Θύµος Αδένας. Ιστοπαθολογία και Ανοσοαρχιτεκτονική. Κ. Στεφανάκη Εργαστήριο Παθολογικής Ανατοµίας Νοσ. Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Θύµος Αδένας Ιστοπαθολογία και Ανοσοαρχιτεκτονική Κ. Στεφανάκη Εργαστήριο Παθολογικής Ανατοµίας Νοσ. Παίδων «Η Αγία Σοφία»

Θύµος αδένας Κεντρικό όργανο του λεµφοαιµοποιητικού συστήµατος Κύριος εκπρόσωπος λεµφοεπιθηλιακού οργάνου

CD3 Kερατίνη ΑΕ1/ΑΕ3

Λειτουργίες θύµου αδένα Παροχή του κατάλληλου µικροπεριβάλλοντος για την ωρίµανση διαφοροποίηση Τ λεµφοκυττάρων µέσω: Θετικής επιλογής Aρνητικής επιλογής Ωριµα Τ λεµφοκύτταρα Να αντιδρούν Να µην αντιδρούν σε αντιγόνα συνδεδεµένα σε αυτοαντιγόνα µόνο µε «ίδια» ΜHC Αbbas et al 2000, Rezzani et al 2008

Λειτουργίες Θύµου αδένα Κύρια συµβολή στην Κεντρική ανοχή Συµµετοχή στην περιφερική ανοχή µέσω έκτοπης έκφρασης γονιδίων ειδικών περιφερικών οργάνων ηµιουργία πληθυσµού Τ ρυθµιστικών λεµφοκυττάρων (CD4+, CD25+, FoxP3+) µε σηµαντικό ρόλο στον έλεγχο αυτοανοσίας Rezzani et al, 2008, Ito et al, 2008

Eµβρυογένεση θύµου αδένα 4η 6η εµβρυϊκή εβδοµάδα Προέλευση από το ενδόδερµα 3ου βραγχιακού θυλάκου και εξώδερµα 3ης βραγχιακής σχισµής Κοινή προέλευση µε κάτω παραθυρεοειδείς αδένες Shimosato and Mukai, 1995

Παραθυρεοειδής αδένας Χρωµογρανίνη Α

Eµβρυογένεση θύµου αδένα 8η εµβρυϊκή εβδοµάδα Επιµήκυνση αρχέγονων δοµών και σχηµατισµός συνενούµενων επιθηλιακών χορδών στο ανώτερο πρόσθιο µεσοθωράκιο Shimosato and Mukai, 1995

8η εµβρυϊκή εβδοµάδα

Eµβρυογένεση θύµου αδένα 10η εµβρυϊκή εβδοµάδα Μετανάστευση αώρων Τ λεµφοκυττάρων από µυελό των οστών, λεκιθικό ασκό, εµβρυϊκό ήπαρ Απαραίτητο στάδιο για την πλήρη ανάπτυξη του θύµου 12η εµβρυϊκή εβδοµάδα Μετανάστευση µακροφάγων ιαφράγµατα από µυελό οστών δενδριτικών διαπλεκόµενων µυελός κυττάρων Β λεµφοκυττάρων περιαγγειακοί χώροι 14η 16η εβδοµάδα: Πλήρης διάκριση φλοιού-µυελού

µυελός φλοιός

Θύµος αδένας Αποτελείται από 2 λοβούς Περιβάλλεται από ινώδη κάψα Μακροσκοπική εικόνα σχετίζεται µε την λειτουργική του κατάσταση λίπους στην υποστροφή Συσχέτιση βάρους µε την ηλικία Γέννηση Εφηβεία 40-50 έτη 12-15 gr 30-40 gr 10-15 gr ιατήρηση συµβολής στην ωρίµανση Τ λεµφοκυττάρων και επί υποστροφής

Iστοπαθολογία θύµου αδένα ιαχωρισµός σε λόβια από ινώδη διαφραγµάτια εξορµώµενα από την κάψα Λόβιο : 0,5 2 mm Λειτουργική µονάδα θύµου Φλοιός Μυελός Λεµφοκύτταρα >>> Στρωµατικά > Λεµφοκύτταρα

µυελός

φλοιός

Θύµος αδένας Παρεγχυµατικό διαµέρισµα Φλοιός - µυελός Εξωπαρεγχυµατικό διαµέρισµα Ινώδη διαφραγµάτια Αγγεία Περιαγγειακοί χώροι - Αιµατοθυµικός φραγµός - ικτυωτές ίνες, βασική µεµβράνη αγγείων υποκαψικών επιθηλιακών κυττάρων

Περιαγειακός χώρος Κερατίνη

οµικά στοιχεία θύµου αδένα - Στρωµατικά κύτταρα Επιθηλιακά κύτταρα Υποκαψικά Φλοιακά Μυελικά Σωµάτια Hassal από κοινό πρόδροµο κύτταρο ενδοδέρµατος ενδριτικά διαπλεκόµενα Μακροφάγα Από µυελό οστών - Λεµφοκύτταρα - T λεµφοκύτταρα: φλοιός µυελός - Β λεµφοκύτταρα: µυελός, φλοιοµυελική συµβολή Gill et al, 2004, Rezzani et al, 2008

φλοιός µυελός

Κερατίνη 19

Επιθηλιακά κύτταρα θύµου αδένα Στρωµατικό στοιχείο θύµου αδένα Απαραίτητα για την ωρίµανση-διαφοροποίηση Τ λεµφοκυττάρων µέσω: - διακυτταρικής επικοινωνίας - παραγωγής κυτοκινών (IL-7, IL-6) Φλοιακά επιθηλιακά κύτταρα: θετική επιλογή Μυελικά επιθηλιακά κύτταρα: αρνητική επιλογή Θετική επιλογή Τ ρυθµιστικών λεµφοκυττάρων Anderson et al 2005, Rezzani et al 2008

Επιθηλιακά κύτταρα θύµου αδένα Φλοιακά Μυελικά Σχήµα Αστεροειδή Ατρακτόµορφα µε αποφυάδες Πυρήνας Υποστρόγγυλος Ωοειδής/ µεσαίου µεγέθους/ ατρακτοειδής ευµεγέθης µικρός/µεσαίος ιαυγής Πυρήνιο Συνήθως εµφανές Όχι εµφανές Κυτταρόπλασµα ιαυγές/ηωσινόφιλο Ηωσινόφιλο Shimosato and Mukai, 1995, Brelinska 2003

Σωµάτιο Hassal

Σωµάτια Hassal Xαρακτηριστική δοµή µυελικής µοίρας θύµου αδένα Σφαιροειδείς αθροίσεις πλακωδών επιθηλιακών κυττάρων µε - Κεντρική κερατινοποίηση - Κεντρική ασβεστοποίηση Αµεση συνοχή τους µε µυελικά επιθηλιακά κύτταρα από τα οποία προέρχονται Raica ete al, 2006

Σωµάτια Hassal Τόπος αποπτωτικού θανάτου λεµφοκυττάρων Ενεργός συµµετοχή στη διαφοροποίηση ωρίµανση Τ λεµφοκυττάρων Πέριξ αυτών παρουσία S-100+ δενδριτικών κυττάρων CD3+ T και CD20+B λεµφοκυττάρων Εκφραση IL-7 και θυµικής στρωµατικής λεµφοποιητίνης Σηµαντικός ο ρόλος τους στη θετική επιλογή Τ αυτοαντιδρώντων και δηµιουργία Τ ρυθµιστικών [CD4+, CD25+] λεµφοκυττάρων Watanabe et al, 2005

CD20/L-26 S-100

Σωµάτια Hassal Kυστική διαµόρφωση µε ηλικίας επί υποστροφής πολύχωρη θυµική κύστη λόγω φλεγµονής

Κερατίνη ΑΕ1/ΑΕ3 Θυµική κύστη