Εργασία του μαθητή της Β τάξης Ιλαρίδη Ιωάννη



Σχετικά έγγραφα
ΘΕΜΑ: «Προτάσεις για την Τουριστική Ανάπτυξη και προβολή της Τοπικής Κοινότητας Στράτου» Κύρια πύλη δευτερεύουσα πύλη πύλη Ακρόπολης Παραποτάμια πύλη

Υγροβιότοπος Μεσολογγίου - Αιτωλικού

1. Υπάρχει σταθμός Ταξί (πιάτσα) στον οικισμό Προφήτη Ηλία (Ξηριά); Α) ΝΑΙ Β) ΟΧΙ

ΕΠΑΛ ΜΑΚΡΥΝΕΙΑΣ Α ΤΑΞΗ Η ομάδα μας

3. Που βρίσκεται το Δημαρχείο Γρεβενών. α. Στην Πλατεία Αιμιλιανού. β. Στην Πλατεία Ελευθερίας. γ. Στην οδό Κ.Ταλιαδούρη. δ. Στην οδό Θ. Ζιάκα.

Κεφάλαιο 12. Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου - ο ιονύσιος Σολωµός (σελ )

ΣΥΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ

Η Κρήνη είναι οικισμός και πρώην κοινότητα της Επαρχίας Πατρών του Νομού Αχαΐας και σήμερα είναι κοινοτικό διαμέρισμα του Δήμου Πατρέων, που

Πάσχα στα «πόδια» της Χαλκιδικής Άγιον Όρος, 5 μέρες Απριλίου 2014

Από τα παιδιά της Β 2

Πρόγραμμα εκδρομής Συλλόγου Εκπαιδευτικών Π.Ε. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Στεμνίτσα - Δημητσάνα.

ΕΡ. 3. Η Τοπική Κοινότητα Βασιλόπουλου υπάγεται συγκοινωνιακά στην έδρα της Δ/νση Μεταφορών & Επικοινωνιών (Μεσολόγγι). Α. ΣΩΣΤΟ Β.

Ο τόπος µας. Το σχολείο µας. Πολιτισµός. Η τάξη µας

ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ

2. Ξεκινώντας από το χωριό Πόρος με προορισμό για το Νυδρί συναντάμε πρώτα το Στενό και μετά το Βλυχό; α. Σωστό β. Λάθος

Εικόνες από τη Σαλαμίνα. Photo Album. by Πρίμπας Γεώργιος. Γιώργος Πρίμπας

SOU ZHELEZNIK Stara Zagora, Bulgaria

1. Το Δικαστικό Μέγαρο βρίσκεται: α) Στο Λιμάνι β) Στο Ανδρώνι γ) Στον Τούρκικο Γυαλό δ) Στον Ρωμέϊκο Γυαλό

Karystos Beach Front - Εύβοια. οικολογικό συγκρότημα

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ* ΕΚΔΡΟΜΗΣ ΠΑΣΧΑ 2014 ΚΑΣΤΟΡΙΑ-ΠΡΕΣΠΕΣ-ΦΛΩΡΙΝΑ

Η κωμόπολη της Μόρφου

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ Α1 Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΔΡΟΛΙΑ 7 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία Αγιάς. Ανάδειξη και αξιοποίηση.

Η ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΑΝΑΓΥΙΑ. Χριστιάνα Γεωργίου Γ'1 - Δημοτικό Σχολείο Ανάγυιας Πηγή Κοινοτικό Συμβούλιο Ανάγυιας

Το Νησάκι βρίσκεται στη βορειοανατολική ακτή της Κέρκυρας και μόλις 25χλμ από την πόλη της Κέρκυρας.

Εκεί που φυλάσσονται τα γράμματα του Γέρου του Μοριά

Φρούρια, Κάστρα Κέρκυρα. Παλαιό Φρούριο

Το χωριό της Κασσιόπης βρίσκεται 38χμ βόρεια της πόλης της Κέρκυρας, απέναντι από τα παράλια της Αλβανίας.

Ο οικισμός του Σουλίου έχει ανακηρυχθεί διατηρητέος και κατοικούν εκεί λίγες οικογένειες κτηνοτρόφων.

Εορτασμός της Εθνικής Επετείου «28 η Οκτωβρίου 1940»

Η Πόλη έξω από τα Â Ë

Πολιτιστική Διαδρομή Φύσης και Πολιτισμού στον νομό Αιτωλοακαρνανίας»

Η ΓΑΛΛΙΑ ERASMUS + ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

Εορτασμός της Εθνικής Επετείου «28 η Οκτωβρίου 1940»

Δράση "Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής" ΟΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΛΕΞΙΜΩΝ ΔΟΜΩΝ ΑΝΑ ΝΟΜΟ

ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ΔΗΜΟΣ ΕΟΡΔΑΙΑΣ Γ Ρ Α Φ Ε Ι Ο Δ Η Μ Α Ρ Χ Ο Υ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Για την Εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη

Tο πρώτο μου Ταξίδι. Σχεδιάστηκε με το trip planner του emtgreece.com. Σχεδιάστε το δικό σας ταξίδι, τώρα.

ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΔΗΜΟΥ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΕΩΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜΑΡΧΟΥ (Ι.Ι. ΜΑΓΕΡ 20) ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟΥ

2ο Γυμνάσιο Αγ.Δημητρίου Σχολικό έτος ΠΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ "ΣΠΑΡΤΗ" ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ ΤΜΗΜΑ Γ 5 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Οι Μαθητές: Αγγελόπουλος Ηρακλής Ανδρεσάκης Κωνσταντίνος

Ταξιδεύοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τάξη Φύλλο Εργασίας 1 Μάθημα Ε Δημοτικού Διαιρώντας την Ελλάδα σε διαμερίσματα και περιφέρειες Γεωγραφία

Π ο λ υ ή μ ε ρ η ε κ δ ρ ο μ ή Γ Λ υ κ ε ί ο υ

ΤΑ ΠΕΤΡΟΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΕΩΡΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΤΖΕΚΤ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Η Λίνδος απέχει 50 χλμ. νότια από την πόλη της Ρόδου. Ο οικισμός διατηρεί το χρώμα και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής. Κυρίαρχο στοιχείο ο

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

3 νησιά σε 3 μέρες! Πόρος, Ύδρα, Σπέτσες

Πρόγραμμα πολιτιστικών εκδηλώσεων Ιούλιος - Αύγουστος 2013 Δήμου Ναυπακτίας

Στο ΚΤΗΜΑ BST HORSE STABLES στην Καλαμπάκα οργανώνεται το Σαββατο 21 και την Κυριακή 22 Απριλιου 2018 φιλικη εκδήλωση - δραστηριότητα.

Γ Υ Μ Ν Α Σ Ι Ο

ΑΠΟΦΑΣΗ. ΘΕΜΑ: «Ορισμός σχολικής περιφέρειας Τμημάτων Ένταξης αρμοδιότητας Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας»

ΜΟΛΥΒΟΣ (Αλώνια) - ΒΑΦΕΙΟΣ ΣΤΥΨΗ ΠΕΤΡΙ ΠΕΤΡΑ ΜΟΛΥΒΟΣ. 1. ΜΟΛΥΒΟΣ ("Αλώνια") Αρχή διαδρομής

Δημοκρατία της νότιας Ευρώπης. Επιφάνεια: τ.χμ Πληθυσμός: κατ. Πρωτεύουσα: Ρώμη. Γλώσσα: επίσημη η ιταλική.

Χώρος Διεξαγωγής. Αξιοθέατα*

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë

Η μικρότερη από τις τέσσερις διαδρομές κινείται

Η Ζάκυνθος είναι ένα νησί σε μια προνομιούχα γεωγραφική θέση. Με γη πεδινή και λοφώδη, με οικοσύστημα που το ξεχωρίζει το ήπιο κλίμα, οι άφθονες

9 ο ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΠΕΖΙΚΟΥ «ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ»

Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α. ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΤΗΣ 28 ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

7. Ποιος είναι ο συντομότερος δρόμος από Ηγουμενίτσα προς Μεσολόγγι

ΛΕΥΚΩΜΑ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

Β. ΓΙΑΤΗΧΑΛΚΙΔΑ. γενικά: πρωτεύουσα ν.ευβοίας 80 χλμ από την Αθήνα κάτοικοι επίσημα

ΠΡΟΚΥΡΗΞΗ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

2. Tο 2 ο Γυμνάσιο Φλώρινας βρίσκεται στην Περιοχή Αγίας Παρασκευής. a. Σωστό b. Λάθος

Περίληψη ηµιουργία έντυπου και ψηφιακού υλικού για την Τουριστική Προβολή του ήµου Νέας Προποντίδας.

«Α σ τ ι κ ό π ε ρ ι β α λ λ ο ν τ ι κ ό μ ο ν ο π ά τ ι Λ α υ ρ ί ο υ»

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΔΗΜΟΥ ΠΑΙΟΝΙΑΣ

Αρχαίος Πύργος Οινόης Αρχαίο Φρούριο Ελευθερών Αρχαιολογικός χώρος Οινόης. Γιώργος Πρίμπας

Θα χορηγηθούν Mόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ- ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Το νησάκι της Δοκού απέχει 7 ναυτικά μίλια από το

ΔΗΜΟΣ ΙΕΡΑΣ ΠΟΛΕΩΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ

Πανεπιστήμιο Κύπρου ΑΡΗ 311. Τμήμα Αρχιτεκτονικής Εαρινό Εξάμηνο 2013 ΠΕΡΑ ΟΡΕΙΝΗΣ. Χωριό: Πέρα Ορεινής Θέμα μελέτης: Προσόψεις.

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Η Βαλμάδα Βάλτου Αιτωλοακαρνανίας στο χρόνο

Μικροί Εξερευνητές στη Βόρεια Εύβοια

Επίσκεψη στην Αρχαία Αγορά

Το καράβι της Κερύνειας

ΚΒ ΠΑΥΛΕΙΑ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΟΙ 2400 έτη από τη γέννηση του Αριστοτέλη

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Κινηματογράφος - Θέατρο

Προκήρυξη του 3 ου «ΕΝ ΝΙΚΟΠΟΛΕΙ ΑΚΤΙΑ» ΑΓΩΝΑ ΔΡΟΜΟΥ

ΠΡΟΚΥΡΗΞΗ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ-ΠΡΟΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ

ΟΜΙΛΟΣ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΧΩΡΟΙ ΚΑΤΑΦΥΓΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΣΕΙΣΜΟ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΧΑΝΙΩΝ

Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη.

Ενοικιάζεται διαμέρισμα 55 τ.μ.

Βηθλεέμ Ιστορικές και θρησκευτικές αξιώσεις

Respect A value for a Lifetime

Οικονομική Προσφορά για την οργάνωση πενθήμερης εκδρομή της Γ τάξης Λυκείου του 4ου Γενικού Λυκείου Ηρακλείου στη Θεσσαλονίκη

Αγροτεμάχιο προς πώληση, 165 στρεμμάτων στην παραλία Ορκός της Κέας (Τζιας) στις Κυκλάδες ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΡΟΤΕΜΑΧΙΟ

Η ανάλυση των στοιχείων στο Παρατηρητήριο στο αρχαίο θέατρο ΑΡΧΑΙΟ

Η πολιτιστική διαδρομή της Ερμούπολης

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ 1 ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Λαγκαδάς 05/10/2016 ΝΟΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Αρ. Πρωτ.: ΔΗΜΟΣ ΛΑΓΚΑΔΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΘΙΜΟΤΥΠΙΑΣ Ταχ. Δ/νση : Ν.

Transcript:

Εργασία του μαθητή της Β τάξης Ιλαρίδη Ιωάννη Τ ο Μεσολόγγι είναι η πρωτεύουσα του νομού Αιτωλοακαρνανίας, με πληθυσμό 35.000 περίπου κατοίκων. Βρίσκεται στο Νότιο τμήμα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, μεταξύ των ποταμών Αχελώου και Ευήνου Είναι παγκοσμίως γνωστό χάρη στην ηρωική Έξοδο (10 Απριλίου 1826) στην διάρκεια της Επανάστασης του '21 εναντίον των Τούρκων, όπως επίσης, για το μοναδικό οικοσύστημα της Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Αιτωλικού. Το Μεσολόγγι έχει δύο αλυκές: τη Μαύρη της Τουρλίδας και την Άσπρη της Φοινικιάς. Ο σπάνιος οικότοπος της λιμνοθάλασσας του Μεσολογγίου επιφυλάσσει ένα ξεχωριστό θέαμα για τον επισκέπτη με τα ήσυχα και ήρεμα νερά που περιβάλλουν την πόλη από ανατολή, δύση και νότο, τις καλύβες των ψαράδων (χτισμένες πάνω σε πασσάλους μέσα στο νερό), τα περιφραγμένα ψαροχώραφα, γνωστά και ως (δ)ιβάρια.. Ξακουστή, βέβαια, και για τα μοναδικά της δώρα: χέλια, λαυράκια, ιαματικά μπάνια στον βούρκο, και το πιο ακριβό από όλα, το χρυσοπόρφυρο ηλιοβασίλεμα. Για την ονομασία του, η επικρατέστερη αναφέρει την ιταλικής προέλευσης λέξη mezzo-laghi, που σημαίνει "ανάμεσα σε λίμνες", άλλοι πάλι θεωρούν ότι προέρχεται από το αντίστοιχο περιφραστικό «Μέσα σε λόγγους». Κλίμα - Πότε να πάτε Εξαρτάται από την εποχή. Το χειμώνα έχει πολύ υγρασία και βροχές. Μην περιμένετε να δείτε χιόνια εδώ. Το καλοκαίρι επικρατεί ζέστη η οποία τις ημέρες που έχει αυξημένη υγρασία είναι ανυπόφορη. Δροσίζει όταν φυσάει δυτικός άνεμος (μαΐστρος). Ο βοριάς το καλοκαίρι είναι ζεστός εδώ Η καλύτερη περίοδος για να επισκεφτεί κάποιος το Μεσολόγγι είναι η άνοιξη και πιο συγκεκριμένα 1

κοντά στο Πάσχα, ώστε να παρακολουθήσει και τους εορτασμούς για την Ηρωική Έξοδο (Κυριακή των Βαΐων). Τοποθεσία Το Μεσολόγγι ανήκει στη δυτική Στερεά και είναι πρωτεύουσα του νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας και της ομώνυμης του επαρχίας. Είναι κτισμένο σ ένα βραχίονα που σχηματίστηκε από τις προσχώσεις ανάμεσα στη λιμνοθάλασσά του Μεσολογγίου και τη λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας. Το Μεσολόγγι είναι πρωτεύουσα του μεγαλύτερου σε έκταση ελληνικού νομού. Πώς να φτάσετε Υπάρχει μόνο οδική πρόσβαση. Από Αθήνα ακολουθήστε την εθνική οδό Αθηνών-Πατρών και περάστε τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου. Συνεχίζετε στην εθνική οδό Αντιρρίου-Ιωαννίνων (ο θεός να την κάνει) και σε περίπου 40 χιλιόμετρα (αμέσως μετά τη διασταύρωση για τα ΤΕΙ Μεσολογγίου) θα βρείτε διασταύρωση με πινακίδα προς Μεσολόγγι. Αν τη χάσετε μην ανησυχείτε. Υπάρχει και δεύτερη είσοδος αμέσως μετά η οποία διαθέτει μάλιστα και φωτεινούς σηματοδότες. Μετακινήσεις Μόνο οδικώς. Υπάρχει τοπική συγκοινωνία για να επιλέξετε αλλά καλύτερα να έρθετε με το δικό σας αυτοκίνητο. Πολλή προσοχή χρειάζεται ωστόσο στους δρόμους, καθώς τα τελευταία χρόνια η κίνηση έχει αυξηθεί πάρα πολύ ενώ το οδικό δίκτυο και κυρίως η Εθνική Οδός Αντιρρίου-Ιωαννίνων, χρονολογείται από την εποχή της χούντας. Χρήμα Θα βρείτε ΑΤΜ διαφόρων τραπεζών στην κεντρική πλατεία του Μεσολογγίου και στους δρόμους γύρω από αυτή. Όσο για τις τιμές, μην ανησυχείτε. Είναι πολύ φυσιολογικές (τιμές επαρχίας). Η διασκέδαση μάλιστα κινείται σε φοιτητικά επίπεδα λόγω των ΤΕΙ που η πόλη διαθέτει. Υγεία Το Μεσολόγγι διαθέτει νοσοκομείο αλλά θα το συνιστούσα μόνο για ελαφριά περιστατικά. Η 2

πλειοψηφία του κόσμου πηγαίνει στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ρίου στην Πάτρα ή στο Αγρίνιο για τις πιο σοβαρές περιπτώσεις. Επικοινωνία Δε θα έχετε κανένα πρόβλημα. Υπάρχει κάλυψη όλων των δικτύων κινητής τηλεφωνίας ενώ βοηθάει σημαντικά και το εύκολο ανάγλυφο της περιοχής. Θα βρείτε ταχυδρομείο κινούμενοι αριστερά με το που μπαίνετε στην Πύλη του Μεσολογγίου, ενώ δίπλα ακριβώς βρίσκεται και το κτίριο του ΟΤΕ. Ενημέρωση Στην κεντρική πλατεία υπάρχει βιβλιοπωλείο που είναι από τα παλαιότερα σημεία πώλησης έντυπου τύπου στην πόλη. Πρέπει επίσης να ξέρετε ότι το Μεσολόγγι ως πρωτεύουσα του νομού Αιτωλοακαρνανίας διαθέτει όλες τις υπηρεσίες τις νομαρχίας. Πίνακας χιλιομετρικών αποστάσεων Αριθμοί τηλεφώνων ανάγκης Νοσοκομείο Μεσολογγίου 2631057100 Κέντρο Υγείας Αιτωλικού 2632022222 Άμεση Δράση 100 Αστυνομικό Τμήμα Μεσολογγίου 2631055715 Αστυνομικό Τμήμα Αιτωλικού 2632023333 Πυροσβεστική 199, 2631028787 Υπολιμεναρχείο 2631051121 Βλάβες ΟΤΕ 121 Βλάβες ΔΕΗ 2631022260 3

Αριθμοί τηλεφώνων πρακτορείων - σταθμών ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ: 2631022371 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ: 2632022227 ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ: 26410 22538-22490-22214-54444-24446 ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΘΗΝΩΝ: 2105129293-2105133500 ΣΤΑΘΜΟΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ: 2634027224 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΠΑΤΡΩΝ: 2610421205 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΑΝΤΙΡΡΙΟΥ: 2634031500 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: 2310595491-2310595459 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΛΑΜΙΑΣ: 2231022802 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ: 2410554111 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΑΣΤΑΚΟΥ: 2646041661 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ: 2642022225 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΒΟΝΙΤΣΑΣ: 2643022500 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΚΑΤΟΥΝΑΣ: 2646031205 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΒΕΡΟΙΑΣ: 2331075170+75172 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΚΟΖΑΝΗΣ: 2461034454 & ΦΑΞ 2461034758 ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΘΕΡΜΟΥ: 2644023920 Δρομολόγια ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΟ ΗΜΕΡΕΣ ΩΡΕΣ Μεσολόγγι-Αθήνα 04.30 (Πύλη Μεσολογγίου) - 06.30-09.20-11.30-13.30-14.20-16.30-19.00-20.50-22.30 Αθήνα-Μεσολόγγι 06.00-07.45-09.00-10.30-11.00-14.00-14.45-17.00-19.00-20.00-21.30 Αιτωλικό-Αθήνα 06.30-09.10-11.20-13.20-14.10-16.20-18.50-20.40-22.20 Αθήνα-Αιτωλικό 06.00-07.45-09.00-10.30-11.00-14.00-14.45-17.00-19.00-20.00-21.30 Μεσολόγγι-Πάτρα Καθημερινές 05.45-07.15-08.50-11.10-12.40-13.40* - 14.40-16.40-19.40 Σαββατοκύριακο 07.15-09.40-11.10-12.40-14.40-16.40-19.40 Πάτρα-Μεσολόγγι Καθημερινές 06.00-08.00-10.00-11.50-14.00-15.30-17.00-19.00-21.00 Σαββατοκύριακο 08.00-10.00-12.00-14.00-15.00-17.00-19.00-21.00 4

Αιτωλικό-Πάτρα Πάτρα-Αιτωλικό Λαμία- Μεσολόγγι-Αιτωλικό - Αγρίνιο Λάρισα -Μεσολόγγι- Αιτωλικό-Αγρίνιο Μεσολόγγι-Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη-Μεσολόγγι Αιτωλικό-Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη-Αιτωλικό Καθημερινές Σαββατοκύριακο Καθημερινές Σαββατοκύριακο Καθημερινές Σάββατο Κυριακή Καθημερινές Σάββατο Κυριακή Καθημερινές Σάββατο Κυριακή Καθημερινές Σάββατο Κυριακή Καθημερινές Σάββατο Κυριακή Καθημερινές Σάββατο Κυριακή 05.35-07.05-08.40-10.50-12.20-13.20* - 14.20-16.20-19.20 07.05-09.20-11.00-12.20-14.20-16.20-19.20 06.00-08.00-10.00-11.50-14.00-15.30-17.00-19.00-21.00 08.00-10.00-12.00-14.00-15.00-17.00-19.00-21.00 14.15-19.00 (διερχόμενο) 14.15 (διερχόμενο) 14.15-19.00 (διερχόμενο) 12.00-16.45 (διερχόμενο) 12.00 (διερχόμενο) 12.00-16.45 (διερχόμενο) 10.00 (μέσω Λαμίας) - 14.30 (μέσω Λαμίας) και κάθε Παρασκευή 14.00 (μέσω Κοζάνης - Ιωαννίνων) (με ανταπόκριση στο Αγρίνιο) 10.00 (μέσω Λαμίας) 10.00 (μέσω Λαμίας) - 14.30 (μέσω Λαμίας) και 14.00 (μέσω Κοζάνης - Ιωαννίνων) (με ανταπόκριση στο Αγρίνιο) 10.15 (μέσω Λαμίας) - 15.00 (μέσω Λαμίας) 10.15 (μέσω Λαμίας) 10.15 (μέσω Λαμίας) - 15.00 (μέσω Λαμίας) και 13.00 (μέσω Κοζάνης - Ιωαννίνων) (με ανταπόκριση στο Αγρίνιο) 09.50 (μέσω Λαμίας) - 14.20 (μέσω Λαμίας) 09.50 (μέσω Λαμίας) 09.50 (μέσω Λαμίας) - 14.20 (μέσω Λαμίας) 10.15 (μέσω Λαμίας) - 15.00 (μέσω Λαμίας) 10.15 (μέσω Λαμίας) 10.15 (μέσω Λαμίας) - 15.00 (μέσω Λαμίας) και 13.00 (μέσω Κοζάνης - Ιωαννίνων) (με ανταπόκριση στο Αγρίνιο) 14.00 κάθε Παρασκευή και Κυριακή 14.30 κάθε Παρασκευή και 13.00 κάθε Κυριακή Μεσολόγγι- Αγρίνιο- Ιωάννινα-Κοζάνη- Θεσσαλονίκη Θεσσαλονίκη-Κοζάνη- Ιωάννινα-Αγρίνιο-Μεσολόγγι Μεσολόγγι-Χαλκίδα Καθημερινά 14.30 (διερχόμενο) Χαλκίδα-Ναύπακτος- Μεσολόγγι-Αγρίνιο Καθημερινά 11.00 5

Μεσολόγγι-Λιβαδειά Καθημερινά 14.30 (διερχόμενο) Λιβαδειά-Ναύπακτο- Μεσολόγγι-Αγρίνιο Καθημερινά 12.00 Αγρίνιο-Αιτωλικό-Μεσολόγγι Καθημερινές 04.00 (όχι Αιτωλικό μόνο Πύλη Μεσολογγίου). 05.15-06.00 (όχι Αιτωλικό μόνο Μεσολόγγι) - 06.45-08.00-08.30-09.30-10.30-11.00-12.00-13.00-14.00-15.00-16.00-18.30-19.00-20.15-22.00 Σαββατοκύριακο 04.00 (όχι Αιτωλικό μόνο Πύλη Μεσολογγίου). - 06.45-09.00-09.30-10.30-11.00-12.00-13.00-14.00-16.00-18.30-19.00-20.15-22.00 Μεσολόγγι-Αγρίνιο Καθημερινές 06.15-06.55-08.00-09.00-10.00-11.00-12.00-13.00-14.00-15.00-16.00-17.00-18.00-20.00-22.00-23.00-00.15 07.40-09.00-11.00-12.00-13.00-14.00 Σαββατοκύριακο - 15.00-16.00-17.00-18.00-20.00-22.00-23.00-00.15 Αιτωλικό-Αγρίνιο Καθημερινές 06.25-07.05-08.10-09.15-10.10-11.10-12.10-13.10-14.10-15.10-16.10-17.10-18.10-20.10-22.10-23.10-00.25 07.50-09.10-11.10-12.10-13.10-14.10 Σαββατοκύριακο - 15.10-16.10-17.10-18.10-20.10-22.10-23.10-00.25 Σχολεία - Υπηρεσίες Εκπαίδευσης ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Α/Α ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 1 Δ/ΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 20 2631026298,263102 7642,2631024895 2 ΓΡΑΦΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΛΕΒΙΔΟΥ 40 2631027290 3 ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚ/ΣΗΣ ΚΑΣΟΜΟΥΛΗ 2631051158,263105 1159, 4 Δ/ΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 2631022372, 2631025180 5 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΒΕΙΚΟΥ 7 ΙΩΣΗΦ ΡΩΓΩΝ 2631023862,27528 6 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Α/ΘΜΙΑΣ Α ΠΕΡΙΦ. ΙΩΣΗΦ ΡΩΓΩΝ 2631026294 7 ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Α/ΘΜΙΑΣ Β ΠΕΡΙΦ ΙΩΣΗΦ ΡΩΓΩΝ 2631026294 8 ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΡΟΣΧ.ΑΓΩΓΗΣ ΙΩΣΗΦ ΡΩΓΩΝ 2631026294 6

9 Ι.Ε.Κ. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Κ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 10 ΓΕΝΙΚΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΚΑΨΑΛΗ 11 ΚΕΔΔΥ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ 168 2631023752,263105 5352 2631025884,263105 5074 2631055077,263105 5063,2631055258 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ-ΓΥΜΝΑΣΙΑ-ΛΥΚΕΙΑ 1 1 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΙΩΣΗΦ ΡΩΓΩΝ 2631025526 2 2 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ 80 2631051271 3 3 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Ε. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 50 2631025150 4 4 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 25 2631025290 5 5 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ 2631025869 6 6 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ 126 2631023913 7 7 Ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΑΓΡΙΛΙΑ 2631023544 8 1 Ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΝΕΩΧΩΡΙΟΥ ΝΕΩΧΩΡΙ 2632091115 9 2 Ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΝΕΩΧΩΡΙΟΥ ΝΕΩΧΩΡΙ 2632091115 10 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632092598 11 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ 2632031224 121 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΛΕΣΙΝΙΟΥ ΛΕΣΙΝΙ 2632032001 13 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΑΓΟΥΛΑΣ ΜΑΓΟΥΛΑ 2632091801 14 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΓΟΥΡΙΑΣ ΓΟΥΡΙΑ 2632031207 15 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΜΑΣΤΡΟΥ ΜΑΣΤΡΟΥ 2632091422 16 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632023531 17 3 Ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2632023496 18 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022588 19 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΙ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2632081346 20 2 Ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟ 2631039822 21 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΘΩΜΑ ΑΓΙΟΣ ΘΩΜΑΣ 2631025426 22 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 2631039565 23 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΑΜΝΑΣ ΣΤΑΜΝΑ 2632051052 24 ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΓΑΛΑΤΑ ΓΑΛΑΤΑΣ 2631041408 25 ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ 2631025480 26 ΕΙΔΙΚΟ ΔΗΜΗΤΡΟΥΚΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ 80 2631051114 27 1 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΠΛΩΣΤΑΙΝΑ 2631022351 28 2 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ 80 2631022787 29 3 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΕΛ.ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 50 2631022549 30 4 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΠΡΑΪΔΟΥ 18 2631028150 31 5 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ 2631028105 7

32 6 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΚΑΛΛΟΝΗ 2631022122 33 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΘΩΜΑ ΑΓΙΟΣ ΘΩΜΑΣ 2631028707 34 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039621 35 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 2631039565 36 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΑΛΑΤΑ ΓΑΛΑΤΑΣ 2631041000 37 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΩ ΑΜΠΕΛΙΩΝ ΚΑΤΩ ΑΜΠΕΛΙΑ 2631025027 38 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΑ 2631023257 39 1 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022442 40 2 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022587 41 3 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2632055117 42 ΔΗΜ. ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2632022588 43 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΙ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2632081333 44 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΤΑΜΝΑΣ ΣΤΑΜΝΑ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2632055067 45 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΧΑΛΙΚΙΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΧΑΛΙΚΙ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2632023074 46 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΑΣΤΡΟΥ ΜΑΣΤΡΟΥ 2632091422 47 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΓΟΥΡΙΑΣ ΓΟΥΡΙΑ 2632031207 48 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ 2632031224 49 1 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΩΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632093731 50 2 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΕΩΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632091377 51 1 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632091347 52 2 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632091368 53 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΛΕΣΙΝΙΟΥ ΛΕΣΙΝΙ 2632031280 54 1 Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Χ. ΚΑΨΑΛΗ 25 2631028071 55 2 Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ 27 2631022677 56 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ Α. ΦΑΒΡΟΥ 3 2631026399 57 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039357 58 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022353 59 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632091234 60 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632091588 61 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΓΟΥΡΙΑΣ ΓΟΥΡΙΑ 2632031386 62 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ 1 Ο ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ 98 2631022298 63 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ 2 Ο ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ 98 2631022671 64 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039361 65 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022318 66 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632091311 67 ΕΠΑΛ 1 Ο ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΠ.ΤΡΙΚΟΥΠΗ ΤΕΡΜΑ 2631028776 68 ΕΠΑΛ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632092760 69 ΕΠΑΣ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΠ.ΤΡΙΚΟΥΠΗ ΤΕΡΜΑ 2631022872 70 ΣΕΚ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΠ.ΤΡΙΚΟΥΠΗ ΤΕΡΜΑ 2631028252 8

ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ 1 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Γ ΤΑΜΠΑΚΑΡΙΑ 2631025098 2 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Α ΠΛΩΣΤΑΙΝΑ 2631022454 3 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ Β ΠΛΩΣΤΑΙΝΑ 2631023818 4 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039392 5 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632023573 6 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΑΜΝΑΣ ΣΤΑΜΝΑ 2632051203 7 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632091210 8 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632091289 ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ 1 Τ.Ε.Ι. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΝΕΑ ΚΤΙΡΙΑ, ΖΕΣΤΗ 2631058200,26310582 10,2631058203 ΚΕΠ Α/Α ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛΕΦΩΝΑ 1 Κ.Ε.Π. ΔΗΜΟΥ Ι.Π. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ (132) ΣΠ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 23 2631362300-301-302-304-305-306-307, FAX:2631051582 2 ΚΕΠ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ Κ. ΛΑΣΚΑΡΗ 133 2632055085,2632055043 3 ΚΕΠ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632055170,2632055171,26320 92351 ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ - ΟΓΑΝΙΣΜΟΙ Α/Α ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΛΕΦΩΝΑ Δ/ΝΣΗ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & 2631022341,2631026615, 1 ΔΙ0ΙΚΗΣΗΣ ΚΥΠΡΟΥ & ΛΕΒΙΔΟΥ 2631026640 2 ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ (ΔΟΥ) ΛΙΜΑΝΙ 2631023878,2631055851, 2631055836 3 ΤΑΜΕΙΟ ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΩΝ & ΔΑΝΕΙΩΝ ΛΙΜΑΝΙ 2631055810 4 ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ ΛΙΜΑΝΙ 2631022301 5 ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΑΣ. ΦΩΤΗΛΑ &ΜΙΑΟΥΛΗ 2631051297,2631027281 2631022028,2631024404, 6 ΚΤΗΜΑΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΛΙΑΚΑΤΑ 17 2631027311 7 ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 2631022739,2631023658 9

10 8 ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΥΠΡΟΥ19 2631022648,2631023141, 2631026426 9 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ Χ. ΚΑΨΑΛΗ 6 2631055510,2631055518 2631055170,2631055614, 10 ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ 27 2631055064 11 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΜΕΤΑΞΑ & Α.ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ 2631055189,2631055535, 2631055541 12 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ 31 2631364150,2631364148, 2631364149 13 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Ε. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 1 2631024802,2631051658, 2631051657 14 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 47 2631025364,2631051638 15 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΙΩΣΗΦ ΡΩΓΩΝ 3 2631055308,2631055309, 2631022419 16 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ &ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ 29 2631363112,2631363100, 2631363115 17 ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ (ΚΤΕΟ) ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ 2631051645,2631051647, 2631051648 18 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΒΕΙΚΟΥ 9 2631027401.2631055594, 2631027402 19 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ 31 2631364125,2631364118, 2631364109 20 ΝΕΛΕ ΦΑΒΡΟΥ 4 2631022180,2631025561 21 ΠΙΚΠΑ ΚΥΠΡΟΥ 2631022566 22 ΤΕΛΩΝΕΙΟ ΛΙΜΑΝΙ 2631022467,2631022445 ΜΟΝΑΔΕΣ ΥΓΕΙΑΣ 1 ΓΕΝ. ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ «ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ 2631360100,» ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ 2631360200 2 ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632360300 3 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632091584 4 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632091384 5 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΓΟΥΡΙΑΣ ΓΟΥΡΙΑ 2632031392 6 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ 2632031111 7 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039249 8 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΓΑΛΑΤΑ ΓΑΛΑΤΑΣ 2631041188 9 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΑ 2631025907 10 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΣΤΑΜΝΑΣ ΣΤΑΜΝΑ 2632051204 10

11 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΛΕΣΙΝΙΟΥ ΛΕΣΙΝΙ 2632031279 12 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΗΛΙΑ ΑΓΙΟΣ ΗΛΙΑΣ 2632051314 ΙΔΡΥΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ (ΙΚΑ) 1 ΔΙΟΚΗΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Δ. ΣΙΔΕΡΗ 10 2631055915,2631051025,2631055934 2 ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΛΕΙΣΟΒΑΣ 5 2631051026,2631023063,2631022701 ΣΩΜΑΤΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ 1 ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΑΡΧ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ 11 2631055715 2 ΤΜΗΜΑ ΤΡΟΧΑΙΑΣ ΑΡΧ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ 11 2631055727 3 ΤΜΗΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΡΧ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ 11 2631055713 4 ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Σ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 29 2631027200 5 ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632023333 6 ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΠ.ΤΡΙΚΟΥΠΗ 2631028787,2631025095, 2631025544 7 ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΛΙΜΑΝΙ 2631051121,2631051211 ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 1 ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 34 2631028181 2 ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 34 2631028184 3 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 34 2631022820 4 ΠΤΑΙΣΜΑΤΟΔΙΚΕΙΟ Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 34 2631028185,2631026998 5 ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 34 2631028186,2631051249 6 ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΠΑΡΑΧΕΛΩΪΤΙΔΟΣ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632091025 7 ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022977 ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ 1 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ ΠΑΡΟΔΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ 2631022121 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ 2 (ΟΕΚ) Χ. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ 2631027382 3 ΟΠΑΔ Χ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ & ΚΥΠΡΟΥ 2631055681 4 ΤΟΕΒ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ 2631022183 5 ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΕΛ. ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΩΝ 45 2631022281,2631025251 6 ΤΟΠΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΩΝ & ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ΤΕΔΚ) ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΠΟΤΣΑΡΗ 2631023835,2631025845 11

7 (Δ.Ε.Υ.Α.Μ.) ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ Χ. ΚΑΨΑΛΗ 2631026734,2631022101, 263102700 8 Ο.Α.Ε.Δ. ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΜΟΥΣΤΑΚΛΗ 2631028833,2631028162 9 ΟΑΕΕ ΛΕΒΙΔΟΥ &ΣΙΔΕΡΟΠΟΥΛΟΥ 2631024186,2631026070 2631059300,2631059306, 10 ΟΤΕ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ 2631059374 11 ΕΛΤΑ ΜΕΣ0ΛΟΓΓΙΟΥ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ 2631022605,2631024750 12 ΕΛΤΑ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039476 13 ΕΛΤΑ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022499 14 ΕΛΤΑ ΝΕΟΧΩΡΙΟΥ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632091285 15 ΕΛΤΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632091150 16 ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΡΥΘΡΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΑΚΡΗ 7 2631022835 17 ΥΠΟΘΗΚΟΦΥΛΑΚΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΙΩΣΗΦ ΡΩΓΩΝ 1 2631028836 ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ 2631028188,2631022260, 18 (Δ.Ε.Η.) ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 2631023500 19 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΠΛΑΤΕΙΑ ΜΠΟΤΣΑΡΗ 2631022134 20 ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ 2631028573 21 ΚΤΕΛ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΠΥΛΗ 2631022371 22 ΚΤΕΛ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΑΙΤΩΛΙΚΟ 2632022227 (ΚΤΕΛ) ΑΣΤΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ 23 ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ 1 2631022217 24 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΙΤ/ΝΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ 41 2631055140,2631026103 25 ΤΟΕΒ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039241 Δήμος Ι. Π. Μεσολογγίου 1 ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Ι.Ι.ΜΑΓΕΡ 20 2631055120 2631055460, 2631360900 2 ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΗΜΑΡΧΟΥ Ι.Ι.ΜΑΓΕΡ 20 2631055121 3 ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΥ Ι. Ι. ΜΑΓΕΡ 20 2631055124, 2631051767 4 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 2631039341 5 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΑΓΙΟΥ ΘΩΜΑ ΑΓΙΟΣ ΘΩΜΑΣ 2631023170 6 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΑ 2631025903 7 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙΟΥ ΕΥΗΝΟΧΩΡΙ 2631039204 2631039122 8 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΜΟΥΣΟΥΡΩΝ ΜΟΥΣΟΥΡΑ 2631025995 9 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΡΕΤΣΙΝΩΝ ΡΕΤΣΙΝΑ 2631029205 2632360232,2632360231,263 10 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ ΠΛΑΤΕΙΑ Γ. ΛΙΑΚΑΤΑ 2360215 11 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΑΓΙΟΥ ΗΛΙΑ ΑΓΙΑΣ ΗΛΙΑΣ 2632051314 12 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΣΤΑΜΝΑΣ ΣΤΑΜΝΑ 2632051366 12

13 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΙΟΥ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΙ 2632081311 14 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΟΙΝΙΑΔΩΝ ΝΕΟΧΩΡΙ 2632360010 15 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΤΟΧΗ 2632091365,2632092398 16 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΛΕΣΙΝΙΟΥ ΛΕΣΙΝΙ 2632031279 17 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΥ ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ 2632031047,2632031363 18 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΓΟΥΡΙΑΣ ΓΟΥΡΙΑ 2632031209 19 ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑ ΜΑΣΤΡΟΥ ΜΑΣΤΡΟΥ 2632091781 13

Ιστορία του Μεσολογγίου Το 1571 γίνεται για πρώτη φορά γνωστό στην ιστορία σαν μικρό χωριό κατοικημένο κυρίως από ψαράδες. Το 1679 εξαιτίας του θαλάσσιου εμπορίου με Ζακυνθινούς και Κεφαλλονίτες γίνεται ονομαστό και αποκτά πλούτο και δύναμη. Τότε ιδρύεται από τον Παναγιώτη Παλαμά η Παλαμαϊκή Σχολή ή Ακαδημία, που απετέλεσε πνευματικό κέντρο πανελλήνιας ακτινοβολίας. Η πορεία του αυτή ανακόπτεται από τις λεηλασίες Βενετών και Τούρκων που το καταλαμβάνουν στη συνέχεια. Γρήγορα όμως ανακάμπτει χάρη στη βοήθεια των πλούσιων Κεφαλλονιτών. Γνωρίζει νέα περίοδο οικονομικής και πνευματικής άνθισης που σταματάει το 1804 όταν ο Αλή Πασάς το απέσπασε από το σαντζάκι της Εύβοιας και το πήρε στη δική του δικαιοδοσία. 20 Μαΐου του 1821 οι Μεσολογγίτες κατέλαβαν το Διοικητήριο και ύψωσαν τη σημαία της Επανάστασης. Τον Ιούνιο του 1821 γίνονται με πρόταση του Ραζηκότσικα τα πρώτα οχυρωματικά έργα. Το 1822 ο Ομέρ Βρυώνης κι ο Ρεσίτ Πασάς σύμφωνα με το σχέδιο της Πύλης ξεκινούν από δυτικά την κάθοδό τους (από ανατολικά το ίδιο έκανε ο Χουρσίτ) προς το Μεσολόγγι. Η πρώτη πολιορκία είναι γεγονός. Παρά τις διαπραγματεύσεις και τις επιθέσεις δεν κατορθώνουν να το καταλάβουν. Αποφασίζουν να κάνουν γενική έφοδο τη νύχτα των Χριστουγέννων. Το σχέδιό τους μαθαίνουν οι Μεσολογγίτες από το Γιάννη Γούναρη, κυνηγό του Ομέρ Βρυώνη. Ντροπιασμένοι αναγκάζονται να υποχωρήσουν. Ο Μουσταή πασάς της Σκόρδας αναλαμβάνει το επόμενο έτος, 1823, να ολοκληρώσει το έργο του Ομέρ Βρυώνη.Οι προφυλακές του χτυπιούνται στο Καρπενήσι από το Μάρκο Μπότσαρη που σκοτώνεται. Ο Μουσταή πασάς προχωράει για το Μεσολόγγι. Πολιορκεί το Αιτωλικό. Η αντίσταση όμως των Αιτωλικιωτών και τα γιουρούσια των Μεσολογγιτών τον αναγκάζουν να υποχωρήσει. Κι ενώ τα πάθη κι οι αντιζηλίες μαίνονται στο Ναύπλιο έρχονται στο Μεσολόγγι δυο ξεχωριστές προσωπικότητες από το Φιλελληνικό Κομιτάτο του Λονδίνου. Ο Στάνχοπ, που με το Μάγερ εκδότη βοηθάει στην έκδοση των Ελληνικών Χρονικών κι ο λόρδος Βύρωνας που με 14

τα χρήματά του ενισχύει τον αγώνα. Έτσι το 1824 ολοκληρώνονται τα οχυρωματικά έργα του Μεσολογγίου. Τον Απρίλιο του 1825 ο Κιουταχής βρίσκεται έξω από το Μεσολόγγι προσπαθώντας να πετύχει ό, τι δεν πέτυχαν οι προκάτοχοί του. Η δεύτερη πολιορκία κρατάει ένα χρόνο. Οι επιθέσεις των Τούρκων είναι σφοδρές, αλλά κι η αντίσταση των Μεσολογγιτών αξιοθαύμαστη.οι Τούρκοι το απέκλεισαν από στεριά και θάλασσα για να κάμψουν την αντίστασή τους. Ο Μιαούλης σπάει τον κλοιό τους και φέρνει τρόφιμα και πολεμοφόδια.τέλος του 1825 ο Σουλτάνος απογοητευμένος από τον Κιουταχή στέλνει τον Ιμπραήμ. Μέσα Φλεβάρη κάνει γενική έφοδο. Το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο ταπεινωτικό και γι αυτόν. Μπρος στην αποτυχία τους ενώνονται οι δυο πασάδες. Αυτοί από στεριά κι ο Γιουσούφ από τη θάλασσα. Τελικά πάνω και πέρα από τους πασάδες και τις αδίστακτες ορδές τους ο μεγαλύτερος εχθρός των Μεσολογγιτών αποδείχτηκε η πείνα. Ήταν το αποτέλεσμα του αποκλεισμού. Οταν είδαν ότι δεν μπορούν άλλο να την πολεμήσουν, αποφάσισαν να κάνουν την ηρωική Εξοδο.10 Απριλίου 1826,βράδυ του Λαζάρου, ξημερώνοντας Κυριακή των Βαΐων. Δυστυχώς το σχέδιό τους κάποιος πρόδωσε στον εχθρό και λιγοστοί ήταν εκείνοι που μπόρεσαν να φτάσουν στο μοναστήρι του Άϊ-Συμιού. Τον τραγικό επίλογο έγραψε ο Χρήστος Καψάλης που έβαλε φωτιά στην μπαρουταποθήκη κι ανατινάχτηκε μαζί με όλους τους λαβωμένους, τους γέρους, τις μανάδες και τα παιδιά, που δεν μπόρεσαν να βγουν με τους άλλους. 12 Απριλίου 1826 ο Ιωσήφ Ρωγών στον Ανεμόμυλο έγραψε κι αυτός τον ίδιο επίλογο. Έτσι το Μεσολόγγι πέρασε στην ιστορία κι η θυσία του συντάραξε τις καρδιές όλων των φιλελεύθερων ανθρώπων όπου γης και συνέβαλε στην αλλαγή των ισορροπιών στην πολιτική σκηνή του τότε κόσμου. Αιτωλικό 15

Θα μπορούσε να το παρομοιάσει κανείς με τη Βενετία. Είναι ένα μικρό νησάκι που συνδέεται ανατολικά και δυτικά με τη στεριά με πέτρινα τοξωτά γεφύρια. Βρίσκεται περίπου στη μέση της λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου-Αιτωλικού, απέχει περί τα 10 χιλιόμετρα από το Μεσολόγγι και έχει πληθυσμό 5.500 περίπου κατοίκων. Ο αρχικός οικισμός του 1835 περιελάμβανε το Αιτωλικό (Ανατολικό) με 1.500 κάτοικους και τον συνοικισμό «Κούντουρα» (νοτιοδυτικά του Αιτωλικού όπου και το εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου του Κούνδουρου) με 17 μόλις κατοίκους. Αρκετοί από τους κατοίκους ασχολούνται με την αλιεία. Από τα ψάρια που αλιεύονται ξεχωρίζουν το λαυράκι, η τσιπούρα, ο κέφαλος. Από τη μπάφα (θηλυκός κέφαλος) βγαίνει το περίφημο «Αυγοτάραχο Μεσολογγίου». Επίσης, αρκετοί ασχολούνται με τη γη λόγω του εύφορου κάμπου, και φυσικά ένα ποσοστό δραστηριοποιούνται ως έμποροι και ελεύθεροι επαγγελματίες. Κάθε χρόνο στο τριήμερο 21-23 Αυγούστου, ημέρα απόδοσης της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, γίνεται στο Αιτωλικό το περίφημο πανηγύρι της Αγία-Αγάθης. Είναι ένα παραδοσιακό πανηγύρι που μεταξύ άλλων σχετίζεται άμεσα με τη νεώτερη ιστορία του Αιτωλικού και συμμετέχουν αρματωμένοι πανηγυριστές (πεζοί και έφιπποι) με τα νταούλια και τον ζουρνά να σμίγουν τις παρέες. Οινιάδες Η ιστορική υπόσταση των Οινιάδων ανάγεται στην αρχαϊκή εποχή και ζωντανός μάρτυρας μιας τέτοιας θέσης είναι τα αρχαιόπρεπα κτίσματα της αρχαίας πόλης των Οινιάδων όπως το αρχαίο θέατρο, οι ναοί και τα τείχη, και το νεώριο, το ναυπηγείο της πόλης που αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα ανάπτυξης της τότε περιοχής. Εκτός των αρχαϊκών κατάλοιπων, η περιοχή είναι διάσπαρτη από βυζαντινούς ναούς και 'ξωκλήσια που αποδεικνύουν την ιστορική του συνέχεια. Πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων πραγματοποιούνται κάθε χρόνο από τους συλλόγους της περιοχής με κορυφαία εκδήλωση το Φεστιβάλ αρχαίου θεάτρου των Οινιάδων. 16

Η Κατοχή βρίσκεται περί τα 25 χιλιόμετρα δυτικά του Μεσολογγίου και έχει πληθυσμό 3.000 κατοίκων. Είναι χτισμένη στις όχθες του ποταμού Αχελώου, στον κάμπο του Λεσινίου, με το μεγαλύτερο, μάλιστα, μέρος της κωμόπολης να είναι χτισμένο στους πρόποδες ενός λόφου στην δεξιά όχθη του ποταμού. Τα κυριότερα αξιοθέατα της περιοχής είναι ο αρχαιολογικός χώρος των Οινιάδων στην τοποθεσία Τρίκαρδος, ο βιότοπος του Δέλτα του Αχελώου (που αποτελεί προστατευόμενη περιοχή) ο λόφος της Παναγίας και το εκκλησάκι του Άϊ-Νικόλα λίγo έξω απ' το χωριό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το μοναστήρι της Παναγίας της Λεσινιώτισσας. Είναι κτίσμα του 16ου αιώνα, περιβάλλεται από τείχος με πολεμίστρες και παλιά κανόνια, και εδώ υπάρχει η περίφημη εικόνα της Παναγίας την οποία, κατά την παράδοση, φιλοτέχνησε ο ευαγγελιστής Λουκάς. Το μοναστήρι ήταν απροσπέλαστο κατά την Τουρκοκρατία χάρη στους βάλτους που το περιέβαλλαν, γι' αυτό και δεν πατήθηκε απ' τους Τούρκους εισβολείς. Οι ρίζες του Νεοχωρίου φτάνουν μέχρι τον 17ο αιώνα, οπότε και οι πρώτοι κάτοικοι (με αρχικό προορισμό την περιοχή του Μοριά) διαβλέπουν τις δυνατότητες και τον πλούτο που μπορεί να τους προσφέρει η πυκνή βλάστηση και τα νερά του Αχελώου και εγκαθίστανται μόνιμα. Η ονομασία του χωριού προέρχεται από αυτό ακριβώς το γεγονός - στην περιοχή, δε, συναντάται και ως Νιοχώρι ή Νιχώρι. Σήμερα έχει πληθυσμό 3.800 κατοίκων (κυρίως αγρότες στα εσπεριδοειδή), Δημοτική Βιβλιοθήκη (αφιερωμένη στον Νιοχωρίτη ποιητή Μίνο Ζώτο) και δική του ποδοσφαιρική ομάδα (Α.Σ. Όμηρος Νεοχωρίου). Η Γουριά έλκει την ονομασία της από τη σλαβική λέξη ''γκόρα'' που σημαίνει πέτρα και δεν αποκλείεται να είναι παράγωγο ή ελληνικό δάνειο από τη λέξη ''όρος'', όνομα εμπνευσμένο από τη γεωγραφική τοποθέτηση του χωριού (χτισμένο πάνω στον ομώνυμο λόφο). Είναι χτισμένη δίπλα στον πόρο του Αχελώου, αποτελείται από 1.100 κατοίκους (κυρίως αγρότες και κτηνοτρόφους) και περιβάλλεται από πυκνή βλάστηση και νερά, όπως όλη η παραχελωΐτιδα. Χωριά Ευήνου 17

Τα χωριά που περιβάλλουν τον ποταμό Εύηνο ανήκουν στην Δημοτική Ενότητα Χάλκειας. Το όνομα αυτό κατά μια άποψη προήλθε από την αρχαία παραθαλάσσια πόλη της Αιτωλίας, τη Χαλκίδα. Η ονομασία της πόλης πιστεύεται ότι προήλθε από το όρνιο Χαλκίνδη που ζούσε στην περιοχή ή από το γεγονός ότι η περιοχή έχει το χρώμα του χαλκού. Χαλκίς ή Χαλκία λεγόταν και η Βαράσοβα. Ο Δήμος Χάλκειας συνορεύει δυτικά με το Δήμο Μεσολογγίου, ανατολικά με τους Δήμους Αντιρρίου και Ναυπάκτου, βόρεια έχει όριο τον ποταμό Εύηνο και νότια βρέχεται από τον Πατραϊκό κόλπο. Ευηνοχώρι Βρίσκεται στο 26ο xλμ. του Εθνικού οδικού άξονα Αντιρρίου-Ιωαννίνων, πολύ κοντά στην Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, και 10 χλμ. από το Μεσολόγγι. Από την Αθήνα απέχει περίπου 250 χλμ. Είναι κτισμένο στο Ανατολικό τμήμα της επαρχίας Μεσολογγίου, στην περιοχή όπου βρισκόταν μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Αρχαίας Αιτωλίας, η Καλυδώνα. Στη Ανατολική πλευρά του έχει τον ποταμό Εύηνο (Φείδαρη) με τις εκβολές του, από όπου και πήρε το όνομά του, βόρεια βρίσκεται το Όρος Αράκυνθος, ενώ από τα νότια βρέχεται από τον Πατραϊκό κόλπο. Υπάρχει άριστη και συχνή συγκοινωνία από και προς την πόλη του Μεσολογγίου, καθώς επίσης και με την παραλία του Κρυονερίου όπου μπορείτε να απολαύσετε το μπάνιο σας. Αναφορές για τον κάμπο του Μποχωριού γίνονται ήδη από τα τέλη του 17ου αιώνα από Τούρκους περιηγητές, όπου λέγεται ότι παράγαγε το καλύτερο μετάξι, άριστο κρασί και σταφίδες, ελιές και εξαιρετικής ποιότητας αυγοτάραχο, όλα εξαγόμενα στην Γαλλία. Μάλιστα, για μεγάλο χρονικό διάστημα (1829-1912) όλοι οι φόροι από τα προϊόντα του πήγαιναν στο Μεσολόγγι. Ακόμα και σήμερα, η οικονομική ζωή του χωριού στηρίζεται ως επί το πλείστον στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων, μιας και το Ευηνοχώρι έχει ως φυσική πηγή πλούτου και ευημερίας τον εύφορο κάμπο και τις εκβολές του Ευήνου. Οι εκβολές του ποταμού, σε συνάρτηση με την θαλάσσια περιοχή του Πατραϊκού κόλπου και με την λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου-Αιτωλικού, αναπτύσσουν στην περιοχή πλούσιους ψαρότοπους. Επίσης στις προσχώσεις του πόταμου δημιουργούνται ελώδεις περιοχές με υδροχαρές χορτάρι που είναι ιδανικό για κτηνοτροφία. Ξεχωριστό γεγονός για την ζωή του Ευηνοχωρίου είναι οι ιπποδρομίες στο πανηγύρι του Αη- Γιώργη. Το αρχικό ξωκλήσι του Αη-Γιάννη βρισκόταν στης πλαγιές του Αράκυνθου (Ζυγός) στην τοποθεσία όπου ήταν χτισμένη η Αρχαία Καλυδώνα. Στα πλαίσια της ελευθερίας των Ελλήνων να πραγματοποιούν τις θρησκευτικές τους τελετές, οι πιστοί μπορούσαν επισκέπτονταν το ξωκλήσι του Αη-Γιώργη, τελούσαν λειτουργία και ευλογούσαν τα άλογά τους. Το πανηγύρι του Αη-Γιάννη πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 24 Ιουνίου, την ημέρα όπου τιμούνται τα γενέθλια του Ιωάννη του Προδρόμου και διαρκεί δυο μέρες, κατά τη διάρκεια των οποίων πραγματοποιούνται και οι ιπποδρομίες. Οι εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα έχουν μια ξεχωριστή αίγλη και ιδιαίτερη λαογραφική σημασία, μιας και αποκτούν πολυσύνθετο ιστορικό, θρησκευτικό και ιστορικό χαρακτήρα. 18

Γαλατάς Ο Γαλατάς είναι ένα πεδινό χωριό, ανήκει στον Δήμο Ναυπακτίας. Είναι η μεγαλύτερη Τοπική Κοινότητα του Δήμου Ναυπακτίας. Το χωριό αποτελείται από τους οικισμούς Νέο Γαλατά (Συνοικισμός), Κάτω Γαλατά, Πετράλωνα, Παλιόστανη, Νέο οικισμό και τον παραλιακό οικισμό Κρυονερίου. Φυσικά του όρια είναι ο ορεινός όγκος της Βαράσοβας, στη δυτική πλευρά του χωριού βρίσκεται ο Εύηνος ποταμός (που χωρίζει την κοινότητα του Γαλατά από την κοινότητα Ευηνοχωρίου) και νότιο σύνορό του ο Πατραϊκός (Καλυδώνιος) κόλπος. Το χωριό απέχει περίπου τρία χιλιόμετρα από την Εθνική οδό Ε55 που συνδέει την Πελοπόννησο μέσω της Γέφυρας Ρίου - Αντιρρίου με τη Δυτική Στερεά και την Ήπειρο. Δυτικά του χωριού και σε απόσταση 15 χλμ. βρίσκεται η Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου. Στο κέντρο του Κάτω Γαλατά βρίσκεται ο ενοριακός ναός αφιερωμένος στη Γέννηση της Θεοτόκου, ενώ στην πλατεία συναντά κανείς το Ηρώο, στη μνήμη των πεσόντων Γαλατιανών. Αξιοθέατα της Περιοχής Ιστορικά Οινιάδες Βρίσκεται κοντά στο Δημοτικό Διαμέρισμα της Κατοχής (4χλμ δυτικά). Είναι η δεύτερη μετά το Στράτο σε δύναμη πόλη της αρχαίας Ακαρνανίας. Ιδρυτής της κατά τη Μυθολογία ήταν ο Αργείος Αλκμαίων, ο οποίος πολέμησε τους Ακαρνάνες για λογαριασμό του Οινέα, βασιλιά της Καλυδώνας. 19

Αλίκυρνα Πόλη της Αιτωλίας, που έχει την αρχή της στην πρωτοελληνική περίοδο Σήμερα την ταυτίζουν με την περιοχή Χίλια Σπίτια, που βρίσκεται στους πρόποδες του Αρακύνθου. Καλυδώνα Αρχαία πόλη της Αιτωλίας στους πρόποδες του Αρακύνθου, δυτικά του Ευήνου. Οφείλει το όνομά της στο γιο του Αιτωλού, Καλυδώνα. Συνδέθηκε με πολλούς μυθικούς ήρωες: Οινέα, Μελέαγρο, Ηρακλή. Είναι χτισμένη πάνω σε δύο λόφους. Περικλείεται με τείχος, που κατασκευάστηκε στις αρχές του 3ου π.χ. αι., που έχει πύργους και δύο πύλες. 20

Πλευρώνα Μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Αιτωλίας, χτισμένη στους πρόποδες του Αρακύνθου, ΒΔ του Μεσολογγίου. Το όνομά της, σύμφωνα με τη Μυθολογία, οφείλει στο γιο του Αιτωλού, Πλευρώνα. Η Λήδα, η μητέρα της Ωραίας Ελένης κι η Αλθαία, η μητέρα του Μελέαγρου, ήταν κόρες του βασιλιά της Πλευρώνας Θέστιου. Από τα υπολείμματα της Νέας Πλευρώνας μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν: το τείχος με τους 30 πύργους και τις έξι πύλες, το θέατρο, η δεξαμενή νερού, η αγορά και το νεκροταφείο, έξω από το τείχος, κοντά στην κεντρική πύλη. Η Πλευρώνα συνεχίζει την ιστορία της σαν Κάστρο της κυρα-ρήνης. Είναι γνωστές οι παραδόσεις για το βασιλιά Ανήλιαγο και τη βασιλοπούλα κυρα-ρήνη. Θρησκευτικά Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου 21

Βρίσκεται στο Αιτωλικό. Εκεί έγινε την 1 η Απριλίου 1824 η δίκη του Καραϊσκάκη. Είναι χτισμένη σε ρυθμό βασιλικής. Έχει σπουδαίο τέμπλο με μεγάλη καλλιτεχνική αξία κι εκεί φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας, έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Το Μοναστήρι του Αϊ-Συμιού Βρίσκεται 8χλμ. έξω από το Μεσολόγγι σε μια πλαγιά του Ζυγού κοντά στην περιοχή «Χίλια Σπίτια». Εκεί γράφτηκε ο επίλογος της ηρωικής φρουράς των πολιορκημένων το βράδυ της 10ης Απριλίου το 1826. Μουσεία Μουσείο Χαρακτικής Τέχνης «Βάσω Κατράκη» 22

Το "Κέντρο Χαρακτικών Τεχνών - Μουσείο Βάσως Κατράκη" εγκαινιάστηκε στις 25 Ιουνίου 2006 στο Αιτωλικο, στη ΝΑ παραλία της πόλης. Είναι το μοναδικό μουσείο σε Ελλάδα και Ευρώπη, που αναφέρεται αποκλειστικά στη χαρακτική τέχνη. Λαογραφικό Μουσείο Αιτωλικού Στην είσοδο του νησιού του Αιτωλικού, σε ένα ανακαινισμένο πέτρινο κτίριο, όπου στεγάζονταν παλαιότερα ελαιοτριβείο, βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο Αιτωλικού. Το μουσείο φιλοξενεί αντικείμενα από τη ζωή και την καθημερινότητα στο Αιτωλικό τους δύο προηγούμενους αιώνες, όπως οικιακά σκεύη, εργαλεία, φορεσιές και πολλά άλλα. Κέντρο Λόγου και Τέχνης «Διέξοδος» 23

Το Κέντρο Λόγου και Τέχνης "Διέξοδος" ιδρύθηκε το 1999 με πρωτοβουλία του δωρητή και δημιουργού της, Νίκου Κορδόση. Στεγάζεται στο σπίτι του Αθανασίου Ραζηκότσικα, αρχηγού της φρουράς των Μεσολογγιτών κατά την ηρωική Έξοδο, στην αρχή του πεζοδρόμου που έχει πάρει το όνομα του. Το πέτρινο κτίριο έχει ανακαινιστεί και εντυπωσιάζει μέσα από τη λιτότητά του. Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης Μοσχανδρέου Η Πινακοθήκη Χρήστου και Σοφίας Μοσχανδρέου στεγάζεται σε ένα νεοκλασικό κτίριο το οποίο κατασκευάστηκε το 1835. Βρίσκεται στην πλατεία του Αγίου-Σπυρίδωνα και έχει ανακαινισθεί πρόσφατα. Μουσείο Τρικούπη 24

Το κτίριο χτίστηκε το 1840 από τους θείους του Χαρίλαου Τρικούπη, Αποστόλη και Θεμιστοκλή. Βρίσκεται κοντά στη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και ίσως να είναι το παλαιότερο σωζόμενο κτίσμα της πόλης. Αυτό το αρχοντικό διατηρεί ακόμα και σήμερα την πρώτη του αρχιτεκτονική λιτότητα. Διώροφο με τρία μπαλκόνια, πρόκειται για ένα συνηθισμένο σπίτι, χωρίς καμία αρχιτεκτονική πολυτέλεια, αντίθετα με ότι συνέβαινε με άλλα αρχοντικά του Μεσολογγίου. Σε αυτό γεννήθηκε, μεγάλωσε και έζησε ο ιστορικός Σπυρίδων Τρικούπης. Στο ίδιο σπίτι έζησε και ο υιός του Χαρίλαος, πολιτικός και πολλές φορές πρωθυπουργός της χώρας μας. Το σπίτι δωρίθηκε στον Δήμο από τον απόγονο των Τρικούπηδων, πρώην βουλευτή Κ. Τρικούπη και λειτουργεί σαν Μουσείο Τρικούπη. Στις αίθουσές του εκτίθενται ενθυμήματα της οικογένειας Τρικούπη, καθώς και αντικείμενα εποχής. Μουσείο Κωστή Παλαμά Σε αυτό το πετρόκτιστο σπίτι γεννήθηκε το 1722 ο γενάρχης των Παλαμάδων και δάσκαλος του γένους Παναγιώτης Παλαμάς. Στο ίδιο σπίτι έζησε αρκετά χρόνια ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς. Το οίκημα βρίσκεται απέναντι από το Μουσείο Τρικούπη. Την πρόσοψή του κοσμούν θόλοι και μια τζαμένια βεράντα, που του δίνει ένα ιδιαίτερο τόνο και το κάνει να ξεχωρίζει από τα άλλα αρχοντικά. Οι αίθουσες του μουσείου στεγάζουν φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα, έντυπο υλικό και πολλά άλλα εκθέματα από τη ζωή και το έργο του μεγάλου Μεσολογγίτη ποιητή. 25

Παλιό Δημαρχείο Μεσολογγίου Το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης της Ιερής Πόλης του Μεσολογγίου στεγάζεται στο παλαιό Δημαρχείο, σε ένα νεοκλασικό κτίριο του 1932 που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της πόλης, στην πλατεία "Μάρκου Μπότσαρη". Το Μουσείο περιλαμβάνει μια σημαντική συλλογή έργων τέχνης Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών που είναι εμπνευσμένα από τον αγώνα και την έξοδο του Μεσολογγίου όπως προσωπογραφίες αγωνιστών, όπλα, μετάλλια, νομίσματα, γκραβούρες του 1837 με την υπογραφή του Άγγλου Φρίντελ, τις προτομές των πέντε Μεσολογγιτών πρωθυπουργών, αυθεντικά έργα καθώς και αντίγραφα έργων διάσημων ζωγράφων με θέμα το Μεσολόγγι. Δύο αίθουσές του μουσείου είναι αφιερωμένες στο μεγάλο Φιλέλληνα Λόρδο Βύρωνα. Σε αυτές στεγάζονται αντικείμενα και χειρόγραφα του ποιητή. Τέλος, στο Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης βρίσκεται και ο πιο γνωστός πίνακας που παραπέμπει στους αγωνιστές του Μεσολογγίου. Είναι το έργο του Lansac "Η Μεσολογγίτισσα" που παρουσιάζει μια μητέρα που αφού σκότωσε το γιό της, δίπλα στον νεκρό άντρα της στρέφει το μαχαίρι προς το στέρνο της. 26

Οικότοποι Το δάσος του Φράξου Βρίσκεται κοντά στο Λεσίνι. Η σημερινή του έκταση είναι 450 στρέμματα. Χαρακτηρίστηκε ως Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης. Είναι σπάνιο παράχθιο δάσος αποτελούμενο από φράξους, ασημόλευκες, φτελιές, ιτιές,δάφνες και πολλά θαμνώδη και ποώδη υδροχαρή και μη φυτά. Αράκυνθος, Βαράσοβα και Κουτσιλάρης Επικρατεί και στα τρία αυτά βουνά μακία βλάστηση και φρύγανα. Εξαίρεση,ο Αράκυνθος, όπου υπάρχουν δάση με βελανιδιές και καστανιές. Στις κορυφές τους και τις απότομες πλαγιές τους ζουν πολλά είδη αρπακτικών πουλιών. Ονομαστό είναι το φαράγγι της Κλεισούρας μήκους 3,5 χιλιομέτρων. Η Βαράσοβα συγκεντρώνει το ενδιαφέρον πολλών αναρριχητών. Σε σπηλιές της συναντούμε δείγματα χριστιανικής λατρείας. Ο Κουτσιλάρης, 27

που βρίσκεται στην περιοχή των εκβολών του Αχελώου είναι τόπος φωλιάσματος πολλών άγριων ζώων. Τουρλίδα και Λούρος Νησάκια αμμουδένια με χαμηλή βλάστηση, δημιουργήματα της πάλης των νερών των ποταμών με τα νερά της λιμνοθάλασσας στο πέρασμα των αιώνων, με αποτέλεσμα την εναπόθεση στο βυθό της των φερτών υλικών των ποταμών. Συνδυάζουν δύο είδη θαλασσών: της ανοιχτής θάλασσας και την λιμνοθάλασσας. Με τον καιρό και οι δύο αποικίστηκαν με παράνομους οικισμούς. Είναι και τα δύο προσβάσιμα με αυτοκίνητο. Στις λουρονησίδες αυτές ζουν πολλά είδη πουλιών: μεταναστεύοντα, διαχειμάζοντα και φωλιάζοντα. Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου Αιτωλικού Μετράει τρεις χιλιετίες ζωή και διαρκών αλλαγών, που οφείλονται στη δράση των ποταμών (Ευήνου και Αχελώου) και τις επεμβάσεις του ανθρώπου, ιδιαίτερα κατά την περίοδο 1960-1995, που συντέλεσαν στο να διαμορφωθούν έξι λιμνοθάλασσες, σχετικά απομονωμένες μεταξύ τους, με συνολική έκταση 150.000 στρέμματα. Εκεί, όπως και στους γύρω αλμυρόβαλτους ζουν και τρέφονται πολλά είδη πουλιών, που ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει. 28

Πρέπει να πάτε οπωσδήποτε Ο Κήπος των Ηρώων Ο περιοχή που περιβάλλει τον συγκεκριμένο ιστορικό χώρο του Κήπου αναφέρεται συχνά από τους ντόπιος ως "το Ηρώων" ή "τα Ηρώα". Το ορθό, φυσικά, είναι το πλήρες "Κήπος των Ηρώων", μιας και πρόκειται για τον κεντρικό χώρο ταφής και μνήμης των πεσόντων της πολιορκίας του Μεσολογγίου. Εκεί έθαβαν οι Μεσολογγίτες τους νεκρούς τους κατά τα Επαναστατικά χρόνια, μιας το (μέχρι σήμερα) νεκροταφείο του Αγίου Λαζάρου είχε αποκλειστεί. Ακόμα και σήμερα διακρίνονται τα θεμέλια δύο εκκλησιών που λειτουργούσαν στο σημείο, του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας, πίσω από το άγαλμα του Λόρδου Βύρωνα. Ο Κήπος των Ηρώων οριοθετήθηκε και οργανώθηκε το 1830, έπειτα από εντολή του Ιωάννη Καποδίστρια, ενώ η κατασκευή του σημερινού τείχους (αντιγραφή στα αρχικά ίχνη του φράχτη) ζητήθηκε από τον Όθωνα. Τόσο ο καθαυτός ιστορικός χώρος, όσο και η γύρω περιοχή, είναι φυτεμένος με πανύψηλους φοίνικες, πεύκα και ευκαλύπτους, ενώ το εσωτερικό του καλύπτεται σχεδόν εξολοκλήρου από γκαζόν, λιθόστρωτα δρομάκια και ξύλινα παγκάκια. Περιδιαβαίνοντας κανείς τον Κήπο, μπορεί να βρει τον Τύμβο των Πεσόντων, τον ανδριάντα του Λόρδου Βύρωνα, το Μνημείο του Μάρκου Μπότσαρη, καθώς και πάμπολλα αφιερώματα στους Φιλέλληνες όλου του κόσμου: Ελβετούς, Γάλλους, Ολλανδούς.. Κάθε χρόνο, μάλιστα, στις Εορτές Εξόδου, μία τιμώμενη χώρα εκπροσωπείται στις εκδηλώσεις μνήμης και τιμά με τη σειρά της τους πολίτες της που έχασαν τη ζωή τους στη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα στο πλευρό των Μεσολογγιτών. Οι Εορτές Εξόδου αποτελούν μάλλον το κορυφαίο ιστορικό και πολιτιστικό γεγονός του τόπου. Μία φορά τον χρόνο, οι κάτοικοι της περιοχής, μαζί με τα σχολεία, τους τοπικούς συλλόγους, έναν μεγάλο όγκο ετεροδημοτών, αλλά και δεκάδες επισκεπτών-προσκυνητών (φιλαρμονικές, χορευτικά τμήματα και εξωραϊστικοί σύλλογοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό) φορούν παραδοσιακές φορεσιές και τιμούν με μία συνταρακτική παρέλασημνημόσυνο την ζωή και τον αγώνα των Εξοδιτών. Ως επιστέγασμα, δε, των εορτών 29

χαρακτηρίζεται η αναπαράσταση της ανατίναξης του ανεμόμυλου του προύχοντα Χρήστου Καψάλη, ο οποίος μη μπορώντας να λάβει μέρος στην έξοδο, ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη του προμαχώνα του Μπότσαρη, οδηγώντας στον θάνατο γέρους, γυναικόπαιδα και ανάπηρους, αλλά και μεγάλο αριθμό Τούρκων εισβολέων. «Τα μάτια μου δεν είδα τόπον ενδοξότερον από τούτο το αλωνάκι» Κωστής Παλαμάς 30