταιρεία συντάσσει τις Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις με βάση τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. Οι παρούσες οικονομικές καταστάσεις εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας, στις 19 Απριλίου του 2012. 2. Φύση Δραστηριοτήτων Η είναι εταιρεία που δραστηριοποιείται στον κλάδο των Συμβούλων Επιχειρήσεων. Η Εταιρεία δραστηριοποιείται κυρίως σε 5 μεγάλες κατηγορίες Συμβουλευτικών Υπηρεσιών οι οποίες αναφέρονται περιληπτικά παρακάτω: ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ (Business Performance) Οργανωτικός και Λειτουργικός Ανασχεδιασμός Διοίκηση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Συστήματα Μέτρησης Απόδοσης Συστήματα Κοστολόγησης Διοίκηση Αλλαγών Εφαρμογή Προτύπων & Κανονισμών ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ (Information Technology) Στρατηγική ανάπτυξης Πληροφοριακών Συστημάτων Σχεδιασμός έργων Πληροφορικής Υποστήριξη Εγκατάστασης και Ελέγχου Συστημάτων Τεχνική Υποστήριξη εισαγωγής νέων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ (Strategy & Policy) Στρατηγικός και Επιχειρησιακός Σχεδιασμός Σχεδιασμός Αναπτυξιακής Πολιτικής Ανάπτυξη πελατολογίου ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ (Finance) Συμπράξεις Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα Χρηματοοικονομική ανάλυση, σχεδιασμός και διαχείριση Ιδιωτικών Επενδύσεων Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ (Programme Management) Διοίκηση Επιχειρησιακών Προγραμμάτων Διαχείριση έργων συγχρηματοδοτούμενων από τα Διαρθρωτικά Ταμεία Διοίκηση και διαχείριση Περιφερειακών Αναπτυξιακών Προγραμμάτων Διοίκηση Τεχνικών Έργων 14
Η Διοίκηση της επεξεργάσθηκε και υιοθέτησε τη νέα στρατηγική της εταιρείας έχοντας υπόψη της τις προκλήσεις της νέας εποχής όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο, αλλά και σε Ευρωπαϊκό. Βασικό συστατικό της νέας στρατηγικής είναι η αξιοποίηση σε μέγιστο βαθμό του μεγέθους, της υποδομής, του κύρους, της εμπειρίας, της τεχνογνωσίας και της στελέχωσης που διαθέτει η Εταιρεία. Οι στόχοι και προοπτικές αυτής της στρατηγικής συνοψίζονται στην αύξηση της παραγωγικότητας του στελεχιακού δυναμικού, στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, στη διεύρυνση του μεριδίου της αγοράς τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, και την αύξηση της κερδοφορίας της εταιρείας. 3. Σύνοψη σημαντικών λογιστικών αρχών που χρησιμοποιεί η Εταιρεία. 3.1 Πλαίσιο κατάρτισης των Οικονομικών Καταστάσεων Οι συνημμένες ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της χρήσεως 01/01-31/12/2012 έχουν καταρτισθεί σύμφωνα με τις αρχές του ιστορικού κόστους και της συνέχισης της λειτουργίας της Εταιρείας. Οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της χρήσεως 01/01-31/12/2012 έχουν συνταχθεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α.) που έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων και τις Διερμηνείες που εκδόθηκαν από τη Μόνιμη Επιτροπή Διερμηνειών και ήταν σε ισχύ την 31η Δεκεμβρίου 2012. Οι λογιστικές αρχές βάσει των οποίων καταρτίσθηκαν οι συνημμένες οικονομικές καταστάσεις έχουν εφαρμοσθεί με συνέπεια σε όλες τις χρήσεις. Οι οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας συντάσσονταν έως και τη χρήση που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2007 σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 και τα Λογιστικά Πρότυπα που προδιαγράφονταν από την Ελληνική Νομοθεσία έως και την ημερομηνία αυτή. Η Εταιρεία, καθότι εντός της χρήσεως 2008 κατέστη θυγατρική εταιρεία της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρείας ΝΤΙΟΝΙΚ Α.Ε.Β.Ε., εφάρμοσε τις διατάξεις του Δ.Π.Χ.Α. 1 "Πρώτη εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς" με ημερομηνία μετάβασης την 1η Ιανουαρίου 2007. Τα συγκριτικά στοιχεία του 2012 παρουσιάζονται με βάση τις παραπάνω αρχές και όπου απαιτήθηκε, έγιναν οι αναγκαίες προσαρμογές για την ορθότερη επανεμφάνιση των στοιχείων αυτών. Διαφορές της τάξης του 1 έως 2 μεταξύ των ποσών των οικονομικών καταστάσεων και των αναλύσεών των στις σχετικές σημειώσεις που ενδεχομένως παρουσιάζονται, οφείλονται σε στρογγυλοποιήσεις των ποσών 3.1.1 Χρήση εκτιμήσεων Η κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Δ.Π.Χ.Α. απαιτεί την χρήση αναλυτικών λογιστικών εκτιμήσεων και κρίσεων στη διαδικασία εφαρμογής των λογιστικών αρχών, που επηρεάζουν τα υπόλοιπα των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τη γνωστοποίηση ενδεχομένων απαιτήσεων και υποχρεώσεων 15
κατά την ημερομηνία των οικονομικών καταστάσεων καθώς και τα παρουσιαζόμενα ποσά εσόδων και εξόδων κατά τις υπό εξέταση χρήσεις. Παρά το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις βασίζονται στην καλύτερη δυνατή γνώση της Διοίκησης της Εταιρείας, τα πραγματικά αποτελέσματα ενδέχεται τελικά να διαφέρουν από τις εκτιμήσεις αυτές. Οι τομείς που απαιτούν υψηλότερου βαθμού κρίση καθώς και οι τομείς όπου οι υποθέσεις και εκτιμήσεις είναι σημαντικές για τις οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζονται στην παράγραφο "Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις της Διοίκησης" στη Σημείωση 4. 3.1.2 Νέα πρότυπα, ερμηνείες και τροποποίηση υφιστάμενων Διεθνών Λογιστικών Προτύπων Το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) καθώς και η Επιτροπή Διερμηνειών (IFRIC), έχουν ήδη εκδώσει νέα λογιστικά πρότυπα και διερμηνείες ή έχουν τροποποιήσει υφιστάμενα πρότυπα, η εφαρμογή των οποίων είναι υποχρεωτική για λογιστικές περιόδους που αρχίζουν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2012. Η εκτίμηση της διοίκησης της εταιρίας σχετικά με την επίδραση από την εφαρμογή αυτών των νέων προτύπων και διερμηνειών στις οικονομικές καταστάσεις του ομίλου και της εταιρίας, παρατίθεται παρακάτω. Νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερμηνείες: : Συγκεκριμένα νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερμηνείες έχουν εκδοθεί, τα οποία είναι υποχρεωτικά για λογιστικές περιόδους που ξεκινούν κατά τη διάρκεια της παρούσας χρήσης ή μεταγενέστερα. Η εκτίμηση της Εταιρείας σχετικά με την επίδραση από την εφαρμογή αυτών των νέων προτύπων, τροποποιήσεων και διερμηνειών παρατίθεται παρακάτω. Πρότυπα και Διερμηνείες υποχρεωτικές για την τρέχουσα οικονομική χρήση : ΔΠΧΑ 7 (Τροποποίηση) «Χρηματοπιστωτικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις-Μεταβιβάσεις χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1205/2011 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 22ης Νοεμβρίου 2011, L 305/23.11.2011) Εφαρμόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1 Ιουλίου 2011. Η εφαρμογή νωρίτερα επιτρέπεται. Οι τροποποιήσεις αυτές έχουν ως στόχο να βοηθήσουν τους χρήστες οικονομικών καταστάσεων να αξιολογήσουν καλύτερα τους κινδύνους που συνδέονται με τις μεταβιβάσεις χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και το αποτέλεσμα των κινδύνων αυτών στην οικονομική θέση μιας οντότητας. Σκοπός τους είναι να προωθηθεί η διαφάνεια στην αναφορά των συναλλαγών σχετικά με τις μεταβιβάσεις, ιδίως εκείνων που συνεπάγονται τιτλοποίηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Με την τροποποίηση ευθυγραμμίζονται σε γενικές γραμμές οι σχετικές απαιτήσεις γνωστοποίησης των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) και των Αμερικάνικων γενικώς παραδεκτών λογιστικών αρχών (GΑΑΡ). Η παραπάνω τροποποίηση δεν έχει καμία (ή έχει την ακόλουθη) επίπτωση στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας (ή και του Ομίλου). Οι κατωτέρω δύο τροποποιήσεις προτύπων έχουν εφαρμογή στην τρέχουσα χρήση 2012. Ωστόσο εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 11 Δεκεμβρίου 2012 και εφαρμόζονται υποχρεωτικά το αργότερο, από την ημερομηνία έναρξης του πρώτου οικονομικού έτους που αρχίζει από την ημερομηνία αυτή ή μεταγενέστερα. 16
ΔΠΧΑ 1 (Τροποποίηση) «Πρώτη εφαρμογή των διεθνών προτύπων χρηματοοικονομικής αναφοράς Σοβαρός υπερπληθωρισμός και άρση καθορισμένων ημερομηνιών για υιοθετούντες για πρώτη φορά» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1255/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11ης Δεκεμβρίου 2012, L 360/29.12.2012) Εφαρμόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1 Ιουλίου 2011. Την 20.12.2010 το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο ΔΠΧΑ 1 σύμφωνα με την οποία μία εταιρία που για πρώτη φορά εφαρμόζει τα ΔΠΧΑ και το λειτουργικό της νόμισμα είναι νόμισμα υπερπληθωριστικής οικονομίας θα πρέπει να καθορίσει αν κατά την ημερομηνία μετάβασης οι συνθήκες πληθωρισμού έχουν «ομαλοποιηθεί». Αν οι συνθήκες έχουν «ομαλοποιηθεί», δύναται να κάνει χρήση της εξαίρεσης να αποτιμήσει τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις που διαθέτει πριν την «ομαλοποίηση» του νομίσματος, στην εύλογη αξία κατά την ημερομηνία μετάβασης στα ΔΠΧΑ και να χρησιμοποιήσει την αξία αυτή ως το τεκμαρτό κόστος των στοιχείων αυτών στον ισολογισμό έναρξης. Στην περίπτωση που η ημερομηνία «ομαλοποίησης» του νομίσματος τοποθετείται κατά τη συγκριτική περίοδο, η εταιρία δύναται να παρουσιάσει ως συγκριτική μία περίοδο μικρότερη των 12 μηνών. Επίσης καταργούνται οι συγκεκριμένες ημερομηνίες (1.1.2004 και 25.10.2002) που ορίζει το πρότυπο αναφορικά με τις εξαιρέσεις που προβλέπονται για τη παύση αναγνώρισης και την αποτίμηση στην εύλογη αξία κατά την αρχική αναγνώριση, των χρηματοοικονομικών μέσων. Οι ημερομηνίες αυτές αντικαθίστανται από τη φράση «ημερομηνία μετάβασης στα ΔΠΧΑ». Η ανωτέρω τροποποίηση δεν έχει εφαρμογή στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας ΔΛΠ 12 (Τροποποίηση) «Φόροι εισοδήματος Αναβαλλόμενος φόρος: Ανάκτηση υποκείμενων περιουσιακών στοιχείων» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1255/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11ης Δεκεμβρίου 2012, L 360/29.12.2012) Εφαρμόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2012. Το ΔΛΠ 12 απαιτεί η οικονομική οντότητα να αποτιμά τον αναβαλλόμενο φόρο που σχετίζεται με ένα περιουσιακό στοιχείο ανάλογα με το αν η οντότητα αναμένει να ανακτήσει τη λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου μέσω χρήσης ή μέσω πώλησης. Μπορεί να είναι δύσκολο και υποκειμενικό να εκτιμηθεί κατά πόσο η ανάκτηση θα πραγματοποιηθεί με τη χρήση ή μέσω πώλησης, όταν το περιουσιακό στοιχείο αποτιμάται με τη μέθοδο της εύλογης αξίας του ΔΛΠ 40 «Επενδύσεις σε Ακίνητα». Η τροπολογία παρέχει μια πρακτική λύση στο πρόβλημα με την εισαγωγή της υπόθεσης ότι η ανάκτηση της λογιστικής αξίας θα πραγματοποιηθεί υπό φυσιολογικές συνθήκες μέσω πώλησης. Η Εταιρεία δεν αναμένει ότι αυτή η τροποποίηση, όταν υιοθετηθεί από την ευρωπαϊκή ένωση, θα έχει σημαντική επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις. Πρότυπα και Διερμηνείες υποχρεωτικές από περιόδους που ξεκινούν την ή μετά από 1 Ιανουαρίου 2013 : Τα παρακάτω νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερμηνείες έχουν εκδοθεί αλλά είναι υποχρεωτικά για περιόδους που ξεκινούν την ή μετά από την 1 17
Ιανουαρίου 2013. Η Εταιρεία δεν έχει εφαρμόσει νωρίτερα τα κατωτέρω πρότυπα και μελετά την επίδραση τους στις οικονομικές καταστάσεις. ΔΠΧΑ 1 «Πρώτη εφαρμογή των διεθνών προτύπων χρηματοοικονομικής αναφοράς - Κρατικά Δάνεια» Εφαρμόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2013. Την 13.3.2012 το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε τροποποίηση στο ΔΠΧΑ 1 σύμφωνα με την οποία, κατά την πρώτη εφαρμογή των ΔΠΧΑ, μία εταιρία δεν θα πρέπει να εφαρμόσει αναδρομικά τις απαιτήσεις των ΔΠΧΑ 9 (ή ΔΛΠ 39) και ΔΛΠ 20 αναφορικά με τα υφιστάμενα, κατά την ημερομηνία της μετάβασης, δάνεια που έχει λάβει από το κράτος και κατά συνέπεια δεν θα πρέπει να αναγνωρίσει ως κρατική χορηγία το όφελος από το γεγονός ότι το δάνειο έχει χορηγηθεί με επιτόκιο χαμηλότερο από εκείνο της αγοράς. Συνεπώς, στην περίπτωση που το εν λόγω δάνειο δεν είχε αναγνωριστεί και αποτιμηθεί πριν τη μετάβαση στα ΔΠΧΑ κατά τρόπο συνεπή με τα ΔΠΧΑ, η εταιρία θα πρέπει να θεωρήσει ως λογιστική του αξία κατά την ημερομηνία της μετάβασης τη λογιστική αξία που είχε το δάνειο με βάση τα προηγούμενα λογιστικά πρότυπα. Ωστόσο, μία εταιρία που υιοθετεί για πρώτη φορά τα ΔΠΧΑ δύναται να εφαρμόσει αναδρομικά τα ΔΠΧΑ 9 (ή ΔΛΠ 39) και ΔΛΠ 20 για τα κρατικά δάνεια που χορηγήθηκαν πριν την ημερομηνία της μετάβασης, με την προϋπόθεση ότι η απαιτούμενη πληροφόρηση υφίσταντο κατά την ημερομηνία αρχικής αναγνώρισης των δανείων αυτών. Η τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί από την ευρωπαϊκή Ένωση ενώ δεν έχει εφαρμογή στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας. ΔΠΧΑ 7 (Τροποποίηση) «Χρηματοπιστωτικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις» Εφαρμόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2015. Η εφαρμογή νωρίτερα επιτρέπεται.την 16.12.2011, το Συμβούλιο των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων εξέδωσε την τροποποίηση του ΔΠΧΑ 7 με την οποία προστέθηκαν στο πρότυπο γνωστοποιήσεις αναφορικά με τη μετάβαση στο ΔΠΧΑ 9. Η τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί από την ευρωπαϊκή Ένωση. Η Εταιρεία εξετάζει τις επιπτώσεις που θα έχει η υιοθέτηση της εν λόγω τροποποίησης στις οικονομικές του καταστάσεις. ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά μέσα» Εφαρμόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2015. Η εφαρμογή νωρίτερα επιτρέπεται. Το ΔΠΧΑ 9 αποτελεί την πρώτη φάση στο έργο του ΣΔΛΠ (Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την αντικατάσταση του ΔΛΠ 39 και αναφέρεται στην ταξινόμηση και επιμέτρηση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων. Το ΣΔΛΠ στις επόμενες φάσεις του έργου θα επεκτείνει το ΔΠΧΑ 9 έτσι ώστε να προστεθούν νέες απαιτήσεις για την απομείωση της αξίας και τη λογιστική αντιστάθμισης. Η Εταιρεία βρίσκεται στη διαδικασία εκτίμησης της επίδρασης του ΔΠΧΑ 9 στις οικονομικές του καταστάσεις. Η Εταιρεία δεν μπορεί να εφαρμόσει το ΔΠΧΑ 9 νωρίτερα διότι αυτό δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόνο όταν υιοθετηθεί, θα αποφασιστεί εάν θα εφαρμοστεί νωρίτερα από την 1 Ιανουαρίου 2015. 18
ΔΠΧΑ 13 «Επιμέτρηση Εύλογης Αξίας» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1255/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11ης Δεκεμβρίου 2012, L 360/29.12.2012) Εφαρμόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2013. Η εφαρμογή νωρίτερα επιτρέπεται. Το ΔΠΧΑ 13 παρέχει νέες οδηγίες σχετικά με την επιμέτρηση της εύλογης αξίας και τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις. Οι απαιτήσεις του προτύπου δεν διευρύνουν τη χρήση των εύλογων αξιών αλλά παρέχουν διευκρινίσεις για την εφαρμογή τους σε περίπτωση που η χρήση τους επιβάλλεται υποχρεωτικά από άλλα πρότυπα. Το ΔΠΧΑ 13 παρέχει ακριβή ορισμό της εύλογης αξίας, καθώς και οδηγίες αναφορικά με την επιμέτρηση της εύλογης αξίας και τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις, ανεξάρτητα από το πρότυπο με βάση το οποίο γίνεται χρήση των εύλογων αξιών. Επιπλέον, οι απαραίτητες γνωστοποιήσεις έχουν διευρυνθεί και καλύπτουν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις που επιμετρούνται στην εύλογη αξία και όχι μόνο τα χρηματοοικονομικά. Η Εταιρεία βρίσκεται στη διαδικασία εκτίμησης της επίδρασης του ΔΠΧΑ 13 στις οικονομικές του καταστάσεις. ΔΛΠ 1 (Τροποποίηση) «Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων- Παρουσίαση των στοιχείων των λοιπών συνολικών εσόδων» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 475/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 5 ης Ιουνίου 2012, L 146/6.6.2012) Εφαρμόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιουλίου 2012. Η κύρια αλλαγή που προκύπτει από την τροποποίηση είναι η απαίτηση από τις οικονομικές οντότητες να ομαδοποιούν τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην Κατάσταση Λοιπών Συνολικών Εσόδων, ώστε να φαίνεται αν αυτά είναι δυνητικά ανακατατάξιμα στα κέρδη ή τις ζημίες σε μια μεταγενέστερη περίοδο. Η Εταιρεία θα εφαρμόσει αυτή την τροποποίηση από την ημέρα που τίθεται σε εφαρμογή και δεν αναμένει να έχει σημαντική επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις. ΔΛΠ 19 (Τροποποίηση) «Παροχές σε εργαζομένους» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 475/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 5 ης Ιουνίου 2012, L 146/6.6.2012) Εφαρμόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2013. Η εφαρμογή νωρίτερα επιτρέπεται. Τον Ιούνιο του 2011 το ΣΔΛΠ τροποποίησε το ΔΛΠ 19 καθώς καταργεί την επιλογή που επιτρέπει σε μια εταιρεία να αναβάλει κάποια κέρδη και ζημίες που προκύπτουν από συνταξιοδοτικά προγράμματα (προγράμματα καθορισμένων παροχών-«μέθοδος περιθωρίου»). Οι εταιρείες πλέον θα αναφέρουν αυτές τις αλλαγές όταν αυτές συμβαίνουν. Αυτό θα τις οδηγήσει στο να συμπεριλαμβάνουν τυχόν έλλειμμα ή πλεόνασμα σε ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα στην κατάσταση οικονομικής θέσης. Επίσης, απαιτεί από τις επιχειρήσεις να συμπεριλαμβάνουν το κόστος υπηρεσίας και το χρηματοοικονομικό κόστος στα αποτελέσματα χρήσης και τις επανακαταμετρήσεις στα λοιπά συνολικά εισοδήματα. Η Εταιρεία δεν αναμένει ότι η τροποποίηση του ΔΛΠ 19 θα έχει σημαντική επίδραση στις οικονομικές καταστάσεις. 19
ΔΛΠ 32 (Τροποποίηση) «Χρηματοπιστωτικά μέσα: Παρουσίαση» και ΔΠΧΑ 7 (Τροποποίηση) «Χρηματοπιστωτικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις-Συμψηφισμός χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1256/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 13ης Δεκεμβρίου 2012, L 360/29.12.2012) Εφαρμόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2014. Η εφαρμογή νωρίτερα επιτρέπεται. Η τροποποίηση στο ΔΛΠ 32 αφορά τις οδηγίες εφαρμογής του προτύπου σχετικά με τον συμψηφισμό ενός χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου και μιας χρηματοοικονομικής υποχρέωσης και στο ΔΠΧΑ 7 τις σχετικές γνωστοποιήσεις. ΕΔΔΠΧΑ 20 «Κόστος αποκάλυψης στη φάση της παραγωγής σε ορυχείο επιφανείας» (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1255/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11ης Δεκεμβρίου 2012, L 360/29.12.2012) Εφαρμόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2013. Η εφαρμογή νωρίτερα επιτρέπεται. Η διερμηνεία αντιμετωπίζει λογιστικά το κόστος (striping cost) που προκύπτει από τη δραστηριότητα απομάκρυνση άχρηστων υλικών σε εξορυκτικές εργασίες επιφάνειας, για να αποκτηθεί πρόσβαση σε μεταλλευτικά κοιτάσματα. Ομάδα προτύπων σχετικά με τις ενοποιήσεις και τις από κοινού συμφωνίες (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 1254/2012 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 11ης Δεκεμβρίου 2012, L 360/29.12.2012) Τον Μάιο του 2011 το ΣΔΛΠ δημοσίευσε 3 νέα πρότυπα, τα ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις», ΔΠΧΑ 11 «Σχήματα υπό κοινό έλεγχο» και ΔΠΧΑ 12 «Γνωστοποίηση συμμετοχών σε άλλες οντότητες» και τροποποίησε τα ΔΛΠ 27 «Ατομικές οικονομικές καταστάσεις» και ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και κοινοπραξίες». Τα νέα αυτά πρότυπα και οι ανωτέρω τροποποιήσεις, εγκρίθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 11 Δεκεμβρίου 2012 και εφαρμόζονται υποχρεωτικά το αργότερο, από την ημερομηνία έναρξης του πρώτου οικονομικού τους έτους που αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2014 ή μετά από αυτήν. Επιτρέπεται η πρόωρη εφαρμογή τους μόνο εάν ταυτόχρονα εφαρμοστούν και τα πέντε. Οι κυριότεροι όροι των προτύπων είναι οι εξής: ΔΛΠ 27 (τροποποιημένο) «Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» Το Πρότυπο αυτό δημοσιεύθηκε ταυτόχρονα με το ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις». Τα δύο πρότυπα αντικαθιστούν το ΔΛΠ 27 «Ενοποιημένες και Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις». Το τροποποιημένο ΔΛΠ 27 περιέχει τις λογιστικές απαιτήσεις και τις απαιτήσεις γνωστοποιήσεων για επενδύσεις σε θυγατρικές, κοινοπραξίες και συγγενείς επιχειρήσεις όταν η οικονομική οντότητα καταρτίζει ατομικές οικονομικές καταστάσεις. Το Πρότυπο απαιτεί η οικονομική οντότητα που καταρτίζει ατομικές οικονομικές καταστάσεις να λογιστικοποιεί τις 20
επενδύσεις στο κόστος ή σύμφωνα με το ΔΛΠ 39 ή ΔΠΧΑ 9 «Χρηματοοικονομικά Μέσα». ΔΛΠ 28 (τροποποιημένο) «Συμμετοχές σε Συγγενείς Επιχειρήσεις και Κοινοπραξίες» Το ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς επιχειρήσεις και Κοινοπραξίες» αντικαθιστά το ΔΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς επιχειρήσεις». Ο σκοπός του Προτύπου είναι να ορίσει τον λογιστικό χειρισμό αναφορικά με τις επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και να παραθέσει τις απαιτήσεις για την εφαρμογή της μεθόδου της καθαρής θέσης κατά τη λογιστική των επενδύσεων σε συγγενείς και κοινοπραξίες, όπως αυτές ορίζονται στο ΔΠΧΑ 11 «Σχήματα υπό κοινό έλεγχο». ΔΠΧΑ 10 «Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις» Το ΔΠΧΑ 10 θέτει τις αρχές για την παρουσίαση και την κατάρτιση των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων, όταν μία οντότητα ελέγχει μία ή περισσότερες άλλες οντότητες. Το ΔΠΧΑ 10 αντικαθιστά τις απαιτήσεις ενοποίησης που περιλαμβάνονταν στο ΔΛΠ 27 «Ενοποιημένες και Ατομικές Οικονομικές Καταστάσεις» και στη Διερμηνεία 12 «Ενοποίηση - οικονομικές οντότητες ειδικού σκοπού». Το ΔΠΧΑ 10 στηρίζεται στις υφιστάμενες αρχές, προσδιορίζοντας την έννοια του ελέγχου ως τον καθοριστικό παράγοντα για το αν η οικονομική οντότητα θα πρέπει να συμπεριληφθεί στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της μητρικής εταιρείας. Το πρότυπο παρέχει πρόσθετες οδηγίες για να βοηθήσει στον προσδιορισμό του ελέγχου, όπου αυτό είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. ΔΠΧΑ 11 «Σχήματα υπό κοινό έλεγχο» Το ΔΠΧΑ 11 αντικαθιστά το ΔΛΠ 31 «Συμμετοχές σε κοινοπραξίες» και τη ΜΕΔ 13 «Από κοινού ελεγχόμενες οικονομικές οντότητες Μη χρηματικές συνεισφορές από κοινοπρακτούντες». Το ΔΠΧΑ 11 παρέχει μια πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση των από κοινού συμφωνιών (joint arrangements) εστιάζοντας στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, παρά στη νομική τους μορφή. Οι τύποι των συμφωνιών περιορίζονται σε δύο: από κοινού ελεγχόμενες δραστηριότητες και κοινοπραξίες. Η μέθοδος της αναλογικής ενοποίησης δεν είναι πλέον επιτρεπτή. Οι συμμετέχοντες σε κοινοπραξίες εφαρμόζουν υποχρεωτικά την ενοποίηση με τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Οι οικονομικές οντότητες που συμμετέχουν σε από κοινού ελεγχόμενες δραστηριότητες εφαρμόζουν παρόμοιο λογιστικό χειρισμό με αυτόν που εφαρμόζουν επί του παρόντος οι συμμετέχοντες σε από κοινού ελεγχόμενα περιουσιακά στοιχεία ή σε από κοινού ελεγχόμενες δραστηριότητες. Το πρότυπο παρέχει επίσης διευκρινίσεις σχετικά με τους συμμετέχοντες σε από κοινού συμφωνίες, χωρίς να υπάρχει από κοινού έλεγχος. ΔΠΧΑ 12 «Γνωστοποίηση συμμετοχών σε άλλες οντότητες» Το ΔΠΧΑ 12 αναφέρεται στις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις μιας οικονομικής οντότητας, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών κρίσεων και υποθέσεων, οι οποίες επιτρέπουν στους αναγνώστες των οικονομικών καταστάσεων να αξιολογήσουν τη φύση, τους κινδύνους και τις οικονομικές επιπτώσεις που σχετίζονται με τη συμμετοχή της οικονομικής οντότητας σε θυγατρικές, συγγενείς, από κοινού συμφωνίες και μη ενοποιούμενες οικονομικές οντότητες (structured entities). Μία οικονομική οντότητα έχει τη δυνατότητα να προβεί σε κάποιες ή όλες από τις 21
παραπάνω γνωστοποιήσεις χωρίς να είναι υποχρεωμένη να εφαρμόσει το ΔΠΧΑ 12 στο σύνολό του, ή το ΔΠΧΑ 10 ή 11 ή τα τροποποιημένα ΔΛΠ 27 ή 28. Τροποποίησες στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12 - Οδηγίες μετάβασης Οι τροποποιήσεις εκδόθηκαν από το Συμβούλιο στις 28 Ιουνίου 2012 και παρέχουν επιπρόσθετη ελάφρυνση όσον αφορά τη μετάβαση στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 11 και ΔΠΧΑ 12, περιορίζοντας την υποχρέωση να παρέχεται συγκριτική πληροφόρηση μόνο στην αμέσως προηγούμενη συγκριτική περίοδο. Για τις γνωστοποιήσεις που σχετίζονται με μη ενοποιούμενες δομημένες οντότητες (structured entities) οι τροποποιήσεις άρουν την απαίτηση να παρουσιάζεται συγκριτική πληροφόρηση για περιόδους πριν την πρώτη εφαρμογή του ΔΠΧΑ 12. Οι τροποποιήσεις αυτές οι οποίες δεν έχουν υιοθετηθεί ακόμη από τη Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εφαρμογή σε περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου 2013. Τροποποίησες στα ΔΠΧΑ 10, ΔΠΧΑ 12 και ΔΛΠ 27 Εξαιρέσεις ενοποίησης για τις Εταιρείες Επενδύσεων Οι τροποποιήσεις αυτές που εκδόθηκαν από το Συμβούλιο στις 31 Οκτωβρίου 2012 παρέχουν μια εξαίρεση από τις απαιτήσεις της ενοποίησης για τις Εταιρείες Επενδύσεων και αντ αυτού απαιτούν οι Εταιρείες Επενδύσεων να παρουσιάζουν τις επενδύσεις τους σε θυγατρικές, ως μια καθαρή επένδυση που επιμετράται στην εύλογη αξία με τις μεταβολές στα αποτελέσματα χρήσεως. Οι τροποποιήσεις αυτές οι οποίες δεν έχουν υιοθετηθεί ακόμη από τη Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εφαρμογή σε περιόδους που ξεκινούν την ή μετά την 1 Ιανουαρίου 2014. Τροποποιήσεις σε πρότυπα που αποτελούν ένα τμήμα του προγράμματος ετήσιων βελτιώσεων του ΣΔΛΠ (Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων) Το ΣΔΛΠ στα πλαίσια του ετήσιου προγράμματος βελτιώσεων, εξέδωσε τον Μάιο του 2012 τροποποιήσεις σε 5 υφιστάμενα πρότυπα. Οι τροποποιήσεις αυτές οι οποίες δεν έχουν υιοθετηθεί ακόμη από τη Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν εφαρμογή σε περιόδους που ξεκινούν την ή μετά από την 1 Ιανουαρίου 2013. Εφόσον δεν αναφέρεται διαφορετικά, οι κατωτέρω τροποποιήσεις δεν αναμένεται να έχουν σημαντική επίπτωση στις οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας. ΔΠΧΑ 1 «Πρώτη εφαρμογή των διεθνών προτύπων χρηματοοικονομικής αναφοράς» Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι μία οικονομική οντότητα μπορεί να εφαρμόσει το ΔΠΧΑ 1 περισσότερες από μία φορά κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Επίσης μία οικονομική οντότητα μπορεί να επιλέξει να εφαρμόσει το ΔΛΠ 23 είτε την ημερομηνία μετάβασης είτε από μία προγενέστερη ημερομηνία. ΔΛΠ 1 «Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων» Η τροποποίηση διευκρινίζει τις απαιτήσεις γνωστοποιήσεων για συγκριτική πληροφόρηση όταν μια οντότητα παρουσιάζει και τρίτο Ισολογισμό είτε γιατί απαιτείται από το ΔΛΠ 8 είτε εθελοντικά. Επίσης διευκρινίζεται ότι μια οικονομική οντότητα μπορεί να συμπεριλάβει στις πρώτες οικονομικές καταστάσεις που καταρτίζονται σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ επιπλέον συγκριτική πληροφόρηση, ώστε να εξηγηθεί καλύτερα η επίπτωση από τη μετάβαση στα ΔΠΧΑ. ΔΛΠ 16 «Ενσώματα Πάγια» Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι ο εξοπλισμός συντήρησης και τα ανταλλακτικά μπορεί να ταξινομηθούν ως πάγια περιουσιακά στοιχεία και όχι ως αποθέματα, αν συναντούν τον ορισμό των πάγιων περιουσιακών στοιχείων. 22
ΔΛΠ 32 «Χρηματοπιστωτικά μέσα: Παρουσίαση» Η τροποποίηση διευκρινίζει την αντιμετώπιση του φόρου εισοδήματος που σχετίζεται με διανομές προς τους μετόχους και με τα κόστη συναλλαγών καθαρής θέσης. ΔΛΠ 34 «Ενδιάμεση χρηματοοικονομική αναφορά» Η τροποποίηση διευκρινίζει τις απαιτήσεις γνωστοποιήσεων για τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις των τομέων πληροφόρησης στις ενδιάμεσες οικονομικές καταστάσεις. 3.2 Ακολουθούμενες Λογιστικές Αρχές Οι βασικές λογιστικές αρχές που υιοθετήθηκαν κατά την προετοιμασία των συνημμένων οικονομικών καταστάσεων είναι οι ακόλουθες: 3.2.1 Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις Στις συγγενείς επιχειρήσεις η Εταιρεία ασκεί ουσιώδη επιρροή (αλλά όχι έλεγχο), με τα ποσοστά συμμετοχής να κυμαίνονται από 20-47% των δικαιωμάτων ψήφου. Οι επενδύσεις σε συγγενείς λογιστικοποιούνται με τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Αρχικά καταχωρούνται στο κόστος κτήσεως. Ο λογαριασμός των επενδύσεων σε συγγενείς περιλαμβάνει και την τυχόν υπεραξία μειωμένη με τυχόν ζημίες απομείωσης. Οι επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις αποτιμώνται στην αξία κτήσεώς τους μειωμένη με προβλέψεις απομείωσης, όποτε συντρέχει σχετική περίπτωση. 3.2.2 Κοινοπραξίες Οι κοινοπραξίες αποτιμώνται στην αξία κτήσεώς τους μειωμένη με προβλέψεις απομείωσης, όποτε συντρέχει σχετική περίπτωση. 3.2.3 Μετατροπή ξένου νομίσματος Τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων της Εταιρείας επιμετρώνται βάσει του νομίσματος του πρωτεύοντος οικονομικού περιβάλλοντος, στο οποίο λειτουργεί η Εταιρεία (λειτουργικό νόμισμα). Οι συνημμένες εταιρικές οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ, που είναι το λειτουργικό νόμισμα και το νόμισμα παρουσίασης της Εταιρείας. Οι συναλλαγές σε ξένα νομίσματα μετατρέπονται στο λειτουργικό νόμισμα με την χρήση των ισοτιμιών που ισχύουν κατά την ημερομηνία των συναλλαγών. Κέρδη και ζημιές από συναλλαγματικές διαφορές οι οποίες προκύπτουν από την εκκαθάριση τέτοιων συναλλαγών κατά την διάρκεια της περιόδου και από την μετατροπή των νομισματικών στοιχείων που εκφράζονται σε ξένο νόμισμα με τις ισχύουσες ισοτιμίες κατά την ημερομηνία ισολογισμού, καταχωρούνται στα αποτελέσματα. 3.2.4 Ενσώματες ακινητοποιήσεις Τα πάγια στοιχεία του ενεργητικού απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις στις αξίες κτήσεως τους, μείον κατ αρχήν τις συσσωρευμένες αποσβέσεις και δεύτερον, τυχόν απαξιώσεις των παγίων. Το κόστος κτήσεως περιλαμβάνει όλες τις άμεσα επιρριπτέες δαπάνες για την απόκτηση των στοιχείων. 23
Μεταγενέστερες δαπάνες καταχωρούνται σε επαύξηση της λογιστικής αξίας των ενσωμάτων παγίων ή ως ξεχωριστό πάγιο μόνον κατά την έκταση που οι δαπάνες αυτές αυξάνουν τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη που αναμένεται να εισρεύσουν από την χρήση του παγίου στοιχείου και το κόστος τους μπορεί να επιμετρηθεί αξιόπιστα. Το κόστος επισκευών και συντηρήσεων καταχωρείται στα αποτελέσματα όταν πραγματοποιούνται. Οι αποσβέσεις των άλλων στοιχείων των ενσωμάτων παγίων (πλην οικοπέδων τα οποία δεν αποσβένονται) υπολογίζονται με την σταθερή μέθοδο μέσα στην ωφέλιμη ζωή τους που έχει ως εξής: Εγκαταστάσεις σε ακίνητα τρίτων βάσει σύμβασης μίσθωσης Αυτοκίνητα 5-10 έτη Λοιπός εξοπλισμός 5-10 έτη Λογισμικό 3-4 έτη Οι υπολειμματικές αξίες και οι ωφέλιμες ζωές των ενσωμάτων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσωμάτων ακινητοποιήσεων υπερβαίνουν την ανακτήσιμη αξία τους, η διαφορά (απομείωση) καταχωρείται άμεσα ως έξοδο στα αποτελέσματα. Κατά την πώληση ενσωμάτων ακινητοποιήσεων, οι διαφορές μεταξύ του τιμήματος που λαμβάνεται και της λογιστικής τους αξίας καταχωρούνται ως κέρδη ή ζημίες στα αποτελέσματα. Οι επισκευές και συντηρήσεις καταχωρούνται στα έξοδα της περιόδου που αφορούν. Οι ιδιοπαραγόμενες ενσώματες ακινητοποιήσεις στοιχειοθετούν προσθήκη στο κόστος κτήσεως των ενσώματων ακινητοποιήσεων σε αξίες που περιλαμβάνουν το άμεσο κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού, που συμμετέχει στην κατασκευή (αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές), κόστος αναλωθέντων υλικών και άλλα γενικά κόστη. 3.2.5 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Δικαίωμα Χρήσης Ενσώματων Στοιχείων: Δικαιώματα εκμετάλλευσης ενσώματων στοιχείων που παραχωρούνται στα πλαίσια συμβάσεων κατασκευής έργων (αντισταθμιστικά οφέλη) αποτιμώνται στο κόστος κτήσης τους κατά την ημερομηνία παραχώρησης τους, μείον τις αποσβέσεις. Λογισμικό: Οι άδειες λογισμικού αποτιμώνται στο κόστος κτήσεως τους μείον τις διενεργηθείσες αποσβέσεις και τυχόν απομειώσεις τους. Οι αποσβέσεις διενεργούνται με την σταθερή μέθοδο κατά την διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των στοιχείων αυτών, η οποία μέχρι την χρήση 2011 κυμαινόταν από 3 έως 4 χρόνια. Στη χρήση 2012, η ωφέλιμη ζωή των μη αποσβεσμένων λογισμικών επαναπροσδιορίστηκε στα 5 χρόνια. Έξοδα έρευνας και ανάπτυξης: Τα έξοδα έρευνας αναγνωρίζονται ως έξοδα της χρήσης όταν αυτά προκύπτουν. Τα έξοδα που προκύπτουν λόγω α) αναπτυξιακών προγραμμάτων (και σχετίζονται με το σχεδιασμό και δοκιμές νέων ή βελτιωμένων προϊόντων) αναγνωρίζονται ως ασώματες ακινητοποιήσεις εάν είναι πιθανόν να προσφέρουν στην εταιρεία μελλοντικά οικονομικά οφέλη. Τα υπόλοιπα έξοδα ανάπτυξης καταχωρούνται στους λογαριασμούς εξόδων μόλις αυτά προκύπτουν. Έξοδα ανάπτυξης τα οποία σε προηγούμενες οικονομικές χρήσεις είχαν καταχωρηθεί σαν έξοδα, δεν καταχωρούνται σαν ασώματες ακινητοποιήσεις σε μεταγενέστερη οικονομική χρήση. Τα έξοδα ανάπτυξης τα οποία έχουν κεφαλαιοποιηθεί αποσβένονται από την εκκίνηση της εμπορικής παραγωγής του προϊόντος, βάση της σταθερής μεθόδου απόσβεσης κατά την περίοδο των 24
αναμενόμενων ωφελειών του προϊόντος. Η χρονική περίοδος απόσβεσης που έχει υιοθετηθεί από την εταιρία κυμαίνεται από 3 έως 5 χρόνια. β) ανάπτυξης μηχανογραφικών εφαρμογών μια και η εταιρεία δραστηριοποιείται και στην παραγωγή και πώληση λογισμικών και υποβάλλεται στην διενέργεια διαφόρων επενδύσεων είτε για την δημιουργία νέων εφαρμογών (software) είτε για την βελτίωση και περαιτέρω ανάπτυξη των ήδη υπαρχόντων. Τα στάδια τα οποία ακολουθούνται προκειμένου μία δαπάνη να χαρακτηρισθεί ως άυλο περιουσιακό στοιχείο έχουν ως εξής. Στάδιο έρευνας Σημειώνεται ότι ως έρευνα ορίζεται «η πρωτότυπη και προγραμματισμένη συστηματική εξέταση που αναλαμβάνεται με την προσμονή της αποκτήσεως νέας επιστημονικής ή τεχνικής γνώσεως ή αντιλήψεως». Κατά το στάδιο αυτό, οποιεσδήποτε δαπάνες και να πραγματοποιηθούν, επιβαρύνουν τα αποτελέσματα. Στάδιο ανάπτυξης Σημειώνεται ότι ως στάδιο ανάπτυξης ορίζεται «η εφαρμογή των ευρημάτων της έρευνας ή άλλης γνώσεως σε ένα πρόγραμμα ή σχέδιο για την παραγωγή νέων ή ουσιωδώς βελτιωμένων, προϊόντων, διαδικασιών, συστημάτων ή υπηρεσιών πριν από την έναρξη της εμπορικής παραγωγής ή χρήσεως». Το στάδιο της ανάπτυξης ως μεταγενέστερο από το στάδιο της έρευνας παρέχει λογικά στην επιχείρηση την δυνατότητα να μπορεί βάσιμα να αποδείξει ότι θα δημιουργηθεί τελικά ένα άυλο περιουσιακό στοιχείο, επίσης κατά την διαδικασία ανάπτυξης φαίνεται πιο καθαρά ότι το συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο δημιουργείται προκειμένου να φέρει μελλοντικά οφέλη. Επιπρόσθετα για να αναγνωριστούν, οι επενδύσεις που πραγματοποιούνται κατά το στάδιο της ανάπτυξης, σαν άυλο περιουσιακό στοιχείο θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: Να υπάρχει η τεχνική δυνατότητα, να ολοκληρωθεί το άυλο περιουσιακό στοιχείο ώστε τελικά αυτό να δύναται να διατεθεί για πώληση ή χρήση Να υπάρχει η πρόθεση και η δυνατότητα να ολοκληρωθεί το περιουσιακό στοιχείο προκειμένου να διατεθεί προς πώληση ή χρήση. Να τεκμηριώνεται ο τρόπος με τον οποίο θα προκύψουν μελλοντικά οφέλη από τη δημιουργία του άυλου περιουσιακού στοιχείου. Να υπάρχει η διαθεσιμότητα επαρκών, τεχνικών, οικονομικών, ή άλλων πόρων οι οποίοι θα βοηθήσουν την εταιρεία να ολοκληρώσει και να διαθέσει ή να χρησιμοποιήσει το άυλο περιουσιακό στοιχείο Ικανότητα να παρακολουθούνται αξιόπιστα οι δαπάνες που θα αποδοθούν στο άυλο περιουσιακό στοιχείο κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του. 3.2.6 Απομείωση Αξίας Περιουσιακών Στοιχείων Τα στοιχεία του ενεργητικού που έχουν απροσδιόριστη ωφέλιμη ζωή δεν αποσβένονται και υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης ετησίως και όταν κάποια γεγονότα καταδεικνύουν ότι η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Τα στοιχεία του ενεργητικού που αποσβένονται υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης της αξίας τους όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι λογιστική αξία τους δεν θα ανακτηθεί. Η ανακτήσιμη αξία είναι το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ της καθαρής τιμής πώλησης και της αξίας λόγω χρήσης. Η ζημία λόγο μείωσης της αξίας των στοιχείων του 25
ενεργητικού αναγνωρίζεται από την επιχείρηση, όταν η λογιστική αξία των στοιχείων αυτών (ή της Μονάδας Δημιουργίας Ταμειακών Ροών) είναι μεγαλύτερη από το ανακτήσιμο ποσό τους. Καθαρή αξία πώλησης θεωρείται το ποσό από την πώληση ενός στοιχείου του ενεργητικού στα πλαίσια μιας αμφοτεροβαρούς συναλλαγής στην οποία τα μέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, μετά από την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άμεσου κόστους διάθεσης του στοιχείου ενεργητικού, ενώ, αξία χρήσης είναι η παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών που αναμένεται να εισρεύσουν στην επιχείρηση από τη χρήση ενός στοιχείου ενεργητικού και από την διάθεση του στο τέλος της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής του. 3.2.7 Χρηματοοικονομικά μέσα Χρηματοοικονομικό μέσο είναι κάθε σύμβαση που δημιουργεί ένα χρηματοοικονομικό στοιχείο ενεργητικού σε μία επιχείρηση και μια χρηματοοικονομική υποχρέωση ή ένα συμμετοχικό τίτλο σε μια άλλη επιχείρηση. Τα χρηματοοικονομικά μέσα της Εταιρείας ταξινομούνται στις παρακάτω κατηγορίες με βάση την ουσία της σύμβασης και το σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν. i) Χρηματοοικονομικά στοιχεία αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους μέσω της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης Πρόκειται για χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού, που ικανοποιούν οποιαδήποτε από τις παρακάτω προϋποθέσεις: - Χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που κατέχονται για εμπορικούς σκοπούς (συμπεριλαμβάνονται τα παράγωγα, εκτός από εκείνα που είναι καθορισμένα και αποτελεσματικά μέσα αντιστάθμισης, αυτά που αποκτώνται ή δημιουργούνται με σκοπό την πώληση ή την επαναγορά και τέλος αυτά που αποτελούν μέρος ενός χαρτοφυλακίου από αναγνωρισμένα χρηματοοικονομικά μέσα). - Κατά την αρχική αναγνώριση ορίζεται από την επιχείρηση ως στοιχείο που αποτιμάται στην εύλογη αξία, με αναγνώριση των μεταβολών στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης. Η Εταιρεία δε χρησιμοποιεί παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία. ii) Δάνεια και απαιτήσεις Περιλαμβάνουν μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με σταθερές ή προσδιορισμένες πληρωμές, τα οποία δεν διαπραγματεύονται σε ενεργές αγορές. Στην κατηγορία αυτή (Δάνεια και Απαιτήσεις) δεν περιλαμβάνονται α) απαιτήσεις από προκαταβολές για αγορά αγαθών ή υπηρεσιών, β) απαιτήσεις που έχουν να κάνουν με δοσοληψίες φόρων, οι οποίες έχουν επιβληθεί νομοθετικά από το κράτος, γ) οτιδήποτε δεν καλύπτεται από σύμβαση ώστε να δίνει δικαίωμα στην επιχείρηση για λήψη μετρητών ή άλλων χρηματοοικονομικών παγίων στοιχείων. Τα Δάνεια και οι απαιτήσεις περιλαμβάνονται στο κυκλοφορούν ενεργητικό, εκτός από εκείνα με λήξεις μεγαλύτερες των 12 μηνών από την ημερομηνία ισολογισμού. Τα τελευταία συμπεριλαμβάνονται στα μη κυκλοφορούντα στοιχεία του ενεργητικού. iii) Επενδύσεις κατεχόμενες ως τη λήξη Περιλαμβάνει μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία με πάγιες η προσδιορισμένες πληρωμές και συγκεκριμένη λήξη και τα οποία η εταιρεία έχει την πρόθεση και τη δυνατότητα να τα διακρατήσει ως την λήξη τους. 26