ΠΡΕΣΒΕΙΑ THΣ ΕΛΛΑΔOΣ ΣΤΟ ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ -ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΜΗΝΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2013 Α. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ: ΠΟΡΕΙΑ ΡΟΥΜΑΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 1. Διόρθωση του ΑΕΠ έτους 2011. Η ρουμανική Εθνική Στατιστική Υπηρεσία (INS) ανακοινώνοντας στις 4.1.2013 τα πλέον πρόσφατα αναθεωρημένα στοιχεία για το 2011, προχώρησε, σε διόρθωση σε ότι αφορά το ύψος του ΑΕΠ της χώρας για το 2011, μειώνοντας το κατά 21 δισ. RON (περίπου 4,52 δισ. Ευρώ). Η εν λόγω διόρθωση συνεπάγεται αλλαγές στις εκτιμήσεις του οικονομικού αυτού δείκτη για τα έτη 2012 και το 2013 και σχετικές καθυστερήσεις στη διατύπωση των εκτιμήσεων αυτών. Ως εκ τούτου, υπήρξε ισχυρή αντίδραση της Κυβέρνησης, και προσωπικά του Πρωθυπουργού κ. Ponta, που προχώρησε άμεσα στην παύση της Διοικητού της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας κ. Vergil Voineagu. Εφόσον τα αναθεωρημένα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιωθούν, εκτιμάται ότι το σκέλος δαπανών του σχεδίου προϋπολογισμού για το 2013 -που κατατίθεται περί τα τέλη Ιανουαρίου- θα πρέπει να μειωθεί κατά 1 δισ. RON, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του ελλείμματος για το 2013. 2. Δανειακές ανάγκες Ρουμανίας Οι δανειακές ανάγκες της Ρουμανίας για το έτος 2013 υπολογίζονται σε 14,9 δισ. Ευρώ. Οι πληρωμές προς το ΔΝΤ ανέρχονται αυτό το έτος σε 4,8 δισ. Ευρώ συνολικά, εκ των οποίων η Ρουμανική Κυβέρνηση έχει να πληρώσει 1 δισ. και η Κεντρική Τράπεζα 3,8 δισ. Ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό οικονομικοί αναλυτές και οίκοι αξιολόγησης εκτιμούν ως πιθανή την υπογραφή μιας νέας Precautionary Stand by Agreement (συμφωνίας προληπτικού χαρακτήρα) μετά το πέρας της τρέχουσας συμφωνίας διετούς διάρκειας, η οποία λήγει 31.3.2013. 3. Βασικό Παρεμβατικό Επιτόκιο Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας- BNR Η Κεντρική Τράπεζα της Ρουμανίας (National Bank of Romania-BNR) στο πλαίσιο της πρώτης συνεδρίασης του Δ.Σ. της για το 2013, αποφάσισε να διατηρήσει το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο (Monetary Policy Rate) στο 5,25 %. 4. Τα συναλλαγματικά αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας Ρουμανίας μειώθηκαν το 2012 κατά 2 δισ. Ευρώ. 5. Χαμηλότερη από την αρχικά εκτιμώμενη η οικονομική ανάπτυξη το 2012. Οι προβλέψεις για την εξέλιξη του ΑΕΠ το 2012 αρχικά κυμαίνονταν μεταξύ 3,4% και 4,4%, για να αναθεωρηθούν, επανειλημμένως, στη συνέχεια. Στην εισηγητική έκθεση του ρουμανικού κρατικού προϋπολογισμού έτους 2012, προβλέπονταν ρυθμός
ανάπτυξης περί τα 1,8%-2,3%, ο οποίος αναθεωρήθηκε σε 1-1,5%. Τελικώς το ΑΕΠ του 2012, παρέμεινε ουσιαστικά στάσιμο, σημειώνοντας αύξηση έως 0,2%. 6. Αποστολή του ΔΝΤ στη Ρουμανία (15-29.1.2013) Κλιμάκιο του ΔΝΤ και της Ευρ. Επιτροπής επισκέφθηκε τη Ρουμανία από τις 15-29 Ιανουαρίου 2013 για την 7 η & 8 η Επισκόπηση της πορείας της εφαρμογής του Οικονομικού Προγράμματος στο πλαίσιο της Δανειακής Συμφωνίας Προληπτικού Χαρακτήρα (Precautionary Stand by Agreement) που υπεγράφη τον Απρίλιο του 2011 με το ΔΝΤ, την ΕΕ και την Παγκόσμια Τράπεζα. Η δανειακή 2-ετής συμφωνία προληπτικού χαρακτήρα διαδέχθηκε προηγούμενη διετή συμφωνία (2009-2011) στο πλαίσιο της οποίας η Ρουμανία έλαβε δάνειο από το ΔΝΤ, την ΕΕ την Παγκόσμια Τράπεζα και την EBRD συνολικού ύψους 20 δισ., αναλαμβάνοντας της υλοποίηση προγράμματος μέτρων σταθεροποίησης των μακρο-οικονομικών δεικτών της οικονομίας της και εξισορρόπησης των δημοσίων οικονομικών της. Η νέα συμφωνία έχει ύψος 4,9 δισ., εκ των οποίων τα 3,5 δισ. εισφέρει το ΔΝΤ και τα 1,4 δισ. χορηγούνται από την ΕΕ. Επιπροσθέτως η Παγκόσμια Τράπεζα χορηγεί στη Ρουμανία στα πλαίσια της ανωτέρω συμφωνίας διάφορες πιστώσεις (κυρίως credit lines) ύψους 1 δισ.. Μέχρι τον Αύγουστο 2012 έχει εγκριθεί η εκταμίευση 6 δόσεων προς τη Ρουμανία αλλά η ρουμανική κυβέρνηση απέφυγε να κάνει χρήση τους. 7. Καθορισμός Προτεραιοτήτων για την εφαρμογή του Προγράμματος με το ΔΝΤ. Η έλευση του κλιμακίου του ΔΝΤ και της Ευρ. Επιτροπής και η αξιολόγηση του προγράμματος συνέπεσαν με την περίοδο κατάρτισης του Σχεδίου Προϋπολογισμού έτους 2013 από την Κυβέρνηση. Κατά συνέπεια ο προϋπολογισμός της Ρουμανίας για το έτος 2013 συζητήθηκε εκτενώς. Οι δύο πλευρές μετά από μακρές συζητήσεις συμφώνησαν ότι απαιτούνται διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Προγράμματος και νέες δράσεις που αφορούν κυρίως στις καθυστερήσεις πληρωμής των κρατικών οφειλών (arrears) και στην αναδιάρθρωση των κρατικών επιχειρήσεων. Πιο συγκεκριμένα, ως προς τις κρατικές επιχειρήσεις: -Η Κυβέρνηση συμφώνησε μετά από επίπονες διαβουλεύσεις, να προχωρήσει στην πώληση του πλειοψηφικού μετοχικού κεφαλαίου στον τομέα των σιδηροδρομικών εμπορευματικών μεταφορών, δηλ. της εταιρίας CFR MARFA, σε στρατηγικό επενδυτή. -Συμφωνήθηκε όπως η χημική κρατική βιομηχανία OLTCHIM τεθεί σε διαδικασία εξυγίανσης. -Συμφωνήθηκε να εντατικοποιηθεί η τοποθέτηση διοικητικών συμβουλίων και managers από τον ιδιωτικό τομέα στις δημόσιες επιχειρήσεις. -Αποφασίστηκε όπως το χρονοδιάγραμμα απελευθέρωσης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου τηρηθεί πιστά, ενώ παράλληλα θα ληφθούν μέτρα για την προστασία των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων (νοικοκυριών στην ανακοίνωση). -Η προσφορά μετοχών μέσω του χρηματιστηρίου θα συνεχισθεί για τις εταιρίες TRANSGAZ και HIDROELECTRICA (η τελευταία είναι σήμερα σε διαδικασία εξυγίανσης). 8. Παράταση Συμφωνίας με το ΔΝΤ Η Κυβέρνηση ζήτησε και το ΔΝΤ έκανε δεκτή την παράταση του τρέχοντος προγράμματος -που λήγει στις 31 Μαρτίου 2013- κατά 3 μήνες, προκειμένου να
επιτευχθούν οι στόχοι των ιδιωτικοποιήσεων. Η παράταση αυτή δεν αφορά τη συμφωνία με την Ευρ. Επιτροπή η οποία λήγει τέλη Μαρτίου όπως αρχικά προβλέπονταν. 9. Εξέλιξη βασικών μακροοικονομικών μεγεθών της Ρουμανικής οικονομίας το 2012. Προοπτικές 2013 -Το ΑΕΠ του έτους 2011 σημείωσε τελικώς αύξηση 2,2% (αντί 2,5 % που είχε ανακοινωθεί παλαιότερα), με το ΑΕΠ του 2012 να παρουσιάζει ελάχιστη αύξηση κατά 0,2%, παραμένοντας ουσιαστικά στάσιμο (flat), αντιθέτως προς τις εκτιμήσεις και προβλέψεις της Κυβέρνησης έως τα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας. Οι εκτιμήσεις αυτές είχαν χρησιμεύσει και ως βάση κατάρτισης του Σχεδίου Προϋπολογισμού και προέβλεπαν αύξηση του ΑΕΠ κατά 1%. Εντός του 2013, η αύξηση του ΑΕΠ εκτιμάται σε 1,6% (αντί 1,8% που προέβλεπε αρχικώς η Κυβέρνηση). Σύμφωνα με τις τρέχουσες προβλέψεις του Δ.Ν.Τ. έως το 2016, ή ίσως και έως το 2018, δεν προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ μεγαλύτερη του 3%. Η προς τα κάτω περαιτέρω αναθεώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας μέσα στο 2012 δικαιολογείται κυρίως από την κακή χρονιά για τη γεωργική παραγωγή (που συμβάλλει σημαντικά στο ΑΕΠ), την πολιτική αβεβαιότητα -ιδιαίτερα μετά το καλοκαίρι 2012) και τις καθυστερήσεις πληρωμών από την ΕΕ. Αρνητικά επιδρούν ακόμη η ευρύτερη κρίση στη Ευρωζώνη και η αδυναμία της χώρας να απορροφήσει τα διαθέσιμα κοινοτικά κονδύλια. -Ο πληθωρισμός αυξήθηκε στο τέλος 2012 κατά 4,9%, λόγω των αυξήσεων των τιμών στα τρόφιμα κυρίως και εκτιμάται να μειωθεί κατά το δεύτερο ήμισυ του 2013 σε ελαφρώς κάτω του 3,5%. -Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (current account deficit) εκτιμάται ότι θα παραμείνει εντός του 2013 περί το 4%. -Τα δημοσιονομικά μεγέθη έχουν σε μεγάλο βαθμό βελτιωθεί. Οι προσωρινές προβλέψεις δείχνουν ότι το Έλλειμμα του Προϋπολογισμού για το 2012 σε τρέχουσες τιμές μειώθηκε κάτω του 3% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις, ενώ υπολογιζόμενο σε ταμειακή βάση υπερέβη τον στόχο. Η πρόβλεψη για το 2013 αναφέρεται σε Έλλειμμα του Προϋπολογισμού 2,4% του ΑΕΠ, σε τρέχουσες τιμές και 2,1 % του ΑΕΠ υπολογιζόμενο σε ταμειακή βάση. - Λαμβάνονται μέτρα για την αύξηση των εσόδων που περιλαμβάνουν μειώσεις στην εξαίρεση από τη φορολογία, βελτίωση της φορολόγησης του γεωργικού τομέα και υποχρεωτική φορολόγηση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων κατά 3%. 10. Αυξήσεις μισθών Λόγω της καλής πορείας του Προϋπολογισμού, αποφασίστηκε για το 2013, με τη σύμφωνη γνώμη του Δ.Ν.Τ., διόρθωση των μισθών του δημόσιου τομέα, ώστε αυτοί να επανέλθουν στα προ κρίσης επίπεδα, αύξηση του κατώτατου μισθού (από 700 σε 800 Λέι, σε δύο δόσεις) και αύξηση στις συντάξεις κατά 4%. Η αύξηση των μισθών αναμένεται να τονώσει κάπως τη ζήτηση και επιδιώκεται να χρησιμοποιηθεί σαν μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας για το 2013.
11. Ενίσχυση της ισοτιμίας του RON Ενίσχυση της ισοτιμίας του RON σε 4,33 RON/Ευρώ σημειώθηκε την 16 η.1.2013, στην υψηλότερη τιμή για το ρουμανικό εθνικό νόμισμα εδώ και ένα έτος, μετά από ανακοίνωση της JP Morgan για συμπερίληψη των ρουμανικών ομολόγων στον δείκτη ομολόγων αναπτυσσόμενων οικονομιών από 1 ης Μαρτίου 2013. Η μέση ισοτιμία του RON το 2012 ήταν 4,4560 RON /Ευρώ, ενώ το 2011 ήταν 4,2379 RON/Ευρώ. Β. ΔΙΜΕΡΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ Η πορεία των ελληνο-ρουμανικών εμπορικών ανταλλαγών κατά τους πρώτους 9 μήνες του 2012- για τους οποίους υπάρχουν διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία της ρουμανικής στατιστικής υπηρεσίας- έχουν ως εξής: Σε Εκ. Ευρώ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΕΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ (9ΜΗΝΟ) 2007 2012 2007 2008 2009 2010 ΣΕΠΤ 2011 ΣΕΠΤ 2012 Ελληνικές Εξαγωγές στη Ρουμανία 549,30 593,00 437,20 496,40 445,00 422,70 ΕλληνικέςΕισαγωγές από Ρουμανία 372,90 465,00 406,90 408,60 460,50 403,10 Όγκος εμπορίου 922,20 1058,00 844,10 905,00 905,50 825,80 Εμπορικό Ισοζύγιο 176,40 128,00 30,30 87,80-15,50 19,60 Μεταβολές 2007 2006 2008-2007 2009-2008 2010-2009 2011-2010 2012-2011 Ελληνικές Εξαγωγές στη Ρουμανία 34,70% 7,96% -26,27% 13,54% -10,35% -5,01% Ελληνικές Εισαγωγές από Ρουμανία 0,70% 24,70% -12,49% 0,42% 12,70% -12,46% Πηγή: Ρουμανικό Ινστιτούτο Στατιστικής INS, International trade Statistics 9/2012, 9/2011, 9/2010, 9/2009, 9/2008, 9/2007. Παρατηρείται ότι το εμπορικό ισοζύγιο για τη χώρα μας είναι θετικό, ωστόσο ο όγκος εμπορίου παρουσιάζεται μειωμένος. Με βάση τα διαθέσιμα ρουμανικά στοιχεία (9μηνο 2012), οι ελληνικές εξαγωγές προς Ρουμανία παρουσιάζουν πτώση κατά -5,01% και οι ρουμανικές εξαγωγές στη χώρα μας παρουσιάζουν πτώση κατά -12,46%. Στη παρούσα συγκυρία και οι δύο χώρες επιδιώκουν μείωση του εμπορικού τους ελλείμματος, δίνοντας έμφαση στις εξαγωγές και επιδιώκοντας συγκράτηση των εισαγωγών. Γ. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ -Η ελληνικών συμφερόντων γαλακτοβιομηχανία OLYMPUS DAIRY INDUSTRY στη Ρουμανία, επιδιώκει την αύξηση του τζίρου της στη ρουμανική αγορά για το 2013 κατά
20%, σε 55 εκ. Ευρώ, σύμφωνα με δημοσίευμα ρουμανικής οικονομικής εφημερίδας. Η αύξηση αυτή θα επιδιωχθεί μέσω της ανάπτυξης του δικτύου προμηθειών και διανομής και την είσοδο νέων προϊόντων στην αγορά. Τα προϊόντα της εταιρίας παράγονται στο εργοστάσιό της στο Halchiu (περιοχή Brasov) που ξεκίνησε τη λειτουργία του το 2011. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της, εξάγεται σε χώρες της ΕΕ όπως η Ιταλία, η Αυστρία και η Γερμανία. -Το ιδιωτικό ιατρικό κέντρο Medsana, μέλος των ομίλων Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και Asklepios Cliniken στη Ρουμανία αναμένεται να σημειώσει φέτος άνοδο των εσόδων του σε σχέση με το 2012 κατά 5-10%. -Γενικός Δ/ντής των Ρουμανικών Σιδηροδρόμων (CFR SA) ορίσθηκε με απόφαση του Δ.Σ. της εν λόγω κρατικής επιχείρησης ο κ. Δημήτρης Σοφοκλέους, με διοικητική εμπειρία σε άλλες επιχειρήσεις στη Ρουμανία.. -Η ROMGAZ πρόκειται να συνεργαστεί με την OMV/PETROM και την EXXON για την πραγματοποίηση εξορύξεων φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα. - Η τιμές του φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις αυξάνονται κατά 5% από 1 ης Φεβρουαρίου 2013. -Οι πωλήσεις της ρουμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Dacia, μέλους του γαλλικού ομίλου Renault, παρουσίασαν αύξηση κατά 5% το 2012. -Η κρατική βιομηχανία χημικών προϊόντων OLTCHIM μπαίνει σε διαδικασία εξυγίανσης. Παρά ταύτα η διαδικασία ιδιωτικοποίησής της αναμένεται να συνεχισθεί κανονικά. --------------------------------------------------------------------------------------------------------- Σύνταξη Δελτίου : Ευφροσύνη Μητά, Σύμβουλος ΟΕΥ Α ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- Πηγές: Για τη σύνταξη του παρόντος Δελτίου χρησιμοποιούνται πληροφορίες και στοιχεία που συλλέγει το Γραφείο ΟΕΥ από πρωτογενείς πηγές (ρουμανικές υπηρεσίες και επιχειρήσεις), καθώς και δημοσιεύματα του ρουμανικού και ελληνικού τύπου.